2. PĠAGET'NĠN AHLAK GELĠġĠM KURAMI
Çocukların bilişsel ve kişilik gelişimleri yetişkinlerden
farklılık gösterdiği gibi ahlaki düşünme gücü de
farklıdır.
Piaget, çocukların ahlak gelişimlerini anlama da,
kuralları nasıl yorumladıklarını öğrenmenin önemli
olduğunu düşünmüştür.
Çocukların ahlak gelişim özelliklerini onların oyunlarını
gözleyerek açıklamaya çalışmıştır.
Piaget, çocuğun bilişsel gelişimi ile ahlaki yargıları
arasında ilişki olduğuna inanmaktadır.
3. PĠAGET'NĠN AHLAK GELĠġĠM KURAMI
Piaget’ye göre altı yaşın altında, çocukların kuralları
yoktur.
İki yaş civarındaki çocukların, kural olmaksızın sadece
oynadıklarını gözlemiştir.
İki-altı yaş arasındaki çocuklar ise, kuralların
farkındadırlar. Ancak, kuralların ne amaçla konduğunu
ya da onları neden izlemek gerektiğini anlayamazlar.
Piaget’ye göre okulöncesi dönemde, çocuklarda kural
kavramı olmadığından, bu dönemde ahlak söz konusu
değildir. Bu nedenle ahlak gelişimi, çocuğun işlem
öncesi dönemden, somut işlemler dönemine geçtiği 6
yaşa kadar başlamaz.
4. PĠAGET'NĠN AHLAK GELĠġĠM KURAMI
Piaget araştırmalarında, çocukların doğru yanlış anlayış
ve yargılarını da ele almıştır; oyun sırasında oyun
kuralları ile ilgili sorular sormuş ve cevaplarını
incelemiştir.
Ayrıca Piaget çocukların ahlâkî yargılarını incelemek
için küçük öyküler geliştirmiştir.
Piaget, ahlâkî akıl yürütmenin ilk çocuklukla ergenlik
arasında giderek anlamlı bir biçimde
değiştiği, değişimlerin düzenli ve kestirilebilir
olduğu, aşağı yukarı düşüncedeki gelişimsel
değişimlerle aynı zamana rastladığı sonucuna varmıştır.
(Gander ve Gardiner,1998).
5. PĠAGET'NĠN AHLAK GELĠġĠM KURAMI
Piaget’ye göre, çocuğun ahlâk ve adalet konularındaki
fikirleri, hem olgunlaşmanın hem de çevrenin etkisiyle
değişiyor. (Jersild, 1979).
Piaget, 1962 yılında, ahlâkî duyguların da tıpkı mantıklı
düşünmede değişmezlik ilkesinin bir temel oluşu
gibi, değişmez bir takım değerler üstünde yükseldiğini
bir varsayım olarak ileri sürdü.
7. PĠAGET'NĠN AHLAK GELĠġĠM KURAMI
1. DIġSAL KURALLARA BAĞLILIK DÖNEMĠ
Bu dönem, 6-12 yaş arasını kapsamaktadır.
Çocuk kuralların değişmezliğine inanmaktadır, kural-
lara uymayanların otomatik olarak cezalandırılması
gerektiğini düşünür.
Kayıtsız şartsız otoriteye uyma söz konusudur. Bu
dönemde çocuğa ebeveyni ve diğer yetişkinler
tarafından ne yapması ve ne yapmaması gerektiği
söylenir.
Kurallara uymamasının doğal sonucunun cezalandırıl-
mak olduğuna inanır.
8. PĠAGET'NĠN AHLAK GELĠġĠM KURAMI
1. DIġSAL KURALLARA BAĞLILIK DÖNEMĠ
Yargı, sadece sınırlı olan gerçeklere dayalıdır ve kural
ihlalinde ceza, otomatik olarak verilmelidir.
Davranışın gerisindeki nedenler dikkate alınmaz.
Böyle bir mantık çocukların, kuralların kesin ve
değişmez olduğunu inanmalarına neden olur.
9. PĠAGET'NĠN AHLAK GELĠġĠM KURAMI
2. AHLAKĠ ÖZERKLĠK DÖNEMĠ
Bu dönemde, çocuğun sosyal dünyası giderek artan
akran guruplarıyla genişlemiştir.
Çocuğun sürekli diğer çocuklarla etkileşimde
bulunması ve işbirliği yapması, kurallar hakkındaki
fikirlerin değişmesine zemin oluşturur ve ahlak ilkeleri
değişmeye başlar.
Kuralların insanlar tarafından oluşturulduğu ve
gerektiğinde değiştirilebileceği bilincine ulaşır.
10. PĠAGET'NĠN AHLAK GELĠġĠM KURAMI
2. AHLAKĠ ÖZERKLĠK DÖNEMĠ
Ceza, artık kuralların ihlal edilmesiyle otomatik olarak
uygulanması gereken bir durum değildir.
Kuralların ihlal edilme nedenleri de önemlidir.
Diğer bir deyişle, yargıda bulunurken kuralları ihlal
edenlerin niyetleri ve içinde bulundukları durumlarda
dikkate alınır