1. Chemia
dr hab. Joanna Łojewska
Zakład Chemii Nieorganicznej
1669 r
Odkrycie fosforu przez Henninga Branda
2. Seminarium z chemii ogólnej
podzielone jest na 4 grupy: C1, C2, C3, C4.
grupy C1 oraz C3 prowadzi p. mgr Dominika Pawcenis
w piątki 9.45-11.15, s.048-ul. Gronostajowa 3
grupy C2 i C4 p. mgr inż. Roman Gołąb w piątki 9.45-
11.15, s.P1.1-ul. Gronostajowa 7.
Seminarium odbywa się co 2 tygodnie. W najbliższy
piątek seminarium odbywają grupy C1 i C2, za tydzień
grupy C3 i C4.
3. po raz drugi w tym roku organizujemy 'wydziałową
drużynę koszykówki ',
chętnych do udziału w 'treningach' raz w tygodniu
proszę o kontakt mailowy na adres
jacek.bagniuk@uj.edu.pl (jest na usosie)
poziom umiejętności ani płeć nie ma
znaczenia, zapraszamy wszystkich chętnych
salę finansuje uniwersytet, więc nie ma żadnych
kosztów
obecnie termin nie jest ustalony, miejsce to
najprawdopodobniej sala UP na ul Podbrzezie
4. Wykłady z podstaw
chemii
Lista wykładów liczba
godzin Podręczniki
STECHIOMETRIA 5 L. Jones, P. Atkins, „Chemia
Ogólna. Cżasteczki, materia,
GAZY 3
reakcje”, Wydawnictwo
TERMOCHEMIA 2 naukowe PWN, Warszawa
TERMODYNAMIKA 4 2004
RÓWNOWAGA CHEMICZNA 3 A.Bielański "Chemia ogólna i
RÓWNOWAGA CHEMICZNA 6 nieorganiczna" PWN
- roztwory
ELEKTROCHEMIA 3
KINETYKA 2
ATOM, CZĄTECZKA 20 Strona www.kinecat.pl
CHEMIA NIEORGANICZNA 12
Razem 60
5. „zakochaną boginię rozbiera się do naga i wrzuca do
ognia. Następnie czarni oprawcy, wyglądający jak
Etiopowie wrzucają głowę nieszczęsnego Saturna do
płomiennego wnętrza. Potem spuszczają całą zawartość
pieca do matki ziemi, która ją trawi. Po pewnym czasie
rodzi ona z tego dźwięczącą materię w kształcie
piramidy”
6. Pierwiastki
02_29 Noble
Alkaline gases
1 earth metals Halogens 18
1A 8A
1 2
H 2 13 14 15 16 17 He
2A 3A 4A 5A 6A 7A
3 4 5 6 7 8 9 10
Li Be B C N O F Ne
11 12 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18
Na Mg Transition metals Al Si P S Cl Ar
Alkali metals
19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36
K Ca Sc Ti V Cr Mn Fe Co Ni Cu Zn Ga Ge As Se Br Kr
37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54
Rb Sr Y Zr Nb Mo Tc Ru Rh Pd Ag Cd In Sn Sb Te I Xe
55 56 57 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86
Cs Ba La* Hf Ta W Re Os Ir Pt Au Hg Tl Pb Bi Po At Rn
87 88 89 104 105 106 107 108 109 110 111
Fr Ra Ac† Unq Unp Unh Uns Uno Une Uun Uuu
58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71
*Lanthanides Ce Pr Nd Pm Sm Eu Gd Tb Dy Ho Er Tm Yb Lu
† Actinides 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103
Th Pa U Np Pu Am Cm Bk Cf Es Fm Md No Lr
7. Chemia
Nauka
metoda naukowa
• o materii
• doświadczalna
• stosowana
9. „Uczony powinien porządkować. Naukę
buduje się z faktów, tak jak dom z
cegieł; lecz nagromadzenie faktów
jeszcze nie jest nauką, podobnie jak
sterta kamieni nie jest domem…”
Poincaré 1900 r I Międzynarodowy
kongres fizyków
10. Metoda naukowa
1. Obserwacje – doświadczenia wstępne
– jakościowe
– Ilościowe
2. Hipotezy
– możliwe wyjaśnienia obserwacji
3. Doświadczenia sprawdzające
– zbieranie nowych informacji w celu sprawdzenia hipotezy
11. Metoda naukowa
Teoria i model (dlaczego się dzieje?)
wyjaśnienie praw lub obserwacji, uporządkowany
układ postulatów w sposób całościowy
wyjaśniających obserwacje
Prawo naturalne (co się dzieje?)
prawidłowość występująca w naturze – ta sama
obserwacja stosująca się do różnych układów,
podsumowanie obserwacji
12. Metoda naukowa
obserwacja
hipoteza
doświadczenie
teoria/model prawo
wnioski i przewidywania
doświadczenie
14. Klasyfikacja materii
Stany skupienia:
Stały (solid): rigid -
fixed volume and
shape
Ciecz (liquid): definite
volume but assumes
the shape of its
container
Gazowy (gaseous): no
fixed volume or shape
- assumes the shape
of its container
15. Klasyfikacja materii
materia
mieszaniny
metody fizyczne
homogeniczne heterogeniczne
metody fizyczne metody fizyczne
substancje czyste
pierwiastki związki
metody chemiczne
atomy
jądra elektrony
protony neutrony
kwarki kwarki
17. Klasyfikacja materii
Związki: substancje o stałym
składzie, które można rozdzielić na
pierwiastki w przemianie chemicznej.
Pierwiastki: substancje, których nie
można rozłożyć w przemianie
chemicznej
18. Klasyfikacja materii
Antoine Lavoisier ok. 1780 r
Prawo zachowania masy
John Dalton 1808 r
Teoria atomowa
19. Metoda naukowa
Klasyfikacja materii
Atomy
– modele i dowody eksperymentalne
– własności – masa atomowa
20. Atomy - dowody
eksperymentalne
Doświadczenia Marii Skłodowskiej
(1903, 1911 r. nagrody Nobla)
Piotra Curie
Henri Becquerela
Promieniotwórczość naturalna
Promieniotwórczość naturalna
Promieniowanie α, β γ
Promieniowanie α, β ii γ
Pierwiastki promieniotwórcze
Pierwiastki promieniotwórcze
21.
22. Atomy - dowody
eksperymentalne 02_21
Doświadczenie Thomsona (1898-1903)
Applied
pole elektr.
electric field (+)
(-)
metalowa
Metal (+)
elektroda
electrode
(-)
metalowa
Metal
bańka szklana - próżnia elektroda
electrode
Wnioski:
Wnioski:
-atomy zawierają ujemnie naładowane cząstki
-atomy zawierają ujemnie naładowane cząstki
-naładowane cząstki mają zawsze stały
-naładowane cząstki mają zawsze stały
stosunek ładunku do masy
25. Atomy - dowody
eksperymentalne
Doświadczenie Rutheforda 1911 r.
α
Wnioski:
Wnioski: nie jest ciągła
- materia
--materia nie atomów jądra o
wewnątrz jest ciągła
- wewnątrz atomów jądra o
masie większej niż elektrony
folia Au ekran
masie większej niż elektrony
32. Izotopy
Wyniki pomiarów masy neonu
de
tek
Jak interpretować wyniki? t or
Jak interpretować wyniki?
- izotopy neonu
- 33izotopy neonu
- intensywność proporcjonalna do ilości
- intensywność proporcjonalna do ilości
- położenie proporcjonalne do masy
- położenie proporcjonalne do masy sygn. detektora
20 21 22
masa
33. Masa atomowa
Wyniki pomiarów masy neonu
Nr izotopu 1 2 3
masa atomowa, a.j.m 20 21 22
rozpowszechnienie, % 90.9 0.3 8.8
34. Masa atomowa
Wyniki pomiarów masy neonu
Średnia ważona
p1 ⋅ M 1 + p2 ⋅ M 2 + p3 ⋅ M 3
=M a.j.m.
100%
90.9 ⋅ 20 + 0.3 ⋅ 21 + 8.8 ⋅ 22
= 20.2 a.j.m.
100
35. Masa atomowa
przykład
carbon = 98.89% 12C
1.11% 13C
<0.01% 14C
atomic mass = 12.01 amu