TT

1. รายงานการศึกษาค้นคว้า
เรื่อง การให้ทานของพระเวสสันดร
คณะผู้จัดทา
นางสาวอภิชญา ไหลรุ่งเรือง เลขที่ 6
นางสาวยสุตมา ดวงสุวรรณ เลขที่ 22
นางสาวชลธิชา เอี่ยมเส็ง เลขที่ 40
นางสาวเชษฐชนก จินดาวงษ์ เลขที่ 41
นางสาวสุภาวดี เสถียรวิทย์ เลขที่ 45
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่5/10
เสนอ
อาจารย์วรรณวิสา สมัยมาก

2. รายงานการศึกษาค้นคว้า
เรื่อง การให้ทานของพระเวสสันดร
คณะผู้จัดทา
นางสาวอภิชญา ไหลรุ่งเรือง เลขที่ 6
นางสาวยสุตมา ดวงสุวรรณ เลขที่ 22
นางสาวชลธิชา เอี่ยมเส็ง เลขที่ 40
นางสาวเชษฐชนก จินดาวงษ์ เลขที่ 41
นางสาวสุภาวดี เสถียรวิทย์ เลขที่ 45
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่5/10
รายงานการค้นคว้าเล่มนี้เป็นส่วนหนึ่งของกลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย
ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2562

3. ก
เรื่อง การให้ทานของพระเวสสันดร
ผู้จัดทา คณะผู้จัดทา
ปีการศึกษา 2562
ที่ปรึกษา อาจารย์วรรณวิสา สมัยมาก
บทคัดย่อ
รายงานการศึกษาค้นคว้าเรื่องการให้ทานของพระเวสสันดรมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาค้นคว้าเกี่ยวกับการให้
ทานของพระเวสสันดรว่ามีกี่ประการ มีอะไรบ้าง และในการให้ทานในแต่ละประการนั้นทาอะไรไปบ้างและทา
ไปเพื่ออะไร ซึ่งมหาเวสสันดรชาดกเป็นชาดกที่เป็นที่รู้จักกันโดยกว้างขวางทุกคนล้วนเคยได้ฟังและได้อ่าน
กันมา โดยกล่าวถึงพระชาติสุดท้ายของพระโพธิสัตว์ในการบาเพ็ญทานบารมี ก่อนจะทรงอุบัติเป็นพระโคตม
พุทธเจ้า มีชื่อเรียกอีกอย่างว่า "มหาชาติชาดก" ในการเทศนา เรียกว่า "เทศน์มหาชาติ"

4. ข
กิตติกรรมประกาศ
รายงานการศึกษาค้นคว้าเรื่องการให้ทานของพระเวสสันดรเล่มนี้สาเร็จลุล่วงได้ด้วยความกรุณาจาก
อาจารย์วรรณวิสา สมัยมาก อาจารย์ที่ปรึกษาการค้นคว้านี้ที่ให้คาเสนอแนะ แนวคิด ตลอดจนแก้ไข
ข้อบกพร่องต่าง ๆ มาโดยตลอด จนการศึกษาค้นคว้าเล่มนี้เสร็จสมบูรณ์ผู้ศึกษาจึงขอกราบขอบพระคุณเป็น
อย่างสูง
ขอกราบขอบพระคุณคุณพ่อ คุณแม่ และผู้ปกครองที่ให้คาปรึกษาและคาแนะนาในเรื่อง
ต่าง ๆ รวมทั้งเป็นกาลังใจที่ดีเสมอมา
ขอขอบคุณเพื่อน ๆ ที่ช่วยให้คาแนะนาดี ๆ เกี่ยวกับการนาเสนอความคิดเห็นในการศึกษาค้นคว้านี้
จนทาให้รายงานการศึกษาค้นคว้าเล่มนี้สาเร็จลุล่วงได้
คณะผู้จัดทา

5. ค
สารบัญ
หน้า
บทคัดย่อ ก
กิตติกรรมประกาศ ข
สารบัญ ค
บทที่ 1 บทนา 1
ที่มาและความสาคัญ
วัตถุประสงค์
ประโยชน์ที่คาดว่าจะได้รับ
บทที่ 2 เอกสารที่เกี่ยวข้อง 2
ชื่อ พระเวสสันดรชาดก มหาชาติ
เนื้อเรื่อง 3
การประทานให้ทาน 16
บทที่ 3 วิธีดาเนินการศึกษา 18
บทที่ 4 ผลการศึกษาค้นคว้า 19
บทที่ 5 สรุปผลการศึกษาค้นคว้า 20
บรรณานุกรม

6. 1
บทที่1
บทนา
ที่มาและความสาคัญ
มาจากร่ายยาวมหาเวสสันดรชาดก ซึ่งเป็นชาดกเรื่องที่ยิ่งใหญ่ที่สุด โดยกล่าวถึงเรื่องราวของพระ
โพธิสัตว์ซึ่งเสวยพระชาติเป็นพระเวสสันดร เดิมแต่งเป็นภาษาบาลี ต่อมามีการแปลเป็นภาษาไทยในสมัย
กรุงสุโขทัย ต่อมาในสมัยสมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ โปรดเกล้าฯให้ปราชญ์ราชบัณฑิตแต่งมหาชาติคา
หลวง ซึ่งเป็นมหาชาติสานวนแรก โดยมีจุดประสงค์เพื่อใช้สวด ในสมัยพระเจ้าทรงธรรม โปรดเกล้าให้แต่ง
กาพย์มหาชาติ เพื่อใช้สาหรับเทศน์ แต่เนื้อความในกาพย์มหาชาติค่อนข้างยาว ไม่สามารถเทศน์ให้จบ
ภายใน ๑ วัน จึงเกิดมหาชาติขึ้นใหม่อีกหลายสานวน เพื่อให้เทศน์จบภายใน ๑ วัน มหาชาติสานวนใหม่นี้
เรียกว่า มหาชาติกลอนเทศน์ หรือ ร่ายยาวมหาเวสสันดรชาดก
ต่อมาในสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าฯโปรดเกล้าฯให้มีการชาระและรวบรวม
มหาชาติกลอนเทศสานวนต่าง ๆ แล้วคัดเลือกสานวนที่ดีที่สุดของแต่ละกัณฑ์ นามาจัดพิมพ์เป็นฉบับของ
หลวง ๒ ฉบับ คือ ฉบับหอพระสมุดวชิรญาณ และ ฉบับกระทรวงศึกษาธิการ
วัตถุประสงค์
1.เพื่อศึกษาการให้ทานและทรัพย์สินที่ปรากฏใน มหาเวสสันดรชาดก
2.เพื่อแสดงความคิดเห็นต่อการให้ทานและทรัพย์สินของพระเวสสันดร
ประโยชน์ที่คาดว่าจะได้รับ
1.ทาให้ได้ทราบนิสัยของตัวละครที่กระทาต่อเนื้อเรื่องโดยผ่านการให้ทานและทรัพย์สิน
2.ทาให้ได้เรียนรู้จากประสบการณ์ของตัวละครจริงในเรื่อง

7. 2
บทที่2
เอกสารที่เดี่ยวข้อง
ในรายงานการศึกษาค้นคว้าเรื่องการวิเคราะห์ มหาเวสสันดรชาดก กัณฑ์มัทรี คณะผู้ศึกษาค้นคว้า
ได้รวบรวม ข้อมูลแนวคิดต่างๆ จากหนังสือ เอกสาร บทความทางอินเทอร์เน็ต และงานวิจัยต่างๆ
เกี่ยวกับ เรื่องการให้ทานและทรัพย์สินของพระเวสสันดร ดังปรากฏในหัวข้อต่อไปนี้
ชื่อพระเวสสันดรชาดก มหาชาติ เป็นชาติที่ยิ่งใหญ่ของพระโพธิสัตว์ที่ได้เสวยพระชาติเป็นพระ
เวสสันดรและเป็นพระชาติสุดท้ายก่อนจะตรัสรู้เป็นพระสัมมาสัมพุทธเจ้า คนไทยรู้จักและคุ้ยเคยกับ
มหาชาติมาตั้งแต่สมัยสุโขทัย ดังที่ปรากฏในหลักฐานในจารึกนครชุม และในสมัยอยุธยาก็ได้มีการแต่งและ
สวดมหาชาติคาหลวงในวันธรรมสวนะ ส่วนการเทศน์มหาชาติเป็นประเพณีที่สาคัญในทุกท้องถิ่นและมี
ความเชื่อกันว่า การฟังเทศน์มหาชาติจบภายในวันเดียวจะได้รับอานิสงส์มาก
ผู้แต่ง เจ้าพระยาพระคลัง(หน)
ลักษณะการแต่ง ความเรียงร้อยแก้ว ร่ายยาว กลบท กลอนพื้นบ้าน

8. 3
เนื้อเรื่อง
เรื่อง ทศชาติชาดก ชาติ ที่10 ตอน พระเวชสันดร (เสียสละส่วนน้อยเพื่อประโยชน์ส่วนใหญ่)
เมื่อครั้งอดีตกาลที่ล่วงมา นครสีพีบุรีนั้นมีพระราชาพระนามสีพีราช ทรงครองเมืองโดยทศพิธราชธรรม
พระราชาทรงยกบัลลังก์ให้พระโอรสขึ้นเสวยราชย์แทนเมื่อเจริญวัยสมควรแล้ว พระราชโอรส
มีพระนามว่า “สัญชัย” และได้อภิเษกกับพระรางบผุสดี พระธิดาแห่งราชากรุงมัททราช
ในอดีดกาลนานมาแล้ว เมื่อพระนางผุสดีอัครมเหสีของพระอินทร์จะต้องไปจุติใหม่แล้วนั้น พระนางได้ขอพร
วิเศษ ๑๐ ประการจากพระอินทร์ดังนี้
ขอให้ได้เกิดในปราสาทราชวังเมืองมัทราช
ขอให้มีดวงตาดาขลับดั่งนางเนื้อทราย
ขอให้คิ้วโก่งดาเรียวงามดั่งสร้อยคอนกยูง
ขอให้มีนามว่าผุสดี
ขอให้มีโอรสยิ่งใหญ่กว่าพระยาทั้งหลายในชมพูทวีป
ขอให้เมื่อทรงครรภ์ก็มีครรภ์ราบเรียบไม่นูนยื่นออกมา
ขอให้ปทุมถันยังงามแม้มีโอรสแล้ว
ขอให้เกศาดาขลับตลอดชีวิต
ขอให้ผิวกายบริสุทธิ์ละเอียดอ่อน
ขอให้ช่วยชีวิตผู้ที่ต้องพระราชอาญาได้
เมื่อเกิดเป็นอัครชายของพระราชาแค้วนสีพีรัฐสมดั่งพระอินทร์ ครั้งเมื่อพระนางทรงมีครรภ์ครบ 10 เดือน
พระอินทร์ก็ทูลอารธนาพระโพธิสัตว์มาจุติในครรภ์พระนาง

9. 4
วันหนึ่งพระนางผุสดีทรงทูลขอพระราชาประพาสพระนคร เมื่อขึ้นวีวิกาเสลี่ยงทองเสด็จไปถึงตอกทางของ
เหล่าพ่อค้าก็เกิดปวดพระครรภ์ และทรงประสูติพระราชโอรสกลางตรอกนั้น
พระราชกุมารจึงได้พระนามว่า เวสสันดร หมายถึง ในท่ามกลางระหว่างย่านค้าขาย
ในวันที่พระราชกุมารทรงประสูติ พญาชาติฉัททันต์ได้นาลูกช้างเผือกเข้ามาในโรงช้างต้น ช้างเผือกคู่บารมี
นั้นมีนามว่า ปัจจัยนาเคนทร์
เมื่อพระกุมารเวสสันดรทรงเจริญวัยขึ้น ทรงมีพระทัยฝักใฝ่ในการบริจาคทาน มักขอพระราชทานทรัพย์จาก
พระบิดามารดา เพื่อบริจาคแก่ประชาชนอยู่เป็นนิตย์ ทรงขอให้พระบิดาตั้งโรงทานสี่มุมเมือง เพื่อบริจาค
ข้าวปลาอาหารและสิ่งของจาเป็น แก่ประชาชน และหากมีผู้มาทูลขอสิ่งหนึ่ง สิ่งใด พระองค์ก็จะทรงบริจาค
ให้โดยมิได้เสียดาย ด้วยทรงเห็นว่า การบริจาคนั้นเป็นกุศลเป็นคุณประโยชน์อันยิ่งใหญ่ ทั้งแก่ผู้รับและผู้ให้
ผู้รับก็จะพ้นความเดือดร้อน ผู้ให้ก็จะอิ่มเอิบเป็นสุขใจที่ได้ช่วยเหลือผู้อื่น และยังทาให้พ้นจากความโลภ
ความตระหนี่ถี่เหนียวในทรัพย์สมบัติของตนอีกด้วย พระเกียรติคุณของพระเวสสันดรเลื่องลือไปทั่วทุกทิศว่า
ทรงมีจิตเมตตาแก่ผู้อื่นมิได้ ทรงเห็นแก่ความสุขสบายหรือเห็นแก่ทรัพย์สมบัติส่วนพระองค์ มิได้ทรงหวง
แหนสิ่งใด ไว้สาหรับพระองค์
อยู่มาครั้งหนึ่งในเมืองกลิงคราษฏร์เกิดข้าวยากหมายแพงเพราะฝนแล้ง ทาให้เพาะปลูกไม่ได้ ราษฎร์อด
อยากได้รับความเดือนร้อนสาหัส ประชาชนชาวกลิงคราษฏร์พากันไปเฝ้าพระราชา ทูลว่าในเมืองสีพีนั้นมี
ช้างเผือกคู่บุญพระเวสสันดรชื่อว่า ช้างปัจจัยนาค เป็นช้างมีอานาจพิเศษ ถ้าอยู่เมืองใด จะทาให้ฝนฟ้าตก
ต้องตามฤดูกาล พืชพันธุ์จะบริบูรณ์ ขอให้พระเจ้ากลิงคราษฏร์ ส่งทูตเพื่อไปทูลขอช้างจากพระเวสสันดร
พระเวสสันดรก็จะทรงบริจาคให้เพราะพระองค์ไม่เคยขัดเมื่อมีผู้ทูลขอสิ่งใด
พระเจ้ากลิงคราษฏร์จึงส่งพราหมณ์แปดคนไปเมืองสีพี ครั้นเมื่อพราหมณ์ได้พบพระเวสสันดรขณะเสด็จ
ประพาสพระนคร ประทับบนหลังช้างปัจจัยนาค พราหมณ์จึงทูลขอช้างคู่บุญเพื่อดับทุกข์ชาวกลิงคราษฏร์
พระเวสสันดรก็โปรดประทานให้ตามที่ขอ

10. 5
ชาวสีพีเห็นพระเวสสันดรทรงบริจาคช้างปัจจัยนาคคู่บ้านคู่เมืองไป ดังนั้น ก็ไม่พอใจ พากันโกรธเคืองว่า
ต่อไปบ้านเมืองจะลาบาก เมื่อไม่มีช้างปัจจัยนาคเสียแล้ว
จึงพากันไปเข้าเฝ้าพระเจ้าสญชัย ทูลกล่าวโทษพระเวสสันดรว่าบริจาคช้างคู่บ้านคู่เมือง แก่ชาวเมืองอื่นไป
ขอให้ขับพระเวสสันดรไปเสียจากเมืองสีพี พระเจ้าสญชัยไม่อาจขัดราษฏรได้ จึงจาพระทัยมีพระราชโองการ
ให้ขับพระเวสสันดรออกจากเมืองไป
พระเวสสันดรไม่ทรงขัดข้อง แต่ทูลขอพระราชทานโอกาสบริจาคทาน ครั้งใหญ่ก่อนเสด็จออกจากพระนคร
พระบิดาก็ทรงอนุญาตให้พระเวสสันดรทรงบริจาค สัตสดกมหาทาน คือบริจาค ทานเจ็ดสิ่ง สิ่งละเจ็ดร้อย แก่
ประชาชนชาวสีพี
เมื่อพระนางมัทรี พระมเหสีของพระเวสสันดรทรงทราบว่าประชาชนขอให้ขับพระเวสสันดร ออกจากเมือง
ก็กราบทูลพระเวสสันดรว่า
“พระองค์เป็นพระราชสวามีของหม่อมฉัน พระองค์เสด็จไปที่ใด หม่อมฉันจะขอติดตาม ไปด้วยทุกหนทุก
แห่ง มิได้ย่อท้อต่อความ ลาบาก ขึ้นชื่อว่าเป็นสามีภรรยาแล้ว ย่อมต้องอยู่เคียงข้างกันในทุกที่ทุกเวลา ไม่ว่า
ยามสุข หรือทุกข์ โปรดประทานอนุญาตให้หม่อมฉันติดตามไปด้วยเถิด”
พระเวสสันดรไม่ทรงประสงค์ให้พระนางมัทรี ติดตามพระองค์ไป เพราะการเดินทางไปจากพระนครย่อมมี
แต่ความยากลาบาก ทั้งพระองค์ เองก็ทรงปรารถนาจะเสด็จไปประทับบาเพ็ญศีลภาวนาอยู่ในป่า พระนาง
มัทรีไม่คุ้นเคยต่อสภาพเช่นนั้น ย่อมจะต้องลาบากยากเข็ญทั้ง อาหารการกินและความเป็นอยู่ แต่ไม่ว่าพระ
เวสสันดรจะตรัสห้ามปรามอย่างไร นางก็มิยอมฟัง บรรดาพระประยูรญาติ ก็พากันอ้อนวอนขอร้อง พระนาง
ก็ทรงยืนกรานว่าจะติดตามพระราชสวามีไปด้วย

11. 6
พระนางผุสดีจึงทรงไปทูลขอพระเจ้าสญชัย มิให้ขับพระเวสสันดรออกจากเมือง พระเจ้าสญชัยตรัสว่า
“บ้านเมืองจะเป็นสุขได้ก็ต่อ เมื่อราษฏรเป็นสุข พระราชาจะเป็นสุขได้ก็ เมื่อราษฏรเป็นสุข ถ้าราษฏรมีความ
ทุกข์ พระราชาจะนิ่งเฉยอยู่ได้อย่างไร ราษฏรพากันกล่าวโทษพระเวสสันดรว่าจะทาให้บ้านเมืองยากเข็ญ
เราจึงจาเป็นต้องลงโทษ แม้ว่าพระเวสสันดรจะเป็นลูกของเราก็ตาม”
ไม่ว่าผู้ใดจะห้ามปรามอย่างไร พระนางมัทรีก็จะตามเสด็จพระเวสสันดรไปให้จงได้ พระเจ้าสญชัยและพระ
นางผุสดีจึงขอเอา พระชาลี พระกัณหา โอรสธิดาของพระเวสสันดรไว้ แต่พระนางมัทรีก็ไม่ยินยอม ทรง
กล่าวว่า
“เมื่อชาวเมืองสีพีรังเกียจพระเวสสันดรให้ขับไล่ไปเสียดังนี้ พระโอรสธิดาจะอยู่ต่อไปได้อย่างไร ชาวเมือง
โกรธแค้นขึ้นมา พระชาลีกัณหาก็จะทรงได้รับความลาบาก จึงควรที่จะออกจากเมืองไปเสียพร้อมพระบิดา
พระมารดา”
ในที่สุดพระเวสสันดร พร้อมด้วยพระมเหสี และโอรสธิดาก็ออกจากเมืองสีพีไป แม้ใน ขณะนั้นชาวเมืองยัง
ตามมาทูลขอรถพระที่นั่ง ทั้งสี่พระองค์จึงต้องทรงดาเนินด้วยพระบาทออกจากเมืองสีพีมุ่งไปสู่ป่า เพื่อ
บาเพ็ญพรตภาวนา
ครั้นเสด็จมาถึงเมืองมาตุลนคร บรรดากษัตริย์เจตราชทรงทราบข่าว จึงพากันมาต้อนรับ พระเวสสันดร
ทรงถามถึงทางไปสู่เขาวงกต กษัตริย์เจตราชก็ทรงบอกทางให้และเล่าว่า เขาวงกตนั้นต้องเดินทางผ่านป่า
ใหญ่ที่เต็ม ไปด้วยอันตราย แต่เมื่อไปถึงสระโบกขรณีแล้วก็จะเป็นบริเวณร่มรื่นสะดวกสบาย มีต้นไม้ผล ที่
จะใช้เป็นอาหารได้

12. 7
นอกจากนี้กษัตริย์เจตราช ยังได้สั่งให้ พรานป่าเจตบุตร ซึ่งเป็นผู้ชานาญป่าแถบนั้น ให้คอยเฝ้า
ระแวดระวังรักษาต้นทาง ที่จะไปสู่เขาวงกต เพื่อมิให้ผู้ใดไปรบกวนพระเวสสันตรในการบาเพ็ญพรต เว้นแต่
ทูต จากเมืองสีพีที่จะมาทูลเชิญเสด็จกลับนครเท่านั้น ที่จะยอมให้ผ่านเข้าไปได้
เมื่อเสด็จไปถึงบริเวณสระโบกขรณีอันเป็นที่ร่มรื่นสบาย พระเวสสันดร พระนางมัทรี ตลอดจนพระโอรส
ธิดา ก็ผนวชเป็นฤาษี บาเพ็ญพรตภาวนาอยู่ ณ ที่นั้น โดยมีพรานป่าเจตบุตรคอยรักษาต้นทาง
ณ ตาบลบ้านทุนนวิฐ เขตเมืองกลิงคราษฏร์ มีพราหมณ์เฒ่าชื่อ ชูชก หาเลี้ยงชีพด้วยการขอทาน ชูชก
ขอทานจนได้เงินมามาก จะเก็บไว้เองก็กลัวสูญหาย จึงเอาไปฝากเพื่อนพราหมณ์ไว้
อยู่มาวันหนึ่ง ชูชกไปหาพราหมณ์ที่ตนฝากเงินได้ จะขอเงินกลับไป ปรากฏว่าพราหมณ์นั้นนาเงินไปใช้
หมดแล้ว จะหามาใช้ให้ชูชกก็หาไม่ทัน จึงจูงเอาลูกสาวชื่อ อมิตตดา มายกให้แก่ชูชก พราหมณ์กล่าวแก่ชู
ชกว่า
“ท่านจงรับเอาอมิตตดาลูกสาวเราไปเถิด จะเอาไปเลี้ยงเป็นลูกหรือภรรยา หรือจะเอาไปเป็นทาสรับใช้
ปรนนิบัติก็สุด แล้วแต่ท่านจะเมตตา”
ชูชกเห็นนางอมิตตดาหน้าตาสะสวย งดงามก็หลงรัก จึงพานางไปบ้าน เลี้ยงดูนางในฐานะภรรยา นาง
อมิตตดาอายุยังน้อย หน้าตางดงาม และมีความกตัญญู ต่อพ่อแม่ นางจึงยอมเป็นภรรยาชูชกผู้แก่เฒ่า
รูปร่างหน้าตาน่ารังเกียจ
อมิตตดา ปรนนิบัติชูชกอย่างภรรยาที่ดีจะพึงกระทาทุกประการ นางตักน้า ตาข้าว หุงหาอาหาร ดูแล
บ้านเรือนไม่มีขาดตกบกพร่อง ชูชกไม่เคยต้องบ่นว่าหรือตักเตือนสั่งสอนแต่ อย่างใดทั้งสิ้น

13. 8
ความประพฤติที่ดีเพียบพร้อมของนาง อมิตตดาทาให้เป็นที่สรรเสริญของบรรดา พราหมณ์ทั้งหลายใน
หมู่บ้านนั้น ในไม่ช้า บรรดาพราหมณ์เหล่านั้นก็พากันตาหนิติเตียนภรรยาของตนที่มิได้ประพฤติตนเป็น
แม่บ้านแม่เรือนอย่างอมิตตดา บางบ้านก็ถึงกับทุบตีภรรยาเพื่อให้รู้จักเอาอย่างนาง เหล่านางพราหมณี
ทั้งหลายได้รับความเดือดร้อน ก็พากันโกรธแค้นนางอมิตตดา ว่าเป็นต้นเหตุ
วันหนึ่งขณะที่นางไปตักน้าในหมู่บ้าน บรรดานางพราหมณีก็รุมกันเย้ยหยันที่นางมีสามีแก่ หน้าตาน่า
เกลียดอย่างชูชก นางพราหมณีพากันกล่าวว่า
“นางก็อายุน้อย หน้าตางดงาม ทาไมมายอมอยู่กับเฒ่าชรา น่ารังเกียจอย่างชูชก หรือว่ากลัวจะหาสามีไม่ได้
มิหนาซ้ายังทา ตนเป็นกาลกิณี พอเข้ามาในหมู่บ้านก็ทาให้ ชาวบ้านสิ้นความสงบสุข เขาเคยอยู่กันมาดีๆ
พอนางเข้ามาก็เดือดร้อนไปทุกหย่อมหญ้า หาความสงบไม่ได้ นางอย่าอยู่ในหมู่บ้านนี้เลย จะไปไหนก็ไป
เสียเถิด”
ไม่เพียงกล่าววาจาด่าทอ ยังพากันหยิกทึ้ึ้ง ทาร้ายนางอมิตตดา จนนางทนไม่ได้ ต้องหนีกลับบ้านร้องไห้
มาเล่าให้ชูชกฟัง ชูชกจึงบอกว่าต่อไปนี้นางไม่ต้องทาการ งานสิ่งใด ชูชกจะเป็นฝ่ายทาให้ทุกอย่าง นาง
อมิตตดาจึงว่า
“ภรรยาที่ดีจะทาเช่นนั้นได้อย่างไร จะปล่อยให้สามีมาปรนนิบัติรับใช้ เราทาไม่ได้หรอก ลูกหญิงที่พ่อแม่
อบรมสั่งสอนมาดี ย่อมจะไม่นั่งนอนอยู่เฉยๆ ดีแต่ชี้นิ้วให้ผู้อื่นปรนนิบัติตน นี่แน่ะ ชูชก ถ้าท่านรักเราจริง
ท่านจงไปหาบริวารมาปรนนิบัติรับใช้เราดีกว่า”
ชูชกได้ฟังดังนั้นก็อัดอั้นตันใจ ไม่รู้จะไปหาข้าทาสหญิงชายมาจากไหน นางอมิตตดา จึงแนะว่า

14. 9
“ขณะนี้ พระเวสสันดรเสด็จออกมาจากเมืองสีพี มาทรงบาเพ็ญพรตอยู่ในป่าเขาวงกต พระองค์เป็นผู้ใฝ่ใน
การบริจาคทาน ท่านจงเดินทางไปขอบริจาคพระชาลีกัณหา โอรสธิดาของพระเวสสันดรมาเป็นข้าทาสของ
เราเถิด”
ชูชกไม่อยากเดินทางไปเลยเพราะกลัวอันตรายในป่า แต่ครั้นจะไม่ไปก็กลัวนางอมิตตดาจะทอดทิ้งไม่ยอม
อยู่กับตน
ในที่สุดชูชกจึงตัดสินใจเดินทางไปเขาวงกตเพื่อทูลขอพระชาลีกัณหา เมื่อไปถึงบริเวณปากทางเข้าสู่เขา
วงกต ชูชกก็ได้พบพรานเจตบุตรผู้รักษาปากทาง หมาไล่เนื้อที่พรานเลี้ยงไว้พากันรุมไล่ต้อนชูชกขึ้นไปจน
มุมอยู่บนต้นไม้ เจตบุตรก็เข้าไปตะคอกขู่
ชูชกนั้นเป็นคนมีไหวพริบ สังเกตดูเจตบุตรก็รู้ว่าเป็นคนซื่อสัตย์ มีฝีมือเข้มแข็ง แต่ขาดไหวพริบ จึงคิดจะ
ใช้วาาจาลวง เจตบุตรให้หลงเชื่อ พาตนเข้าไปพบพระเวสสันดรให้ได้ ชูชกจึงกล่าวแก่เจตบุตรว่า
“นี่แนะ เจ้าพรานป่าหน้าโง่ เจ้าหารู้ไม่ว่าเราเป็นใคร ผู้อื่นเขาจะเดินทางมาให้ยากลาบากทาไมจนถึงนี่ เรา
มาในฐานะทูต ของพระเจ้าสัญชัย เจ้าเมืองสีวีพ จะมาทูลพระเวสสันดรว่า บัดนี้ชาวเมืองสีพีได้คิดแล้ว จะมา
ทูลเชิญเสด็จกลับพระนคร เราเป็นผู้มาทูลพระองค์ไว้ก่อน เจ้ามัวมาขัดขวางเราอยู่อย่างนี้ เมื่อไรพระ
เวสสันดรจะได้เสด็จคืนเมือง”
เจตบุตรได้ยินก็หลงเชื่อ เพราะมีความจงรักภักดี อยากให้พระเวสสันดรเสด็จกลับเมืองอยู่แล้ว จึงขอโทษชู
ชก จัดการหาอาหารมาเลี้ยงดู แล้วชี้ทางให้เข้าไปสู่อาศรมที่พระเวสสันดรบาเพ็ญพรตภาวนาอยู่

15. 10
เมื่อชูชกมาถึงอาศรมก็คิดได้ว่า หากเข้าไปทูลขอ พระโอรสธิดาในขณะพระนางมัทรีอยู่ด้วย พระนางคง
จะไม่ยินยอมยกให้เพราะความรัก อาลัยพระโอรสธิดา จึงควรจะรอจนพระนางเสด็จไปหาผลไม้ในป่า
เสียก่อน จึงค่อยเข้า ไปทูลขอต่อพระเวสสันดรเพียงลาพัง
ในวันนั้น พระนางมัทรีทรงรู้สึกไม่สบายพระทัยเป็นอย่างยิ่ง เพราะในตอนกลางคืน พระนางทรงฝันร้ายว่า
มีบุรุษร่างกายกายา ถือดาบ มาตัดแขนซ้ายขวาของพระนางขาด ออกจากกาย บุรุษนั้นควักดวงเนตร ซ้าย
ขวา แล้วยังผ่าเอาดวงพระทัยพระนางไปด้วย พระนางมัทรีทรงสังหรณ์ว่าจะมีเหตุร้ายเกิดขึ้น จึงทรงละล้า
ละลังไม่อยากไปไกลจาก อาศรม แต่ครั้นจะไม่เสด็จไปก็จะไม่มีผลไม้มาให้พระเวสสันดรและโอรสธิดาเสวย
พระนางจึงจูงโอรสธิดาไปทรงฝากฝังกับ พระเวสสันดรขอให้ทรงดูแล ตรัสเรียกหา ให้เล่นอยู่ใกล้ๆ
บรรณศาลา พร้อมกับเล่าความฝันให้พระเวสสันดรทรงทราบ
พระเวสสันดรทรงหยั่งรู้ว่าจะมีผู้มาทูลขอพระโอรสธิดา แต่ครั้นจะบอกความตามตรง พระนางมัทรีก็คงจะ
ทนไม่ได้ พระองค์เองนั้น ตั้งพระทัยมั่นว่าจะบริจาคทรัพย์สมบัติทุกสิ่งทุกประการในกายนอกกาย แม้แต่
ชีวิตและ เลือดเนื้อของพระองค์ หากมีผู้มาทูลขอก็จะ ทรงบริจาคให้โดยมิได้ทรงเสียดายหรือหวาดหวั่น
พระเวสสันดรจึงตรัสกับพระนางมัทรีว่าจะดูแลพระโอรสธิดาให้ พระนางมัทรีจึงเสด็จไปหาผลไม้ในป่าแต่
ลาพัง
ครั้นชูชกเห็นได้เวลาแล้ว จึงมุ่งมาที่อาศรม ได้พบพระชาลีพระกัณหาทรงเล่นอยู่หน้าอาศรมก็แกล้งขู่ ให้
สองพระองค์ตกพระทัยเพื่อข่มขวัญไว้ก่อน แล้วชูชกพราหมณ์เฒ่าก็เข้าไปเฝ้า พระเวสสันดรกล่าววาจา
กราบทูลด้วยโวหาร อ้อมค้อมลดเลี้ยว ชักแม่น้าทั้งห้า เพื่อทูลขอพระโอรสธิดาไปเป็นข้าช่วงใช้ของตน

16. 11
พระเวสสันดรทรงมีพระทัยยินดีที่จะทรงกระทาบุตรทาน คือ การบริจาคบุตรเป็นทาน อันหมายถึงว่า
พระองค์เป็นผู้สละกิเลส ความหวงแหนในทรัพย์สมบัติทั้งปวง แม้กระทั่งบุคคลอันเป็นที่รัก ก็สามารถสละ
เป็นทานเพื่อประโยชน์แก่ผู้อื่นได้ แต่พระองค์ทรงผัดผ่อนต่อชูชกว่า ขอให้ พระนางมัทรีกลับมาจากป่าได้
ร่าลาโอรสธิดา เสียก่อนชูชกก็ไม่ยินยอม กลับทูลว่า
“หากพระนางกลับมา สัญชาตญาณแห่งมารดา ย่อมจะทาให้พระนางหวงแหนห่วงใย พระโอรสธิดา ย่อมจะ
ไม่ทรงให้พระโอรส ธิดาพรากจากไปได้ หากพระองค์ทรง ปรารถนาจะบาเพ็ญทานจริง ก็โปรดยกให้หม่อม
ฉันเสียแต่บัดนี้เถิด”
พระเวสสันดรจนพระทัยจึงตรัสเรียกหาพระโอรสธิดา แต่พระชาลีกัณหาซึ่งแอบฟัง ความอยู่ใกล้ๆ ได้
ทราบว่า พระบิดาจะยกตน ให้แก่ชูชก ก็ทรงหวาดกลัว จึงพากันไปหลบซ่อน โดยเดินถอยหลังลงสู่สระบัว
เอาใบบัว บังเศียรไว้ ชูชกเห็นสองกุมารหายไป จึงทูลประชดประชันพระเวสสันดรว่าไม่เต็มพระทัย บริจาค
จริง ทรงให้สัญญาณสองกุมารหนีไปซ่อนตัวเสียที่อื่น พระเวสสันดร จึงทรงต้องออกมาตามหาพระชาลีกัณ
หา
ครั้นทอดพระเนตรเห็นรอยเท้าเดินขึ้นมาจากสระ จึงตรัสเรียกพระโอรสธิดาว่า
“ชาลีกัณหา เจ้าจงขึ้นมาหาพ่อเถิด หากเจ้านิ่งเฉยอยู่ พราหมณ์เฒ่าก็จะเยาะเย้ยว่าพ่อนี้ ไร้วาจาสัตย์ พ่อ
ตั้งใจจะบาเพ็ญทานบารมี เพื่อสละละกิเลสให้บรรลุพระโพธิญาณ จะได้เป็นที่พึ่งแก่สัตว์โลกทั้งหลายในภาย
ภาคหน้า ให้พ้นจากทุกข์แห่งการเวียนว่ายตายเกิด เจ้าจงมาช่วยพ่อประกอบการบุญเพื่อบรรลุผล คือ พระ
โพธิญาณนั้นเถิด”
ทั้งสองกุมารทรงได้ยินพระบิดาตรัสเรียก ก็ทรงราลึกได้ถึงหน้าที่ของบุตรที่ดี ที่ต้องเชื่อฟังบิดามารดา
ราลึกได้ถึงความพากเพียรของพระบิดาที่จะประกอบบารมีเพื่อความหลุดพ้นจากกิเลส ทั้งยังราลึกถึงขัตติย

17. 12
มานะว่าทรงเป็น โอรสธิดากษัตริย์ไม่สมควรจะหวาดกลัวต่อสิ่งใด จึงเสด็จขึ้นมาจากสระบัว พระบิดาก็จูง
ทั้งสองพระองค์มาทรงบริจาคเป็นทานแก่ชูชก
ชูชกครั้นได้ตัวพระชาลีกัณหาเป็นสิทธิขาดแล้ว ก็แสดงอานาจฉุดลากเอาสอง กุมารเข้าป่าไป เพื่อจะ
ให้เกิดความยาเกรงตน พระเวสสันดรทรงสงสารพระโอรสธิดา แต่ก็ไม่อาจทาประการใดได้เพราะทรงถือว่า
ได้บริจาคเป็นสิทธิแก่ชูชกไปแล้ว
ครั้นพระนางมัทรีทรงกลับมาจากป่าในเวลาพลบค่า เที่ยวตามหาโอรสธิดาไม่พบ ก็มาเฝ้าทูลถามจาก
พระเวสสันดร พระเวสสันดรจะทรงตอบความจริงก็เกรงว่า นางจะทนความเศร้าโศกมิได้ จึงทรงแกล้งตาหนิ
ว่านางไปป่าหาผลไม้กลับมาจนเย็นค่า คงจะรื่นรมย์มากจนลืมนึกถึงโอรสธิดาและสวามีที่คอยอยู่
พระนางมัทรี ได้ทรงฟังก็เสียพระทัยทูลตอบว่า
“เมื่อหม่อมฉันจะกลับอาศรม มีสัตว์ร้ายวนเวียนดักทางอยู่ หม่อมฉันจะมา ก็มามิได้จนเย็นค่า สัตว์ร้าย
เหล่านั้นจึงจากไป หม่อมฉันมีแต่ความสัตย์ซื่อ มิได้เคยนึกถึงความสุขสบายส่วนตัวเลยแม้แต่น้อยนิด บัดนี้
ลูกของหม่อมฉันหายไป จะเป็นตายร้ายดีอย่างไรก็มิทราบ หม่อมฉันจะเที่ยวติดตามหาจนกว่าจะพบลูก”
พระนางมัทรีทรงออกเที่ยวตามหาพระชาลีกัณหาตามรอบบริเวณศาลา เท่าไรๆ ก็มิได้ พบจนในที่สุด
พระนางก็สิ้นแรงถึงกับสลบไป พระเวสสันดรทรงเวทนา จึงทรงนาน้าเย็นมาประพรมจนนางฟื้นขึ้น ก็ตรัส
เล่าว่าได้บริจาค โอรสธิดาแก่พราหมณ์เฒ่าไปแล้ว ขอให้พระนางอนุโมทนาในทานบารมีที่ทรงกระทา ไปนั้น
ด้วยบุตรทานที่พระราชสวามีทรงบาเพ็ญ และมีพระทัยค่อยบรรเทาจากความโศกเศร้า

18. 13
ฝ่ายท้าวสักกะเทวราชทรงเล็งเห็นว่า หากมีผู้มาทูลขอพระนางมัทรีไป พระเวสสันดรก็จะทรงลาบาก ไม่
อาจบาเพ็ญเพียรได้เต็มความปรารถนา เพราะต้องทรงแสวงหาอาหารประทังชีวิต ท้าวสักกะจึงแปลงองค์
เป็นพราหมณ์ มาขอรับบริจาคพระนางมัทรี
พระเวสสันดร ก็ทรงปิติยินดีที่จะได้ประกอบทารทาน คือ การบริจาคภรรยาเพื่อประโยชน์แก่บุคคลอื่น
พระนางมัทรีก็ทรงเต็มพระทัยที่จะได้ทรงมีส่วนในการบาเพ็ญทานบารมีตามที่พระเวสสันดรทรงตั้งพระทัย
ไว้
เมื่อได้รับบริจาคแล้ว ท้าวสักกะก็ทรงกลับคืนร่างดังเดิม และตรัสสรรเสริญอนุโมทนาในกุศลแห่งทาน
บารมีของพระเวสสันดร แล้วถวายพระนางมัทรีกลับคืนแด่พระเวสสันดร พระเวสสันดรจึงได้ทรงประกอบ
บุตรทารทาน อันยากที่ผู้ใดจะกระทาได้ สมดังที่ได้ตั้งพระทัย ว่าจะบริจาคทรัพย์ของพระองค์เพื่อประโยชน์
แก่ผู้อื่น โดยปราศจากความหวงแหนเสียดาย
ฝ่ายชูชกพาสองกุมารเดินทางมาในป่า ระหกระเหินได้รับความลาบากเป็นอันมาก และหลงทางไปจนถึง
เมืองสีพี บังเอิญผ่านไปหน้าที่ประทับพระเจ้าสญชัยทรงทอดพระเนตรเห็นพระนัดดาทั้งสองก็ทรงจาได้ จึง
ให้เสนาไปพาเข้ามาเฝ้า ชูชกทูลว่า พระเวสสันดรทรงบริจาคพระชาลีกัณหาให้เป็นข้าทาสของตนแล้ว
บรรดาเสนาอามาตย์และประชาชนทั้งหลาย ต่างก็พากันสงสารพระกุมารทั้งสอง และ ตาหนิพระเวสสันดรที่
มิได้ทรงห่วงใยพระโอรสธิดา
พระชาลีเห็นผู้อื่นพากันตาหนิติเตียนพระบิดาจึงทรงกล่าวว่า
“เมื่อพระบิดาเสด็จไปผนวชอยู่ในป่า มิได้ทรงมีสมบัติใดติดพระองค์ไป แต่ทรงมีพระทัยแน่วแน่ที่จะสละ
กิเลส ไม่หลงใหลหวงแหนในสมบัติสิ่งหนึ่งสิ่งใด แม้บุคคลอันเป็นที่รักก็ย่อมสละได้เพื่อประโยชน์แก่ผู้อื่น

19. 14
เพราะทรงมีพระทัยมั่นในพระโพธิญาณในภายหน้า ความรัก ความหลง ความโลภ ความโกรธ เป็นกิเลสที่
ขวางกั้นหนทางไปสู่พระโพธิญาณ พระบิดาของหม่อมฉันสละกิเลสได้ดังนี้ จะมาตาหนิติเตียนพระองค์หา
ควรไม่”
พระเจ้าสญชัยได้ทรงฟังดังนั้นก็ยินดี จึงตรัสเรียกพระชาลีให้เข้าไปหา แต่พระชาลี ยังคงประทับอยู่กับชู
ชก และทูลว่า พระองค์ยังเป็นทาสของชูชกอยู่ พระเจ้าสญชัยจึงขอไถ่สองกุมารจากชูชก
พระชาลีตรัสว่าพระบิดาตีค่าพระองค์ไว้พันตาลึงทอง แต่พระกัณหานั้นเป็นหญิง พระบิดาจึงตีค่าตัวไว้
สูง เพื่อมิให้ผู้ใดมาไถ่ตัวหรือซื้อขายไปได้ง่ายๆ พระกัณหา นั้นมีค่าตัวเท่ากับทรัพย์เจ็ดชีวิต เจ็ดสิ่ง เช่น ข้า
ทาส หญิงชาย เป็นต้น สิ่งละเจ็ดร้อย กับทองคาอีกร้อยตาลึง
พระเจ้าสัญชัยก็โปรดให้เบิกสมบัติท้องพระคลังมาไถ่ตัวพระนัดดาจากชูชก และโปรดให้จัดข้าวปลา
อาหารมาเลี้ยงดูชูชก เพื่อตอบแทนที่พาพระนัดดากลับมาถึงเมือง
ชูชกพราหมณ์เฒ่าขอทาน ไม่เคยได้บริโภคอาหารดีๆ ก็ไม่รู้จักยับยั้ง บริโภคมาจนทนไม่ไหว ถึงแก่
ความตายในที่สุด
พระเจ้าสัญชัยโปรด ให้จัดการศพแล้วประกาศหาผู้รับมรดก ก็หามีผู้ใดมาขอรับไม่ หลังจากนั้นพระ
เจ้าสญชัย จึงตรัสสั่งให้จัดกระบวนเสด็จเพื่อไปรับ พระเวสสันดรและพระนางมัทรีกลับคืนสู่เมืองสีพี เพราะ
บรรดาประชาชนก็พากันได้คิดว่า พระเวสสันดรได้ทรงประกอบทานบารมี อันยิ่งใหญ่กว่าทั้งหลายทั้งปวง ก็
เพื่อประโยชน์แห่งผู้คนทั้งหลาย หาใช่เพื่อพระองค์เองไม่
เมื่อกระบวนไปถึงอาศรมริมสระโบกขรณี กษัตริย์ทั้งหกก็ทรงได้พบกันด้วยความโสมนัสยินดี

20. 15
พระเจ้าสญชัยจึงตรัสบอกพระเวสสันดรว่า ประชาชนชาวสีพีได้เห็นสิ่งที่ถูกที่ควรแล้ว และพากันร่าร้อง ได้
ทูลเชิญเสด็จกลับเมืองสีพี พระเวสสันดร พระนางมัทรี และพระชาลีกัณหา จึงได้เสด็จกลับเมือง พระเจ้าสญ
ชัยทรงอภิเษกพระเวสสันดรขึ้นครองเมืองสืบต่อไป
ครั้นได้เป็นพระราชาแห่งสีพี พระเวสสันดรก็ทรงยึดมั่นในการประกอบทานบารมี ทรงตั้งโรงทานบริจาค
เป็นประจาทุกวัน ชาวเมืองสีพีตลอดจนบ้านเมืองใกล้เคียง ก็ได้รับพระเมตตากรุณา มีความร่มเย็นเป็นสุข
ชาวเมืองต่างก็เอื้อเฟื้อช่วยเหลือกัน มิได้โลภ กระหายในทรัพย์สมบัติ ต่างก็มีจิตใจผ่องใสเป็นสุข เหมือน
ดังที่พระเวสสันดรทรงตั้งพระปณิธานว่า พระองค์จะทรงบริจาคทรัพย์สมบัติทั้งปวง เพื่อประโยชน์สุขแก่ผู้อื่น
ด้วยทรัพย์ทั้งหลาย ทาให้เกิดกิเลส คือ ความโลภ ความหลงหวงแหน เมื่อบริจาคทรัพย์แล้ว ผู้รับก็จะได้
ประโยชน์จากสิ่งนั้น และมีความชื่นชม ยินดี ผู้ให้ก็จะ อิ่มเอมใจว่าได้ทาประโยชน์แก่ผู้อื่น เกิดความปิติยินดี
เช่นกัน ทั้งผู้ให้และผู้รับย่อมได้รับ ความสุขความพึงพอใจดังนี้
(หนังสือ ทศชาติ พระเวสสันดรชาดก) และ (ธรรมะไทย)

21. 16
ประทานให้ทานครั้งที่ ๑
-พระราชกุมารเวสสันดรทรงบริจาคทานตั้งแต่ ๔-๕ ชันษา ทรงปลดปิ่ นทองคาและเครื่องประดับเงิน
ทองแก้วเพชรให้แก่นางสนมกานัลทั่วทุกคนถึง ๙ ครั้ง
-เมื่อทรงเจริญชันษาได้ ๙ ปีก็ทรงตั้งจิตอธิฐานว่าจะบริจาคเลือดเนื้อและดวงหทัย
-ทรงโปรดให้ตั้งโรงทานทั่วพระนครใน ๖ ทิศ
ประทานให้ทานครั้งที่ ๒
อยู่มาครั้งหนึ่งในเมืองกลิงคราษฏร์เกิดข้าวยากหมายแพงเพราะฝนแล้ง ทาให้เพาะปลูกไม่ได้
ราษฎร์อดอยากได้รับความเดือนร้อนสาหัส ประชาชนชาวกลิงคราษฏร์พากันไปเฝ้าพระราชา ทูลว่า
ในเมืองสีพีนั้นมีช้างเผือกคู่บุญพระเวสสันดรชื่อว่า ช้างปัจจัยนาค เป็นช้างมีอานาจพิเศษ ถ้าอยู่
เมืองใด จะทาให้ฝนฟ้าตกต้องตามฤดูกาล พืชพันธุ์จะบริบูรณ์ ขอให้พระเจ้ากลิงคราษฏร์ ส่งทูตเพื่อ
ไปทูลขอช้างจากพระเวสสันดร พระเวสสันดรก็จะทรงบริจาคให้เพราะพระองค์ไม่เคยขัดเมื่อมีผู้ทูล
ขอสิ่งใด
ประทานให้ทานครั้งที่ ๓
ทรงบริจาคทานในพิธีสัตตสตกมหามาน จากการโดนเนรเทศ คือ ช้าง ม้า โคนม ทาสและทาสี
อย่างละ ๗00 บริจาคให้คนทั่วไป
สัตตสตกมหาทาน คือ
ช้าง ๗00 เชือก ทาส ๗00 คน
ม้า ๗00 ตัว ทาสี ๗00 คน
โคนม ๗00 ตัว ผ้าอาภรณ์ ๗00 ชิ้น
รถม้า ๗00 คัน นารี ๗00 นาง

22. 17
ประทานให้ทานครั้งที่ ๔
หว่างเดินทางไปในป่า ต่างก็มี ทหารวิ่งมาข้อ ม้า และ ราชรถ พระเวสสันดรก็ทรงยกให้จนต้อง
เดินเท้าอุ้มพระธิดาและโอรสเข้าป่าไป
ประทานให้ทานครั้งที่ ๕
ครั้งมีชายแก่ นามชูชก มาทูลขอ พระธิดาและพระโอรส กัณหา ชาลี พระเวสสันดรก็ทรงยกให้
ไป โดยบอก
พระนางมัทรีภายหลัง จึงทาให้พระนงทรงกันแสงจนสลบไป
ขณะนั้นท้าวสหัสนัยบนเกรงว่าจะมีชายโฉดมาทูลขอ พระนางมัทรี จึงจาแลงกายเป็นนักบวช
ชรามาทูลขอพระนาง พระเวสสันดรทรงยินดีบริจาคทานให้
พระสหัสนัยจึงทูลขอฝาก แล้วให้พระเวสสันดรรับพร ๘ ประการดังนี้
หนึ่ง ให้ทรงได้รับอภัยโทษ
สอง ให้ทรงช่วยคนถูกฆ่าได้
สาม ให้ไพร่ฟ้าได้พึ่งพา
สี่ ให้มั่นคงในมเหสี ไม่ลุ่มหลงสตรีอื่น
ห้า ให้ได้สืยสันติวงษ์
หก ให้มีสิ่งของบริจาคทานมิสิ้น
เจ็ด ให้มีอาหารทิพย์พอเพียงทุกรุ่งเช้า
แปด ให้ได้สาเร็จพระโพธิญาณ
(หนังสือ ทศชาติ พระเวสสันดรชาดก) ณ ห้องสมุดโรงเรียนจอม

23. 18
บทที่3
วิธิดาเนินการศึกษา
รายงานการศึกษาค้นคว้าเรื่อง และการวิเคราะห์ เรื่อง พระเวสสันดรชาดก เป็นรายงานประเภทค้นคว้าที่มุ้ง
การศึกษาเกี่ยวกับการให้ทานในพระเวสสันดรและการบาเพ็ญตนของพระเวสสันดร เพื่อศึกษาและเรียนรู้
เกี่ยวกับทศชาติ พระเวสสันดรชาดก สืบต่อไป โดยมีราลละเอียดของวิธีการ
ดาเนินการศึกษาดังต่อไปนี้
ลาดับขั้นต่อการศึกษา
๑.ประชุมปรึกษาการทาโครงงานการวิเคราะห์วรรณคดีเรื่องมัทนะพาธา
๒.ศึกษาเอกสารหรือขอ้มูลที่เกี่ยวขอ้งกบัการวิเคราะห์วรรณคดีเรื่องมทั นะพาธา
๓.ศึกษาค้นคว้าจากอินเทอร์เน็ตและและห้องสมุดของโรงเรียน
๔.รวบรวมข้อมูลที่ได้
๕.จัดทา รูปเล่มรายงาน

24. 19
บทที่4
ผลการศึกษาค้นคว้า
ผลของการศึกษาค้นคว้าที่นาเสนอในบทนี้ประกอบด้วย
1.เพื่อศึกษาการให้ทานและทรัพย์สินที่ปรากฏใน มหาเวสสันดรชาดก
2.เพื่อแสดงความคิดเห็นต่อการให้ทานและทรัพย์สินของพระเวสสันดร
ผลการศึกษาค้นคว้าตามการประทานให้ทานของพระเวสสันดรที่ปรากฏใน เรื่อง พระ
เวสสันดรชาดก
มี การให้ทานในแต่ละครั้งท่านได้ ให้อะไรบ่าง และ ให้แกใครบ่าง ทาไมต้องให้ และให้ไปจะทาให้ตัวเอง
ลาบากหรือเปล่าท่านไม่เคยคิด แต่ว่าการที่ท่านให้เพราะท่านกาลังบาเพ็ญตนอยู่ เช่นท่านได้ให้ทานแกชูชก
โดยการยกลูกของตนเองให้คนอื่นโดยง่าย และแถมยังยกภรรยาของตนให้ผู้อื่นโดยง่ายอีกด้วย ถ้าหากมี
คนมาขอบ้านเมืองท่านคงยกให้คนอื่นไปโดยง่ายอีกเช่นเคย ตามที่ประชาชนต่อว่าท่าน แต่ท่านคิดเพียงว่า
การให้ท่านแค่เพียงเล็กน้อยจะทาให้ผลที่ตอบแทนนั้นมหาศาล นั้นจึงเป็นแนวทางที่ท่านคิดเสอม

25. 20
บทที่5
สรุปผลการศึกษาค้นคว้า
รายงานการศึกษาค้นคว้าเรื่องการประทานให้ทานของพระเวสสันดร เป็นการศึกษาเรื่องราว ของ
พระพุทธเจ้า และ ทศชาติ ในเรื่อง พระเวสสันดรชาดก มีวัตถุประสงค์ของการศึกษาค้นคว้าเพื่อ เรียนรู้การ
ให้ทานของพระเวสสันดรได้อย่างถูกต้อง
สามารถผลการศึกษาค้นคว้าได้ดั้งนี้
1.สามารถเรียนรู้ได้จากประสบการณ์ของในแต่ละตัวละคร
2.ได้เรียนรู้เรื่องการให้ทานแก่คนอื่น
3.ได้เรียนรู้การทาเป็นกลุ่ม
4.สามารถนาความรู้ที่ได้ทารายงานเชิงวิชาการเรื่องการประทานให้ทานของพระเวสสันดรชาดก
ไปประยุกต์ใช้ในอนาคตได้
ข้อเสนอแนะ
-

26. 21
บรรณานุกรม
- ๑๐ เวสสันดรชาดก - ทศชาติชาดก – ธรรมะไทย (ออนไลน์)
แหล่งที่มา: http://www.dhammathai.org/chadok/legend10.php
- เนื้อเรื่องย่อ - มหาเวสสันดรชาดก กัณฑ์มัทรี - Google Sites
แหล่งที่มา: https://sites.google.com/site/kanipa031/neux-reuxng-yx
- หนังสือธรรมะ เรื่องทศชาติ