2. Համատարած շինարարություն, ավտոմեքենաների թվի
ավելացում և կանաչ տարածքների կրճատում: Ըստ 2010-13
թթ հետազոտությունների` Երևանի օդի աղտոտվածությունը
թույլատրելի սահմանից բարձր է. «Տարբեր
հետազոտությունների արդյունքում մենք հասկացանք, որ
Երևան քաղաքի տարածքում գործում են հանքավայրեր՝
քարի, ավազի, որոնք փոշու, աղտոտման առիթ են
հանդիսանում»,- նշում է ԳԱԱ Էկոլոգանոոսֆերային
հետազոտությունների կենտրոնը:
3.
4. Այս բոլորին գումարվում է նաև մայրաքաղաքի
տրանսպորտի հագեցվածությունը: ՀՀ պետեկամուտների
կոմիտեի տվյալներով՝ ավտոմեքենաների ներկրումը
զգալիորեն ավելացել է. միայն 2013թ. ներկրվել է 41,1
հազար ավտոմեքենա: Երևանի օդի աղտոտվածությունը
պայմանավորում է նաև շինարարությամբ. Ընթացող բաց
շինարարությունը խախտել է քաղաքի ամբողջ օդափոխիչ
համակարգը:
7. Մեքենաների արտանետումները ջերմոցային էֆեկտի
առաջացման պատճառներից են: Ինչպես գիտեք քիմիայի
դասընթացից` ներքին այրման շարժիչների աշխատանքը
բարելավելու նպատակով բենզինի մեջ ավելացվում են
կապարի օրգանական միացություններ: Վառելիքի այրման
արգասիքների հետ շրջակա միջավայր արտանետվող
կապարի միացությունները թունավորում են օդը:
Տրասնպորտային աղտոտումը նվազեցնելու միտումով
աշխարհի շատ երկրներում օրենքներ և կանոններ են
ստեղծվել:
8.
9. Դրանց թվին են պատկանում բենզինում կապարի քանակը
նվազագույնի հասցնելու նպատակով մեքենաներում տեղադրվող
կատալիտիկ վերափոխիչների, ֆիլտրերի կիրառումը, կապար
պարունակող բենզինի տեսակների փոխարինումը բենզինի այլ
տեսակներով:Բայց շատ երկրներում այդպիսի կանոններ առայժմ
չեն ընդունվել: Բազմաթիվ պետություններում խրախուսվում են
այն գիտական հետազոտությունները և տեխնոլոգիական
նորույթները, որոնք հնարավորությունը կտան նվազեցնել
տրասնպորտային միջոցներից շրջակա միջավայր արտանետվող
նյութերի քանակը և վնասակար ներգործությունը:
10. Հետազոտությունների համաձայն օդի աղտոտումը ոչ միայն
ազդում է մարդու միջավայրի վրա այլ նաև նրա
առողջության վրա, որը հանգեցնում է տարբեր տեսակի
հիվանդությունների։ Համաձայն Առողջապահության
համաշխարհային կազմակերպության՝ օդի աղտոտումը
պատճառ է դարձել 3,7 միլիոն մահվան 2012թ.-ին:
Հարց 3
Իսկ ինչպես է օդի աղտոտումը ազդում մարդու առողջության
վրա
11. Սմոգն ու մանր մասնիկներն օդի աղտոտման երկու հիմնական
տեսակներն են և կարող են քայքայիչ ազդեցություն թողնել
թոքերի վրա: Կարճատև ժամանակահատվածում աղտոտված օդը
ներշնչելը կարող է շնչուղիների բորբոքում առաջացնել,
ինֆեկցիայի պատճառ դառնալ և գևգռել շնչառական
համակարգը:Աղտատված օդի երկար ազդեցության հետևանքով
կարող է խանգարել թոքերի ֆունկցիան, առաջացնել քրոնիկ
շնչառական խնդիրներ և նույնիսկ թոքի քաղցկեղի պատճառ
դառնալ: Օդի աղտոտման այս ազդեցությունները , հավանաբար,
նորություն չէին Ձեզ համար, սակայն, պարզվում է՝ օդի
աղտոտումը կարող է նաև ազդել Ձեր սրտի վրա:
12.
13. Ժամանակի ընթացքում, պոլյուտանտների ներշնչումը կարող է
հանգեցնել սիրտ-անոթային հիվանդությունների: Եվ եթե Դուք
արդեն տառապում եք սիրտ-անոթային հիվանդությամբ, ապա
ավելի հակված եք պոլյուտանտների բացասական ազդեցությանը:
Օդի աղտոտումը նույնիսկ կարող է ազդել կյանքի սպասվող
տևողության վրա: Իսկապես, աղտոտված օդը կրճատում է
կյանքը 8.6 ամսով: Օդի մեկ քառակուսի մետրին բաժին ընկնող
պոլյուտանտների քանակի բարձրացումը 10 միկրոգրամով
բարձրացնում է մահացության ցուցանիշները 0.3 տոկոսով
յուրաքանչյուր օր:
14. Իհարկե այս ամենը ամբողջովին վերացնել հնարավոր չէ,
բայց մենք գիտենք նաև, որ իդեալական մթնոլորտային
օդով քաղաք գոյություն չունի, և եթե անգամ քաղաքում
մեքենա չլինի, իսկ տվյալ քաղաքի շինարարությունը լավ
լինի, միևնույն է, քամին բերում է այդ աղտոտված օդը,
բացի այդ, քաղաքը կարող է աղտոտվել նաև մթնոլորտային
տեղումների՝ անձրևի, ձյան և այլ շատ ուրիշ բաների
միջոցով:
15.
16. Վերջ
Օգտվել ենք հետևյալ աղբյուրներից՝ 1. 2. 3.
Նկարների աղբյուր՝ google.am
Նյութի Հեղինակներ՝ Օֆելյա Սարգսյան և Գայանե Մեջլումյան
Խորհրդատու՝ Էմանուել Ագջոյան
