გამოვიცნოთ გამოცანები. ჯვარის პირველი საჯარო სკოლა, ლელა ჯღამაია

4. გამოცანის ძირითადი ნიშნები:
1. ფარულსიტყვაობა;
2. ახსნითი ხასიათი;
3. ლაკონურობა;
4. სიბრძნე

5. „გამოცანა გადატანითი
მნიშვნელობის მოტივითა და
ფრაზებით აგებული ასახსნელი
სიტყვაა... მოვლენების, საგნების,
სიტუაციების მხოლოდ და მხოლოდ
მეტაფორულად - გადატანითი
მნიშვნელობით წარმოსახვა და
დახატვაა გამოცანის ძირითადი
კანონი, რომლითაც იქმნება სწორედ
გამოსაცნობი, ასახსნელი კონტექსტი“
(ჭელიძე 1984: 45-54-52).

7. ნაირფერი კაბები მაქვს,
მამკობს ნაზი ფრთები,
მინდორ-ველის სურნელოვან
ყვავილებით ვთვრები,
დილის მზეზე ვიბადები
და ბინდისას ვკვდები.

8. ღამე ქრება, დღე ენთება.

9. სოროს ივსებს სოკოებით,
მარაგი აქვს პანტის,
პაწაწინა და ჩხვლეტია
ტყე-ტყე მარდად დარბის...
თუ შეშინდა დამრგვალდება,
თქვი, ვინ არის? ......

10. თუკი არ დაიღალე,
ერთხელ კიდევ გამოგცდი:
ერთ ფუსფუსა ქალბატონს
შვილიკო ჰყავს სამოცი!
შვილიკო ჰყავს სამოცი და
შვილიშვილიც სამოცი!
აბა, გამოიცანი?
თუ უბრალოდ, გაოცდი?

11. ძილშიც ფხიზლობს,
თვალს არ ხუჭავს;
ყურები აქვს მეტად დიდი.
თუ კომბოსტო გითესია,
არ შეჭამოს, გაუფრთხილდი.

12. ერთი რამა სულიერი,
მიწა-მიწა მძრომელია,
კაი ვაჟიკაცისათვის
თავსა წამომდგომელია;
სამჯერ გითხარ მის სახელი,
აბა, მითხარ რომელია?

13. წვერმახვილი ჩხირი არის
მოსწავლეთა იარაღი,
რა ვუყოთ რომ გულშავია,
უყვარს თეთრი იალაღი.

14. ის ცხოველი ბინისთვის
ხის ფუღუროს ირჩევს
და ზამთრისთვის აგროვებს
სოკოს, თხილს და გირჩებს.

15. თავი უგავს სავსე მთვარეს,
მარცვლები აქვს ერთობ ხშირი,
დგას ამაყად და მთელი დღე
მიუპყრია მზისკენ პირი.

16. ზამთრის სუსხთან შებრძოლება
თოვლში თუმცა მეძნელა,
გაზაფხულის მახარობელს,
შემომხარის მე ყველა ,
ერთი თეთრი ყვავილი ვარ,
თავდახრილი ...

17. ეს ფრინველი თავის სახელს
ხიდან თვითონ გადმოგძახებს.

18. გავაღე წინა კარია,
შიგ ასფურცელას ჯარია,
ახალი ამბის სათქმელად
გამზადებული არიან.