รายงานการพัฒนาหมู่ไอร์กือเดร์

2. 2
ประวัติความเปนมาของหมูบาน
บานไอรกือเดร หมูที่ 4 ตําบลศรีบรรพต อําเภอศรีสาคร จังหวัดนราธิวาส มาจากคําสองคํา คือ .
คําวา “ไอร” มาจากภาษามลายูพื้นถิ่น คือ “อาย หรือ ไอร” หมายถึง “น้ํา” .
คําวา “กือเดร” จากการสอบถามชาวบาน ไมทราบแหลงที่มาชัดเจน เกิดจากการพูดตอ ๆ กันมาจาก
บรรพบุรุษในอดีต แตมีการสันนิษฐานวา นาจะเปนชื่อบุคคลรุนบุกเบิกพื้นที่แหงนี้ แตไมมีหลักฐานในการยืนยันที่
ชัดเจนแนนอน
ในอดีต พื้นที่ในเขตนี้เปนพื้นที่ที่เปนปาทึบ มีภูเขา ตนไมนานาชนิด รวมทั้งสัตวปาอาศัยเปน
จํานวนมาก เปนพื้นที่ที่มีความอุดมสมบูรณ คนตางถิ่นเขามาอาศัยอยูรวมกันและไดขยายประชากรเพิ่มจํานวนมาก
ขึ้นเรื่อย ๆ และไดตั้งชื่อหมูบานวา “หมูบานไอรกือเดร” บานไอรกือเดร เปนหมูบานที่มีความเขมแข็ง ชาวบานมี
ความสามัคคี ปรองดองกันมาโดยตลอด ไมมีความขัดแยง และบานไอรกือเดร มีหมูบานยอยอีก ๔ บานยอย คือ
บานสุไหงบาลา บานไอรกือเนาะ บานจาแบปะ และบานมูโนะ ชื่อหมูบานดังกลาว เปนการตั้งขึ้นตามกลุมชาวบานที่
เขามาจับจองพื้นที่ทํากินในหมูบาน และเพื่อใหสามารถรับทราบกันงาย วาเปนบุคคลมาจากกลุมบานใด
ประชากร
จํานวนครัวเรือน 18๔ ครัวเรือน
ประชากรทั้งหมด .......7๖๓.....คน เปน
ชาย ....๔๑๓....คน หญิง ....3๕๐....คน
(จากขอมูล จปฐ. ป 255๘)

3. 3
ผูนําชุมชน กลุมองคกร อัตลักษณ
ที่ ชื่อ – สกุล ตําแหนง หมายเหตุ
1 นายอับดุลรอมัน ดีเยาะ ผูใหญบาน ม.4
2 นายมะยูน มือลี ผช.ปค.ม.4
3 นางสาวโนรี เจะเละ ผช.ปค.ม.4
4 นายดุลเลาะ สือรี ผรส.ม.4
5 นายมาหามัดรอสลี สาและ ผรส.ม.4
6 นายมะนาเซ วาจิ ผรส.ม.4
7 นายอาดือนัน แมเราะ ผรส.ม.4
8 นายอิสมะแอ ดือราเล็ง ผรส.ม.4
ที่ ชื่อ – สกุล ตําแหนง
1 นายสุริยา เจะอาแซ อิหมามมัสยิดดารุลอาบีดีน
2 นายมะลี ฮะมะ คอเต็บ
3 นายอูเซ็ง ดาเล็ง บิหลั่น
ที่ ชื่อ – สกุล ตําแหนง
1 นายอูเซ็ง ยะโกะ นายยกอบต.
2 นายแวมูดอ แตนิมะ สมาชิก อบต.
3 นางมีเนาะ เจะนะ สมาชิก อบต.

4. 4
ผลิตภัณฑชุมชน รายได/สภาพทางเศรษฐกิจ
รายไดเฉลี่ยตอคนตอปของคนในพื้นที่ ๕๖,๑๔๐ บาท
(จากขอมูล จปฐ. ป 255๘)
สภาพทางเศรษฐกิจ
ลักษณะการประกอบอาชีพของประชากร
ชาวบานประกอบอาชีพ กรีดยางพารา คาขาย ปลูก
พืชผัก การเลี้ยงสัตว เชน โค ไกพื้นเมือง เปดเทศ
เลี้ยงปลา ทําสวนผลไมแบบผสมผสาน คือการนําผลไม
หลาย ๆ ชนิดมาปลูกในพื้นที่ของตนเอง เพื่อที่จะไดมีผลไม
กินตลอดป และมีการประกอบอาชีพรับจาง เปนตนประชากร สวนใหญ
ประกอบอาชีพเกษตรกรรม คือ ทําสวนยางพาราและปลูกไม ผล
แบบสวนผสม เชน ลองกอง เงาะ มังคุด ทุเรียน

5. 5
แผนที่

6. 6
ศิลปะ วัฒนธรรม ประเพณี เทศกาล ภูมิปญญาทองถิ่น
1. เอกลักษณดานภาษาที่พูด คือ ภาษามลายูทองถิ่น
2. วัฒนธรรมของชุมชน คือ การจัดงานทําอาซูรอ อานาซีบ
3. การจับมือสลามเมื่อเจอกัน พรอมกลาว “ อัสลามมูอาลัย
กม ” และตอบรับ
วา “ วาอาลัยกมมุสลาม ” แลวยื่นมือ
ลูบหนาหรือสัมผัสหนาอก
4. การเขาสุนัข คือการขลิบผิวหนังหุมอวัยวะเพศ
ของชาย ซึ่งจะทําแกเด็กผูชายที่
อายุ 2 - 12 ป
5. การถือศีลอด เมื่อถึงเดือนรอมฎอน หรือเดือนเกา
ตามปฏิทินอิสลาม โดยเริ่ม บวช หรืออดอาหารตั้งแตฟาสาง
จนถึงตะวันตกดิน เปนเวลา 1 เดือน
6. วันฮารีรายอ เปนการฉลองหลังจากที่บวช หรือถือศีลอดมา
เปนเวลา 1 เดือน
โดยการเลี้ยงอาหารใหแกผูที่มาเยี่ยมเยียน

7. 7

8. 8
ผลสํารวจขอมูล จปฐ. และ กชช.2 ค
สรุปผลการจัดเก็บขอมูลความจําเปนพื้นฐาน ป 2558 ระดับหมูบาน
หมู 4 บานไอรกือเดร ตําบลศรีบรรพต อําเภอศรีสาคร จังหวัดนราธิวาส
ตัวชี้วัด จํานวนที่ ไมผานเกณฑ
สํารวจทั้งหมด จํานวน รอยละ
หมวดที่ 1 สุขภาพดี (คนไทยมีสขภาพและอนามัยดี) มี 7 ตัวชี้วัด
1. เด็กแรกเกิดมีน้ําหนักไมนอยกวา 2,500 กรัม 6 คน - คน -
2. เด็กแรกเกิดถึง 12 ป ไดรับการฉีดวัคซีนปองกันโรคครบตามตาราง 220 คน 34 คน 15.45
สรางเสริมภูมิคุมกันโรค
3. เด็กแรกเกิดไดกินนมแมอยางเดียวอยางนอย 6 เดือนแรกติดตอกัน 4 คน 4 คน
100.00
4. ทุกคนในครัวเรือนกินอาหารถูกสุขลักษณะ ปลอดภัย และได 184 คร. - คร. -
5. คนในครัวเรือนมีการใชยาเพื่อบําบัด บรรเทาอาการเจ็บปวยเบื้องตน 184 คร. - คร. -
อยางเหมาะสม
6. คนอายุ 35 ปขึ้นไป ไดรับการตรวจสุขภาพประจําปเพื่อคัดกรองความเสี่ยงฯ 241 คน 130 คน 53.94
7. คนอายุ 6 ปขึ้นไป ออกกําลังกายอยางนอยสัปดาหละ 3 วันๆ ละ 30 นาที 678 คน - คน -
หมวดที่ 2 มีบานอาศัย (คนไทยมีบานอาศัยและสภาพแวดลอมเหมาะสม) มี 8 ตัวชี้วัด
8. ครัวเรือนมีความมั่นคงในที่อยูอาศัย และบานมีสภาพคงทนถาวร 184 คร. - คร. -
9. ครัวเรือนมีน้ําสะอาดสําหรับดื่มและบริโภคเพียงพอตลอดป 184 คร. - คร. -
10. ครัวเรือนมีน้ําใชเพียงพอตลอดป 184 คร. - คร. -
11. ครัวเรือนมีการจัดบานเรือนเปนระเบียบเรียบรอย สะอาด ถูกสุขลักษณะ 184 คร. 184 คร. 100.00
12. ครัวเรือนไมถูกรบกวนจากมลพิษ 184 คร. - คร. -
13. ครัวเรือนมีการปองกันอุบัติภัยอยางถูกวิธี 184 คร. - คร. -
14. ครัวเรือนมีความปลอดภัยในชีวิตและทรัพยสิน 184 คร. - คร. -
15. ครอบครัวมีความอบอุน 184 คร. - คร. -
หมวดที่ 3 ฝกใฝการศึกษา (คนไทยมีการศึกษาที่เหมาะสม) มี 5 ตัวชี้วัด
16. เด็กอายุ 3 - 5 ปเต็ม ไดรับบริการเลี้ยงดูเตรียมความพรอมกอนวัยเรียน 72 คน - คน -
17. เด็กอายุ 6 -14 ป ไดรับการศึกษาภาคบังคับ 9 ป 167 คน - คน -
18. เด็กจบชั้น ม.3 ไดเรียนตอชั้น ม.4 หรือเทียบเทา - คน - คน -
19. เด็กจบการศึกษาบังคับ 9 ป ที่ไมไดเรียนตอและยังไมมีงานทํา ไดรับ - คน - คน -
การฝกอบรมดานอาชีพ
20. คนอายุ 15 - 60 ปเต็ม อาน เขียนภาษาไทย และคิดเลขอยางงายได 460 คน 1 คน 0.22
ตัวชี้วัด จํานวนที่ ไมผานเกณฑ
สํารวจทั้งหมด จํานวน รอยละ
หมวดที่ 4 รายไดกาวหนา (คนไทยมีงานทําและมีรายได) มี 4 ตัวชี้วัด

9. 9
21. คนอายุ 15 – 60 ปเต็ม มีอาชีพและมีรายได 399 คน - คน -
22. คนอายุมากกวา 60 ปเต็มขึ้นไป มีอาชีพและมีรายได 44 คน 3 คน 6.82
23. คนในครัวเรือนมีรายไดเฉลี่ยไมนอยกวาคนละ 30,000 บาทตอป 184 คร. - คร. -
24. ครัวเรือนมีการเก็บออมเงิน 184 คร. - คร. -
หมวดที่ 5 ปลูกฝงคานิยมไทย (คนไทยประพฤติดีและมีคุณธรรม) มี 6 ตัวชี้วัด
25. คนในครัวเรือนไมดื่มสุรา (ยกเวนการดื่มเปนครั้งคราวฯ) 763 คน - คน -
26. คนในครัวเรือนไมสูบบุหรี่ 763 คน 120 คน 15.73
27. คนอายุ 6 ปขึ้นไป ปฏิบัติกิจกรรมทางศาสนาอยางนอยสัปดาหละ 1 ครั้ง 678 คน - คน -
28. คนสูงอายุ ไดรับการดูแลจากคนในครัวเรือน หมูบาน/ชุมชน หรือภาครัฐ 48 คน - คน -
29. คนพิการ ไดรับการดูแลจากคนในครัวเรือน หมูบาน/ชุมชน หรือภาครัฐ 4 คน - คน -
30. คนในครัวเรือนมีสวนรวมทํากิจกรรมสาธารณะเพื่อประโยชนของชุมชน 184 คร. - คร. -
ผลสํารวจขอมูล กชช.2 ค
สรุปสภาพปญหาของหมูบานจากขอมูล กชช. 2ค ป 2558
บานไอรกือเดร หมู 04 ตําบลศรีบรรพต อําเภอศรีสาคร จังหวัดนราธิวาส
ตัวชี้วัด คะแนน
1. ดานโครงสราง
(1) ถนน 3
(2) น้ําดืม 3
(3) น้ําใช 3
(4) น้ําเพื่อการเกษตร 2
(5) การไฟฟา 3
(6) การมีที่ดินทํากิน 2
(7) การติดตอสื่อสาร 2
2. ดานสภาพพื้นฐานทางเศรษฐกิจ
(8) การมีงานทํา 2
(9) การทํางานในสถานประกอบการ -
(10) ผลผลิตจากการทํานา -
(11) ผลผลิตจากการทําไร -
(12) ผลผลิตจากการทําการเกษตร
อื่นๆ
3
(13) การประกอบอุตสาหกรรมใน
ครัวเรือน
-
(14) การไดรับประโยชนจากการมี
สถานที่ทองเที่ยว
-

10. 10
3. ดานสุขภาวะและอนามัย
(15) ความปลอดภัยในการทํางาน 3
(16) การปองกันโรคติดตอ 3
(17) การกีฬา 1
4. ดานความรูและการศึกษา
(18) การไดรับการศึกษา 1
(19) อัตราการเรียนตอของ
ประชาชน
-
(20) ระดับการศึกษาของประชาชน 2
5. ดานการมีสวนรวมและความเขมแข็ง
ของชุมชน
(21) การเรียนรูโดยชุมชน 1
(22) การไดรับการคุมครองทาง
สังคม
3
(23) การมีสวนรวมของชุมชน 3
(24) การรวมกลุมของประชาชน 1
(25) การเขาถึงแหลงเงินทุนของ
ประชาชน
2
6. ดานทรัพยากรธรรมชาติและ
สิ่งแวดลอม
(26) คุณภาพดิน 3
(27) คุณภาพน้ํา -
(28) การปลูกปาหรือไมยืนตน -
(29) การใชประโยชนทีดิน -
(30) การจัดการสภาพสิ่งแวดลอม 3
7. ดานความเสี่ยงของชุมชนและภัยพิบัติ
(31) ความปลอดภัยจากยาเสพติด 2
(32) ความปลอดภัยจากภัยพิบัติ 3
(33) ความปลอดภัยจากความเสี่ยง
ในชุมชน
3
สรุปสภาพปญหาของหมูบาน
(1) มีปญหามาก 4 ตัวชี้วัด
(2) มีปญหาปานกลาง 7 ตัวชี้วัด
(3) มีปญหานอย 13 ตัวชี้วัด
ระดับการพัฒนาของหมูบาน 3

11. 11
( ได 1 คะแนนจากตัวชี้วัด 11-33 ตัว; ได 2 คะแนนจากตัวชี้วัด 6-10 ตัว; ได 3 คะแนน จากตัวชี้วัด 0-5 ตัว )

12. 12
วิเคราะหศักยภาพของหมูบานไอรกือเดร
SWOT หมูบาน
จุดแข็งจุดเดนของหมูบาน (Strength)
1. มีทรัพยากรที่สําคัญ คือ แหลงน้ําธรรมชาติ เปนแหลงอาหารที่อุดมสมบูรณ
2. พื้นที่เหมาะแกการประกอบอาชีพดานเกษตรกรรม ซึ่งเปนอาชีพหลักของประชากร
3. วัฒนธรรมประเพณีที่ดีงาม
4. มีความสามัคคีกัน และสามารถแกไขปญหารวมกันได
5. เสนทางคมนาคมสะดวก
6. มีเงินทุนในหมูบาน เชน กองทุนหมูบาน
7. ประชาชนมีการประหยัดและออม
8. ประชาชนมีความเคารพกันและกัน และใหความนับถือผูสูงอายุ หรือผูอาวุโส

13. 13
จุดออน จุดดอยของหมูบาน (Weakness)
1. ผลไมไมคอยมีคุณภาพดีเทาที่ควร และมีปริมาณนอย ทําใหนําออกขายตามตลาดไมได
2. เทคโนโลยีสมัยใหมและวัฒนธรรมจากภายนอกทําใหวัยรุนนําไปประพฤติ ปฏิบัติตน ไม
เหมาะสม
3. ปญหาสถานการณความไมสงบในพื้นที่ ทําใหประชาชนอยูดวยความหวาดระแวง และ
ไมคอยไววางใจกันเหมือนเมื่อกอน
4. ประชาชนในหมูบานเกิดความหวาดกลัวตอเจาหนาที่ของรัฐ เนื่องจากเขาใจวาเจาหนาที่
เขามาสืบเรื่องบาง เปนแนวรวมบาง
5. สภาพพื้นที่ของเปนภูเขาและเปนพื้นที่เสี่ยง เจาหนาที่เขาไปไมทั่วถึง
โอกาสจากภายนอกหมูบาน (Opportunity)
1. มีหนวยงานภาครัฐใหความรูแกวัยรุนในชุมชน ดานการประกอบอาชีพเสริม
2. ไดรับงบประมาณสนับสนุนกิจกรรมในชุมชนจากหนวยงานภาครัฐ
ภัยคุกคามจากภายนอกหมูบาน (Threat)

14. 14
1. สื่อตาง ๆ เชน วิดีโอ แผนซีดีที่ไมเหมาะสม
2. ผูไมหวังดีจากภายนอกหมูบานสรางความวาดระแวงแกประชาชนในชุมชน
3. ปญหาจากการกอการราย และสถานการณความไมสงบในพื้น
4. ปญหาดานยาเสพติด การลักเล็ก ขโมยนอย
แนวทางแกปญหา
1. จัดเวทีประชาคมแลกเปลี่ยนเรียนรู ทําแผนหมูบาน
2. สงเสริมและสนับสนุนใหแกปญหาของตนเอง ครอบครัว สังคม โดยพึ่งตนเอง
3. ใหความรูและแนวในการแกไขปญหาของตนเอง ครอบครัวและสังคม
4. สนับสนุนงบประมาณในสวนที่ประชาชนไมสามารถแกไขปญหาดวยตนเองได
5. สงเสริมและสนับสนุนใหดําเนินชีวิตโดยยึดหลัก “เศรษฐกิจพอเพียง”

15. 15

16. 16
ภาพรวมผลการดําเนินงานตามยุทธศาสตร
ในรอบปที่ผานมา หมูบานไอรกือเดร หมูที่ 4 ตําบลศรีบรรพต ใชกระบวนการ
พึ่งพาตนเองเปนแนวทางในการพัฒนาหมูบาน ซึ่งเปนแนวทางที่ไดนอมนําหลักปรัชญา
เศรษฐกิจพอเพียงมาปฏิบัติในการดําเนินกิจกรรมพัฒนาชุมชนของหมูบาน เพื่อชวยกันแกไข
ปญหาของหมูบานดวยคนในหมูบานเอง โดยเฉพาะปญหาความยากจน ปญหาเรื่องปากทอง
(เศรษฐกิจ) กระบวนการแกไขปญหาของหมูบานไอรกือเดร จะดําเนินการในรูปแบบของ
การรวมกลุมและครัวเรือน นอกจากนั้นยังไดรับการสนับสนุนงบประมาณจากหนวยงาน
ราชการ และองคกรปกครองสวนทองถิ่น เพื่อดําเนินการแกไขปญหาของหมูบาน โดยมี
กิจกรรมที่ดําเนินการไปแลว ดังนี้
1. การจัดทําและทบทวนแผนชุมชน เพื่อพัฒนาชีวิตตามแนวทางเศรษฐกิจ
พอเพียง ซึ่งมีการจัดทําเวทีประชาคมไปแลว จํานวน 2 ครั้ง เพื่อใหไดแผนชุมชนมาใช
วางแผนในการแกไขปญหาของตนเอง โดยเนนที่กระบวนการเรียนรูรวมกันของคนในชุมชน
ผานเวทีประชาคม
2. ไดรับงบประมาณสนับสนุนจากองคการบริหารสวนตําบลศรีบรรพต เพื่อ
สนับสนุนในการดําเนินกิจกรรมตาง ๆ ของตําบล และไดรับงบประมาณจากกรมการพัฒนา
ชุมชนในการจัดเก็บขอมูลความจําเปนพื้นฐาน (จปฐ.) และการจัดเก็บขอมูลพื้นฐานระดับ
หมูบาน (กชช.2 ค) ของตําบลศรีบรรพต
3. ไดดําเนินการแนะนําแนวทางการดําเนินชีวิตตามแนวเศรษฐกิจพอเพียง
โดยเฉพาะหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง (ตัวชี้วัด 6X 2) หมูบานที่ยึดถือปรัชญาเศรษฐกิจ
พอเพียง ประกอบดวย การลดรายจาย การเพิ่มรายได การประหยัด การเรียนรู การ
อนุรักษสิ่งแวดลอมและใชทรัพยากรอยางยั่งยืน มีความเอื้ออารีตอกัน รูจักการทําแผนชีวิต
ครัวเรือน จัดทําบัญชีรายรับ - รายจาย เพื่อที่จะไดรูสถานะทางการเงินของครอบครัววา
จะลดรายจายและเพิ่มรายไดในดานใดไดบาง ใชแนวทางตัวชี้วัดหมูบานเศรษฐกิจพอเพียง
4 ดาน 23 ตัวชีวัด ในการดําเนินกิจกรรมพัฒนาชุมชนตาง ๆ ของหมูบาน
4.ไดรับงบประมาณจากโครงการหมูบานเศรษฐกิจพอเพียงตนแบบ
ป 2558 โดยสํานักงานพัฒนาชุมชนอําเภอศรีสาคร จังหวัดนราธิวาส ใหการสนับสนุน

17. 17

18. 18

19. 19

20. 20

21. 21

22. 22

23. 23