2. Tanto a auga da na pedra que acaba por amolecela.
Non hai pedra por dura que sexa que non amoleza.
3. Galicia é un territorio moi
antigo onde as rochas están
moi presentes.
A acción erosiva da chuvia
ao longo dos tempos puxo
ao descuberto unha gran
cantidade de formacións
rochosas que antes se
atopaban debaixo da
superficie e creou nelas
unha gran variedade de
formas que, nalgúns
lugares, representan
auténticos monumentos
naturais.
Monte Pindo
4. A peneda é dura e a auga é miúda,
máis caíndo, caíndo, fai cavadura.
A pedra é dura e a pingueira miúda,
máis caíndo a cotío fai cavadura.
5. As correntes de auga excavan profundos canóns ou cavorcos e
forman pozas e pilancóns nas rochas do leito dos ríos.
6. Un cavorco ou barranqueira é val estreito e fondo escavado pola auga
das doiras (regos temporais de augas revoltas)
7. En ningún lugar se fai tan atractiva a auga como en combinación coa
pedra.
A pedra fai cantar a auga, a auga dalle forma á pedra, e xuntas danse
voz e vida. Un murmurio que sempre nos atrae.
8. A auga da chuvia, pouco a pouco forma na pedra pías, cacholas, penas
furadas…
10. Desde tempos moi
antigos a xente puxo
ás pedras traballadas
pola auga nomes
propios ou asociados a
crenzas, mitos e
lendas.
O Xigante do Pindo
11. NOMES DAS ROCHAS TRABALLADAS OU DESCUBERTAS POLA AUGA:
Pena, penedo: pedra grande
12. NOMES DAS ROCHAS TRABALLADAS OU DESCUBERTAS POLA AUGA:
Laxe: pedra grande aplanada
13. NOMES DAS ROCHAS TRABALLADAS OU DESCUBERTAS POLA AUGA:
Con: rocha que sobresae do terreo ou da auga.
14. NOMES DAS ROCHAS TRABALLADAS OU DESCUBERTAS POLA AUGA:
Lastra: rocha plana que sobresae verticalmente do terreo
Serra da Lastra
A erosión deixa ao
descrubesto cristas formadas
polas rochas máis resistentes
(cuarcitas)
15. NOMES DAS ROCHAS TRABALLADAS OU DESCUBERTAS POLA AUGA:
Pelouro, seixo ou coio: pedra redondeada pola auga. As
grandes chámanse callaos e as pequeniñas xogas.
Coído ou boleira: agrupación de coios na beira da auga.
31. Desde tempos remotos as pedras con formas curiosas, en dificil
equilibrio ou con ocos, e aquelas nas que se formaban pías e cacholas
que retiñan auga, deron lugar a gran cantidade de lendas e ritos
relacionados co amor, a fecundidade ou a curación de diversas
enfermidades físicas ou psíquicas.
32. Hai penas para curar o tangaraño, as dores dos ósos, os males da
cabeza... Outros penedos teñen poderes maléficos e neles nacen os
malos ventos ou viven seres malignos.
33. PEDRAS ABALADOIRAS, PEDRAS DO EQUILIBRIO, PEDRAS CABALEIRAS,
PEDRAS CABALGANTES
Téñense empregado para probar a fidelidade das mulleres, a virxinidade das mozas,
a culpabilidade dos reos… Segundo abalen ou non responden ás preguntas que se
lles fagan.
34. BERCES/CAMAS
Son pedras que combaten a infertilidade tendo relacións nelas. Noutras déitanse as
mulleres a tomar o luar para ter bos partos
-Camas do Santo: nelas suponse que estivo deitado algún santo: Santiago en
Padrón, Santo Amede en Tállara, San Lourenzo no monte Aloia,…
Berce da Virxe (A Lanzada)
35. CORGOS, PÍAS
A auga das pías cura enfermidades das persoas e animais.
-A auga da Pioca de Santa Mariña de Augas Santas cura aos doentes dos ouvidos.
-Nalgúns lugares relaciónase a forma do manancial coa doenza que cura a auga. En
Paderne de Allariz hai un manancial cunha rocha en forma de orella. Crese que a
auga cura enfermidades dos ouvidos.
36. PENADAUGA,
Nas proximidades da igrexa de Santa Sabela de Escuadro. Un santuario de tradición
moi antiga. A xente acode a curar distintos males (especialmente as espullas) coa
auga que se acumula no alto da pedra, nunha gran pía natural, e vai esbarando polo
seu interior.
37. PENEDOS DAS RODAS
Nas proximidades de Rábade (Lugo), contan que unha ten ouro e a outra xofre. Non
se poden romper porque non se sabe cal é a do ouro e xofre extenderíase
queimando todo.
38. PEDRAS FURADAS
Pedra do Arangaño, en Perrelos (Sarreaus). Segundo a tradición os nenos
entarangañados facíanse pasar polo burato da pedra para que curasen e despois
deixábase alí a roupa.
39. COVA DA SERPE
Na Pena Furada, na serra da Cova da Serpe. Segundo a lenda nesta cova vivía unha
gran serpe que comía ao gando e ás persoas. Outra versión di que a serpe baixaba
polas noites á aldea e mamaba leite das vacas.
40. PENA DA MOURA
Conta a lenda que a pena era transportada na cabeza por unha moura e ao pousala
no chan comezou a medrar. A base sobre a que descansa sería a rodela que levaba a
moura na cabeza.
Outra lenda di que agocha un tesouro.
41. PORTALÉN (PORTA DO ALÉN)
É unha entrada ao Máis Alá. A persoa que quere falar cos defuntos ten que
atravesar a porta de norte para sur, e entón pode entrar en contacto co mundo do
Alén. Despois ten que gardar silenzo, se non a súa voz vólvese ronca ou pode sufrir
males peores. Tamén hai que deixar un prato con comida para os defuntos.
42. PRINCESAS PETRIFICADAS
No coto do castelo (Vilamartín de Valdeorras) hai tres princesas encantadas que
foron convertidas en pedras polos mouros cando fuxían con elas perseguidos por
Roldán e os seus cabaleiros.
43. PRINCESAS PETRIFICADAS
En Puxares (Quiroga) había tres
costureiras moi bonitas. Roldán
namorouse delas. Para darlle largas
dixéronlle:
“Temos de ir contigo ás Francias
Cando veña o río Xares
Por diante da nosa casa”
Foi tal a ansia de Roldán que cambiou o
curso do río Xares. O veciños cantaban:
Costureiras de Puxares
Vinde lavar as perniñas
Ás augas do río Xares.
As costureiras fuxiron e pedíronlle
axuda ao demo que as convertiu en
pedras.
