4. Lý thuyết
1
2
3
4
• Điều kiện cân bằng của vật rắn
quanh một trục cố định:
• Nguyên lý hoạt động của bập bênh:
• Kết luận
• Ứng dụng của mô hình
5. Lý thuyết
1. Điều kiện cân bằng của vật rắn quanh
một trục cố định:
Để vật rắn cân bằng quanh một trục quay
thì tổng momen các lực có khuynh hướng
làm vật quay theo một chiều phải bằng
tổng momen của các lực có khuynh
hướng làm vật quay theo chiều ngược lại:
6. 1. Điều kiện cân bằng của vật rắn quanh
một trục cố định:
Ta có:
M1
M 2 hayF .d1
1
F2 .d 2
F1
d1
d2
F2
8. 2. Nguyên lý hoạt động của bập bênh:
a. Mô hình bập bênh bình thường:
Cấu tạo:
• Bập bênh là vật rắn có một trục quay cố định.
• Bập bênh thường có 2 ghế ngồi đối xứng với
nhau qua trục quay, do đó các cánh tay đòn có
giá trị bằng nhau:
• Bập bênh thường được sử dụng bởi 2 người
(hoặc 2 nhóm người có khối lượng lệch nhau
một ít).
9. 2. Nguyên lý hoạt động của bập bênh:
Hoạt động:
• Gọi m1, m2 lần lượt là
khối lượng của 2 vật.
• Trong đó m1 > m2 nên
P1 > P2
P .d1
1
P2 .d 2
d1
Vậy
M1
M2
10. 2. Nguyên lý hoạt động của bập bênh:
b. Mô hình bập bênh kiểu mới:
Cấu tạo:
• Ghế ngồi của hai người ở hai bên bập
bênh có thể thay đổi được.
• Khối lượng hai người ở 2 đầu bập bênh là
m1 > m2
11. 2. Nguyên lý hoạt động của bập bênh:
Hoạt động:
• Thay đổi cánh tay đòn của
m2.
M1 M 2
• Sao cho:
P1
d 2 d1.
P2
Khi đó, cán bập bênh cũng
sẽ xiên, nhưng xiên về phía
người nhẹ hơn (người nặng
bị nâng bổng)
d1
12. 3. kết luận
Với nguyên lý trên, sức mạnh không
những phụ thuộc vào lực tác dụng mà còn
phụ thuộc vào cánh tay đòn.
Điều này giải thích tại sao trẻ con có thể
đánh bật được người lớn.
Trẻ con “ khỏe” bằng người lớn.
13. 4. Ứng dụng của mô hình
Mô hình bập bênh
kiểu mới này sẽ là một
mô hình đồ chơi phù
hợp cho cả những
người chơi có khối
lượng lệch nhau nhiều.
Với mô hình bập bênh
mới này, bố mẹ cũng
có thể chơi cùng con
cái của mình.
14. II. Thực hành
Làm mô
hình bập
bênh
Làm mô
hình
người gỗ
Làm bập
bênh
20. Làm bập bênh
Dựa trên điều kiện cân bằng của vật rắn
quanh một trục quanh cố định, ta thay đổi
cánh tay đòn của vật m thành d’1 sao cho
M 1 = M2
'
Suy ra:
P .d1
P .d 2
1
2
Khi đó:
'
d1
d2
P
2
P
1
m2
m1
21. Làm bập bênh
Mà d2= 18.5 cm nên ta suy ra d1= …..
Vậy ta dịch chuyển vị trí người thứ 2 sao
cho d’1 ≤ … thì người nhẹ hơn bắt đầu
bật được người nặng.