Ε' Δημοτικού - παράδειγμα αφηγηματικού κειμένου

1. Ελένη Χωρεάνθη
Α10 Η Αζπξνύδα
Αζπξνύδα ήηαλ ην πην πεξήθαλν πνπξλάξη ηεο
Η πεξηνρήο. Τν πην κεγάιν θαη ην πην ςειό. Λέγαλε πσο
ήηαλ ζηνηρεησκέλν δέληξν, λα, από θείλα πνπ ηα
θαηνηθνύζαλε λεξάηδεο θαη μσζηέο*, ζεέο βνπλίζηεο, Δξπάδεο
ή Ακαδξπάδεο*, πνπ είραλε παιάηηα
πινπκηζκέλα ζηελ θαξδηά ηνπ πνπξλαξηνύ. Κη απηέο ην
πνηίδαλε, ιέεη, θαη ην ηαγίδαλε κε ζετθέο ηξνθέο, θη αςήισζε
θαη ζέξηεςε θη έθηαζε ίζακε ην Θεό θαη σο ηνλ νπξαλό ςειά!
Καη θξπθνκίιαγε κε ην θεγγάξη…
Ήηαλ ζεόξαην. Οη ξίδεο ηνπ έκπαηλαλ βαζηά θη άγγηδαλ
ηελ θαξδηά ηεο γεο. Ο θνξκόο ηνπ είρε σο δέθα κέηξα
πεξηθέξεηα. Κη νη θιώλνη ηνπ απιώλαλε θη άγγηδαλ ην
παιηόθαζηξν. Κη εθείλε ε ζεόξαηε θνξθή ηνπ, πνπ πήγαηλε
κεζνύξαλα, πεξήθαλε θη αιύγηζηε, όζνη βνξηάδεο θαη
λνηηάδεο θη αλ θπζνύζαλ…
Ήηαλε θη έλα θιήκα ζθαισκέλν πάλσ ηνπ, πνπ έθαλε
μαλζά ζηαθύιηα. Ήηαλε, ιέεη, Αζπξνύδα. Από απηό ην θιήκα
πήξε θαη ην πνπξλάξη η’ όλνκά ηνπ. Πνηέ, θαλείο δελ έθαγε
ζηαθύιηα από ηελ Αζπξνύδα. Τα ’ηξσγαλ, ιέεη, νη μσζηέο,
πνπ ην εμνπζηάδαλε! Καη λα ζθεθηείο, απηό ην ζεόξαην θαη
μσηηθό δέληξν αλήθε ζ’ έλαλ αλζξσπάθν, ηόζν δα, κηα
ζπηζακή πξάκα! Κνληνύιεο θαη ιηγλνύιεο, κηα ζηαιηά
θνξκί! Μα ήηαλ πνιύ πεξήθαλνο γηα ην πνπξλάξη ηνπ θη όιν
θακάξσλε!
(νη) μσζηέο (ε μσζηά): ηα μσηηθά, νη λεξάηδεο  Δξπάδεο ή
Ακαδξπάδεο: λύκθεο γηα ηηο νπνίεο πίζηεπαλ νη αξραίνη
Έιιελεο όηη πξνζηάηεπαλ ηα δέληξα
46 /
34

2. - Γηα θνίηα αδηθία, ιέγαλε νη ζπγρσξηαλνί ηνπ. Δελ κπνξνύζε
λα θόςεη ν Θεόο κηα ζηάια κπόη απ’ ην πνπξλάξη θαη λα
δώζεη ιίγν θαη ζ’ απηόλ ην θνπθαξά…
Καη γεινύζαλε. Γεινύζακε θαη κεηο ηα παηδηά θαη
κεγαιώλακε κε ηελ εληύπσζε πσο ν Θεόο είλαη άδηθνο θαη
πσο θάπσο πξέπεη λα θηαίλε θαη θείλεο νη Δξπάδεο πνπ ην
θαηνηθνύζαλε θαη δελ αθήλαλε θαλέλαλ λα η’ αγγίμεη. Κη είλαη
αιήζεηα πσο θαλείο πνηέ δελ άπισζε ρέξη πάλσ ηνπ. Δελ
μέξσ αλ ήηαλ από θόβν ή από ζεβαζκό ζην κπόη ηνπ
πνπξλαξηνύ ή από ηίπνη’ άιιν, πνπ δελ κπνξώ αθόκα λα
πξνζδηνξίζσ. Πάλησο ε Αζπξνύδα όιν ςήισλε θαη
κεγάισλε θη έξηρλε ηα θιαδηά ηεο θαη ηε ζθηά ηεο πάλσ από
ην θάζηξν ην παιηό, πνπ ήηαλε ιηγάθη παξαθεί. Σθίαδε αθόκα
θαη ην Παιηνρώξη, πνπ κέλαλε αθόκα ηα εξείπηά ηνπ εθεηδά
ζηελ πιαγηά, απέλαληη, πάλσ απ’ ην κεγάιν ξέκα, πνπ
θνύζθσλε πνιιέο θνξέο θαη ζαξξνύζεο πσο ζα πλίμεη όιε
ηελ πεξηνρή, κε ηα ζπαξηά θαη κε ηα δσληαλά.
Υπήξραλ, βέβαηα, θη άιια πνπξλάξηα θαη κεγάια δέληξα
ζηελ πεξηνρή. Μα ηέηνην κπόη θαη ιεβεληηά δελ είρε θαλέλα.
Τν ζαύκαδε όινο ν γύξσ θόζκνο, έηζη πνπ αλέβαηλε
θσλσηό* πξνο ηα νπξάληα!
- Δελ κπνξεί! Απηό ην πνπξλάξη δελ είλαη απ’ ηα
ζπλεζηζκέλα! Κάηη ζα ζπκβαίλεη! Πώο ςειώλεη έηζη! Δελ
κπνξεί, ζα είλαη καγεκέλν…
Κη όηαλ πεξλνύζαλ από θεη νη πεξαζηηθνί, ηαρύλαλε ην
βήκα ηνπο θαη θξαηνύζαλ ηελ αλαπλνή ηνπο. ΋κσο, πνηέ
θαλείο δελ έπαζε θαθό! Καλείο, όπσο δηεγνύληαη θη νη
γεξόληνη, δελ έραζε πνηέ ηε κηιηά ηνπ ή ην γέιην ηνπ ή ηε
ραξά ηνπ… Τν πνπξλάξη καο ήηαλ επινγεκέλν απ’ ην Θεό.
Ήηαλ έλα ζαύκα ζηελ πεξηνρή θαη ηίπνη’ άιιν! Καη λα δεηο;
Μήη’ έλαο θεξαπλόο δελ
(ην) θσλσηό (θσλσηόο): ζε ζρήκα θώλνπ
47 /
34-
35

3. έπεζε πάλσ ηνπ πνηέ! Πεξίεξγν! Οη θεξαπλνί ρηππάλε ηα
κεγάια δέληξα…
Τίπνηα δελ ην πείξαμε! Κη έζηεθε θεη, όζν ήκαζηαλ
παηδηά θαη παίδακε ζηνλ ίζθην ηνπ. Τόηε, πνπ δελ μέξακε ηηο
κεγάιεο πνιηηείεο θαη δελ είρακε κεραληθά παηρλίδηα... Τόηε,
πνπ ηα παηδηά ζηελ ύπαηζξν κεγάισλαλ αλάκεζα ζηα
δέληξα θαη ζηα δσληαλά… Καη δελ είρακε θαλέλα πξόβιεκα
αλακεηαμύ καο… Δε δειεύακε θαη δε ζηελνρσξηνύκαζηαλ. Τη
λα δειεύακε; Η θύζε ηα έδηλε ζε όινπο ίζα!
Έηζη δεζήθακε θαη κε ηελ Αζπξνύδα. Ίζσο γη’ απηό λα
ηε βιέπακε ζαλ θάηη πνιύ ζπνπδαίν θαη ζεκαληηθό. Δελ
μέξσ! Πάλησο εθεί ζηνλ ίζθην ηεο παίδακε θαη μαπνζηαίλακε
αηέιεησηα! Καη ηα πνπιηά θαη ηα κπξκήγθηα θαη ηα
ζθηνπξάθηα, όια βξίζθαλε θαηαθύγην θαη ηξνθή ζ’ απηό ην
δέληξν.
Μεηά άιιαμαλ ηα πξάκαηα. Γίλαλε πόιεκνη θαη ζεη-ζκνί,
ήξζαλ πιεκκύξεο ζην ρσξηό, έγηλαλ θαηνιηζζή-ζεηο, ξήκαμε
ην ρσξηό! Μεγαιώζακε θαη θύγακε θη εκείο, θύγαλε θαη ηα
παηδηά κεηά, άιινη θαηξνί… Πήγαλε δξόκνη, θώηα,
ξαδηόθσλα, ηειενξάζεηο ζηα ρσξηά! Είδαλ θη έκαζαλ άιια
παηρλίδηα ηα παηδηά… Κη νη άλζξσπνη δελ αγαπνύλ ηα
δσληαλά ίζακε ηα παηδηά ηνπο! Τώξα ςσλίδνπλε θη εθεί από
ηελ αγνξά ό,ηη
Νίθεο Πεηξίδνπ
(εηώλ 11)
Το δέντρο
(Έθδνζε
ηνπ Ειιεληθνύ
Παηδηθνύ
Μνπζείνπ)
48 /
35

4. πνπιηέηαη αθξηβά: ςσκί, παηρλίδηα, ξνύρα, γηαηξηθά, γάια θη
απγά… Αθόκα θαη ραξά!
΋κσο θαη ηώξα, πνπ έρνπλ θύγεη ηα παηδηά, πνπ έρνπλ
αδεηάζεη ηα ρσξηά θαη γέκηζαλ νη πνιηηείεο, κέλεη αθόκα ην
πνπξλάξη πέξα θεη ζην ειηόραξν ρσξηό. Μέλεη ε Αζπξνύδα
θαη ςειώλεη πιάη ζην θάζηξν, πιάη ζην ξέκα, αληίθξπ εθεί
ζην Παιηνρώξη κε η’ αξραία κλήκαηα θη όιν ηεληώλεη ηελ
θνξθή ηεο πξνο ηνλ νπξαλό, λα ηνλ αγγίμεη. Κη όιν θη ν
νπξαλόο απνκαθξύλεηαη θη όιν αιαξγεύεη*… Κη ε Αζπξνύδα
πάληα εθεί κε ηα πνπιηά θαη ηα κπξκήγθηα θαη ηα ζθηνπξάθηα.
Υςώλεηαη θαηαθό-ξπθα θαη πόηε πέθηεη ε ζθηά ηεο από δσ,
πόηε από θεη, κηα ζεόξαηε ζθηά, πνπ αγθαιηάδεη έλα γύξσ ηα
βνπλά, ηα έξεκα ρσξάθηα, ηα εγθαηαιεηκκέλα ρσξηά, κε
δίρσο θόζκν θαη παηδηά, κνλάρα κε αγξηνπνύιηα ζηα ραιά-
ζκαηα θη έλα ζσξό αγξηόγαηεο θαη θίδηα, πνπ ρώλνληαη ζηηο
ηξύπεο ησλ ζπηηηώλ θαη ζηηο ξαγηζκαηηέο ηεο γεο.
Τίπνηα δελ απόκεηλε εθεί ζην πξόζραξν ρσξηό. Μνλάρα
ε Αζπξνύδα αληηκάρεηαη ηελ εξεκηά· θαη κηα ζθηά, πειώξηα
ζθηά, ε ζθηά ηεο, απιώλεηαη πάλσ απ’ ηελ εγθαηάιεηςε.
αιαξγεύεη (αιαξγεύσ): μεκαθξαίλεη
49 /
35-
36