Book written by Swami Sivananda

1. dx…fl©*l§, ¿*‡w Õ*ld*lw "yÕ*Ï
Ë]x|*Õ*]*l :
O”… O”… O”… ©J“Wl OÕJ *h|* ©*]*©*“œ≈lÕ*]*l
tl√¡x…¿*
" *lÕJ|*¡*]*l :
JÁ*Ã*•±*‚ ÷.
ßxhÁ**•]*l
Ó*”¡J¿*¡*]*l :
ßxhÁ**•]*l ˘Õ*C Ê…Õ* * ©*hÔ
131, Ù¡*ÚËEJ]*l ]x•…¶B
®J©*Ú]B ®F B, ßxhÁ**•]*l ñ 51
©J“Wl OÕJ *h|*
ÃJ]*d* Õ*Rdx≈ll d* *ø ÓJ”Ù… * ©*hÓ*”|J≈l Õ*ld*lw æJWlv¡*
©*h©*¢œ≈l Ó*]*hÓ*]xÁx " *l©J]*ÕJe Ó*”Ó*hÌ*¡xÚ " *lÁ*”Ø∏]*lÕ*
"d*lC *ød* "hd*∏w * ©Jæ*lÁ** Õ*ld*lw tl√Á** ÕxÎfl≈lhœ…
Õ* R ¡x ≈ l 'd* w Õ * l Ó* Ï ±* Ò Á* *  r nh|* h œ]* l Õ* O”… ©J“Wl
OÕJ * h |* ] * l 1887 x … ($©* W ) Õ* ± * v ©x Ó x À hË]B 8 x …
dJy…º *Âr dJÕ*l”Ó*‚v *˘…œ…]*|* œ]*l *#x“… Ê#xr≈l Ó*ÛÀ
Õ*l¶xÎ ÁJ”Õ*l|*Âr ∂ÌJ]*O…m]*•, O”…Õ*lhd*]*• ∂|* O”… P.
Õx h Á* l "≈lC]B Õ* l d* l w "Õ* ] * æ* Õ * l vÓ* œ ø O”…Õ* l œ
ÓJÕ*vœ≈lÕ*RπB, $Õ*]* ¡*lÛlhË|*Âr flı∏|*]*l. Ó*”∏|*—
∂æJCd*π Õ*C‡w "Ó*Ò≈lC ˘…‡<d*]* Õ*h¿*©*µ]*l. Õ*llh|x ¶J¡*À]B
Ó*|*W…æ*]*]Je Õ*lm≈R Õ*llhdJ|* ©*µ*Á**Âr ¡xmÕ*Ï Õ*±*vÁ**l
©x…Õx ©*Âr∏ d*Õ*lπ ©*Õ*v©*“Õ* *•ø d*CÊ∏ gyh|*•yÁx Ax•…Á*ldJw
¡*¶x≈l|Je Á*hÁJœ…]* ÕJ∏Á*Je A*˝√…¡x…¿*|*Âr ©* JC©* dxÁx|*l
¡x•h¶*l OÕJ *h|*]xhË Ax©*]* *lø Ó*¶x|*]*l. 1936]*Âr ˘Õ*CÊ…Õ* *
©*hÔÕ* *lø ©JµP∏|*]*l. *hd*]* >•…Á*Õx…|Jhd* W¿*“W|JC
ım≈lÕ* *•ø, OÕJ *h|* ¡*IJ∆©*Òdx”, OÕJ *h|* ∂≈llÕxv…|*
{±*Ü d*≈Ry¡J ©*h©xµ, Õ*ll|*”IJm≈l, ©JÕ*vflı¡* ∂©*Òdx”
Õ*llhdJ|*Õ*ÏÁ** *lø ©JµP∏|*]*l. *•]J]*l Ó*Ï©*w¡*Á** *lø Ë]x|*l
Õ*ll˘”∏ fl *©JÕ*R *CyÁx Õx…|Jhd* EJk * ı…¶*lÕ*Ï|*¡JÚe d*Õ*lπ
$f… Ê…Õ* *Õ* xø… Wl…©*#JeÛlÀ 1963 x… fll#xÎ 14]*h|*l
Õ* l AJ©* Õ * R Ü≈l * l ø Ax • h˘|* ∂ÌJ≈lvÓ* Ï ]* l ±* ] J|* O”…
©J“WlÁ** ¡*˝Óx≈l ÷mr]* Õxl…#x≈l• b…]*Â !

2. 4
dx…fl©*l§
1. ıÕ*lÁx ÕJ©*wÕ*ÕJe |xÎÕ*©J¡J<dJÚ]* ßx…¡x•… ?
Ã*Á*Õ*hd* * *lø |*Ov©*ßx…¡xhË A*hËm ıÕ*lπÂr ıflÕJe
$|x>•… ? ∂d* * *lø ¡J‚ßx…¡xhË |JA* ıÕ*le|x>•… ? ıÕ*lÁx
Ó*˙‚vÕJ|* ∂æJCœπ¡* A*∏Õx $|x>•… ?
Ó*]*Õ*Rd*π * *lø ¡*IJ∆]x ¡J‚ßx…¡xhË ¡*¡*lÚmdx≈ll*ÆÕ*ı…Á*
Óx”…Õ*lÕ* *lø ßxx∏¡x•*lÆÕ* *l. "hd*A*Õ*ıe…Á* ∂d* *l |*¿*v *
ı…¶*lÕ* *l. Ë≈l¡x›l]*lÕ* Õ*©*lw mà©*lÕ*hdx Ó*]*Õ*Rd*π * |*¿*v *
Ë≈l¡x≈l *ø *l©*y∏ #JÃ* |x•]x≈llÕ*Ï|*l. ∂d* * |*¿*v *¡JÚe
Õ*l *¤Ó*˙Õ*v¡*ÕJ|* Ë≈l¡x›l|*a]x ∂ ¡*<‚ ∂d* Ë]*lÕ* *l.
Ó*”AJr|* *hdx ÁJ[* Óx”…Õ*l|x•¶* x ÓJ”≤*v x Õ*Rfy.
]Jæx≈lhdx ‡…d*v x Õ*Rfy. ÕJÂπ…‡, d*l¡J]JÕ*XB, d*lm∏…
|J©B Õx • |* # J|* Õ * ] * h dx ∂d* * ˘Õ* C JÕ* l ©* π y ∏y. O”…
ÁF]JhÁ* * h dx ‡…d* v x Õ* R fy. Ã* Á * Õ * h d* * W]* A * ˘ h|*
Wl…]J|x…W A*hË©*lœw|*ahdx ∂d* * |*¿*v *¡JÚe ~¡Jhd*|*Âr
¡*Ω∆…]*l A*y∏y. & ¡*<‚ ıÕ*lÁx Ã*Á*Õ*hd* * |*¿*v * mà©*lÕ*Ï|*l.
2. dx…fl©*l§ ıÕ*lπ ∂hd*≈lv|*#xr… $|x
©*|J æ*Õ*lvO…m]Jey. æ*Õ*lv|* AJ˘ bÛlÀ ÷h|*• ¡*|*m
ßx…¶*y. æ*˝œ›lh|* ıÂry. æxÎ≈lvÕ*Ï*ÆÕ*]Jey. "hÊ¡x›lmr|*Õ*
]Jey. ©*d*CÕ* *lø "ÃJC∏∏y. "|* *lø ÷#xr¶x ©J]*ld*wÂy.
∂æJCœπ¡* Õ*RÁ*v|*Âr Õ*llh|x *¶x›ly. ıÕx•π*Áx… Ex•C…œ
$|x . Õ* l * © * § * l ø Ã* Á * Õ * h d* * Â r x # x Á x • D∏y. "A* h ¡J]* ,
Á* Õ * v Á* * * l ø J¿* Õ * R fy. ∂d* π Ã JÕ* x , W¿* “ ßJhæ* Õ * C |*
Õ*l x•…ÃJÕ*Õ* *lø ßxx∏¡x•DÆy. ÷mr]* *•ø P”…œ∏y. ı…Õ*Ï
Ó*˙‚v Ê…Õ* *Õ* *lø " *lÃ*W©*lWy.
$h˘”≈lÁ** *lø ıÁ*”Ø∏y. |*˝[* Ã*‡w>•¶* x ÓJ”Õ*RΩ¡*dx
>•¶* x ÷¶* b ¶* | x 'dJ§A* | x • ¶* x ÓJ”Öv∏y. |x … Õ* ] * l
$]* l Õ* x h |* l ı¿* o m ÕJ|* * h b¡x ≈ ll* Æ Õ* ] Jey. ∂æJCœπ ¡ *
©Jæ* x≈l ©*M*mdx≈lÂr ©*“mÒÕ*˙ ©*h|x…A* $mr|*Õ*]Jey. ©*]**dx
≈ll*ÆÕ*]Jey. ∂¶*hË]*Wmr|*Õ*]Jey. ı…Õ*Ï "Õ*l]*dx≈l *lø
" *lÃ*W©*lWy.
3. ßJ*lÕx≈l 'Ó*|x…¿*
Ó*”œıd*C ßx*e * ]*´RÕ* JmlÚ Ôh®xÁx ~Dy. ëëÁx•…Wh|*
fl≈l fl≈l, Áx•…ÓJm fl≈l fl≈l, ]JæJ ]*Õ*l‚ A*y
Áx•…Wh|* fl≈l fl≈líí ÷h|*l Õ*llhdJe Ã*Á*Õ*hd* * JÕ*l
Á** *lø ßx*e * ]*´RÕ*|*Âr ‡…d*v x Õ*Rfy. O”…A*y≈l ©*π]*Ix
Õ*R¶*lÕJÁ* ∂d* ıÕ*lπ A*˝|*≈l|*Âr ¡*lDœ]*lÕ* xh|*l ÃJW∏y.
e…dx, ]JÕ*R≈l‚, ÃJÁ*Õ*d*, W±*l∆ ©*A*©*” JÕ*l, mÂdJ
©*A*©*” JÕ*l Õx•|*#J|* Ó*Wd*” Á*”h≤*Á** *lø nh|x]*¶*l Ôh®xÁ**
¡Jm Ó*”œıd*C ÓJ]J≈l‚ Õ*Rfy. d*h|x dJ›lÁ** Õ*Rd*l ¡x…Dy.
÷hd*A* Ó*y∏µœ≈lm•r ©*d*CÕ* xø… *lf›ly. Wld*ÕJe *lf›ly.
Ød*ÕJe *lf›ly.
˘Õ* C Ex • C…œ ıÕ* l π ∂hd* ≈ lv|*  r ßx * Á *  . ı…Õ* Ï
æ*Õ*lvO…mdx AJ˘≈lÂr Õ*ll *ø¶x|*l & fl *π|*#xr… |xÎÕ*©J¡J<dJÚ]*
Á*D©*lÕ*hdx ∂d* *l " *lÁ*”Ø©*Â.

3. 5
4. nxÆ≈lÕ*]Jey, nxÆ≈l|* xø… Õ*Rfy
ı… *l Õ*R¶*ßx…¡J|* ¡xm©*Õ* *lø ı©*Ò˝A*dx>•¶* x Õ*R¶*l.
~¡xh|*]x ÕJCÕx•…A*Wmr|x d* *ø ¡*d*vÕ*C ÓJ©*lÕ* Õ*l *l±*C Ó*]*Õ*l
Ó*|*Õ* *lø ©x…]*lÕ* *l ñ ÷h|*l e…dx ©J]*lœw|x. ¿*lÃ* Ùhd* xÁ**l,
©*|J#x•…Ì* xÁ**l, Õ*l *l±*C * Õ*C‡wÁ*d* "h¿*ÕJe bÛÀ]x ∂Á*
"Õ* *l ≈RÕ* ËÁx≈l "≈ll¡*w Ùhd* xÁ** *•ø >•…Ù©* *l.
$d*]*]* ©x…Õx Õ*R¶*lÕ*Ï|*]*Âr "Õ*ıÁx "Wld*ÕJ|* ∂ *h|*
mà©*lÕ*Ï|*l. Ó*]x•…Ó*¡J]* Õ*R¶*lÕ*Ï|*]*Âr ∂d*ıÁx ÷Ix›lmr|*
©* h dx • …±* Õ JÁ* l Õ* Ï |* l . ©J“≤* v ]* Ø d* ©x … Õx Õ* R ¶* l Õ* Ï |* ] * Â r
W¿x…±*ÕJ|x•h|*l ∂ *h|*W|x.
W¿Jm A* ˝ |* ≈ lÕ* Ï * Æ Õ* ] Jey. ıÕ* l π A* ˝ |* ≈ lÕ* * l ø
¿*l|*—Ó*f∏¡x•DÆ. ©J“≤*v]*Ød* ©x…Õx≈l ÕJ©*wÕ* d*d*“|*Âr Ê…W∏y.
ıÕ* l π æx C …≈lÕ* * l ø ßJ* Á* l y≈l * l ø ©JÜ©* l Õ* Ï |* ¡ JÚe>l…
nh|x•h|*l ¡*<‚Õ*˙ Ê…W∏]*lÕ*Õ*]Jey. ©J“≤*v]*Ød* ©x…Õx≈l
Õ*l•m¡* ı…Õ*Ï Ó*”ÃJÕ* ¿JÂÁ*J|* >•…eÁ*JÁ*lÕ*hdx |x…Õ*]*l
" *lÁ*”Ø©*Â. ı…Õ*Ï ıd*C Õ*©*lwW * "Õ*l]*dx≈l ©*A*EJ *h|*Õ* *lø
" *lÃ*W©*lÕ*hdx Ó*]*Õ*Rd*π *l ¡*]*lΩ©*Â.
6
¡J≈lv ¡J]*‚Á**l nh|*¡x•Úh|*l "hfi¡x•h¶x… $]*lÕ*ÏÕ*Ï.
¡J≈lv|* Ó*yIJÕ*l ¡J]*‚Õ* *lø "Õ*mhb∏|x. & flÁ*d*lw &
Õ* l •md* d * “ Õ* * l ø "œ Õ* l lVC d* d * “ Õ* * l ø "Õ* m hb∏|x . &
ı≈lÕ*lÕ* *lø 'mrh¬©*#JÁ*Â… |JÛ#JÁ*Â… ©Jæ*CWmr.
ı…Õ*Ï Õ*R¶*lÕ* ≈RÕ* ¡*Õ*lvÕx… ∂Á* "|*]* Ó*”œM*m "±xÀ…
¿*‡w Õ*ld*lw Ó*yIJÕ*l|x•¶* x ıÕ*lÁx Øh˘]*lÁ*ml d*Ó*Ò|*l. ı…Õ*Ï
≈RÕ* J|*]x•Ë^ Õ*l *l±*CıÁx "√À±*lÀ 'Ó*¡J]* Õ*Rf˘]J|*]x
∂ Õ*l•m¡* ıÕ*lÁx ı…Õx… 'Ó*¡J]* Õ*Rf¡x•*lÆœw]*lWy.
~¡xh|*]x ©*“©*“]*•Ó*Õ* *lø bÛlÀ ßx…]x ≈RÕ*Ï|*• $mr. ëë∂dxπ Î
Õx…|*Õ*XB ©*Õ*vÕ*XBíí (÷mrÕ*˙ & ∂d*πÕx…) ÷h|*l ¿*l”œÁ**•
'Ó*ı±*d*lwÁ**• ©J]*lœwÕx. ı…Õ*Ï Õ*Rf|* 'Ó*¡J]* "≤*ÕJ
©* d * Ú Õ* l v "±x À … Ëm Õ* l d* l w Ó* y IJÕ* l |x • ¶* x ıÕ* l Áx
Øh˘]*lÁ*lÕ*Ï|*l. "hd*A* ¡*Õ*lv ıÕ*lÁx ∂ *h|*Õ* *•ø ©*lVÕ* *•ø
ı…¶*lÕ*Ï|*l.
6. ~Dy, |*lfÕxl≈lÂr ÕxlÎ ©*Õx∏y
ÓJ”≤*v x≈l ¿*‡w Õ*Ωv©*m©Jæ*CÕJ|*l|*l. "|*]* Õ*lØÕxl
"∏…Õ*lÕJ|*l|*l. ı±*ÚÓ*fiÁ*J|* Ã*¡*w]*l "|*]* 'Ó*>•…Á*Õ* *•ø
ØyÕxl≈l *•ø "y≈lËmr]*l.
5. ßx…]x≈lÕ*]*l ıÕx•π¶* x Ax…Áx *¶x|*l¡x•*Æ
ßx…¡xh|*l ÷Ω©*lW]x•… AJÁx>l… "Õ*]x•¶* x
ı…Õ*Ï *¶x|*l¡x•DÆy
|x … Õ* ] x … , ©* A J≈l ı…¶* l ñ ÷h|* l A* m lr ‡y≈lld* w
©x•…Õ*RyÁ*Je ¡*•¶*ßx…fy. d*Õ*lπ ©*AJ≈l Õ*Rf¡x•*lÆÕ*Õ*yÁx
|x…Õ*]*l ©*AJ≈l Õ*R¶*lÕ* *l. ıWlπh|* ©Jæ*CÕJ|*l|* *lø Õ*Rf
'D|*l|* *lø Ã*Á*Õ*hd* * $Ìx‹Áx bfy.
Ó*”¡*˝œ≈l ÷mr ÔÛ xÁ**• nh|*l ı≈lÕ*lÕ* *lø ¡*Õ*lvM*m|*
ı≈lÕ*lÕ* *lø " *l©*y∏ *¶x≈llœw|x. ∂ ı≈lÕ*lÕx… Ë”AJπh¶*|*
W¿* “ ©* ˝ √À≈l ©* l ©* h Ë|* — d x ≈ l * • ø ∂hd* y ¡* ©JÕ* l ]* © * C Õ* * • ø
¡J≈lla¡x•*lÆd*w Ëh˘|x.
Ã*¡*w]* ©x…Õx Õ*Rfy. "Õ*]* ©*A*ÕJ©*|*Âry. flÓ* Õ*ld*lw
‡…d*v x Õ*Rfy. ]JÕ*R≈l‚, ÃJÁ*Õ*d*Á** ©J“æJC≈l Õ*Rfy,
ı…Õ*Ï ßx…Á* Ã*‡w ßxx∏¡x•*lÆWy. |xÎÕ*¡*˝Óx dJ Je ıÕ*lÁx
nÂ≈llÕ*Ï|*l.

4. 7
7. "Øh©x ∂Ì*y∏y
ßJ*Á*ly |xÎÕ*©J¡J<dJÚ]*. $|* *lø ÷h|*• Õ*l]x≈lßx…fy.
∂d* * ¡*˝ÓxÁJe ÷¶xb¶*|x |*lf›ly. ∂d* * |*¿*v * Ó*¶x≈lml
|JA* Á x • h¶* Õ * ] Jey. ©* | J ©* d * § hÁ* | * Â r y . ı…Õ* Ï ∂d* * * l ø
©J¡J<d*Úy∏¡x•*lÆWy.
"Øh©x ∂Ì*y∏y, ©*d*C *lf›ly. |x…Õ*]*Âr *hb¡x≈ll*ÆÕ*
]Jey. ÷mr ¡*Õ*lvÁ** *•ø &¿*“]JÓ*vIx Õ*Rfy. Ó*˙‚v
Ã*‡w>•¶* x ÓJ”Öv∏y. Õ*l *©*l§ $h˘”≈lÁ*x•¶* x ¡J|Jfy.
"Õ* *lø Ó*]*Õ*Rd*π *d*w œ]*le∏y. ∂d* * W]*A*˘h|* Õ*Cœ∏y. ıÕ*lÁx
∂d* * |*¿*v * mà©*lÕ*Ï|*l.
Ã*Á*Õ*hd* *l ıÕ*lπ ¡xÎÁ** Õ*l•m¡* |*lf≈llÕ* xh|*l, ıÕ*lπ
¡*‚l∆Á*Dh|* x•…¶*lÕ* xh|*l, ıÕ*lπ ‡WÁ** Õ*l•m¡* ∂©*lÕ*
xh|*l ÃJW∏¡x•DÆy. ı…Õ*Ï Ax•©* Õ*C‡w≈Re Õ*RÓ*v¶*lWy.
ıÕ*lπ |*˝√À¡x•… * Ax•©*|JÁ*lÕ*Ï|*l. ı…Õ*Ï Ó*]*Õ*R *h|*Õ* *lø
" *lÃ*W©*lWy.
8. |*≈RÓ*]* Je]*l
Ex … * l x • ‚ A* • Á* D h|* Õ* l æ* l ©* h Á* ” Ø©* l Õ* h dx ÷mr
Á*”h≤*Á*Dh|* ©J]*Õ* *lø ©*hÁ*”Ø©*l. ÷mr ËÁx≈l Õ*C≤*v|*
∂¿xÁ** *•ø, |*lOohdxÁ** *•ø d*CÊ∏ Ó*]*Õ*Rd*π * ¿*]*‚l Ax•…Á*l.
÷mr Õ*©*lwÁ**m•r Ã*Á*Õ*hd* * ÕJCÓ*¡*d*“Õ* *lø ¡J‚l. ©*‚∆Õ*]*Âr
|*>l›lh|*, ©*AJ *lÃ*•œ›lh|* *¶x|*l¡x•. ©*Õ*R *]x•¶* x
©xø…A*˘h|* Õ*œv©*l. Øy≈l]*Âr ÁF]*Õ* dx•…]*l.
8
ÕxÎ]JÁ*C ©*hÓ*d*w *lø Õ*¿*Ó*f∏¡x•. ∂dJπ *h|*˘h|* ı *ø
Õ*l *©*§ *lø d*Ω©*l.
ÕJ©* J¡*<≈l Õ*ld*lw d*d*“EJk *|* Õ*l•m¡* mà©*lÕ* Õ*R *∏¡*
¿Jhd*dx≈l "Õ*l˝d* ©*W|*l ∂ *h˘©*l.
9. Ó*y¿*l|*— Óx”…Õ*l Õ*l•f∏¡x•
Óx”…Õ*l Ã*Á*Õ*hd* * ]JflC¡xÚ, ıd*C ©*lV ¿JhœÁ** x#xÁx
d*mlP©*lÕ* "œ A*œw]*|* AJ˘. Óx”…Õ*l ©*˝√À Ê…ÕJ*. Wl…]J,
d*l¡J]JÕ*l, ÁF]JhÁ* ∂˘ ©*hd*]* Õ*ll *ø¶xÁx, Ó*yÓ*˙‚vdxÁx
Õ*l•#JæJ]* Óx”…Õ*l.
∂|* a y h|* Ó* y ¿* l |* — Õ J|* , ©J“≤* v ]* Ø d* Õ J|* Óx ” …Õ* l
ßxx∏¡x•DÆy. Ó*y¿*l|*— Óx”…Õ*l "d*Chd* "Ó*˙Õ*vÕJ|*l|*l. "|* *lø
¡*”Õxl…‚ Õ*˝˘—Áx•D∏¡x•DÆy. ıÕx•π*Áx xm∏]*lÕ* "P”…œ Õ*ld*lw
"WÌJ]JàÓJ”≈lÁ**l ıÕ*l•vmÕJÁ*lÕ*ÏÕ*Ï. Óx”…Õ*l Õ*l *©*§ *lø
¿*l˘—Áx•D©*lÕ* Øy≈l ©Jæ* *.
÷mr ËÁx≈l "≈ll¡*w *hb¡xÁ** *•ø Õ*l x•…Õ*RÂ *Cdx
≈l * • ø , ¡* l ]* l ¶* l * h b¡x Á * * * • ø ¡x Î bf. "©Jæ* C ÷hË
Õ*l x•…ÃJÕ* x≈l *lø ı…ey. Óx”…Õ*l|*Âr ßJDy. ˘Õ*CÊ…Õ* *|*Âr
∏µ]* ¿*”|x—≈ll*ÆÕ*]Jey. ©*d*d* ˘Õ*C Ê…Õ* * Ë|*l¡*ml œ…Õ*”ÕJe
A*hËÂ∏y. ı…Õ*Ï Ó*]*Õ*R *h|*Õ* *lø " *lÃ*W©*lWy.
10. ©*Õ*l|*˝√À '*ÆÕ*]Jey
÷mr ] *  r ©* Õ * l |* ˝ √À≈ll* Æ Õ* ] Jey. A* l ]* l Dmr | * ¡J¶* l
A* ] * ® x ≈ l * l ø d* C Ê∏y. Ël˘— Õ * h d* ] Je]* m l ¡*  ›ly.

5. 9
10
Ã*Á*Õ* JøÕ*l|*Âr ı¿*om Ã*‡w›lfy. ∂d* * JÕ*lÕ* *lø ‡…œv∏y.
÷#xr¶x ∂d* * ©Jıøæ*C " *lÃ*W∏y.
flÁ* d x w … ıÕ* l π * l ø ÷|* l y∏|* ] * • ıÕ* l π æx C …≈lÁ* * * l ø
ıæJv]*Á** *lø, ı…œ ı±xsÁ** *lø ¡xÎ b¶*ßx…fy. ≈ll¡*w *¶*dx Õ*ld*lw
≈ll¡*w ßJ*lÕx≈ll ıÕ*lπ ı±xs≈l ∂æJ]*|*Âr æxÎ≈lvÕJe xm∏y.
Á*l]*lÁ** 'Ó*|x…¿*Á** *lø "¡*<]*¿*¤ ÓJÂ∏y. ı…Õ*Ï Ó*]*ñÕ*©*lwÕ* *lø
©J¡J<d*Úy∏¡x•*lÆWy.
¡* ± * À ¡JÓ* v ‚CÁ* D Áx "* l ¡* ˘ y. "Õ* * l ø ©* A * x > •¶* x
©*Ø∏¡x•DÆy. ıÕ*lπ Õ*l *©*§ *lø Ó*]*Õ*Rd*π * ¡*¶x œ]*le∏y. ∂æJCd*π
W…]*]Je ∏hA*|*hdx *¶x›ly. ∂¿xÁ** ©*h¡x•…#xÁ** *lø Õ*lly|*l
AJ‡y, ¡*]*lIx, ¿Jhœ, ¡*<Õ*RÁ*l‚, ©*A* x $dJC˘ |xÎW…
©*hÓ*|*Á** *lø ßx*∏¡x•DÆy. ı…Õ*Ï Vhfd* EJk *|* OV]*Õ* *lø,
∂ *h|*|* d*l˘≈l *lø d*mlÓ*ÏWy.
©*Õ*v¿*¡*w J|* Ã*Á*Õ*hd* * ¡*˝ÓxÁJe Õ*l *¤Ó*˙Õ*v¡*ÕJe ∂d* *
ÓJ”≤*v x Õ*Rfy. ∞Ø¡* ßJ*lÕx ©JhÓ*”|J›l¡* Ãx…|*Á*Dh|*
Õxl…m¡xÚ ~yy. EJk * ©*•≈lv * *lø Õ*l•f∏¡x•h¶*l "EJk *|*
¡*d*w#x≈l *lø dx•me∏y. "‚lÕ*Rd*”Õ*˙ ©*h|x…A*Wmr|* y…œ≈lÂr
Ó*]*Õ*Rd*π *Âr Ó*˙‚vÕJe ¿*]*‚l Ax•…ey. ı…Õ*Ï ¿Jhœ≈l *lø
" *lÃ*W©*lWy.
11. W¿Jm |*˝√À≈ll*ÆÕ*]Jey
©x…ÕxÁx Ó*˙‚v Õ*l *©*§ *lø "Pv∏ ßJDy. ıÕ*lπ A*˝|*≈lÕ* *lø
©x…Õx Õ*R¶*ßx…¡xhË 'dJ§A*, A*lÕ*lπ©*l§Á*Dh|* d*lhby. " *l¡*<‚
©*Õ*v¿*¡*w J|* Ã*Á*Õ*hd* * *lø x x›ly.
ıÕ*lπ *¶*dx≈l *lø œ˘a¡x•DÆy. ≈ll¡*w *¶*dx≈ll*ÆÕ*]Jey.
©*AJ *lÃ*•œ, |J *Ó*]*dx, Ã*•d*|*>l, ¡*<Õxl Õ*ld*lw " *l¡*hÓ*
Õx•|*#J|* Á*l‚Á** *lø ßx*∏¡x•DÆy. $¡*Ú®JÀ|* "mÒÕJ|* ıÕ*lπ
©*h¡*lÙd* Õ*m≈l˘h|* Ax•]*b…Dy. Õ*l˝|*lÕJe Õ*læ*l]*ÕJe,
Õ* l ≈Rv|x > •¶* x Õ* R d* Jfy. "≈ll¡* w Ùhd* x Á * * * • ø
Ë≈l¡xÁ** *•ø |*•]*Áx•D∏y.
12. ÷mr]* *•ø P”…œ∏y, Ó*y¿*l|*—]Jey
∂d*πÃJÕ*|x•¶* x ÷mr]* ©x…Õx Õ*Rfy. ıÕ*lπ $h˘”≈lÁ**
Õxl…#x Ó*˙‚vÕJ|* A*dx•…fi $ÛlÀ¡x•DÆy. ∂dJπÕ*mhË x
≈ll*ÆÕ*]Jey. Ã*Á*Õ*hd* * ¡*˝ÓxÁx ÷¶xb¶*|x |*lf›ly.
∏i… Ó*Ï]*l±*]xhË Ãx…|*ÃJÕ*Õ*Ï*ÆÕ*]JÁ*ßx…fy. ∏i…≈l]x•¶*
ı]*lÕJÁ* ñ ~¡B ©*Ùo|J *h|* ∂d*π ñ ÷hË Õ*lhd*”Õ* *lø flP∏y.
ıÕ*lπ ∂hd*≈lv|*Âr Wlf≈llœw]*lÕ* ∂d*πÕx… ÷mr ∏i…≈l]*
¿*y…]*|x•*Á*• $|x. Ø…Áx *¶x|*l¡x•h¶*]x Ax‚l∆, Á*h¶*l ÷hË
Ãx…|*Ël˘— |*•]*ÕJÁ*lÕ*Ï|*l. ı…Õ*Ï "Õ*]*Âr Ã*Á*Õ*hd* * *lø
¡J‚lWy.
O”… ¡*˝±*∆ Ó*]*Õ*Rd*π *l ÷mr ¡xÎÁ** Õ*l•m¡* |*lf≈llœw]*lÕ*
xh|*l, ÷mr ¡*‚l∆Á** Õ*l•m¡* x•…¶*lœw]*lÕ* xh|*l, ÷mr ‡WÁ**
Õ*l•m¡* ∂©*lœw]*lÕ* xh|*l ÃJW∏y. ]Jæx≈lhdx ∂d* *
JÕ*lÕ* *lø ‡…d*v x Õ*Rfy. ∂d* * |*¿*v *¡JÚe Áx•…P≈l]*hdx
Ó*yd*P∏y. O”…¡*˝±*∆ * ¡*˝Óx Vhfd* mà©*lÕ*Ï|*l. ∂d* x… ıÕ*lπ
"Õ*l]* Ëhæ*l. $|* *lø ÷h|*• Õ*l]x≈lßx…fy. ıÕ*lÁx ∂d* *
©J¡J<dJÚ]* ∂Á*lÕ*Ï|*l.

6. 11
13. ÷mr Ê…Õ*Á**m•r ıÕ*lπ ∂d*πÕ* xø… ¡JΩy
∏y, ©*hÓ*œwehd* Øy≈l|x•h˘|x. Õ*lÁ*ıehd* P”…œÓJd*”
ÕJ|* l |x • h|* l hÛl. Õ* l ¶* ˘ ehd* Wle#x ı ©* l Õ* Ï |* l nh|* l
$]*ld*w|x. Ê…Õ*¡*•Ú ¿x”…±*sÕxı∏¡x•*lÆÕ*Ï|*l nh|*l $|x. "|*l
ıÕ*lπ "hd*]Jd*π. ıd*CÕ*˙, "Õ*l]*Õ*˙, ¡*]*lIJıÜ≈l• ∂|*
Ó*]*Õ*Rd*π.
|* > l≈ll* Æ Õ* ] Jey. " * l ¡* h Ó* Õ * Ï * Æ Õ* ] Jey. ¿* l |* —
A* ˝ |* ≈ l]Jey. Õ* l ˝|* l ©* “ ÃJÕ* Õ * Ï * Æ Õ* ] Jey. * Õ * l ”]Jey.
©*AJ *lÃ*•œ≈ll*ÆÕ*]Jey. ˘… *]*Âr ˶*Õ*]*Âr Wld*”ÃJÕ*˘h|*
*¶x|*l¡x•DÆy. "Õ*]x•¶* x ßJDy. "Õ*]* ©x…Õx Õ*Rfy. "Õ*]*l
©*h¡*Û|*Âr]*lÕJÁ* æxÎ≈lv ı…fy. ıÕ*lπ Ë|*l¡*l ©*]**dx›lh|*
¡*•f|*l|Je]*Â. ÷mr]*Âr ÷mr Ê…Õ*Á**Âr ıÕ*lπ ∂d*πÕ* *lø ¡JΩy.
ÕxÎWæ*Cdx ÃJÕ* x bfy. ©*Õ*l|*˝√À≈ll*ÆÕ*]Jey.
¡*â‚ÕJ|* b]*l©J|* Õ*Rd*lÁ** *lø ∂¶*˘y. $d*]*]* *lø
|* l f∏ #JÃ* Á * D ©* # x œ ø © * ß x … f. ¡J¶* l A* ] * ® x A* l ]* l Dmr | *
Ì*Ìxv≈lÂr ıÕ*lπ ¿*‡w Óx˙…#JÁ*˘]*Â. ÷mr ÕJCÕx•…A* d*CÊ∏y.
14. ©x…Õx Õ*Rfy, P”…œ∏y, |J * Õ*Rfy
|*lfÕxl≈lÂr ÁF]*Õ*|* |*lfÕxl, ‡…*l |*Exv≈l |*lfÕxl
÷h|*l Ãx…|* Ël˘— dx•…]*ßx…fy. ≈R]J|*]*• ¿*y…]*|* ≈RÕ*
ÃJÁ*|*#Jr|*]*• œ…Õ*”≈Rd* x›lh|* *]**lœw|*a]x d*¡*<‚ ∂
"hÁ*Õ* *lø Õ*l˝|*lÕJe Õ*RÂ…©*l Õ*Rfy. ∂ ]x•…e≈l |x…A*|*Âr
Ó*]*Õ*Rd*π * ©x…Õx Õ*R¶*lœw]*lÕ*Ï|Je ÃJW∏y. ıÕ*lπ $±*À
12
Õ*lhd*”|* Ó*Ï]*¿*o]*Ix Õ*R¶*lœwy, AJ˘≈lÂr ≈RÕ* J|*]x•Ë^
"≤*ÕJ ≈RÕ*Ï|J|*]x•h|*l ÓJ”Ω ÁJ≈lÁx•hf|*a *lø ¡*hf]J|*]x
ıÕ*lπ "hÁ*Õ*©*iÕ* x•ø… ±*]*Û x•ø… A*y|*l ÁJ≈lÕ* *lø ¡*fiÀy. ]xÎ#B
ı#Ja ‚ Á* *  r ˶* ¡* • Â≈lÕ* ] x • ¶* x flÁ* * Õ J¶* ß x … fy,
æJ]J*dx>•¶* x *¶x|*l¡x•DÆy. ıÕ*lπ Ex…b *Âr ©*|J Ùmr]x
|*l¶*lT $ÛlÀ¡x•h¶*l ˶*Õ*yÁ*• "hÁ*Ø… *yÁ*• |J * Õ*Rfy.
A* ˝ |* ≈ l ¿* l |* — Õ J|JÁ* Õ* l * © * l § ©* A * fl ÕJe |x … Õ* ] * d * w
œ]*lÁ*lÕ*Ï|*l. Ó*y¿*l|*— Óx”…Õ*l, ∂dJπÓ*vIx Õ*ld*lw "Ì*v x≈l
Õ*l•m¡* Õ*l *©*l§ ¡Jm¡*”Õ*l|*Âr Ã*Á*Õ*hd* *Âr Â… *ÕJÁ*lÕ*Ï|*l.
15. |J * Õ*Rfy, |J * Õ*Rfy
|J * Õ*R¶*lÕ*Ï|*]* Õ*l•m¡* ÓJÓ*Á** *lø ı…e¡x•*ÆËA*l|*l.
ëë|J *O…mdx "©*hVC ÓJÓ*Á** *lø "D©*lÕ*Ï|*líí ÷h|*l >l…©*l
©J“Wl≈ll 'Ó*|x…O∏]*lÕ* *l.
ëë≈lEx•k… |J *h d*Ó*¿xo ÎÕ*ñÓJÕ* Jı Õ*lı…¡*<IJhíí ≈lflk,
|J * Õ*ld*lw d*Ó*©*l§ $Õ*Ï Ël˘—Õ*hd*yÁx ∂d*π¿*l˘—≈l ©Jæ* *Á**l.
©*h¡*Û¡xÚ Á*ly≈Re]*lÕ* Õ*R *Õ* ©*Õ*ll|J≈l¡xÚ æJ]J*ÕJe
Õ*l *¤Ó*˙Õ*v¡*ÕJe ı…¶*lÕ* ¡x•¶*lÁxÎ≈l |J * |*l±*À ©*“ÃJÕ*Õ* *lø
"D©*lÕ* ©Jæ* *. A*‚Õ* *lø ı…y *hdx |J * Õ*Rf. ı…Õ*Ï |J *
Õ*Rf|*]x flÁ*œw * ∞¿*“≈lvÕxmr ıÕ*lπ|JÁ*lÕ*Ï|*l. A*‚ dJ Je
ıÕ*lπ ËDÁx Ë]*lÕ*Ï|*l. $|*l Ó*”¡*˝œ≈l "mhÔı…≈lÕJ|*,
Ë|*#J›l©*ml ©Jæ*CWmr|* ı≈lÕ*l. ∂|*ayh|* |J * Õ*Rfy,
|J * Õ*Rfy.

7. 13
16. ©*|J A*©* *lπºÁ*Jey
A*©* *lπºÁ*Jey. ∂ *h|*˘h˘y. 'dJ§A*Ø… *dx Õ*ld*lw
ı]J¿x≈l *lø Œf∏y. ı]*ldJ§A*dxehd* Ó*”ËmÕJ|* "hÛlÕJCÜ
ßx…]x $mr. ∂d*πWÌJ]*, Ã*Á*Õ*hd* * ‡…d*v xÁ** *lø AJ¶*lÕ*Ï|*l,
ÓJ”≤*v x, ÓJ”IJ≈RÕ*l, ÕxlÎ|J *|*Âr ©*“mÒ Ax•d*lw Ì*l]*l¡J|*
Œ¶JÛ, Ó*”œÓ*¡*< ÃJÕ* x "≤JvdB ∂ *h|*|* Õ*l x•…ÃJÕ*Õ* *lø
d*h|*l¡x•*lÆÕ*Ï|*l, $dJC˘ Õ*RÁ*vÁ*Dh|* 'dJ§A*Ø… *dx≈l *lø
ı…e¡x•DÆy.
$d*]*yÁx 'Ó*¡JyÁ*Je]*ml Ê…W∏y. ÷mrÕ*˙ Ó*”¡J¿*
Õ*ld*lw ∂ *h|* ÷h|*l Õ*l *ÁJΩy. Õ*l *©*l§ ßJA*C Õ*©*lwÁ** *lø
≈RÕ*Ï|* *•ø x•…¶*ml ÷¶xÁx•¶*ßx…fy. Ì*|*ly Ax•…e]*lÕ*
Õ*R *∏¡* ‡]*‚Á** *lø nh|*lÁ*•f∏y. ~¡JÁ*”dx≈l ¿*‡w≈l *lø
Õ*˝˘—Áx•D∏¡x•DÆy. ßx…©*]*Õxı©*lÕ* W±*≈lÁ*DÁx W¿x…±* Á*Õ*l *
¡x•fy. A*mÕ*Ï ËÁx≈l Õ*R *∏¡* |FËvmC ¡*‚π]x≈RÁ*lÕ*Ï|*l.
Õ*l *©*l§ ¡*”Õxl…‚ Ëm¿JÂ≈RÁ*lÕ*Ï|*l.
17. Ax•h˘¡x•*lÆÕ* Á*l‚ ßx*∏¡x•DÆy
$d* ] * y Áx ~ J|* ] * • 'Ó* ¡ J]* Õ* R ¶* l ÕJÁ* , ©x … Õx
Õ*R¶*lÕJÁ* ÷h|*• Áx•‚Á*ßx…fy. ©x…Õx Õ*R¶*lÕ*Ï|*]*Âr ∂ *h|*
" * l Ã* W ∏y. ©x … Õx Õ* R ¶* m l "Õ* ¡ J¿* |x • ]x ≈ llÕ* Ï |* * l ø
Á*Õ*lı©*lœwy. |*lfÕxl>l… |x…Õ*dJÌ*v x.
©FAJ|* v dx , Óx ” …Õ* l Õ* l d* l w fl * ] x • ¶* x ¡* Â ≈llÕ*
©*“ÃJÕ*Õ* *lø ßx*∏¡x•DÆy. ©*AJ *lÃ*•œ, Ax•h˘¡x•*lÆÕ* Á*l‚,
∂d* π © * h ≈lÕ* l , ©* A * x , P”…œ Õ* l d* l w |* ≈ RÁ* l ‚ $Õ* * l ø
14
Ax • h˘|* Õ * ] Jey, ıÕ* l π * ¶ x * l fÁ* * * l ø Ó* ] * ] * ©* “ ÃJÕ* ¡ x Ú
Ax•h˘∏¡x•DÆy. $d*]*]*l ıÕ*lπ *lø ¡*lyd*l ¡*ÛlÕJe *lf|JÁ*,
ıÕ*lπ *lø |*•√∏|JÁ* ©*Õ*lÙd*wdx›lh˘y. ©*lV |*l¤VÁ**Âr,
O…d*ñ'±*∆Á**Âr Õ*l *©*§ *lø ©*Õ*RæJ *ÕJeÛlÀ¡x•DÆy.
¡*Õ*lv>•…Á*Õ*Ï Õ*l *©*§ *lø "yWÁx ∏|*—Áx•D©*lÕ*Ï|*l. "|*l
A*˝|*≈lÕ* *lø W¿JmÁx•D∏ ©*Õ*l]*©*dx≈l AJ˘≈lÂr]*lÕ* ÷mr
"fTÁ** *•ø "D©*lÕ*Ï|*l. ¡*Õ*lv>•…Á* Ùd*w ¿*l˘—Áx•D©*ml
'Ó*≈ll¡*wÕJ|* ©Jæ* x. ∂|*ayh|* ÷¶*b¶*|x ©J“≤*v]*Ød* ©x…Õx
Õ*Rfy.
18. æ*Õ*lvO…m]Jey
nxÆ≈l ¡*Õ*lvÁ*Dh|* ©*lVÕ*˙ |*l±JÚ≈lvÁ*Dh|* |*l¤VÕ*˙
M*©*lÕ*Ï|*l. Õ*Rf|* ¡*Õ*lv M*m ¡x•¶*#x…ßx…¡*l, ¡*Õ*lvWmr|*
M*m ©Jæ*CWmr. æ*Õ*lvO…mdx Ã*Á*Õ*hd* * ÓJ|* ¡*Õ*lmÕ* *lø
©x … ]* m l Ax | Ja y . æ* Õ * l vÓ* ] * d x ≈ l Õ* l •m¡* ÷mr Õ * * • ø
Ó*¶x≈lËA*l|*l.
¡J≈R, ÕJÌJ, Õ*l *©J Ê…Õ*¡x•…fiÁx ¡x…¶*l Ë≈l©*˘y.
|* ≈ RÓ* ] * ] * • |J * O …m]* • ∂ey. ıÕ* l π |* ˝ √À¡x • … * | *  r
©*h¡*lÙd* ÃJÕ* x›lmr˘y, ©*|J ©*d*C|*Âr Ã*‡w≈ll*ÆÕ*]Jey,
¡x•…Ó*, |x“…±* Õ*ld*lw "©*•>lÁ*Dh|* ıÕ*˝d*w]Jey.
Á*l]*l Øy≈l]* *lø ¿*”|J— Ã*‡wÁ*Dh|* Ó*˙Ê∏y. Ã*Á*Õ*hd* * *lø
Ó*˙‚v ¿*”|x—>•¶* x ∂]JÜ∏y. |*l±*À fl *]*Âr Õ*l˝|*lÕJe
* ¶ x | * l ¡x • DÆy. ı…Õ* Ï $A* Ó * ] * Á * * Â r ©* l V ©FÃJÁ* C Á* * * l ø
" *lÃ*W©*lWy.

8. 15
19. ©*|*lÈ‚Á** *lø ßxx∏¡x•DÆy
©*|*lÈ‚Á** *lø ßx*∏¡x•DÆy. nxÆ≈l *¶*dx Õ*˝˘—Áx•D∏
¡x•DÆy. nxÆ≈l|* *lø Õ*Rfy. ¡*”Õ*l d*Ó*Ò|x æJC * Õ*Rfy,
Ã*Á*Õ*hd* *Âr Ë|*l¡*ml ≈lœø∏y. ÷mr ¡x•]*dxÁ**l, |*lOohd* xÁ**l,
÷mr ËÁx≈l "¿*¡*wdx ßx…]*l ©*Ød* "D≈llÕ*Ï|*l.
A*˝|*≈l|*Âr ≈RÕ* ËÁx≈l Ë≈l¡xÁ*• ÷¶xÁx•¶*˘y.
÷mr]x•¶* x nmWıh|* *¶x|*l¡x•DÆy. ÷mr]* *•ø A*˝d*•ÒÕ*v¡*
ÕJe P”…œ∏y, Ax•h˘¡x•h¶*l ßJ*lÕ*Ï|* *lø, ©J“≤*v]*Ød* ©x…Õx
Õ* R ¶* l Õ* Ï |* * • ø ßx * ∏ ¡x • h¶* l ÷mr ] * m •r ∂dJπ * l Ã* Õ *
" *lÃ*W©*ld*w ÷mr]* A*˝|*≈l|*Âr x#xÁx•DÆy.
* ¿ * “ ]* Õ J|* JÕ* l ]* • Ó* Á * * * l ø Õ* l ]x › ly. " * l ¡* < ‚
÷mr | * ] * m •r O”…¡* ˝ ±* ∆ * * l ø " * l Ã* W ∏y, |* O v∏y, ı…Õ* Ï
Ó*]*Õ*R *h|*, ıd*C¿Jhœ Õ*ld*lw "Õ*l]*dx " *lÃ*W∏y.
20. nxÆ≈l "ÃJC©* ßxx∏¡x•DÆy
ıÕ*lπ ∂hd*y¡* "yW *, ıÁ*•[* Ó*”Exk≈l AxÌ*lo "h¿*
" *lÃ*Õ*|* ©*lÓ*w x *A*lÁ**l, Õ*l]xd*lAx•…|* ∂|*]x Õ*ld*lw x *Ó*Ï
Õ*Rf¡x•*ÆËA*l|J|* x *A*lÁ*Dh|* ¡*•f|*l|*l. ı…Õ*Ï Ax•©*
"ÃJC©*Á** *•ø, Ax•©* Ùhd* xÁ** *•ø, Ax•©* æxC…≈lÁ** *•ø, Ax•©*
"à]*lÙÁ** *•ø, Ax•©* *¶*dxÁ** *•ø ıÕ*lπ ∂hd*≈lv|* A*x≈l
"ÃJC©*Á*x¶x≈lÂr Õ*l•f∏¡x•*ÆËlA*l|*l.
˘…ÔvÕJe ∂#x•…Ù∏y. Õ*l * * Õ*Rfy. Ó*yO…Â∏y.
÷¶xb¶*|x ©*d*§hÁ*|*Âry. ©J“≤*v]*Ød* ©x…Õx≈l *•ø, ı±JÚÕ*lC
≈lflkÕ* *•ø Õ*Rfy. ©Jæ* * Ì*d*l±*À≈lÕ* *lø ßx*∏¡x•DÆy.
16
≈R]* *•ø "‚‡©*ßx…fy. ı¡*˝±*ÀÕJe ¡J‚ßx…fy. ≈R]*
¡*¶x≈l• A*lËl^ Á*hÛlAJ‡¡x•h¶*l x•…¶*ßx…fy. $h˘”≈l
Á** xømr ıÁ*”Ø∏y, ©*|J *Á*lÕ*llV˘h˘y, ¡*x|*l|* *lø Ùhœ©*ld*w
¡*•]*ßx…fy, ¡JÕ*l, ¡x•”…æ*Á*Dh|* b¶*lÁ*¶x Ax•h˘y. Á*Õ*vÕ* *lø
ı…e¡x•DÆ. ıÕ*lπ |*˝√À ∂hd*y¡*ÕJe œ]*le∏y. ı…Õ*Ï ıflÕJ|*
∂ *h|* " *lÃ*W©*lWy.
21. ©*A* *¿*‡w AxÙo∏¡x•DÆy
©* h Ex ≈ lÂr ©* • ≈lv * l d* x ø m r ‡]* ‚ Á* * * • ø nÛlÀ
Á*•f∏¡x•h¶*l ˘Á*hd*|*Âr Õ*ll*lÁ*lÕ*hdx Ì*|*lyAx•…e]*lÕ*
ıÕ*lπ Õ*l *∏§Áx ‡]*‚Á** xømr nh|*lÁ*•f∏¡x•h¶*l Ó*]*Õ*Rd*π *
ÓJ|*¡*Õ*lmÁ**Âr m≈lÁx•DÆy.
Õ*l *∏§Áx ©*|*]* ¡x•¶*ßx…fy. Óx”…Õ*lÃJÕ*Õ* *•ø, *Õ*l”dx
≈l *•ø Ã*Á*ÕJ B Ël|*— *hdx |xÎW…¡J]*l‚Cdx≈l *•ø ßxx∏¡x•DÆy.
]x•…Á*]*lÊ *Á*Dh|* *]**lÕ*Õ*]* ¿*l¿*•”±x Õ*Rfy. ∂¿JÃ*hÁ*
Ax•h˘|*Õ*yÁx, ©*h¡*Û¡xÚ Á*ly≈R|*Õ*yÁx ©*AJ *lÃ*•œ dx•…y
xÕ*lπ˘ ı…fy. ı…Õ*Ï |xÎW…©*“]*•PÁ*JÁ*lWy.
©*A* *¿*‡w Õ*˝˘—Áx•D∏¡x•DÆy. 'Ì*od*]*|* ∂æJCœπ¡* " *lÃ*Õ*¡xÚ
ıÕ* l π * l ø ∏|* — Á x • D∏¡x • DÆy. ıÕ* l π Õ* l * © * § * l ø Ã* Á * Õ * h d* *
Ì*]*‚¡*Õ*lmÁ**Âr x#xÁx•D∏y. |*>l, ¡*˝Óx, "yÕ*Ï, Ó*y¿*l|*—dx,
æ*˝œ, ¿Jhœ Õ*ld*lw EJk *¡JÚe ÓJ”Öv∏y. Vhfd* ı…Õ*Ï "Õ* *lø
Ó*¶x≈llWy. ı…Õ*Ï Ó*]*Õ*R *h|*Õ* *lø " *lÃ*W©*lWy.

9. 17
22. ∂¶*lÕ* Õ*Rd*lÁ** *lø d*•¡* Õ*Rf *lf›ly
Õ*l *©*§ *lø ≈ll‡w›lh|* Ël˘—Õ*hœ¡x›lh|* ıÁ*”Ø∏y. ≈ll¡*w
y…œ≈lÂr ©* “ Ì* ‹ ÕJe Ùhœ∏y. ÕJ¡B $h˘”≈lÕ* * l ø
A*dx•…fi≈lÂrÛlÀ¡x•DÆy. Õ*l˝|*lÕJe, Õ*læ*l]*ÕJe ©*d*CÕ* xø…
*lf›ly. Wld*ÕJe Õ*Rd* J¶*lÕ*Õ*]Jey.
*Õ*l”]Jey. ÷mryÁ*• Õ*R *∏¡* Ó*”IJÕ*l ©*Âr∏y. ÷#xr¶x
Ã* Á * Õ * h d* * ©Jıø æ * C " * l Ã* W ∏y. Á* Õ * v , |* h Ã* Õ* l d* l w
∂±J[*Ã*•œd* *Õ* *lø ¡xÎbfy. ¡J≈R, ÕJÌJ, Õ*l *©J ÷h|*•
≈R]* *•ø x•…›l©*ßx…fy. ©*Õ*v|J nxÆ≈lÕ* *lø |*>l›lh|*
¡*•f|* ¡*Õ*lvÁ** *lø Õ*Rfy. ı…Õ*Ï Ó*]*Õ*l ¿Jhœ≈l *•ø ıd*C
©*lVÕ* *•ø " *lÃ*W©*lWy.
Ó*”œıd*C Õ*l *¤Ó*˙Õ*v¡*ÕJ|*, ¿*”|x—›lh|* ¡*•f|* œ…Õ*”
ÓJ”≤*v x Õ*R¶*ld*w ıÕ*lπ A*˝|*≈lÕ* *lø Ã*Á*Õ*hd* *Âr " *lÁx•f∏y.
©*]**dx≈ll*ÆÕ*]Jey. *Õ*l”]Jey, xÎœ¡* "ÃJC©* ßx*∏¡x•DÆy.
d*˝Pw Õ*˝˘—Ó*f∏¡x•DÆy. ∂dJπ *h|*|* ©*W≈l *lø " *lÃ*W∏y.
23. ßJ*lÕx≈l *lø ¡*lyd*l œ*lÕ*D¡x
"Ü¡J]*, ∞Ø¡* ©*lVÁ** |*l]J¿x, $h˘”≈l #x•…mlÓ*wdx,
©J“≤*vÓ*]*dx, $h˘”≈l ÌJÓ*mC, ©*hÓ*œwÁJe |JA*, ¡*l<|*” ∂¿xÁ**l
Õ*llhdJ|*lÕ*Ï Õ*l *l±*C * *lø "Õ* * ÕJ©*wÕ*ÕJ|* AJ˘≈l *lø d*PÒ∏
∞Ø¡* Ãx•…Á*|* ßJ*lÕxÁx *•‡]*lÕ*Ï|*l. Ã*‡w≈l d*d*“Õ* *lø
Õ*l *¤Ó*˙Õ*v¡*ÕJe "ÃJC©* Õ*Rf|* J|*]x Õ*l *l±*C dJ *l
18
¡*x|*l¡x•hf]*lÕ* |xÎW… ØyÕxl≈l *lø Õ*ldxw Ó*¶x≈lËA*l|*l Ã*‡w
Ó*¿*l©*“ÃJÕ*Õ* *lø |xÎW… ©*“]*•Ó*Õ* Jøe Õ*RÓ*vf©*lÕ*Ï|*l. Ã*‡w
Õ*l *l±*C * *lø |xÎW… Õ*lØÕxl≈l OV]*¡xÚ Õ*llfiÀ©*lÕ*Ï|*l.
ı…Õ*ÏÁ**l & ßJD *#xr… ∂d*π©J¡J<dJÚ]* Ó*¶x≈llÕ*hdx
" * l ¡* • ©* l Õ* Ã* ‡ w ıÕx • π * Á x Õ* l •¶* l Õ* h dx Ã* Á * Õ * h d* * l
" *lÁ*”Ø©*Â. ıÕ*lπ ∂hd*≈lv|*Âr ∂æJCœπ¡* Ex•C…œ œ…Õ*”Áx•h¶*l
ßx*Á*Â.
24. ıÕ*lπ d*Ó*ÏÒÁ** *lø nPÒ¡x•DÆy
ıÕ*lπ "hd*≈lv|* ∂æJCœπ¡* Ex•C…œ ∏µ]*ÕJe fl“©*lœw]*Â.
Ó*”œ>•Ë^]* *•ø ÁF]*Õ*˘h|* ¡JΩy. ÷mr]*m•r ©*Õ*l |*˝√À
Ax • h˘y. ÷mr Ê…WÁ* * m •r Ó* ] * Õ * R d* π * * l ø |* O v∏y.
Ã*Á*Õ*hd* *Âr œ…Õ*”ÕJ|* ı¿*omÕJ|* Ã*‡w≈ll*ÆÕ*]Jey.
©*‚∆Ó*ÏÛÀ ©*hÃ*Õ*Á*Dh|* ¿Jhœ ¡*x|*l¡x•*Æßx…fy. Ó*]*]*l
ıÕ*lπ d*Ó*ÏÒÁ** *lø dx•…y∏¡x•ÛÀ]x "|* *lø nPÒ¡x•DÆy. ıÕ*lπ
¡*lh|*lÁ** *lø dx•…y∏¡x•¶*lÕ*Õ*]* *lø Õ*h˘∏y, ÓJ”Öv∏y.
Ã*Á*Õ*hd* * Â…#xÁ** *lø ‡…d*v x Õ*Rfy. ı…Õ*Ï ıd*C ©*lVÕ* *lø
" *lÃ*W©*lWy. ıÕ*lπ WÌJ]*¿*‡w≈l *lø 'Ó*>•…e∏y. Ël˘— ¿*‡w
WÌJ]*O…mdx Õ*l *l±*C ©*hÓJ˘∏¡x•*ÆËA*l|J|* "Õx•…Ô
©*hÓ*d*lw. & flÁ*œw *Âr ÷mrÕ* *•ø ıÕ*lπ Ël˘— Ó*”Exk≈l Õ*l•m¡*
* ¶ x ∏ y. ∂Á* ı…Õ* Ï Ë≈l©* l Õ* Ï |* * l ø ©JÜ©* m l ıWlπ h |*
©Jæ*CÕJÁ*lÕ*Ï|*l.

10. 19
25. ¡*l<|*”ÕJ|* & "A*h¡J]*Õ* *lø J¿*Õ*Rfy
¡JÕx•v…¶*Á**l Ax•x≈llÕ* ©*•≈lv * *lø Õ*l]xÕ*R¶*lÕ*hdx
"A*h¡J]*, ÕJ©* xÁ*xhË Õx•…¶*Á**l EJk * ©*•≈lv * *lø Õ*l]x
Õ*Rf]*lÕ*Õ*Ï.
÷¶xb¶*|* æJC *|* Ó*”ÕJA*Õ* *lø ıÂr©*|x ©Je©*lœwy.
¡*l<|*”ÕJ|* & "A*h¡J]*Õ* *lø "D∏y. ¿*l|*— Óx”…Õ*l ßxx∏¡x•DÆy.
ı…Õ*Ï Õ*R¶*lÕ* ¡*Õ*lvÁ** M*mÕ* *lø Ã*Á*Õ*hd*ıÁx "Pv∏y. ∂d* *
¡*˝Óx Õ*√v©*lÕ*hdx ∂d* *Âr Õx•]x›lfy. ı…Õ*Ï "Õ*l]*dx≈l
"Õ*l˝d*Õ* *lø ©*W≈llWy.
"EJk *|*, ÓJ”Ó*hÙ¡*dx≈l ı|x”›lh|* ÷Ì*o]*Áx•DÆy. ıÕ*lπ
Á*Õ*l *Õ* *lø ©J“≤*v]*Ød* ©x…ÕxÁx, Ã*Á*Õ*|*Ì*v xÁx œ]*le∏y. ÷mr
Õ*R *Õ*]* W±*≈l|*Âr ÃJ”d*˝ÃJÕ* ßxx∏¡x•DÆy. ı…Õ*Ï Ó*]*Õ*l
¿Jhœ≈l *lø " *lÃ*W©*lWy.
26. ıÕ* l π |x • …±* Á * * * l ø Õ* l ]x Õ * R ¶* m l |Jy
A*l¶*l¡*˘y
¡*l<|*” ©*hÁ*œÁ*Dh|* Õ*l * x•h|*l¡x•*Æ˘y. ©FAJ|*v≈ll¡*w
ÕJ|* Óx”…Õ*l|* ©*“ÃJÕ*Õ* *•ø Ax•h˘¡x•h¶*l ßJ*lÕ*Ï|* *•ø
Õ*˝˘—Áx•D∏¡x•DÆy. $d*]*]*l ıÕ*lπ |x•…±*Á** *lø dx•…y∏|*]x
nPÒ¡x•DÆy. "|* *lø ı…e¡x•h¶*l "|* *lø ıÕ*lÁx dx•…y∏|*Õ*]* *lø
Õ*h˘∏y. ∂Á* ıÕ*lπÂr ∂æJCœπ¡* Ó*”Á*œ Õ*ld*lw æJC *Ó*]*dx
©Jæ*CÕJ˘…d*l.
20
∂d*π Ó*y…¡x< Õ*Rf¡x•DÆy. "hd*≈lv|*Âr |*˝√À›lÛlÀ
x•…f. ıÕ*lπ |x•…±*Á** *lø Ax•…Á*#Jf©*ml Ó*”≈lœø∏y. $|x…
ÕJ©*wÕ*ÕJ|* ©Jæ* x. ı…Õ*Ï ıÕ*lπ ¡*lh|*lÁ** xømr |*•]*Áx•D©*
ßx…¡*l. A*mÕ*Ï A*x≈l |*lÁ*lv‚Á** *lø ¡*d*wy∏ AJ¡*ßx…¡*l. ë J *l
Ø…Áx Õ* R f|x a … ©* y í ÷h|* l ©Jµ P ©* # x œ ø © * l Õ* ©* “ Ó* ” œ±x s ≈ l
©*“ÃJÕ*Õ* *lø ¡xÎbfy.
flÓ*, ‡…d*v x Õ*ld*lw æJC *, e…dx Õ*ld*lw ]JÕ*R≈l‚Á**
©J“æJC≈l $Õ* *lø ¡*”Õ*ld*Ó*Ò|x Õ*Rfy. Ë”A*πÌ*>lv ÓJÂ∏y.
Õ*XF * "Õ*mhb∏y. ı…Õ*Ï Ó*]*Õ*R *h|* " *lÃ*W©*lWy.
27. P”…œ›lh|* ∏ÛÀ *lø ıÁ*”Ø∏y
∏ÛlÀ |x…A*|* *]*Á** ©*Õ*l•A*Õ* *lø flflv]*Áx•D∏ n*e *
©*•¡*<π |x…A*|*Âr Ó*”ËmÕ*˙ ¿J¿*“d*Õ*˙ ∂|* Ó*”ÃJÕ*Á** *lø
x#xÁx•D©*lÕ*Ï|*l. ©*•¡*<π |x…A*˘h|* ¡*•]*hËlÁ**l Ax•]*
b…*lÕ*ÏÕ*Ï. Ó*”Ì*h¶*ÕJ|* ∏fiÀ * ∂Õx…¿* ©*•¡*<π ¿*y…]*|*Âr
gd*Õ* *lø 'hÛl Õ*R¶*lÕ*Ï|*l. ¡x•…Ó* AJı¡J]*¡* M*m|* "yÕ*Ï
&Á* ıÕ*lÁx ∂›ldx ?
¡x•…Ó*|* Á*l#JÕ*l]JÁ*ßx…fy. "|* *lø ¡*<Õxl, P”…œ, |*>l,
©*AJ *lÃ*•œ, WÌJ]* Õ*ld*lw $d*]*]* W±*≈l|*Âr |J‡<‚CÓ*]*dx
Õx•|*#J|*lÕ*ÏÁ** Õ*l•m¡* ¡x•…Ó*Õ* *lø ıÁ*”Ø∏y.
ıÕ* l π Õ* l * © * § * l ø Ó* ] * Õ * R d* π * Ì* ] * ‚ ñ¡* Õ * l mÁ* * Â r
x#xÁx•D∏y. |x…A*Õ* *lø |*lfÕxlÁx Wl…©*ml Õ*Rfy. "ÃJC©*|*
Õ*l•m¡* ı…Õ*Ï nh|x… ¡Jm|*Âr ÷]*¶*l ¡xm©* ©JÜ©*ml

11. 21
22
©Jæ*CÕJÁ*lÕ*Ï|*l. |xÎØ¡* ¡*Õ*lv ≈Rhœ”¡*ÕJe d* *Áx dJ x…
©JÁ* l Õ* Ï |* l . ıÕ* l π Õ* l * © * l § Ã* Á * Õ * h d* * ÓJ|* Ó * | * π Á * * Â r
xm∏]*lÕ*Ï|*l. ı…Õ*Ï ÓJ”Ó*hÙ¡* Õ*CÕ*AJ]*|*Âr Õ*ll*le]*ld*w |xÎÕ*
©J¡J<dJÚ]* Ó*¶x≈lml ©Jæ*CÕJÁ*lÕ*Ï|*l.
≈RÕ* W±*≈lÕ* *lø ¡*lydx… ∂Á* ÷h|*• ¡**Õ**Ó*¶*ßx…fy.
©*Õ*v|J A*©* *lπºÁ*Jey. ıÕ*lπ WÕx…Ì* J¿*‡w≈l *•ø Õ*CÕ*AJ]*
Ël˘—≈l *•ø ©*|J 'Ó*>•…e∏y. ÷mr ¡Jm|*m•r Õ*R *∏¡*
©*Õ*ldx≈ll*ÆÕ*]Jey. ıÕ*lπ Õ*l *©*§ *lø Ã*Á*Õ*hd* * ¡*¶xÁx œ]*le∏y.
∂d* * JÕ*lÕ* *lø ‡…œv∏y. ∂d* * |*¿*v *¡JÚe A*hËÂ∏y.
A*˝|*≈l|*Âr ÓJ”Õ*RΩ¡*dx Ax•h˘|*Õ*]Jey. Ã*Á*Õ*d*Ú˝Óx ıÕ*lπ
Õxl…#x Õ*œv©*lÕ*Ï|*l.
28. $Ó*Òd*lw ∂æJCœπ¡* ©*•d*”Á** *lø " *l©*y∏y
∂æJCœπ¡* Ê…Õ* *Õx *løÕ*Ï|*l Ëy≈l Õ*Rœıh|* ©JÁ*lÕ*Ï|*mr.
"|*l ¡x…Õ*m '|x“…Á*|* " *lÃ*Õ*Õ*mr. ∂æJCd*π Ê…Õ* *Õxh|*]x
ÕJ©*wÕ*ÕJe ∂d*π *Âr ßJ*lÕ*Ï|*l. "|*l Wl¿*”Wmr|* ∂ *h|*|*
"Õ*‚vı…≈l " *lÃ*Õ*.
©*d*C Õ*ld*lw æ*Õ*lvO…mdx≈l AJ˘≈lÂr AxExK AJ‡y. $Ó*Òd*lw
∂æJCœπ ¡ * ©* • d* ” Á* * * l ø Ó* Û lÀ Øf|* l ÓJÂ∏y. æJC *
Õ*R¶*lÕ*Ï|*]*Âr ¡*”Õ*l d*Ó*Ò˘y.
©xÎ]*Ix≈ll*ÆÕ*]Jey. ∂hd*y¡* Ó*y…¡x<≈l *lø "ÃJC©* Õ*Rfy.
©J“≤*v]*Ød* ©x…Õx Õ*Rfy. ©*Õ*v]* *•ø "he…¡*y©*lÕ* Óx”…Õ*l
ßxx∏¡x•DÆy. ÕxÎ]JÁ*C Õ*˝˘— Õ*Rf¡x•DÆy. ı…Õ*Ï "Õ*l]*dx≈l *lø
Ó*¶x≈llWy.
29. ©*]** Ê…Õ* * *¶x∏y
©*]**ÕJ|* Ë|*l¡*l ßJDy. ıÕ*lπ Ùhd* xÁ**l 'Ì*oÕJe]*Â.
|x…Õ*yÁx Ã*≈lÓ*fy. ©*d*CÕ* *lø *lf›ly. ÷mr]* *•ø P”…œ∏y.
÷mr]*m•r, ÷mr|*]*m•r ıÕ*lπ ∂d*πÕ* xø… ¡JΩy. ıÕ*lπ Õ*CÕ*AJ]*|*Âr
ÓJ”Õ* R Ω¡* d x ÓJÂ∏y. ıÕ* l Áx ßJ* l Õx ≈ lÂr ©* M * m dx
mà©*lÕ*Ï|*]x•¶* x Ã*Á*Õ*hd* * ©J¡J<dJÚ]* ©JÜ©*lÕ*Ï|*l.
Ó*”ËmÕJ|* ∏µ]* Õ*l *©*Údx Õ*ld*lw |*˝[* Ùd*wdx≈l *lø Ax•h˘y.
ıÕ*lπ *lø nË^ Õ*lAJd*π * Jøe Õ*RÓ*vf∏¡x•*Æml "Õ*¿*C¡*
ÕJ|*lÕxmr ıÕx•π*Áx $|x. ¿*”|x—, ¿*”Õ*lO…mdx>•¶* x |*lf≈l
dx•¶*e ıÕ*lπ ∂hd*≈lv|* ∂æJCœπ¡* Ex•C…œ≈l *lø ßx*e∏,
¿*”Wl∏y, Õ*llh|*lÕ*y›ly, ©J¡J<d*Úy∏¡x•DÆy.
30. ©*]** Ê…Õ* * Õ*ld*lw 'Ì*‹ Ùhd* *
Õx…|*Á**m•r Õ*lhd*”Á**m•r Ã*‡w ßxx∏¡x•DÆy. Ó*”œıd*C ¡*”Õ*l
d*Ó*Ò|x flÓ*, æJC *Á** "ÃJC©* Õ*Rfy. ©Jœ“¡*ÕJ|* ∂AJ]*
Ã* l Ê∏y. Ax • ®x À ≈l * l ø by|* l d* l hËßx … fy. Ó* ” ¡* ˝ œ≈l
ı≈lÕ*lÁ** *lø ÓJÂ∏y. Ó*”œıd*C "Õ*¿*C¡*ÕJ|*±*lÀ "hÁ*©Jæ* x
Õ*Rfy. ¡Jm¡xÚ ©*y≈Re ı≈lWld* ¡J≈lvÁ** *lø *¶x∏y. ©*]**
Ê…Õ* * Õ*ld*lw 'Ì*o Ùhd* * ßxx∏¡x•DÆy. & fl *π|*#xr… ı…Õ*Ï
Ã*Á*Õ*dJ§¡J<dJÚ]* Ó*¶x≈llWy.
ı…Õ*Ï ©*|J ¡Jm Ã*Á*Õ*hd* * Ó*Wd*” JÕ*lÁ** *lø x *PÛlÀ
¡x•hf]*ld*w ˘Õ*C " *lÃ*Õ*|* ˘Õ*C ∂ *h|*|*Âr Õ*ll*le]*lÕ*hdx
∂d* *l " *lÁ*”Ø©*Â.
ıÕ*lπ Õ*ll *ø¶x "Õx•…ÔÕJe ©JÁ*lÕ*hdx ∂d* *l ¡*]*lΩ©*Â.

12. 23
31. O∏wıh|* ¡*•f|* ßJ*Õx *¶x∏y
ı…Õ*Ï ÕJ©*wÕ*ÕJe $f… flÁ*œw * n¶x≈l]*l. ı…Õ*Ï ≈RyÁ*•
Á* l #JÕ* l ]* m r . ÷mr ËÁx ≈ l Ùhdx , Ã* ≈ l, ¡* * Õ * * Á * * * l ø
|*•]*Áx•D∏y. ¿Jhœ≈lÂr x#xÁx•hfy.
÷mr ¡Jm|*m•r ∂d*π * ∂]Jæ* x *¶x∏y. O∏wıh|* ¡*•f|*
ßJ*lÕx Ë|*l‡y. ıÕ*lπ *¶*dx œ˘a¡x•DÆy. Ô *ÕJ|* ©*|*lÈ‚Á** *lø
ßxx∏¡x•DÆy. æ*Õ*lvO…m]Je]*ldJw Ó*]x•…Ó*¡J]*¡JÚe |*lf›ly.
~¡JÁ*”dx≈l ¿*‡w ßxx∏¡x•DÆy.
¡JÕ* l , ¡x • ”…æ* , "A* h ¡J]* , ©J“≤* v Ó* ] * d x , flhÃ*
Õ*llhdJ|*lÕ* *lø ı…ey. ıÕ*lÁx Ùd*w¿*l˘— mà©*lÕ*Ï|*l. ı…Õ*Ï
Ó*y¿*l|*—ÕJ|* |xÎW… ©*“ÃJÕ*Á** *•ø " *lÃ*Õ*Á** *•ø Ax•h|*lWy.
$h˘”≈l W±*≈lÁ**Âr ∂©*‡w Õ*ld*lw ÕJCÕx•…A* "D|JÁ* ∂d*πEJk *
'˘©*lÕ*Ï|*l. ı…Õ*Ï Ó*]*Õ*©*lwW * " *lÃ*Õ* Ó*¶x≈llWy.
32. Õ*l *l±*C fl *π "d*CÕ*l•mCÕJ|*l|*l
|x•¶*T Õ*h¿*|*Âr A*lÛlÀÕ*Ï|JÁ*Â, Ô * W|*“dJwÁ* nË^ * *lø
nxÆ≈lÕ* * Jøe Õ*R¶*lÕ*Ï˘mr. nxÆ≈l *¶*dx›l…Á* nË^ * *lø
nxÆ≈lÕ* * Jøe Õ*R¶*lÕ*Ï|*l. O…mÕ* *lø ¡*x|*l¡x•h¶*Õ* *l
"D|*hdx>l…, ©*lO…mdx ßxx∏¡x•*lÆÕ*Ï|*l ∂æJCœπ¡* Õ*ll *ø¶xÁx
|Jy Õ*Rf¡x•¶*lÕ*Ï|*l.
Õ* l * l ±* C fl * π "d* C Õ* l •mCÕJ|* l |* l . Ã* Á * Õ * ˘ È … dx ≈ l
'Ó*|x…¿*|*hdx ßJ*lÕx ©Je∏y. "A*h¡J]*Wmr|x, M*m|*
"Óx…¡x<›lmr|x |*lf›ly. ı…Õ*Ï O”…Õ*l Jø]J≈l‚ * ¡xÎ≈l nh|*l
ıWld*wÕxh|*l ÃJW∏y. ı…Õ*Ï ßx…Á* x Ó*˙‚v >•…eÁ*JÁ*lWy.
24
Ë”A* π ] * • P≈ll Ó* Ï ]* l ±* ı±x s ≈ l * • ø ∏i … Ìx … ±x s ≈ l * • ø
Ax•h˘]*lÕ*hdx Ã*Á*Õ*ıø±xs>•¶* x ¡*Õ*lvÌx…±xs≈lÂr ı]*d*]Jey.
ı…Õ*Ï ~¡*¡Jm|*Âr ÷]*¶*l ¡xm©*Á** *lø Õ*R¶*ml ¿*¡*w]JÁ*lWy.
ı…Õ*Ï Ã*Á*Õ*hd* *Âr Â… *]JÁ*lWy.
33. ∂æJCœπ¡* ©*hÓ*d*w *lø Á*D©*l
÷±* l À ©x • x ø Á * J|* ] x … * l ? Øh|x nh|* ] * "h‡
Á*l]*lœ©*˘|*a]x "Õ*¡xÚ ßx#x›lmr. "|*]*hdx>l… Õ*l•]*l #x•…¡*|*
∏y≈l *lø Ó*¶x˘|*a]*• ∂æJCœπ¡* ©*hÓ*d*lw Á*D©*ml ∂d*π©J¡J<dJÚ]*
Á*D©*ml ≈lœø©*˘|*a]x "Õxmr 'Ó*>•…Á*Wmr.
∂|*ayh|* ∂hd*≈lv|*Âr]*lÕ* ∂d*π *Âr, Ê…Õ* *Âr x#xÁx•h¶*l
Ê…W∏y. $Âr * ßJ*lÕxÁx ∂d*π * *lø Ex•…f∏¡x•DÆy. ı…Õ*Ï
Õx•|*ml |x…Õ*]* ]JflCÕ* *lø "]*∏y. ∂d* * æ*Õ*lvO…mdx
Õ*llhdJ|*lÕxmr ıÕ*lÁx dJ Je nÂ≈llÕ*ÏÕ*Ï ÷h|*l >l…©*l©J“Wl
Ax…D]*lÕ* *l.
#Jh|* ” |x • * e * ˘…Ó* 'y≈llÕ* h dx > l… ıÕ* l π
∂hd*≈lv|*Âr " J˘¡Jm˘h|* |xÎW…Ex•C…œ fl“©*lœw|x. ıÕ*lπ
A*˝|*≈Rhd*]J*|*Âr Õ*ll*ley. ∂ ˘Õ*CEx•C…œ≈l *lø æJCı∏y. ∂
Ex•C…œ>•¶* x, Ã*Á*Õ*hd* * ∂ Ex•C…œ>•¶* x nh|Jey.
34. |xÎÕ* ı≈lÕ*lÕ* *lø "y›ly
ı˘v±*ÀÕJ|*, ≈ll¡*wÕJ|* ¡J]*‚Wmr|* ≈RÕ* ÔÛ x≈l•
©*hÃ*W©*ml ©Jæ*CWmr. Ó*”œ>•h|*l ¡J≈lv¡J]*‚Á**l ı≈lÕ*l¡xÚ
n*Ó*fiÀ|x. & ı≈lÕ*l "d*Chd* Á*•[*ÕJ|*l|*l. ∂|*ayh|*#x…

13. 25
26
O”…¡*˝±*∆ Ó*]*Õ*Rd*π *l ëÁ*A* J ¡*Õ*lvIx•… Á*œ¤í ¡*Õ*lv|* ©*“]*•Ó*
Á*•[*ÕJ|*l|*l ÷h|*l Ax…D]*lÕ* *l. Ó*”¡*˝œ≈lÂr * ÷mr ÃFœ¡*
Õ*ld*lw Õ*R *∏¡* ¿*‡wÁ**• & ¡J≈lv ¡J]*‚Á** ı≈lÕ*lÕ* *lø
" * l ©* y ∏ * ¶ x ≈ llÕ* Ï |* l . ı≈lÕ* l Õ* ˙ ∂ ı≈lÕ* l Õ* * l ø
x…Wl©*lÕ*Õ* *• nh|x….
ı]*ldJ§A* Õ*ld*lw ı]J¿x≈l ÃJÕ* xÁ** *lø ∂d*πWÌJ]*, ˘Õ*C
JÕ*l‡…d*v x, Ó*”‚Õ* 'ÌJ‹]*Ix, ÓJ”IJ≈RÕ*l, dx]x|* ÁJD≈lÂr
©*“mÒ ¡Jm Õx…Á*ÕJe *¶x≈llÕ*Ï|*l, ∂ *h|*, ©*hdx•…±*, ∂˘ Ó*”œ
Ó*¡*< Ùhd* xÁ** Õ*l•m¡* Ax•…Á*#Jf∏y.
ıÕ*lπ "ÃJC©*Á** *•ø Ùhd* xÁ** *•ø Õ*RÓ*vf∏ Ax•©*Õ* *lø
Õ*l•f∏¡x•*Æml ©Jæ*CW|x. ©*d*ÚÕ*lvÁ** *lø Õ*R¶*ld*w Ô *ÕJ|*
|xÎW… Ùhd* xÁ** *lø ßx*∏¡x•*lÆd*w ı…Õ*Ï æ*Õ*lvO…m]J|*
Õ*lAJd*π]JÁ*ËA*l|*l.
∂d*π * EJk * "ydJÁ* ©*“©*“]*•Ó*|*Âr x#xÁx•hf]*lœw]*
ËA*l|*l. ı…Õ*Ï ∂ ı≈RÕ*l¡* x•¶* x nh|Je b¶*ËA*l|*l. ∂Á*
¡J≈lv ¡J]*‚Á** ı≈lÕ*l ıÕ*lπ *lø ©x•…¡*lÕ*Ï˘mr. ı…Õ*Ï
Ó*”¡*˝œ≈l *lø fl›l∏|*Õ*]JÁ*lWy.
35. nË^ Á*l]*lWÁx "hfi¡x•hfy
¡*<Õ*RÁ*l‚ ßxx∏¡x•DÆy. ¡J¶*l A*]*®x bf. Ó*Wd*” Á*”h≤*Á**
"æ*C≈l * Õ*Rfy. "flvÕ*, Ë”A*πÌ*≈lv, tlflldx, ©*Õ*lÙd*wdx
Õx•|*#J|* ©*|*lÈ‚Á** *lø "Õ*¡xÚ W]*l|*—ÕJ|* ©*lV |*l¤V #JÃ*
*±*ÀÁ** ©*h|*Ã*vÁ**Âr ßxx∏¡x•DÆy. ≈RÕ* Ê…Õ*¡*•Ú ¡x…¶*l
Õ*R¶*ßx…fy.
dJxπ≈ll*ÆÕ*]Jey. ∏µ]*Ùd*wdx Õ*ld*lw ØÕxlπÛÀ|*, ¡*lÁ*È|*
¡J≈lv©Jæ*¡* Ël˘— $Õ* *lø ßxx∏¡x•DÆy. nh|x… ©*µ*¡xÚ, nË^
Á* l ]* l WÁx , nh|* l WæJ * ¡ x Ú , >•…Á* | * nh|* l ı≈lÕ* l ¡x Ú
"hfi¡x•hfy. $˘…Á* ©*M*mdx≈l AJ˘.
÷mr Ó*y∏µœÁ**m•r ∂ *h|*˘h˘]*ml Ó*”≈lœø∏y. ıÕ*lπ
©*ld*wÂ]*lÕ*Õ*]xmr]*m•r ©*|J ∂ *h|*Õ* *lø A*]*¶*lÕ*Õ*]Jey.
36. ıÕ*lπ Á*l]*lÁ** *lø ∂]JÜ∏y
∂©x Ë≈l¡xÁ*Dh|* Õ*ll¡*w]Jey. Ã*Á*Õ*hd* * EJk *¡JÚe
A*hËÂ∏y. ©J“≤*v]*Ød* ©x…Õx Õ*R¶*lÕ*Ï|*]*Âr ı]*d*]Jey.
˘Õ*C|*˝√À Õ*ld*lw "œ…h˘”≈l |*˝√À ıÕ*lÁx dJ Je mà©*lÕ*Ï|*l.
d*h|x dJ›lÁ** *lø Á*l]*l Øy≈l]* *lø "œÖ "ÃJCÁ*d*]* *lø
|x…Õ*]*hdx Ó*˙Ê∏y. "Õ*yÁx ≈ll¡*w ÁF]*Õ* ©*Âr∏y. Ó*˙‚v
Õ*l≈Rv|x>•¶* x "Õ*]* ©x…Õx Õ*Rfy.
"|*˝±*À, "|*˝±*À ÷h|*l "h|*l¡x•h¶*l ¡xΡ*fiÀ¡x•h¶*l ¡*•]*
ßx…fy. ıÕ*lπ "ÃJC©*Á** *lø Õ*RÓ*vf∏y. ©*lO…m≈lld* ßJ*lÕx
Ë|*l‡y. |*l]J©x ¡**Õ**Á** *lø ¡*x|*l¡x•DÆy. Á*Õ*vÕ* *lø d*CÊ∏y.
Ó*]*Õ*Rd*π *Âr Ã*‡w≈ll*ÆÕ*]Jey. ˘Õ*CEx•C…œ ıÕ*lπÂr dJ Je
ßx*Á*lÕ*Ï|*l.
37. ©Jæ*l ©*hd*]* ©*d*§hÁ*|*Âry
A*˝|*≈l|*Âr ¡*˝œ”Õ*lWmr|*Õ*]Jey, Ax©*]*l, ‡…œvÁ*xhË
x]*JÛ|* ∂Û|* ©JÕ*R *lÁ** *lø "]*©*ld*w Œ¶*ßx…fy. Ax©*]*l,
‡…œvÁ**l *¿*“]*ÕJ|*lÕ*Ï. "Õ*Ï ¡x…Õ*m ÁJD≈l ©*Òh|* *Á**l. &

14. 27
28
Õ*R≈R flÁ*œw *Âr ≈R]*• ¿J¿*“d*ÕJ|* ≈l¿*©*l§ ‡…œvÁ** *lø
Á*D∏|*Õ*ymr. *¿*“]*ÕJ|* ¡*l<|*” Õ*©*lwÁ*DÁJe AJdx•]x≈lßx…fy.
¿J¿*“d*ÕJ|* ıd*CÕJ|* ©*d*C Õ*©*lwWÁx•…©*Ú]* A*hËÂ∏y.
d* m r Ω ©* l œw ] * ß x … fy. ıÕ* l π Õ* l * © * l § Ó* ” Ìx • …˘∏|* h dx
* ¶ x ≈ lßx … fy. ©Jæ* l ©* h d* ] * 'Ó* | x … ¿* | * h dx * ¶ x › ly.
Õ*lAJ *lÃJÕ*]* ©*π]*Ix Õ*Rd*”˘h|* ÓJ”Ó*hÙ¡* Õ*CÕ*AJ]*|*Âr
Õ*ll*le]*lÕ*Õ*]* J∏w¡*dx "D≈llÕ*Ï|*l. "Õ*]*Âr Ë”A*πEJk *
Ó* ¶ x ≈ lßx … ¡x h Ë ÷Ì* o ] * Õ* l •f "Õ* ] * * l ø ∂ AJ˘≈lÂr
Õ*llh|*lÕ*]x©*lÕ*Ï|*l.
"hd*]*C|*Âr |xÎÕ* Ùhd* x>•¶* x |xÎW… ÃJÕ*|x•¶* x ©*|J
ı±JÚÕ*l¡*Õ*lv ©x…Õx Õ*Rfy. $d*]*yÁx ©x…Õx Õ*R¶*lœw]*lÕJÁ*
Áx•‚Á*ßx…fy. ©x…Õx Õ*R¶*ml "Õ*¡J¿* |x•]x≈llÕ*Ï|* *lø
¡J≈llœwy. "œ ©*‚∆ "Õ*¡J¿*Õ* *•ø "m¡*<C Õ*R¶*ßx…fy.
"Õ* ¡ J¿* Á * * * l ø 'hÛlÕ* R f¡x • DÆy. 'd* w Õ * l ÕJ|* ©x … Õx Á x
¡x<…d*”Õ* *lø ¡*ÂÒ∏¡x•DÆy.
flÓ* , ‡…d* v x , æJC * , e…dx Õ* l d* l w ]JÕ* R ≈l‚|*
©J“æJC≈lÁ* * Â r ¡* ” Õ* l d* Ó * Ò ßx … fy. ıÕ* l π Õ* l * © * l §
'|x”…¡*Áx•*Æ|*hdx ıÁ*”Ø∏y. Õ*XF * Õ*ld*lw Ë”A*πÌ*≈lv ÓJÂ∏y.
©Jæ*l ©*hd*]* ©*A*ÕJ©* Ó*¶x›ly. ı…Õ*Ï Ó*]*Õ*R *h|*Õ* *lø
" *lÃ*W©*lWy.
38. ©*hd*]* 'Ó*|x…¿*|*hdx *¶x›ly
ßx … ®x ≈ R¶* l Õ* Õ * ÷]* ¶ * l Õx • mÁ* * * l ø "fiÀ∏¡x • h¶* l
Ax•…|*]x nh|* *•ø Øf≈lml ©Jæ*CÕJÁ*|*l. "|*]*hdx>l… æJC *
Õ*R¶*lÕJÁ* ÷]*¶*l Wæ* Ùhd* xÁ** *lø Ax•h˘|*Õ* nh|* *•ø
©JÜ©*#J]* *l.
÷mr Õx…x≈lm•r nh|x… nh|*l |xÎW… Ùhd* x Ax•h˘y.
"|* *lø ¡xÎb¶*|x Ó*®JÀe "hfi¡x•hfy. ∂ Ùhd* x≈l xø… œ…Õ*”
¿*‡w>•¶* x, ©JÕ*l≤*Cv|x•¶* x, ~¡JÁ*”dx>•¶* x " *l©*y∏y.
©*M*mdx Vhfd* mà©*lÕ*Ï|*l.
39. Ã*Á*Õ*hd* *l Óx”…Õ*l|* Õ*l•œv
Ã*Á*Õ*hd* *l ©*d*C©*“]*•Ó* *l. ∂d* *l Óx”…Õ*l|* Õ*l•œv.
©*d*CÕ* xø… *lf›ly. ÷mr]* *•ø P”…œ∏y. ı…Õ*Ï "œ O…Ô”|*Âr
∂d* * *lø ©J¡J<d*Úy∏¡x•*lÆWy. ©Jæ*l ©*hd*]*, Ã*¡*w]* ©*d*§hÁ*|*Âry.
$|x•h|x… ıÕ*lÁx WÕx…¡*, ÕxÎ]JÁ*C, ∂æJCœπ¡* ¿*‡w Õ*ld*lw Õ*R *∏¡*
¿Jhœ≈l *lø ı…¶*lÕ*Ï|*l. $|*]* Ax•]*d*l ßx…]x |Jy›lmr.
©Jæ*lÁ** *lø "]*∏¡x•h¶*l Ax•…ey. "Õ*]*l ÷#xr¶x $]*lÕ*]*l.
ıÕ*lπÂr ÓJ”Õ*RΩ¡*dx Õ*ld*lw œ…Õ*” A*hËm "Õ*¿*C¡*. "Õ*]*lÁ**l
¡xÎı…f ıÕ*lπ *lø ©J“Á*œ©*ml ©*|J ∏|*—]Je]*lÕ*]*l.
©*¡*Ú]x ı…y *Âr ¡*]*Á*lÕ*hdx ©*d*§hÁ*|* Õ*l•m¡* ıÕ*lπ Õ*l *©*l§
|xÎÕ* Ùhd* x≈lÂr, |xÎÕ* Õ*lØÕxl≈lÂr, |xÎÕ* ©Jıøæ*C|*Âr, ∂d*π * *lø
÷Ì*o]*Áx•D©*lÕ* ∂#x•…Ì* x≈lÂr Õ*ll*le]*lÕ*Ï|*l. ∂Á* ı…Õ*Ï
©* | J ˘Õ* C " * l Ã* Õ * | * Â r Õ* l l* l e]* m l ©Jæ* C Õ* Ï . "hd* A *
©*h|*Ã*v|*Âr ÷Õx›l¡*lÚÕ*Ï|*]*Âr ı…Õ*Ï ∂d*π ©J¡J<dJÚ]* Ó*¶x≈lml
©Jæ*CÕJÁ*lÕ*Ï|*l.
40. Ã*Á*Õ* JøÕ*l ıflÕJe ©*Õ*v¿*¡*wÕJ|*l|*l
©*h©J]* ©*Ó*v|*±*À]J|*Õ*yÁx Ã*Á*Õ* JøÕ*l ˘ÕFC±*æ*. "|*l
"Õ*l]*dx, ¿J¿*“d* ¿Jhœ≈l *lø ı…¶*lÕ* "Õ*l˝d*.

15. 29
30
Ã*Á*Õ* JøÕ*lÕ* *lø ÷¶xb¶*|x flP©*lÕ*Õ*yÁx ≈lÕ*l *•
"hfllÕ* *l. ∂d* "Õ*]* ËD Ë]*#J]* *l. Ã*Á*Õ* JøÕ*lÕ* *lø ©*|J
flP©*ld*w Ã*≈lWmr|* x#x≈l *lø Õ*llfiÀy.
|xÎW… Ex•C…œ ıÕ*lπ Õxl…#x Õ*√v©*ml Ó*]*Õ*Rd*π *Âr
÷¶xb¶*|x Õx•]x›lfy. ∂d* * W]*A*˘h|* Õ*l]*ley. ∂d* x•¶* x
nh|*lÁ*•¶*ml A*hËÂ∏y. Õ*l *©*§ *lø |xÎW… Óx”…Õ*lÕxhË
ßxh‡≈lÂr ¡*]*e∏y. |x…A*Õ* *lø Ã*‡w>lhË ‡Ùo *Âr |*Ø∏y.
Óx”…Õ*lÕxhË Ex… *l ©*W›ly. |xÎW… Óx”…Õ*lÕxhË Õ*læ*lÕ* *lø ÓJ *
Õ*Rf ÕxlÎÕ*l]x›ly. "Õ*l]*dx≈l *lø, ıdJC *h|*Õ* *lø " *lÃ*W∏y.
Ó*]*Õ*Rd*π *l ıÕ*lπ ÷mr ¡J≈lv ¡*#JÓ*Á**m•r ıÕ*lÁx |Jy
dx•…y©*Â. ıÕ*lπ fl *π∏|*— A*¡JÚ|* ∂d*π©J¡J<dJÚ]* Á*D©*ml ∂d* *l
ıÕ*lπ AJ˘≈l *lø ©*lÁ*Õ*lÁx•D©*Â. ı…Õ*Ï ∂ *h|*, ©*hdx•…±*,
¿x”…≈l∏§ * ßJ*lÕx≈lÂr Õ*ll*le]*lÕ*hdx |x…Õ*]*l " *lÁ*”Ø©*Â.
41. ¡*”Õ*l d*Ó*Ò|x ‡…d*v x Õ*Rfy
‡…d*v x Õ*l *©*l§ ∂d*πÁ*DÁx ∂AJ]*. ©*h‡…d*v x |xÎÕ*|*d*w
¿*‡wÕ*æ*v¡* {±*æ*. ©*h‡…d*v x ÓJÛÕ* ¡*x|*l¡x•h¶* *]*Á*DÁx
'd*wÕ*lÕJ|* ˘ÕFC±*æ*. Ó*”œıd*C ßJ”Øπ Õ*llA*•d*v|*m•r
]Jœ”≈lm•r ©*h‡…d*v x Õ*R¶*ld*w "Õ*l˝d*Õ* *lø ©*W›ly.
Ã*‡w≈l ¿*‡w ©JÕ*l≤*Cv ∂dJπÓ*vIx Õ*ld*lw dJCÁ*|* "*dx
" *l©*y∏|x. AxÌ*lo ÓJml fl * Á*l®JÀe d*˝PwÓ*f©*ml ©*•¡*<π
Ë≈l¡xÁ** *lø Ax•h˘]*lÕ*Ï|*yh|* Ã*‡w≈lÂr Õ*llh|*lÕ*y≈llÕ*Ï|*l
©Jæ*CWmr. ∂dJπÓ*vIxÁx $]*lÕ* ÷]*¶*l Õ*llVC ∂d*h¡*Á**l ∂¿x
Õ*ld*lw "A*h¡J]*.
42. |x…Õ*]* Õ*lØÕxl ‡…œv∏y
÷mr Õx … x ≈ lm•r Ó* ˙ ‚v A* ˝ |* ≈ l|x • ¶* x , Ó* ˙ ‚v
Õ*l *∏§ x•¶* x Ã*Á*Õ*hd* * *lø "Ùv∏y. ∂d* * Õ*lØÕxl Õ*Ωv∏y.
©*|J ∂d* * JÕ*l ıÕ*lπ JÂÁx≈l Õxl…Â]*Â. ÷mr ©*h¡*ÛÁ**•
¡*±*Àñ¡JÓ*v‚CÁ**• "D≈llÕ*ÏÕ*Ï. ıÕ*lπ A*˝|*≈l ¿*l|*aÕJÁ*lÕ*Ï|*l.
Ã*Á*Õ*hd* *l dJ Je ıÕ*lÁx |*¿*v * ı…¶*lÕ* *l. ı…Õ*Ï ∂d* *
©Jıøæ*CÕ* *lø " *lÃ*W©*lWy.
43. Ã*‡w ßx*∏¡x•DÆy
ıÕ*lπ Õ*l *©*l§, *lf Õ*ld*lw *¶*lÕ*D¡xÁ** *lø A*dx•…fi
≈lÂrÛlÀ¡x•DÆy. ©*d*CÕ* xø… *lf›ly. ¿Jhd*]Jey, $h˘”≈l
Á** *lø œ˘a A*dx•…fi≈lÂrf. Ã*Á*Õ*hd* * A*mÕ*Ï "Õ*dJ]*Á**
Â…#xÁ** *lø Á*l‚Á** *lø ∂Â∏y Ó*â∏y. ‡…œv∏y, ©*πy∏y.
Ó* ] * Õ * R d* π * Â r " * * C Ã* ‡ w Ó* ¶ x ˘ y. ıÕ* l π Õ* l * © * § * l ø
Ó*˙‚vÕJe ∂d*ıÁx "Pv∏y. "‚l Õ*Rd*”ÕJ|*]*• ©J“≤*v≈lld*
∂¿x $]*lÕ* ÓJ”Ó*hÙ¡* ©*h©JÚ]*Á*DÁx ıÕ*lπ ©*•¡*<π Õ*l *∏§ *Âr
÷¶xÁx•¶*ßx…fy.
Ã*Á*Õ*hd* * " *hd* Á*l‚Á** *lø ‡…œv©*ml, Ã*‡w≈l *lø
WıÕ*l≈l Õ*Rf¡x•*Æml Ó*]*©*Ò]* P”…œ©*ml ¡*›ly. & Ó*|*—œ
ıÕ*lπ |x…A*|*Âr ]x•…Õ*RhÌ*ÕJe ı…Õ*Ï Ã*‡w≈l ∂Õx…¿*|*Âr
ÕxlÎÕ*l]x≈llÕ*Õ*]xÁx ©JÁ*Â.
44. Óx”…Õ*l|* Õ*l•m¡* |x…Õ*]* *lø ©J¡J<d*Úy∏¡x•DÆy
Ó*]*OÕ* x… Ó*]*Õ*Rd*π *l. "hd*≈RvWl≈ll ÷mr Ê…Õ*Á**
]*¡*<¡* *l. ∂d* ©*Õ*vflk *l, ©*Õ*v¿*¡*w *l Õ*ld*lw ©*Õ*vÕJCP. ∂d* *l
"fl *l, "Õ*l]* *l.

16. 31
32
ı…Õ*Ï ÕJ©*wÕ*ÕJe |x…Õ*]* *lø "]*©*lÕ*Õ*]Je|*a]x ¡*<‚
Õ*Rd*”|*Âr ∂d* * |*¿*v * Ó*¶x≈llWy. ∂d* * *lø ©*|J x *Pf.
∂d* * JÕ*lÕ* *lø "Õ*mhb∏ Ê…W∏y. ∂d* * Õ*lØÕxl≈l *lø
‡…œv∏y. ıÕ*lπ A*˝|*≈Rhd*]J*|*Âr ∂d* * *lø "]*∏y. ıÕ*lπ
∂d*π * ∂æJ]*Õ*˙, Õ*l•flÁ*|* ~¡*Õ*Rd*” n¶x≈l *• ıÕ*lπ
A*˝|*≈l|*Âr ©*|J ÕJ∏©*lÕ*Õ* *• ıÕ*lπ "hd*≈RvWl≈l• ∂|*
∂d* * ©x…Õx Õ*R¶*lÕ* ËÁx≈l *lø ∂d* * *lø P”…œ©*lÕ* WæJ *Õ* *lø
Ã*¡*wyh|* ¡*›ly.
∂hd*y¡* ¿*lÙdx, Ã*‡w, dx…fl©*l§ Õ*ld*lw EJk *¡JÚe Ã*Á*Õ*hd* *Âr
ÓJ”Öv∏y. ıÕ*lÁx $±*ÀÕJ|* ËÁx≈lÂr ÓJ”≤*v x Õ*Rfy. ÷x≈l
Õ*lÁ*lW *hdx ©*]**]Jey. ıÕ*lπ A*˝|*≈l|* ¡x•…Ix≈l *lø ∂d*ıÁJe
dx]x˘f. ı…Õ*Ï Ë≈l∏|*l|xmrÕ* *•ø Ó*¶x›ly.
ı…Õ*Ï " *l˘ * Ã*Á*Õ*hd* * Ó*Wd*” JÕ*lÕ* *lø x *P¶*lÕ*hdx
" *l¡*<‚ ˘ÕJC *lÃ*Õ*|* ∂ *h|*©JÁ*]*|*Âr Õ*ll*le]*lÕ*hdx ∂d* *
©* A * Õ J©* Õ * * ø * l Ã* W ©* l Õ* h dx |x … Õ* ] * l " * l Á* ” Ø©* Â . ıÕ* l Áx
¿J¿*“d*ÕJ|* "àÕ*˝˘— mà©*Â.
45. ¡*Ó*ÛWmr|x ÓJ”≤*v x Õ*Rfy
Ã* Á * Õ * h d* *  r œ…Õ* ” ÕJ|* Ã* ‡ w '* Æ Õ* ] Jey. ¿J©* i Á * *
©*y≈R|* EJk * Ó*¶x›ly. ÕxÎ]JÁ*C|* Õx•]xAx•…ey. AJ*l
A*]*®x≈lÂr ¡Jm ¡*x≈lßx…fy. ¡Jm Œf ©JÁ*lœw|x. nh|x•h|*l
¡*<‚Õ* *•ø ∂d* * "Ì*v x≈lÂr ©x…Õx≈lÂr ¡*x›ly.
* Õ * l ”ÃJÕ* , ¡* < Õ* R Á* l ‚, ©x Î ]* I x Õ* l d* l w ©x … ÕJÃJÕ*
$dJC˘Á** *lø ßx*∏¡x•DÆy. ÓJ”Õ*RΩ¡*]Jey. ©*d*CÓ*]*]Jey.
Ó*]*Õ*Rd*π *l ıÕ*lÁx "d*Chd* A*œw]*|*#xr… ıÕ*lπ A*˝|*≈l|*#xr…
$]*lÕ* *l. ÊÁ*Ix≈lhdx ∂d* * JÕ*lÕ* *lø b¶*|x Øf|*l¡x•hfy.
ı…Õ*Ï Ó*]*Õ*R *h|*Õ* *lø " *lÃ*W©*lWy.
46. ÓJ”≤*v x ∂¿*o≈lv¡*]* M*m ¡x•¶*lÕ*Ï|*l
ÓJ”≤*v x≈lÂr "Õx•…Ô ¿*‡w›l|x. Õ*lAJdJπ ÁJhÜ≈lÕ*]*l
ÓJ”≤*v x≈l " * *C Ã*¡*w]Je|*a]*l. ÓJ”≤*v x ı±*ÚÓ*ÛÕJ|*l|Je
ıÕ*lπ A*˝|*≈Rhd*]J*˘h|* Ax•]*Ax•Õ*llπÕ*Ï|J|*]x "|*l ∂ ¡*<‚
Ó*]*Õ*Rd*π * ÷|x ¡*]*e©*lÕ*Ï|*l.
|F”Ó* ˘ ≈ll A* ˝ d* • ÒÕ* v ¡* Õx • ]x ¡x … D|x • ¶* x O”…¡* ˝ ±* ∆
Ó* ] * Õ * R d* π * l |J“]* ¡ x › lh|* ËyÁJ *  r Œ¶* ß x … ¡J›ld* l .
Ó* ” AJr | * * l ßx … f|JÁ* Ë]* m l ©* “ mÒ d* ¶ * Õ* R f|* l |* ¡ JÚe
flÁ* | x • ¶x ≈ l J|* O”…A* y ≈ll ∂d* *  r ¡* < Õx l ßx … f|* * l .
Ã*Á*Õ*hd* *l ÷hd*A* ¡*]*lIJ*l. Óx”…Õ*l|* Õ*l•œv.
ÓJ”≤*v x≈l M*#JM*mÁ** *lø ¡*lyd*l Ì*Ìxv Õ*R¶*ßx…fy.
ı…Õ*Ï |Jy d*Ó*ÏÒWy. ∂æJCœπ¡* W±*≈lÁ**Âr ÕJ|*¡xÚ ÷¶x›lmr.
Ël˘—¿*‡w ËA** ©*•¡*<πÕJ|*l|*l. ıÕ*lπ "EJk *|* ¡*d*w#x≈l *lø &
¡*<‚ Ax•…Á*#Jf∏y. ı…Õ*Ï ÓJ”≤*v x≈l Wl¿*”Wmr|* ∂ *h|*Õ* *lø
" *lÃ*W∏y.

17. 33
34
¿*‡w
]JÁ*, |x“…±*Á*Dmr|*Õ*]Jey. WÕx…Ù©*ml ¡*›ly. ıÕ*lπ *lø
ı…Õ*Ï "yd*l ÕJCÕx•…A*˘h|* Õ*ll¡*w]Jey. ı…Õ*Ï ë¡Jmí Õ*ld*lw
ëÕ*l˝d*lCíÁ** *lø |Jfi Õ*llh|x Ax•…Á*lWy.
47. œ…Õ*” 'dJÚh¡x<≈ll*ÆÕ*]Jey
49. œ…Õ*”ÕJ|* ıæJv]*Õ*Ï*ÆÕ*]Jey
$h˘”≈l ©*lVÁ*DÁJe Ë≈l©*lÕ*Ï|* *lø ¡xÎbfy. Ã*Á*Õ*|*}‡wÁx
ËmÕJe "hfi¡x•hfy. œ…Õ*”ÕJe, ı]*hd*]*ÕJe 'dJÚh¡x<
≈ll*ÆÕ*]Jey. ıÕ*lπ Õ*l *©*l§ ¿*l|*—ÕJÁ*lÕ*Ï|*l.
©*|J *Á*lÕ*llV˘h˘]*ld*w ıÕ*lπ ¡**Õ**Á** *lø *Á*lW *Âr
AJy∏bfy. ßJ*lÕx≈l ≈ll¡*w ı≈lÕ*lÁ** *lø " *l©*y∏y. " *ø,
ÓJ *, ı|x”, ∂Õx•…|* Ó*”Õx•…|*Á**Âr, ÷mr Õ*CÕ*AJ]*Á**Âr Wld*
∂Ì*y∏y. Ã*Á*Õ*hd* *Âr |*˝[*ÕJ|* Ã*‡w ßxx∏¡x•DÆy.
¡J≈R, ÕJÌJ, Õ*l *©J ≈RÕ* Õ*C‡w≈l *•ø x•…›l©*ßx…fy.
©*Õ*v|J nxÆ≈l|* *•ø |*≈RÓ*˙yd*ÕJ|* ¡xm©*Õ* *•ø Õ*Rfy.
ıÕ*lπ *lø ∂¿*”›l∏]*lÕ* ©*h¡*ÛÁ** *•ø |*l¤VÁ** *•ø |*•]*
dx•me∏y. "Ì*hÌ*mdx≈lm•r, Õ*XF *|*m•r x#xÁx•DÆy, ı…Õ*Ï
Ó*]*Õ*l ¿Jhœ≈l *•ø ıd*C ©*lVÕ* *•ø " *lÃ*W©*lWy.
WÕx…¡*, ©*d*d* æJC * Õ*ld*lw ı]*hd*]*ÕJ|* Ë”A*π WÌJ]*,
$Õ*ÏÁ** Õ*l•m¡* Õ*l *∏§ * Ì*hÌ*mdx≈l *lø J¿*Õ*Rfy. ıÕ*lπ
Á*Õ*l *Õ* *lø ©J“≤*v]*Ød* ©x…ÕxÁ*• Ã*Á*Õ*hd* * ∂]Jæ* xÁ*•
œ]*le∏y. ı…Õ*Ï Ó*]*Õ*l ©*lVÕ* *lø " *lÃ*W©*lWy.
48. ıÕ*lπ ı≈lÕ*lÁ** *lø b¶*|x "hfi¡x•hfy
©*|J ©*d*CÕ* xø… ÓJÂ∏y. ¡J≈R, ÕJÌJ, Õ*l *©J ©*d*C
ÓJ©* m l Ó* ˙ ‚v Ó* ” ≈ld* ø Õ* R fy. |* ≈ RÓ* ˙ yd* ] Jey.
æxÎ≈lv¿JÂÁ*Jey. Ã*Á*Õ*˘Ìx‹Áx ıÕ*lπ *lø "Pv∏¡x•DÆy. |*l¤V,
|*l]J¿xÁ*DÁx ÷¶x>l… $]*|*l.
ıÕ*lπ ı≈lÕ*lÁ*DÁx, æxC…≈lÁ*DÁx "hfi¡x•hfy. ıÕ*lπ
¡*Õ*lvÁ** M*m ıy…‡<∏¡x•hf]*|x ıÕ*lπ ¡*d*vÕ*CÕ* *lø Õ*Rfy.
Ã*Á*Õ*hd* *l ıÕx•π¶* x $]*lÕ* *l.
'‡Ú Ax•Õ*llπÕ* '|x“…Á*Á** *•ø, ÙÕ*llπÕ* ÙhdJæJ]x≈l *•ø
"¶*e∏y. ÓJ”Ó*hÙ¡* Ó*”#x•…Ã* xÁ*DÁx Õ*R]*l Ax•…Á*ßx…fy.
÷Ì* o ] * ˘ h˘y. Ël˘— ¿ JÂÁ* Jey. ÓJ”Ó* h Ù¡* Õ* C Õ* A J]* | *
Ùhd* x≈l#xr… $]*lÕ*Õ*yh|* |*•]* ©*y›ly.
ı…Õ*Ï Õ*R¶*lÕ* "œ ©JÕ*R *C ¡xm©*|*m•r ıÕ*lπ A*˝|*≈l,
Õ*l *©*l§, Ël˘— Õ*ld*lw ∂d*π ÷mrÕ* *•ø |*lf∏y. ©*|J Ã*‡w Õ*ld*lw
|*˝[*dx>•¶* x *¶x|*l¡x•DÆy. ıÕ*lπ ıæJv]*, ı≈lÕ*lÁ**Âr
OÖmdxÁx ÷¶xÁx•¶*|x œ…Õ*”ÕJey.
50. |*˝[* Ó*”œflk]Jey
ıÕ* l π ¡* d * v Õ* C Á* * * l ø ≈ll¡* w y…œ≈lÂr * ¶ x ∏ y. ıÕ* l π
Ó*”œExkÁ** *lø |*˝[*dx›lh|* ÓJ©*ld*w ©*d*CÕ* *lø *lf≈llÕ*Õ*]Jey.
nxÆ≈l *¶*dx ßxx∏¡x•DÆy. ÷mr]*m•r |*>l›lh˘y. ¡x•…Ó*Õ* *lø
fl›l∏y. ıÕ*lπ *lø ı…Õ*Ï A*dx•…fi≈lÂrÛlÀ¡x•DÆy. "©*•>l
≈l *lø ı…e¡x•DÆy. ı…Õ*Ï "œ O…Ô”|*Âr |xÎÕ*©J¡J<dJÚ]*
Ó*¶x≈llWy.

18. 35
Ã*Á*Õ* JøÕ*l|* ¿*]*‚l Ax•…ey. ıÕ*lπ ¡*lh|*lÁ** *lø ¡*lyd*l
Ì*Ó*mÁ** *lø ¡*lyd*l Õxl…Âh|* Õxl…#x Ùhœ©*lœw]*ßx…fy.
œ…Õ*”ÕJ|* 'dJÚh¡x<≈ll*ÆÕ*]Jey. ∂æJCœπ¡*dx≈lÂr Õ*ll *ø¶x›ly.
ı…Õ*Ï |xÎW…©*“]*•Ó*Õ* *lø ©J¡J<d*Úy∏¡x•*lÆWy.
÷mrÕ* *•ø ßx*Á*lÕ*, "WÃ*¡*w *•, "W JO≈l• ©*dB, ÙdB,
∂ *h|* ©*“]*•Ó* J|* Ó*]*Õ*Rd*π * ØyÕxl Õ*lØÕxlÁ** *lø æJCı∏y.
ı…Õ*Ï Ó*]*Õ*Rd*π * *lø ©J¡J<d*Úy∏¡x•*lÆWy.
51. ÷h˘Á*• ∂¿x ¡*x|*l¡x•*Æßx…fy
ıÕ*lÁx ¡*Õ*lv|* ©J“d*hd*”CW|x. ı…Õ*Ï ı…Õ*lÁx $±*ÀÕJ|*
ËÁx≈lÂr ≈RÕ* ¡*Õ*lvÕ* xø… ∂Á* Õ*R¶*ËA*l|*l. ≈ll¡*w Ùhd* x,
≈ll¡* w ¡* Õ * l vÁ* * Õ* l •m¡* ı…Õ* Ï >•…eÁ* JÁ* Ë A* l |* l .
EJkıÁ*JÁ*ËA*l|*l. Õ*l *l±*C "©*AJ≈l ÓJ”Ω≈lmr. Õ*l *l±*CıÁx
"Õ*ıÁx ©*“hd*ÕJ|* Ëhæ* *¡xÚ ∏ml¡*|* Õ*l x•…Ëm ÷ *løÕ*Ï
|x•h˘|x.
∂|*ayh|* ıÕ*lÁx " *l¡*•mÕxı©*|* Ó*y∏µœÁ** *lø fl›l∏y.
©xµÎ≈lvÕ*Ï*ÆÕ*]Jey, Ü…]*]Jey. ÷h|*• ı]J¿x≈ll*ÆÕ*]JÁ*
ßx … fy. ı…Õ* Ï Wfl›lÁ* JÁ* l Wy. ≈ll¡* w Ó* ” ≈ld* ø Á * D h|*
Õ*l *l±*C *l ©JÜ©*ml ©Jæ*CWmr|*l|*l & Ó*”Ó*hÌ*|*Âr nh|*l
$mr.
$|x•… &Á*#x… ÷Ì*o]*Áx•DÆy. ıÕ*lπ ¡*‚l∆Á** *lø dx]x›ly.
©*|*lÈΩÁ*Jey. nxÆ≈l ¡*Õ*lvÁ** *lø Õ*Rfy. O”…A*y≈l
JÕ*lÕ* *lø ‡…œv∏y. ©*|J ©*d*§hÁ*|*Âry. ÷mr |*lÁ*lv‚Á**•
|*l]*ÃJC©*Á**• "D≈llÕ*ÏÕ*Ï. ¿*lÙdx d*h|*l¡x•DÆy. ~¡JÁ*”dx
Õ*l•f∏¡x•DÆy. æJC * ı]*d*]Jey. ı…Õ*Ï Á*ly≈l *lø Õ*llÛlÀWy.
36
52. ı…Õ*Ï x x≈llÕ*hdx ∂Á*lWy
Õ*l *l±*C ≈RÕ*Ï|* *lø Ùhœ©*lÕ* x•… "|*]*hdx ∂Á*lÕ* *l ñ
$|*l Ó*”¡*˝œ≈l Õ*lAJ B ı≈lÕ*lÁ**#x•rh|*l. ı…Õ*Ï ¿*lÙ≈Re,
Ó*y¿*l|*—]Je]*lÕ*Ï|Je Ùhœ∏y. ı…Õ*Ï Ó*y¿*l|*—]x… ∂Á*lWy.
ë J x•Ë^ Õ*l *l±*Cí ÷h|*l Ùhœ∏y ñ Õ*l *l±*C]x… ∂Á*lWy. ë∂
Ó*]*Ë”A*πÕx… J *lí ÷h|*l Ùhœ∏y. Ë”A*πÕx… ∂Á*lWy.
©*|*lÈ‚ Ó*”d*C¡*< ©*“]*•Ó*ÕJey. ©*|J ©*d*ÚÕ*lvÁ** xø… Õ*Rfy.
©x…Õx Õ*Rfy. P”…œ∏y ñ |J * Õ*Rfy. Ë”A*πÌ*≈lv ÓJÂ∏y.
Õ* X F * "Õ* m hb∏y. ¡x • …Ó* Õ * * l ø ıÁ* ” Ø∏y. $d* ] * ] * * l ø
©*lºÁ** Jøe Õ*Rfy. $d*]*]* ©x…Õx Õ*R¶*ml Ê…W∏y. ∂Á*
ı…Õ*Ï ∂ *h|*Õ* *•ø, ©*lVÕ* *•ø " *lÃ*W©*lWy.
53. ∂hd*≈lv˘h|* ¿*‡w ∂¡*√v∏y
Õ*l *©*l§ d*ıøÌx‹≈lhdx "#x≈lml b¶*ßx…fy. ÓJ”‚Õ* *•ø
$h˘”≈lÁ** *•ø ıÕ*lπ A*dx•…fi≈lÂrÛlÀ¡x•DÆy. ©*d*“Á*l‚˘h|*
ËmÁx•h¶* Ó*”Exk≈l Õ*l•m¡* $h˘”≈lÁ** *lø ıÕ*lπ A*dx•…fiÁx
d*h|*l¡x•DÆy.
Õ*Rd*l ¡x•¶*lÕJÁ* >•…Ù∏ ıæJı∏y. ¡x•ÛÀ *hd*]* "m©*C
Õ*R¶*|x "|* *lø *¶x∏y. ÷mryÁ*• Ød*ÕJ|* P”…œ≈lld*ÕJ|*
©*“ÃJÕ*Õ* *•ø, Ax•h˘¡x•*lÆÕ* *¶*dx≈l *•ø ßxx∏¡x•DÆy.
æxÎ≈lv¿JÂÁ*Jey.
÷h|*• ı]J¿xÁx ÷¶*Áx•¶*ßx…fy. ∂hd*≈lv˘h|* ¿*‡w
∂¡* √ v∏y. ÷#x r ¶ x |x Î W…©Jıø | * C " * l Ã* W ∏y. Õ* R * © *
©* ] x • …Õ* ] * | * Â r , Ó* ] * Õ * R d* π * x # x ≈ lÂr Õ* l l* l ey. ı…Õ* Ï
÷Ix›lmr|x ∂ *h|* " *lÃ*W∏y.

19. 37
54. Ó*”¡*˝œ≈l Õxl…#x fl≈l
ßJ*lÕ*Ï|*l æxC…≈l¡JÚe, Á*lyÁJe ¡J|J¶*ml, Ë|*l¡*l
W¡J©*Á** nh|*l Õ*R#x. Õ*l *©*l§ Õ*ld*lw $h˘”≈lÁ** *lø
fl›l∏y. $Õx… ıÕ*lπ ıflÕJ|* ¿*d*l”Á**l.
Ê…ÕJÕ*Ü≈l ¡*ÛÀxÁ*DÁx " *l©*y∏ ßJDy. ıÕ*lπ ∂hd*y¡*
Õ*ld*lw ßJA*C ©*“ÃJÕ*Á** *lø fl›l∏y. flÓ*, æJC *Á** Õ*l•m¡*
dJÕ*l∏¡* W]*l|*— ¿*‡wÁ*DÁx ÷|*l]Je ¡J|Jfy.
'Ì*‹ ∂æJCœπ¡* EJk *|* ]JflC|*Âr ~]*ld*w Ax•…ey. ıÕ*lπ
ÓF]*l±*Õ* *•ø ©JÕ*l≤*CvÕ* *•ø &Á* dx•…y∏y.
55. flÁ*d*lw nh|*l |x•¶*T ÓJ˚*¿J#x
& Ó*”Ó*hÌ* nh|*l |x•¶*T ÓJ˚*¿J#x. ıÕ*lÁx "yÕ*Ï
ı…¶* l Õ* Ï |x … $|* ] * '|x a … ¿* . Ël˘— Õ * h d* ] Jey. >•…Á* | *
ÌxÎd* *C˘h|* d*lhb|*Õ*]Jey. ÷mr "Õ*¡J¿*Á** *•ø 'd*wÕ*l
y…œ≈lÂr 'Ó*>•…e∏¡x•DÆy. ¡xÛÀ|*la ÷ *løÕ*Ï|*l ©*˝√À≈lÂrmr.
ıÕ*lπ ©JÕ*l≤*Cv Õ*ld*lw ÙÌ*‹‡w Õ*˝˘— Ax•h|*lÕ*Ï|*l. ı…Õ*Ï AxÌ*lo
AxÌJoe ˘Õ*CÓ*”Exk, "yÕ*Ï Õ*ld*lw ¿*lÙd*“ Ó*¶x≈llWy. ¿Jhœ≈l *•ø
∂æJCœπ¡* ¿*‡w≈l *•ø " *lÃ*W©*lWy.
Ó*ϱ*ÒÁ*x•¶* x, A*∏]*l Á*y¡x>•¶* x *Á*lÕ*Ï|* *lø "ÃJC∏∏y.
Óx˙|xÁ**l, A*∏]*lÕJΩ ©*©*CÁ**l Õ*ld*lw ©*‚∆ ]xhßxÁ*x•¶* x ¡xÎ
¡* l ml‡y. x ] x ≈ lÕ* ] x m r ] x • ¶* x , J›l, ßx ¡ * l Ú, A* © * l Á* * l ,
Õ*l *l±*C]*l, e¶*Õ*l]*Á**l Õ*©*lwd*¤ Ó*”¡*˝œ≈l ÷mr ©*˝√À>•¶* x
ÕxlÎœ” ßx*∏¡x•DÆy. ıÕ*lπ ßJ*lÕx Ó*yÓ*˙‚vÕJe]*lÕ*Ï|*l.
38
& ¡*<‚ ıÕ*lπ ¡*‚l∆Á** *lø dx]x›ly, ÁJ[*ı|x”›lh|*,
∂m©*C˘h|* ÷Ì*o]*Áx•DÆy, ¡*x|*l¡x•hf]*lÕ* |xÎW… ©*hÓ*|*Õ* *lø,
˘Õ*C ©*“]*•Ó*Õ* *lø Õ*ldxw Á*D∏y. ı…Õ*Ï |xÎW…©*“]*•Ó*]*l. ı…Õ*Ï ∂d*π.
$|* *lø Õ*l *Á*h¶*l Õ*ll‡w " *lÃ*W∏y.
56. flÁ*dxw… ı *ø |x…A*
¡*Õ*lvÁ**l ©*h©JÚ]*Á** *lø Õ*l•f©*ld*wÕx. & ©*h©JÚ]*Á**l
Ó* Ï * ] JÕ* ˝ œw ≈ l M* m ÕJe nh|* l Á* • f Ó* ” Õ* ˝ œw ≈ Re
Ó*y‚Wl©*lÕ*ÏÕ*Ï. Ó*”Õ*˝œwÁ**l "ÃJC©*ÕJe≈l• *¶*dx≈Re≈l•
Õ*RÓ*v¶*lÕ*ÏÕ*Ï. Õ*l *l±*C * Ó*”Õ*˝œwÁ** ~‡…¡*]*‚Õx… "Õ* * *¶*dx
÷h|*l "ı∏¡x•*lÆÕ*Ï|*l. & *¶*dx Õ*R *∏¡* ËmÕ* *lø 'd*Òœw
Õ*R¶*lÕ*Ï|*l. ∂|*ayh|* *¶*dx ¿*l|*—Õ*˙ |*˝[*ÕJ|*l|*• ∂e|*a]x
Õ*l x•…ËmÕ*˙ ¿*l|*—Õ*˙ |*˝[*Õ*˙ ∂e]*lÕ*Ï|*l.
∂|*ayh|* nxÆ≈l *¶*dx≈l b…flÕ* *lø ¡*•¶*#x xfy. "|*l
¡Jm¡*”Õ*l|*Âr ßxx≈llÕ*Ï|*l. "|*l |x…A* Õ*ld*lw Õ*l *Á**Âr
x#xÁx•*lÆÕ*Ï|*l. ©*M*mdx Á*D©*lÕ*Õ*]xÁx dJ Je |*lf≈llÕ*Ï|*l.
A*x≈l "≈ll¡*w "ÃJC©*Á*xmr dJÕJe ¡*‚π]x≈RÁ*lÕ*ÏÕ*Ï.
$f… flÁ*d*lw ıÕ*lπ Õ*l x ÷h|*l, ıÕ*lπ |x…A*Õx… ÷h|*l
Õ*l *ÁJΩy. Ã*Á*Õ*hd* *l ©*˝√À≈l ÷mr Ê…Õ*Á**Âr ÕJCP∏]*lÕ*
xh|*l ñ &¿JÕJ©*CWl|*h ©*Õ*vÕ*XB ñ ÷hËl|* *lø " *lÃ*Õ*¡xÚ
d*h|*l¡x•DÆy. ı…Õ*Ï Ó*]*Õ*Rd*π * *lø ©J¡J<d*Úy∏¡x•*lÆWy.
57. ¡*Õ*lv>•…Á*|* ]*A*©*CÕ* *lø "y›ly
Ã*Á*ÕJ B Ël|*—|x…Õ*ıh|*, O”… ¿*h¡*]* Ã*Á*Õ*dJÒ|*]x…
Õx•|*#J|*Õ*yh|* *¶x|* "Õx•…ÔÕJ|* Õ*lA*d*“Ó*˙‚vÕJ|*

20. 39
40
¡J≈lvÁ* * * l ø Á* Õ * l ı∏y. "Õ* ] * Ax © * ] * l Á* * d* # x Õ * R ]* l ,
d*#xÕ*R]Je x *P *Âr]*lœw|x. $h˘Á*• "Õ*]*lÁ** JÕ*l©*π]*Ix
fl *]*Âr xm∏|x. $f… flÁ*d*lw Ã*‡w›lh|* "Õ*]* *lø x x≈llœw|x.
"Õ*]* ¡*Õ*lvÁ**Âr "‚lÕ*Rd*”ÕJ|*]*• ©J“≤*vÓ*]*dx $dxwh|*l
ı…Õ*Ï Ax…*ËÂr]J ? "Õ*]*lÁ**l Ó*]x•…Ó*¡J]*¡JÚe d*Õ*lπ ßJ*lÕx
* ¶ x ∏ |* ] * l . "Õ* ] * l ë©J“≤* v í ÷hËl|* * l ø ©* h Ó* ˙ ‚vÕJe
"D∏bfiÀ|*a]*l.
& flÁ*dxwmrÕ*˙ Ó*]*Õ*Rd*π * ]*•Ó*ÕxhËl|* *lø Õ*l *ÁJ‚mlÓ*
¡*”Wl©*lWy. $|*yh|* ıÕ*lÁx "œ≈R|* ∂d*πËmÕ*˙ Õ*ld*lw
Ùd*w¿*l˘—≈l• mà©*lÕ*ÏÕ*Ï. ıÕ*lπ A*˝|*≈lÕ*Ï ©*AJ *lÃ*•œ, |*>l
Õ*ld*lw ¿*l|*— Óx”…Õ*lÁ*Dh|* d*lhb d*l*l¡*lÕ*Ï|*l. ıÕ*lπ ı±JÚÕ*l
©x…Õx Õ*ld*lw ∂d*πıÕx…|* * ÃJÕ*Á**l " *hd*ÕJe Õ*˝˘—≈RÁ*lÕ*ÏÕ*Ï.
|*lfÕxl |*l¤VÕ* xøh˘Á*• d*]*|*l. Õ*R¶*lÕ* ¡xm©*|*Âr
ÕJCÕx•…A* "hfi∏¡x•hf]*lÕ*Ï|*• ë J *l ©JÜ∏|xa… *mrÕxí ÷hË
ÃJÕ* x Ax•h˘]*lÕ*Ï|*• ÷mr ËÁx≈l ¡*±*À ¡JÓ*v‚C, |*l¤VÁ*DÁx
Õ*l•m. ¡*Õ*lv>•…Á*|* ]*A*©*CÕ* *lø Õ*l *Á*h¶*l ¡*d*˝vd*“Ël˘— Õ*ld*lw
ÕJCÕx•…A* $mr|x |*lf›ly. ı…Õ*Ï "œ O…Ô”|*Âr Ã*Á*Õ*dB
Ùhd* x≈lÂr ı]*d*]JÁ*lWy. $˘…Á* EJk *, $˘…Á* ÷mr ¡*Õ*lvÁ**
M*mÁ** *lø |*Ø©*lÕ* EJk Jeø.
58. ¡*Õ*lv>•…Á*Õ*Ï A*±*v|J≈l¡*Õ*Ï
ıÕ*lπ ‡y≈l Õ*lÁ*ıÁx ~ J|*]*• ©*AJ≈l Õ*Rf|*]x
"Õ* ı h|* Ó* ” œM* m Õ* * l ø ıy…‡<©* l W]J ? "|* ] * h dx > l…
Ó*”œM*#JÓx…¡x<›lmr|x Ó*]*yÁ*• ©*AJ≈l Õ*R¶*ßx…¡*l. ı…Õ*Ï
W¿Jm A*˝|*≈l]Je ı…Õx… $f… Ó*”Ó*hÌ*Õxh|*l ÃJW©*ßx…¡*l.
$|*lÕ*]xWÁ*• ı…Õ*Ï & y…œ ©J“≤*v]*Ød* ©x…ÕJı]*d*
]Je|*la|*yh|* ÓJ”]*hÃ*|*Âr ıÕ*lÁx ©*“mÒ x•…Õ*Ïh®JÁ*lÕ*Ï|*l.
ı±JÚÕ*l ¡*Õ*lv|* ©*W≈l *lø ı…Õ*Ï ©*“mÒ " *lÃ*W∏˘]J|*]x,
"|* *lø ı…Õ*Ï b¶*#Jyy. ©x…ÕJËmÕ*Ï ıÕ*lπ *lø Õ*ld*w±*lÀ
¿*”|J—Ã*‡wÁ*Dh|* |*lf≈lml Óx”…y©*lÕ*Ï|*l.
59. ¡*Õ*lv>•…Á* EJk *|* x#xÁx ¡x•h¶x•≈llCÕ*Ï|*l
|* l fÕx l >l… |x … Õ* d JÌ* v x . |* l fÕx l >l… æJC * .
Ó*”œ>•Ë^]* *•ø œ…Õ*”ÕJ|* Óx”…Õ*l|x•¶* x ë J *l Õ*R¶*lÕxí ÷hË
"àÕ*R * ©*“mÒÕ*˙ $mr|x, Õ*Rf|* ©x…Õx≈l Ó*”œM*m ıy…‡<©*|x
©x…Õx Õ*Rfy. fl *©x…Õx>l… fl Jæ*v * * ©x…Õx.
"fllv J, Ã*Á*Õ*hd* *l ÷mr Ê…WÁ** ∂hd*≈lv|*Âr
"¶*e]*ld*w d* *ø Õ*R>l≈l Õ*l•m¡* ¡*lhßJ]* * Ì*¡*”|* Õxl…Â *
Õ*l¶*¡x≈lhdx œ]*le©*lœw]*lÕ* *l ñ ÷h|*l O”…¡*˝±*∆ Ó*]*Õ*Rd*π *l
e…dx≈lÂr ("æJC≈l 18ñ¿x•r…¡* 61) Ax…D]*lÕ* *l.
©x…ÕJ Õ*l x•…ÃJÕ* ıÕ*lπ ÷mlËlÁ**Âr, |x…A*|* ¡*‚Á**Âr,
*]*Á**Âr, "‚l "‚lÁ**Âr ∂*ÕJe Ax•‡Ú]*ßx…¡*l. $hd*A*
©x…Õx≈l Ó*”œM*m "d*CÕ*l•mCÕJ|*l|*l. W¿*“ W¿Jmdx≈l *•ø,
Ó*]*Õ*R *h|*Õ* *•ø "ÃJC©* Õ*Rfy. " *lÃ*W∏y. |*lfÕxl≈l
œ…Õ*” ∂©*‡w≈l *•ø 'dJ§A*Õ* *•ø dx•…y∏¡x•DÆy. |*lfÕxl≈l
ÃJÕ* x≈lÂr œ…Õ*”ÕJ|* 'dJ§A*Õ*Ï*ÆÕ*]Jey.

21. 41
60. ¡*Õ*lv>•…e≈ll Ã*Á*Õ*hd*ıÁx œ…]*
A*œw]*|*Âr]*lÕ* *l
¡* Õ * l v>•…e≈llñM* # JÓx … ¡x < ›lmr | x ÷mr ¡* Õ * l vÕ* * • ø
Õ*Rfy. $|*yh|* Ùd*w¿*l˘— mà©*lÕ*Ï|*l. ∂ *hd*]* ıÕ*lÁx
∂d*πEJk * Õ*l•¶*lÕ*Ï|*l. Õ*llh|x Õx•…¡*< "≤*ÕJ ıdJC *h|* Õ*ld*lw
"Õ*l]*dx " *lÃ*W©*lWy ñ ÷h|*l Ax…*lÕ* *l. $|*l ¡*Õ*lv
>•…e≈l ∏|J—hd*.
Õxl…#x Ax…D]*lÕ* ∏|J—hd*Õ* *lø " *l©*y∏|*]x ı…Õ*Ï Ùd*w¿*l˘—
Ó*¶x≈llWy. $|*l ıÕ*lπ ¡*Õ*lv¡xÚ "d*Chd* AxÙo * Ó*”œM*m. ¿*l|*—
Õ*l *©*Ú * 'Ì*‹∏µœ≈l *lø ı…Õ*Ï gØ©*#Jyy. ∂d* *l ÷#xr›lmr|*
¿Jhœ≈l *•ø ¿*‡w≈l *•ø ∂ *h|*Õ* *•ø " *lÃ*W©*lÕ* *l. ∂d* *l
Ó*]*Õ*Rd*πıÁx ËA** P”…œÓJd*” *l.
"Õ* *l "œ O…Ô”|*Âr |xÎW…Ex•C…œ≈l *lø ñ ˘Õ*C EJk *Õ* *lø
Ó*¶x≈llÕ* *l.
≈RÕ* ËÁx≈l '|xa…¿*Õ*˙ $mr|x |*lf›ly. "|*]*
Ó*yIJÕ*lÕJ|* ∂hd*y¡* ¿*l|*—dx Õ*ld*lw ËmÕ* *lø " *lÃ*W∏y.
ıÕ*lπ A*˝|*≈l "|x±*lÀ W¿JmÕJÁ*lÕ*Ï|*l ! Õ*Ωv©*ml ©Jæ*CWmr.
& ∏µœ≈l *lø "ÃJC©* Õ*Rfy. " *lÃ*W∏y ñ ∂ *h˘∏y.
61. ¡*Õ*lv>•…Á*Õ*Ï "d*lCd*wÕ*lÕJ|* >•…Á*
JfÁJÁ*Â, ©*Õ*Rfl¡JÚÁ* ]x•…Á*|*Âr *]**lÕ* ıÁ*vœ¡*y
ÁJÁ*Â, ı…Õ*Ï "d*CmÒ©x…Õx ©*Âr∏|*]*• "|*]* Ó*yIJÕ*l, Ó*”œM*m
$|xa… $]*lÕ*Ï|*l. "|*l ıÕ*lπ Ùd*wÕ* *lø ¿*l˘—Áx•D∏ ıÕ*lπ
"hd*¤¡*]*‚¡xÚ ∂d*πEJk * Ó*¶x≈lml "A*vdx d*h|*l¡x•¶*lÕ*Ï|*l.
42
& ©*d*ÚÕ*lvÁ** ©*h©JÚ]*Á**l ıÕ*lπ ©*•¡*<π Õ*l *∏§ *Âr
x#xÁx•hf]*lÕ*Ï|*l. & ©*h©JÚ]*Á** Ëm ıÕ*lπ *lø Õ*ld*w±*lÀ
©*d*ÚÕ*lv Õ*R¶*ml Õ*llh|x |*•¶*lÕ*Ï|*l. ©*AJ *lÃ*•œ, Óx”…Õ*l,
|x…¿JàÕ*R *|* A*lÕ*lπ©*l§ Õ*ld*lw Ó*]x•…Ó*¡J]* Ël˘— Õ*˝˘—
Ax•h|*lÕ*Ï|*l.
62. ÷mr]x•¶* x "|x“ Îd* ÃJÕ* x " *lÃ*W∏y
≈RÕ*Ï|x… nh|*l ©*hÔ, ©*Õ*Rfl, ∂¿*”Õ*l, Õ*l˚* "≤*ÕJ
æJWlv¡* ©*h©xµÁx Ó*”œıd*C ÷]*¶*l Ôh®xÁ** ¡Jm ı±JÚÕ*l
ÃJÕ* | x • ¶* x ©x … Õx ©* Â r ∏ y. $|* y h|* ıÕ* l Áx Ùd* w ¿ * l ˘—
'h®JÁ*lÕ*Ï|*l. Ã*Á*Õ*hd* *l ©*Õ*Rfl|* Õ*l•#JæJ]* ÷ *løÕ*Ï|* *lø
x *Pf. $f… flÁ*d*lw Ã*Á*Õ*hd* * Ó*”d*C¡*< ©*“]*•Ó*Õxh|*l x *Pf.
& Ã*•Wl≈l• A*y, AJm• A*y, Õ*l]*Õ*˙ A*y ñ ÷h|*l ı…Õ*Ï
∂d*πÃJÕ*|x•¶* x J]J≈l‚ÃJÕ*|x•¶* x ©x…Õx ©*Âr∏˘]J|*]x
ıÕ*lπ Õ*l x•…ÃJÕ*, ıÕ*lπ |*˝√À Ë|*#J›l©*lÕ*Ï|*l. ıÕ*lÁx ©*“Á*v
& Ã*•Wl≈l Õxl…#x>l… mà©*lÕ*Ï|*l.
63. Õ*˝˘— Ax•h˘y, W¡J©*Áx•DÆy
Õ* l * © * § * l ø ©* | J |* l f©* l œw y . ÷mr ËÁx ≈ l Õ* R * ∏ ¡*
|FËvmCÁ** *lø ı…e¡x•DÆy. $h˘”≈lÁ**l mÁJÕ*ll ‡d*lw ¡x•h¶*
¡* l |* l ]x Á * * h dx Œ¶* m l "Õ* ¡ J¿* ¡x • ¶* ß x … fy. ©* | J
EJÁ*]*•¡*]Jey. ¡J≈lvd*d*Ò]Jey. ¡JÕ*lÕJ©* x≈l *lø |x“…√∏y.
"h|*]x Ax‚∆ *lø |x“…√©*ßx…fy. Õ*XF *|*Âr |xÎW…ÕJΩ≈l *lø
∂Â∏y. ı…Õ*Ï Ó*˙‚v ÓJ]*Õ*RÖv¡* Ê…Õ* *Õ* *lø " *lÃ*W∏y.
÷mr Ì* Û lÕ* fi ¡x Á * * * • ø >•…Á* Õ Je Õ* R Ó* v f∏y.
æ*Õ*lvO…mdx≈l AJ˘›lmr AxExK AJ‡y. "EJk *|* ı|x”›lh|*

22. 43
÷Ì*o]*Áx•DÆy. ">•…Á*C]xı∏¡x•hf]*lÕ*Õ*]* ©*A*ÕJ©*|*Âr]*
ßx…fy. ©Jœ“¡* ©*A*ÕJ©*|*Âry. ı…Õ*Ï "Õx•…ÔÕJ|* ¿Jhœ≈l *lø
" *lÃ*W©*lWy.
W¿Jm Õ*l *©*Ú]Jey. W¡J©*Áx•DÆy. W¿Jm A*˝|*≈lÕ*Ï*ÆÕ*
]Jey. ÷mr]x•¶* x ¡*#x›ly. *Õ*l”]Jey, Ã*Á*Õ*hd* * Õx•]x
Ax•…ey. ÷mr ‡]*l¡*l*Á**• ¡*‚π]x≈RÁ*lÕ*ÏÕ*Ï. ı…Õ*Ï "Õx•…Ô
¿Jhœ≈l *lø " *lÃ*W©*lWy.
64. ıÕ*lπ Óx”…]*¡* ¿*‡w≈l *lø ©*•¡*<πÕJe Ó*y…‡<∏y
Ó*˙‚vÕJ|* " J©*‡w≈l ÃJÕ* x›lh|* ©J“≤*v]*Ød*]Je
|*lf›ly. ıÕ*lπ '|xa…¿*Á** *•ø, Óx”…]*¡* ¿*‡w≈l *•ø ©*•¡*<πÕJe
Ó* y O…Â∏y. ıÕ* l π '|x a … ¿* ©* h Ó* ˙ ‚vÕJe ¿* l |* — Õ J|* l
|Je]*ßx…¡*l. M*#J¿x≈l *lø ÷h|*• ıy…‡<©*ßx…fy. ∂|*]x ∂m©*C
Õ*ld*lw Õ*R *CdxÁx ËÂ≈Re b¶*ßx…fy. ıÕ*lπ ©*Õ*v ¿*‡w≈l *•ø
Õ*R *Õ* ©x…ÕxÁx, Jf * ©x…ÕxÁx 'Ó*>•…e∏y. ©*hÓ*˙‚vÕJe
©J“≤*v]*Ød* ©x…Õx≈lÂr Õ*ll*ley.
|xÎØ¡* |*lfÕxl ≈Rhœ”¡*ÕJe b¶*lÕ*Ï|*l. d* *Áx dJ x…
*¶x≈llÕ*Ï|*l. ıÕx•π*Áx ÷]*¶*l Õ*l *©*l§ 'h®JÁ*lÕ*Ï|*l.
Õ*l *∏§ * nh|*l "h¿* flÓ*, æJC *Á**Âr x#xÁx•hf]*lÕ*Ï|*l.
|* l f≈llÕJÁ* m • Ã* Á * Õ * h d* * JÕ* l Õ* * l ø flP©* l d* w $y.
"±JÀÕ*æJıÁ**l ~¡*¡Jm|*Âr ÷hÛl ¡xm©*Á** *lø Õ*R¶*lÕ*]*l.
$|*l Õ*l *©*§ *lø œ|*laÕ* ËÁx≈l Ó*”œM*m. ¡xÎÁ** Õ*l•m¡*
|*lf≈lld*w "|x… ¡Jm|*Âr Ã*Á*Õ*hd* * ©*π]*Ix≈l *•ø Õ*R¶*lœw]*l
Õ*hdx Õ*l *©*§ *lø d*≈Ry∏¡x•*ÆËA*l|*l. $|*l ¡*Õ*lv>•…Á*
Õ*ld*lw Ã*‡w >•…Á*Á** ©*Õ*l *“≈l. $˘…Á* "d*lCd*wÕ*lÕJ|* >•…Á*.
44
65. ∂æJCœπ¡* ˘ *Ì*y Ë]x˘f
©Jœ“¡* Á*l‚Á** *lø Õ*˝˘—Áx•D∏¡x•DÆy. ¿*‡w≈l *lø ¿x…Vy∏
¡x•DÆy. ¡*”Õ*l d*Ó*Ò|x "hÁ*©Jæ* x Õ*R¶*ld*w ıÕ*lπ |x…A*Õ* *lø
˱*sÕJe≈l•, ]x•…Á*Wmr|*l|Je≈l• $ÛlÀ¡x•DÆy. ¿*l|*—
Õ*l *∏§ x•¶* x Ó*”œıd*C ÕJ©*wÕ*ÕJ|* ˘ *Ì*y≈l *lø Ë]x˘fy.
~¡JÁ*”dx Õ*˝˘—Ó*f∏¡x•DÆy. ∂æJCœπ¡* W…]*]Jey.
©* | J ≈ll¡* w Ùhd* x ≈ ll* Æ Õ* ] Jey. ≈ll¡* w ¡* Õ * l v
Õ*R¶*lÕ*Õ*]Jey. ÷h|*• ıÕ*lπ x]x≈lÕ*]* ~DÁx≈lÂr "©*•>l
Ó* ¶ * ß x … fy. Ô * Õ J|* , Ó* W d* ” ÕJ|* Ùhd* x ≈ ll* Æ Õ* ] Jey.
©*hÓ*˙‚v ∂d*πW¿J“©* Õ*ld*lw æ*˝œ '*ÆÕ*]Jey. ı…Õ*Ï ≈RÕ*
¡xm©* Õ*Rf|*]*• fl≈l Ó*¶x≈llÕ* Õ*l x•…|J[*Cv|x•¶* x
Õ*Rfy. ıÕ*lπ Ó*”≈ld*øÁ**Âr ıÕ*lÁx ©*M*mdx mà©*lÕ*Ï|*l. $˘…Á*
Øy≈l ]*A*©*C.
©Jæ*l ©*hd*]* *lø ©*π]*Ix Õ*R¶*lœwy. "Õ*]*lÁ** 'Ó*|x…¿*
Á*Dh|* ©*•·œv Ó*¶x›ly. Óx”…Õ*l|* AJ˘≈lÂr AxExK AJ‡y.
Ã*‡w≈l Ex… * *lø ¡*h˚*Õ*lÛÀ ©*W›ly. Ã*Á*Õ*hd* x•¶* x " x•C… *C
©*h©*Á*v Á*D∏ Ë”AJπ¡J]* Õ*˝œw≈l ¿J¿*“d* ıÕJ©*Õ* *lø d*mlPy.
66. $|x•… & ¡*<‚ ©Jæ* x≈lÂr ı]*d*]Jey
$˘…Á* ı…Õ*Ï ¡*”Õ*l d*Ó*Ò|* æJC *Á**Âr ı]*d*]Je]*ßx…¡J|*
¡Jm. Ã*Á*Õ*hd* *l ıÕ*lÁx ©*Õ*l©*w ©F¡*≈lvÁ** *•ø "Õ*¡J¿*Á** *•ø
ı…f]*lÕ* *l. ∂d* * *lø ©*|J ©*πy∏y. ©*|J ∂d* * *lø Õ*h˘∏y.
∂d* * Õ*lØÕxlÁ** *lø ‡…œv∏y. ıÕ*lπ ¡*lÛlhË|* fl *]x•¶* x
]Jœ”≈lÂr ©*h‡…d*v x *¶x∏y. æxÎ≈lvÕ*Ï*ÆÕ*]Jey. *Á*lÕ*llV

23. 45
46
˘h˘y. ¿Jhd*]Jey. d*˝Pw≈ll*ÆÕ*]Jey. nxÆ≈lÕ*]Jey,
nxÆ≈l|* *lø Õ*Rfy. Ó*y¿*l|*—]Jey, EJÁ*]*•¡*]Jey. &
fl *π|*#xr… Ê…Õ* *lπ¡*w]Jey.
Ó* ˙ ‚v ¿* ” |x — > •¶* x >•…Á* | *  r ∂©* ¡ * w ] Jey. ıÕ* l π
©JÕ*l≤*Cv, ¡J≈lv©Jæ*¡* Ël˘— Õx•|*#J|*lÕ* *lø 'Ó*>•…e∏y.
Ë≈l¡xÁ** *•ø, ÙhdxÁ** *•ø J¿*Áx•D∏y. "|*˝±*ÀÕJ|*Õ* *lø
*hb¡x•h¶*l ¡*•]*lÕ*Õ*]JÁ*ßx…fy. ∏hA*|*hdx ıÂry. ¿*”Wl∏y.
Øy≈R©x≈ll*ÆÕ*]Jey. ı…Õ*Ï Õ*ll‡w≈l *lø Á*D©*lWy.
67. ©*|J ©Jæ* x≈lÂr ı]*d*]Jey
ıÕ*lπ Õ*l *©*§ *lø flÓ*, ~¡JÁ*”dx, æJC *, æJWlv¡* Á*”h≤*Á**
©J“æJC≈lñ©*d*§hÁ* "≤*ÕJ ≈RÕ*Ï|J|*]x•h|*l ©*dJÚ≈lv|*
Ùhd* xñÕ*llhdJ|*lÕ*ÏÁ**Âr ©*|J |*lf©*lœwy.
©Jæ* x≈lÂr ¡*”Õ*l d*Ó*Ò˘]*lÕ*Ï|*l "œ Õ*llVCÕJ|*l|*l. &
©*hÁ*œ≈l *lø ©*|J x *P *Ârfy.
÷mr Õx…x≈lm•r Ã*Á*Õ*hd* * JÕ*l ©*π]*Ix Õ*R¶*ld*w, ©J“≤*v
]*Ød* ©x…Õx Õ*R¶*ld*w, ıÕ*lπÂr]*lÕ*Ï|* *lø $d*]*]x•¶* x A*hÙ
¡x•*lÆd*w, ¡*”Õ*ld*Ó*Ò|* flÓ* æJC *Á**Âr ı]*d*]Je]*ld*w ı…Õ*Ï d*˝Pw≈l
Ë|*l¡* *lø, ∂ *h|*Ã*yd* ßJ*lÕx≈l *lø *¶x©*lÕ*hdx Ó*]*Õ*Rd*π *l
" *lÁ*”Ø©*Â.
68. ©Jæ* x≈lÂr ¡*”Õ*l d*Ó*Òßx…fy
©* | J Ó* ” ©* * ø Õ* l * © * l §* Æ Õ* ] Jey. * Á * l Õ* l lV|x • ¶* x
∂ *h|*˘h˘y. ∂d*πWÌJ]*, ‡…d*v xÁ** AJ¶*lW¡x, ÓJ”≤*v x,
Ó*”‚Õ*, flÓ*, ÓJ”IJ≈RÕ*l, dx]x|* ÁJD≈lÂr ©*“mÒ ¡Jm
Õx…Á*ÕJe Œ¶J¶*lÕ*Ï|*l Ó*”œÓ*¡*< ÃJÕ* x ñ "h|*]x ©*hdx•…±* d*˝Pw
$dJC˘ Ùhd* x Õx•|*#J|*Õ*ÏÁ** Õ*l•m¡* ı]*ldJ§A* Õ*ld*lw
ı]J¿x≈l ÃJÕ* xÁ** *lø |*•]*Áx•D∏y. ı…Õ*Ï ∂ *h|*Õ* *lø
" *lÃ*W©*lWy.
Õ*l *©*§ *lø ∏µ]*Áx•D∏y. "|* *lø Ó*]*Õ*Rd*π *Âr x#xÁx•D∏y.
ßx…©J≈lÁJ]* *l x…eml Øf|*l ÷¶xb¶*|x |*lf≈llÕ*hdx
©*A* x>•¶* x Õ*llh|x *¶x›ly. ©*d*d* Ó*”≈ld*ø Õ*R¶*lÕ*Õ*]Jey.
$˘…Á* ıflÕJ|* ©Jæ* x, ıÕ*lπ ©Jæ* x≈lÂr ¡*”Õ*l d*Ó*Òßx…fy.
$|*yh|* ıÕ*lÁx ©J“d*hd*”C, ∂ *h|*, ¿Jhœ Õ*ld*lw "Õ*l]*dx
mà©*lÕ*Ï|*l.
69. Óx”…Õ*l|* Õ*l•m¡* Ëm¿JÂÁ*Jey
ıÕ*lπ ∂æJCœπ¡* ©Jæ* x≈lÂr ¡*”Õ*l d*Ó*Òßx…fy. ¡*”Õ*l
d*Ó*Ò˘]*lÕ*Ï|*l ËA** Õ*llVCÕJ|*l|*l. ÷mr]* *•ø P”…œ∏y.
÷mr]* *•ø ∂œπ…≈l]* Jøe ÃJW∏y. ÷mr]*m•r ıÕ*lπ ∂d*πÕ* *lø
¡JΩy. W¿*“Óx”…Õ*l ßx*∏¡x•DÆy. ˘ *˘ *¡xÚ ∂æJCœπ¡*dx≈l *lø
Õ*˝˘—Áx•D∏¡x•DÆy. Õ*ll‡w Á*D∏y. ∂d*π *Âr ∂ *h|* " *lÃ*W©*ld*w
©*“d*hd*”]Jey. Õ*ll¡*w]Jey.
ı…Õxmr ∂ *h|*˘h˘]*lÕ*hdx |x…Õ*]*l A*]*©*Â. ı…Õxmr ]x•…Á*
]*Ød*]Je]*lÕ*hdx ∂d* *l ¡*]*lΩ©*Â. ı…Õ*ÏÁ*xmr nxÆ≈l|* xø…
Ó*¶x≈llÕ*Ï|JÁ*Â. ı…Õ*Ï ÷mr ¡Jm Ó*]*Õ*Rd*π *Âr xm∏]*lÕ*Ï
|JÁ*Â.

24. 47
70. ©Jæ* x Õ*ld*lw ©*hdx•…±* ∂]x•…Á*C|* ]*A*©*C
‡…d*v x, flÓ* Õ*ld*lw ¡*”Õ*l d*Ó*Ò|x æJC * Õ*R¶*lÕ*Ï|*l $Õ*Ï
÷mr ÕJCÜÁ** *lø Á*l‚Ó*f©*lÕ*, 'd*wÕ*l ∂]x•…Á*C ¡x•¶*lÕ* {±*æ*.
|xÎW…Ùhd* x≈l Ó*Wd*” ©*Òh|* *Á** "#xÁ**l ıÕ*lπÂr A*l]*lÓ*Ï
Õ*l•f©*lÕ*Ï|*l. ıÕ*lÁx Ax•©*d* *Õ* *lø d*h|*l¡x•¶*lÕ*Ï|*l. ıÕ*lπ
|x … A* | * Â r ¡* x d* l hËlÕ* Ï |* l . ıÕ* l π |x … A* | * * ] * Á * D Á* • ,
©Jø≈llÁ*DÁ*• ÌxÎd* *C d*h|*l¡x•¶*lÕ*Ï|*l.
©* | J ∂ * h |* | x • ¶* x , * Á * l Õ* l lV|x • ¶* x $]* l Õ* Ï |* l
$ x•øh|*l "Á*ÈÕJ|*, Ó*”ÃJÕ*¿JÂ≈R|* ∏|F—±*æ*. Ó*”œ˘ *
"≤*v©*Ød* Ã*Á*Õ*˘È…dx≈l nh|x]*¶*l "æJC≈lÁ** *lø Ó*â∏y.
ÓJ”Ó*hÙ¡* Ùhd* xÁ** *lø |*•]*Áx•D©*ml Õ*l *©*§ *lø ©*|J
|*lf©*lœw]*lÕ*Ï|*l 'd*wÕ*lÕJ|* {±*æ*.
71. ©Jæ* * Ì*d*l±*À≈lÁ** *lø d*h|*l¡x•DÆy
©*d*CÕxhË ¡*Á*ÈmrÕxl…#x, Ë”A*π *Âr ¡*|*m|x ıhd*l¡x•DÆy.
©*d*CÕ* *lø ©*“≈lhÓ*”¡JO©*lÕ* ∂d*πÕ* *lø ©*Ò±*ÀÕJe "yœy. ©Jæ* *
Ì*d*l±*À≈lÁ** *lø ©*hÓJ˘∏¡x•DÆy.
Ó* ” œıd* C ©Jæ* C ÕJ|* Õ * l fiÀÁ* • nx Æ ≈l|* * l ø Õ* R ¶* m l
Ó*”≈lœø∏y. A*yŒh ÷h|JÁ*Â… O”…]JÕ*l ÷h|JÁ*Â… "≤*ÕJ
ıÕ*lπ $±*ÀÕ*lhd*”Õ* JøÁ*Â… Õ*l *∏§ *#xr… $mrÕx… Õ*XF *ÕJe>•…
"≤*ÕJ ¿J“©x•…ÌJ‹ “©*|x•¶* x flP©*lœwy. ©*d*ÚÕ*RvÌ*]*Ix
∂æJCœπ¡* Ê…Õ* *|* Õx•|*m AxExK.
'Ì*o Ùhd* x›lh|* ¡*•f|* ©*]** Ê…Õ* * ßJDy. xÎœ¡*
©*|*lÈ‚Á** *lø Õ*˝˘—Áx•D∏¡x•DÆy. $h˘”≈lÁ** *•ø Õ*l *©*§ *•ø
48
ıÁ*”Ø∏y. æJC * Õ*R¶*lÕ* "ÃJC©* Õ*Rfy. ∂d*πÕ* *lø ©J¡J<dJÚ]*
Õ*Rf¡x•h¶*l ¿J¿*“d* Õ*ll‡w " *lÃ*W∏y.
72. ∂d*π©*h≈lWlÁ*Jey
∂æJCœπ¡* Ê…Õ* * Ëy Õ*Rœ * Ì*Ìxv≈l W±*≈lÕ*mr.
∂æJCœπ¡* Ê…Õ* * ÷h|*]x ©*A*flÕJe ∂d*π *Âr ßJ*lÕ*Ï|*l.
∂æJCœπ¡* Ê…Õ* * Wl¿*”Wmr|* ∂ *h|*|* W±*≈Rœ…d* " *lÃ*Õ*.
∂d*π©*h≈lWlÁ*Jey. JC≈lÓ*]*]Jey. ≈ll¡*wÕJ|*l|* *lø
"yœy. ∂f|* Õ* R d* * l ø d* Ó * Ò |x * ¶ x ∏ y. Ô * d x › lh|*
¡* • f|* Õ * ] Jey. Ó* ¡ * < ÓJd* W mr | * Õ * ] Jey. Ã* ‡ w ≈ l ∂* | * Â r
©JÁ*]*Õ* *lø " *l¡*]*‚ Õ*Rfy. |*˝[*dx›lmr ØÕ*Rm≈l|*hdx
"Ì*m]Jey.
¡JÕ*l, |x“…±*, |*l]J¿x, ©J“≤*vÓ*]*dx, "©*•>l Õx•|*#J|*
¡*xÁ** *lø ‡dx•wÁx|*l ıÕ*lπ A*˝|*≈lÕxhË '|JC *|*Âr ¿Jhœ≈l
ßxx≈l ¡*˝√ Õ*Rfy. ÷mr Õx…x ı…Õ*Ï ©*Õ*vÕJCP≈R|* ıd*CÕ*©*lw,
Õ*l˝d*lC]*Ød*ÕJ|* ¿J¿*“d*ÕJ|* ∂d*π ÷hËl|* *lø Õ*l *Á*hfy.
73. ©*hÓ*˙‚v ©J“Õ*mhbÁ*Jey
æxÎ≈lv¿JÂÁ*Jey. ı±*ÚÓ*fiÁ*Jey. ıÁ*WvÁ*Jey. ıÕ*lπ
Øy≈l]* *lø ÁF]*Õ*˘h|* ¡JΩy. ©*|J EJÁ*]*•¡*]Jey. ∏ÛÀ *lø
©* h Ó* ˙ ‚vÕJe "h¡x ≈ lÂr $ÛlÀ¡x • DÆy ÷mr ©* | * l È ‚ Á* *
'Á*Õ*lÕJey.
©Jæ*l©*hd*]* 'Ó*|x…¿*Á** *ø *l©*y∏ *¶x›ly. ∂dJπÕ*mhb
Á*Jey. ¡*±*À ¡JÓ*v‚CÁ** *lø dJxπ>•¶* x ©*Ø∏¡x•DÆy. ©*d*d*
Ó*”≈ld*ø Õ*R¶*lœwy. x]*Õ*Ï |x•]*dx… |x•]x≈llÕ*Ï|*l.

25. 49
50
Ã*Á*Õ*hd* *Âr Ã*‡w≈ll*ÆÕ*]Jey. Õ*l *©*§ *lø ¿*l|*—Áx•D∏
¡x•DÆy. Ó*”œıd*C ¡xmÕ*Ï Ôh®xÁ** ¡Jm ~¡Jhd* ©*µ*|*Âr ¡*lDd*l
¡x•DÆy. ÷mr $h˘”≈lÁ** *•ø "Õ*ÏÁ** W±*≈lÁ*Dh|* ØhdxÁx|*l
¡x•DÆy. Õ*l *©*§ *lø A*dx•…fi≈lÂrÛlÀ ¡x•DÆy. "|* *lø Ã*Á*Õ*hd* *d*w
œ]*le∏y. Ã*Á*Õ*d*Ú˝Óx dJ Je ıÕ*lπ Õxl…#x Õ*√v©*lÕ*Ï|*l.
ıÕ*lπ|J|* Á*lyÁ** *•ø, ∏|J—hd*Á** *•ø '*ÆÕ*]Jey.
|*˝[*ÕJe "|*¡xÚ "hfi¡x•hfy. ıÕ*lπ æxC…≈l˘h|*, ∏|J—hd*˘h|*
¡*•|*#xx≈l±*•À ¡*|*mßx…fy.
74. Ó*”¡*˝œ≈l *lø fl›l∏y
Ó*y¿*l|*— Ùhd* xÁ** *lø Ax•h˘y. ı…Õ*Ï ÓJ]*Õ*RÖv¡*
dx…fl∏§ıh|* ßx*Á*lWy. 'd*w]* ¡JO, ØÕ*Rm≈l, Ó*”≈RÁ*
$dJC˘ Ó*Ï‚C¡x<…d*”Á**Âr]*ml ıÕ*lÁx "Õ*¡J¿* mà©*lÕ*Ï|*l. "Âr
ı…Õ*Ï ©*hd*]*, Õ*lAJd*π]* *¶*lÕx d*Ó*©*l§, ©Jæ* x Õ*ld*lw æJC *|*Âr
ı]*d*]Je]*ld*w ∂d*π ©J¡J<dJÚ]* Ó*¶x≈lËA*l|*l.
¡J≈lv ¡J]*‚Á** "Ó*yÕ*d*vı…≈l ı≈lÕ*l|* ßxhËm|*Âr
Õ* l * l ±* C d* * Á x $±* À ÕJ|* l |* * l ø fl›l©* m l x Õ * l π ˘ ›lh|*
Õ* l lh|* l Õ* y ≈lËA* l |* l . ∂|* a y h|* Ó* W d* ” Ùhd* x Á * * * l ø
ÓJ]*Õ*RÖv¡* Ùhd* xÁ** *lø Ax•h˘y. ıWlπ… Ó*”≈ld*ø|*Âr Vhfd*
ı…Õ*Ï ©*M*mdx Á*D©*lWy. Ó*”¡*˝œ≈lÂr ≈RÕ*Ï|*• *±*ÀÕJÁ*|*l.
Ó*”¡*˝œ ı≈lÕ*lÕ* *lø Ó*yÓJ©*lÕ*Ï|*]* Õ*l•m¡* Ó*”¡*˝œ≈l *lø
ÁxmrËA*l|*l.
75. ÕxÎ]JÁ*CÕ* *lø ©*hP˘∏¡x•DÆy
ıÕ*lπ ¡*d*vÕ*CÕ* *lø ıæ*vy©*ml ßx…¡JÁ*lÕ*Ï|*‡Úhd* AxÌJoe
ıÕ*lπ ÓJ”Ó*hÙ¡* Õ*CÕ*AJ]*Á** *lø Ùhœ©*ßx…fy. ıÕ*lπ ¡*d*vÕ*C
ı…Õ*Ï Õ*Rfy. 'D|*l|* *lø Ã*Á*Õ*hd*ıÁx bfy.
& Õ*l *l±*C |x…A* æ*y∏]*lÕ*Ï|*]* ¡J]*‚ Õ*ld*lw '|xa…¿*Á** *lø
x *Pfy. Õ*l *©*§ *lø Á*Õ*lı∏y. Õ*˝œwÁ** *lø Á*Õ*lı∏y. "Õ*ÏÁ** *lø
Œf∏y. Õ*R *∏¡* ÕxÎ]JÁ*C, Õ*R *∏¡* ©* JC©*Õ* *lø d*h|*l¡x•DÆy.
76. *hb¡x>l… Ê…ÕJæJ]*
Ó* ] * Õ * R d* π * Â r |* ˝ [* Õ J|* Ã* ‡ w ßx * ∏ ¡x • DÆy. Ã* ‡ w > l…
Ã* Á * Õ * h d* * Â r Á x ıÕ* l π * l ø n≈llCÕ* Ax ß J^ e ml. Ã* ‡ w › lh|*
∂¿*o≈lv¡*]* ¡J≈lvÁ**l ©Jæ*CÕJÁ*lÕ*Ï|*l. ©*|J Ã*‡w Õ*ld*lw
∏µ]*Ël˘—>•¶* x |*lf›ly. ıÕ*lπ ıæJv]*|*Âr |*˝[*dx›l]*Â.
∏µ]*Ël˘—≈lÂr œ…Õ*”dx›l]*Â.
©Jæ*l Õ*lAJd*π]* *lø ©*πy∏y. ¡*”Õ*ld*Ó*Ò|x ÓJ”≤*v x, flÓ*
Õ*ld*lw ‡…d*v xÁ** *lø Õ*Rfy. ıÕ*lπ Á*l]*lW * ©*A*ÕJ©*|*Âry.
Ã*Á*Õ*˘È…dx, ]JÕ*R≈l‚, ÃJÁ*Õ*d* Õx•|*#J|* ©*|*È”h≤*Á** *lø
ÓJ]J≈l‚ Õ*Rfy. $Õ*Ï Ã*‡w≈l b…fl xÛlÀ "|*l |*˝[*ÕJe
¡*|*m|*hdx ∂Á*lÕ*Õ*]xÁ*• Õ*˝˘—Áx•D©*lÕ*Ï|*l.
77. *hb¡x›lmr|x EJk * mà©*|*l
ßJ* Á*ly |xÎÕ* ©J¡J<dJÚ]*, *hb¡x Õ*ld*lw EJk x•…|*≈lÕx…
ßJ*lÕx. *hb¡x ©Jæ*¡* *l "dJCÕ*¿*C¡*ÕJe Ó*¶x˘]*ßx…¡J|* Õ*llVC
>•…Á*Cdx. *hb¡x›lmr|x Ã*‡w ©Jæ*CWmr. *hb¡x≈l Ax•]*d*l
EJk x•…|*≈l mà©*|*l.

26. 51
52
"≈ll¡*w ©*A*ÕJ©*, ¡JÕ*lÕJ©* x, |*l]J¿x, Õ*l¶*˘ Õ*l¡*Ú*
∂©x≈lÂr œ…Õ*” ÕJCÕx•…A*, ©Jœ“¡*Õ*mr|* ∂AJ]* $Õ*Ï ¿*”|x—≈l,
*hb¡x≈l ÕxÎyÁ**l.
ÃJ”hœ≈l *lø Ax•]*|*•fy, Ó*]*OÕ* *Âr, |x…Õ*|x…Õ* *Âr,
>•…eÁ** >•…e≈lÂr Ã*‡w ßx*∏¡x•DÆy.
æJC * Õ*Rfy. & ¡*<‚ ∂d* * *lø "œ…h˘”≈R *lÃ*Õ*|*
Õ*l•m¡* ©J¡J<d*Úy∏¡x•h¶*l ∂dJπ *h|*Õ* *lø " *lÃ*W∏y.
78. Ã*Á*Õ*hd* * ≈ldJ≤*v ©*“]*•Ó*Õ* *lø Õ*l *ÁJΩy
O”…A*y≈ll |*l±*ÀO¡*<‚ O±*ÀÓ*yÓJm J≤*vÕJe O”…]JÕ*l,
O”…¡* ˝ ±* ∆ "Õ* d J]* Á * * * l ø dJD|* * l . O”… ¡* ˝ ±* ∆ Ó * ] * Õ * R d* π *
"yWmr|*Õ*]*l Õ*l *l±*C |x…A* æ*y∏]*lÕ* * *øÂr * *ø Õ*lA*|B
©*“]*•Ó*Õ* *•ø, ÷mr Ê…Õ*Á** ©*˝√À¡*d*v * *•ø ¡J‚|x * *ø *lø
"m‡<©*lÕ*]*l ÷h|*l e…dx≈lÂr Ax…D]*lÕ* *l.
Õ* R >l≈l ¿* ‡ w ≈ l Ó* ” ÃJÕ* Á * D Áx Õ* R ]* l Ax • …Á* ˘ y.
"h¡x › lmr | * ¡* l |* l ]x Á * * h dx Œ¶* # x œ ø © * l Õ* $h˘”≈lÁ* D Áx
Õ*¿*]JÁ*˘y. Ã*‡w Õ*ld*lw ¿*”|x—Á** Õ*l•m¡* Ã*Á*Õ*hd* * ≈ldJ≤*v
©* “ ]* • Ó* Õ * * l ø Õ* l * Á JΩy. ∂d* * ¡* ˝ Óx ≈ l Õ* l •m¡*
Ó*]*Õ*R *h|*Õ* *lø, Ó*]*Õ*l ¿Jhœ≈l *lø, Øy≈l "yÕ* *•ø Á*D∏y.
79. æJC * Õ*Rfy, ∂hd*y¡* Ëm ©*hÓJ˘∏¡x•DÆy
∂hd*y¡* ¿*‡w≈l *lø ÷*Ʊ*•À Óx˙…mlÕ*R¶*|x ¿x…Vy∏¡x•DÆy.
b∏b∏ Ì*ÌxvÁ**Âr, ÕJ¡B ≈ll|*—|*Âr, Õ*Rœ * Õ*lmrÁJy¡x≈lÂr
¡JmÕ* *•ø, ¿*‡w≈l *•ø AJ*lÕ*R¶*ßx…fy. ÕJ|* Õ*R¶*lÕ*
Ó*”Õ*˝œw≈l *•ø, Ì*Ùv©*lÕ* *¶*dx≈l *•ø ©*hÓ*˙‚vÕJe bÛlÀbf.
ı…Õ*Ï ∂æJCœπ¡* Õ*RÁ*v|*Âr Õ*llh|x *¶x≈llWy.
¡x…Õ*m "æ*v Ôh®x ¡Jm æJC * Õ*Rf˘]J|*]x nh|*l ÕJ]*
¡Jm Ê…Õ* * ≈ll|*—|* |xÎ *h˘ * ©*Õ*l©xCÁ** *lø ¿Jhœ›lh|*
÷|*ly©*ml ¿*¡*w]JÁ*lWy. æJC *|* Ó*”ÃJÕ* "hd*A* Õ*lÛÀ|*la.
WÙd*” Ó*”¡*˝œÁ** A*mÕ*Ï Õ*l *©*l§Á*x•¶* x ı…Õ*Ï Õ*CÕ*AJ]*
Õ*R¶*ßx…¡Je|x≈Re æJC *|* Õ*l•m¡* "Õ*¿*C¡*ÕJ|* ¿*‡w≈l *•ø
¿Jhœ≈l *•ø d*h|*l¡x•DÆy. ¡*±*À ¡**Õ**Á*Dh|* Õ*ll‡w Ó*¶x›ly.
80. "EJk *Õ* *lø "¶*e∏y
d*Ó*©*l§ Õ*ld*lw æJC *Á*Dh|* ¡*•f|* ßJ*lÕx *¶x∏y. ıÕ*lπ
‡√Úhæ*ÕJ|* "A*Wl¡x≈l Õ*m≈l˘h|* Ax•]*Ëh|*l W¿Jm
|*˝√À≈ll*ÆÕ*]Jey. "≈ll¡*w ©*A*ÕJ©*˘h|* ÷Ì*o]*Áx•DÆy.
¡* l ¶* l ¡* ] * ©* A * Õ J©* | * Â r ¡* l f≈llÕ* "ÃJC©* W mr | * Õ * * •
¡*lf≈ldx•¶*Á*lÕ* *l.
©*h¡*ÛÁ**Âr, "ÓJ≈lÁ**Âr, ¡*±*ÀÁ**Âr dJxπ Õ*Ø∏y.
ı¿*om]Je ıhd*l ÷¶*]*lÁ** *lø |Jfiy. Õ*ll‡wÁJe œ…Õ*”ÕJ|*
∂¡Jh¡x<≈ll*ÆÕ*]Jey. ©*d*§hÁ*, ¿*”Õ*‚, Õ*l * * Õ*ld*lw ıÜ
æJC©* *|* Õ*l•m¡* "EJk *Õ* *lø ıÕ*l•vm Õ*Rfy.
ıÕ* l π Õ* l x • …W¡J]* Á * * * l ø , Õ* R * ∏ ¡* '|x ” …¡* Á * * * l ø
fl›l∏y. ıÕ*lπ ıæJv]*|*Âr |*˝[*dx›l]*Â. ≈RÕ* ËÁx≈l
ßJ*lÕx≈R|*]*• ©*y, ıÕ*lÁx ©*M*mdx Vhfd* mà©*lÕ*Ï|*l.

27. 53
81. Õ*l•]*l ËÁx≈l d*Ó*©*§ *lø ∂Ì*y∏y
¡J≈R, ÕJÌJ, Õ*l *©J "Øh©x Õ*ld*lw Ë”A*πÌ*>lvÁ** *lø
ÓJÂ∏y. ¿FÌ* Õ*ld*lw "flvÕ*Á** *lø "ÃJC©* Õ*Rfy. Õ*l *©*§ *lø
©* Õ * l ∏µ œ ≈lÂr Û lÀ¡x • DÆy. ©* | J A* © * * l π º Á* Jey. ¿* l |* —
ÃJÕ* x≈l *lø Õ*˝˘—Áx•D∏¡x•DÆy. ¡J≈l¡*, ÕJÌ*¡* Õ*ld*lw Õ*R *∏¡*
÷hË Õ*l•]*l d*Ó*©*§ *•ø "ÃJC©* Õ*Rf ıÕ*lπ *¶*dx≈l *lø
A*dx•…fi≈lÂrÛlÀ¡x•DÆy.
|* l Oo h d* x Á * * l Õ* R * ∏ ¡* |* l Á* v Õ* * l ø Ó* ” Õx … O©* m l
Ó*”≈lœø©*lÕJÁ* WÕx…¡*ÕxhË ¡*œw›lh|* "Õ* *lø d*lh¶*lÕ*Rfy. &
Õ*l•m¡* ı…Õ*˙ Ô *ÕJ|* Á*l‚Á** *lø ßx*∏¡x•*ÆËmrÕ*]JÁ*lWy.
82. "Õ*l˝d*Õ* *lø ÓJ *Õ*Rfy
ıÕ*lπ Õ*l *©*§ *lø ¿*l|*—Õ*Rf¡x•DÆy. ÷mr $h˘”≈lÁ** *•ø
"Õ*ÏÁ** W±*≈lÁ*Dh|* Øh|*¡xÚ ÷x|*l¡x•DÆy. Õ*l *©*§ *lø ıÕ*lπ
Õ*¿*|*Âr Øf˘ÛlÀ¡x•DÆy. ∂hd*y¡* Ó*y…¡x< Õ*Rfy. ıÕ*lπ
Á*Õ*l *Õ* *lø Ã*Á*Õ*hd* * *lø "y≈llÕ*d*w œ]*le∏y.
ıflÕJ|* Ë”A* π Ì JyÁ* Jey. |x Î Ø¡* Õ* l d* l w Õ* R * ∏ ¡*
Ë”A*πÌ*≈lv|*Âr x#xÁx•DÆy. ©Jœ“¡* ∂AJ]* Ã*lÊ∏y. ÕxÎ]JÁ*C
ßxx∏¡x•DÆy. Ó*]*Õ*Rd*π *Âr Ó*yÓ*˙‚vÕJ|* ¿*”|x— '*ÆÕ*]Jey.
WÕx…Ì* x>lhË ¡*b^‚|* ¡*Õ*Ì* dx•fy. ıÕx•v…A*ÕxhË
Á*l]JΩ Øf|*l¡x•DÆy. æxÎ≈lvÕxhË ¿*hVÕ* *lø æ*“ı∏y.
©*h|x…A*, "EJk *, $h˘”≈l#x•…mlÓ*dx Õ*ld*lw "A*h¡J]* ÷hË
54
¿*d*l”Á** *lø J¿*Õ*Rfy. Ó*]*Õ*R *h|*Õ*l≈lÕJ|* ÷#xr›lmr|*
Ë”A*π]JflC|*Âr Ó*”Õx…O∏y. "Õ*l]*dx≈l "Õ*l˝d*Õ* *lø ÓJ * Õ*Rfy.
83. "Õ*l]*dx ıÕ*lπ fl *π∏|*— A*¡*lÚ
©xµ Î≈lv, ©JÕ*l≤*Cv, Ëm, "yÕ*Ï Õ*ld*lw ∂ *h|* $Õ*Ï ıÕ*lπ
fl *π∏|*— A*¡*lÚ. |xÎÕ*|*d*w ©*hÓ*d*lw, Ùhd* x, Ó*”ÃJÕ* Õ*ld*lw ¿*‡w≈l
¡x…h|*”Õx… ı…Õ*Ï. $|* *lø ÷h|*• Õ*l]x≈lßx…fy.
flÁ*d*lw Õ*l˝d*lCW * |*Õ*¶x≈lÂr|x. A*Á*Â]*l*lÁ**l nh|*]*
Øh|x nh|Je WlhÙ *hdx ¡*x|*lAx•…Á*lœwÕx. nh|*l ˘ * ¡*x|*]x
ßJ*lÕx≈lÂr nh|*l ˘ *|* "Õ*Ü Õ*lle›ldxh|*l x *Pfy.
Ó*˙‚v ¿*”|x—›lh|* >•…Á*©Jæ* x≈lÂr ı]*d*]Jey. ©Jæ*l
©* h d* ] * * l ø Õ* l ]x ≈ l˘y. ı±* Ú Ó* fi Á* Jey. ¡* ] * l Ix , Óx ” …Õ* l ,
©FAJ|*v Õ*ld*lw ÃJ”d*˝ÃJÕ* $Õ*ÏÁ** *lø Õ*˝˘—Ó*f∏¡x•DÆy.
ı…Õ*Ï ÷mr]x•¶* x ~¡Jd*πÃJÕ* Á*D©*lWy. ÷mr Õ*llV|*m•r
Ã* Á * Õ * h d* * * • ø ¡J‚lWy. ıÕ* l Áx Wl¿* ” Wmr | * ∂ * h |* | *
" *lÃ*Õ*ÕJÁ*lÕ*Ï|*l.
84. Á*ly≈l *lø Õ*l]xd*lb¶*ßx…fy
©*h¡*ÛÁ**Âr, WÓ*dJÚmÁ**Âr, ßJ*lÕx≈lÂr ¿x•…æ* x n|*e|*
©*Õ*l≈lÁ**Âr ¿Jhd*]Je ©*Õ*RæJıÙd*w˘h˘]*ml Ó*˙‚v
Ó* ” ≈ld* ø Õ* R fy. ıÕ* l π A* ˝ |* ≈ l|* "hd* ] J* ˘ h|*
Õ*l *¤Ó*˙Õ*v¡*ÕJe ÓJ”Öv∏ ©*Õ*l≈l ıy…‡<∏y. ©*AJ≈l Vhfd*
|x•]x≈llÕ*Ï|*l. Ã*Á*Õ*hd* *Âr |*˝[*ÕJ|* Ó*˙‚vÕJ|* nÕ*lπ *|*
Ã*‡w≈l *lø Ó*¶x˘y.

28. 55
56
Ó*y¿*l|*—ÕJ|* W¿*“Óx”…Õ*lÕ* *lø, ©JÕ*vœ”¡* ©*AJ *lÃ*•œ
≈l *lø ßx*∏¡x•DÆy. "|x“Îd*ÕJ|*, ~‡…ÃJÕ* x≈l ßJ*lÕx
*¶x∏y. Á*hà…]*ÕJ|* ~¡JÁ*”dx›lh|* ¡*•f|* ≈ll¡*w Ùhd* x
Ó*¶x˘y.
˘Õ*CEJk * mà∏dxh|*]x ÷mr ËÁx≈l Ã*≈l, ¡**Õ**,
©*h¡*ÛÁ**l "|*˝¿*CÕJÁ*lÕ*Õ*Ï. ı…Õ*Ï A*lÛlÀ ©JÕ*ÏÁ** ©Jh©Jy¡*
Ì*¡*”˘h|* Õ*ll‡w Ax•h|*lWy.
Á*ly≈l *lø Õ*l]x≈lßx…fy. nh|x•h|*l ˘ *Õ*˙ Á*ly≈l ¡*¶x
nh|*l AxExK Õ*llh|x *¶x›ly. Õ*R>l J J ]*•Ó*Á** *lø æ*y∏
"fT Õ*R¶*lÕ*Ï|*l. ÓJ”≤*v x Õ*Rfy. ÷¶*]*lÁ** *lø fl›l∏y.
85. ÷Ì*o]*Áx•DÆy, Á*ly≈l *lø ©JÜ∏y
Õ*l *l±*C |x…A* æ*y∏ Ëh˘]*lÕ* '|xa…¿*Õx… *l ? ıÕ*lπ Á*ly
~ *l ÷hËl|* *lø Õ*l]x≈l˘y. Õ*l *∏§Áx ©*|*]* ¡x•¶*ßx…fy.
Õ*l *∏§ * Õ*˝œwÁ** *lø Á*Õ*lı∏y. "Õ* *lø Œf∏y. ¿*d*l”Á**l
¡x•…®x≈l *lø Ax•¡*Ú]x ¡JÕ*Â]*lÕ* ©xÎı¡*]*l "Õ*]* *lø d*Õ*lπ
¡*œw›lh|* ¡x•mlrÕ*hdx, JÁ*]*AJÕ*Ï Ax¶x>ld*lwÕ*hdx Õ*l *©*l§ d* *ø
Õ*˝œwÁ** *lø Õxl…m¡xÚœw|JÁ* ı|Jv‡<‚CÕJe ©*|xËf›ly. ÙhdJ
d*]*hÁ*Á** *lø "¶*e∏y.
86. ßJ*Á*ly |xÎÕ*©J¡J<dJÚ]*
ßJ* Á * l y |x Î Õ* © J¡J<dJÚ]* . Ã* Á * Õ * h d* * * l ø ©J¡J<d* Ú y∏
¡x•*lÆÕ*Ï|*yh|* ÷mr Ë≈l¡xÁ**• d*˝Pw Ax•h|*lÕ*Õ*Ï. ¿*l|*aÕJ|*,
©*•¡*<πÕJ|* Ùhd* x≈l Õ*l•m¡* Ã*Á*Õ*hd* * *lø ©J¡J<dJÚ]*
Õ*Rf¡x•*ÆËA*l|*l.
W±*≈l Õ*©*lwÁ**Âr ÷*Ʊ*•À ©*lVWmr. ≈R¡xh|*]x "Õ*Ï
*¿*“]*ÕJ|*lÕ*Ï. Õ*R *∏¡* Ì*hÌ*mdx, "d*˝Pw Õ*ld*lw Ì*hÌ*mdx $Õ*Ï
¡x•…®JCÜ…¿*yÁ*• ]JEJÜ]JflyÁ*• d*PÒ|*lÕ*mr.
÷mr Õx…x Ã*Á*Õ*hd* * *lø ©*πy©*lÕ* |*˝[* "ÃJC©* d*h|*l¡x•DÆy.
$h˘”≈lÁ** *lø A*dx•…fi≈lÂrÛlÀ¡x•DÆy. ©*lV |*l¤VÁ**Âr, ∫*D
b∏mlÁ* * Â r , Ax • Á* D ¡x dx Á * D ¡x Á * * Â r ©* Õ * l Ùd* w d x › lh˘y.
Ã*Á*Õ*hd* *Âr "Ì*hÌ*m ¿*”|x— Õ*ld*lw |*˝[*ÕJ|* Ã*‡w≈l *lø Ó*¶x˘y.

29. 57
"yÕ*Ï
87. $h˘ *Âr Ê…W∏y
¡*x|*lAx•…|*l|* *lø Ùhœ©*ßx…fy. Ã*W±*Cd*w *lø ¡*lyd*l ÷Ω¡x
AJ¡* l œw ] * ß x … fy. $h˘ * Â r Ê…W∏y. ∂d* π | * Õ* l A* d * “ |* Â r
* h b¡x ≈ ll* Æ Õ* ] Jey. ÷mr ] * * • ø nh|x … y…œ ÃJW∏y.
÷mr|*]*Âr]*lÕ* ∂d*π * ©x…Õx Õ*Rfy.
"EJk *|* ∂Õ*]*‚Õ* *lø A*y|*l nÁx›ly. Ë”A*πÙhd* x Õ*ld*lw
∂d*πWÌJ]*ÕxhË Ë#x›lh|* Êh¡x≈lhdx Ì*Ó*mÕJ|* Õ*l *©*§ *lø
Øf|*lAJ‡y. ∂d*πEJk *ÕxhË ∂ x≈l xø…y ∂d*π * 'Ì*o "yW *
OV]*Õ* *lø d*mlPy.
÷mr ËÁx≈l *¿*“]*ÕJ|* Õ*CdJC©*Á** *lø "D∏y. Õ*l *l±*C
Õ*l *l±*C * *lø Ó*”dxC…‡©*lÕ* ÷mr "fTÁ** *•ø "D∏y. ÷mr]x•¶* x
ßx]x›ly. ÂhÁ*]*Ød*ÕJ|*, |x…A*]*Ød*ÕJ|* ∂d*π * *lø ©*|J
Ùhœ©*ld*w, Ax‚l∆ Á*h¶*l ÷hË Ãx…|*Õ* *lø Õ*l]x›ly.
88. ÕJCÕx•…A*Õ* *lø dJCÁ* Õ*Rfy
ÕJCÕx • …A* Õ* R >l≈l Õx • |* m Õ* l Á* l . Ã* Á * Õ * h d* *
©* Õ * l ©* w  …#x Á * * • ÕJCÕx • …A* | * Ó* ” ÃJÕ* ˘ h|* ©JÁ* l œw | x .
Õ*l *∏§ x•*Áx A*]*xIx∆, Õ*l]*Õ*fl”, ÕxlÎ|J©*y, Ex… *ld*lÓ*Ò,
er©*y B, A*m∏ * "hÛl Õ*llhdJ|* ÷mr ËÁx≈l "hfi *
Ó*|J≤*vÁ** *•ø Wl¿*” Õ*Rf d*≈Ry∏|* "hfiÁx ©*Õ*l J|*
Õ* © * l w Õ x ˙ h˘|x . Õ* l * © * l § W±* ≈ lÁ* x • ¶* x & "hfiıh|*
Ex•…f∏|*hœ]*ldxw. ∂|*ayh|* ÕJCÕx•…A* ËA** Ó*”ËmÕJ|*l|*l.
58
©J“≤*vÓ*]*dx ÕJCÕx•…A*|* Õ*l•m ¡J]*‚. & Ó*”Ó*hÌ*|* ÷mr
©*h¡*ÛÁ*DÁx, ¡*±*ÀÁ*DÁx Õ*l•m¡J]*‚ ÕJCÕx•…A*Õx….
≈RÕ* ËÁx≈l ¡*d*˝vd*“ ÃJÕ* x›lmr|x ©*d*d* |*lf›ly.
∂Á*Â…Á* ı…Õ*Ï ÕJ©*wÕ*ÕJ|* ©*lVÕ* *lø " *lÃ*W©*lWy. ıÕ*lπÂr
Ax•©*d* * Õ*l•f]*lÕ*Ï|*l. ı…Õ*Ï Ax•©* Õ*C‡w≈Re]*lÕ*Ï|*l ıÕ*lÁx
" *lÃ*Õ*ÕJÁ*lÕ*Ï|*l. $˘…Á* Ë”AJπ *h|* ÓJ”PwÁx ¡*|* dx]x≈llÕ*
b…Á*|* ¡xÎ.
89. $h˘”≈l ©*lVÁ** *lø |*•]* $fy
Ó* y Õ* d * v x Á x ÷¶x › lmr | * Õ* C ‡w › lh|* Õ* l •¶* l Õ* h d* A *
Ë|JmÕ*Ix≈RÁ*|*, " *hd*ÕJ|* Ó*]*Õ*R *h|*Õ* *lø Ó*¶x≈lml
Á*Õ*l *Wf. ∂y∏ "hd*A* Õ*C‡w≈l *lø ¡JΩy. ıÕ*lπ A*l¶*l¡*lW¡x
≈lÂr ©*M*mdx Ó*¶x˘]x•… ∂Á* ∂d*ıh|* Ó*yÕ*d*v xÁx ÷¶x›lmr|*
∂ *h|*Õ* *lø Ó*¶x≈llWy.
$h˘”≈l Ãx•…Á* A*mÕ*Ï |x•…±*Á*Dh|* d*lhb|*l|Je|x.
" x…¡* ËÁx≈l ÓJÓ*Á**l, x•…Õ*ÏÁ**l, "¿*¡*wdx, ÕJCÕx•…A*,
Á*l#JÕ*lÃJÕ* x, Õ*R *∏¡* "¿*¡*wdx, Ì*ÛÁ**l, Ë≈l¡xÁ**l nh|*]*
Øh|x nh|*l Õ*˝˘—Ax•h|*lÕ*Ï|*l Õ*ld*lw Õ*R *∏¡* "¿Jhd*dx $Õxmr
$h˘”≈l Ãx•…Á*Õ* *lø ØhßJÂ∏|*lÕ*Ï. ∂|*ayh|* ÷mr ËÁx≈l
$h˘”≈l Ãx•…Á*Á** *lø |*•]* $fy.
90. ©*Õ*lÙd*wdx≈l *lø Ax•h˘y
A*©*l ¡*]*lWıh|* ßx…]x≈Re |*•]*|* Áx•…Õ*R*|*Âr A*lmlr
Õxl…≈llœw|*a]*• "|*]* Õ*l *©*l§ ©*|J ¡*]*lW * Õxl…#x>l…
x#x≈Re]*lÕ*Ï|*l. $|*]*hdx>l… ı…Õ*˙ flÓ* Õ*R¶*lÕJÁ* ıÕ*lπ

30. 59
60
Õ*l *©*§ *lø Ã*Á*Õ*hd* *ÂrfiÀ]*ld*w ıÕ*lπ ¡xÎÁ** *lø |*lfÕxlÁx Wl…©*ml
Õ*R¶*ßx…¡*l.
Ax•…Á*lÕ*Ï|*l. ∂Á* Õ*l *©*l§ Õ*l•m ©Jµ *|* ¡x…h|*”|*Âr x#x≈Re
ımlrÕ*Ï|*l.
÷mr ËÁx≈l ÕJCÕx•…A*Õ* *•ø d*CÊ∏y. ©x•…ml ÁxmlÕ*ÏÁ**Âr,
#JÃ* *±*ÀÁ**Âr, fl≈l Ó*]Jfl≈lÁ**Âr, ©*lV |*l¤VÁ**Âr
©*Õ*lÙd*wdx›lh|* $]*ml "ÃJC©* Õ*Rf¡x•DÆy. Õ*l *©*§ *lø
EJÁ*]*•¡*dx›lh|* O∏w *Ârfy. $|*l ı…Õ*Ï Ó*]*Õ*R *h|*|*
]JflC|*Âr ¡J¶*ml ¡*|* dx]x≈llÕ* b…Á*|* ¡xÎ. $˘…Á* >•…Á*|*Âr
©*M*mdx≈l ]*A*©*C.
>•…eÁ* Jey. >•…Á* ÷mr ËÁx ≈ l |* l ¤VÁ* * * • ø
|*•]*Áx•D©*lÕ*Ï|*l. >•…Á* ÷mr ¡xr…¿*Õ* *•ø dx•me©*lÕ*Ï|*l.
÷Ì* o ] * Á x • DÆy. ıÕ* l π ¡* ‚ l∆ Á * * * l ø dx ] x › ly. ©* ‚ ∆ Õ * ] x …
>•…ÁJÃJC©*|*Âr ı]*d*]Jey.
ı…Õ*Ï '∏]J¶*lÕ*Ï|*l, Ê…W∏]*lÕ*Ï|*l, |*lf≈llÕ*Ï|*l,
÷mrÕ*˙ Ã*Á*Õ*hd*ıÁJe ÷h|*•, ∂d* * *lø bÛlÀ Ë|*l¡*l
Õ*C≤*vÕxh|*•, ıÕ*lπ Ê…Õ*Õ*R *|* Ó*”œ>•h|*l ¡*<‚|*m•r
x x≈llœwy, |*lf≈llÕJÁ* ÷Õx›l¡*lÚÕ*±*lÀ ¡Jm ∂d* * ©*π]*Ix
Õ*l]xœ]J|*]*• W]*A* Õ*C≤x " *lÃ*W∏y.
©*h¡*mÒÁ** *•ø Õ*l *∏§ * ¡*mÒ xÁ** *•ø J¿* Õ*Rfy.
WÕx…Ì* x, ∂d*πWÌJ]*, W]*‡w Õ*ld*lw ¡*”Õ*ld*Ó*Ò|x ∂dJπ *l©*hæJ *
Õ*R¶*lÕ*Ï|*l $Õ*ÏÁ** Õ*l•m¡* Õ*l *©*§ *lø 'd*wÕ*l y…œ≈lÂr
œ˘a¡x•DÆy.
91. Õ*l *©*§ *lø Ó*Ï©*#J›l∏ ıÕ*lπ Õ*¿* Õ*Rf¡x•DÆy
ıÕ*lπ A*˝|*≈l ¿x•…æ* xÁ**Âr ©x•…mml ÷¶xÁx•¶*ßx…fy.
ıÕ*lπ ∂æJCœπ¡* ©Jæ* x≈lÂr ©*|J œ…Õ*” ∂©*‡w '*ÆÕ*]Jey.
WÕx…Ù©*ml ¡*›ly. EJkıÁ** ©*A*ÕJ©*˘h|* ÕJ©*wÕ*ÕJ|*,
¿J¿*“d*ÕJ|* ÕxÎ]JÁ*CÕ* *lø d*h|*l¡x•DÆy.
Õ*l *©*l§ W±*≈lÕ*©*lwÁ** "ÕJ©*wÕ*dx≈l *lø "y≈llÕ*hdx,
$h˘”≈l Ãx • …Á* | *  r Õ* l l* l e|* ßJD * ¡* l h|* l Á* * * l ø
œD≈llÕ* h dx Õ* R fy. ıÕ* l π Õ* l * ∏ § x • ¶* x Õ* R d* Jfy.
Õ*l *©*§ *lø Ó*Ï©*#J›l∏ Õ*¿* Ó*f∏¡x•DÆy. "|*l ıÕ*lπ Õ*Rœ *hdx
* ¶ x ≈ llÕ* Ï |* l . ¡* ” Õx l …‚ Õ* l * © * l § "#x ≈ llÕ* Ï |* l ıhd* l
92. Õ*l *©*§ *lø œ˘ay
ßJ*lÕx≈lÂr W¿Jm |*˝√À≈ll*ÆÕ*]Jey. ÷mr|*]*Âr, ÷mr
Õ* l lV|* m •r Ã* Á * Õ * h d* * * l ø ¡JΩy. Wl≤* C ≈R|* l Õ* * l ø ,
"©*d*CÕJ|*lÕ* *lø ©*hÓ*˙‚vÕJe d*CÊ∏y. ÷¶xb¶*|x ÓJ”≤*v x
Õ*Rfy. ©*|*lÈ‚ Õ*ld*lw ∂ *h|*|* ßJ*lÕx *¶x∏y.
÷mr |*l¤VÁ** *•ø, Ã*≈lÁ** *•ø, ÷mr ËÁx≈l ¡**Õ**Á** *•ø
¡xÎbfy. ¿J©*iÁ**Âr WÜ∏]*lÕ* ı≈lÕ*l|*hdx *¶x›ly. ı…Õ*Ï
Ó*]*Õ*l ¿Jhœ≈l *•ø ıdJC *h|*Õ* *•ø Á*D©*lWy.
93. Õ*l *©*§ *lø ©*|J |*lf©*lœwy
ßJ*lÕx≈l '|xa…¿*, Á*lyÁ** *lø ©*Ò±*ÀÕJe "y›ly.
Ó*”#x•…Ã* xÁ*DÁx ©x•…mßx…fy. *Õ*l”dx, ¡*<Õ*RÁ*l‚, ©xÎ]*Ix
$dJC˘ ©*|*lÈ‚Á** *lø ßxx∏¡x•DÆy. Ë”AJπ¡J]* Õ*˝œw≈l *lø Á*D©*ml

31. 61
62
œ…Õ*” ∂©*‡w>•¶* x Ó*˙‚v Õ*l *|x•¶* x ¡J›lay. ı…Õ*Ï Vhfd*
fl≈l Á*D©*lWy.
ıÕ* l π A* ¡ * l Ú ©Jµ P ©* m l ¡J|J¶* ß x … fy. ıÕ* l π ¡* d * v Õ* C
ÓJm x≈l *lø ¡*lyd*l AxÌ*lo Ùhœ∏y. ıÕ*lπ A*¡*Ú *lø ¡*lyd*mr. &
A*¡*lÚÁ*x#Jr 'Ó*>•…Á*Wmr|*Õ*Ï. $Õ*ÏÁ** *lø ©JµP©*#xœø©*lÕ*Ï|*l
¡Jm Õ*ld*lw ¿*‡w≈l "Ó*Õ*C≈l. Ë”A*πÙhd* x≈lÂr, Ë”AJπ¡J]*
Õ*˝œw≈lÂr ©*|J ı]*d*]JÁ*ßx…¡Je]*lÕ* ıÕ*lπ A*¡*Ú *lø ©JµP∏y.
$|* *lø Õ*l *Á*h¶*l Ël˘—Õ*hd*]Jey.
÷mr ¿*‡w≈l *•ø Óx˙…ml Õ*R¶*|x ¿x…Vy∏ ßJD *Âr 'Ì*‹
"æJCœπ¡* Õ*lAJ¡J≈lvÁ** *lø ©JÜ∏y. Ax•]*Á*• n*Á*• ¿*l˘—
d* h |* l ¡x • DÆy. JC≈lÓ* ] * ] Jey. ©* d * C ©* h æ* ] Jey. ıÕ* l π
Ó*”≈ld*ø|*Âr ÓJ”Õ*RΩ¡*dx '*ÆÕ*]Jey. ÷mr ©*hd*]* *•ø "Õ*dJ]*
Ó*Ï]*l±*]* *•ø ÁF]*W∏y. ı…Õ*Ï Ó*”ÃJÕ*Ó*˙‚v >•…eÁ*Je
Ó*”¡JO∏]*lWy.
Õ* l * © * § * l ø Ó* ˙ ‚vÕJe ÷mr ¡Jm|* m •r |* l f©* l œw y .
Ã*Á*Õ*hd* * JÕ*lÁ** *lø ‡…œv∏y. Õ*R#x œ]*lÕ*Ïœwy. ÕJ©*wÕ*ÕJ|*
Ã*‡w›lh|*, ÃJÕ*|x•¶* x ∂d* * æJC * Õ*R¶*ld*w ∂d* *Âr m≈l
Ax•h˘y. $˘…Á* ßJ*lÕx≈l Á*ly.
94. Õ*l *∏§Áx ©*“mÒÕ*˙ ©*|*]* ¡x•¶*ßx…fy
ÕJÁx“ ÎVy›lh|* ¡*•f|* "Õ*l•mC Ó*”Õ*Ì* *Á** ¿*”Õ*‚
Õ*Rd*”Õx… "æJCœπ¡* Õ*RÁ*v|*Âr ©J¡JÁ*|*l. ∂ Ó*”Õ*Ì* *Á**
'Ó*|x…¿*Á** *lø "¡*<]*¿*¤ ÓJ©*ßx…¡*l. ıÕ*lπ Ó*˙‚v A*˝|*≈l,
Õ*l *©*l§, ∂d*π ÷mrÕ* *•ø "ÃJC©*¡xÚ Wl…©*ml Õ*R¶*ßx…¡*l. ∂Á*Â…Á*
ı…Õ*Ï ∂æJCœπ¡* Õ*RÁ*v|*Âr ©*M*mdx ©JÜ©*lWy.
ıÕ* l π Á* l ]* l Á* * 'Ó* | x … ¿* Á * * * • ø , ¿J©* i Á* ” h≤* Á * *
'Ó*|x…¿*Á** *•ø "¡*<]*¿*¤ ÓJÂ∏ " *l±Js *|*Âr d*h|*l¡x•DÆy.
Õ*l *∏§Áx ©*“mÒÕ*˙ ©*|*]* ¡x•¶*ßx…fy. ¡*•|*#xx≈l±*lÀ "œwd*w
Ax•…Á*|x Á*l]*lÁ**, ¿J©*iÁ** 'Ó*|x…¿* ÓJ©*lÕ*Ï|*l ıÕ*lπ
¡*d*vÕ*C.
95. WÕx…Ù©*ml ¡*›ly
W±*≈lÁ** ÕJ©*wÕ* ©*“]*•Ó*Õ* *lø Õ*l *ÁJΩy. Õ*l]*lJÁ*
ßx … fy. Õ* R * ∏ ¡* '|x ” …¡* Õ * * l ø Ã* ‡ w > lh|* l d* Ó * Ï Ò
œD|*l¡x•*lÆWy. ©*h‡…d*v x Õ*R¶*lÕJÁ* ÕxlÎÕ*l]xd*l ¡*lΩ|*l
¡*lÓ*ÒD©*lÕ*Ï|* *lø ˘Õ*CÃJÕ*Õxh|*•, ]Jfl∏¡* Ì*hÌ*mdx Õ*ld*lw
Ì* m * Õ * m * Á * * * l ø |x Î W… Ì* Û lÕ* fi ¡x > lh|* • , ¡* Õ * l v
>•…Á*Õxh|*• d*Ó*ÏÒ œD|*l¡x•*lÆWy. dJÕ*l©* Ó*”Õ*˝œw≈lÕ* * *lø
©Jœ“¡* Õ*C‡w>lh|*l ıæ*vy©*lWy. d*h|x”≈l *•ø, ÁJ[*ı|x”≈l *•ø,
©*Õ*RÜ ∏µœ>lh|*•, Õ*llem ¡x•…®xÁ** *lø ¡*ÛlÀÕ*Ï|* *lø
æJC *Õxh|*•, ßxd*w#x œ]*lÁ*lÕ*Ï|* *lø Ê…Õ* *lπ¡JwÕ*©xµ>lh|*•
d*ÓJÒe ıæ*vy©*lWy.
W¿*“©*˝√À≈l ı≈lÕ*lÁ** *lø Õ*l *ÁJΩy. & flÁ*œw *Âr
EJIxπ›lh|* Õ*CÕ*AJ]* *¶x∏y. Ó*”¡*˝œ≈l Á*•[* ]*A*©*CÁ** *lø
"y›ly. WÕx … Ù©* m l ¡* # x d * l Ël˘— Õ * h d* ] Jey. ∂hd* y ¡*
≈ll|*—Õ* *lø Õ*ldxw Õ*ldxw *¶x∏ fl≈l¿JÂÁ*Jey.