2. KRİZ NEDİR?
İşletme alanında“kriz, beklenmeyen ve
önceden sezilmeyen, hızlı bir şekilde cevap
verilmesi ve yönetilmesi gereken, şirketin
önleme ve uyum mekanizmalarını yetersiz
hale getirerek, mevcut değerlerini, amaç ve
varsayımlarını tehdit eden gerilim durumu”
olarak ifade edilir. Kriz döneminin en belirgin
ve gerilim yaratıcı özelliği “belirsizliktir”.
3. KRİZ YÖNETİMİ NEDİR?
Olası kriz durumuna karşılık, kriz
sinyallerinin alınarak, değerlendirilmesi
ve örgütün kriz durumunu en az kayıpla
atlatabilmesi için gerekli önlemlerin
alınması ve uygulanması sürecidir.
4. KRİZ YÖNETİMİNİN TEMEL
PRENSİPLERİ
1. Objektif durum değerlendirmesi
2. Radikal, tutarlı, uygulanabilir hedefler üzerine inşa edilmiş ana ve
ayrıntı iş planları
3. Birbiriyle uyumlu ve motive edilmiş "iş takımları" ve aksiyon planları
hazırlanması
4. Krizin çalışma ortamında yarattığı olumsuz etkileri paylaşabilen, iş
ortaklarını motive edebilen, resmin bütününü görebilen, objektif,radikal,
tutarlı, güven veren güçlü bir lider yönetici veya yetkin fonksiyonel
yöneticilerden, uzmanlardan oluşan ortak yönetim ekibinin
oluşturulması
5. Hızlı, entegre ve güvenli işleyen bilgi sisteminin oluşturulması
6. Güçlü bir iletişim, halkla ilişkiler desteği ve başarı paylaşım modeli
oluşturulması
7. Olmayan veya yetersiz kaynakların satın alma veya iş ortaklığı yoluyla
tamamlanması
8. Krizle ilgili bilgilerin yeni kriz senaryoları ve yönetim planları
geliştirilmesinde kullanılmak üzere arşivlenmesi ve değerlendirilmesi
5. KRİZ YÖNETİMİNİN ÖZELLİKLERİ
• Kriz yönetimi,yönetimin özel bir şeklidir.
• Kriz yönetimi,örgütün faaliyetlerini yerine getirmesini
zorlaştırabilecek ve imkansız hale getirebilecek nitelikteki
olaylarla ilgilidir.
• Kriz yönetimi,örgütün krizi en az kayıpla ve zararla
atlatılmasını sağlamaya yöneliktir.
• Kriz yönetimi,ayrı bir uzmanlık gerektirdiği için örgüte ek
maliyetler yükler.
• Kriz yönetimi ilkeleri,stratejik yönetim ilkeleri ile çok
yakından ilgilidir.
• Kriz yönetimi karmaşık bir süreçtir.
• Kriz yönetimi,örgütün gelecekte karşılaşabileceği krizlere
karşı hazırlıklı olmasını ve ondan kurtulabilmesini sağlar.
6. 2008_2011 KÜRESEL KRİZ
2007’den önce ABD konut piyasasında mortgage
(ipoteğe dayalı konut kredisi) uygulamasının geri
ödeme imkanı zayıf olan geniş bir kesime
yaygınlaştırılması, ayrıca bu kredilerin finans
kuruluşları tarafından menkul kıymet haline
getirilerek trilyonlarca $’ lık suni finansal kaynaklar
oluşturulması ve bu kaynakların vadeli piyasalara
yatırılması, risk yönetiminin göz ardı edilmesi ve
denetim yetersizliği, Haziran 2007’de ABD’de
Finansman Krizi’nin ortaya çıkmasına yol açmıştır.
2008’in son çeyreğinde ABD’de birçok banka ve
finans kuruluşunun iflas etmesi, bu krizin, Türkiye
dahil, başta İngiltere ve Almanya gibi AB ülkelerine,
bilahare de Uzak Doğu dahil bütün sanayileşmiş
ülkelere sıçrayarak hızla yaygınlaşmasına yol
açmıştır.
7. İflas Eden Dev Şirketler
Finansal ekonomik krizle birlikte ABD başta
olmak üzere dünyanın farklı ülkelerindeki
birçok şirket iflas etmek zorunda kaldı.
Bankaların peş peşe batışıyla iyice derinleşen
krizde, devletlerin ekonomileri bile tehdit
altına girdi, ülkelerin iflası konuşulmaya
başlandı. Kimi kötü yönetimden, kimi finansal
darboğazdan kurtulamadığı için çökmekten
kurtulamayan şirketler, bir zamanlar
devletlerden bile daha güvenilirdiler. İşte o
iflas vakaları!
8. GENERAL MOTORS & CIT
• General Motors
İflas Tarihi: 06/01/2009 Varlıklar: 91.000.000.000 $
ABD'nin en büyük otomotiv şirketi olan General Motors da
finansal krize dayanamayıp iflas eden kuruluşlar arasına
katıldı. Marka, Chevy, Cadillac, Buick ve GMC olarak yoluna
devam ederken diğer zayıf markalar satıldı ya da gruptan
ayrıldı.
• CIT
İflas Tarihi: 11/01/2009 Varlıklar: 71.000.000.000$ En
güvenilir şirketlerden olan CIT, aynı başarısını sürdüremedi.
Diğer tüm finansal kurumlar gibi borç batağına saplanarak
iflas etti. CIT, banka olmak için onay aldı ve CIT Bank oldu.
9. CHRYSLER LLC & THORNBURG
MORTGAGE
• Chrysler
LLC İflas Tarihi: 04/30/2009 Varlıklar: 39.000.000.000 $
ABD Başkanı Barack H. Obama, Amerikan otomobil
şirketi Chrysler'in iflasını onayladı. Chrysler'ın
varlıklarının büyük bölümünün İtalyan Fiat'a satışı
onaylandı.
• Thornburg Mortgage
İflas Tarihi: 05/01/2009 Varlıklar: 36.500.000.000 $
1993 yılında kurulan ABD'li jumbo mortgage kuruluşu
Thornburg Mortgage, finansal krizden kurtulamayarak
iflastan korunma başvurusu yaptı. Şirket, iflas sürecinde
anahtar üniteleri satma kararı aldı.
10. GENERAL GROWTH PROPERTİES INC &
LYONDELL CHEMİCAL COMPANY
• General Growth Properties Inc
İflas Tarihi: 04/16/2009 Varlıklar: 29.500.000.000 $
ABD'nin halka açık gayrimenkul yatırım şirketi olan General Growth
Properties, alacaklılarıyla anlaşma sağlayamadığı için iflasa
sürüklendi.
• Lyondell Chemical Company
İflas Tarihi: 01/06/2009 Varlıklar: 29.300.000.000 $
Dünyanın en büyük üçüncü petrokimya şirketi LyondellBasell, 26
milyar dolar borcunu yeniden yapılandırmayı başaramayınca
dünyadaki 79 kuruluşunu iflastan koruma başvurusu yaptı.Lyondell
Chemical 27.1 milyar dolar aktif ve 19.4 milyar dolar borç açıkladı.
Başvuru, 2007´de Basell´in 12.7 milyar dolara Lyondell´i almasıyla
kurulan LyondellBasell´in Avrupa, Asya ve diğer bölgelerdeki
yüzlerce kuruluşunu kapsamıyor.
11. 2008-2011 Arası Türkiye’de Ekonomik
Büyüme
2008’de ortaya çıkan ve ülkemizde esas
etkisini 2009’da hissettiren küresel kriz,
Türkiye’yi özellikle dış ticaret kanalıyla kötü
etkilemiştir. 2008’de ancak %0.7 büyüyen
ekonomi 2009 yılında %4.8 küçülme
kaydetmiştir.2010 yılında ise büyüme oranı
ise %9.2 olarak gerçekleşmiştir: bir sene
önceki küçülme oranının matematiksel etkisi
de, 2010 yılının yüksek büyüme hızının ortaya
çıkmasında etkilidir. Nihayet 2011 yılında ise
ekonomi %8.5 büyümüştür.
