SlideShare a Scribd company logo
1 of 28
Download to read offline
PROJEKT KODEKSU
ESTETYZACJI
STAREGO MIASTA W OLSZTYNIE
PROJEKT KODEKSU ESTETYZACJI
STAREGO MIASTA W OLSZTYNIE
2
Spis treści
WPROWADZENIE	 3
1. UNIFIKACJA WYGLĄDU OGRÓDKÓW PIWNYCH, SZYLDÓW I MARKIZ	 5
1.1. WYGLĄD OGRÓDKÓW PIWNYCH I ICH CZĘŚCI SKŁADOWYCH	 5
1.1.2. Parasole	 6
1.1.3. Wyposażenie ogródków	 6
1.1.4. Obiekty kubaturowe w ogródkach	 6
1.2. OGÓLNE ZASADY WYGLĄDU SZYLDÓW I NOŚNIKÓW REKLAMOWYCH	 8
1.2.1. Pole ochronne powierzchni reklamowej	 8
1.2.2. Pole ochronne elewacji	 8
1.2.3. Typografia	 8
1.2.4. Kolorystyka	 9
1.2.5. Materiał i forma	 9
1.2.6. Zasady szczegółowe umieszczania szyldów i nośników reklamowych
oraz wymogi w zakresie ich form na Starym Mieście w Olsztynie	 10
1.3. MARKIZY	 13
2. WYELIMINOWANIE ZE STAREGO MIASTA REKLAM PLANDEKOWYCH	 14
3. SYSTEM INFORMACJI WIZUALNEJ MIASTA (SIWM)	 17
3.1. SIWM - elementy, opis 	 17
4. NARZĘDZIA MARKETINGOWE„W SŁUŻBIE OŻYWIENIA”STARÓWKI	 20
4.1. System karteczkowy w pubach, restauracjach, klubach, itd.	 20
4.2. Wirtualne wędrówki po starówce na stronie www i DVD lub minidisku	 20
4.3.„Oaza dla dzieci”ma starówce	 21
ZAKOŃCZENIE	 22
ŹRÓDŁA	 23
PROJEKT KODEKSU ESTETYZACJI
STAREGO MIASTA W OLSZTYNIE
3
WPROWADZENIE
Truizmem będzie stwierdzenie, że starówka to przysłowiowa wizytówka każdego miasta.
Z reguły jest to przestrzeń wyróżniająca się starą interesującą architekturą, zabytkami, roz-
winiętą infrastrukturą gastronomiczno-usługową. To zwyczajowe miejsce spotkań miesz-
kańców oraz cel wycieczek turystów. W kontekście strategii rozwoju miasta, Stare Miasto
musi się zatem sytuować jako tzw. obszar wzrostu gospodarczego.
Ze strony przedsiębiorców funkcjonujących w obrębie starówki pociąga to za sobą wymóg
zwrócenia baczniejszej niż dotychczas uwagi na estetykę użytkowanych obiektów oraz ko-
nieczność sięgania po nowoczesne narzędzia marketingowe służące pobudzaniu zainte-
resowania klientów. Z drugiej strony, działania samorządu miejskiego muszą iść w parze
z zaangażowaniem lokalnego biznesu. Sugerowane formy wsparcia to m.in. ułatwienia ad-
ministracyjne (np. pozwolenia wydawane na dłużej niż jeden rok) oraz myślenie w katego-
riach długofalowego rozwoju i wspólnego dobra (przy tym postulacie w przypadku olsz-
tyńskiej starówki tematem numer jeden są plany budowy parkingu).
Wykonana na roboczo analiza SWOT wskazuje
na kierunki rozwoju olsztyńskiej starówki.
Atutami Starego Miasta są: interesujące
zabytki (zamek, Bazylika Mniejsza, Wy-
soka Brama), Muzeum Warmii i Mazur,
kumulacja wydarzeń artystyczno-kul-
turalnych w okresie letnim (m.in. Olsz-
tyńskie Lato Artystyczne), rozwijanie
atrakcyjnych przedsięwzięć poza okre-
sem letnim (m.in. Warmiński Jarmark
Świąteczny), rozwinięta infrastruktura
gastronomiczno-usługowa (łącznie
około 500 pubów, restauracji, sklepów
i innych punktów), bliskość terenów
zielonych (m.in. rewitalizowany Park
Podzamcze) i zbiorników wodnych
(rzeka Łyna, jezioro Długie), promocyj-
ny kontekst postaci związanych z Olsztynem (Mikołaj Kopernik, Erich Mendelssohn).
PROJEKT KODEKSU ESTETYZACJI
STAREGO MIASTA W OLSZTYNIE
4
Do słabych stron starówki należą: brak dużego parkingu (parkingów), brak przejrzystego
oznakowania (System Informacji Miejskiej), bałagan estetyczny (wygląd ogródków piw-
nych, reklam, szyldów, etc.), bliskość odciągającego klientów Centrum Handlowego„Alfa”,
zmieniająca się w ciągu roku organizacja ruchu kołowego, słabość promocyjna (brak lub
mała wyrazistość przekazów promocyjnych dotyczących oferty lokali), słaba, konserwatyw-
na i nie dywersyfikująca grup odbiorców oferta lokali rozrywkowych, sezonowość oferty
kulturalno-artystycznej, tzn. istotny niedobór imprez poza okresem letnim.
Celem niniejszego dokumentu nie jest przygotowanie swoistej„recepty na sukces”starów-
ki – chodzi raczej o wskazanie racjonalnie uzasadnionych kierunków zmian opierających
się na standardach, które wykorzystują metropolie będące w opisywanej materii o krok
przed Olsztynem (Wrocław, Trójmiasto, Toruń). Większość proponowanych zmian ma cha-
rakter etapowy – należy zdać sobie sprawę, że pożądana zmiana wizerunku Starego Miasta
w Olsztynie nie nastąpi z dnia na dzień. Z pewnością punktem wyjścia do tych zmian może
być wzrost świadomości przedsiębiorców działających na terenie starówki – oczywiście
równoległy z adekwatnymi ruchami ze strony władz Olsztyna.
Opracowanie uwzględnia cztery obszary tematyczne:
1. UNIFIKACJA WYGLĄDU OGRÓDKÓW PIWNYCH, SZYLDÓW I MARKIZ
2. WYELIMINOWANIE ZE STAREGO MIASTA REKLAM PLANDEKOWYCH
3. OPRACOWANIE KONCEPCJI SYSTEMU IDENTYFIKACJI WIZUALNEJ MIASTA
4. NARZĘDZIA MARKETINGOWE„W SŁUŻBIE OŻYWIENIA”STARÓWKI
PROJEKT KODEKSU ESTETYZACJI
STAREGO MIASTA W OLSZTYNIE
5
1. UNIFIKACJA WYGLĄDU
OGRÓDKÓW PIWNYCH, SZYLDÓW I MARKIZ
1.1. WYGLĄD OGRÓDKÓW PIWNYCH I ICH CZĘŚCI SKŁADOWYCH
W toku przeprowadzonych konsultacji, w których brali udział: urzędnicy Wydziału Kultu-
ry, Promocji i Turystyki Urzędu Miasta Olsztyn, przedstawiciele Miejskiego Zarządu Dróg
i Mostów, Miejski Konserwator Zabytków, przedstawiciele skupiającego przedsiębiorców
Stowarzyszenia „Starówka Razem”, lokalni specjaliści ds. reklamy i promocji, graficy, arty-
ści-plastycy, itp., pojawiło się szereg postulatów dotyczących różnych aspektów estetyki
starówki. Jednym z omawianych tematów był wygląd letnich ogródków piwnych (ich liczba
waha się od 37 do 40). Spostrzeżenie, co do którego zasadniczo wszyscy uczestnicy konsul-
tacji byli zgodni mówi, że obecny wygląd ogródków pozostawia wiele do życzenia. Razi ko-
lorystyczny rozgardiasz, zauważalną negatywną tendencją jest brak spójności estetycznej
tych obiektów z otaczającą je architekturą (kontekst historyczny). Ten stan wynika głównie
z braku standardów. A zatem wytyczenie stosownych reguł w tym zakresie przyniesie ko-
rzyści zarówno właścicielom ogródków, jak i instancjom decyzyjnym, odpowiedzialnym za
regulacje i wydawanie pozwoleń ws. wyglądu i lokalizacji.
Inne negatywne uwagi dotyczyły wielkości i krzykliwości reklam umieszczonych np. na
parasolach. Dodatkowo przedsiębiorcy ze starówki zwrócili uwagę na uciążliwość wymo-
gu corocznego ubiegania się o zezwolenia u Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków (na
funkcjonowanie ogródków) i w MZDiM (kwestia lokalizacji). Wydaje się, że po spełnieniu
pewnych warunków ze strony przedsiębiorców ze starówki, realnym rozwiązaniem byłoby
wydłużenie okresu ważności zezwoleń do trzech lat (a w dalszej perspektywie czasowej
nawet do 5-7 lat). Wcześniej należy jednak wprowadzić kodeks systemowych zasad do-
tyczących poszczególnych elementów wyglądu ogródków. Zasadniczym postulatem jest
ujednolicenie wyglądu ogródków oraz podporządkowanie go pod względem dominant
estetycznych otaczającej architekturze.
Z pewnością należy też ostatecznie zmierzyć się z zagadnieniem lokalizacji ogródków na
starówce. Do rozstrzygnięcia pozostaje bowiem alternatywa: z jednej strony część przedsta-
wicieli Stowarzyszenia„Starówka Razem”optuje za podtrzymaniem istniejącego status quo,
z drugiej zaś strony pojawiają się głosy wskazujące na potrzebę ustanowienia konsekwent-
nej reguły sytuowania ogródków w bezpośrednim sąsiedztwie lokali (wedle ściśle określo-
nych zasad dotyczących wymiarów i proporcji ogródków względem wielkości lokali).
PROJEKT KODEKSU ESTETYZACJI
STAREGO MIASTA W OLSZTYNIE
6
1.1.2. Parasole
Standaryzacja w zakresie kolorystyki parasoli powinna uwzględniać funkcjonalność form
wykonawczych, jak również estetycznych. Parasole przy ogródkach powinny być w iden-
tycznym kolorze. Postulowane kolory to ecru albo stonowana zieleń. Zakazana krzykliwa
i zajmująca dużą powierzchnię reklama na parasolach. Reklama postulowana: stonowana,
w wersji minal i tylko na falbanach parasoli. W kontekście wprowadzania zasad estetyzacji
starówki, należy zwrócić uwagę na ważną datę – przełom października i listopada – okres,
w którym przedsiębiorcy ze starówki zamawiają w kompaniach piwowarskich i firmach-
matkach w przypadku franszyzy parasole i inne elementy ogródków. Do tego czasu muszą
otrzymać pełną specyfikację zarówno w zakresie estetyki, jak i funkcjonalności.
1.1.3. Wyposażenie ogródków
Wyposażenie ogródków letnich (stoliki, ławy, krzesła) powinno być wykonane z materiałów
naturalnych (drewno, wiklina). Plastik zakazany. Dopuszczalne stosowanie połączeń mie-
szanych z metaloplastyką. Na szeroko rozumianym wyposażeniu ogródków letnich można
zamieszczać znaki reklamowe firm finansujących przedsięwzięcie. Warunek: elementy re-
klamowe powinny być nieduże, stonowane, z adekwatnego materiału (postulowana meta-
loplastyka). Kolorystyka znaków reklamowych – w barwach obowiązujących u poszczegól-
nych wykonawców (firm finansujących) lub w systemie monochromatycznym (jeden kolor).
Ogrodzenia i podesty ogródków – materiały naturalne, adekwatne do zastosowanych przy
meblach.
1.1.4. Obiekty kubaturowe w ogródkach
Kolejna kwestia sporna pomiędzy restauratorami, a MKZ. Chodzi o minibary z nalewakami
do piwa umiejscowione w ogródkach. Restauratorzy„są za”– to kwestia ekonomiczna (szyb-
kość w dostarczaniu napojów klientom). Wskazują na duży ruch konsumencki występujący
w trakcie imprez masowych organizowanych na starówce w okresie od początku maja do
końca września. MKZ jest przeciwny, wskazując na względy estetyczne. Kompromis możli-
wy w sytuacji zlecenia wykonania projektu jednolitego wyglądu minibarów architektowi,
który uwzględni zalecenia konserwatorskie.
Biorąc pod uwagę fakt, że wprowadzenie zmian dotyczących wyglądu ogródków niesie
za sobą pewne nakłady finansowe ze strony restauratorów (a są i inne względy – np. in-
dywidualne gusta przedsiębiorców, ich konserwatyzm, itd.), należy się spodziewać, że ten
proces może postępować opornie. Konieczne będzie zatem profesjonalne uświadamianie
zainteresowanych podmiotów, że wspomniane zmiany leżą w ich interesie. Dlatego Wy-
dział KPT Urzędu Miasta planuje uruchomienie podstrony internetowej (robocza nazwa
domeny: www.pieknastarowka.olsztyn.eu), na której znajdą się m.in.: zasady estetyzacji
PROJEKT KODEKSU ESTETYZACJI
STAREGO MIASTA W OLSZTYNIE
7
Starego Miasta w formie downloads, zbiór dobrych praktyk z innych miast w Polsce i za
granicą, wizualizacje dobrych przykładów z Olsztyna (jako forma wyróżnienia), itp. Postu-
lowanym rozwiązaniem byłoby budowanie społeczności świadomych starówkowiczów po-
przez wprowadzenie obrandowanego certyfikatu (np. w formie naklejki na drzwi lokalu),
a w przyszłości powołanie Klubu Estetycznej Starówki.
Pytania:
- M. Obarek, M. Kuberska: ile czasu zajmie opracowanie projektu plastycznego i specyfikacji
technicznej ogródków piwnych z uwzględnieniem wszystkich ich części składowych?
-B.Zalewska,A.Juszczyszyn,P.Jaszczuk:czypozaakceptowaniuzasadestetycznychdlaogród-
kówistniejąjakiekolwiekprzeciwwskazaniadowydawaniapozwoleńnaogródkinaokresdłuż-
szy niż jeden rok, jeśli tak – jaki może być maksymalny okres obowiązywania pozwolenia?
- A. Goździewski: jaki jest ostateczny termin przedłożenia wypracowanych zasad kontrahentom
partnerom zaopatrującym puby i restauracje w wyposażenie ogródkowe?
- P. Jaszczuk, A. Goździewski: jak uregulować sprawę lokalizacji ogródków piwnych na Starym
Mieście w kontekście pożądanej reguły konsekwentnego sytuowania ogródków w bezpośred-
nim sąsiedztwie lokali (opracowanie zasad lokalizacyjnych)?
PROJEKT KODEKSU ESTETYZACJI
STAREGO MIASTA W OLSZTYNIE
8
1.2.OGÓLNEZASADYWYGLĄDUSZYLDÓWINOŚNIKÓWREKLAMOWYCH
W tym miejscu nieco przekornie można stwierdzić, że nawet reklama ma swoje zasady.
Stwierdzenie to tylko pozornie jest paradoksalne, ponieważ fakt, że reklama jest dziedziną
kreatywną, opierającą się na innowacyjnych rozwiązaniach, nie stoi w żadnej sprzeczności
z potrzebą stosowania się do pewnych ogólnych standardów. Oto one:
1.2.1. Pole ochronne powierzchni reklamowej
Reklama jest działaniem funkcjonalnym i ma służyć potrzebom klienta. Z kolei grafika to
forma twórcza, która powinna akcentować swój potencjał ekspresyjny. Niezachowanie za-
sad pola ochronnego, czyli odpowiedniej proporcji między znakiem a przestrzenią, odbija
się na estetyce szyldu prowadząc do wizualnego bałaganu. Zbyt duże litery oraz niekon-
sekwentny, skrajnie dekoracyjny design prowadzą do zachwiania proporcji i pogorszenia
czytelności.W konsekwencji mamy do czynienia z zaprzeczeniem idei reklamy, która z zało-
żenia dąży do jasnego i prostego przekazu informacji.
Pole ochronne powierzchni reklamowej definiuje obszar wokół zawartości graficznej tej
powierzchni. W obszarze tym nie może się pojawić obca forma, zarówno graficzna, jak i tek-
stowa. Pole ochronne jest wytyczane względem krótszego boku powierzchni reklamowej,
a jego wartość nie może być mniejsza niż 1/6 długości tego boku.
1.2.2. Pole ochronne elewacji
To proporcja powierzchni reklamowej do elewacji budynku, na którym się znajduje. Brak
porządku wertykalnego i horyzontalnego oraz nieprzestrzeganie ustalonych odległości w
rozmieszczeniu reklamy sprawiają, że detal architektoniczny wizualnie przestaje istnieć. Za-
gospodarowanie elewacji powinno się odbywać w oparciu o określone proporcje.Wiąże się
to z doświadczeniem architektonicznym, zagospodarowaniem przestrzeni, użyciem świa-
tła. Kamienica nie jest drogowskazem ani tablicą ogłoszeń, a budzącym podziw architekto-
nicznym świadectwem przeszłości, które należy eksponować, a nie szpecić.
Pole ochronne elewacji definiuje obszar wokół powierzchni reklamowej. W obszarze tym
nie może się pojawić żadna obca forma bądź inna powierzchnia reklamowa. Pole ochron-
ne jest wytyczane względem krótszego boku powierzchni reklamowej, a jego wartość nie
może być mniejsza niż 1/6 długości tego boku.
1.2.3. Typografia
To rodzaj mechanicznego alfabetu, który rządzi się określonymi prawami. Stare Miasto to
przestrzeń kulturalna, w której czcionka powinna charakteryzować się prostotą i elegancją
PROJEKT KODEKSU ESTETYZACJI
STAREGO MIASTA W OLSZTYNIE
9
odpowiadając przy tym specyfice reklamowanej działalności. Brak konsekwencji w zastoso-
waniu krojów pisma na sąsiadujących ze sobą szyldach i reklamach rodzi literniczy bałagan.
Aby wszystko było w pełni zrozumiałe dla odbiorcy, a jednocześnie unikalne i łatwo roz-
poznawalne, typografia musi się opierać na klasycznych krojach szeryfowych i bezszeryfo-
wych. Brak konsekwencji w zastosowaniu krojów pisma na sąsiadujących ze sobą szyldach
i reklamach rodzi literniczy bałagan. Zalecaną formą są litery przestrzenne oraz kute, a także
ażurowe szyldy na wysięgnikach umieszczonych prostopadle do elewacji.
1.2.4. Kolorystyka
Kolorystyka reklam powinna tworzyć spójne zestawienie z elewacją kamienic. Należy uni-
kać jaskrawych, drażniących kolorów. Budowanie nieodpowiednich kontrastów między są-
siadującymi szyldami uderza w estetykę Starego Miasta.
1.2.5. Materiał i forma
Olsztyńskie kamienice stały się powierzchnią wystawienniczą dla licznych reklamodawców,
którzy nie zawahali się umieścić na nich„uderzających po oczach” blach i bannerów plan-
dekowych. Uciekając od kosztów, przedsiębiorcy odchodzą od wysmakowanych tworzyw,
jak drewno czy metaloplastyka. Reklamy wykonane z materiałów o niskiej jakości nie dość,
że budzą nieufność klientów, to nijak nie odpowiadają przestrzeni, którą zajmują. Postulo-
wane materiały: szkło, drewno, metal.
Dodajmy tu jeszcze garść uwag natury ogólnej. Nośnik, jak też zawartość reklamy, powinny
być ściśle związane z funkcją obiektu, na którym jest umieszczona reklama. Musi być usy-
tuowany w taki sposób, aby nie przesłaniać detalu i wystroju architektonicznego elewacji.
W kontekście wyglądu Starego Miasta jako pewnej architektonicznej całości, reklamy po-
winny być podporządkowane indywidualnym wartościom poszczególnych obiektów, a już
z pewnością nie mogą stanowić dominanty nad architekturą. Niedopuszczalne jest np.
wpływanie na zniekształcenie perspektyw ulic (dotyczy reklam ustawionych prostopadle).
Wielkość nośnika reklamy powinna być dostosowana z jednej strony do kubatury budynku,
z drugiej zaś – do indywidualnego charakteru ulicy, na której się on znajduje (lokalizacja
reklamy nie może też kolidować z zabytkowym charakterem budynku). Nie mniej istotne
są również zależności pomiędzy kolorystyką reklamy, a kolorystyką zabytku. Lokalizowaniu
reklam zawsze musi towarzyszyć refleksja, że wiąże się to z bezpośrednią ingerencją w nie-
rzadko zabytkową powierzchnię ściany. Reklama umieszczona na elewacji budynku (wraz
z jego artykulacją i detalem architektonicznym) współkreuje wizualny odbiór zabytku, dla-
tego jej ekspozycja i forma plastyczna nie może pogarszać warunków ochrony konserwa-
torskiej, nie może też wprowadzać dysonansu w elewację.
PROJEKT KODEKSU ESTETYZACJI
STAREGO MIASTA W OLSZTYNIE
10
Wdrożenie szyldów i reklam to proces czasochłonny i kosztowny, ale należy go traktować,
jako inwestycję! Estetyczne i nie zaśmiecone Stare Miasto, to magnes dla turystów i miesz-
kańców. Urząd Miasta może podjąć działania i wdrożyć wspomniany system zachęt poprzez
szeroko pojęte promowanie tych przedsiębiorców, którzy dostosują się do kodeksu zasad
estetyzacji starówki. Inną korzyścią płynącą dla przedsiębiorców jest też fakt, że w przy-
padku wyboru jednej firmy wykonawczej wedle opracowanego standardu – jednostkowe
koszty produkcji szyldów i reklam będą o wiele niższe, niż w przypadku zamówień indywi-
dualnych.
1.2.6. Zasady szczegółowe umieszczania szyldów i nośników reklamowych
oraz wymogi w zakresie ich form na Starym Mieście w Olsztynie
1. Szyld to graficzne oznaczenie przedsiębiorcy zawierające nazwę firmy, a w przypadku
osób fizycznych imię i nazwisko oraz zwięzłe określenie przedmiotu wykonywanej działal-
ności.
2. Nośnik reklamowy to urządzenie reklamowe wraz z elementami konstrukcyjnymi i zamo-
cowaniami zawierające powierzchnię przeznaczoną do eksponowania reklamy.
3. Autoreklama to reklamy własnej działalności prowadzonej przez danego przedsiębiorcę,
z reguły umieszczana na obiekcie, w którym prowadzona jest ta działalność.
4. Reklama to przekaz informacji wizualnej zmierzający do promocji sprzedaży towarów i
usług przy wykorzystaniu odpowiedniego nośnika reklamy.
5. Umieszczanie nośników reklamy i szyldów może nastąpić zgodnie z warunkami określo-
nymi w Ustawie z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (tekst jedn. Dz.U. z 2006 r. nr 156,
poz. 1118 z późn. zmianami), Ustawie z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece
nad zabytkami (Dz.U. Nr 162, poz.1568 z późn. zmianami) oraz innymi obowiązującymi w
tym zakresie uregulowaniami prawnymi.
6. Podmiot prowadzący działalność gospodarczą ma prawo do bezpłatnego umieszczenia
jednego szyldu na elewacji budynku, w którym prowadzi swoją działalność (dopuszczalna
powierzchnia szyldu – do 0,70 m kw.) Może to nastąpić po uzgodnieniu lokalizacji i formy
szyldu z Miejskim Konserwatorem Zabytków.
7. Podmiot prowadzący działalność gospodarczą może ubiegać się o zgodę na umieszcze-
nie jednej autoreklamy na elewacji budynku, w którym prowadzi swoją działalność u Miej-
skiego Konserwatora Zabytków.
8. Podmiot prowadzący działalność gospodarczą w lokalu użytkowym, który nie ma witryn
lub okien od strony ulicy, może wystąpić o zgodę na wystawianie (wyłącznie w godzinach
otwarcia lokalu) przenośnej autoreklamy wolnostojącej w formie stojaka lub sztalugi, przy
czym powierzchnia ekspozycyjna tego nośnika nie może przekroczyć jednego metra kw.
9. Forma szyldów i nośników reklamowych powinna uwzględniać charakter otoczenia,
szczególnie wygląd budynku, na którym są umieszczone.
PROJEKT KODEKSU ESTETYZACJI
STAREGO MIASTA W OLSZTYNIE
11
10. Szyldy i nośniki reklamowe nie mogą przesłaniać widocznych detali architektonicznych
budynków i innych elementów ich historycznego wystroju.
11. Szyldy i autoreklamy stanowiące oznaczenie prowadzonej działalności powinny być in-
stalowane w kondygnacji parteru. Odstępstwo od tej zasady jest możliwe, gdy lokale użyt-
kowe są zlokalizowane również powyżej parteru, a montaż szyldu lub autoreklamy na par-
terze nie jest możliwy.
12. Szyldy i nośniki reklamowe powinny być umieszczane przy zachowaniu ładu kompozy-
cyjnego, szczególnie z uwzględnieniem osi pionowych i poziomych podziału (wyznaczo-
nych np. otworami okiennymi). Punktem odniesienia przy zachowaniu ładu kompozycyj-
nego powinien być też układ i formy już istniejących reklam.
13. Preferowane powinno być systemowe projektowanie szyldów i reklam, np. ich jednoli-
tej formy na elewacji danego budynku. Winno to następować na podstawie porozumienia
pomiędzy podmiotami użytkującymi obiekt.
14. Dopuszcza się umieszczanie znaków firmowych (logo, nazwa firmy) na dachach budyn-
ków, ale jedynie jako form przestrzennych.
15. Winylowe siatki ochronne (tzw. mesh, bez samoistnej konstrukcji reklamowej) stano-
wiące zabezpieczenie rusztowań budowlanych, mogą być umieszczane wyłącznie na czas
prowadzenia prac budowlanych lub remontowych i powinny być usuwane niezwłocznie
po zakończeniu tych prac. Siatki powinny stanowić połączenie artystycznego obrazu i dys-
kretnie wkomponowanych haseł reklamowych, znaków towarowych, logotypów, itp. Zaka-
zane jest używanie powierzchni siatek dla potrzeb reklamy wielkoformatowej.
16. Dopuszcza się możliwość umieszczania autoreklam w formie malowideł naściennych
(graffiti) pod warunkiem połączenia artystycznego obrazu i dyskretnie wkomponowanych
haseł reklamowych, znaków towarowych, logotypów, itp. Zastosowanie tego typu autore-
klamy może mieć miejsce dopiero po uzyskaniu zezwolenia od właściwego kompetencyj-
nie konserwatora zabytków.
17. Dopuszcza się uzgadnianie lokalizacji mniejszych nośników reklamowych (o pow. do 10
m kw.) bliżej centrum starówki, zaś większych (o pow. 12 kw. i większej), w proporcjonalnym
oddaleniu od centrum; Bliżej centrum dopuszcza się nośniki o wyższym standardzie (np.
kasetony), a nośniki o niższym standardzie (np. billboardy) powinny być zlokalizowane na
obrzeżach starówki.
18. W przypadku lokalizacji nośnika reklamowego w sąsiedztwie mebli miejskich, kolory-
styka nośnika powinna być dostosowana do kolorystyki mebli.
19. Wskazane jest unikanie zagęszczenia lokalizacji nośników reklamowych.
20. W przypadku zamieszczania szyldów i nośników reklamowych na nieruchomościach
komunalnych, Gmina ma prawo pobierać za to opłaty.
21. Nieruchomościami komunalnymi są grunty znajdujące się poza pasem drogowym oraz
budynki mieszkalne i niemieszkalne, a także inne obiekty stanowiące własność Gminy.
PROJEKT KODEKSU ESTETYZACJI
STAREGO MIASTA W OLSZTYNIE
12
22. Umieszczanie nośników reklamowych na nieruchomościach komunalnych wymaga za-
warcia umowy cywilno-prawnej z Gminą.
23. Umowa cywilno-prawna, o której mowa w powyższym punkcie, określa m.in. lokalizację
nośnika reklamy, wysokość opłaty, warunki wnoszenia opłaty, czas trwania umowy oraz
zasady umieszczania i eksploatacji nośnika reklamy na nieruchomościach komunalnych.
24. Przygotowywanie ww. umów należy do właściwości Wydziału Podatków i Opłat Urzędu
Miasta Olsztyn. Do wniosku należy dołączyć:
a) oznaczenie przedsiębiorcy składającego wniosek (kserokopia za zgodność z oryginałem
aktualnego zaświadczenia o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej, kserokopia ak-
tualnego odpisu z rejestru przedsiębiorców KRS),
b) projekt graficzny lub kolorowe zdjęcie nośnika reklamy,
c) projekt techniczny nośnika reklamy,
d) mapę sytuacyjno-wysokościową dla celów informacyjnych w skali 1:500 z zaznaczeniem
lokalizacji nośnika reklamy wraz z podaniem numeru działki i obrębu oraz aktualnym sta-
nem władania,
f) w przypadku lokalizacji nośników reklamy na obiektach zabytkowych lub na obszarach
wpisanych do rejestru zabytków zgodę właściwego kompetencyjnie konserwatora zabytków.
25. Zasady ustalania wysokości opłat z tytułu umieszczenia nośników reklamy na nierucho-
mościach komunalnych określa cennik opracowany przezWydział Podatków i Opłat Urzędu
Miasta Olsztyn. Wysokość miesięcznych opłat z tytułu umieszczenia nośnika reklamowego
ustalana jest w zależności od powierzchni eksponowania reklamy i strefy jej eksponowania
na terenie miasta.
26. Prezydent Miasta Olsztyn może wyrazić zgodę na obniżenie opłaty lub zwolnienie z
niej w przypadku wykonania przez wnioskodawcę remontu elewacji całego budynku lub
jego części (gdy działa on w uzgodnieniu z odpowiednimi jednostkami miejskimi) oraz w
innych uzasadnionych społecznie przypadkach.
27. Za bezumowne użytkowanie nieruchomości komunalnych dla celów ekspozycji nośni-
ka reklamowego bądź przekroczenie terminu ekspozycji nośnika zapisanego w umowie
przewiduje się opłatę karną w wysokości 300 procent miesięcznej stawki za ekspozycję ta-
kiego nośnika (naliczaną za każdy rozpoczęty miesiąc bezumownego użytkowania nieru-
chomości).
28. Zarządzenie wchodzi w życie z dniem podpisania.
29. Zarządzenie podlega ogłoszeniu na tablicy ogłoszeń Urzędu Miasta Olsztyn i jego stro-
nie internetowej.
Pytania:
- M. Obarek, M. Kuberska, konserwatorzy, Starówka Razem: ile czasu zajmie opracowanie ko-
deksu zasad dot. szyldów? Jakie zagrożenia mogą pojawić się na etapie wdrażania?
PROJEKT KODEKSU ESTETYZACJI
STAREGO MIASTA W OLSZTYNIE
13
1.3. MARKIZY
Jedna z kwestii spornych. Niektórzy restauratorzy ze starówki zgodnie podkreślają koniecz-
ność ich stosowania. Kwestionuje to MKZ przytaczając argumenty mówiące o braku nawią-
zania ich wyglądu do otaczającej architektury, przysłanianiu elementów architektury, itp.
Istnieje wyraźna potrzeba znalezienia kompromisu. Markizy powinny znaleźć zastosowa-
nie, niemniej potrzeba pewnego systemowego podejścia do ich wyglądu jest niezaprze-
czalna. Należy tu wziąć pod uwagę długoletnią tradycję ich stosowania w przedwojennym
Olsztynie, praktyczność użytkowania (prostota wykonania oraz całoroczne zastosowanie),
w dalszym kręgu, ale jednak – ich walory estetyczne. Przy ustalaniu kolorystyki sugeruje się
możliwość dopuszczenia dwóch obowiązujących kolorów, ew. wskazanie dwóch lub trzech
odcieni koloru obowiązującego, dobrze, by kolorystyka markiz współgrała z kolorystyką pa-
rasoli stosowanych w ogródkach piwnych. Z markiz należy rezygnować w tych miejscach,
gdzie nie da się uniknąć przysłaniania detali architektonicznych oraz tam, gdzie ich montaż
mógłby doprowadzić do uszkodzenia zabytkowej tkanki budynku. W innych miejscach po-
winny być dozwolone – pod warunkiem dostosowania pod względem konstrukcji i kolory-
styki do budynków, na których są umieszczane.
Pytania:
- Starówka Razem, konserwatorzy: jaka jest szansa na kompromis i od czego jest on uzależnio-
ny, jeśli chodzi o możliwość zainstalowania markiz?
PROJEKT KODEKSU ESTETYZACJI
STAREGO MIASTA W OLSZTYNIE
14
2. WYELIMINOWANIE ZE STAREGO MIASTA
REKLAM PLANDEKOWYCH
Na olsztyńskim Starym Mieście, również w innych punktach miasta – generalnie dotyczy
to tak Olsztyna, jak i całego kraju, ale mówimy tu o starówkach ze względu na ich „wizy-
tówkowość” – widoczny jest problem braku porządku, estetyki oraz standardów reklamy
zewnętrznej. Skrajnie patologicznym przykładem tego zjawiska są wielkoformatowe krzy-
kliwe reklamy plandekowe na murach zabytkowych budynków (w dodatku nierzadko insta-
lowane w sposób niszczący elewacje).W kontekście długofalowego rozwoju miasta ta kwe-
stia wymaga możliwie szybkiego uporządkowania, a zasady konstytuujące nowy porządek
– skodyfikowania, najlepiej w formie zarządzenia Prezydenta Miasta. Takie kroki podjęto
przed kilku laty we Wrocławiu i Trójmieście. Punktem wyjścia do wspomnianych kodyfikacji
było przekonanie władz, że Stare Miasto to swoiste dobro wspólne, którego estetyzowanie
i zrównoważony rozwój to nie tylko obywatelski obowiązek, ale również – w takim samym
stopniu – kwestia społecznego interesu.
Do podobnych wniosków doszedł Wydział KPT Urzędu Miasta Olsztyn. Efektem tego było
zainicjowanie przy okazji studenckiego Festiwalu „Otwórz oczy…” (3 października 2009
roku) publicznej debaty (zasada otwartości społecznej) na temat standardów kształtowa-
nia przestrzeni publicznej. W toku tego dyskursu pojawiło się wiele postulatów ze strony
różnych środowisk (służby miejskie, organizacje pozarządowe, architekci, urbaniści, specja-
liści ds. reklamy i promocji, graficy, artyści-plastycy, tzw.„zwykli mieszkańcy”), a wraz z nimi
potrzeba kodyfikacji zasad estetyzacji starówki. Oczywiście wspomniane zasady są jak naj-
bardziej do zastosowania w innych rejonach miasta, niemniej jednak starówka jako wizy-
tówka miasta powinna tu być potraktowana priorytetowo. Trudnością w rozwiązaniu tego
problemu jest brak konkretnych i precyzyjnych uregulowań prawnych, pozwalających sa-
morządom wypowiedzenie wojny szpetnym przejawom pozbawionej jakichkolwiek reguł
reklamie zewnętrznej.
Ważne! Wydział KPT optuje za rozwiązaniem, które ma zastosowanie we wszystkich cywili-
zowanych miejscach świata. Zważywszy na fakt, że starówka to miejsce newralgiczne pod
względem kulturowym, historycznym, turystycznym i tym samym estetycznym, skodyfiko-
wany zestaw zasad adresowany byłbyWYŁĄCZNIE do tych podmiotów, które działają w ob-
rębie Starego Miasta. Innymi słowy należy dążyć do wyeliminowania z obszaru olsztyńskie-
go Starego Miasta reklamy tych firm, których siedziba zlokalizowana jest poza starówką. Ze
względu na szacunek wobec substancji zabytkowej Stare Miasto powinno być wolne od re-
klam w takim stopniu, w jakim to możliwe, czyli sprowadzać się do uwzględnienia potrzeb
PROJEKT KODEKSU ESTETYZACJI
STAREGO MIASTA W OLSZTYNIE
15
przedsiębiorców staromiejskich, których wszakże obowiązywać powinny określone stan-
dardy estetyczne. Kompromisowym rozwiązaniem byłoby zastosowanie alternatywnych
nośników dla reklamy firm spoza starówki – np. pylonów reklamowych, w których mogłaby
się znaleźć reklama dziś„zdobiąca”elewacje budynków staromiejskich.
Oczywiście oprócz oporu firm reklamujących się, inną trudnością pozostaje opór wspól-
not mieszkaniowych, które z plandekowej reklamy czerpią dochód. Należałoby zastanowić
się nad formą rekompensaty / zachęty / nagrody dla tych wspólnot, które zdecydują się
na wypowiedzenie umów reklamodawcom. Można rozważyć skonstruowanie specjalnego
systemu ulg podatkowych. Załóżmy, że członkowie wspólnot mieszkaniowych to głównie
niezbyt zamożni starsi ludzie. Właściciele poszczególnych mieszkań nie tylko nie cierpią na
nadmiar środków, ale również częstokroć nie potrafią zorganizować się, by wyremontować
elewację swej kamienicy. Sytuacja zdaje się być patowa, ale w sukurs idzie prawodawstwo
UE. Każdy z właścicieli mieszkania płaci podatki od nieruchomości do kasy Miasta. Miasto
jest zainteresowane, by starówka wyglądała estetycznie. Rozwiązanie unijne: raz na trzy
lata, 1/3 podatków miejskich mieszkańcy mogliby przeznaczyć na remont elewacji. Można
wprowadzić obostrzenie, że byłyby to środki na remont tylko od strony ulicy. Ulgi podatko-
we to zwykle bardzo skuteczna motywacja. Te ulgi mogą dotyczyć na początku tylko tych
budynków na starówce, które mają ponad 50 lat.
Natomiast wobec właścicieli reklam, które wiszą nielegalnie należałoby podjąć stosowne
kroki administracyjne. Nawet, jeśli miałoby dojść do jednego skutecznie poprowadzonego
postępowania, które zakończyłoby się karą (grzywną), co w połączeniu z kampanią anty-
plandekową mogłoby skutecznie wpłynąć na decyzję o zdjęciu plandek, a potencjalnych
reklamodawców zniechęcić do tego procederu w przyszłości.
Tu niestety należy też zwrócić uwagę na fakt, że również instytucje kultury operujące na
Starym Mieście dorzucają kamyczek do ogródka nieestetycznej reklamy plandekowej. W
momencie rozpoczęcia akcji społecznej wymierzonej w szpetną reklamę należałoby „za-
cząć od siebie”, obligując instytucje publiczne ze strefy staromiejskiej do wyeliminowania
plandek, jako nośnika reklamy i promocji. Podobnie ma się sprawa z „potykaczami”, które
powinny spełniać standardy spójne z zasadami estetyzacji Starego Miasta – dziś niestety
najczęściej są z nimi na bakier.
PROJEKT KODEKSU ESTETYZACJI
STAREGO MIASTA W OLSZTYNIE
16
Pytania:
- Inspektor Nadzoru, MZDiM, konserwatorzy, Wydz. Architektury:
jakie akty prawne mogłyby stać się narzędziem walki z reklamą plandekową na budynkach zlo-
kalizowanych na olsztyńskim Starym Mieście? Bierzemy pod uwagę budynki będące:
1. własnością gminy,
2. wpisane do rejestru zabytków,
3. nie wpisane do rejestru zabytków, zarządzane przez wspólnotę mieszkaniową z udziałem
miasta
4. nie wpisane do rejestru zabytków, zarządzane przez wspólnotę mieszkaniową bez udziału
miasta
- czy Ustawa Prawo Budowlane nie pozwala na uruchomienie procesu oczyszczania elewacji –
PATRZ opracowanie prawników MIASTA STOŁECZNEGO WARSZAWY?
PROJEKT KODEKSU ESTETYZACJI
STAREGO MIASTA W OLSZTYNIE
17
3. SYSTEM IDENTYFIKACJI
WIZUALNEJ MIASTA (SIWM)
System identyfikacji wizualnej miasta to zestaw systemowo zaprojektowanych elementów
graficznych i przestrzennych oraz rządzących nimi zasad. W myśl zasady: że styl to tak na
prawdę zestaw reguł SIWM jest stylem dla miasta.
Styl i identyfikację można bardziej współcześnie nazwać marką i potraktować miasto jak
produkt. Ten produkt musi mieć atrakcyjną zawartość i opakowanie, które komunikuje
nam, co kupujemy.
Aby osiągnąć efekt spójności i zamierzonego wyrazu należy uświadomić sobie, a potem
równolegle projektować wszystkie elementy identyfikacji wizualnej miasta.
Są nimi:
1. SIM - SYSTEM INFORMACJI MIEJSKIEJ
2. GRAFIKA - ZASADY GRAFIKI MIEJSKIEJ
3. PRZESTRZEŃ, czyli MEBLE MIEJSKIE I MAŁA ARCHITEKTURA
4. SIWKM - SYSTEM IDENTYFIKACJI WIZUALNEJ KOMUNIKACJI MIEJSKIEJ
dodatkowo, przed wprowadzeniem SIWM należy wyczyścić najcenniejsze krajobrazowo
obszary miasta za pomocą SUR, czyli zasad umieszczania reklam. Estetyka tkanki miejskiej,
wyczyszczenie jej z agresywnej reklamy, jest niezbędne jeśli chcemy znakować miasto sys-
temowo. Bez estetyzacji misternie zaprojektowany SIM zginie w gąszczu informacji.
3.1 SIWM - elementy, opis
SIM - jest to pomysł systemu kodowania informacji prowadzącej po mieście. Przede wszyst-
kim mapa, znaki, tablice kierujące, tablice znakujące budynki i ulice.
SIM jest systemem geograficznym, stanowi mapę miasta, prowadzi po mieście mieszkań-
ców, turystów, zmotoryzowanych, rowerzystów, jego głównym celem jest szybkie i wygod-
ne poruszanie się po mieście, choć w skład SIM wchodzą też tablice tematyczne informują-
ce o ciekawych obiektach kultury, zabytków, natury itp.
GRAFIKA- to zaprojektowany już layout graficzny (czyli znowu zbiór zasad), który używa-
ny jest w miejskich wydawnictwach promocyjnych i wszelkich produkcjach związanych z
Urzędem Miasta i instytucjami mu podległymi.
Grafika-Layout nie wiąże się z grafiką SIM. Jest lekka, nowoczesna i dostosowana do nośni-
ków takich jak internet, promocja w przestrzeni, wydawnictwa promocyjne różnych insty-
tucji pod jednym szyldem.
PROJEKT KODEKSU ESTETYZACJI
STAREGO MIASTA W OLSZTYNIE
18
MM - PRZESTRZEŃ – Meble Miejskie i Mała Architektura, w skład której wchodzą wszelkie
elementy przestrzenne umieszczane w mieście oraz w pomieszczeniach stosowane przez
Urząd Miasta i podległe mu instytucje np. kultury. Jest to ogromna i bogata kategoria, w
której dla porządku można wyróżnić kilka stylów mebli, które w całości złożą się na pozy-
tywny odbiór olsztyńskiej przestrzeni miejskiej.
-linia„city design”, podstawowe meble miejskie wraz z obiektami małej architektury należą-
cymi do komunikacji miejskiej. Są to lekkie stalowe, stalowo-drewniane meble systemowe,
gotowe (nie projektowane na potrzeby SIWM, tylko zakupione u producenta). Mają to być
meble ekonomiczne, ale estetyczne.
- linia„city design dla obszarów objętych ochroną konserwatorską”- meble miejskie ze szla-
chetnych materiałów w najlepszym możliwym designie, ale z gotowców od producenta,
które umeblują olsztyńskie najbardziej reprezentacyjne, historyczne przestrzenie. Są to me-
ble droższe, ale potrzeba ich zdecydowanie mniej niż mebli„city”.
- linia„design” - to dizajnerskie, unikatowe meble, do projektowania których należy zapra-
szać designerów i rzeźbiarzy. Każdy mebel może być inny, ale musi je łączyć wspólna zasada
użycia brandowego olsztyńskiego koloru - jasnej zieleni i ewentualnie inspitacja listkiem.
Przewiduje się też osobną, produkowaną na potrzeby miasta linię mebli design inspirowa-
nych listkiem np. małe siedziska tartanowe, którymi można meblować wszelkie przestrze-
nie publicze od tych naturalnych po te industrialne. Przyjazne siedzisko „listek” jest wspa-
niałym tematem do interpretacji i jest bardzo charakterystycznym znakiem w przestrzeni,
który będzie widoczny na wszelkich pocztówkach i zdjęciach z Olsztyna.
- linia „nature” - meble projektowane na potrzeby miasta Olsztyn, najlepiej ekologiczne z
pomysłem, z materiałów nieprzetworzonych (surowe drewno, najlepiej złącza ciesielskie
bez gwoździ) meble te mają zagospodarować przestrzenie naturalne np. Las Miejski. W linii
„nature”bardzo ważna jest tez obecność świeżego, zielonego listka.
SIWKM – czyli System IdentyfikacjiWizualnej Komunikacji Miejskiej, zintegrowany z grafiką,
SIM-em Miasta i elementami przestrzennymi. Wiaty przystankowe mogą być zbudowane z
tych samych modułów, co„koła ratunkowe”, tablice i meble miejskie. Mapy i schematy za-
stosowane w opisach powinny być identyczne, jak mapy prowadzące po mieście.
Jak widać, wszystkie powyższe elementy są ze sobą ściśle powiązane i wymagają współ-
pracy już na etapie projektowania wszystkich zainteresowanych np. komunikacja miejska,
instytucje miejskie.
PROJEKT KODEKSU ESTETYZACJI
STAREGO MIASTA W OLSZTYNIE
19
W załączniku przedstawiony jest szkic tych zależności i proponowane rozwiązania, a także
przykłady. Dopiero zintegrowane działania dotyczące projektowania grafiki i elementów
przestrzennych dadzą miastu szanse, by stało się rozpoznawalną marką, która nie polega
tylko na powierzchownej promocji ale zawiera wartościowy content (zawartość), który jest
dobrze opisany i zdefiniowany, dzięki czemu staje się przyjazny użytkownikowi.
Zaawansowane prace nad projektem Systemu Informacji Wizualnej Miasta dla Olsztyna
prowadzi zespół złożony z pracowników Wydziału KPT Urzędu Miasta przy współpracy z
Agencją Reklamową„RedComm”, Studiem„Gravite”i pracownią architektoniczną„Enthu!”.
Planowane wdrożenia pilotażowe SIM-u:
– Las Miejski (system tras rowerowych), sierpień 2010
– olsztyńska starówka, pierwsze półrocze 2011 roku.
Pytania:
-P.Jaszczuk,konserwatorzy,Wydz.Architektury:jakajestrealnamożliwośćpilotażowegowdro-
żenia SIM-u na Starym Mieście do rozpoczęcia sezonu letniego 2011?
- M. Obarek, M. Kuberska: czy istnieje realna szansa na opracowanie kompleksowej koncepcji
SIWM, która fragmentarycznie-pilotażowo byłaby wdrożona na starówce w pierwszej połowie
2011 r.?
PROJEKT KODEKSU ESTETYZACJI
STAREGO MIASTA W OLSZTYNIE
20
4. NARZĘDZIA MARKETINGOWE
„W SŁUŻBIE OŻYWIENIA”STARÓWKI
Konserwatyzm Starego Miasta powinien się przejawiać w zabytkowej zabudowie, duchu
czasu zaklętym w architekturze, sięgającym do tradycji menu lokali gastronomicznych,
natomiast w sferze oferty przedsiębiorców działających na starówce oraz jej promocji po-
winny dominować nowoczesne narzędzia marketingowe. Starówka – ze względu na swój
status wizytówki miasta – musi bowiem tętnić życiem i to najlepiej nie tylko latem. Poni-
żej prezentujemy kilka przykładów zastosowania narzędzi marketingowych i działań, które
mogłyby przyczynić się zwiększenia trakcyjności olsztyńskiej starówki.
4.1. System karteczkowy w pubach, restauracjach, klubach, itd.
Standard na świecie: na awersie atrakcja, na rewersie sponsor oferujący od kilku do kilku-
dziesięciu procent zniżki. W sklepach, hotelach, ośrodkach, itp., na stojaku dostępne są
wykonane w jednym layoucie karteczki (format karty kredytowej) informacyjne na temat
olsztyńskich atrakcji. Na rewersie znajduje się reklama pubu, klubu, restauracji, sklepu. Tu-
rysta za okazaniem karteczki uzyskuje od sponsora zniżkę na niektóre produkty czy usługi.
Do rozważenia: system info-karteczek z systemem sezonowych zniżek dla rodzin z dzieć-
mi. Współpraca z wszelkimi możliwymi (chętnymi) usługodawcami w mieście. Oprócz kar-
teczek można wykorzystać okładkę na bilet kolejowy. Podróżny kupujący w kasie dworca
dużych miast (Warszawa, Gdańsk, Toruń, Białystok, itp.) bilet do Olsztyna otrzymuje go w
etui graficznie utrzymanym w miejskim layoucie. Na awersie są zamieszczone praktyczne
informacje lub element kampanii promocyjnej miasta, na rewersie system sponsor-zniżka
lub sam sponsor. Planowane wdrożenie – do czerwca 2011 roku.
4.2.WirtualnewędrówkipostarówcenastroniewwwiDVDlubminidisku
Chodzi tu o pakiety zdjęć panoramicznych ukazujących atrakcje miasta, a jednocześnie za-
wierających dodatkową funkcjonalność: gdy na ekranie ukazuje się jakiś lokal na starówce,
po kliknięciu na niego myszką, oprócz wystroju wnętrza powinno się dodatkowo ukazać
np. uproszczone menu, informacja o dodatkowych atrakcjach dla klientów (np. kącik dla
dzieci). Wirtualne wędrówki powinny się znaleźć na stronach internetowych Urzędu Miasta
oraz na stronach biorących udział w akcji lokali usytuowanych na Starym Mieście, a także
na nośniku DVD lub minidisku na pocztówce, który będzie spełniał rolę materiału promo-
cyjnego BTL. Postulowane„mocne otwarcie”– np. zamieszczenie minidiska jako insertu do
„Gazety Wyborczej” w woj. mazowieckim, pomorskim i warmińsko-mazurskim tuż przed
otwarciem letniego sezonu turystycznego – współfinansowanie UM i Starówka Razem. Pla-
nowane wdrożenie – pierwsza połowa 2011 roku.
PROJEKT KODEKSU ESTETYZACJI
STAREGO MIASTA W OLSZTYNIE
21
4.3.„Oaza dla dzieci”na starówce
Organizacja przestrzeni dla dzieci to alternatywna propozycja dla bezpośredniego sąsiedz-
twa Centrum Polsko-Niemieckiego k. amfiteatru. Na Starym Mieście jest to idea wielce uza-
sadniona, bo spełniająca postulat o potrzebie zapewnienia atrakcji dla dzieci. Na boiskach
można organizować letnie turnieje tenisa, siatkówki albo warcabów i szachów (pod patro-
natem Prezydenta). Można też pójść krok dalej i wzorem krajów zachodnich stworzyć tam
specjalną, bezalkoholową enklawę dla dzieci – połączenie koktajl-baru (zdrowa żywność) z
oazą zieleni i zwierzętami (terrarium, ptaszarnia, akwaria). Edukacja, zabawa i łakomstwo w
jednym miejscu – zgodnie z koncepcją miasta-ogrodu. W takim miejscu, z wykorzystaniem
specjalnego programu z wątkami edukacji lokalnej, można stworzyć ofertę urodzinową dla
maluchów i ich kolegów z przedszkola lub szkoły. Ważnym elementem takiej enklawy była-
by możliwość pozostawienia dziecka na godzinę pod opieką profesjonalnej przedszkolanki
w czasie, gdy mama idzie się odprężyć na zakupach, a tata na piwo do leżącego nieopodal
pubu. Planowana realizacja – do lata 2012 roku, czyli Euro 2012.
PROJEKT KODEKSU ESTETYZACJI
STAREGO MIASTA W OLSZTYNIE
22
ZAKOŃCZENIE
Niniejszy dokument jest szkicem roboczym, który ma podlegać konsultacjom z zaintere-
sowanymi podmiotami i środowiskami. Dopiero po tych konsultacjach i uwzględnieniu
sugestii oraz finalnej redakcji tekstu uzyska on ostateczną formę stanowiąc materiał do
sporządzenia projektu zarządzenia Prezydenta Miasta ws. estetyzacji Olsztyna. Wprowa-
dzenie w życie zaproponowanych wyżej zasad to potrzeba niezwłoczna, która powinna być
zrealizowana natychmiast po przeprowadzeniu konsultacji i wymaganych procedur praw-
nych (idealny termin działań pilotażowych na olsztyńskim Starym Mieście: czerwiec 2011
roku). Realna perspektywa pełnego wdrożenia tych zasad w obrębie Starego Miasta to 2-3
lata. Pozostaje również szereg otwartych pytań do poszczególnych instancji miasta. Nale-
ży założyć, że oprócz przychylności części członków Stowarzyszenia„Starówka Razem” dla
wdrożenia kodeksu estetycznego starówki w zakresie spójności szyldów, ogródków i mar-
kiz, napotkamy raczej na opór niektórych środowisk (głównie wspólnot mieszkaniowych i
reklamodawców) w zakresie estetyzacji naszego Starego Miasta – jeśli chodzi reklamy plan-
dekowe. Natomiast warto myśleć o tym, że znakomita większość mieszkańców Olsztyna i
turystów przyjmie to działanie z aprobatą i entuzjazmem. A zatem należy rozważyć, jakie
kompetencje i narzędzia w walce z plandekami mająWKZ, MKZ, Inspektor Nadzoru Budow-
lanego, MZDiM, Wydział Architektury UM Olsztyn. Przedstawicielom tych instytucji będzie-
my wdzięczni za sporządzone odrębnie na piśmie opinie na ten temat.
Dokument opracowali: Maciej Rytczak i Radosław Paździorko
Wydział KPT Urzędu Miasta Olsztyn
PROJEKT KODEKSU ESTETYZACJI
STAREGO MIASTA W OLSZTYNIE
23
ŹRÓDŁA
Przy opracowaniu powyższego zestawu zasad korzystano z następujących dokumentów i
opracowań:
1. Zarządzenie Nr 1391/06 Prezydenta Miasta Gdańska z dnia 1 grudnia 2006 r. w sprawie:
określenia zasad umieszczenia nośników reklamy i szyldów na nieruchomościach stano-
wiących własność Gminy Miasta Gdańska oraz ustalania opłat z tego tytułu wraz z później-
szymi zmianami (Zarządzenie Nr 620/07 Prezydenta Miasta Gdańska z dnia 25 maja 2007 r.
zmieniające Zarządzenie Nr 1391/06 Prezydenta Miasta Gdańska z dnia 1 grudnia 2006 r. w
sprawie: określenia zasad umieszczenia nośników reklamy i szyldów na nieruchomościach
stanowiących własność Gminy Miasta Gdańska oraz ustalania opłat z tego tytułu / Zarzą-
dzenie Nr 434/09 Prezydenta Miasta Gdańska z dnia 31 marca 2009 r. w sprawie zmiany
Zarządzenia Nr 1391/06 Prezydenta Miasta Gdańska z dnia 1 grudnia 2006 r. w sprawie
określenia zasad umieszczenia nośników reklamy i szyldów na nieruchomościach stano-
wiących własność Gminy Miasta Gdańska oraz ustalania opłat z tego tytułu).
2. Załącznik nr 1 do Zarządzenia nr 749/07 Prezydenta Wrocławia z dnia 2 kwietnia 2007 r.
– Zasady umieszczania szyldów, autoreklam, nośników reklamowych oraz wymogi w zakre-
sie formy (tj. wymiarów, kształtu, stylistyki, koloru, materiału, konstrukcji).
3. Wytyczne Miejskiego Konserwatora Zabytków (p. Anna Juszczyszyn).
4. Postulaty Stowarzyszenia„Starówka Razem”(p. Andrzej Goździewski).
5. Pięć zasad dotyczących reklamy i szyldów opracowanych przez firmę Gravite (p. Mateusz
Obarek).
Warszawa, dnia 3 września 2009 r.
Reklama wielkoformatowa na budynkach
Ustawa z dnia 7 lipca 1994r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2006r. Nr 156, poz. 1118 z późn.
zm.)
Art. 3 pkt 3 Ilekroć w ustawie jest mowa o budowli - naleŜy przez to rozumieć kaŜdy obiekt
budowlany niebędący budynkiem lub obiektem małej architektury, jak: (…) wolno stojące
trwale związane z gruntem urządzenia reklamowe (…)
Art. 29 ust 2 pkt. 6 . Pozwolenia na budowę nie wymaga wykonywanie robót budowlanych
polegających na instalowaniu tablic i urządzeń reklamowych, z wyjątkiem usytuowanych na
obiektach wpisanych do rejestru zabytków w rozumieniu przepisów o ochronie zabytków i
opiece nad zabytkami oraz z wyjątkiem reklam świetlnych i podświetlanych usytuowanych
poza obszarem zabudowanym w rozumieniu przepisów o ruchu drogowym.
Instalowanie tablic i urządzeń reklamowych wymaga zgłoszenia właściwemu organowi
(art. 30 ust. 1 pkt 2)
Wyrok WSA w Warszawie z dnia 7 marca 2008r., VII SA/Wa 2087/07
Artykuł 29 ust. 2 pkt 6 Prawa budowlanego z 1994 r. zwalnia od obowiązku uzyskania pozwolenia na
budowę nie tylko tablice reklamowe, ale równieŜ urządzenia reklamowe, co niewątpliwie oznacza
całość urządzenia reklamowego, a więc takŜe elementów konstrukcyjnych koniecznych do montaŜu
samej tablicy reklamowej. JeŜeli natomiast organy administracji uznają, iŜ skala i wielkość robót
budowlanych przy instalowaniu tablicy reklamowej lub urządzenia reklamowego moŜe naruszać
ustalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego lub spowodować zagroŜenie
bezpieczeństwa ludzi lub mienia, polegające chociaŜby na utrudnieniach w ruchu drogowym,
pogorszenie stanu środowiska lub stanu zachowania zabytków, pogorszenie warunków zdrowotno-
sanitarnych, wprowadzenie, utrwalenie bądź zwiększenie ograniczeń lub uciąŜliwości dla terenów
sąsiednich, to na podstawie art. 30 ust. 7 Prawa budowlanego z 1994 r. mogły nałoŜyć na inwestora
obowiązek uzyskania pozwolenia na budowę na roboty objęte zgłoszeniem. Uprawnienie to ma
charakter uznaniowy i wymaga uzasadnienia przez organ.
Wyrok WSA w Warszawie z dnia 12 lipca 2006r. VII SA/Wa 546/06
1. Instalacja tablic i urządzeń reklamowych nie wymaga uzyskania pozwolenia na budowę, przy czym
ustawodawca nie uzaleŜnił wyjątku wyszczególnionego w art. 29 ust. 2 pkt 6 Prawa budowlanego ani
od wielkości tablic i urządzeń reklamowych ani teŜ od tego, czy są to tablice lub urządzenia wkopane
w ziemię, a więc trwale związane z gruntem, które zgodnie z definicją zawartą w art. 3 pkt 3 moŜna
uznać za budowlę, czy teŜ są to tablice lub urządzenia reklamowe ustawione na konstrukcji
naziemnej.
Wyrok WSA w Warszawie z dnia 18 stycznia 2006r.VII SA/Wa 937/05
Artykuł 29 ust. 2 pkt 6 Prawa budowlanego zwalnia od obowiązku uzyskania pozwolenia na budowę
nie tylko tablice reklamowe, ale równieŜ urządzenia reklamowe, co niewątpliwie oznacza całość
urządzenia reklamowego, a więc takŜe elementów konstrukcyjnych do mocowań samej tablicy
reklamowej.
Art. 30. 2. W zgłoszeniu naleŜy określić rodzaj, zakres i sposób wykonywania robót
budowlanych oraz termin ich rozpoczęcia. Do zgłoszenia naleŜy dołączyć oświadczenie, o
którym mowa w art. 32 ust. 4 pkt 2 (oświadczenie, pod rygorem odpowiedzialności karnej, o
posiadanym prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane) oraz, w zaleŜności
od potrzeb, odpowiednie szkice lub rysunki, a takŜe pozwolenia, uzgodnienia i opinie
wymagane odrębnymi przepisami. W razie konieczności uzupełnienia zgłoszenia właściwy
organ nakłada, w drodze postanowienia, na zgłaszającego obowiązek uzupełnienia, w
określonym terminie, brakujących dokumentów, a w przypadku ich nieuzupełnienia - wnosi
sprzeciw, w drodze decyzji.
5. Zgłoszenia, o którym mowa w ust. 1, naleŜy dokonać przed terminem zamierzonego
rozpoczęcia robót budowlanych. Do wykonywania robót budowlanych moŜna przystąpić,
jeŜeli w terminie 30 dni od dnia doręczenia zgłoszenia właściwy organ nie wniesie, w drodze
decyzji, sprzeciwu i nie później niŜ po upływie 2 lat od określonego w zgłoszeniu terminu ich
rozpoczęcia.
Wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 23 stycznia 2008 r.II SA/Wr 451/2007
W razie nałoŜenia obowiązku uzupełnienia zgłoszenia termin 30 dni na wniesienie sprzeciwu przez
organ, o którym mowa w art. 30 ust. 2 ustawy - Prawo budowlane, biegnie po uzupełnieniu zgłoszenia
w wyznaczonym terminie.
Wyrok WSA w Białymstoku z roku 2008 II SA/Bk 816/2008
Przewidziany w art. 30 ust. 5 ustawy z 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Tekst jednolity: Dz. U. 2006
r. Nr 156 poz. 1118 z późn. zm.) termin 30 dni do wyraŜenia sprzeciwu przez organ administracji
architektoniczno - budowlanej odnośnie zgłoszenia budowlanego jest terminem doręczenia sprzeciwu
inwestorowi. Ustanowiony w powołanym przepisie termin ma charakter materialnoprawny, a jego
upływ powoduje nabycie prawa do realizacji inwestycji objętej zgłoszeniem. Mając na uwadze, Ŝe
sprzeciw ma formę decyzji administracyjnej, a decyzję doręcza się na piśmie i organ jest nią związany
co do zasady od chwili doręczenia lub ogłoszenia oraz Ŝe brak jest przepisów szczególnych
przewidujących inne niŜ opisane wyŜej zasady wprowadzania do obrotu decyzji administracyjnej w
formie sprzeciwu - przyjąć trzeba, Ŝe zakomunikowanie inwestorowi sprzeciwu w formie doręczenia
jest warunkiem bytu prawnego sprzeciwu.
Wyrok WSA w Warszawie z dnia 8 grudnia 2008 r. VII SA/Wa 839/2008
Termin 30-dniowy do wyraŜenia sprzeciwu przez organ architektoniczno-budowlany, o którym mowa
w art. 30 ust. 5 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (Dz. U. 2006 r. Nr 156 poz. 1118 ze.
zm.), jest terminem do doręczenia sprzeciwu inwestorowi. Nie jest on zachowany, jeśli przed jego
upływem decyzja o sprzeciwie zostanie jedynie nadana w polskiej placówce pocztowej operatora
publicznego.
Ale są teŜ stanowiska odmienne
Wyrok WSA W Warszawie z dnia 16 stycznia 2008 r. VII SA/Wa 1850/07
Sąd w składzie orzekającym w niniejszej sprawie nie podziela poglądu wyraŜonego w skardze w
myśl, którego termin do zgłoszenia sprzeciwu obejmuje doręczenie stronie stosownej decyzji. Termin
bowiem do zgłoszenia sprzeciwu będzie zachowany jeŜeli przed jego upływem decyzja zostanie
nadana w polskiej placówce pocztowej, takie stanowisko wyraŜone zostało przez Naczelny Sąd
Administracyjny w wyroku z dnia 12 grudnia 2006 r. sygn. akt II OSK 79/06, niepubl.
Wyrok NSA w Warszawie z dnia 12 grudnia 2006 r. II OSK 79/06
1. Uwzględniając zawarte w art. 30 Prawa budowlanego uregulowania i mając na uwadze treść
art. 57 § 1 k.p.a. jako początkowy dzień biegu terminu 30 - dniowego naleŜy przyjąć dzień następny
po dniu, w którym nastąpiło dokonanie zgłoszenia, czy teŜ w przypadku nałoŜenia obowiązku
uzupełnienia zgłoszenia - dzień następny po dniu w jakim to uzupełnienie nastąpiło, bądź teŜ dzień
następny po upływie terminu wskazanego w postanowieniu nakładającym obowiązek uzupełnienia
zgłoszenia.
2. Termin określony w art. 30 ust. 2 Prawa budowlanego jest terminem prawa materialnego. Ten
30-dniowy termin jest terminem, którego zachowania oczekuje się od organu, co oznacza, iŜ tylko w
tak zakreślonych ramach czasowych organ administracji jest uprawniony do wniesienia sprzeciwu w
sprawie zgłoszonych przez inwestora prac budowlanych. Upływ terminu oznacza dla organu brak
moŜliwości wniesienia sprzeciwu.
3. Termin 30-dniowy, o jakim mowa w art. 30 ust. 2 w zw. z art. 30 ust. 5 Prawa budowlanego jest
przez organ wnoszący sprzeciw do zgłoszenia budowy zachowany, o ile w terminie 30 dni od daty
przyjętej za początek biegu tego terminu, nastąpi wniesienie sprzeciwu zgodnie z zasadą
przewidzianą w art. 57 § 5 k.p.a.( zostało nadane w polskiej placówce pocztowej operatora
publicznego).
Wyrok WSA w Warszawie z dnia 15 stycznia 2008 r. VII SA/Wa 1569/2007
Termin do wniesienia sprzeciwu, o którym mowa w art. 30 ust. 2 w zw. z art. 30 ust. 5 Prawa
budowlanego jest zachowany w sytuacji, gdy właściwy organ budowlany w terminie 30 dni od daty
przyjętej za początek biegu tego terminu - wniesie sprzeciw zgodnie z zasadą przewidzianą w art. 57
§ 5 kpa.
Art. 30 ust. 6. Właściwy organ wnosi sprzeciw, jeŜeli:
1) zgłoszenie dotyczy budowy lub wykonywania robót budowlanych objętych obowiązkiem
uzyskania pozwolenia na budowę;
2) budowa lub wykonywanie robót budowlanych objętych zgłoszeniem narusza ustalenia
miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego lub inne przepisy;
3) zgłoszenie dotyczy budowy tymczasowego obiektu budowlanego, o którym mowa w art.
29 ust. 1 pkt 12, w miejscu, w którym taki obiekt istnieje.
7. Właściwy organ moŜe nałoŜyć, w drodze decyzji, o której mowa w ust. 5, obowiązek
uzyskania pozwolenia na wykonanie określonego obiektu lub robót budowlanych objętych
obowiązkiem zgłoszenia, o którym mowa w ust. 1, jeŜeli ich realizacja moŜe naruszać
ustalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego lub spowodować:
1) zagroŜenie bezpieczeństwa ludzi lub mienia;
2) pogorszenie stanu środowiska lub stanu zachowania zabytków;
3) pogorszenie warunków zdrowotno-sanitarnych;
4) wprowadzenie, utrwalenie bądź zwiększenie ograniczeń lub uciąŜliwości dla terenów
sąsiednich.
Wyrok WSA w Gliwicach z dnia 14 maja 2008 r. II SA/Gl 239/2008
1. Organ nakładając w drodze decyzji na podstawie art. 30 ust. 7 Prawa budowlanego obowiązek
uzyskania pozwolenia na budowę nie ma obowiązku wykazania, Ŝe zamierzone roboty spowodują
zagroŜenie dóbr wymienionych w tym przepisie, ale jedynie, Ŝe takie zagroŜenie mogą spowodować.
Chodzi o stan potencjalnego zagroŜenia, któremu organ mając na uwadze roboty objęte zgłoszeniem,
ma obowiązek zapobiec.
2. Przez zagroŜenie bezpieczeństwa ludzi lub mienia, o którym mowa w art. 30 ust. 7 pkt 1 Prawa
budowlanego naleŜy rozumieć sytuację, w której zgłoszenie zamiaru wykonywania robót nie
zapewniałoby dostatecznej kontroli ich wykonywania przez organ (co jest w znacznie większym
stopniu zapewnione przy uzyskaniu pozwolenia na budowę), a przy tym zachodzi obawa o zagroŜenie
Ŝycia lub zdrowia ludzi bądź mienia.
Wyrok WSA w Łodzi z dnia 16 stycznia 2008 r.II SA/Łd 1018/2007
Wyłączenie przez ustawodawcę obowiązku uzyskania pozwolenia na budowę dla robót budowlanych
polegających na instalacji tablic reklamowych nie ma charakteru ostatecznego i bezwzględnego, gdyŜ
przepis art. 30 ust. 7 ustawy Prawo budowlane uprawnia właściwy organ do nałoŜenia w ściśle
określonych przypadkach obowiązku uzyskania pozwolenia na budowę. I tak, na podstawie art. 30 ust.
7 pkt 1 ustawy Prawo budowlane, organ moŜe nałoŜyć w drodze decyzji obowiązek uzyskania
pozwolenia na wykonanie określonego obiektu lub robót budowlanych objętych obowiązkiem
zgłoszenia, jeŜeli ich realizacja moŜe naruszać ustalenia miejscowego planu zagospodarowania
przestrzennego lub spowodować zagroŜenie bezpieczeństwa ludzi lub mienia.
Wyrok WSA w Łodziz dnia 16 stycznia 2008 r.II SA/Łd 1018/2007
Wyłączenie przez ustawodawcę obowiązku uzyskania pozwolenia na budowę dla robót budowlanych
polegających na instalacji tablic reklamowych nie ma charakteru ostatecznego i bezwzględnego, gdyŜ
przepis art. 30 ust. 7 ustawy Prawo budowlane uprawnia właściwy organ do nałoŜenia w ściśle
określonych przypadkach obowiązku uzyskania pozwolenia na budowę. I tak, na podstawie art. 30 ust.
7 pkt 1 ustawy Prawo budowlane, organ moŜe nałoŜyć w drodze decyzji obowiązek uzyskania
pozwolenia na wykonanie określonego obiektu lub robót budowlanych objętych obowiązkiem
zgłoszenia, jeŜeli ich realizacja moŜe naruszać ustalenia miejscowego planu zagospodarowania
przestrzennego lub spowodować zagroŜenie bezpieczeństwa ludzi lub mienia.
Art. 50. 1. W przypadkach innych niŜ określone w art. 48 ust. 1 lub w art. 49b ust. 1
właściwy organ (Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego) wstrzymuje postanowieniem
prowadzenie robót budowlanych wykonywanych:
1) bez wymaganego pozwolenia na budowę albo zgłoszenia lub
2) w sposób mogący spowodować zagroŜenie bezpieczeństwa ludzi lub mienia bądź
zagroŜenie środowiska, lub
3) na podstawie zgłoszenia z naruszeniem art. 30 ust. 1, lub
4) w sposób istotnie odbiegający od ustaleń i warunków określonych w pozwoleniu na
budowę bądź w przepisach.
2. W postanowieniu o wstrzymaniu robót budowlanych naleŜy:
1) podać przyczynę wstrzymania robót;
2) ustalić wymagania dotyczące niezbędnych zabezpieczeń.
3. W postanowieniu o wstrzymaniu robót budowlanych moŜna nałoŜyć obowiązek
przedstawienia, w terminie 30 dni od dnia doręczenia postanowienia, inwentaryzacji
wykonanych robót budowlanych lub odpowiednich ocen technicznych bądź ekspertyz.
4. Postanowienie o wstrzymaniu robót budowlanych traci waŜność po upływie 2 miesięcy
od dnia doręczenia, chyba Ŝe w tym terminie zostanie wydana decyzja, o której mowa w art.
50a pkt 2 albo w art. 51 ust. 1.
5. Na postanowienie o wstrzymaniu robót budowlanych słuŜy zaŜalenie.
Art. 51. 1. Przed upływem 2 miesięcy od dnia wydania postanowienia, o którym mowa w
art. 50 ust. 1, właściwy organ w drodze decyzji:
1) nakazuje zaniechanie dalszych robót budowlanych bądź rozbiórkę obiektu budowlanego
lub jego części, bądź doprowadzenie obiektu do stanu poprzedniego albo
2) nakłada obowiązek wykonania określonych czynności lub robót budowlanych w celu
doprowadzenia wykonywanych robót budowlanych do stanu zgodnego z prawem,
określając termin ich wykonania, albo
3) w przypadku istotnego odstąpienia od zatwierdzonego projektu budowlanego lub innych
warunków pozwolenia na budowę - nakłada, określając termin wykonania, obowiązek
sporządzenia i przedstawienia projektu budowlanego zamiennego, uwzględniającego
zmiany wynikające z dotychczas wykonanych robót budowlanych oraz - w razie potrzeby
- wykonania określonych czynności lub robót budowlanych w celu doprowadzenia
wykonywanych robót budowlanych do stanu zgodnego z prawem; przepisy dotyczące
projektu budowlanego stosuje się odpowiednio do zakresu tych zmian.
3. Po upływie terminu lub na wniosek inwestora, właściwy organ sprawdza wykonanie
obowiązku, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, i wydaje decyzję:
1) o stwierdzeniu wykonania obowiązku albo
2) w przypadku niewykonania obowiązku - nakazującą zaniechanie dalszych robót
budowlanych bądź rozbiórkę obiektu lub jego części, bądź doprowadzenie obiektu do
stanu poprzedniego.
5. W przypadku niewykonania w terminie obowiązku, o którym mowa w ust. 1 pkt 3,
właściwy organ wydaje decyzję nakazującą zaniechanie dalszych robót budowlanych bądź
rozbiórkę obiektu lub jego części, bądź doprowadzenie obiektu do stanu poprzedniego.
6. Przepisów ust. 4 i 5 dotyczących pozwolenia na uŜytkowanie nie stosuje się do robót
budowlanych innych niŜ budowa bądź przebudowa obiektu budowlanego lub jego części.
7. Przepisy ust. 1 pkt 1 i 2 oraz ust. 3 stosuje się odpowiednio, jeŜeli roboty budowlane,
w przypadkach innych niŜ określone w art. 48 albo w art. 49b, zostały wykonane w sposób, o
którym mowa w art. 50 ust. 1.
Art. 52. Inwestor, właściciel lub zarządca obiektu budowlanego jest obowiązany na swój
koszt dokonać czynności nakazanych w decyzji, o której mowa w art. 48, art. 49b, art. 50a
oraz art. 51.
Art. 66. 1. W przypadku stwierdzenia, Ŝe obiekt budowlany:
1) moŜe zagraŜać Ŝyciu lub zdrowiu ludzi, bezpieczeństwu mienia bądź środowiska albo
2) jest uŜytkowany w sposób zagraŜający Ŝyciu lub zdrowiu ludzi, bezpieczeństwu mienia
lub środowisku, albo
3) jest w nieodpowiednim stanie technicznym, albo
4) powoduje swym wyglądem oszpecenie otoczenia
- właściwy organ nakazuje, w drodze decyzji, usunięcie stwierdzonych nieprawidłowości,
określając termin wykonania tego obowiązku.
2. W decyzji, o której mowa w ust. 1 pkt 1-3, właściwy organ moŜe zakazać uŜytkowania
obiektu budowlanego lub jego części do czasu usunięcia stwierdzonych nieprawidłowości.
Decyzja o zakazie uŜytkowania obiektu, jeŜeli występują okoliczności, o których mowa w ust.
1 pkt 1 i 2, podlega natychmiastowemu wykonaniu i moŜe być ogłoszona ustnie.
JeŜeli osoba zobowiązana w decyzji do usunięcia reklamy nie czyni tego dobrowolnie
wszczyna się egzekucję administracyjną - ustawa z dnia 17 czerwca 1966r. o postępowaniu
egzekucyjnym w administracji. MoŜna wówczas m.in. nałoŜyć na zobowiązanego grzywnę
w celu przymuszenia – art. 119-126 ustawy lub w formie wykonania zastępczego moŜna za
zobowiązanego przywrócić stan zgodny z prawem (usunąć reklamę, dokonać rozbiórki
obiektu budowlanego) na koszt i ryzyko zobowiązanego – art.127-135 ustawy,
Opracowanie: Ewelina Zwalińska

More Related Content

Viewers also liked

Sintesis informativa 16 de agosto 2016
Sintesis informativa 16 de agosto 2016Sintesis informativa 16 de agosto 2016
Sintesis informativa 16 de agosto 2016megaradioexpress
 
Ronaldinho
RonaldinhoRonaldinho
Ronaldinhosebdur
 
Curiosidades do corpo
Curiosidades do corpoCuriosidades do corpo
Curiosidades do corpoPelo Siro
 
Reactivos completamiento
Reactivos completamiento Reactivos completamiento
Reactivos completamiento neyman bejarano
 
Sintesis informativa 17 de agosto 2016
Sintesis informativa 17 de agosto 2016Sintesis informativa 17 de agosto 2016
Sintesis informativa 17 de agosto 2016megaradioexpress
 
Funcionária inteligente
Funcionária inteligenteFuncionária inteligente
Funcionária inteligentePelo Siro
 
The Maverick Treasurer Magazine - Jan 2016
The Maverick Treasurer Magazine - Jan 2016The Maverick Treasurer Magazine - Jan 2016
The Maverick Treasurer Magazine - Jan 2016Rahul Magan,MBA Finance
 
Orlfonte lisboa de noite
Orlfonte lisboa de noiteOrlfonte lisboa de noite
Orlfonte lisboa de noitePelo Siro
 
Stanowisko Gorzowskich Organizacji Pozarządowych
Stanowisko Gorzowskich Organizacji PozarządowychStanowisko Gorzowskich Organizacji Pozarządowych
Stanowisko Gorzowskich Organizacji PozarządowychFundacja "Merkury"
 
Jak wdrożyć wiki w firmie
Jak wdrożyć wiki w firmieJak wdrożyć wiki w firmie
Jak wdrożyć wiki w firmieDivante
 
Zalacznik nr 21
Zalacznik nr 21Zalacznik nr 21
Zalacznik nr 21Vad3r
 
Abc jak zbudowany jest kolektor sloneczny
Abc jak zbudowany jest kolektor slonecznyAbc jak zbudowany jest kolektor sloneczny
Abc jak zbudowany jest kolektor slonecznyabc-kotly
 
Rl leczenie trombolityczne a_ryzyko_związane_z_krwotokiem_u_chorych_chirurgic...
Rl leczenie trombolityczne a_ryzyko_związane_z_krwotokiem_u_chorych_chirurgic...Rl leczenie trombolityczne a_ryzyko_związane_z_krwotokiem_u_chorych_chirurgic...
Rl leczenie trombolityczne a_ryzyko_związane_z_krwotokiem_u_chorych_chirurgic...Medmeeting
 
Projekt Bazy Danych
Projekt Bazy DanychProjekt Bazy Danych
Projekt Bazy DanychGim1
 

Viewers also liked (20)

Sintesis informativa 16 de agosto 2016
Sintesis informativa 16 de agosto 2016Sintesis informativa 16 de agosto 2016
Sintesis informativa 16 de agosto 2016
 
Ronaldinho
RonaldinhoRonaldinho
Ronaldinho
 
Curiosidades do corpo
Curiosidades do corpoCuriosidades do corpo
Curiosidades do corpo
 
Reactivos completamiento
Reactivos completamiento Reactivos completamiento
Reactivos completamiento
 
Sintesis informativa 17 de agosto 2016
Sintesis informativa 17 de agosto 2016Sintesis informativa 17 de agosto 2016
Sintesis informativa 17 de agosto 2016
 
pre_engineer
pre_engineerpre_engineer
pre_engineer
 
Funcionária inteligente
Funcionária inteligenteFuncionária inteligente
Funcionária inteligente
 
The Maverick Treasurer Magazine - Jan 2016
The Maverick Treasurer Magazine - Jan 2016The Maverick Treasurer Magazine - Jan 2016
The Maverick Treasurer Magazine - Jan 2016
 
Travel guide
Travel guideTravel guide
Travel guide
 
Tripper app
Tripper appTripper app
Tripper app
 
prasanth wfrd (1)
prasanth wfrd (1)prasanth wfrd (1)
prasanth wfrd (1)
 
Orlfonte lisboa de noite
Orlfonte lisboa de noiteOrlfonte lisboa de noite
Orlfonte lisboa de noite
 
Proceso de pensamiento y su función como fuente
Proceso de pensamiento y su función como fuenteProceso de pensamiento y su función como fuente
Proceso de pensamiento y su función como fuente
 
Stanowisko Gorzowskich Organizacji Pozarządowych
Stanowisko Gorzowskich Organizacji PozarządowychStanowisko Gorzowskich Organizacji Pozarządowych
Stanowisko Gorzowskich Organizacji Pozarządowych
 
Jak wdrożyć wiki w firmie
Jak wdrożyć wiki w firmieJak wdrożyć wiki w firmie
Jak wdrożyć wiki w firmie
 
Zalacznik nr 21
Zalacznik nr 21Zalacznik nr 21
Zalacznik nr 21
 
Abc jak zbudowany jest kolektor sloneczny
Abc jak zbudowany jest kolektor slonecznyAbc jak zbudowany jest kolektor sloneczny
Abc jak zbudowany jest kolektor sloneczny
 
Rl leczenie trombolityczne a_ryzyko_związane_z_krwotokiem_u_chorych_chirurgic...
Rl leczenie trombolityczne a_ryzyko_związane_z_krwotokiem_u_chorych_chirurgic...Rl leczenie trombolityczne a_ryzyko_związane_z_krwotokiem_u_chorych_chirurgic...
Rl leczenie trombolityczne a_ryzyko_związane_z_krwotokiem_u_chorych_chirurgic...
 
Transport i spedycja
Transport i spedycjaTransport i spedycja
Transport i spedycja
 
Projekt Bazy Danych
Projekt Bazy DanychProjekt Bazy Danych
Projekt Bazy Danych
 

More from Łukasz Łukaszewski

Miejski Program Rewitalizacji Olsztyna 2020 r.
Miejski Program Rewitalizacji Olsztyna 2020 r.Miejski Program Rewitalizacji Olsztyna 2020 r.
Miejski Program Rewitalizacji Olsztyna 2020 r.Łukasz Łukaszewski
 
Katalog dobrych praktyk w projektowaniu przestrzeni pieszej
Katalog dobrych praktyk w projektowaniu przestrzeni pieszejKatalog dobrych praktyk w projektowaniu przestrzeni pieszej
Katalog dobrych praktyk w projektowaniu przestrzeni pieszejŁukasz Łukaszewski
 
Oferta programowa dla JST na lata 2015-2020
Oferta programowa dla JST na lata 2015-2020Oferta programowa dla JST na lata 2015-2020
Oferta programowa dla JST na lata 2015-2020Łukasz Łukaszewski
 
PO IiŚ 2014-2020 Nowe możliwości finansowania inwestycji środowiskowych
PO IiŚ 2014-2020 Nowe możliwości finansowania inwestycji środowiskowychPO IiŚ 2014-2020 Nowe możliwości finansowania inwestycji środowiskowych
PO IiŚ 2014-2020 Nowe możliwości finansowania inwestycji środowiskowychŁukasz Łukaszewski
 
Południowa obwodnica Olsztyna w ciągu drogi krajowej nr 16
Południowa obwodnica Olsztyna w ciągu drogi krajowej nr 16Południowa obwodnica Olsztyna w ciągu drogi krajowej nr 16
Południowa obwodnica Olsztyna w ciągu drogi krajowej nr 16Łukasz Łukaszewski
 
Informacja i edukacja jako element prawidłowego systemu gospodarki odpadami
Informacja i edukacja jako element prawidłowego systemu gospodarki odpadamiInformacja i edukacja jako element prawidłowego systemu gospodarki odpadami
Informacja i edukacja jako element prawidłowego systemu gospodarki odpadamiŁukasz Łukaszewski
 
Nowy system prawny w gospodarce odpadami komunalnymi
Nowy system prawny w gospodarce odpadami komunalnymiNowy system prawny w gospodarce odpadami komunalnymi
Nowy system prawny w gospodarce odpadami komunalnymiŁukasz Łukaszewski
 
Praktyczne aspekty wdrożenia ustawy otrzymaniu czystości i porządku w gminach
Praktyczne aspekty wdrożenia ustawy otrzymaniu czystości i porządku w gminach  Praktyczne aspekty wdrożenia ustawy otrzymaniu czystości i porządku w gminach
Praktyczne aspekty wdrożenia ustawy otrzymaniu czystości i porządku w gminach Łukasz Łukaszewski
 

More from Łukasz Łukaszewski (17)

Program Polska Rosja 2014-2020
Program Polska Rosja 2014-2020Program Polska Rosja 2014-2020
Program Polska Rosja 2014-2020
 
Mały ruch graniczny a gospodarka
Mały ruch graniczny a gospodarkaMały ruch graniczny a gospodarka
Mały ruch graniczny a gospodarka
 
Zrównoważony rozwój miast
Zrównoważony rozwój miastZrównoważony rozwój miast
Zrównoważony rozwój miast
 
Miejski Program Rewitalizacji Olsztyna 2020 r.
Miejski Program Rewitalizacji Olsztyna 2020 r.Miejski Program Rewitalizacji Olsztyna 2020 r.
Miejski Program Rewitalizacji Olsztyna 2020 r.
 
Katalog dobrych praktyk w projektowaniu przestrzeni pieszej
Katalog dobrych praktyk w projektowaniu przestrzeni pieszejKatalog dobrych praktyk w projektowaniu przestrzeni pieszej
Katalog dobrych praktyk w projektowaniu przestrzeni pieszej
 
Prezentacja schronisko 2016
Prezentacja schronisko 2016Prezentacja schronisko 2016
Prezentacja schronisko 2016
 
Prosument na Warmii i Mazurach
Prosument na Warmii i MazurachProsument na Warmii i Mazurach
Prosument na Warmii i Mazurach
 
Oferta programowa dla JST na lata 2015-2020
Oferta programowa dla JST na lata 2015-2020Oferta programowa dla JST na lata 2015-2020
Oferta programowa dla JST na lata 2015-2020
 
PO IiŚ 2014-2020 Nowe możliwości finansowania inwestycji środowiskowych
PO IiŚ 2014-2020 Nowe możliwości finansowania inwestycji środowiskowychPO IiŚ 2014-2020 Nowe możliwości finansowania inwestycji środowiskowych
PO IiŚ 2014-2020 Nowe możliwości finansowania inwestycji środowiskowych
 
OLSZTYN Raport Otwarcia
OLSZTYN  Raport OtwarciaOLSZTYN  Raport Otwarcia
OLSZTYN Raport Otwarcia
 
Projekt Budżetu Olsztyna -2014
Projekt Budżetu Olsztyna -2014Projekt Budżetu Olsztyna -2014
Projekt Budżetu Olsztyna -2014
 
Południowa obwodnica Olsztyna w ciągu drogi krajowej nr 16
Południowa obwodnica Olsztyna w ciągu drogi krajowej nr 16Południowa obwodnica Olsztyna w ciągu drogi krajowej nr 16
Południowa obwodnica Olsztyna w ciągu drogi krajowej nr 16
 
Diagnoza olsztyn 2013 v10
Diagnoza olsztyn 2013 v10Diagnoza olsztyn 2013 v10
Diagnoza olsztyn 2013 v10
 
Budzet partycypacyjny
Budzet partycypacyjnyBudzet partycypacyjny
Budzet partycypacyjny
 
Informacja i edukacja jako element prawidłowego systemu gospodarki odpadami
Informacja i edukacja jako element prawidłowego systemu gospodarki odpadamiInformacja i edukacja jako element prawidłowego systemu gospodarki odpadami
Informacja i edukacja jako element prawidłowego systemu gospodarki odpadami
 
Nowy system prawny w gospodarce odpadami komunalnymi
Nowy system prawny w gospodarce odpadami komunalnymiNowy system prawny w gospodarce odpadami komunalnymi
Nowy system prawny w gospodarce odpadami komunalnymi
 
Praktyczne aspekty wdrożenia ustawy otrzymaniu czystości i porządku w gminach
Praktyczne aspekty wdrożenia ustawy otrzymaniu czystości i porządku w gminach  Praktyczne aspekty wdrożenia ustawy otrzymaniu czystości i porządku w gminach
Praktyczne aspekty wdrożenia ustawy otrzymaniu czystości i porządku w gminach
 

Kodeks Estetyzacji Olsztyn

  • 2. PROJEKT KODEKSU ESTETYZACJI STAREGO MIASTA W OLSZTYNIE 2 Spis treści WPROWADZENIE 3 1. UNIFIKACJA WYGLĄDU OGRÓDKÓW PIWNYCH, SZYLDÓW I MARKIZ 5 1.1. WYGLĄD OGRÓDKÓW PIWNYCH I ICH CZĘŚCI SKŁADOWYCH 5 1.1.2. Parasole 6 1.1.3. Wyposażenie ogródków 6 1.1.4. Obiekty kubaturowe w ogródkach 6 1.2. OGÓLNE ZASADY WYGLĄDU SZYLDÓW I NOŚNIKÓW REKLAMOWYCH 8 1.2.1. Pole ochronne powierzchni reklamowej 8 1.2.2. Pole ochronne elewacji 8 1.2.3. Typografia 8 1.2.4. Kolorystyka 9 1.2.5. Materiał i forma 9 1.2.6. Zasady szczegółowe umieszczania szyldów i nośników reklamowych oraz wymogi w zakresie ich form na Starym Mieście w Olsztynie 10 1.3. MARKIZY 13 2. WYELIMINOWANIE ZE STAREGO MIASTA REKLAM PLANDEKOWYCH 14 3. SYSTEM INFORMACJI WIZUALNEJ MIASTA (SIWM) 17 3.1. SIWM - elementy, opis 17 4. NARZĘDZIA MARKETINGOWE„W SŁUŻBIE OŻYWIENIA”STARÓWKI 20 4.1. System karteczkowy w pubach, restauracjach, klubach, itd. 20 4.2. Wirtualne wędrówki po starówce na stronie www i DVD lub minidisku 20 4.3.„Oaza dla dzieci”ma starówce 21 ZAKOŃCZENIE 22 ŹRÓDŁA 23
  • 3. PROJEKT KODEKSU ESTETYZACJI STAREGO MIASTA W OLSZTYNIE 3 WPROWADZENIE Truizmem będzie stwierdzenie, że starówka to przysłowiowa wizytówka każdego miasta. Z reguły jest to przestrzeń wyróżniająca się starą interesującą architekturą, zabytkami, roz- winiętą infrastrukturą gastronomiczno-usługową. To zwyczajowe miejsce spotkań miesz- kańców oraz cel wycieczek turystów. W kontekście strategii rozwoju miasta, Stare Miasto musi się zatem sytuować jako tzw. obszar wzrostu gospodarczego. Ze strony przedsiębiorców funkcjonujących w obrębie starówki pociąga to za sobą wymóg zwrócenia baczniejszej niż dotychczas uwagi na estetykę użytkowanych obiektów oraz ko- nieczność sięgania po nowoczesne narzędzia marketingowe służące pobudzaniu zainte- resowania klientów. Z drugiej strony, działania samorządu miejskiego muszą iść w parze z zaangażowaniem lokalnego biznesu. Sugerowane formy wsparcia to m.in. ułatwienia ad- ministracyjne (np. pozwolenia wydawane na dłużej niż jeden rok) oraz myślenie w katego- riach długofalowego rozwoju i wspólnego dobra (przy tym postulacie w przypadku olsz- tyńskiej starówki tematem numer jeden są plany budowy parkingu). Wykonana na roboczo analiza SWOT wskazuje na kierunki rozwoju olsztyńskiej starówki. Atutami Starego Miasta są: interesujące zabytki (zamek, Bazylika Mniejsza, Wy- soka Brama), Muzeum Warmii i Mazur, kumulacja wydarzeń artystyczno-kul- turalnych w okresie letnim (m.in. Olsz- tyńskie Lato Artystyczne), rozwijanie atrakcyjnych przedsięwzięć poza okre- sem letnim (m.in. Warmiński Jarmark Świąteczny), rozwinięta infrastruktura gastronomiczno-usługowa (łącznie około 500 pubów, restauracji, sklepów i innych punktów), bliskość terenów zielonych (m.in. rewitalizowany Park Podzamcze) i zbiorników wodnych (rzeka Łyna, jezioro Długie), promocyj- ny kontekst postaci związanych z Olsztynem (Mikołaj Kopernik, Erich Mendelssohn).
  • 4. PROJEKT KODEKSU ESTETYZACJI STAREGO MIASTA W OLSZTYNIE 4 Do słabych stron starówki należą: brak dużego parkingu (parkingów), brak przejrzystego oznakowania (System Informacji Miejskiej), bałagan estetyczny (wygląd ogródków piw- nych, reklam, szyldów, etc.), bliskość odciągającego klientów Centrum Handlowego„Alfa”, zmieniająca się w ciągu roku organizacja ruchu kołowego, słabość promocyjna (brak lub mała wyrazistość przekazów promocyjnych dotyczących oferty lokali), słaba, konserwatyw- na i nie dywersyfikująca grup odbiorców oferta lokali rozrywkowych, sezonowość oferty kulturalno-artystycznej, tzn. istotny niedobór imprez poza okresem letnim. Celem niniejszego dokumentu nie jest przygotowanie swoistej„recepty na sukces”starów- ki – chodzi raczej o wskazanie racjonalnie uzasadnionych kierunków zmian opierających się na standardach, które wykorzystują metropolie będące w opisywanej materii o krok przed Olsztynem (Wrocław, Trójmiasto, Toruń). Większość proponowanych zmian ma cha- rakter etapowy – należy zdać sobie sprawę, że pożądana zmiana wizerunku Starego Miasta w Olsztynie nie nastąpi z dnia na dzień. Z pewnością punktem wyjścia do tych zmian może być wzrost świadomości przedsiębiorców działających na terenie starówki – oczywiście równoległy z adekwatnymi ruchami ze strony władz Olsztyna. Opracowanie uwzględnia cztery obszary tematyczne: 1. UNIFIKACJA WYGLĄDU OGRÓDKÓW PIWNYCH, SZYLDÓW I MARKIZ 2. WYELIMINOWANIE ZE STAREGO MIASTA REKLAM PLANDEKOWYCH 3. OPRACOWANIE KONCEPCJI SYSTEMU IDENTYFIKACJI WIZUALNEJ MIASTA 4. NARZĘDZIA MARKETINGOWE„W SŁUŻBIE OŻYWIENIA”STARÓWKI
  • 5. PROJEKT KODEKSU ESTETYZACJI STAREGO MIASTA W OLSZTYNIE 5 1. UNIFIKACJA WYGLĄDU OGRÓDKÓW PIWNYCH, SZYLDÓW I MARKIZ 1.1. WYGLĄD OGRÓDKÓW PIWNYCH I ICH CZĘŚCI SKŁADOWYCH W toku przeprowadzonych konsultacji, w których brali udział: urzędnicy Wydziału Kultu- ry, Promocji i Turystyki Urzędu Miasta Olsztyn, przedstawiciele Miejskiego Zarządu Dróg i Mostów, Miejski Konserwator Zabytków, przedstawiciele skupiającego przedsiębiorców Stowarzyszenia „Starówka Razem”, lokalni specjaliści ds. reklamy i promocji, graficy, arty- ści-plastycy, itp., pojawiło się szereg postulatów dotyczących różnych aspektów estetyki starówki. Jednym z omawianych tematów był wygląd letnich ogródków piwnych (ich liczba waha się od 37 do 40). Spostrzeżenie, co do którego zasadniczo wszyscy uczestnicy konsul- tacji byli zgodni mówi, że obecny wygląd ogródków pozostawia wiele do życzenia. Razi ko- lorystyczny rozgardiasz, zauważalną negatywną tendencją jest brak spójności estetycznej tych obiektów z otaczającą je architekturą (kontekst historyczny). Ten stan wynika głównie z braku standardów. A zatem wytyczenie stosownych reguł w tym zakresie przyniesie ko- rzyści zarówno właścicielom ogródków, jak i instancjom decyzyjnym, odpowiedzialnym za regulacje i wydawanie pozwoleń ws. wyglądu i lokalizacji. Inne negatywne uwagi dotyczyły wielkości i krzykliwości reklam umieszczonych np. na parasolach. Dodatkowo przedsiębiorcy ze starówki zwrócili uwagę na uciążliwość wymo- gu corocznego ubiegania się o zezwolenia u Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków (na funkcjonowanie ogródków) i w MZDiM (kwestia lokalizacji). Wydaje się, że po spełnieniu pewnych warunków ze strony przedsiębiorców ze starówki, realnym rozwiązaniem byłoby wydłużenie okresu ważności zezwoleń do trzech lat (a w dalszej perspektywie czasowej nawet do 5-7 lat). Wcześniej należy jednak wprowadzić kodeks systemowych zasad do- tyczących poszczególnych elementów wyglądu ogródków. Zasadniczym postulatem jest ujednolicenie wyglądu ogródków oraz podporządkowanie go pod względem dominant estetycznych otaczającej architekturze. Z pewnością należy też ostatecznie zmierzyć się z zagadnieniem lokalizacji ogródków na starówce. Do rozstrzygnięcia pozostaje bowiem alternatywa: z jednej strony część przedsta- wicieli Stowarzyszenia„Starówka Razem”optuje za podtrzymaniem istniejącego status quo, z drugiej zaś strony pojawiają się głosy wskazujące na potrzebę ustanowienia konsekwent- nej reguły sytuowania ogródków w bezpośrednim sąsiedztwie lokali (wedle ściśle określo- nych zasad dotyczących wymiarów i proporcji ogródków względem wielkości lokali).
  • 6. PROJEKT KODEKSU ESTETYZACJI STAREGO MIASTA W OLSZTYNIE 6 1.1.2. Parasole Standaryzacja w zakresie kolorystyki parasoli powinna uwzględniać funkcjonalność form wykonawczych, jak również estetycznych. Parasole przy ogródkach powinny być w iden- tycznym kolorze. Postulowane kolory to ecru albo stonowana zieleń. Zakazana krzykliwa i zajmująca dużą powierzchnię reklama na parasolach. Reklama postulowana: stonowana, w wersji minal i tylko na falbanach parasoli. W kontekście wprowadzania zasad estetyzacji starówki, należy zwrócić uwagę na ważną datę – przełom października i listopada – okres, w którym przedsiębiorcy ze starówki zamawiają w kompaniach piwowarskich i firmach- matkach w przypadku franszyzy parasole i inne elementy ogródków. Do tego czasu muszą otrzymać pełną specyfikację zarówno w zakresie estetyki, jak i funkcjonalności. 1.1.3. Wyposażenie ogródków Wyposażenie ogródków letnich (stoliki, ławy, krzesła) powinno być wykonane z materiałów naturalnych (drewno, wiklina). Plastik zakazany. Dopuszczalne stosowanie połączeń mie- szanych z metaloplastyką. Na szeroko rozumianym wyposażeniu ogródków letnich można zamieszczać znaki reklamowe firm finansujących przedsięwzięcie. Warunek: elementy re- klamowe powinny być nieduże, stonowane, z adekwatnego materiału (postulowana meta- loplastyka). Kolorystyka znaków reklamowych – w barwach obowiązujących u poszczegól- nych wykonawców (firm finansujących) lub w systemie monochromatycznym (jeden kolor). Ogrodzenia i podesty ogródków – materiały naturalne, adekwatne do zastosowanych przy meblach. 1.1.4. Obiekty kubaturowe w ogródkach Kolejna kwestia sporna pomiędzy restauratorami, a MKZ. Chodzi o minibary z nalewakami do piwa umiejscowione w ogródkach. Restauratorzy„są za”– to kwestia ekonomiczna (szyb- kość w dostarczaniu napojów klientom). Wskazują na duży ruch konsumencki występujący w trakcie imprez masowych organizowanych na starówce w okresie od początku maja do końca września. MKZ jest przeciwny, wskazując na względy estetyczne. Kompromis możli- wy w sytuacji zlecenia wykonania projektu jednolitego wyglądu minibarów architektowi, który uwzględni zalecenia konserwatorskie. Biorąc pod uwagę fakt, że wprowadzenie zmian dotyczących wyglądu ogródków niesie za sobą pewne nakłady finansowe ze strony restauratorów (a są i inne względy – np. in- dywidualne gusta przedsiębiorców, ich konserwatyzm, itd.), należy się spodziewać, że ten proces może postępować opornie. Konieczne będzie zatem profesjonalne uświadamianie zainteresowanych podmiotów, że wspomniane zmiany leżą w ich interesie. Dlatego Wy- dział KPT Urzędu Miasta planuje uruchomienie podstrony internetowej (robocza nazwa domeny: www.pieknastarowka.olsztyn.eu), na której znajdą się m.in.: zasady estetyzacji
  • 7. PROJEKT KODEKSU ESTETYZACJI STAREGO MIASTA W OLSZTYNIE 7 Starego Miasta w formie downloads, zbiór dobrych praktyk z innych miast w Polsce i za granicą, wizualizacje dobrych przykładów z Olsztyna (jako forma wyróżnienia), itp. Postu- lowanym rozwiązaniem byłoby budowanie społeczności świadomych starówkowiczów po- przez wprowadzenie obrandowanego certyfikatu (np. w formie naklejki na drzwi lokalu), a w przyszłości powołanie Klubu Estetycznej Starówki. Pytania: - M. Obarek, M. Kuberska: ile czasu zajmie opracowanie projektu plastycznego i specyfikacji technicznej ogródków piwnych z uwzględnieniem wszystkich ich części składowych? -B.Zalewska,A.Juszczyszyn,P.Jaszczuk:czypozaakceptowaniuzasadestetycznychdlaogród- kówistniejąjakiekolwiekprzeciwwskazaniadowydawaniapozwoleńnaogródkinaokresdłuż- szy niż jeden rok, jeśli tak – jaki może być maksymalny okres obowiązywania pozwolenia? - A. Goździewski: jaki jest ostateczny termin przedłożenia wypracowanych zasad kontrahentom partnerom zaopatrującym puby i restauracje w wyposażenie ogródkowe? - P. Jaszczuk, A. Goździewski: jak uregulować sprawę lokalizacji ogródków piwnych na Starym Mieście w kontekście pożądanej reguły konsekwentnego sytuowania ogródków w bezpośred- nim sąsiedztwie lokali (opracowanie zasad lokalizacyjnych)?
  • 8. PROJEKT KODEKSU ESTETYZACJI STAREGO MIASTA W OLSZTYNIE 8 1.2.OGÓLNEZASADYWYGLĄDUSZYLDÓWINOŚNIKÓWREKLAMOWYCH W tym miejscu nieco przekornie można stwierdzić, że nawet reklama ma swoje zasady. Stwierdzenie to tylko pozornie jest paradoksalne, ponieważ fakt, że reklama jest dziedziną kreatywną, opierającą się na innowacyjnych rozwiązaniach, nie stoi w żadnej sprzeczności z potrzebą stosowania się do pewnych ogólnych standardów. Oto one: 1.2.1. Pole ochronne powierzchni reklamowej Reklama jest działaniem funkcjonalnym i ma służyć potrzebom klienta. Z kolei grafika to forma twórcza, która powinna akcentować swój potencjał ekspresyjny. Niezachowanie za- sad pola ochronnego, czyli odpowiedniej proporcji między znakiem a przestrzenią, odbija się na estetyce szyldu prowadząc do wizualnego bałaganu. Zbyt duże litery oraz niekon- sekwentny, skrajnie dekoracyjny design prowadzą do zachwiania proporcji i pogorszenia czytelności.W konsekwencji mamy do czynienia z zaprzeczeniem idei reklamy, która z zało- żenia dąży do jasnego i prostego przekazu informacji. Pole ochronne powierzchni reklamowej definiuje obszar wokół zawartości graficznej tej powierzchni. W obszarze tym nie może się pojawić obca forma, zarówno graficzna, jak i tek- stowa. Pole ochronne jest wytyczane względem krótszego boku powierzchni reklamowej, a jego wartość nie może być mniejsza niż 1/6 długości tego boku. 1.2.2. Pole ochronne elewacji To proporcja powierzchni reklamowej do elewacji budynku, na którym się znajduje. Brak porządku wertykalnego i horyzontalnego oraz nieprzestrzeganie ustalonych odległości w rozmieszczeniu reklamy sprawiają, że detal architektoniczny wizualnie przestaje istnieć. Za- gospodarowanie elewacji powinno się odbywać w oparciu o określone proporcje.Wiąże się to z doświadczeniem architektonicznym, zagospodarowaniem przestrzeni, użyciem świa- tła. Kamienica nie jest drogowskazem ani tablicą ogłoszeń, a budzącym podziw architekto- nicznym świadectwem przeszłości, które należy eksponować, a nie szpecić. Pole ochronne elewacji definiuje obszar wokół powierzchni reklamowej. W obszarze tym nie może się pojawić żadna obca forma bądź inna powierzchnia reklamowa. Pole ochron- ne jest wytyczane względem krótszego boku powierzchni reklamowej, a jego wartość nie może być mniejsza niż 1/6 długości tego boku. 1.2.3. Typografia To rodzaj mechanicznego alfabetu, który rządzi się określonymi prawami. Stare Miasto to przestrzeń kulturalna, w której czcionka powinna charakteryzować się prostotą i elegancją
  • 9. PROJEKT KODEKSU ESTETYZACJI STAREGO MIASTA W OLSZTYNIE 9 odpowiadając przy tym specyfice reklamowanej działalności. Brak konsekwencji w zastoso- waniu krojów pisma na sąsiadujących ze sobą szyldach i reklamach rodzi literniczy bałagan. Aby wszystko było w pełni zrozumiałe dla odbiorcy, a jednocześnie unikalne i łatwo roz- poznawalne, typografia musi się opierać na klasycznych krojach szeryfowych i bezszeryfo- wych. Brak konsekwencji w zastosowaniu krojów pisma na sąsiadujących ze sobą szyldach i reklamach rodzi literniczy bałagan. Zalecaną formą są litery przestrzenne oraz kute, a także ażurowe szyldy na wysięgnikach umieszczonych prostopadle do elewacji. 1.2.4. Kolorystyka Kolorystyka reklam powinna tworzyć spójne zestawienie z elewacją kamienic. Należy uni- kać jaskrawych, drażniących kolorów. Budowanie nieodpowiednich kontrastów między są- siadującymi szyldami uderza w estetykę Starego Miasta. 1.2.5. Materiał i forma Olsztyńskie kamienice stały się powierzchnią wystawienniczą dla licznych reklamodawców, którzy nie zawahali się umieścić na nich„uderzających po oczach” blach i bannerów plan- dekowych. Uciekając od kosztów, przedsiębiorcy odchodzą od wysmakowanych tworzyw, jak drewno czy metaloplastyka. Reklamy wykonane z materiałów o niskiej jakości nie dość, że budzą nieufność klientów, to nijak nie odpowiadają przestrzeni, którą zajmują. Postulo- wane materiały: szkło, drewno, metal. Dodajmy tu jeszcze garść uwag natury ogólnej. Nośnik, jak też zawartość reklamy, powinny być ściśle związane z funkcją obiektu, na którym jest umieszczona reklama. Musi być usy- tuowany w taki sposób, aby nie przesłaniać detalu i wystroju architektonicznego elewacji. W kontekście wyglądu Starego Miasta jako pewnej architektonicznej całości, reklamy po- winny być podporządkowane indywidualnym wartościom poszczególnych obiektów, a już z pewnością nie mogą stanowić dominanty nad architekturą. Niedopuszczalne jest np. wpływanie na zniekształcenie perspektyw ulic (dotyczy reklam ustawionych prostopadle). Wielkość nośnika reklamy powinna być dostosowana z jednej strony do kubatury budynku, z drugiej zaś – do indywidualnego charakteru ulicy, na której się on znajduje (lokalizacja reklamy nie może też kolidować z zabytkowym charakterem budynku). Nie mniej istotne są również zależności pomiędzy kolorystyką reklamy, a kolorystyką zabytku. Lokalizowaniu reklam zawsze musi towarzyszyć refleksja, że wiąże się to z bezpośrednią ingerencją w nie- rzadko zabytkową powierzchnię ściany. Reklama umieszczona na elewacji budynku (wraz z jego artykulacją i detalem architektonicznym) współkreuje wizualny odbiór zabytku, dla- tego jej ekspozycja i forma plastyczna nie może pogarszać warunków ochrony konserwa- torskiej, nie może też wprowadzać dysonansu w elewację.
  • 10. PROJEKT KODEKSU ESTETYZACJI STAREGO MIASTA W OLSZTYNIE 10 Wdrożenie szyldów i reklam to proces czasochłonny i kosztowny, ale należy go traktować, jako inwestycję! Estetyczne i nie zaśmiecone Stare Miasto, to magnes dla turystów i miesz- kańców. Urząd Miasta może podjąć działania i wdrożyć wspomniany system zachęt poprzez szeroko pojęte promowanie tych przedsiębiorców, którzy dostosują się do kodeksu zasad estetyzacji starówki. Inną korzyścią płynącą dla przedsiębiorców jest też fakt, że w przy- padku wyboru jednej firmy wykonawczej wedle opracowanego standardu – jednostkowe koszty produkcji szyldów i reklam będą o wiele niższe, niż w przypadku zamówień indywi- dualnych. 1.2.6. Zasady szczegółowe umieszczania szyldów i nośników reklamowych oraz wymogi w zakresie ich form na Starym Mieście w Olsztynie 1. Szyld to graficzne oznaczenie przedsiębiorcy zawierające nazwę firmy, a w przypadku osób fizycznych imię i nazwisko oraz zwięzłe określenie przedmiotu wykonywanej działal- ności. 2. Nośnik reklamowy to urządzenie reklamowe wraz z elementami konstrukcyjnymi i zamo- cowaniami zawierające powierzchnię przeznaczoną do eksponowania reklamy. 3. Autoreklama to reklamy własnej działalności prowadzonej przez danego przedsiębiorcę, z reguły umieszczana na obiekcie, w którym prowadzona jest ta działalność. 4. Reklama to przekaz informacji wizualnej zmierzający do promocji sprzedaży towarów i usług przy wykorzystaniu odpowiedniego nośnika reklamy. 5. Umieszczanie nośników reklamy i szyldów może nastąpić zgodnie z warunkami określo- nymi w Ustawie z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (tekst jedn. Dz.U. z 2006 r. nr 156, poz. 1118 z późn. zmianami), Ustawie z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz.U. Nr 162, poz.1568 z późn. zmianami) oraz innymi obowiązującymi w tym zakresie uregulowaniami prawnymi. 6. Podmiot prowadzący działalność gospodarczą ma prawo do bezpłatnego umieszczenia jednego szyldu na elewacji budynku, w którym prowadzi swoją działalność (dopuszczalna powierzchnia szyldu – do 0,70 m kw.) Może to nastąpić po uzgodnieniu lokalizacji i formy szyldu z Miejskim Konserwatorem Zabytków. 7. Podmiot prowadzący działalność gospodarczą może ubiegać się o zgodę na umieszcze- nie jednej autoreklamy na elewacji budynku, w którym prowadzi swoją działalność u Miej- skiego Konserwatora Zabytków. 8. Podmiot prowadzący działalność gospodarczą w lokalu użytkowym, który nie ma witryn lub okien od strony ulicy, może wystąpić o zgodę na wystawianie (wyłącznie w godzinach otwarcia lokalu) przenośnej autoreklamy wolnostojącej w formie stojaka lub sztalugi, przy czym powierzchnia ekspozycyjna tego nośnika nie może przekroczyć jednego metra kw. 9. Forma szyldów i nośników reklamowych powinna uwzględniać charakter otoczenia, szczególnie wygląd budynku, na którym są umieszczone.
  • 11. PROJEKT KODEKSU ESTETYZACJI STAREGO MIASTA W OLSZTYNIE 11 10. Szyldy i nośniki reklamowe nie mogą przesłaniać widocznych detali architektonicznych budynków i innych elementów ich historycznego wystroju. 11. Szyldy i autoreklamy stanowiące oznaczenie prowadzonej działalności powinny być in- stalowane w kondygnacji parteru. Odstępstwo od tej zasady jest możliwe, gdy lokale użyt- kowe są zlokalizowane również powyżej parteru, a montaż szyldu lub autoreklamy na par- terze nie jest możliwy. 12. Szyldy i nośniki reklamowe powinny być umieszczane przy zachowaniu ładu kompozy- cyjnego, szczególnie z uwzględnieniem osi pionowych i poziomych podziału (wyznaczo- nych np. otworami okiennymi). Punktem odniesienia przy zachowaniu ładu kompozycyj- nego powinien być też układ i formy już istniejących reklam. 13. Preferowane powinno być systemowe projektowanie szyldów i reklam, np. ich jednoli- tej formy na elewacji danego budynku. Winno to następować na podstawie porozumienia pomiędzy podmiotami użytkującymi obiekt. 14. Dopuszcza się umieszczanie znaków firmowych (logo, nazwa firmy) na dachach budyn- ków, ale jedynie jako form przestrzennych. 15. Winylowe siatki ochronne (tzw. mesh, bez samoistnej konstrukcji reklamowej) stano- wiące zabezpieczenie rusztowań budowlanych, mogą być umieszczane wyłącznie na czas prowadzenia prac budowlanych lub remontowych i powinny być usuwane niezwłocznie po zakończeniu tych prac. Siatki powinny stanowić połączenie artystycznego obrazu i dys- kretnie wkomponowanych haseł reklamowych, znaków towarowych, logotypów, itp. Zaka- zane jest używanie powierzchni siatek dla potrzeb reklamy wielkoformatowej. 16. Dopuszcza się możliwość umieszczania autoreklam w formie malowideł naściennych (graffiti) pod warunkiem połączenia artystycznego obrazu i dyskretnie wkomponowanych haseł reklamowych, znaków towarowych, logotypów, itp. Zastosowanie tego typu autore- klamy może mieć miejsce dopiero po uzyskaniu zezwolenia od właściwego kompetencyj- nie konserwatora zabytków. 17. Dopuszcza się uzgadnianie lokalizacji mniejszych nośników reklamowych (o pow. do 10 m kw.) bliżej centrum starówki, zaś większych (o pow. 12 kw. i większej), w proporcjonalnym oddaleniu od centrum; Bliżej centrum dopuszcza się nośniki o wyższym standardzie (np. kasetony), a nośniki o niższym standardzie (np. billboardy) powinny być zlokalizowane na obrzeżach starówki. 18. W przypadku lokalizacji nośnika reklamowego w sąsiedztwie mebli miejskich, kolory- styka nośnika powinna być dostosowana do kolorystyki mebli. 19. Wskazane jest unikanie zagęszczenia lokalizacji nośników reklamowych. 20. W przypadku zamieszczania szyldów i nośników reklamowych na nieruchomościach komunalnych, Gmina ma prawo pobierać za to opłaty. 21. Nieruchomościami komunalnymi są grunty znajdujące się poza pasem drogowym oraz budynki mieszkalne i niemieszkalne, a także inne obiekty stanowiące własność Gminy.
  • 12. PROJEKT KODEKSU ESTETYZACJI STAREGO MIASTA W OLSZTYNIE 12 22. Umieszczanie nośników reklamowych na nieruchomościach komunalnych wymaga za- warcia umowy cywilno-prawnej z Gminą. 23. Umowa cywilno-prawna, o której mowa w powyższym punkcie, określa m.in. lokalizację nośnika reklamy, wysokość opłaty, warunki wnoszenia opłaty, czas trwania umowy oraz zasady umieszczania i eksploatacji nośnika reklamy na nieruchomościach komunalnych. 24. Przygotowywanie ww. umów należy do właściwości Wydziału Podatków i Opłat Urzędu Miasta Olsztyn. Do wniosku należy dołączyć: a) oznaczenie przedsiębiorcy składającego wniosek (kserokopia za zgodność z oryginałem aktualnego zaświadczenia o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej, kserokopia ak- tualnego odpisu z rejestru przedsiębiorców KRS), b) projekt graficzny lub kolorowe zdjęcie nośnika reklamy, c) projekt techniczny nośnika reklamy, d) mapę sytuacyjno-wysokościową dla celów informacyjnych w skali 1:500 z zaznaczeniem lokalizacji nośnika reklamy wraz z podaniem numeru działki i obrębu oraz aktualnym sta- nem władania, f) w przypadku lokalizacji nośników reklamy na obiektach zabytkowych lub na obszarach wpisanych do rejestru zabytków zgodę właściwego kompetencyjnie konserwatora zabytków. 25. Zasady ustalania wysokości opłat z tytułu umieszczenia nośników reklamy na nierucho- mościach komunalnych określa cennik opracowany przezWydział Podatków i Opłat Urzędu Miasta Olsztyn. Wysokość miesięcznych opłat z tytułu umieszczenia nośnika reklamowego ustalana jest w zależności od powierzchni eksponowania reklamy i strefy jej eksponowania na terenie miasta. 26. Prezydent Miasta Olsztyn może wyrazić zgodę na obniżenie opłaty lub zwolnienie z niej w przypadku wykonania przez wnioskodawcę remontu elewacji całego budynku lub jego części (gdy działa on w uzgodnieniu z odpowiednimi jednostkami miejskimi) oraz w innych uzasadnionych społecznie przypadkach. 27. Za bezumowne użytkowanie nieruchomości komunalnych dla celów ekspozycji nośni- ka reklamowego bądź przekroczenie terminu ekspozycji nośnika zapisanego w umowie przewiduje się opłatę karną w wysokości 300 procent miesięcznej stawki za ekspozycję ta- kiego nośnika (naliczaną za każdy rozpoczęty miesiąc bezumownego użytkowania nieru- chomości). 28. Zarządzenie wchodzi w życie z dniem podpisania. 29. Zarządzenie podlega ogłoszeniu na tablicy ogłoszeń Urzędu Miasta Olsztyn i jego stro- nie internetowej. Pytania: - M. Obarek, M. Kuberska, konserwatorzy, Starówka Razem: ile czasu zajmie opracowanie ko- deksu zasad dot. szyldów? Jakie zagrożenia mogą pojawić się na etapie wdrażania?
  • 13. PROJEKT KODEKSU ESTETYZACJI STAREGO MIASTA W OLSZTYNIE 13 1.3. MARKIZY Jedna z kwestii spornych. Niektórzy restauratorzy ze starówki zgodnie podkreślają koniecz- ność ich stosowania. Kwestionuje to MKZ przytaczając argumenty mówiące o braku nawią- zania ich wyglądu do otaczającej architektury, przysłanianiu elementów architektury, itp. Istnieje wyraźna potrzeba znalezienia kompromisu. Markizy powinny znaleźć zastosowa- nie, niemniej potrzeba pewnego systemowego podejścia do ich wyglądu jest niezaprze- czalna. Należy tu wziąć pod uwagę długoletnią tradycję ich stosowania w przedwojennym Olsztynie, praktyczność użytkowania (prostota wykonania oraz całoroczne zastosowanie), w dalszym kręgu, ale jednak – ich walory estetyczne. Przy ustalaniu kolorystyki sugeruje się możliwość dopuszczenia dwóch obowiązujących kolorów, ew. wskazanie dwóch lub trzech odcieni koloru obowiązującego, dobrze, by kolorystyka markiz współgrała z kolorystyką pa- rasoli stosowanych w ogródkach piwnych. Z markiz należy rezygnować w tych miejscach, gdzie nie da się uniknąć przysłaniania detali architektonicznych oraz tam, gdzie ich montaż mógłby doprowadzić do uszkodzenia zabytkowej tkanki budynku. W innych miejscach po- winny być dozwolone – pod warunkiem dostosowania pod względem konstrukcji i kolory- styki do budynków, na których są umieszczane. Pytania: - Starówka Razem, konserwatorzy: jaka jest szansa na kompromis i od czego jest on uzależnio- ny, jeśli chodzi o możliwość zainstalowania markiz?
  • 14. PROJEKT KODEKSU ESTETYZACJI STAREGO MIASTA W OLSZTYNIE 14 2. WYELIMINOWANIE ZE STAREGO MIASTA REKLAM PLANDEKOWYCH Na olsztyńskim Starym Mieście, również w innych punktach miasta – generalnie dotyczy to tak Olsztyna, jak i całego kraju, ale mówimy tu o starówkach ze względu na ich „wizy- tówkowość” – widoczny jest problem braku porządku, estetyki oraz standardów reklamy zewnętrznej. Skrajnie patologicznym przykładem tego zjawiska są wielkoformatowe krzy- kliwe reklamy plandekowe na murach zabytkowych budynków (w dodatku nierzadko insta- lowane w sposób niszczący elewacje).W kontekście długofalowego rozwoju miasta ta kwe- stia wymaga możliwie szybkiego uporządkowania, a zasady konstytuujące nowy porządek – skodyfikowania, najlepiej w formie zarządzenia Prezydenta Miasta. Takie kroki podjęto przed kilku laty we Wrocławiu i Trójmieście. Punktem wyjścia do wspomnianych kodyfikacji było przekonanie władz, że Stare Miasto to swoiste dobro wspólne, którego estetyzowanie i zrównoważony rozwój to nie tylko obywatelski obowiązek, ale również – w takim samym stopniu – kwestia społecznego interesu. Do podobnych wniosków doszedł Wydział KPT Urzędu Miasta Olsztyn. Efektem tego było zainicjowanie przy okazji studenckiego Festiwalu „Otwórz oczy…” (3 października 2009 roku) publicznej debaty (zasada otwartości społecznej) na temat standardów kształtowa- nia przestrzeni publicznej. W toku tego dyskursu pojawiło się wiele postulatów ze strony różnych środowisk (służby miejskie, organizacje pozarządowe, architekci, urbaniści, specja- liści ds. reklamy i promocji, graficy, artyści-plastycy, tzw.„zwykli mieszkańcy”), a wraz z nimi potrzeba kodyfikacji zasad estetyzacji starówki. Oczywiście wspomniane zasady są jak naj- bardziej do zastosowania w innych rejonach miasta, niemniej jednak starówka jako wizy- tówka miasta powinna tu być potraktowana priorytetowo. Trudnością w rozwiązaniu tego problemu jest brak konkretnych i precyzyjnych uregulowań prawnych, pozwalających sa- morządom wypowiedzenie wojny szpetnym przejawom pozbawionej jakichkolwiek reguł reklamie zewnętrznej. Ważne! Wydział KPT optuje za rozwiązaniem, które ma zastosowanie we wszystkich cywili- zowanych miejscach świata. Zważywszy na fakt, że starówka to miejsce newralgiczne pod względem kulturowym, historycznym, turystycznym i tym samym estetycznym, skodyfiko- wany zestaw zasad adresowany byłbyWYŁĄCZNIE do tych podmiotów, które działają w ob- rębie Starego Miasta. Innymi słowy należy dążyć do wyeliminowania z obszaru olsztyńskie- go Starego Miasta reklamy tych firm, których siedziba zlokalizowana jest poza starówką. Ze względu na szacunek wobec substancji zabytkowej Stare Miasto powinno być wolne od re- klam w takim stopniu, w jakim to możliwe, czyli sprowadzać się do uwzględnienia potrzeb
  • 15. PROJEKT KODEKSU ESTETYZACJI STAREGO MIASTA W OLSZTYNIE 15 przedsiębiorców staromiejskich, których wszakże obowiązywać powinny określone stan- dardy estetyczne. Kompromisowym rozwiązaniem byłoby zastosowanie alternatywnych nośników dla reklamy firm spoza starówki – np. pylonów reklamowych, w których mogłaby się znaleźć reklama dziś„zdobiąca”elewacje budynków staromiejskich. Oczywiście oprócz oporu firm reklamujących się, inną trudnością pozostaje opór wspól- not mieszkaniowych, które z plandekowej reklamy czerpią dochód. Należałoby zastanowić się nad formą rekompensaty / zachęty / nagrody dla tych wspólnot, które zdecydują się na wypowiedzenie umów reklamodawcom. Można rozważyć skonstruowanie specjalnego systemu ulg podatkowych. Załóżmy, że członkowie wspólnot mieszkaniowych to głównie niezbyt zamożni starsi ludzie. Właściciele poszczególnych mieszkań nie tylko nie cierpią na nadmiar środków, ale również częstokroć nie potrafią zorganizować się, by wyremontować elewację swej kamienicy. Sytuacja zdaje się być patowa, ale w sukurs idzie prawodawstwo UE. Każdy z właścicieli mieszkania płaci podatki od nieruchomości do kasy Miasta. Miasto jest zainteresowane, by starówka wyglądała estetycznie. Rozwiązanie unijne: raz na trzy lata, 1/3 podatków miejskich mieszkańcy mogliby przeznaczyć na remont elewacji. Można wprowadzić obostrzenie, że byłyby to środki na remont tylko od strony ulicy. Ulgi podatko- we to zwykle bardzo skuteczna motywacja. Te ulgi mogą dotyczyć na początku tylko tych budynków na starówce, które mają ponad 50 lat. Natomiast wobec właścicieli reklam, które wiszą nielegalnie należałoby podjąć stosowne kroki administracyjne. Nawet, jeśli miałoby dojść do jednego skutecznie poprowadzonego postępowania, które zakończyłoby się karą (grzywną), co w połączeniu z kampanią anty- plandekową mogłoby skutecznie wpłynąć na decyzję o zdjęciu plandek, a potencjalnych reklamodawców zniechęcić do tego procederu w przyszłości. Tu niestety należy też zwrócić uwagę na fakt, że również instytucje kultury operujące na Starym Mieście dorzucają kamyczek do ogródka nieestetycznej reklamy plandekowej. W momencie rozpoczęcia akcji społecznej wymierzonej w szpetną reklamę należałoby „za- cząć od siebie”, obligując instytucje publiczne ze strefy staromiejskiej do wyeliminowania plandek, jako nośnika reklamy i promocji. Podobnie ma się sprawa z „potykaczami”, które powinny spełniać standardy spójne z zasadami estetyzacji Starego Miasta – dziś niestety najczęściej są z nimi na bakier.
  • 16. PROJEKT KODEKSU ESTETYZACJI STAREGO MIASTA W OLSZTYNIE 16 Pytania: - Inspektor Nadzoru, MZDiM, konserwatorzy, Wydz. Architektury: jakie akty prawne mogłyby stać się narzędziem walki z reklamą plandekową na budynkach zlo- kalizowanych na olsztyńskim Starym Mieście? Bierzemy pod uwagę budynki będące: 1. własnością gminy, 2. wpisane do rejestru zabytków, 3. nie wpisane do rejestru zabytków, zarządzane przez wspólnotę mieszkaniową z udziałem miasta 4. nie wpisane do rejestru zabytków, zarządzane przez wspólnotę mieszkaniową bez udziału miasta - czy Ustawa Prawo Budowlane nie pozwala na uruchomienie procesu oczyszczania elewacji – PATRZ opracowanie prawników MIASTA STOŁECZNEGO WARSZAWY?
  • 17. PROJEKT KODEKSU ESTETYZACJI STAREGO MIASTA W OLSZTYNIE 17 3. SYSTEM IDENTYFIKACJI WIZUALNEJ MIASTA (SIWM) System identyfikacji wizualnej miasta to zestaw systemowo zaprojektowanych elementów graficznych i przestrzennych oraz rządzących nimi zasad. W myśl zasady: że styl to tak na prawdę zestaw reguł SIWM jest stylem dla miasta. Styl i identyfikację można bardziej współcześnie nazwać marką i potraktować miasto jak produkt. Ten produkt musi mieć atrakcyjną zawartość i opakowanie, które komunikuje nam, co kupujemy. Aby osiągnąć efekt spójności i zamierzonego wyrazu należy uświadomić sobie, a potem równolegle projektować wszystkie elementy identyfikacji wizualnej miasta. Są nimi: 1. SIM - SYSTEM INFORMACJI MIEJSKIEJ 2. GRAFIKA - ZASADY GRAFIKI MIEJSKIEJ 3. PRZESTRZEŃ, czyli MEBLE MIEJSKIE I MAŁA ARCHITEKTURA 4. SIWKM - SYSTEM IDENTYFIKACJI WIZUALNEJ KOMUNIKACJI MIEJSKIEJ dodatkowo, przed wprowadzeniem SIWM należy wyczyścić najcenniejsze krajobrazowo obszary miasta za pomocą SUR, czyli zasad umieszczania reklam. Estetyka tkanki miejskiej, wyczyszczenie jej z agresywnej reklamy, jest niezbędne jeśli chcemy znakować miasto sys- temowo. Bez estetyzacji misternie zaprojektowany SIM zginie w gąszczu informacji. 3.1 SIWM - elementy, opis SIM - jest to pomysł systemu kodowania informacji prowadzącej po mieście. Przede wszyst- kim mapa, znaki, tablice kierujące, tablice znakujące budynki i ulice. SIM jest systemem geograficznym, stanowi mapę miasta, prowadzi po mieście mieszkań- ców, turystów, zmotoryzowanych, rowerzystów, jego głównym celem jest szybkie i wygod- ne poruszanie się po mieście, choć w skład SIM wchodzą też tablice tematyczne informują- ce o ciekawych obiektach kultury, zabytków, natury itp. GRAFIKA- to zaprojektowany już layout graficzny (czyli znowu zbiór zasad), który używa- ny jest w miejskich wydawnictwach promocyjnych i wszelkich produkcjach związanych z Urzędem Miasta i instytucjami mu podległymi. Grafika-Layout nie wiąże się z grafiką SIM. Jest lekka, nowoczesna i dostosowana do nośni- ków takich jak internet, promocja w przestrzeni, wydawnictwa promocyjne różnych insty- tucji pod jednym szyldem.
  • 18. PROJEKT KODEKSU ESTETYZACJI STAREGO MIASTA W OLSZTYNIE 18 MM - PRZESTRZEŃ – Meble Miejskie i Mała Architektura, w skład której wchodzą wszelkie elementy przestrzenne umieszczane w mieście oraz w pomieszczeniach stosowane przez Urząd Miasta i podległe mu instytucje np. kultury. Jest to ogromna i bogata kategoria, w której dla porządku można wyróżnić kilka stylów mebli, które w całości złożą się na pozy- tywny odbiór olsztyńskiej przestrzeni miejskiej. -linia„city design”, podstawowe meble miejskie wraz z obiektami małej architektury należą- cymi do komunikacji miejskiej. Są to lekkie stalowe, stalowo-drewniane meble systemowe, gotowe (nie projektowane na potrzeby SIWM, tylko zakupione u producenta). Mają to być meble ekonomiczne, ale estetyczne. - linia„city design dla obszarów objętych ochroną konserwatorską”- meble miejskie ze szla- chetnych materiałów w najlepszym możliwym designie, ale z gotowców od producenta, które umeblują olsztyńskie najbardziej reprezentacyjne, historyczne przestrzenie. Są to me- ble droższe, ale potrzeba ich zdecydowanie mniej niż mebli„city”. - linia„design” - to dizajnerskie, unikatowe meble, do projektowania których należy zapra- szać designerów i rzeźbiarzy. Każdy mebel może być inny, ale musi je łączyć wspólna zasada użycia brandowego olsztyńskiego koloru - jasnej zieleni i ewentualnie inspitacja listkiem. Przewiduje się też osobną, produkowaną na potrzeby miasta linię mebli design inspirowa- nych listkiem np. małe siedziska tartanowe, którymi można meblować wszelkie przestrze- nie publicze od tych naturalnych po te industrialne. Przyjazne siedzisko „listek” jest wspa- niałym tematem do interpretacji i jest bardzo charakterystycznym znakiem w przestrzeni, który będzie widoczny na wszelkich pocztówkach i zdjęciach z Olsztyna. - linia „nature” - meble projektowane na potrzeby miasta Olsztyn, najlepiej ekologiczne z pomysłem, z materiałów nieprzetworzonych (surowe drewno, najlepiej złącza ciesielskie bez gwoździ) meble te mają zagospodarować przestrzenie naturalne np. Las Miejski. W linii „nature”bardzo ważna jest tez obecność świeżego, zielonego listka. SIWKM – czyli System IdentyfikacjiWizualnej Komunikacji Miejskiej, zintegrowany z grafiką, SIM-em Miasta i elementami przestrzennymi. Wiaty przystankowe mogą być zbudowane z tych samych modułów, co„koła ratunkowe”, tablice i meble miejskie. Mapy i schematy za- stosowane w opisach powinny być identyczne, jak mapy prowadzące po mieście. Jak widać, wszystkie powyższe elementy są ze sobą ściśle powiązane i wymagają współ- pracy już na etapie projektowania wszystkich zainteresowanych np. komunikacja miejska, instytucje miejskie.
  • 19. PROJEKT KODEKSU ESTETYZACJI STAREGO MIASTA W OLSZTYNIE 19 W załączniku przedstawiony jest szkic tych zależności i proponowane rozwiązania, a także przykłady. Dopiero zintegrowane działania dotyczące projektowania grafiki i elementów przestrzennych dadzą miastu szanse, by stało się rozpoznawalną marką, która nie polega tylko na powierzchownej promocji ale zawiera wartościowy content (zawartość), który jest dobrze opisany i zdefiniowany, dzięki czemu staje się przyjazny użytkownikowi. Zaawansowane prace nad projektem Systemu Informacji Wizualnej Miasta dla Olsztyna prowadzi zespół złożony z pracowników Wydziału KPT Urzędu Miasta przy współpracy z Agencją Reklamową„RedComm”, Studiem„Gravite”i pracownią architektoniczną„Enthu!”. Planowane wdrożenia pilotażowe SIM-u: – Las Miejski (system tras rowerowych), sierpień 2010 – olsztyńska starówka, pierwsze półrocze 2011 roku. Pytania: -P.Jaszczuk,konserwatorzy,Wydz.Architektury:jakajestrealnamożliwośćpilotażowegowdro- żenia SIM-u na Starym Mieście do rozpoczęcia sezonu letniego 2011? - M. Obarek, M. Kuberska: czy istnieje realna szansa na opracowanie kompleksowej koncepcji SIWM, która fragmentarycznie-pilotażowo byłaby wdrożona na starówce w pierwszej połowie 2011 r.?
  • 20. PROJEKT KODEKSU ESTETYZACJI STAREGO MIASTA W OLSZTYNIE 20 4. NARZĘDZIA MARKETINGOWE „W SŁUŻBIE OŻYWIENIA”STARÓWKI Konserwatyzm Starego Miasta powinien się przejawiać w zabytkowej zabudowie, duchu czasu zaklętym w architekturze, sięgającym do tradycji menu lokali gastronomicznych, natomiast w sferze oferty przedsiębiorców działających na starówce oraz jej promocji po- winny dominować nowoczesne narzędzia marketingowe. Starówka – ze względu na swój status wizytówki miasta – musi bowiem tętnić życiem i to najlepiej nie tylko latem. Poni- żej prezentujemy kilka przykładów zastosowania narzędzi marketingowych i działań, które mogłyby przyczynić się zwiększenia trakcyjności olsztyńskiej starówki. 4.1. System karteczkowy w pubach, restauracjach, klubach, itd. Standard na świecie: na awersie atrakcja, na rewersie sponsor oferujący od kilku do kilku- dziesięciu procent zniżki. W sklepach, hotelach, ośrodkach, itp., na stojaku dostępne są wykonane w jednym layoucie karteczki (format karty kredytowej) informacyjne na temat olsztyńskich atrakcji. Na rewersie znajduje się reklama pubu, klubu, restauracji, sklepu. Tu- rysta za okazaniem karteczki uzyskuje od sponsora zniżkę na niektóre produkty czy usługi. Do rozważenia: system info-karteczek z systemem sezonowych zniżek dla rodzin z dzieć- mi. Współpraca z wszelkimi możliwymi (chętnymi) usługodawcami w mieście. Oprócz kar- teczek można wykorzystać okładkę na bilet kolejowy. Podróżny kupujący w kasie dworca dużych miast (Warszawa, Gdańsk, Toruń, Białystok, itp.) bilet do Olsztyna otrzymuje go w etui graficznie utrzymanym w miejskim layoucie. Na awersie są zamieszczone praktyczne informacje lub element kampanii promocyjnej miasta, na rewersie system sponsor-zniżka lub sam sponsor. Planowane wdrożenie – do czerwca 2011 roku. 4.2.WirtualnewędrówkipostarówcenastroniewwwiDVDlubminidisku Chodzi tu o pakiety zdjęć panoramicznych ukazujących atrakcje miasta, a jednocześnie za- wierających dodatkową funkcjonalność: gdy na ekranie ukazuje się jakiś lokal na starówce, po kliknięciu na niego myszką, oprócz wystroju wnętrza powinno się dodatkowo ukazać np. uproszczone menu, informacja o dodatkowych atrakcjach dla klientów (np. kącik dla dzieci). Wirtualne wędrówki powinny się znaleźć na stronach internetowych Urzędu Miasta oraz na stronach biorących udział w akcji lokali usytuowanych na Starym Mieście, a także na nośniku DVD lub minidisku na pocztówce, który będzie spełniał rolę materiału promo- cyjnego BTL. Postulowane„mocne otwarcie”– np. zamieszczenie minidiska jako insertu do „Gazety Wyborczej” w woj. mazowieckim, pomorskim i warmińsko-mazurskim tuż przed otwarciem letniego sezonu turystycznego – współfinansowanie UM i Starówka Razem. Pla- nowane wdrożenie – pierwsza połowa 2011 roku.
  • 21. PROJEKT KODEKSU ESTETYZACJI STAREGO MIASTA W OLSZTYNIE 21 4.3.„Oaza dla dzieci”na starówce Organizacja przestrzeni dla dzieci to alternatywna propozycja dla bezpośredniego sąsiedz- twa Centrum Polsko-Niemieckiego k. amfiteatru. Na Starym Mieście jest to idea wielce uza- sadniona, bo spełniająca postulat o potrzebie zapewnienia atrakcji dla dzieci. Na boiskach można organizować letnie turnieje tenisa, siatkówki albo warcabów i szachów (pod patro- natem Prezydenta). Można też pójść krok dalej i wzorem krajów zachodnich stworzyć tam specjalną, bezalkoholową enklawę dla dzieci – połączenie koktajl-baru (zdrowa żywność) z oazą zieleni i zwierzętami (terrarium, ptaszarnia, akwaria). Edukacja, zabawa i łakomstwo w jednym miejscu – zgodnie z koncepcją miasta-ogrodu. W takim miejscu, z wykorzystaniem specjalnego programu z wątkami edukacji lokalnej, można stworzyć ofertę urodzinową dla maluchów i ich kolegów z przedszkola lub szkoły. Ważnym elementem takiej enklawy była- by możliwość pozostawienia dziecka na godzinę pod opieką profesjonalnej przedszkolanki w czasie, gdy mama idzie się odprężyć na zakupach, a tata na piwo do leżącego nieopodal pubu. Planowana realizacja – do lata 2012 roku, czyli Euro 2012.
  • 22. PROJEKT KODEKSU ESTETYZACJI STAREGO MIASTA W OLSZTYNIE 22 ZAKOŃCZENIE Niniejszy dokument jest szkicem roboczym, który ma podlegać konsultacjom z zaintere- sowanymi podmiotami i środowiskami. Dopiero po tych konsultacjach i uwzględnieniu sugestii oraz finalnej redakcji tekstu uzyska on ostateczną formę stanowiąc materiał do sporządzenia projektu zarządzenia Prezydenta Miasta ws. estetyzacji Olsztyna. Wprowa- dzenie w życie zaproponowanych wyżej zasad to potrzeba niezwłoczna, która powinna być zrealizowana natychmiast po przeprowadzeniu konsultacji i wymaganych procedur praw- nych (idealny termin działań pilotażowych na olsztyńskim Starym Mieście: czerwiec 2011 roku). Realna perspektywa pełnego wdrożenia tych zasad w obrębie Starego Miasta to 2-3 lata. Pozostaje również szereg otwartych pytań do poszczególnych instancji miasta. Nale- ży założyć, że oprócz przychylności części członków Stowarzyszenia„Starówka Razem” dla wdrożenia kodeksu estetycznego starówki w zakresie spójności szyldów, ogródków i mar- kiz, napotkamy raczej na opór niektórych środowisk (głównie wspólnot mieszkaniowych i reklamodawców) w zakresie estetyzacji naszego Starego Miasta – jeśli chodzi reklamy plan- dekowe. Natomiast warto myśleć o tym, że znakomita większość mieszkańców Olsztyna i turystów przyjmie to działanie z aprobatą i entuzjazmem. A zatem należy rozważyć, jakie kompetencje i narzędzia w walce z plandekami mająWKZ, MKZ, Inspektor Nadzoru Budow- lanego, MZDiM, Wydział Architektury UM Olsztyn. Przedstawicielom tych instytucji będzie- my wdzięczni za sporządzone odrębnie na piśmie opinie na ten temat. Dokument opracowali: Maciej Rytczak i Radosław Paździorko Wydział KPT Urzędu Miasta Olsztyn
  • 23. PROJEKT KODEKSU ESTETYZACJI STAREGO MIASTA W OLSZTYNIE 23 ŹRÓDŁA Przy opracowaniu powyższego zestawu zasad korzystano z następujących dokumentów i opracowań: 1. Zarządzenie Nr 1391/06 Prezydenta Miasta Gdańska z dnia 1 grudnia 2006 r. w sprawie: określenia zasad umieszczenia nośników reklamy i szyldów na nieruchomościach stano- wiących własność Gminy Miasta Gdańska oraz ustalania opłat z tego tytułu wraz z później- szymi zmianami (Zarządzenie Nr 620/07 Prezydenta Miasta Gdańska z dnia 25 maja 2007 r. zmieniające Zarządzenie Nr 1391/06 Prezydenta Miasta Gdańska z dnia 1 grudnia 2006 r. w sprawie: określenia zasad umieszczenia nośników reklamy i szyldów na nieruchomościach stanowiących własność Gminy Miasta Gdańska oraz ustalania opłat z tego tytułu / Zarzą- dzenie Nr 434/09 Prezydenta Miasta Gdańska z dnia 31 marca 2009 r. w sprawie zmiany Zarządzenia Nr 1391/06 Prezydenta Miasta Gdańska z dnia 1 grudnia 2006 r. w sprawie określenia zasad umieszczenia nośników reklamy i szyldów na nieruchomościach stano- wiących własność Gminy Miasta Gdańska oraz ustalania opłat z tego tytułu). 2. Załącznik nr 1 do Zarządzenia nr 749/07 Prezydenta Wrocławia z dnia 2 kwietnia 2007 r. – Zasady umieszczania szyldów, autoreklam, nośników reklamowych oraz wymogi w zakre- sie formy (tj. wymiarów, kształtu, stylistyki, koloru, materiału, konstrukcji). 3. Wytyczne Miejskiego Konserwatora Zabytków (p. Anna Juszczyszyn). 4. Postulaty Stowarzyszenia„Starówka Razem”(p. Andrzej Goździewski). 5. Pięć zasad dotyczących reklamy i szyldów opracowanych przez firmę Gravite (p. Mateusz Obarek).
  • 24. Warszawa, dnia 3 września 2009 r. Reklama wielkoformatowa na budynkach Ustawa z dnia 7 lipca 1994r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2006r. Nr 156, poz. 1118 z późn. zm.) Art. 3 pkt 3 Ilekroć w ustawie jest mowa o budowli - naleŜy przez to rozumieć kaŜdy obiekt budowlany niebędący budynkiem lub obiektem małej architektury, jak: (…) wolno stojące trwale związane z gruntem urządzenia reklamowe (…) Art. 29 ust 2 pkt. 6 . Pozwolenia na budowę nie wymaga wykonywanie robót budowlanych polegających na instalowaniu tablic i urządzeń reklamowych, z wyjątkiem usytuowanych na obiektach wpisanych do rejestru zabytków w rozumieniu przepisów o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami oraz z wyjątkiem reklam świetlnych i podświetlanych usytuowanych poza obszarem zabudowanym w rozumieniu przepisów o ruchu drogowym. Instalowanie tablic i urządzeń reklamowych wymaga zgłoszenia właściwemu organowi (art. 30 ust. 1 pkt 2) Wyrok WSA w Warszawie z dnia 7 marca 2008r., VII SA/Wa 2087/07 Artykuł 29 ust. 2 pkt 6 Prawa budowlanego z 1994 r. zwalnia od obowiązku uzyskania pozwolenia na budowę nie tylko tablice reklamowe, ale równieŜ urządzenia reklamowe, co niewątpliwie oznacza całość urządzenia reklamowego, a więc takŜe elementów konstrukcyjnych koniecznych do montaŜu samej tablicy reklamowej. JeŜeli natomiast organy administracji uznają, iŜ skala i wielkość robót budowlanych przy instalowaniu tablicy reklamowej lub urządzenia reklamowego moŜe naruszać ustalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego lub spowodować zagroŜenie bezpieczeństwa ludzi lub mienia, polegające chociaŜby na utrudnieniach w ruchu drogowym, pogorszenie stanu środowiska lub stanu zachowania zabytków, pogorszenie warunków zdrowotno- sanitarnych, wprowadzenie, utrwalenie bądź zwiększenie ograniczeń lub uciąŜliwości dla terenów sąsiednich, to na podstawie art. 30 ust. 7 Prawa budowlanego z 1994 r. mogły nałoŜyć na inwestora obowiązek uzyskania pozwolenia na budowę na roboty objęte zgłoszeniem. Uprawnienie to ma charakter uznaniowy i wymaga uzasadnienia przez organ. Wyrok WSA w Warszawie z dnia 12 lipca 2006r. VII SA/Wa 546/06 1. Instalacja tablic i urządzeń reklamowych nie wymaga uzyskania pozwolenia na budowę, przy czym ustawodawca nie uzaleŜnił wyjątku wyszczególnionego w art. 29 ust. 2 pkt 6 Prawa budowlanego ani od wielkości tablic i urządzeń reklamowych ani teŜ od tego, czy są to tablice lub urządzenia wkopane w ziemię, a więc trwale związane z gruntem, które zgodnie z definicją zawartą w art. 3 pkt 3 moŜna uznać za budowlę, czy teŜ są to tablice lub urządzenia reklamowe ustawione na konstrukcji naziemnej. Wyrok WSA w Warszawie z dnia 18 stycznia 2006r.VII SA/Wa 937/05 Artykuł 29 ust. 2 pkt 6 Prawa budowlanego zwalnia od obowiązku uzyskania pozwolenia na budowę nie tylko tablice reklamowe, ale równieŜ urządzenia reklamowe, co niewątpliwie oznacza całość urządzenia reklamowego, a więc takŜe elementów konstrukcyjnych do mocowań samej tablicy reklamowej.
  • 25. Art. 30. 2. W zgłoszeniu naleŜy określić rodzaj, zakres i sposób wykonywania robót budowlanych oraz termin ich rozpoczęcia. Do zgłoszenia naleŜy dołączyć oświadczenie, o którym mowa w art. 32 ust. 4 pkt 2 (oświadczenie, pod rygorem odpowiedzialności karnej, o posiadanym prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane) oraz, w zaleŜności od potrzeb, odpowiednie szkice lub rysunki, a takŜe pozwolenia, uzgodnienia i opinie wymagane odrębnymi przepisami. W razie konieczności uzupełnienia zgłoszenia właściwy organ nakłada, w drodze postanowienia, na zgłaszającego obowiązek uzupełnienia, w określonym terminie, brakujących dokumentów, a w przypadku ich nieuzupełnienia - wnosi sprzeciw, w drodze decyzji. 5. Zgłoszenia, o którym mowa w ust. 1, naleŜy dokonać przed terminem zamierzonego rozpoczęcia robót budowlanych. Do wykonywania robót budowlanych moŜna przystąpić, jeŜeli w terminie 30 dni od dnia doręczenia zgłoszenia właściwy organ nie wniesie, w drodze decyzji, sprzeciwu i nie później niŜ po upływie 2 lat od określonego w zgłoszeniu terminu ich rozpoczęcia. Wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 23 stycznia 2008 r.II SA/Wr 451/2007 W razie nałoŜenia obowiązku uzupełnienia zgłoszenia termin 30 dni na wniesienie sprzeciwu przez organ, o którym mowa w art. 30 ust. 2 ustawy - Prawo budowlane, biegnie po uzupełnieniu zgłoszenia w wyznaczonym terminie. Wyrok WSA w Białymstoku z roku 2008 II SA/Bk 816/2008 Przewidziany w art. 30 ust. 5 ustawy z 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Tekst jednolity: Dz. U. 2006 r. Nr 156 poz. 1118 z późn. zm.) termin 30 dni do wyraŜenia sprzeciwu przez organ administracji architektoniczno - budowlanej odnośnie zgłoszenia budowlanego jest terminem doręczenia sprzeciwu inwestorowi. Ustanowiony w powołanym przepisie termin ma charakter materialnoprawny, a jego upływ powoduje nabycie prawa do realizacji inwestycji objętej zgłoszeniem. Mając na uwadze, Ŝe sprzeciw ma formę decyzji administracyjnej, a decyzję doręcza się na piśmie i organ jest nią związany co do zasady od chwili doręczenia lub ogłoszenia oraz Ŝe brak jest przepisów szczególnych przewidujących inne niŜ opisane wyŜej zasady wprowadzania do obrotu decyzji administracyjnej w formie sprzeciwu - przyjąć trzeba, Ŝe zakomunikowanie inwestorowi sprzeciwu w formie doręczenia jest warunkiem bytu prawnego sprzeciwu. Wyrok WSA w Warszawie z dnia 8 grudnia 2008 r. VII SA/Wa 839/2008 Termin 30-dniowy do wyraŜenia sprzeciwu przez organ architektoniczno-budowlany, o którym mowa w art. 30 ust. 5 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (Dz. U. 2006 r. Nr 156 poz. 1118 ze. zm.), jest terminem do doręczenia sprzeciwu inwestorowi. Nie jest on zachowany, jeśli przed jego upływem decyzja o sprzeciwie zostanie jedynie nadana w polskiej placówce pocztowej operatora publicznego. Ale są teŜ stanowiska odmienne Wyrok WSA W Warszawie z dnia 16 stycznia 2008 r. VII SA/Wa 1850/07 Sąd w składzie orzekającym w niniejszej sprawie nie podziela poglądu wyraŜonego w skardze w myśl, którego termin do zgłoszenia sprzeciwu obejmuje doręczenie stronie stosownej decyzji. Termin bowiem do zgłoszenia sprzeciwu będzie zachowany jeŜeli przed jego upływem decyzja zostanie nadana w polskiej placówce pocztowej, takie stanowisko wyraŜone zostało przez Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 12 grudnia 2006 r. sygn. akt II OSK 79/06, niepubl. Wyrok NSA w Warszawie z dnia 12 grudnia 2006 r. II OSK 79/06 1. Uwzględniając zawarte w art. 30 Prawa budowlanego uregulowania i mając na uwadze treść art. 57 § 1 k.p.a. jako początkowy dzień biegu terminu 30 - dniowego naleŜy przyjąć dzień następny po dniu, w którym nastąpiło dokonanie zgłoszenia, czy teŜ w przypadku nałoŜenia obowiązku uzupełnienia zgłoszenia - dzień następny po dniu w jakim to uzupełnienie nastąpiło, bądź teŜ dzień następny po upływie terminu wskazanego w postanowieniu nakładającym obowiązek uzupełnienia zgłoszenia. 2. Termin określony w art. 30 ust. 2 Prawa budowlanego jest terminem prawa materialnego. Ten 30-dniowy termin jest terminem, którego zachowania oczekuje się od organu, co oznacza, iŜ tylko w tak zakreślonych ramach czasowych organ administracji jest uprawniony do wniesienia sprzeciwu w
  • 26. sprawie zgłoszonych przez inwestora prac budowlanych. Upływ terminu oznacza dla organu brak moŜliwości wniesienia sprzeciwu. 3. Termin 30-dniowy, o jakim mowa w art. 30 ust. 2 w zw. z art. 30 ust. 5 Prawa budowlanego jest przez organ wnoszący sprzeciw do zgłoszenia budowy zachowany, o ile w terminie 30 dni od daty przyjętej za początek biegu tego terminu, nastąpi wniesienie sprzeciwu zgodnie z zasadą przewidzianą w art. 57 § 5 k.p.a.( zostało nadane w polskiej placówce pocztowej operatora publicznego). Wyrok WSA w Warszawie z dnia 15 stycznia 2008 r. VII SA/Wa 1569/2007 Termin do wniesienia sprzeciwu, o którym mowa w art. 30 ust. 2 w zw. z art. 30 ust. 5 Prawa budowlanego jest zachowany w sytuacji, gdy właściwy organ budowlany w terminie 30 dni od daty przyjętej za początek biegu tego terminu - wniesie sprzeciw zgodnie z zasadą przewidzianą w art. 57 § 5 kpa. Art. 30 ust. 6. Właściwy organ wnosi sprzeciw, jeŜeli: 1) zgłoszenie dotyczy budowy lub wykonywania robót budowlanych objętych obowiązkiem uzyskania pozwolenia na budowę; 2) budowa lub wykonywanie robót budowlanych objętych zgłoszeniem narusza ustalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego lub inne przepisy; 3) zgłoszenie dotyczy budowy tymczasowego obiektu budowlanego, o którym mowa w art. 29 ust. 1 pkt 12, w miejscu, w którym taki obiekt istnieje. 7. Właściwy organ moŜe nałoŜyć, w drodze decyzji, o której mowa w ust. 5, obowiązek uzyskania pozwolenia na wykonanie określonego obiektu lub robót budowlanych objętych obowiązkiem zgłoszenia, o którym mowa w ust. 1, jeŜeli ich realizacja moŜe naruszać ustalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego lub spowodować: 1) zagroŜenie bezpieczeństwa ludzi lub mienia; 2) pogorszenie stanu środowiska lub stanu zachowania zabytków; 3) pogorszenie warunków zdrowotno-sanitarnych; 4) wprowadzenie, utrwalenie bądź zwiększenie ograniczeń lub uciąŜliwości dla terenów sąsiednich. Wyrok WSA w Gliwicach z dnia 14 maja 2008 r. II SA/Gl 239/2008 1. Organ nakładając w drodze decyzji na podstawie art. 30 ust. 7 Prawa budowlanego obowiązek uzyskania pozwolenia na budowę nie ma obowiązku wykazania, Ŝe zamierzone roboty spowodują zagroŜenie dóbr wymienionych w tym przepisie, ale jedynie, Ŝe takie zagroŜenie mogą spowodować. Chodzi o stan potencjalnego zagroŜenia, któremu organ mając na uwadze roboty objęte zgłoszeniem, ma obowiązek zapobiec. 2. Przez zagroŜenie bezpieczeństwa ludzi lub mienia, o którym mowa w art. 30 ust. 7 pkt 1 Prawa budowlanego naleŜy rozumieć sytuację, w której zgłoszenie zamiaru wykonywania robót nie zapewniałoby dostatecznej kontroli ich wykonywania przez organ (co jest w znacznie większym stopniu zapewnione przy uzyskaniu pozwolenia na budowę), a przy tym zachodzi obawa o zagroŜenie Ŝycia lub zdrowia ludzi bądź mienia. Wyrok WSA w Łodzi z dnia 16 stycznia 2008 r.II SA/Łd 1018/2007 Wyłączenie przez ustawodawcę obowiązku uzyskania pozwolenia na budowę dla robót budowlanych polegających na instalacji tablic reklamowych nie ma charakteru ostatecznego i bezwzględnego, gdyŜ przepis art. 30 ust. 7 ustawy Prawo budowlane uprawnia właściwy organ do nałoŜenia w ściśle określonych przypadkach obowiązku uzyskania pozwolenia na budowę. I tak, na podstawie art. 30 ust. 7 pkt 1 ustawy Prawo budowlane, organ moŜe nałoŜyć w drodze decyzji obowiązek uzyskania pozwolenia na wykonanie określonego obiektu lub robót budowlanych objętych obowiązkiem zgłoszenia, jeŜeli ich realizacja moŜe naruszać ustalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego lub spowodować zagroŜenie bezpieczeństwa ludzi lub mienia. Wyrok WSA w Łodziz dnia 16 stycznia 2008 r.II SA/Łd 1018/2007 Wyłączenie przez ustawodawcę obowiązku uzyskania pozwolenia na budowę dla robót budowlanych polegających na instalacji tablic reklamowych nie ma charakteru ostatecznego i bezwzględnego, gdyŜ
  • 27. przepis art. 30 ust. 7 ustawy Prawo budowlane uprawnia właściwy organ do nałoŜenia w ściśle określonych przypadkach obowiązku uzyskania pozwolenia na budowę. I tak, na podstawie art. 30 ust. 7 pkt 1 ustawy Prawo budowlane, organ moŜe nałoŜyć w drodze decyzji obowiązek uzyskania pozwolenia na wykonanie określonego obiektu lub robót budowlanych objętych obowiązkiem zgłoszenia, jeŜeli ich realizacja moŜe naruszać ustalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego lub spowodować zagroŜenie bezpieczeństwa ludzi lub mienia. Art. 50. 1. W przypadkach innych niŜ określone w art. 48 ust. 1 lub w art. 49b ust. 1 właściwy organ (Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego) wstrzymuje postanowieniem prowadzenie robót budowlanych wykonywanych: 1) bez wymaganego pozwolenia na budowę albo zgłoszenia lub 2) w sposób mogący spowodować zagroŜenie bezpieczeństwa ludzi lub mienia bądź zagroŜenie środowiska, lub 3) na podstawie zgłoszenia z naruszeniem art. 30 ust. 1, lub 4) w sposób istotnie odbiegający od ustaleń i warunków określonych w pozwoleniu na budowę bądź w przepisach. 2. W postanowieniu o wstrzymaniu robót budowlanych naleŜy: 1) podać przyczynę wstrzymania robót; 2) ustalić wymagania dotyczące niezbędnych zabezpieczeń. 3. W postanowieniu o wstrzymaniu robót budowlanych moŜna nałoŜyć obowiązek przedstawienia, w terminie 30 dni od dnia doręczenia postanowienia, inwentaryzacji wykonanych robót budowlanych lub odpowiednich ocen technicznych bądź ekspertyz. 4. Postanowienie o wstrzymaniu robót budowlanych traci waŜność po upływie 2 miesięcy od dnia doręczenia, chyba Ŝe w tym terminie zostanie wydana decyzja, o której mowa w art. 50a pkt 2 albo w art. 51 ust. 1. 5. Na postanowienie o wstrzymaniu robót budowlanych słuŜy zaŜalenie. Art. 51. 1. Przed upływem 2 miesięcy od dnia wydania postanowienia, o którym mowa w art. 50 ust. 1, właściwy organ w drodze decyzji: 1) nakazuje zaniechanie dalszych robót budowlanych bądź rozbiórkę obiektu budowlanego lub jego części, bądź doprowadzenie obiektu do stanu poprzedniego albo 2) nakłada obowiązek wykonania określonych czynności lub robót budowlanych w celu doprowadzenia wykonywanych robót budowlanych do stanu zgodnego z prawem, określając termin ich wykonania, albo 3) w przypadku istotnego odstąpienia od zatwierdzonego projektu budowlanego lub innych warunków pozwolenia na budowę - nakłada, określając termin wykonania, obowiązek sporządzenia i przedstawienia projektu budowlanego zamiennego, uwzględniającego zmiany wynikające z dotychczas wykonanych robót budowlanych oraz - w razie potrzeby - wykonania określonych czynności lub robót budowlanych w celu doprowadzenia wykonywanych robót budowlanych do stanu zgodnego z prawem; przepisy dotyczące projektu budowlanego stosuje się odpowiednio do zakresu tych zmian. 3. Po upływie terminu lub na wniosek inwestora, właściwy organ sprawdza wykonanie obowiązku, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, i wydaje decyzję: 1) o stwierdzeniu wykonania obowiązku albo 2) w przypadku niewykonania obowiązku - nakazującą zaniechanie dalszych robót budowlanych bądź rozbiórkę obiektu lub jego części, bądź doprowadzenie obiektu do stanu poprzedniego. 5. W przypadku niewykonania w terminie obowiązku, o którym mowa w ust. 1 pkt 3, właściwy organ wydaje decyzję nakazującą zaniechanie dalszych robót budowlanych bądź rozbiórkę obiektu lub jego części, bądź doprowadzenie obiektu do stanu poprzedniego.
  • 28. 6. Przepisów ust. 4 i 5 dotyczących pozwolenia na uŜytkowanie nie stosuje się do robót budowlanych innych niŜ budowa bądź przebudowa obiektu budowlanego lub jego części. 7. Przepisy ust. 1 pkt 1 i 2 oraz ust. 3 stosuje się odpowiednio, jeŜeli roboty budowlane, w przypadkach innych niŜ określone w art. 48 albo w art. 49b, zostały wykonane w sposób, o którym mowa w art. 50 ust. 1. Art. 52. Inwestor, właściciel lub zarządca obiektu budowlanego jest obowiązany na swój koszt dokonać czynności nakazanych w decyzji, o której mowa w art. 48, art. 49b, art. 50a oraz art. 51. Art. 66. 1. W przypadku stwierdzenia, Ŝe obiekt budowlany: 1) moŜe zagraŜać Ŝyciu lub zdrowiu ludzi, bezpieczeństwu mienia bądź środowiska albo 2) jest uŜytkowany w sposób zagraŜający Ŝyciu lub zdrowiu ludzi, bezpieczeństwu mienia lub środowisku, albo 3) jest w nieodpowiednim stanie technicznym, albo 4) powoduje swym wyglądem oszpecenie otoczenia - właściwy organ nakazuje, w drodze decyzji, usunięcie stwierdzonych nieprawidłowości, określając termin wykonania tego obowiązku. 2. W decyzji, o której mowa w ust. 1 pkt 1-3, właściwy organ moŜe zakazać uŜytkowania obiektu budowlanego lub jego części do czasu usunięcia stwierdzonych nieprawidłowości. Decyzja o zakazie uŜytkowania obiektu, jeŜeli występują okoliczności, o których mowa w ust. 1 pkt 1 i 2, podlega natychmiastowemu wykonaniu i moŜe być ogłoszona ustnie. JeŜeli osoba zobowiązana w decyzji do usunięcia reklamy nie czyni tego dobrowolnie wszczyna się egzekucję administracyjną - ustawa z dnia 17 czerwca 1966r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. MoŜna wówczas m.in. nałoŜyć na zobowiązanego grzywnę w celu przymuszenia – art. 119-126 ustawy lub w formie wykonania zastępczego moŜna za zobowiązanego przywrócić stan zgodny z prawem (usunąć reklamę, dokonać rozbiórki obiektu budowlanego) na koszt i ryzyko zobowiązanego – art.127-135 ustawy, Opracowanie: Ewelina Zwalińska