Wirtualne waluty - polska specjalizacja Fin-Tech w potrzebie sandboxa
1. WALUTY CYFROWE
– POLSKA SPECJALIZACJA FIN-TECH
W POTRZEBIE SANDBOXA
prof. dr hab. Krzysztof Piech
Uczelnia Łazarskiego
Strumień „Blockchain i Kryptowaluty” programu „Od papierowej do cyfrowej Polski”
„Piaskownica regulacyjna jako element budowy Regionalnego
Centrum Innowacji Finansowej w Polsce”
Ministerstwo Rozwoju, 13 grudnia 2016 r.
2. STRUKTURA PREZENTACJI
• Definicje:
• waluty wirtualne i cyfrowe,
• Blockchain i kryptowaluty,
• fin-tech,
• sandbox i „piaskownica”
• Rynek fin-tech (w tym kryptowalut) na świecie i w Polsce
• Potrzeby startupów kryptowalutowych i blockchainowych
(nie tylko fin-tech)
• Możliwości rozwiązań instytucjonalnych w Polsce
4. PIENIĄDZ CYFROWY / WALUTA CYFROWA
• Pieniądz cyfrowy / waluta cyfrowa (digital money / digital currency) –
cyfrowy środek wymiany.
• Może mieć charakter nieograniczony (kryptowaluty) lub przeznaczony do
specyficznych zastosowań (np. w grach czy sieciach społecznościowych – waluty
wirtualne).
• Nie jest emitowany przez bank centralny lub inną władzę publiczną.
• Nie jest to pieniądz elektroniczny (zgodnie z polskim prawem).
5. KRYPTOWALUTY
• Ang. cryptocurrency – rodzaj tokena cyfrowego opierającego się na kryptografii użytej
do cyfrowego podpisywania transakcji.
• Kryptowaluty są to nośniki wartości. Niektóre z nich spełniają wszystkie lub niektóre
funkcje pieniądza takie jak podzielność, zachowanie wartości, wymienialność.
• Kryptowaluty oparte są na zdecentralizowanej sieci peer-to-peer działającej w oparciu
o technologię blockchain. Niektórych z nich nikt nie jest w stanie kontrolować.
• Najbardziej znaną kryptowalutą, jest bitcoin.
• Istnieją tzw. altcony (lub też próbujące je naśladować piramidy finansowe), które
powstały wyłącznie w celu oszukania klientów co do ich przyszłej wartości. Nazywane
są one też „scamcoinami”.
6. CO TO JEST FINTECH?
• Najprostsza definicja:
Financial Technology = Startupy technologiczne działające w sferze finansów
• albo krócej:
FinTech = Finance + Tech
7. ZABAWKI A POWAŻNY BIZNES
• Piaskownica – skojarzenie z miejscem zabaw dzieci…
• Sandbox – każdy informatyk zna to pojęcie.
• Fin-tech = financial technology.
• Najczęściej jest to technologia IT (informatyka)
• Każdy informatyk w dziedzinie fin-tech kojarzy, czym jest sandbox i czym może być
regulatory sandbox
8. SANDBOX PO POLSKU
• Sandbox w informatyce (Wikipedia): security mechanism for separating running
programs. It is often used to execute untested or untrusted programs or code,
possibly from unverified or untrusted third parties, suppliers, users or websites,
without risking harm to the host machine or operating system. A sandbox typically
provides a tightly controlled set of resources for guest programs to run in, such
as scratch space on disk and memory.
• Prawidłowe tłumaczenie sensu słów „regulatory sandbox”: dedykowane środowisko
regulacyjne, izolowane środowisko testowe.
9. RYNEK FINTECH, BITCOIN I
BLOCKCHAIN NA ŚWIECIE I W POLSCE
– finansowanie startupów
świat:
Rynek FinTech = $50+ mld
Rynek bitcoin/blockchain = $1,7 mld
10.
11. MIEJSCE POLSKI W ŚWIECIE KRYPTO…
• Jeden z nielicznych na świecie projektantów i producentów układów scalonych
• $50mln – wartość środków na „polskich” giełdach kryptowalutowych
• Najsprawniejsza współpraca giełd kryptowalutowych i banków w EU
• Najwięcej instrumentów finansowych na giełdach kryptowalutowych w EU
• Największa w EU sieć bankomatów obsługujących bitcoiny
• Polski złoty – 5. najczęściej używana na świecie waluta na giełdach
kryptowalutowych
• Źródło: Szacunki własne na podstawie wolumenu obrotów na przełomie czerwca i lipca
2016 r. (30 dni): CNY 10,8m, USD 3,1m, EUR 460k, JPY 250k, PLN 100k
12. MIEJSCE POLSKI W ŚWIECIE KRYPTO…
• Polacy – jedna z najaktywniejszych nacji na giełdach kryptowalutowych na świecie
• 1. na świecie licytacja dzieł sztuki za bitcoiny (SDA 2014)
• 1. na świecie wpisanie prawa własności dzieła sztuki do blockchain
• Pierwsza na świecie, w pełni legalna sprzedaż akcji w spółce za bitcoiny (InPay S.A.)
• Jedna z najbardziej zaawansowanych procesów (samo)„regulacji” sektora
kryptowalutowego na świecie
• Jedna z najbardziej zaawansowanych kooperacji rządu ze środowiskiem
startupowym w zakresie kryptowalut i technologii blockchain
14. KONKURENCJA REGULACYJNA
• Prawo zwykle nie nadąża za zmianami technicznymi
• Konkurencja regulacyjna pomiędzy krajami w zakresie ułatwień w prawie
(regulacjach) dla startupów
• Kilka krajów – udane pozyskiwanie startupów z całego świata
• Polskie startupy fintech w większości przeniosły się już za granicę – ze względów
niepewności regulacyjnej, a nie z powodów podatkowych
• Utrzymanie tego stanu doprowadzi o „drenażu mózgów” – dalszej ucieczki polskich
startupów za granicę (W. Brytania, Szwajcaria, Gibraltar, nawet Azja Pd.-Wsch.)
15. OPINIA MIĘDZYNARODOWEGO STARTUPU
FINTECH / BLOCKCHAIN NT. UE / PL
• Warsaw Stock Exchange incubator; can do a lot under regulatory regime for it - startups can host parts of their
services under it.
• Clarifications on tokens vs securities - that blockchain tokens should not be considered securities (vide Szwajcaria)
• Tax reliefs for automatically auditable companies through blockchain; reducing administration requirements/tax
checks
• Standardized audit formats / accounting / taxation; moving away from traditional 9-5 employment. Creating and
acting as a company should be as easy as to installing an app
• Open-minded regulators; approachable by startups, sandboxes.
• Able to deal with foreigners, to attract foreign companies.
• Data protection is mentioned in Polish constitution, it should be clarified in the blockchain age, where you can't
practically be forgotten – jedna z największych barier dla posiadania startupu blockchainowego w UE
• Open source governmental systems for collaboration by independent contractors / talents to make best systems
16. KONSULTACJE
MIĘDZYRESORTOWE I SPOŁECZNE
na temat przeglądu prawa w zakresie barier stosowania technologii
blockchain i kryptowalut przygotowanego przez Strumień
„Blockchain i kryptowaluty”
17. WNIOSKI STRUMIENIA
• …potrzebne jest podjęcie prac nad unormowaniem pojęcia kryptowalut w kontekście
prawnych środków płatniczych czy pieniądza elektronicznego, a także prac nad
zastąpieniem przypadków wymaganej przez prawo trzeciej strony przez technologię
blockchain.
• …z punktu widzenia tworzenia warunków do szybkiego rozwoju technologicznego, w tym
rozwoju rynków na nich opartych, doświadczenie międzynarodowe wskazuje, że warto
kierować się rozwiązaniami krajów anglosaskich.
• Postulat: Objęcie ochroną sektora nowoczesnych technologii (w szczególności startupów
blockchainowych i kryptowalutowych) w postaci tzw. piaskownicy regulacyjnej (ang.
regulatory sandbox) zastosowanej już w kilku krajach na świecie.
18. OPINIE NT. PRZEGLĄDU PRAWA
• MC, MF, MR, MNiSW i in: nie prowadzą prac legislacyjnych i nie zamierzają ich podjąć.
• GIODO: „ustawodawca będzie musiał aktywnie przeciwdziałać negatywnym skutkom
stosowania takich technologii…” [blokchain]
• Krajowa Izba Gospodarcza Elektroniki i Telekomunikacji: „Postulat utworzenia
polskiego DSR oceniamy bardzo pozytywnie. Polska dysponuje dużym potencjałem w
zakresie technologii IT oraz nowoczesnych usług finansowych. Proponowane w
dokumencie rozwiązania legislacyjne mogą przyczynić się do znaczącego usunięcia barier
wejścia na rynek usług finansowych oraz do zwiększenia pewności prawa, której brak
jest jedną z podstawowych bolączek polskiej gospodarki. Połączenie obu tych elementów
bez wątpienia zwiększy konkurencyjność polskiego sektora FinTech oraz atrakcyjność
Polski, jako miejsca dla realizacji kolejnych nowatorskich rozwiązań.”
19. DECYZJA KOMITETU STERUJĄCEGO
12 grudnia 2016 r. – decyzja Pani Minister Anny Streżyńskiej i Komitetu Sterującego
programu „Od papierowej do cyfrowej Polski”:
• A) jak najszybsze (tj. na początku 2016 r.) powołanie sandboxu regulacyjnego
• B) gotowość objęcia sandboxu nadzorem międzyresortowym Ministerstwa Cyfryzacji
(oraz Ministerstwa Rozwoju i Ministerstwa Finansów)