Αρχαία θέατρα της Ελλάδος, Μιχάλης Μπουτνάρου
•
1 like•130 views
Τα αρχαία θέατρα, τα καλύτερα σωζόμενα, παρουσιάζονται σε πλήρη διάταξη και σειρά σπουδαιότητας και επιβίωσης.
Recommended
More Related Content
What's hot
What's hot (20)
More from Iliana Kouvatsou
More from Iliana Kouvatsou (20)
Αρχαία θέατρα της Ελλάδος, Μιχάλης Μπουτνάρου
- 1. Τα Αρχαία θέατρα της Ελλάδος Το θέατρο είναι ο κλάδος της τέχνης που αναφέρεται στην απόδοση ιστοριών μπροστά σε κοινό, με τη χρήση κυρίως του λόγου, αλλά και της μουσικής και του χορού. Πρόκειται για την παραγωγή ζωντανών απεικονίσεων πραγματικών ή φανταστικών συμβάντων με σκοπό την τέρψη και την επιμόρφωση των θεατών. Το θέατρο μπορεί να έχει διάφορες μορφές, όπως είναι ο μονόλογος, η όπερα, το μπαλέτο, η παντομίμακ.ά. Δημιουργήθηκε για πρώτη φορά στην Αρχαία Αθήνα, σαν μια εξέλιξη του διθυράμβου. Οι πρώτες μορφές του θεάτρου σε όλη τη διάρκεια της ελληνικής αρχαιότητας ήταν η τραγωδία, η κωμωδία και το σατυρικό δράμα. Στο αρχαίο ελληνικό θέατρο πρωταγωνιστούσαν μονάχα άντρες και ακόμη και σε γυναικείους ρόλους ντύνονταν οι ίδιοι γυναίκες. Έπειτα ο χώρος του θεάτρου μέσα από το πέρασμα των χρόνων εξελίχθηκε και τώρα στις σκηνές του θεάτρου πρωταγωνιστούν τόσο γυναίκες όσο και παιδιά. Ειδικότερα, το αρχαίο ελληνικό θέατρο, θεσμός της αρχαιοελληνικής πόλης-κράτους, διδασκαλία και τέλεση θεατρικών παραστάσεων, επ' ευκαιρία των εορτασμών του Διονύσου, αναπτύχθηκε στα τέλη της αρχαϊκήςπεριόδου και διαμορφώθηκε πλήρως κατά την κλασικήπερίοδο -κυρίως στην Αθήνα. Φέρει έναν έντονο θρησκευτικό και μυστηριακό χαρακτήρα κατά τη διαδικασία της γέννησής του, αλλά και έναν εξίσου έντονο κοινωνικό και πολιτικό χαρακτήρα κατά την περίοδο της ανάπτυξής του.Τα αρχαία θέατρα υπήρχαν σε ολόκληρη την έκταση της Ελλάδος . ΤΑ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΘΕΑΤΡΑ : 1) Αρχαίο θέατρο Αβδήρων O αρχαιολογικός χώρος των Αβδήρων, βρίσκεται στο νομό Ξάνθης. Το αρχαίο θέατρο των Αβδήρωνβρίσκεται σε μια υπέροχη πλαγιά ενός λόφου ανάμεσα στους δυο οχυρωματικούς περιβόλους της αρχαίας πόλης. Δυστυχώς, το θέατρο δεν είναι επισκέψιμο, καθώς δεν έχει ολοκληρωθεί η πλήρης αποκάλυψή του.Η ύπαρξη αρχαίου θεάτρου στα Αρχαία Άβδηρα ήταν γνωστή από επιγραφές και φιλολογικές μαρτυρίες. Συγκεκριμένα, ένα τιμητικό ψήφισμα του 2ου αι. π.Χ. περιέγραψε τις εκδηλώσεις που πραγματοποιούνταν στο θέατρο προς τιμήν ξένων επίσημων. Επίσης, ο Λουκιανός αναφερόμενος σε γεγονότα του 3ου αι. π.Χ., γράφει για τις παραστάσεις που γίνονταν στο θέατρο, καθώς και για την μεγάλη απήχηση που είχαν στο κοινό.
- 2. 2)Αρχαίο θέατρο Αιγείρας Ένα από τα σημαντικότερα μνημεία της πόλης, αν και δεν αναφέρεται από τον Παυσανία το 2ο αι.μ.Χ., είναι το αρχαίο θέατρο. Χτισμένο στη βόρεια πλαγιά τεχνητού λόφου και εν μέρει λαξευμένο στο φυσικό βράχο το θέατρο ατενίζει το γαλάζιο της θάλασσας. Έχει πεταλόσχημο κοίλο και βρίσκεται σε υψόμετρο 350μ. από την επιφάνεια της θάλασσας, βόρεια της ακρόπολης. Η κατασκευή του χρονολογείται στο α΄ μισό του 3ου αι. π.Χ., γύρω στα 280-250 π.Χ., όταν ιδρύεται το Β΄ Κοινό των Αχαιών – η Αχαϊκή Συμπολιτεία – και οι αχαϊκές πόλεις αναδιοργανώνονται. Το κοίλο λαξεύτηκε στο βράχο και, όπου αυτός δεν υπήρχε, διαμορφώθηκε κατάλληλα το έδαφος και τοποθετήθηκαν λίθινα εδώλια. Στο φυσικό βράχο λαξεύτηκε κατά το μεγαλύτερο μέρος και η ορχήστρα, στα κράσπεδα της οποίας κατασκευάστηκε αυλάκι για την απορροή των όμβριων υδάτων. Το σκηνικό οικοδόμημα της Ελληνιστικής περιόδου ήταν διώροφο. Ένα διάζωμα διαιρεί το κοίλο σε δύο τμήματα και η συνολική χωρητικότητά του ανέρχεται σε 3.000 θεατές, ενώ το μήκος του φτάνει τα 30.70μ. 3)Αρχαίο θέατρο Αιπίου- Πλατιάνας Το θέατρο της Πλατιάνας είναι χτισμένο στην ανατολική απόληξη του όρους Λαπίθα, στα νότια της ομώνυμης Κοινότητας, του Δήμου Κρεστένων - Ανδρίτσαινας, του Νομού Ηλείας.Το θέατρο χρονολογείται σε δύο φάσεις. Το κοίλο χρονολογείται στον 4ο αι. π.κ.χ., ενώ το σκηνικό οικοδόμημα χρονολογείται στο 245 π.Χ.Όπως σώζεται σήμερα, το θέατρο παρουσιάζει την τριμερή χαρακτηριστική διάρθρωση των ελληνιστικών θεάτρων: κοίλο, ορχήστρα και σκηνικό οικοδόμημα.Σήμερα διατηρείται μόνο τμήμα της σκηνής και του κοίλου, ενώ σε καλή κατάσταση σώζεται ο αρχαίος αναλημματικός τοίχος του θεάτρου και στην αρχική θέση του ένας θρόνος από τις προεδρείες. Το σωζόμενο κοίλο έχει διάμετρο 34,5 μ. Το μνημείο παρουσιάζει σήμερα τη μορφή μεγάλου ερειπιώνα. Αποτελεί το δεύτερο σωζόμενο μνημείο της συγκεκριμένης κατηγορίας στο Νομό Ηλείας, μετά από το θέατρο της αρχαίας Ήλιδας.
- 3. 4)Αρχαίο θέατρο Απολλωνίας Η Απολλωνία στην Κυρηναϊκή (σύγχρονη Λιβύη) ιδρύθηκε από Έλληνες αποίκους και έγινε ένα σημαντικό εμπορικό κέντρο στη νότια Μεσόγειο. Χρησίμευσε ως το λιμάνι της Κυρήνης, 20 χλμ νοτιοδυτικά).Το καλοδιατηρημένο ελληνικό θέατρο στέκεται μπροστά στη θάλασσα έξω από τα τείχη της παλιάς πόλης. Αυτό το μνημείο χρονολογείται στον 3ο αιώνα π.Χ. και ως εκ τούτου είναι ένας από τους παλαιότερους χώρους στην Απολλωνία. Η δομή τροποποιήθηκε κάτω από το Δομιτιανό, υποδηλώνοντας τη χρήση της ως αρένα για μονομάχους. Ο 5ος αιώνας είδε την εγκατάλειψη του θεάτρου και την επαναχρησιμοποίηση των στηλών από τη σκηνή ως σπόλια στην ανατολική βασιλική. Το κοίλο έχει 28 επίπεδα θέσεων .Η Απολλωνία έγινε αυτόνομη από την Κυρήνη τη στιγμή που η περιοχή τέθηκε υπό την εξουσία της Ρώμης, όταν ήταν μια από τις πέντε πόλεις της Λιβυκής Πεντάπολης,η οποία εξελίχθηκε μέχρι τον 6ο αιώνα μ.Χ., όπου έγινε η πρωτεύουσα των Ρωμαίων,επαρχία της Λιβύης Superior ή της Λιβύης Pentapolitana.Η πόλη έγινε γνωστή ως Sozusa, η οποία εξηγεί το σύγχρονο όνομα Marsa Susa ή Susa, που μεγάλωσε πολύ μετά την παύση της αστικής ζωής στην αρχαία πόλη μετά την αραβική εισβολή του 643 μ.Χ.Από την ελληνική περίοδο της Απολλωνίας είναι ορατά μόνο τα ερείπια των τειχών και το ελληνικό θέατρο, επειδή τα κτίρια της πόλης που ιδρύθηκαν πρώιμα είναι τώρα κάτω από τη στάθμη της θάλασσας λόγω βυθίσεων από σεισμούς.
- 4. 5)Αρχαίο θέατρο Άργους Στις νοτιοανατολικές υπώρειες του λόφου της Λάρισας ιδρύθηκε κατά τους Ελληνιστικούς χρόνους (300-250 π.Χ.) το Θέατρο. Με χωρητικότητα 20.000 περίπου θεατών αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα αρχαία θέατρα στον ελλαδικό χώρο. Στη μακρόχρονη χρήση του φιλοξένησε τους μουσικούς και δραματικούς αγώνες των Νεμέων, καθώς και αγώνες προς τιμήν της Ήρας. Στα Ρωμαϊκά χρόνια πρέπει να καθιερώθηκαν και αγώνες προς τιμήν του αυτοκράτορα.Τόσο το κοίλο, ο χώρος που κάθονταν οι θεατές, όσο και η ορχήστρα, όπου διαδραματίζονταν οι παραστάσεις, ήταν κατά μεγάλο μέρος λαξευμένα στο φυσικό βράχο. Το κοίλο αποτελείται από 89 σειρές εδωλίων που χωρίζονται από τρεις ομόκεντρους διαδρόμους -τα διαζώματα- σε τέσσερα τμήματα. Πέντε ακτινωτά διατεταγμένες κλίμακες χώριζαν το κοίλο σε τέσσερις τομείς, τις κερκίδες. Οι κεντρικές ήταν λαξευμένες στο βράχο, ενώ οι ακραίες κερκίδες στο κάτω τμήμα του κοίλου αποτελούνταν από λίθινους δρόμους πάνω σε επιχωμάτωση. Η πρώτη σειρά των ειδωλίων –η προεδρία- προοριζόταν για τους επισήμους.Το Θέατρο διέθετε κυκλική ορχήστρα, διαμέτρου 26,68 μ., την οποία περιέβαλε αγωγός για την απορροή των ομβρίων υδάτων. Ασβεστολιθικές πλάκες σχηματίζουν στο δάπεδο της ορχήστρας έναν κύκλο, στον οποίο εφάπτονται δύο ευθείες. Το σχήμα αυτό παραπέμπει πιθανά στη διάταξη του χορού που ήταν κυκλική στο διθύραμβο και ορθογώνια στην κωμωδία και την τραγωδία. Η πρόσβαση προς την ορχήστρα γινόταν από δύο διαδρόμους στα βόρεια και τα νότια, τις παρόδους. Ισχυροί αναλημματικοί τοίχοι συγκρατούσαν το πρανές του κοίλου.Ενας επιμήκης χώρος, το προσκήνιο, με 20 κίονες στην πρόσοψη ανοιγόταν προς την ορχήστρα. Πίσω από το προσκήνιο βρισκόταν η σκηνή προς την οποία οδηγούσαν δύο αναβάθρες. Ο χώρος αυτός χρησίμευε αρχικά ως φόντο για τη δράση των υποκριτών, ενώ εδώ γινόταν και η μεταμφίεσή τους. Μία υπόγεια διάβαση που οδηγούσε από τη σκηνή στην ορχήστρα, η χαρώνεια κλίμακα, χρησίμευε για την εμφάνιση του Χάροντα. Πίσω από τη σκηνή υπήρχε μία δωρική στοά με πρόσοψη στα ανατολικά. Το θέατρο διέθετε αρχικά μία είσοδο που βρισκόταν στα νοτιοανατολικά του σκηνικού οικοδομήματος. Στα 100 μ.Χ. προστέθηκε και μία δεύτερη είσοδος με ράμπα στα βόρεια αυτής.
- 5. 6)Αρχαίο θέατρο Ασπένδου Το αρχαίο θέατρο της Ασπένδου θεωρείται ένα από τα καλύτερα διατηρημένα αρχαία ελληνικά θέατραστο κόσμο. Έχει διάμετρο 96 μ. και χωρητικότητα καθισμάτων 7.000 θεατών. Χτίστηκε από τον Έλληνα αρχιτέκτονα Ζήνωνα το 155(μ.Χ.) στην ελληνιστική περίοδο. Το κοίλο ήταν κατασκευασμένο αμφιθεατρικά και έφερε τρία διαζώματα, (το κάτω,το μεσαίο και το άνω με θολωτές καμάρες) ενδιάμεσα των οποίων φέρονταν ανά είκοσι σειρές μαρμάρινων καθισμάτων. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον από αρχιτεκτονική άποψη παρουσιάζει η μεγάλη πρόσοψη της σκηνής που το ύψος της έφτανε περίπου τα 14 μ. Ολόκληρο το χώρο της σκηνής φέρεται να σκεπάζει λοξή ξύλινη στέγη που εξασφάλιζε επίσης και ηχομόνωση. Η στέγη αυτή ήταν κρεμαστή σε ιστούς που ήταν περασμένοι σε 58 πακτωμένους προβόλους στο άνω μέρος της σκηνής και που με σχοινιά σύρονταν περιμετρικά από τις θολωτές καμάρες του άνω διαζώματος. Το θέατρο αυτό ήταν δωρεά δύο πλουσίων Ασπενδίων εμπόρων της εποχής. Κατά την Βυζαντινή περίοδο το θέατρο είχε μεταβληθεί αρχικά σε καραβάν-σεράι (=σταθμό καραβανιών), αργότερα όμως μετά την κατάληψη της περιοχής από τους Σελτζούκουςαποτελούσε Σελτζουκικό ανάκτορο. Μέχρι πρόσφατα στο θέατρο αυτό παρουσιάζονταν διάφορα θερινά καλλιτεχνικά φεστιβάλ, λόγω όμως φθορών που σημειώθηκαν έχουν ανασταλεί παρόμοιες εκδηλώσεις, που συνεχίζονται όμως σε παρακείμενο κατάλληλα διαμορφωμένο χώρο.
- 6. 7)Αρχαίο θέατρο Αχαρνών Το αρχαίο θέατρο των Αχαρνών αποκαλύφθηκε στην οδό Σαλαμίνος 21, κοντά στην διασταύρωση με την οδό Λιοσίων, στο κέντρο του σημερινού δήμου, κατά την παρακολούθηση εκσκαφής σε οικόπεδο για την ανέγερση τριώροφης οικοδομής. Οι αμφιθεατρικά τοποθετημένοι ορθογώνιοι ασβεστολιθικοί δόμοι που εμφανίστηκαν και διαμόρφωναν σειρές εδράνων άνηκαν στο κυκλικό κοίλο του θεατρικού οικοδομήματος. Οι οικοδομικές εργασίες διακόπηκαν και άρχισε αμέσως η σωστική ανασκαφή του οικοπέδου με έκτακτες επιχορηγήσεις του Υπουργείου Πολιτισμού και τη βοήθεια του Δήμου Αχαρνών που συνέβαλε με την παραχώρηση δύο εργατών). Η μέχρι τώρα ανασκαφική έρευνα έφερε στο φως μια ολόκληρη κερκίδα, πλάτους. 5μ.(στο δυτικό της τμήμα) και 22μ.(στο ανατολικό της τμήμα), με 11 σειρές καθισμάτων από ασβεστολιθικούς δόμους σε ημικυκλική διάταξη, που είχαν μεταφερθεί προφανώς από κάποιο τοπικό λατομείο λίθου. Τα προϊόντα της επεξεργασίας των λίθων (η λατύπη) δείχνουν ότι η τελική διαμόρφωσή τους έγινε επί τόπου. Ανασκάφηκε επίσης μικρό τμήμα κερκίδας, βόρεια της πρώτης, που συνεχίζεται άθικτη, όπως πιστεύουμε, κάτω από το θεμέλιο της νεόκτιστης καφετέριας, που έχει θεμελιωθεί σε ψηλότερο επίπεδο από αυτό του θεάτρου και το μισό άλλης προς τα νότια της πρώτης, που συνεχίζεται, όπως δείχνει η κλίση του κοίλου κάτω από το οδόστρωμα της οδού Σαλαμίνος. Αποκαλύφθηκε πολύ μικρό τμήμα της χαλικοστρωμένης ορχήστρας σε βάθος περίπου 2,5μ. Από την περίμετρο της ορχήστρας εντοπίστηκαν πέντε δόμοι, διαφορετικού μεγέθους ο καθένας με επιμελημένη την ορατή προς τους θεατές επιφάνεια και λίγο βαθύτερα μικρό τμήμα του χαλικόστρωτου δαπέδου της ορχήστρας. Μικρά κομμάτια κατεργασμένων μαρμάρων που βρέθηκαν στην περιοχή αυτή, πολλά καμπύλου σχήματος, προέρχονται πιθανώς από τους μαρμάρινους θρόνους της προεδρίας. Η πεταλόσχημη ορχήστρα, έχει διάμετρο 13,50μ. Η χωρητικότητα του υπολογίζεται τουλάχιστον σε 1500 – 2000 θεατές.
- 7. 8)Αρχαίο θέατρο Βεργίνας Το θέατρο της αρχαίας πόλης των Αιγών βρίσκεται στη Βεργίνα, στον νομό Ημαθίας. Το θέατρο και το γειτονικό ανάκτορο σχηματίζουν ενιαίο οικοδομικό συγκρότημα το οποίο σχεδιάστηκε και χτίστηκε στο δεύτερο μισό του 4ου αιώνα π. Χ. Με βάση την πρόσφατη χρονολόγηση του ανακτόρου και τα ανάλογα χαρακτηριστικά του, το θέατρο πρέπει να χτίστηκε στο τέλος της βασιλείας του Φιλίππου, ο οποίος δολοφονήθηκε σε αυτόν τον χώρο το 336 π. Χ. Η κατασκευή του δεν ολοκληρώθηκε ποτέ και το θέατρο εγκαταλείφθηκε στα μέσα του 2ου αιώνα π. Χ., κατά τη διάρκεια της καταστροφής της πόλης των Αιγών. Το θέατρο βρίσκεται βορείως του ανακτόρου των Αιγών – Βεργίνας και σε μικρή απόσταση από αυτό. Τα λίθινα μέρη του μνημείου ήσαν εξαρχής λίγα, ενώ μεγάλο μέρος του κοίλου ήταν χωμάτινο. Λίθινες είναι οι πάροδοι, το απλό οικοδόμημα της σκηνής και η πρώτη σειρά των ειδωλίων με το κυκλικό φρεάτιο της ορχήστρας. Το κοίλο σχηματίζεται στο ανατολικό τμήμα από τη χαμηλή φυσική πλαγιά της θέσης, ενώ το δυτικό τμήμα του φαίνεται ότι θα προέκυπτε από μια τεχνητή κατασκευή, πιθανότατα με την επιχωμάτωση αυτού του χώρου. Έτσι εξηγούνται και οι διάδρομοι των κερκίδων με το άνισο μήκος τους και την ημιτελή κατασκευή τους. Είναι προφανές ότι αυτά τα τεχνικά έργα δεν ολοκληρώθηκαν και το θέατρο έμεινε ημιτελές. Η σκηνή έχει την απλούστερη γνωστή μορφή με δύο παράπλευρους χώρους και ανοιχτή στοά ανάμεσά τους. Στο κέντρο της ορχήστρας σώζεται η λίθινη βάση της θυμέλης, του βωμού του θεάτρου προς τιμήν του Διονύσου. Το κοίλο και η ορχήστρα έχουν χαραχθεί με τρία κέντρα χάραξης, ενώ οι πάροδοι έχουν οικοδομηθεί με διαφορετικό τρόπο: η ανατολική σχηματίζεται από δύο πώρινους τοίχους, ενώ η δυτική, της οποίας σώζεται μόνο το θεμέλιο, θα πρέπει να περιλάμβανε μόνο τον μεγάλο τοίχο αντιστήριξης (αναλημματικός τοίχος). Το μνημείο σώζεται σε καλή κατάσταση, με δεδομένο ότι τα λίθινα μέλη του είναι ολιγάριθμα και το κοίλο είναι χωμάτινο. Ωστόσο ο πωρόλιθος των οικοδομημένων μερών υφίσταται συνεχώς διάβρωση και πρέπει να συντηρηθεί. Ο χώρος του θεάτρου είναι επισκέψιμος, αλλά η χρήση του δεν είναι δυνατή επειδή λείπουν βασικές πρακτικές προϋποθέσεις (ηλεκτροδότηση, υδροδότηση, αποχέτευση).
- 8. 9)Αρχαίο θέατρο Γόρτυνος Ο αρχαιολογικός χώρος της Γόρτυνας βρίσκεται στο Δήμο Γόρτυνας, στην Κρήτη. Το μεγάλο θέατρο της Γόρτυνας είχε λαξευτεί στη νοτιοανατολική πλαγιά του λόφου της Ακρόπολης, στην απέναντι πλευρά του Ληθαίου ποταμού όπου βρίσκονταν το Ωδείο και η Αγορά. Σύμφωνα με τον Belli δεν υπήρχε προστώο (portico), γεγονός που μάλλον επιβεβαιώνεται καθώς το θέατρο βρίσκεται πολύ κοντά στο Ληθαίο ποταμό. Το κοίλο (cavea) του θεάτρου, με περίμετρο 140 μ., εσωτερική διάμετρο 40 μ. περίπου και εξωτερική 88 μ., στην πίσω πλευρά του είχε λαξευμένο κανάλι το οποίο χρησίμευε και ως κανάλι απορροής των ομβρίων υδάτων κατά τη διάρκεια του χειμώνα, αλλά και για την πρόσβαση του κοινού στο ανώτερο διάζωμα μέσω πέντε ανοιγμάτων στον εξωτερικό τοίχο. Τα δύο άκρα του κοίλου δεν ήταν λαξευμένα στο βράχο του λόφου αλλά στηρίζονταν από θολωτές κατασκευές οι οποίες είχαν τοξωτές εξωτερικές όψεις. Εντός του εξωτερικού τοίχου και πάνω από την ανώτερη κερκίδα υπήρχε κυκλικός διάδρομος (ambulacrum) με κιονοστοιχία πλάτους 2 μ., και ένας πλατύτερος διάδρομος πλάτους (3,60μ.) που χώριζε το ανώτερο διάζωμα από το κατώτερο. Το κάτω διάζωμα ήταν μεγαλύτερο και πιθανότατα είχε 18 σειρές καθισμάτων, ενώ το άνω διάζωμα είχε 11 σειρές. 10)Αρχαίο θέατρο Γυθείου Tο αρχαίο θέατρο του Γυθείου βρίσκεται στις ανατολικές υπώρειες του λόφου της αρχαίας ακρόπολης, στο βόρειο τμήμα του σύγχρονου οικισμού του Γυθείου και χρονολογείται στους ρωμαϊκούς χρόνους (2ος αι. μ.X.). Το 1891 το μνημείο ανασκάφηκε από τον Aνδρέα Σκιά. Tότε ήρθε στο φως σχεδόν ολόκληρο το θέατρο, εκτός από το πίσω μέρος της σκηνής.Το θέατρο ήταν κατασκευασμένο από εγχώριο υπόλευκο μάρμαρο, εκτός από τους πώρινους αναλημματικούς τοίχους στο βόρειο και νότιο τμήμα του κοίλου. Σύμφωνα με το Σκιά το κοίλο περιλάμβανε δώδεκα σειρές εδωλίων, χωρίς διάζωμα και πέντε κάθετους διαδρόμους. H σκηνή του θεάτρου είχε μήκος 12 μ. και πλάτος 5 μ. Πίσω από τη σκηνή και σε ψηλότερο επίπεδο, υπήρχαν επτά μικρά, σχεδόν τετράγωνα, διαμερίσματα που ήταν προσβάσιμα μέσω δύο κλιμάκων και διαμόρφωναν στοά. Η πρώτη σειρά εδωλίων που προορίζεται για τους επίσημους, γνωστή ως προεδρία, διαθέτει ερεισίνωτα, ειδικά στηρίγματα για την πλάτη.
- 9. 11)Αρχαίο θέατρο Δελφών Το αρχαίο θέατρο Δελφών βρίσκεται εντός του ιερού του Πυθίου Απόλλωνος. Αποτελεί το μεγαλύτερο οικοδόμημα του Απολλώνιου Ιερού και αναπόσπαστο κομμάτι του, συνδεδεμένο άμεσα με τους μύθους και τη λατρεία του θεού. Φιλοξενούσε τους αγώνες φωνητικής και ενόργανης μουσικής στο πλαίσιο των Μυθικών Αγώνων.Το πρώτο λίθινο θέατρο χτίζεται από ντόπιο ασβεστόλιθο τον 4ο αι. π.Χ. Το 160/159 π.Χ. ο Ευμένης ο Β΄, βασιλιάς της Περγάμου, χρηματοδοτεί την επισκευή του θεάτρου, που αποκτά πιο μνημειακή μορφή. Η σημερινή μορφή του θεάτρου ανάγεται στους πρώιμους ρωμαϊκούς χρόνους (1ος αι. μ.Χ.)Το βαθύ αμφιθεατρικό κοίλον, κυκλικής χάραξης και συνολικής χωρητικότητας 5000 θεατών, διαιρείται καθ’ ύψος σε δύο άνισες ζώνες από έναν οριζόντιο διάδρομο, το διάζωμα, που εξυπηρετεί την κίνηση των θεατών στο κοίλο. Το κάτω κοίλο ή θέατρον έχει 27 σειρές εδωλίων και χωρίζεται με ακτινωτές συμμετρικές κλίμακες σε 7 κερκίδες, ενώ το άνω κοίλο ή επιθέατρον περιλαμβάνει 8 σειρές εδωλίων και χωρίζεται σε 6 κερκίδες.Σημαντικός αριθμός εδωλίων φέρει εγχάρακτα γράμματα ύψους, ένα είδος αρίθμησης των θέσεων στα ρωμαϊκά χρόνια. Διακρίνονται επίσης αξιώματα λειτουργών σε γενική πτώση, όπως αμφικτυόνων, συμβούλων, καθώς και κύρια ονόματα επιφανών ιδιωτών.Η ορχήστρα, διαμέτρου 18,50 μ., περιβάλλεται από διάδρομο πλάτους 2,20 μ., για την κίνηση των θεατών, κάτω από τον οποίο βρίσκεται αποχετευτικός αγωγός, ο εύριπος, για την απορροή των όμβριων υδάτων. Η πεταλοειδής μορφή και η λιθόστρωση του δαπέδου της ορχήστρας με ακανόνιστου σχήματος πλάκες αποτελούν μετασκευές των ρωμαϊκών χρόνων. Στους αναλημματικούς τοίχους των παρόδων χαράχτηκε, μεταξύ του 2ου αι. π.Χ. και του 1ου αι. μ.Χ., μεγάλος αριθμός επιγραφών απελευθέρωσης δούλων.
- 10. 12)Αρχαίο θέατρο της Δήλου Το Θέατρο της Δήλου άρχισε να οικοδομείται λίγο μετά το 314 π.Χ. και ολοκληρώθηκε μετά από 70 χρόνια. Το κοίλον, το τμήμα για τους θεατές στηριζόταν σε έναν καλοχτισμένο μαρμάρινο αναλημματικό τοίχο. Χωρίζεται σε δύο διαζώματα με 26 και 17 βαθμίδες, στις οποίες μπορούσαν να καθίσουν 6.500 περίπου θεατές. Η πρόσβαση στο κοίλο γινόταν από τις παρόδους, δηλαδή δύο μεγάλες πύλες εκατέρωθεν της ορχήστρας, από δύο ακόμη εισόδους στο ύψος του διαδρόμου που χώριζε τα διαζώματα και από μία τελευταία στο κέντρο του ψηλότερου σημείου του θεάτρου. Καλύτερα σώζονται τα καθίσματα της πρώτης σειράς, της προεδρίας, που προορίζονταν για τιμώμενα πρόσωπα και είναι τα μόνα καθίσματα με ερεισίνωτον, στήριγμα για την πλάτη. Η ημικυκλική ορχήστρα, το κεντρικό τμήμα του θεάτρου, έκλεινε με την σκηνή, ένα ορθογώνιο οικοδόμημα εξωτερικών διαστάσεων 15,26 Χ 6,64 μ. με τρεις εισόδους στην ανατολική όψη και μία ακόμη στη δυτική. Μπροστά στη σκηνή υπήρχε το προσκήνιον, μία στοά ύψους 2,67 μ., με δωρικούς ημικίονες μεταξύ των οποίων τοποθετούσαν ζωγραφικούς πίνακες. Οι μετόπες του θριγκού του προσκηνίου ήταν διακοσμημένες με ανάγλυφους τρίποδες και βουκράνια. Αργότερα προστέθηκε στις άλλες τρεις πλευρές της σκηνής μία στοά, στο ίδιο ύψος με το προσκήνιο, με δωρικούς πεσσούς των οποίων σώζονται οι βάσεις. Ο χορός έπαιζε στην ημικυκλική ορχήστρα, ενώ οι ηθοποιοί έπαιζαν πάνω στο προσκήνιο.Στα νοτιοδυτικά του θεάτρου σώζονται λείψανα βωμών και ιερών αφιερωμένων στην Άρτεμη-Εκάτη, στον Απόλλωνα, στον Διόνυσο, στον Ερμή και στον Πάνα. Εντυπωσιακή είναι η μεγάλη δεξαμενή του Θεάτρου, στην οποία συγκεντρωνόταν τα νερά της βροχής από το κοίλον, μέσα από ένα αγωγό στην περιφέρεια της ορχήστρας. Πάνω στην οροφή της, που στηριζόταν σε οκτώ ωραία τόξα από γρανίτη, υπήρχαν στόμια πηγαδιών απ’ όπου αντλούσαν το νερό. Στη διάρκεια των ανασκαφών μαρμάρινα αρχιτεκτονικά μέλη που εμπόδιζαν την συνέχιση της εργασίας μεταφέρονταν στην ορχήστρα, ή στα γύρω χωράφια, χωρίς καμιά καταγραφή ή τεκμηρίωση με αποτέλεσμα σήμερα να βρίσκονται διάσπαρτοι στη γύρω περιοχή εκατοντάδες αταύτιστοι δομικοί λίθοι του μνημείου.Τόσο το κοίλο του Θεάτρου, όσο και το σκηνικό οικοδόμημα και η δεξαμενή του Θεάτρου σώζονται σε πολύ κακή κατάσταση και είναι αναγκαία η στερέωση και συντήρηση των μνημείων και η διαμόρφωση του χώρου έτσι ώστε να είναι δυνατή η επίσκεψη τους με ασφάλεια τόσο για τα μνημεία, όσο και για τους επισκέπτες.
- 11. Και αυτά είναι ενδεικτικά τα πρώτα δώδεκα αρχαία θέατρα της Ελλάδας και των γειτονικών χωρών . Έπειτα ονομαστικά ακολουθούν : 1) Αρχαίο θέατρο Αβδήρων 2) Αρχαίο θέατρο Αιγείρας 3) Αρχαίο θέατρο Αίγινας 4) Αρχαίο θέατρο Αιγέστης 4)Αρχαίο θέατρο Ανεμούριου 5) Αρχαίο θέατρο Αντιοχείας 6) Αρχαίο θέατρο Αντιοχείας (Κιλικίας) 7) Αρχαίο θέατρο Απολλωνίας 8) Αρχαίο θέατρο Αραουσίου 9) Αρχαίο θέατρο Άργους 10) Αρχαίο θέατρο Αρριασού 11) Αρχαίο θέατρο Ασπένδου 12) Αρχαίο θέατρο Άσσου 13) Αρχαίο θέατρο Αφροδισιάδας 14) Αρχαίο θέατρο Αχαρνών 15) Αρχαίο θέατρο Βεργίνας 16) Αρχαίο θέατρο Βουθρωτού 17) Αρχαίο θέατρο Γαδάρων 18) Αρχαίο θέατρο Γέρασας 19) Αρχαίο θέατρο Γόρτυνος 20) Αρχαίο θέατρο Γυθείου21) Αρχαίο θέατρο Δελφών 22) Αρχαίο θέατρο της Δήλου23) Αρχαίο θέατρο Διονύσου 24) Αρχαίο θέατρο Δωδώνης 25) Αρχαίο θέατρο Ελικώνα 26) Αρχαίο θέατρο Επιδαύρου27) Αρχαίο θέατρο Επίκτητου 28) Αρχαίο θέατρο Ερέτριας29) Αρχαίο θέατρο Ερυθρών (Λυδία) 30) Αρχαίο θέατρο Ευωνύμου31) Αρχαίο θέατρο Εφέσου 32) Αρχαίο θέατρο Ηράκλειας 33) Αρχαίο θέατρο Ηρακλείου (Ιταλία) 34) Αρχαίο θέατρο Θάσου 35) Αρχαίο θέατρο Θέρμης 36) Αρχαίο θέατρο Θεσπιών 37)Αρχαίο θέατρο Θηβών 38) Αρχαίο θέατρο Θήρας 39) Αρχαίο θέατρο Θορικού 40) Αρχαίο θέατρο Ιασσού 41) Αρχαίο θέατρο Ιεράπετρας 42) Αρχαίο θέατρο Ικαρίας 43) Αρχαίο θέατρο Ίμβρου 44) Αρχαίο θέατρο Ισθμίων 45) Αρχαίο θέατρο Καισάρειας 46) Αρχαίο θέατρο Καισάρειας Αλγερίας 47) Αρχαίο θέατρο Κάλιαρι Σαρδηνίας 48) Αρχαίο θέατρο Καλυδώνας49) Αρχαίο θέατρο Καρχηδώνος 50) Αρχαίο θέατρο Κασσώπης 51) Αρχαίο θέατρο Κατάνης 52) Αρχαίο θέατρο Κέρκυρας 53) Αρχαίο θέατρο Κερύνειας 54) Αρχαίο θέατρο Κιτίου 55) Αρχαίο θέατρο Κλείτορος 56) Αρχαίο θέατρο Κνίδου 57) Αρχαίο θέατρο Κνωσσού 58) Αρχαίο θέατρο Κορίνθου 59) Αρχαίο θέατρο Κορώνης 60) Αρχαίο θέατρο Κούριου 61) Αρχαίο θέατρο Κρητόπολης 62) Αρχαίο θέατρο Κυζίκου 63) Αρχαίο θέατρο Κυρήνης 64) Αρχαίο θέατρο Κω 65) Αρχαίο θέατρο Λαοδικείας (Συρία) 66) Αρχαίο θέατρο Λαοδικείας (Φρυγίας) 67) Αρχαίο θέατρο Λάρισας A' 68) Αρχαίο θέατρο Λάρισας B' 69) Αρχαίο θέατρο Λεβέδου 70) Αρχαίο θέατρο Λεοντίου 71 )Αρχαίο θέατρο Λήναιου 72) Αρχαίο θέατρο Λίνδου 73) Αρχαίο θέατρο Λοκρών 74) Αρχαίο θέατρο Μαγνησίας Μαιάνδρου 75) Αρχαίο θέατρο Μαγνησίας Σιπύλου 76) Αρχαίο θέατρο Μακύνειας77) Αρχαίο Θέατρο Μυτιλήνης Μπουτνάρου Μιχάλη 07/01/2021