2. Isı ve Sıcaklık
Sıcaklık nedir?Isı nedir?
Sıcaklık; Bir maddeyi oluşturan
taneciklerden yalnızca birinin
ortalama hareket(kinetik) enerjisini
ifade den bir değerdir.
Sıcaklık; Maddenin sahip olduğu ısı
enerjisinin bir göstergesidir.
Bir maddeyi meydana getiren
bütün taneciklerin hareket
(kinetik) enerjileri toplamına ısı
denir.
Isı; Sıcak olan maddeden soğuk
olan maddeye aktarılan
enerjidir. Isı enerjisinin
aktarımı maddede sıcaklık
değişimine neden olur.
17
3. ISI
Kalorimetre Kabı
Isının maddeler üzerindeki en belirgin etkisi ısınma ve soğumadır.
Isınan maddenin sıcaklığı artar, soğuyan maddenin sıcaklığı azalır.
Bir maddenin sahip olduğu ısı kütlesiyle doğru orantılıdır.
Isı bir enerji türüdür. Birimi Kalori (cal) veya Joule (J)’ dir.
Maddeler arasındaki ısı alışverişleri kalorimetre kabı ile ölçülür.
Bir maddenin sahip olduğu toplam ısı enerjisi tam olarak ölçülemez.
Bu yüzden bir madde veya ortam için ısısı azdır veya çoktur denemez.
18
4. SICAKLIK
Bir cismin sahip olduğu toplam ısı enerjisinin
Günlük yaşantımızda veya yaşantımızı etkileyen
maddeler arasındaki ısı alışverişlerinde bir etkisi yoktur.
Günlük yaşantımızı cismin madde miktarından
bağımsız olarak tek bir atom veya molekülünün sahip
olduğu ortalama ısı enerjisi etkiler. Pratikte maddenin
sahip olduğu atomların tam sayısını ve toplam ısı enerjisi
miktarını bilemeyeceğimizden bu değerin bir göstergesi olarak
Sıcaklık kavramı ortaya çıkmıştır. Sıcaklık madde miktarından bağımsızdır.
Sıcaklık termometre ile ölçülür.
Birimi Kelvin derece (‘K) veya santigrad derece (‘C) ’dir.
19
5. Özdeş ısıtıcılarla eşit süre ısıtılan bir oda
bir büyük salondaki ısı değişimi hakkında ne
söylersiniz?
Aynı ortamda bulunan bir bardak su ile bir
kova suyun ısıları ve sıcaklıkları hakkında ne
söylersiniz?
SORU
20
6. ISI SICAKLIK
ISI VE SICAKLIK ARASINDAKİ FARKLAR
Isı madde miktarına bağlıdır.
Isı bir enerji çeşididir.
Birimi joule (J) veya Kalori (Cal) ‘dir
Isı değişimi kalorimetre kabı ile ölçülür.
Isısı değişen bir maddenin sıcaklığı değişmeyebilir.
(Örneğin hal değişimlerinde madde ısı almaya veya
Isı vermeye devam ettiği halde sıcaklığı değişmez. )
Madde miktarına bağlı değildir.
Enerji değildir.
Birimi santigrad derece (‘C) veya
kelvin derecedir.
Termometre ile ölçülür.
Sıcaklığı değişen her madde mutlaka
ısı almış veya ısı vermiştir.
21
7. Isı ve sıcaklıkla İlgili Örnek Cümleler
Aşağıdaki cümlelerin doğru mu yanlış mı olduğunu nedenlerilye birlikte açıklayınız.
•Havanın ısısı 30 santigrad derecedir.
•Havanın ısısına göre giyiniriz.
•Çok ısındım.
•Maddeler ısı alarak hal değiştirir.
•Düşük ısılarda bile mükemmel temizlik.
•Suyun ısısı çok yüksek.
•Doktor vücut ısısını ölçtü.
•Karıştırılan iki sıvıda, karışımın ısısı sıvıların ısıları toplamıdır.
•Bir cismin diğer bir cisme göre sıcaklığı yüksekse her zaman ısısı da yüksektir.
•Isı enerjisi boşlukta da yayılır.
22
