SlideShare a Scribd company logo
1 of 381
Download to read offline
www.Beenvn.com
www.Beenvn.com - download sach mien phi 1
P
ðÂY LÀ CU N TI U S ð C NH T VÔ NH V STEVE JOBS – TRÍCH L I
TÁC GI CU N TI U S BÁN CH Y NH T V BELAMIN FRANKLIN VÀ
ALBERT EINSTEIN.
D a trên hơn 40 cu c ph ng v n tr c ti p Steve Jobs, cùng v i m t s bu i trò chuy n
v i hơn 100 thành viên gia ñình, b n bè, các ñ i tác, ñ i th c nh tranh và các ñ ng
nghi p c a Jobs trong su t hai năm qua, Walter Isaacson ñã vi t nên m t câu chuy n mê
ho c lòng ngư i v m t cu cñ i ñ y p nh ng thăng tr m, v m t cá tính l p d ñ y s c
mê ho c c am t doanh nhân sáng t o v i khát khao vươn t i s hoàn m , và v công
cu c cách m ng hóa d d i sáu ngành công nghi p: máy tính cá nhân, ñi n nh ho t h a,
âm nh c, ñi n tho i, máy tính b ng và xu t b n ñi n t .
Trong lúc nư c M ñang tìm cách duy trì l i th c nh tranh sáng ch , Jobs n i lên như
m t bi u tư ng t i cao cho tài sáng ch cũng như óc sáng t o ñ y tính v n d ng. Jobs
bi t, ñ t o nên m t giá tr ñích th c trong th k XXI này không có gì khác ngoài s k t
n i s c sáng t o v i công ngh , ông ñã xây d ng nên m t công ty nơi nh ng dòng ch y
c a óc sáng t o ñư c k t h p v i s ñiêu luy n tuy t v i c a k thu t.
www.Beenvn.com
www.Beenvn.com - download sach mien phi 2
M c dù Jobs h p tác v i chúng tôi trong vi c cho ra ñ i cu n sách này nhưng ông không
ñòi h i quy n ki m soát cũng như h n ch nh ng thông tin ñưa ra, th m chí là quy n
ñư c ñ c trư c khi cu n sách xu t b n. Ông cũng luôn khuy n khích ngư i thân quen
hãy nói m t cách thành th t. Và Jobs luôn cư x m t cách th ng th n, ñôi khi là tàn nh n
ñ i v i c ñ ng nghi p và ñ i th . H ñã chia s cái nhìn chân th c v nh ng ñam mê, s
hoàn m , s c u toàn, tính ngh thu t, n i ám nh, s kh t khe trong cách ñi u hành ñã
hình thành lên phong cách kinh doanh ñ c ñáo Jobs và k t qu ñã t o ra nh ng dòng
s n ph m ñ y tính ñ t phá.
V i tính gàn d c a mình, Jobs có th d n ép nh ng ngư i xung quanh khi n h n i gi n
và tuy t v ng. Nhưng cá tính và nh ng s n ph m c a ông thì l i liên quan m t thi t v i
nhau, ñó cũng là xu hư ng mà ph n m m và ph n c ng c a Apple hư ng ñ n, như là m t
ph n c a m t th th ng nh t. Câu chuy n c a ông là nh ng bài h c có tính truy n bá và
răn d y v s ñ i m i, vai trò, ñư ng l i lãnh ñ o, và các giá tr .
Walter Isaacson, CEO c a Vi n Aspen, t ng là ch t ch c a M ng tin t c truy n hình cáp
(CNN) và T ng biên t p c a t p chí Time. Ông là tác gi c a cu n "Einstein: His Life
and Universe'' (Ti u s Einstein: Cu c ñ i và vũ tr ), "Benjamin Franklin: An American
Life" (Benjamin Franklin - m t cu c ñ i M ), và "Kissinger: A Biographỳ" (Ti u s
Kissinger) và ông cũng cùng v i Evan Thomas vi t cu n "The Wise Men: Six Friends
and the World They Made" (T m d ch: Sáu ngư i b n và th gi i h t o nên). Hi n ông
ñang s ng cùng v Washington, D.C.
Nh ng con ngư i có ñ ñiên khùng ñ nghĩ r ng h có th thay ñ i th gi i là nh ng
ngư i dám làm ñ n cùng.
“Nghĩ khác” (Think different) - chi n d ch thương m i c a Apple, 1997
M C L C
Các nhân v t
Gi i thi u v cu n sách
CHƢƠNG 1 Th i niên thi u: B b rơi và ñư c l a ch n.
CHƢƠNG 2 C p ñôi khác thư ng: Hai ngư i cùng tên “Steve”
CHƢƠNG 3 B gi a ch ng: B t ñ u và ñi u ch nh
CHƢƠNG 4 Atari và n ð : Thi n và ngh thu t thi t k trò chơi
CHƢƠNG 5 Apple I: Thành l p. Kh i ñ u. Ho t ñ ng
CHƢƠNG 6 Apple II: Kh i ñ u k nguyên m i
CHƢƠNG 7 Chrisann và Lisa: ông y là ngư i b b rơi.
CHƢƠNG 8 Xerox và Lisa: Giao di n ngư i dùng ñ h a
CHƢƠNG 9 C ph n hóa: Ngư i ñàn ông c a s giàu có và n i ti ng
CHƢƠNG 10 Mac ra ñ i: M t cu c cách m ng v công ngh
CHƢƠNG 11 Bóp méo s th t: Nh ng nguyên t c không gi ng ai c a Jobs CHƢƠNG
www.Beenvn.com
www.Beenvn.com - download sach mien phi 3
12 Thi t k : Nhà thi t k ñích th c là ngư i hư ng t i s ñơn gi n và tinh t CHƢƠNG
13 Sáng t o ra Mac: Hành trình ñư c tr công x ng ñáng
CHƢƠNG 14 Sculley: Cu c th thách Pepsi
CHƢƠNG 15 B t ñ u: v t lõm vũ tr
CHƢƠNG 16 Gates và Jobs: Khi các qu ñ o giao nhau
CHƢƠNG 17 Icarus
CHƢƠNG 18 NeXT
CHƢƠNG 19 Pixar: ði m giao thoa gi a công ngh và ngh thu t
CHƢƠNG 20 Như bao ngư i ñàn ông khác
CHƢƠNG 21 Ngư i ñàn ông c a gia ñình
CHƢƠNG 22 Toy story - Câu chuy n ñ chơi
CHƢƠNG 23 L n th hai xu t hi n
CHƢƠNG 24 S khôi ph c - K th t b i cu i cùng cũng th ng
CHƢƠNG 25 Think Different - Jobs trên cương v là m t iCEO
CHƢƠNG 26 Nh ng nguyên t c trong thi t k
CHƢƠNG 27 iMAC
CHƢƠNG 28 CEO: v n “ñiên khùng” sau t ng ñ y năm
CHƢƠNG 29 H th ng Apple Stores
CHƢƠNG 30 T iTunes ñ n iPod
CHƢƠNG 31 iTunes store
CHƢƠNG 32 Music Man
CHƢƠNG 33 Pixar - Nh ng ngư i b n và k ñ i ñ u
CHƢƠNG 34 Th h Macs ñ u th k XXI
CHƢƠNG 35 Vòng 1: Memento Mori
CHƢƠNG 36 iPhone - S k t h p gi a ba dòng s n ph m mang tính ñ t phá trong m t
thi t b CHƢƠNG 37 Vòng 2: B nh ung thư tái phát
CHƢƠNG 38 iPad - Bư c ñ u c a k nguyên h u PC
CHƢƠNG 39 Cu c chi n m i
CHƢƠNG 40 The Cloud, the spaceship và hơn n a
CHƢƠNG 41 Vòng 3: Cu c chi n tranh t i tranh sáng
CHƢƠNG 42 S th a k : Thiên ñư ng sáng l n c a phát minh
CÁC NHÂN V T
AL ALCON. K sư trư ng Atari, ngư i ñã thi t k Pong và thuê Jobs.
GIL AMELIO. Tr thành CEO c a Apple năm 1996, ñã mua NeXT và ñưa Jobs quay
l i. BILL ATKINSON. Nhân viên c a Apple th i kỳ m i thành l p, phát tri n ñ h a
cho máy Macintosh.
CHRISANN BRENNAN. B n gái c a Jobs th i trung h c trư ng Homestead High,
m ñ c a Lisa Brennan-Jobs.
USA BRENNAN-JOBS. Con gái c a Jobs và Chrisann Brennan, sinh năm 1978, là m t
nhà văn ñang s ng New York.
NOLAN BUSHNELL. Ngư i sáng l p Atari và là bi u m u kinh doanh ñ i v i Jobs.
BILL CAMPBELL. Giám ñ c Marketing c a Apple trong th i gian Jobs t i nhi m, là
thành viên trong ban qu n tr và ñư c tín nhi m khi Jobs tr l i năm 1997.
EDWIN CATMULL. Ngư i ñ ng sáng l p Pixar và sau này tr thành giám ñ c Disney.
KOBUN CHINO. M t Thi n sư phái Tào ð ng tông (Soõtoõ) California, th y d y
tâm linh cho Jobs.
www.Beenvn.com
www.Beenvn.com - download sach mien phi 4
LEE CLOW. Phù th y qu ng cáo ñã t o nên chương trình qu ng cáo mang tên “1984”
c a Apple và làm vi c v i Jobs trong ba th p niên.
DEBORAH “DEBI” COLEMAN. Qu n lý nhóm Mac và sau này ti p qu n ñi u hành
s n xu t c a Apple.
TIM COOK. Giám ñ c ñi u hành ho t ñ ng, m t ngư i bình tĩnh, ñi m ñ m ñư c Jobs
thuê năm 1998, ti p qu n v trí CEO sau Jobs vào tháng 8 năm 2011
EDDY CUE. Giám ñ c d ch v Internet t i Apple, cánh tayñ c l c c a Jobs trong vi c
gi i quy t nh ng v n ñ n i b .
ANDREA “ANDY” CUNNINGHAM. Nhà báo c a hãng Regis McKenna ñã giúp ñ
Apple trong th i kỳ ñ u Macintosh.
MICHAEL EISNER. V giám ñ c ñi u hành c ng nh c c a Disney, ñã t ng có ý ñ nh
mua l i Pixar nhưng sau ñó mâu thu n v i Jobs.
LARRY ELLISON. CEO c a Oracle, b n c a Jobs.
TOMY FADELL. M t k sư ph n c ng ñưa ra sáng ki n phát tri n iPod năm 2001.
SCOTT FORSTALL. Giám ñ c ph m m m cho thi t b di ñ ng c a Apple.
ROBERT FRIEDLAND. Sau khi t t nghi p ñ i h c Reed, ông làm ch c a m t nông
trang tr ng táo và là m t ngư i nghiên c u ñ o Ph t, ngư i có nh hư ng nh t ñ nh t i
Jobs, sau nàyñi u hành m t công ty khai khác m .
JEAN-LOUIS GASSÉE. Giám ñ c c a Apple Pháp, ti p qu n b ph n Macintosh khi
Jobs r i ñi năm 1985.
BILL GATES. M t doanh nhân thành ñ t trong lĩnh v c máy tính, sinh năm 1955.
ANDY HERTFELD. M t k sư ph n m m vui tính, thân thi n và làñ ngs c a Jobs
trong nhóm Mac th i kỳñ u.
JOANNA HOFFMAN. Thành viên nhóm Mac th i kỳñ u, có tinh th n ch ng ñ i Jobs.
ELIZABETH HOLMES. B n gái c a Daniel Kottke Reed và là nhân viên c a Apple
th i kỳ ñ u.
ROD HOLT. M t ngư i theo ch nghĩa Marx ñư c Jobs thuê năm 1976 làm k sư ñi n
t cho Apple II.
ROBERT IGER. K nhi m Eisner tr thành CEO c a Disney năm 2005
JONATHAN “JONY” IVE. Giám ñ c thi t k c a Apple, v a là ñ ngs v a là c v n
c a Jobs. ABDULFATTAH “JOHN” JANDALI. Nghiên c u sinh ngư i Xy-ri
Wisconsin, là chañ c a Jobs và Mona Simpson, sau này làm qu n lý th c ph m và nư c
gi i khát t i các sòng b c Boomtown g n Reno.
CLARA HAGOPIAN JOBS. Con gái m t ngư i Armenia nh p cư, l y Paul Jobs năm
1946. H nh n Jobs làm con nuôi t khi m i l t lòng năm 1955.
ERIN JOBS. Con th c a Laurene Powel và Steve Jobs.
EVE JOBS. Con út c a Laurene và Steve
PATTY JOBS. ðư c Paul và Clara Jobs nh n nuôi hai năm sau khi h nh n nuôi Steve.
PAUL REINHOLD JOBS. Nhân viên l c lư ng C nh sát bi n ngư i Wisconsin, cùng
v i v Clara nh n Steve làm con nuôi năm 1955.
REEDS JOBS. Con c c a Steve Jobs và Laurene Powell.
RON JOHNSON. ðư c Jobs thuê năm 2000 ñ phát tri n h th ng c a hàng bán l c a
Apple. JEFFREY KATZENBERG. Giám ñ c xư ng phim c a Disney, ñ ng ñ v i
Eisner và t ch c năm 1994 ñ ñ ng sáng l p nên hãng DreamWorks SKG.
DANIEL KOTTKE. B n thân nh t c a Jobs Reed, cùng hành hương ñ n n ð , là
nhân viên th i kỳñ u c a Apple.
www.Beenvn.com
www.Beenvn.com - download sach mien phi 5
JOHN LASSETER. ð ng sáng l p và giám ñ c sáng t o Pixar.
DAN’L LEWIN. Giám ñ c Marketing cùng v i Jobs Apple và sau ñó là NeXT. MIKE
MARKKULA. Nhà ñ u tư l n ñ u tiên c a Apple và là ch t ch h i ñ ng qu n tr , có vai
trò như là m t ngư i cha c a Jobs.
REGIS MCKENNA. M t chuyên gia qu ng cáo, là ngư i hư ng d n Jobs th i kỳñ u và
ti p t c là m t c v n tin c y.
MIKE MURRAY. Giám ñ c ti p th th i kỳñ u c a Macintosh.
PAUL OTELLINI. CEO c a Intel, ngư i ñã giúp chuy n Macintosh sang s d ng vi
m ch c a Intel nhưng không tham gia vào vi c kinh doanh iPhone.
LAURENE POWELL. M t ngư i hi u bi t và vui tính, t t nghi p ñ i h c Penn, t ng
làm cho hãng Goldman Sachs và sau ñó là ñ i h c kinh doanh Stanford, l y Steve Jobs
năm 1991. GEORGE RILEY. M t ngư i Memphis, v a là b n v a là lu t sư c a Jobs.
AUTHOR ROCK. Nhà ñ u tư công ngh huy n tho i, là thành viên h i ñ ng qu n tr
th i kỳñ u c a Apple, gi ng như cha c a Jobs.
JONATHAN “RUBY” RUBINSTEIN. ð ng nghi p v i Jobs NeXT, là k sư trư ng
b ph n ph n c ng c a Apple năm 1997.
MIKE SCOTT. ðư c Markkula ñưa v làm ch t ch c a Apple năm 1977 ñ qu n lý
Jobs. JOHN SCULLEY. Giám ñ c ñi u hành c a Pepsi, ñư c Jobs thuê làm CEO cho
Apple năm 1983, mâu thu n và sa th i Jobs năm 1985.
JOANNE SCHIEBLE JANDALI SIMPSON. Ngư i Wiscosin, là m ñ c a Steve Jobs
(ngư i ñãñư c cho ñi làm con nuôi) và Mona Simpson (bà t tay nuôi d y).
MONA SIMPSON. Em gái ru t c a Jobs; năm 1986, h m i phát hi n ra có m i liên h
ru t th t và tr nên thân thi t. Bà ñã vi t ti u thuy t d a trên nguyên m u c a m mình,
bà Joanne (Anywhere but Here), c a Jobs và con gái Lisa (A Regular Guy), cCia ngư i
cha Abdulfattah Jandali (The Lost Father).
ALVY RAY SMITH. Ngư i ñ ng sáng l p Pixar, t ng có mâu thu n v i Jobs.
BURRELL SMITH. M t l p trình viên sáng t o g p khó khăn trong nhóm Mac, b
ch ng tâm th n phân li t hành h trong su t nh ng năm 1990.
AVADIS "AVIE" TEVANIAN. Làm vi c v i Jobs và Rubinstein t i NeXT, tr thành
k sư trư ng b ph n ph n m m c a Apple vào năm 1997.
JAMES VINCENT. M t ngư i hâm m nh c Brit, ñ i tác tr tu i ñư c thuê làm vi c
cùng v i Lee Clow và Duncan Milner t i b ph n qu ng cáo c a Apple.
RON WAYNE. G p Jobs Atari, ñã tr thành ñ i tác ñ u tiên v i Jobs và Wozniak
Apple th i kỳ ñ u, nhưng ñã d i d t quy t ñ nh t b c ph n c a mình.
STEPHEN WOZNIAK. M t ngư i say mê công ngh ñi n t , s ng Homestead High;
Jobs ñã phát hi n ra cách ñóng gói và ti p th các b ng m ch tuy t v i và tr thành ñ i
tác c a ông trong vi c thành l p Apple.
L I GI I THI U
Cu n sách này ra ñ i như th nào?
ð u mùa hè năm 2004, tôi nh n ñư c m t cu c g i t Steve Jobs. Jobs ch liên l c v i tôi
khi có vi c c n trong nhi u năm qua, và có lúc tôi b ông kh ngb ñi n tho i, ñ c bi t là
khi chu n b ra m t m t s n ph m m i và mu n nó n m ngay trên trang bìa c a t p chí
Time ho c trình chi u trên CNN, nơi tôi làm vi c. Nhưng gi tôi không ch ng còn làm
c hai nơi ñó n a và cũng không nghe tin v ông nhi u. Chúng tôi ñã trao ñ i qua v h c
vi n Aspen, nơi tôi m i vào làm lúc ñó, và tôi ñã m i ông ñ n phát bi u t i tr i hè c a
www.Beenvn.com
www.Beenvn.com - download sach mien phi 6
chúng tôi Colorado, ông vui v nh n l i ñ n tham d nhưng s không lên phát bi u,
thay vào ñó chúng tôi s nói chuy n trong khi ñi d o.
ði u ñó dư ng như khá v t vãnh. Tôi ñã không h bi t r ng ñi d o là s thích c a Jobs
khi mu n nói chuy n m t cách nghiêm túc. Hóa ra ông mu n tôi vi t m t cu n ti u s v
mình. Trư c ñó tôi ñã xu t b n cu n t truy n v Benjamin Franklin và ñang vi t m t
cu n n a v Albert Einstein, sau khi nghe l i ñ ngh c a Jobs, tho t ñ u tôi khá ng c
nhiên, tôi n a ñùa n a th t h i li u có ph i Jobs t th y mình làs k th a t nhiên m t
cách có th t . Vì nghĩ r ng ông v n ñang quá b n r n v i s nghi p, cũng như còn nhi u
khó khăn ph i ñ i m t nên tôi ñã t ch i. "Không ph i lúc này", tôi nói. “Có th là m t
ho c hai ch c năm n a, khi ông v hưu”.
Tôi quen ôngt năm 1984, khi ôngñ n Manhattan ñ ăn trưa cùngv i nh ng biên t p viên
c a t p chí Time và nhân ti n gi i thi u luôn chi c máy Macintosh (Mac) m i c a mình.
Th m chí lúc ñó ông ñã n i nóng, và t n công m t phóng viên c a t p chí Time vì ñã làm
ông t n thương b ng m t câu chuy n quá l . Nhưng sau này khi có cơ h i nói chuy n v i
Jobs, tôi th y mình b cu n hút, gi ng như bao ngư i khác trong nhi u năm qua, b i s
h p d n tuy t v i toát lên t con ngư i ông. Chúng tôi gi liên l c, k c khi ông không
còn làm Apple n a. Khi có m t cái gì ñó mu n khoe, ví d như m t chi c máy tính c a
NeXT hay m t b phim c a Pixar, ông ñ u chia s v i tôi nh ngñi u tuy t v i ñó.
Ôngm i tôi ñ n m t nhà hàng sushi H Manhattan và nói v i tôi r ng b t c nh ng gì
ông ñang ñưa ra th trư ng ñ u là nh ng th t t nh t mà ông ñã t o ra. Tôi thích ông
ñi m này.
Khi Jobs tr l i cương v ñi u hành Apple, chúng tôi ñã ñưa ông lên trang bìa c a t p
chí Time, ngay sau ñó, ông b t ñ u ñưa ra nh ng ý tư ng c a mình v m t lo t nh ng
ngư i có nh hư ng nh t th k mà chúng tôi ñang th c hi n. Jobs ñã ti n hành chi n
d ch “Think Different (Nghĩ khác), ñ ng th i ñưa ra nh ng b c nh tiêu bi u c a m t
s nhân v t mà chúng tôi ñang cân nh c, ông nh n th ynh ngn l c trong vi c ñánh giá
t m nh hư ng mang tính l ch s làm t ñi u vô cùng lôi cu n và h p d n.
K t sau khi l ng tránh l i ñ ngh vi t m t cu n ti u s v ông, tôi liên t c nh n ñư c
tin t ông. Có l n tôi vi t thư ñi n t ñ xác minh ñi u mà con gái tôi nói, con bé nói logo
c a Apple làñ tư ng nh ñ n Alan Turing, ngư i tiên phong trong công ngh máy tính
c a Anh, ngư i ñã gi i mã các kýt dùng trong th i kỳ n i chi n c a ð c và t t b ng
cách c n m t qu táo có t m xyanua. ông tr l i r ng ông cũng mong là mình nghĩ
ñư cñi u ñó nhưng không ph i. Câu chuy n ñó ñã kh i ñ u cho m t cu c trao ñ i v l ch
s th i kỳñ u c a Apple, d n d n tôi th y mình h ng thú v i vi c thu th p thông tin v
ñ tài này, ñó cũng là lúc tôi quy t ñ nh vi t m t cu n sách d a trên ýtư ng như v y. Khi
cu n ti u s v Albert Einstein c a tôi ra ñ i, ông ñã ñ n bu i ra m t cu n sách Pato
Alto và kéo tôi ra m t ch ñ ñ ngh , m t l n n a kh ng ñ nh r ng ông s là m t ch ñ
ñáng giá.
S kiên trì c a Jobs khi n tôi b i r i. Tôi bi t ông là ngư i khá kín ti ngv các v nñ
riêng tư và tôi cũng không có lý do gì ñ tin r ng ông y ñã t ng ñ c b t kỳ m t cu n
sách nào c a tôi. “Có th m t ngày nào ñó,” tôi nói thêm. Tuy nhiên, năm 2009, Laurene
Powell, v c a Jobs ñã th ng th n nói v i tôi: “N u ông ñ nh vi t m t cu n sách v
Steve, ông nên làm ngay bây gi ñi”, ông v a tr i qua l n x tr th hai. Tôi ñã thú nh n
v i bà r ng l n ñ u tiên khi Jobs nói v i tôi, tôi không h bi t ông b b nh. “H u như
chưa ai bi t ñi u này”, bà y nói. “ông y ch cho tôi bi t tin ñó trư c khi chu n b lên
bàn ph u thu t ung thư, và cho ñ n gi ông y v n gi bí m t,” bà gi i thích.
www.Beenvn.com
www.Beenvn.com - download sach mien phi 7
Ngay sau ñó tôi ñã quy t ñ nh vi t cu n sách này. Jobs làm tôi ng c nhiên b ng cách s n
sàng ch p nh n không ki m soát quá trình vi t và th m chí khôngñ c trư c khi sách xu t
b n. “Nó là cu n sách c a anh”,
Jobs nói, “Tôi s không ñ c nó ñâu”. Nhưng sau l n ngã b nh th hai, ông dư ng như có
suy nghĩ s h p tác vi t cu n sách, ñi u này tôi ñã không ñư c bi t, vì lúc ñó căn b nh
ungthư c a ông ñã b t ñ u di căn. Jobs không b t máy c a tôi và t m th i tôi gác d án
ñó qua m t bên.
Sau ñó, ñ t nhiên ông g i cho tôi vào ñêm khuya g n giáp giao th a năm 2009. Ông ñang
nhà t i Palo Alto cùng v i em gái mình, nhà văn Mona Simpson. V và ba con c a
ôngñã có m t chuy n ñi trư t tuy t ng n ngày, nhưng Jobs không th ñi cùng vì s c kh e
không cho phép. Tuy nhiên, tâm tr ng c a ông l i r t t , và chúng tôi ñã nói chuy n hơn
m t gi ñ ng h . ông b t ñ u b ng vi c nh l i chuy n ông ñã mu n xây d ng m t b
ñ m t n s s d ng năm 12 tu i, lúc ñó ông ñã tìm ñư c s ñi n tho i c a Bill Hewlett,
ngư i sáng l p HP trong cu n danh b ñi n tho i và ñã g i cho Bill ñ trao ñ i. Jobs nói
r ng, 12 năm qua k t khi ông tr l i Apple, là quãng th i gian làm vi c hi u qu nh t
c a ông trong vi c sáng t o ra các dòng s n ph m m i. Nhưng m c tiêu quan tr ng hơn,
ông ti p t c, ñó là th c hi n ñư c ñi u mà Hewlett và c ng s c a ông ta David Packard
ñã làm ñư c - t o ra m t công ty ñ y p s sáng t o mang tính ñ t phá ñ n m c nó t n t i
lâu hơn b n thân ngư i sáng l p ra nó.
“Tôi luôn nghĩ tính tình mình lúc nào cũng như m t ñ a tr , nhưng tôi yêu công ngh
ñi n t ”, Jobs nói. “Tôi ñã h c ñư c bài h c t m t trong nh ng th n tư ng c a tôi,
Edwin Land c a Polaroid, ông y nói v t m quan tr ng c a nh ng con ngư i ñang v
trí giao thoa gi a tính nhân văn và khoa h c, và tôi ñã quy t ñ nh ñó là nh ng gì mà mình
c n ph i theo ñu i". Jobs nói c như th ôngñang g i ým t ch ñ cho cu n sách v
ti us c a mình v y (ít nh t trong trư ngh p này, ch ñ ñó hóa ra l i r t có giá tr ). S
sáng t o t n t i khi nh n th c v tính nhân văn và khoa h c k t tinh trong m t cá tính
m nh m là ch ñ tôi quan tâm nh t trong các cu n ti u s v Benjamin Franklin và
Albert Einstein, và tôi tin ñó là chìa khóa ñ m c a nh ng n n kinh t mang tính ñ t phá
trong th k XXI.
Tôi h i Jobs t i sao ông l i mu n tôi là ngư i vi t ti u s c a ông.“Tôi nghĩ anh bi t cách
làm cho ngư i khác mu n m l i,” Jobs tr l i. ðó là m t câu tr l i n m ngoài s c
tư ng tư ng c a tôi. Tôi bi t mình s ph i ph ng v n r t nhi u ngư i ñã t ng b ông sa
th i, l i d ng, b rơi, ho cb làm cho t cñiên lên, và tôi s r ng ôngs ch ng tho i mái gì
v i nh ngñi u màh chias v i tôi. Và qu th c Jobs ñã n i ñiên khi nghe ñư c nh ng
ph n hòi t nh ng ngư i tôi ñã ph ng v n. Nhưng sau ñó hai tháng, ông l i b t ñ u
khuy n khích m i ngư i nói chuy n v i tôi, k c nh ng ñ i th và ngư i b n gái cũ. ông
cũng không c m c n b t c ñi u gì. “Tôi ñã làm quá nhi u th không ñáng t hào, như là
vi c ñã làm cho b n gái mang thai khi tôi 23 tu i và cái cách mà tôi gi i quy t v n ñ
ñó.” ông nói. “Nhưng tôi không có gì ñáng x u h ñ ph i gi u gi m c ”. Ôngñã không
ki m soát b t c ñi u gì tôi vi t ra, ho c th m chí không ñòi h i ñư c ñ c trư c b n th o,
ông ch quan tâm khi nhà xu t b n mu n làm bìa cho cu n sách. Khi Jobs nhìn th y b c
hình bìa ñ u tiên ñã ñư c ch nh s a, ông y không thích l m và yêu c u thi t k l i. Tôi
th y bu n cư i nhưng cũng tho i mái, vì v y tôi s n sàng ch p thu n.
Tôi k t thúc hơn b n mươi cu c ph ng v n và nói chuy n v i Jobs. M t vài trong s ñó
là các cu c g p chính th c trong phòng khách nhà ông Palo Alto, m t s khácñư c th c
hi n trong nh ng bu i ñi d o, trong khi lái xe ho c qua ñi n tho i. Trong hai năm ti p
www.Beenvn.com
www.Beenvn.com - download sach mien phi 8
xúc qua các cu c g p g , Jobs tr nên thân m t và chia s nhi u hơn, m c dù có nh ng
l n tôi ch ng ki n ñi u mà các c u ñ ng nghi p c a ông Apple g i là “tri t lý bóp méo
th c t ” c a ông. ðôi khi là nh ng ph n ký c vô tình b khuy t mà ai cũng có th m c
ph i. Có lúc, ông y tr l i là chính mình th c t i. ð ki m ch ng và ch n l c nh ng
chuy n v ông, tôi ñã ph ng v n hơn m t trăm ngư i b n, h hàng, ñ i th c nh tranh, k
thù và ñ ng nghi p c a Jobs.
V c a Jobs cũng không ñòi h i b t c s ki m soát hay gi i h n thông tin nào, bà cũng
không yêu c u ñư c xem trư c b n th o. Th c t , bà còn ng h tôi mô t m t cách chân
th c v nh ng h n ch cũng như ñi m m nh c a ông. Bà là m t trong nh ng ngư i ph
n thông minh và chân thành nh t mà tôi t ng g p. “Có nh ng ph n cu c ñ i và nhân
cách c a ông y c c kỳ r i r m, ñó là s th t” bà nói v i tôi ngayt ñ u. “Ông không c n
thanh minh cho ông y. Jobs r t hay thay ñ i, nhưng cu c ñ i ông y là c m t câu
chuy n ñáng nh , và tôi mu n th y nó ñư c mô t m t cách chân th c”.
Tôi dành cho b n ñ c vi c ñánh giá xem li u tôi có thành công v i nhi m v này hay
không. Tôi ch c r ng có nh ng di n viên trongv k ch này s th ym t s s ki n khác
v i th c t và nghĩ r ng tôi ñã b k t trong tri t lý bóp méo s th t c a Jobs. ði u này
t ng x y ra khi tôi vi t cu n sách v Henry Kissinger. Nhìn chung mà nói thì k ho ch
nàyñư c chu n b khá k , tôi nh n th y m i ngư i ñ u có c m xúc tích c c và tiêu c c v
Jobs mà hi u ng Rashomon (c m ng) là m t minh ch ng ñi n hình. Tuy nhiên tôi ñã
c g ng h t s c ñ cân b ng nh ng tư li u mang tính xung ñ t và minh b ch v i nh ng
ngu n tư li u tôi ñã s d ng.
ðây là cu n sách vi t v m t cu c ñ i ñ y r y nh ng thăng tr m, v cá tính l p d ñ c
ñáo c am t doanh nhân có ñ u óc sáng t o v i khát khao vươn t i s hoàn m , v cu c
cách m ng hóa d d i sáu ngành công nghi p: máy tính cá nhân, ñi n nh ho t h a, âm
nh c, ñi n tho i, máy tính b ng và xu t b n ñi n t . B n ñ c có th s thêm vào m t
ngành công nghi p th b y, ñó là h th ng các c a hàng bán l mà Jobs không thay ñ i
nhi u nhưng cũng ñáng ñ nói ñ n. Ngoài ra, ông ñã m ra m t con ñư ng d n ñ n m t
th trư ng m i cho các n i dung s d a vào các ng d ng hơn là ch d a vào các website.
Cùng lúc ñó, Jobs không ch s n xu t nh ng s n ph m mang tính ñ i m i mà khi Jobs
quay tr l i, m t công ty ñang v n hành thu n l i v i DNA c a Jobs, ñang d n ñư c hoàn
thi n v i nh ng nhà thi t k sáng t o và các k sư siêu vi t, nh ng ngư i có th ti p t c
hoàn thi n s m nh c a ông. Tháng 8 năm 2011, th i ñi m khi ông t ch c CEO, doanh
nghi p mà ông ñã thành l p trong ga-ra ô tô c a cha mình ñã tr thành t p ñoàn có giá tr
nh t th gi i.
Tôi hyv ngñây làm t cu n sách v s ñ i m i. Vào th i ñi m khi nư c M ñang tìm cách
ñ duy trì l i th c nh tranh sáng t o c a mình, và khi th gi i ñang c g ng xây d ng
n n kinh t sáng t o c a k nguyên s , Jobs n i lên như m t bi u tư ng t i cao c a s c
sáng t o, trí tư ng tư ng, và s ñ i m i trư ng tòn. ông hi u r ng cách t t nh t ñ t o ra
giá tr ñích th c trong th k XXI này là vi c k t n i óc sáng t o v i khoa h c công ngh ,
vì th ông ñã xây d ng m t công ty nơi mà trí tư ng tư ng ñ t phá ñư c k t h p v i
nh ng thành t u ñáng kinh ng c c a k thu t. Jobs và ñ ng nghi p Apple có kh năng
nghĩ khác ñi: H phát tri n không ñơn thu n là nh ng dòng s n ph m tân ti n nh t d a
trên m t s nhóm ñ i tư ng nh mà là toàn b các thi t b và d ch v m i mà chính ngư i
tiêu dùng th m chí v n chưa bi t là mình c n.
Steve không ph i là ông ch hay là m t con ngư i ki u m u, gói ghém g n gàng vì m c
ñích thi ñua. V i tính gàn d , Jobs có th d n ép khi n nh ng ngư i xung quanh n i ñiên
www.Beenvn.com
www.Beenvn.com - download sach mien phi 9
và tuy t v ng. Nhưng cá tính và các s n ph m c a ông ñ u có liên quan ch t ch v i
nhau, ñó cũng là xu hư ng mà ph n m m và ph n c ng c a Apple hư ng ñ n, như là b
ph n c a m t th th ng nh t. Câu chuy n c a ông là nh ng bài h c ñ truy n t i ki n
th c và nh ng l i răn d y v nh ng thay ñ i, vai trò, ñư ng l i lãnh ñ o, và các giá tr .
V k ch Henry V c a Shakespeare, câu chuy n v m t v hoàng t tr tu i t t b ng,
ngư i s tr thành m t v vua tham v ng nhưng nh y c m, nh n tâm nhưng giàu tình
c m, nhi u c m h ng nhưng b ng b t - b t ñ u b ng câu “O for a Muse of fire, that
would ascend / The brightest heaven of invention.” (ôi nàng thơ c a ta, chính nàng s ñ t
lên c m t b u tr i sáng t o). Nhưng v i Steve Jobs, ñ nh cao c as sáng t o b t ñ u
b ng câu chuy n v cha m ñ và cha m nuôi c a ông, và l n lên trên m t thung lũng
nơi ông h c ñư c cách bi n Silicon thành vàng. STEVE JOBS
www.Beenvn.com
www.Beenvn.com - download sach mien phi 10
www.Beenvn.com
www.Beenvn.com - download sach mien phi 11
Ngôi nhà Los Altos v i gara ñ xe - nơi Apple ñư c thành l p
Hình nh Jobs trong cu n K y u c a trư ng trung h c Homestead, năm 1972
www.Beenvn.com
www.Beenvn.com - download sach mien phi 12
M t trong nh ng trò
ngh ch ng m c a Jobs trư ng v i cái tên là "SWAB JOBS"
ChƢơng 1: TH I NIÊN THI U B b rơi và ðư c l a ch n.
ðƢ c nh n làm con nuôi
Khi Paul Jobs gi i ngũ kh i ñơn v C nh sát bi n sau chi n tranh th gi i th II, ông ñã
có
m t cu c cá cư c v i nh ng ngư i b n th yth c a mình. H d ng chân San Francisco,
nơi mà
chi c thuy n c a h b b l i và Paul cá r ng ông s tìm ñư c v trong vòng hai tu n, ông
là m t
ngư i th máy có thân hình l c lư ng, cao ch ng 1,8m, xăm tr ñ y mình và hao hao
gi ng James
Dane. Nhưng v ngoài h p d n y không ph i là lý do khi n ông có th h n hò ñư c v i
Clara
Hagopian, cô con gái hóm h nh c a m t ngư i Armenia nh p cư. Th t tình c , Paul và
nh ng
ngư i b n có m t chi c ô tô, không gi ng v i nhóm b n mà Clara v n có ý ñ nh ñi cùng
t i ñó.
Mư i ngày sau, tháng 3/1946, Paul ñính hôn v i Clara và nh n ñư c kho n ti n th ng
cư c. Cu c
hôn nhân này hóa ra l i có m t k t thúc h nh phúc và dư ng như không gì có th chia c t
ñư c h
tr cái ch t, ch x y ra hơn 40 năm sau ñó.
Paul Reinhold Jobs l n lên trong m t nông tr i bò s a Germantown,Wiscousin. M c dù
ngư i cha nghi n rư u và ñôi khi ñánh ñ p ông, Paul l i ñ i l p hoàn toàn v i tính cách
nh nhàng
và ñi m ñ m n sau v b ngoài tư ng ch ng gai góc ñó. Sau khi b h c trung h c, ông
ñi lang
thang qua vùng Trung Tây (Midwest) và xin vào làm th máy cho ñ n khi gia nh p L c
lư ng
C nh sát bi n năm 19 tu i, m c dù không bi t bơi. Ôngñư cb trí làm vi c cho sư ñoàn
www.Beenvn.com
www.Beenvn.com - download sach mien phi 13
USS M.C
Meigs và dành ph n l n th i gian quân ngũ c a ông là v n chuy n quân ñ n Ý dư i l nh
Tư ng
Patton, ông ñã ñư c khen t ng nh tài năng và kinh nghi m có ñư c t công vi c c a m t
ngư i
th máy và lính c u h a nhưng ñôi lúc ông cũng rơi vào m t s r c r i nh khi n ông
không bao
gi có th thăng c p ngoài m t anh lính th y quèn.
Clara ñư c sinh ra New Jersey, nơi cha m bà ñã d ng chân sau cu c ch y tr n ngư i
Th Nhĩ Kỳ Armenia. Sau ñó, h chuy n ñ n khu trung tâm San Francisco khi bà còn
là m t
ñ a tr . Clara có m t bí m t nhưng hi m khi bà nh c ñ n là bà t ng k t hôn nhưng ngư i
ch ngñã
hi sinh trong chi n tranh. Vì v y, khi bà g p Paul Jobs, bà hoàn toàn có quy n ñ b t ñ u
m t cu c
s ng m i.
Gi ng như nhi u ngư i ñã s ng qua th i kỳ chi n tranh, h ñã tr i qua quá nhi u bu n
vui,
m t mát trong cu c s ng ñ khi nó ñi qua, mong mu n c a h ch ñơn gi n là ñ nh cư,
xâyd ng gia
ñình và s ng m t cu c s ng ít bi n ñ ng. Paul và Clara h u như không có ti n, vì v y, h
chuy n
ñ n Wisconsin s ng v i gia ñình bên n i trong vài năm, sau ñó chuy n ñ n Indiana, nơi
Paul ñư c
nh n vào làm m t th máy công ty Qu c t Harvester. Paul có ni m ñam mê mày mò
s a ch a,
l p ghép nh ng chi c xe ô tô cũ. Ông ñã ki m ñư c ti n nh vào vi c mua, ph c ch
nh ng chi c ô tô trong th i gian r nh r i và bán l i chúng. Chính vì v y, cu i cùng, ông
quy t ñ nh t b công vi c là m t th máy ñ dành toàn th i gian cho công vi c kinh
doanh nh ng chi c xe cũ. Tuy nhiên, Clara l i thích s ng San Francisco nên bàñã thuy t
ph c chòng mình quay tr l i ñây vào năm 1952. H mua m t căn h nhìn ra Thái Bình
Dương qu n Sunset, n m phía Nam c a Công viên Golden Gate. T i ñây, Paul làm
cho m t công ty tài chính v i tư cách là nhân viên ký k t h p ñ ng thu mua xe hóa giá
(repo) c a nh ng ngư i không ñ kh năng tr n vay. Ông ñ ng th i cũng v n ti p t c
công vi c thu mua, tái ch và bán l i nh ng chi c xe cũ như th i gian trư c nên cu c
s ng c a h cũng khá ñ y ñ .
Tuy nhiên, cu c s ng c a h v n chưa ñư c v n toàn. H mu n có con, nhưng không
may m n, Clara ñã t ng có mang, nhưng b ch a ngoài d con, vì th bà không th sinh
n ñư c n a, ñi u này ngăn c n ư c mu n có con c a hai v chòng. Vì th vào năm
1995, sau chín năm k t hôn, h quy t ñ nh xin con nuôi.
Cũng gi ng như Paul Jobs, Joanne Schieble sinh ra trong m t gia ñình nông thôn vùng
Wisconsin, g c ð c. Cha bà, Arthur Schieble, ñã di cư ñ n vùng ngo i ô c a Green Bay,
nơi ông và v gây d ng m t trang tr i nuôi ch n cũng như t o ñư c thành công trong
nhi u lĩnh v c kinh doanh khác, bao g m c b t ñ ng s n và quang kh c (kh c b ng ánh
sáng trên b n k m). Arthur r t nghiêm kh c, ñ c bi t là v các m i quan h c a cô con
gái. ông ñã ph n ñ i gay g t m i tình ñ u c a Joanne v i m t ngh sĩ không ph i là m t
www.Beenvn.com
www.Beenvn.com - download sach mien phi 14
ngư i Công Giáo. Chính vì v y, không l y gì làm ng c nhiên khi ông d a s t m t
Joanne, m t sinh viên t t nghi p t i ð i h c Wisconsin khi cô ñem lòng yêu Abdulfattah
"John" Jandali, m t ngư i tr gi ng theo ñ o H i ñ n t Syria. Jandali là con út trong
m t gia ñình Syria danh giá có chín ngư i con. Cha c a ông s h u h th ng nhi u nhà
máy l c d u và vô s các ngành kinh doanh khác, trongñó ph i k ñ ns lư ng l n c
ph n Damascus và Homs, cũng như kh năng gây nh hư ng và ki m soát giá lúa mì
trong khu v c. Sau này, Jandali ti t l m c a ông là m t “ngư i ph n H i giáo truy n
th ng”, m t “m u ngư i n i tr b o th và bi t vâng l i.” Gi ng như gia ñình c a
Schieble, Jandali r t coi tr ng h c v n. M c dù Abdulfattah theoñ o H i, ôngñư c g i
theo h c n i trú m t trư ng dòng vàt t nghi p ñ i h c t i ñ i h c Hoa Kỳ Beirut trư c
khi l y b ng ti n sĩ v khoa h c chính trí t i trư ng ñ i h c Wisconsin.
Mùa hè năm 1954, Joanne ñã cùng Abdulfattah t i Syria. H Homs hai tháng và Joanne
ñã h c ñư c cách n u vài món ăn Syria t gia ñình anh. Khi hai ngư i tr v Wisconsin,
Joanne phát hi n ra mình mang b u. Lúc ñó, m c dù c hai ñ u ñã 23 tu i, nhưng h
quy t ñ nh không k t hôn vì cha c a Joanne lúc ñó ñang h p h i và trư c ñó thì ông ñã ñe
d a s t m t con gái n u cô cư i Abdulfattah. Hơn th n a, vi c n o phá thai cũng
không ph i là m t l a ch n d dàng trong th gi i nh ng ngư i theo Công giáo. Vì v y,
ñ u năm 1955, Joanne t i San Francisco. T i ñây bà ñã g p và ñư c m t v bác sĩ t t
b ng giúp ñ . ông ñã che ch cho ngư i m ñ c thân, ñ ñ và âm th m s p x p vi c cho
nh n con nuôi.
Yêu c u c a Joanne là con c a bà ph i ñư c g i vào m t gia ñình có trình ñ h c v n ñ i
h c. Vì v y, ngư i bác sĩ ñã d ñ nh giao ñ a bé cho m t gia ñình v chòng lu t sư.
Nhưng vào ngày c u bé ra ñ i - ngày 24 tháng 2 năm 1955 - c p v ch ng này l i quy t
ñ nh t ch i vì h mu n nh n m t bé gái. Vì v y, thay vì tr thành con nuôi c a c p v
chòng lu t sư, c u bé l i ñư c m t ngư i th cơ khí b h c t c p 3 nhưng có ni m ñam
mê mãnh li t v i máy móc và v ông, m t k toán viên nh n nuôi, c p v chòng này là
Paul và Clara. H ñ t tên c u bé là Steven Paul Jobs.
Khi Joanne phát hi n ra r ng con trai mình ñã ñư c m t c p v chòng mà th m chí chưa
t t nghi p trung h c nh n nuôi, bà t ch i ký các gi yt liên quan ñ n vi c giao nh n con
nuôi. S b t ñ ng này kéo dài vài tu n, th m chí k c sau khi Steve ñã ñư c ñưa v gia
ñình Jobs. Cu i cùng, Joanne cũng khoan như ng ñ ng ý cho v chòng Jobs nh n nuôi
c u bé v i ñi u ki n b m nuôi ph i cam k t s m tài kho n ti t ki m ñ lo cho Steve
h c ñ i h c sau này.
Cũng còn m t lý do khác khi n Joanne lúc ñ u khăng khăng không ký gi y chuy n nh n
con nuôi ñó là vì cha bà s p ch t và bà d ñ nh s k t hôn v i Jandali ngay sau ñó. Bà hi
v ng r ng sau khi cư i nhau, h s thuy t ph c d n ñư c gia ñình và nh n l i con. Arthur
Schieble qua ñ i vào tháng 8 năm 1955, sau khi vi c nh n con nuôi ñã ñư c hoàn t t.
Ngay kỳ Giáng sinh năm ñó, Joanne và Abdulfattah ñã k t hôn t i Thánh ñư ng Philip -
m t nhà th Công giáo Green Bay. Abdulfattah cũng l y b ng ti n sĩ chính tr qu c t
m t năm sau ñó và h có thêm m t cô con gái ñ t tên là Mona. Sau khi Joanne và Jandali
ly d vào năm 1962, Joanne b t ñ u m t cu c s ng mơ m ng và bà cũng chu du kh p nơi.
Mona Simpson, sau này khi ñã tr thành ti u thuy t gia n i ti ng ñư c nhi u ngư i bi t
ñ n, bà ñã ñưa nguyên m u v cu c s ng c a ngư i m vào trong cu n sách có t a ñ
“Anywhere but Here" (t m d ch là Không ñâu ngoài nơi ñây). Vi c cho Steve làm con
nuôi cũng ñư c gi bí m t và vì th ph i g n 20 năm sau hai anh em m i ñư c g p l i
nhau.
www.Beenvn.com
www.Beenvn.com - download sach mien phi 15
T khi còn r t nh , Steve Jobs ñã bi t mình là con nuôi. "Cha m tôi r t c i m v i tôi v
chuy n ñó” ông nh l i. Steve nh r t rõ, h i 6 - 7 tu i, có l n ông ng i trên bãi c nhà
mình nói chuy n cô b n s ng nhà ñ i di n. “Vi c c u ñư c nh n nuôi có nghĩa là b
m ñ c a c u không c n c u n a ph i không?” cô b n ñó h i Steve. “M t lu ng ñi n
ch y qua ñ u tôi như sét ñánh ngang tai,” Jobs b i h i nh l i. “Tôi nh mình ñã ch yv
nhà, ròi khócn c n . Và cha m nuôi ñã nói, „ði u ñó không ñúng, con ph i hi u ñi u
ñó‟, ông bà ñã nghiêm ngh nhìn th ng vào ñôi m t tôi và nói r ng, “Chính chúng ta ñã
ñ c bi t mu n nh n nuôi con”. “T ng câu, t ng ch ñư c c cha và m nuôi tôi nh c ñi
nh c l i m t cách rành m ch và nh n m nh”.
B b rơi. ðư c l a ch n. ð c bi t. Nh ng khái ni m ñó ñã tr thành m t ph n con ngư i
Jobs và phong cách s ng c a ông. Nh ng ngư i b n thân c a ông cho r ng tu i thơ c a
Jobs v i ý nghĩ mình b cho ñi làm con nuôi ñã ñ l i nh ng t n thương trong ông. “Tôi
nghĩ ni m ñam mê ki m soát hoàn toàn b t k th gì mình làm ra b t ngu n tr c ti p t
tính cách c a ông và vi c ông b b rơi ngayt lúc m i sinh,” ngư i ñ ng nghi p lâu năm,
Del Yocam tâm s . “Jobs mu n ki m soát nh ng gì xung quanh mình, ông y nhìn nh n
m i s n ph m ñư c t o ra như m t b ph n không th thi u c a b n thân”. Greg
Calhoun, m t ngư i b n thân c a Jobs t sau khi t t nghi p ñ i h c l i nhìn nh n ra m t
khía c nh khác ông. “Steve k v i tôi r t nhi u v vi c ông b b rơi và nh ng n i ñau
ông ph i h ng ch u.Nó giúp ông t l p hơn. Steve ch n cho mình m t hư ng ñi khác bi t
và nó là k t qu c a hoàn c nh khác bi t mà ôngñã tr i qua, vư t lên trên h n nh ngñi u
Chúa ban cho b n thân ông t khi sinh ra”.
Sau này, khi Steve t m tu i cha ñ lúc b rơi ông, Jobs cũng ñã t ch i trách nhi m c a
m t ngư i cha v i con ru t mình. (Cu i cùng, sau này ông cũng nh n l i con). Chrissann
Brennan, m c a ñ a tr nói r ng chính vi c b b rơi t khi còn bé khi n Jobs như “m t
chi c c c d v ” và ñó cũng là nguyên nhân gi i thích nh ng hành ñ ng c a ông. “ông y
b b rơi r i l i b rơi chính con ru t mình” bà nói. Andy Hertzfeld, ngư i ñã làm vi c
v i Jobs t i Apple vào ñ u nh ng năm 1980, là m t trong s ít nh ng ngư i v n gi ñư c
m i quan h g n gũi v i c Brennan và Jobs, ông nh n ñ nh “Câu h i l n nh t v Steve là
t i sao ñôi lúc ông y không th ki m soát b n thân kh i vi c cư x tàn nh n và nguy
hi m v i m t s ngư i”, ông này nói. “T t c ñ u ch quy v lý do Steve b b rơi t khi
sinh ra và ph i tr i qua cu c s ng khác bi t c a ñ a tr b t h nh”. Nhưng nh n ñ nh này
c a Andy ñã b Steve bác b . “Có m t s nh n ñ nh cho r ng b i vì tôi b b rơi, nên tôi
ñã làm vi c r t chăm ch và c làm th t t t ñ khi n b m ñ mu n nh n l i tôi. Cũng có
m t vài nh n ñ nh vô nghĩa khác. T t c ñ u th t n c cư i!”, ông nh n m nh. “Vi c bi t
mình b b rơi và ñư c nh n nuôi th c t ñã giúp tôi t l p hơn, nhưng chưa bao gi tôi
c m th y mình b b rơi. Ngư c l i, chính cha m nuôi tôi khi n tôi th y mình ñ c bi t”.
Jobs s n sàng n i ñóa v i b t c ai g i Paul và Clara Jobs là b m “nuôi” hay ng ý h
không ph i là b m “th t” c a ông. Jobs nh n m nh r ng “H là b m c a tôi 1000%”.
Còn khi nói v b m ñ c a mình, Jobs l i l nh lùng: “H ch là nh ng ngư i cung c p
tinh trùng và tr ng. Ch ng có gì cay nghi t c , ñó là cách ñ nhìn nh n s vi c, ñơn gi n
là ngân hàng tinh trùng và tr ng, không gì khác”.
Thung lũng Silicon
T bé, Paul và Clara Jobs ñã nuôi dư ng c u con trai c a h , có th nói, gi ng như khuôn
m u nuôi d y vào cu i nh ng năm 1950.
Khi Steve hai tu i, h ti p t c nh n nuôi m t bé gái tên là Patty. Ba năm sau, h chuy n
v s ng t i m t căn h ngo i ô. Công ty tài chính CIT mà Paul ñang làm vi c v i v trí
www.Beenvn.com
www.Beenvn.com - download sach mien phi 16
nhân viên ký k t h p ñ ng mua l i (repo) ñã luân chuy n ông t i tr s t i Palo Alto,
nhưng nh ng chi phí sinh ho t ñó n m ngoài kh năng c a gia ñình ông, vì th ông
ch n làm vi c t i m t chi nhánh c a công ty ñ t t i Mountain View, m t th tr n mi n
Nam, v i sinh ho t phí ít ñ t ñ hơn. T i ñây, Paul c g ng truy n tình yêu cơ khí và s a
ch a ô tô c a mình cho c u con trai. Ông ch vào m t khu ñ bàn làm vi c trong nhà ñ
xe và nói v i Steve: “Steve, t gi , ñây s là bàn làm vi c c a con”. Jobs v n nh ông
hoàn toàn b n tư ng b i s lành ngh và khéo léo c a cha mình khi làm vi c. “Tôi nghĩ
th m m c a b tôi r t t t b i vì ông y bi t cách ch t o nên m i th . N u chúng tôi c n
m t cái thùng máy, ông s làm nó. Khi d ng hàng rào, ông cũngñưa tôi m t cái búa ñ
cùng làm”.
Năm mươi năm sau, hàng rào này v n bao quanh sân sau và hai bên hông nhà Jobs
Mountain View, ông ñã vu t ve khung rào và t hào k cho tôi v bài h c ngư i cha ñáng
kính ñã d y mà ông mãi kh c ghi. Cha ông ñã nói r ng, cho dù là d ng hàng rào hay làm
thùng máy, ñ u c n ph i chú ý c m t sau ngay c khi nó s b che khu t,ñó chính là
nguyên t c quan tr ng khi làm vi c, “ông y thích làm m i th m t cách hoàn h o. ông
y quan tâm ñ n c nh ng ph n mà thông thư ng m i ngư i không ñ ý”.
Cha ông ti p t c tân trang ñ bán l i nh ng chi c xe ô tô ñã qua s d ng, và trang trí
nhàñ xe v i nh ng b c tranh yêu thích c a mình, ông ch ra t ng chi ti t thi t k cho
con trai mình t ñư ng nét, l thông hơi, m crom hay vi c c t gi m s gh . Sau khi ñi
làm v , ông thư ng thayb qu n áo v i thô c a ngư i th cơ khí và vào nhà ñ xe,
thư ng thì Steve s ñi cùng ông. “Tôi nghĩ r ng lúc ñó mình có th giúp Steve phát tri n
m t chút kh năng v cơ khí ch t o nhưng th m chí th ng bé ch ng có thích thú gì v i
nh ng vi c khi n nó b n tay. Nó th t s ch ng bao gi quan tâm ñ n m y vi c liên quan
ñ n cơ khí”. Paul sau này nh l i.
“Tôi không thích thú v i vi c s a ch a ô tô,” Jobs th a nh n. “Nhưng tôi thích ñi vào
gara và nói chuy n cùng v i cha tôi”. Ngay c khi l n hơn, cho dù bi t ñư c r ng mình
ch là con nuôi nhưng Steve không xa cách mà l i càng g n gũi v i cha hơn. M t ngày,
lúc Steve kho ng tám tu i, ông tìm th ym t b c hình ch p cha khi còn t i ngũ trong l c
lư ng C nh sát bi n, “ông yñang trong phòng máy, tr n, trông gi ng h t James
Dean. ðó là m t trong nh ng gi y phút thú v nh t c a m t ñ a tr . ôi, cha m tôi th t s
ñã t ng r t tr và quy n rũ”.
Nh nh ng chi c ô tô, cha c a Steve ñã cho ông nh ng tr i nghi m ñ u tiên v ñi n t .
"Cha tôi không hi u sâu v ñi n t , nhưng ông ñã “ch m trán” nhi u trư ng h p trong
khi gi i quy t nh ng v n ñ liên quan ñ n ô tô và nh ng th ông ñã s a ch a. Ông ch
cho tôi nh ng nguyên lý cơ ñi n t , và tôi vô cùng thích thú v ñi u ñó”.Th m chí, m i
th còn thú v hơn khi ôngñư c cùng cha mình thu lư m linh ki n l p ghép. “C cu i
tu n, chúng tôi ñ u s p x p m t chuy n ñi thu lư m ph th i v t li u. Chúng tôi tìm ki m
nh ng máy phát ñi n, b ch hòa khí và ñ các lo i linh ki n c n thi t.” Steve v n nh
nh ng l n ông ñ ng ch cha mình thương lư ng mua hàng, “ông y là ngư i
thươnglư ng giá c tuy t v i b i vì ông y còn rõ v giá tr c anh ng linh ki n ñó hơn c
nh ng ngư i bán chúng”. Chính vi c nàyñã giúp Paul và Clara có ñư c kho n ti n ti t
ki m dùng trang tr i chi phí h c ñ i h c cho Steve như ñã h a khi nh n nuôi ông. “Chi
phí h cñ i h c c a tôi ñư c tích gópt vi c cha tôi ñư c tr 50 ñô-la cho m t con xe Ford
Falcon ho c s a ch a m t vài chi c xe không ho t ñ ng trong vòng vài tu n r i bán v i
m c 250 ñô-la mà không báo cáo v i S thu v (IRS).
Ngôi nhà c a gia ñình Jobs và nh ng ngư i khác trong vùng ñư c xây d ng b i Joseph
www.Beenvn.com
www.Beenvn.com - download sach mien phi 17
Eichler, m t nhà phát tri n b t ñ ng s n, công ty c a ông này ñã xây d ng hơn mư i m t
nghìn ngôi nhà trên kh p các vùng c a California trong nh ng năm 1950 ñ n 1974. Ch u
nh hư ng b i tư tư ng thi t k nh ng ngôi nhà ñơn gi n, hi n ñ i phù h p v i ngư i M
- “m i ngư i”- c a Frank Lloyd, Eichler ñã xây d ng nên nh ng ngôi nhà v i chi phí
th p v i ki n trúc tư ng kính cao t sàn ñ n tr n nhà, h th ng d m h , sàn bê tông và có
nhi u c a kính trư t. Trong m t l n chúng tôi ñi d o quanh khu nhà Jobs , ôngñã nh n
xét “Eichlerñã làm ñư c m t vi c phi thư ng. Nh ng ngôi nhà c a ông y t o ra ñ u
thông minh, r và t t.
H mang ñ n cho nh ng ngư i thu nh p th p nh ng thi t k ñơn gi n và tinh t . Thi t k
ngôi nhà c a h có nh ng ñi m nh n nh tuy t v i như h th ng lò sư i b c x nhi t
trên sàn. B n có th tr i t m th m sàn lên và khi chúng tôi còn bé, chúng tôi tho i mái
n m trư n m áp trên chi c „giư ng sàn‟ ñó”.
Jobs nói r ng ông ñánh giá cao nh ng thi t k nhà trang nhã và thân thi n c a Eichler.
Chính ñi u ñó ñã nuôi dư ng trong ông ni m ñam mê sáng t o nh ng s n ph m có thi t
k tinh t ñáp ng ñư c h u h t th hi u c a ngư i tiêu dùng. “Tôi yêu nh ng thi t k ñó
- v a nói ông v a ch tay v phía nh ng ngôi nhà - ông y ñã mang l i nh ng tác ph m
thi t k tinh x o, ch c năng ñơn gi n nhưng l i ti t ki m chi phí. ðây chính là t m nhìn
c t lõi trong chi n lư c phát tri n c a Apple. ðó cũng là nh ng gì chúng tôi c g ng t o
ra v i máy tính Mac và sau ñó là iPod”. S ng ñ i di n nhà Jobs có m t ngư i ñàn ông r t
thành công tronglĩnh v c kinh doanh b t ñ ng s n. “ông y không xu t chúng nhưng ông
y ñang ki m ñư c r t nhi u ti n,” Jobs nh l i. “Vì th cha tôi nghĩ, „cha cũng có th
làm ñư c‟. Tôi nh , ông ñã làm vi c c t l c. Ông tham gia các l p h c vào bu i t i,
vư t qua kỳ ki m tra c p ch ng ch và lao vào th trư ng b t ñ ng s n. Nhưng sau ñó, th
trư ng l i ch m ñáy”. K t qu là, gia ñình Steve g p khó khăn l n v tài chính trong
vòng m t năm ho c hơn khi ông ñang h c ti u h c. M ông làm k toán viên cho Varian
Associates, m t công ty s n xu t thi t b khoa h c và h ph i vay th ch p l n th hai.
M t ngày, giáo viên d y l p b n c a Steve h i ông “ði u gì v th gi i này khi n em
không hi u”. Steve ñã ñáp r ng “Em không hi u t i sao trong phút ch c cha em l i khánh
ki t ñ n v y”. Steve ñã r t t hào v ngư i cha c a mình vì chưa bao gi ph i dùng
nh ng chiêu th c hèn h hay bóng b y ch ñ phát tri n công vi c kinh doanh c a mình.
“Ngư i ta ph i n nh n t m i ngư i ñ h bán b t ñ ng s n, nhưng cha tôi không gi i
trong vi c này. ðây không ph i là con ngư i ông và tôi ngư ng m ông vì ñi u ñó”. Paul
Jobs l i tr v v i công vi c c a m t th cơ khí sau ñó.
Cha c a Steve Jobs là m t ngư i ñi m ñ m và khiêm như ng. ðây là ñ c tính mà sau
này Steve ca ng i nhi u hơn là h c t p. Ngoài ra, ông cũng là m t ngư i cương quy t.
Jobs ñã miêu t cha mình như sau:
“G n nhà tôi có m t anh chàng k sư làm vi c Westinghouse. Anh ta còn ñ c thân,
thu c lo i ngư i l p d và có m t cô b n gái. Vì b m tôi ñ u ñi làm nên thi tho ng cô
y v n trông nom tôi. Sau khi tan h c, tôi ñ n nhà cô và ñó kho ng vài gi . Vài l n tôi
th y anh chàng k sư say rư u và ñánh cô y. M t bu i t i, cô y ch yñ n nhà tôi, tinh
th n ho ng lo n và r i anh ta cũng ñ n v i b d ng say khư t. Cha tôi bình tĩnh b o anh
ta: “Cô y ñang nhà tôi nhưng anh s không vào ñó”. Anh ta ñ ng ngay ñó. Chúng tôi
thích nghĩ ñó là nh ng ñi u bình thư ng trong nh ng năm 1950 nhưng anh chàng này l i
là m t trong nh ng ngư i k sư có cu c s ng quá l n x n.
ði u làm cho khu v c gia ñình Steve Jobs s ng khác bi t so v i hàng nghìn nh ng H t
không m t bóng cây xanh trên kh p ñ t nư c M này ñó là ngay c nh ng k ch ng làm
www.Beenvn.com
www.Beenvn.com - download sach mien phi 18
nên trò tr ng gì cũng có khuynh hư ng làm k sư. Jobs nh l i “Khi chúng tôi m i
chuy n ñ n ñây, kh p nơi b t ngàn nh ngvư n mơ và m n. Nhưngnh ng kho n ñ u tư
quân s ñư c rót xu ng kéo theo s phát tri n bùng n c a nh ng thung lũng xanh này”,
ông n m rõ l ch s t ng giai ño n c a thung lũng và mong mu n phát tri n nó b ng chính
s c l c c a mình. Edwin Land c a Polaroid t ng k cho ông r ng ông ta ñã t ng ñư c
Eisenhower nh l p ñ t camera cho máy bay do thám U-2 ñ quan sát th ct s c m nh
th t s c a Liên bang Xô vi t.ðo ntư li u ñãñư cñóng gói v a g i tr l i trung tâm
nghiên c u Ames c a NASA Sunnyvale, cách ch Jobs sinh s ng không xa l m. Ông
cũng nói thêm r ng, “Trình ñi u khi n máy tính ñ u tiên mà tôi t ng ñư c nhìn th y là
khi cha tôi ñưa tôi ñ n Trung tâm Ames. Và ngay l p t c, tôi ñã thích nó”.
Nhi u nhà th u qu c phòng khác m c lên g n ñó trong nh ng năm 1950. Khu nghiên c u
tên l a Lockheed và Sư ñoàn Không gian, nơi ch t o tên l a ñ n ñ o t tàu ng m, ñư c
thành l p vào năm 1956 bên c nh Trung tâm NASA. Tính ñ n th i ñi m 4 năm sau khi
Jobs chuy n ñ n s ng ñây, trung tâm này ñã có t i 20.000 công nhân viên. Cách ñó m t
vài trăm thư c, Westinghouse xây d ng các cơ s s n xu t ng và máy bi n áp ñi n cho
h th ng tên l a. Job nh l i: "Ngư i ta xây d ng t t c các công ty quân s t i tân nh t
ñây. Chính nh ng công ngh m i t i tân nh t ñi kèm v i s bí n ñã làm cho cu c s ng
vùng ñ t này tr nên thú v ”. Cùngv i s tr i d y c a các ngành công nghi p qu c
phòng, m t n n kinh t phát tri n d a trên công ngh cao ñã th c s bùng n . Ngu n g c
c a s bùng n này ph i k ñ n vi c David Packard vàv ông chuy n ñ n s ng Palo
Alto năm 1938. Ngôi nhà c av chòng ông có m t nhà kho và ñây chính là nơi ngư i b n
c a ông, Bill Hewlett, ñã ch n ñ t p trung nghiên c u, sáng t o, tách bi t h n v i th
gi i bên ngoài. Nhà ñ xe, v n là m t ph n ph h u ích và mang tính ñ c trưng c a vùng
thunglũng này, cũng lànơi h s d ngñ làm xư ng ch t o s n ph m ñ u tiên: b dao
ñ ng âm thanh. Cho ñ n nh ng năm 1950,
Hewlett - Packard ñư cñánh giá làm t công ty s n xu t thi t b ñi n t tăng trư ngv i t c
ñ chóng m t.
May m n thay, g n ñó có ch ñ ñáp ng nhu c u “bành trư ng” c a nh ng công
ty“phát tri n vư t quá ph m vi m t nhà ñ xe” như Hewlett - Packard. Trong s chuy n
d ch mang tính ch t quy t ñ nh ñ bi n khu v c này tr thành cái nôi c a cu c cách m ng
công ngh , ch nhi m khoa k thu t c a ñ i h c standford, Frederick Terman ñã cho
xâyd ng m t khu công nghi p v i di n tích kho ng 283 hecta (700 arce) ngay trong
khuôn viên c a trư ng, dành cho nh ng công ty tư nhân có kh năng thương m i hóa các
ýtư ng c a sinh viên trong trư ng. Và ngư i chuy n ñ n ñ u tiên chính là t p ñoàn
Varian Associates, nơi Clara Jobs ñang làm vi c. Jobs ñã nói r ng “Terman ñã có m t
ýtư ng tuy t v i. Chính ýtư ng nàyñóng vai trò tiên phong t o ñà cho ngành công ngh
t i vùng này phát tri n m t cách mãnh m ”. Lúc Jobs lên mư i thì HP ñã có 9.000 công
nhân viên và là m t công tyl n m nh (blue chip) trên th trư ng, nơi mà t t c các k sư
mưu c u s n ñ nh tài chính ñ u mong mu n ñư c làm vi c.
Tuy nhiên, chúng ta ñ u bi t, m u ch t quan tr ng nh t d n ñ n s phát tri n c a vùng
thung lũng này là chính là ch t bán d n. Năm 1956, m t trong nh ng nhà phát minh ra
bóng bán d n phòng thí nghi m Bell, New Jersy tên là William Shockley ñã chuy n t i
Moutain View và b t ñ u xâyd ng công ty s n xu t bóng bán d n s d ng Silicon thay vì
nguyên t germani ñ t ñ v n thư ng s d ng truy n th ng. Tuy nhiên, Shockley ngày
càng chán n n và b rơi d án bóng bán d n Silicon, khi n cho tám k sư c a ông, ñáng
chú ý nh t là Robert Noyce và Gordon Moore ph i tách ra kh i nhóm ñ thành l p m t
www.Beenvn.com
www.Beenvn.com - download sach mien phi 19
công ty s n xu t ch t bán d n khác tên là Farchild Semiconductor. Công ty này phát tri n
l n m nh v i mư i hai ngàn công nhânnhưng sau ñóñã tan rã năm 1968, khi Noyce th t
b i trong cu c chi n tr thành CEO. Noyce l icùng Gordon Moore l p m t công ty khác
l y tên là Integrated Electronics Corporation và h ñã ngay l p t c g i t t là Intel. Thành
viên th ba c a h là Andrew Grove, ngư i sau này ñã góp công ñưa công ty l n m nh
nh s chuy n ñ i t lĩnh v c then ch t là s n xu t chip b nh sang b vi x lý. Ch
trong vòng vài năm, ñã có hơn năm mươi công ty s n xu t thi t b bán d n m c lên khu
thunglũng này. S tăng trư ng theo c p s nhân c a ngành công nghi p này có liên h
m t thi t v i hi n tư ng khoa h c n i ti ng ñư c phát hi n b i Moore, m t nhân v t mà
năm 1965 ñã ñưa ra bi u ñò t c ñ c a m ch tích h p d a trên s lư ng bóng bán d n có
th g n trên m t con chip. Moore ñã ch ra r ng s lư ng bóng bán d n s tăng g p ñôi
theo chu kỳ hai năm và qu ñ o phát tri n này ñư c cho là v n ti p t c di n ra. K t lu n
nàyñư c kh ng ñ nh l i m t l n n a vào năm 1971 khi Intel có th ñ t tr n m t b ñi u
khi n trung tâm vào m t con chip, ñư c g i là b vi x lý, Intel 4004. ð nh lu t Moore
v n còn giá tr ñ n t n ngày nay và d ñoán tin c y v ho t ñ ng c a b vi m ch nh
hư ng ñ n giá c ñã cho phép c hai th h doanh nhân, bao g m c Steve Jobs và Bill
Gates thi t k ñư c bi u ñ giá c cho các th h s n ph m c a mình.
Ngành công nghi p s n xu t chip th t s ñã mang l i m t cu c chơi m i cho vùng ñ t
này k t khi Don Hoefler, ngư i ph trách chuyên m c c a t Electronic News, m t t
báo v thương m i phát hành ñ nh kỳ hàng tu n, ñã cho ñăngm t lo t các phóngs có t a
ñ “Thunglũng Silicon M ” vào tháng 1 năm 1971. Vùng thung lũng Santa Clara cách ñó
40 d m, tr i dài t phía Nam San Francisco qua Palo Alto ñ n San Joe, có trung tâm
thương m i El Camino Real, con ñư ng huy t m ch t ng n i li n 21 nhà th ñ c trưng
California gi ñã bùng n thành ñ i l trung chuy n gi a các công ty l n, nh có t ng s
v n ñ u tư chi m 1/3 t ng v n ñ u tư toàn M m i năm. Jobs ñãt ng nói r ng: “Luôn
phát tri n không ng ng,l ch s c anơi nàyñã truy n c m h ng sáng t o cho tôi r t nhi u.
Và ñó là lý do khi n tôi luôn mu n là m t ph n c a nó”. Gi ngnhư h u h t nh ng ñ a tr
khác, ni m ñam mê c a Jobs ñư c nuôi l n và nh hư ng b i nh ng ngư i thân s ng
cùng t t m bé. “H u h t các các ông b ñây ñ u làm nh ng công vi c ñòi h i s khéo
léo như quang ñi n {photovoltaics), c quy và radar. Tôi l n lên cùng v i chúng và luôn
tò mò h i m i ngư i v t t c nh ng th tôi mu n bi t”. Jobs nh l i. M t trong nh ng
ngư i hàng xóm có nh hư ng nh t ñ n Jobs là Larry Lang, s ng cách nhà Jobs b y nhà.
Jobs k r ng “Larry là m t k sư HP ki u m u: m t ngư i ñi u khi n radio lành ngh ,
m t k sư am hi u ñi n t „l i l c‟. Ông ythư ng cho tôi r t nhi u th ñ mày mò”.
Khi ñi cùng tôi ñ n nhà cũ c a Lang, Jobs ñã ch vào con ñư ng d n vào ngôi nhà và nói
“ông y l y m t chi c micro cacbon, m t bình c quy và m t chi c loa ñ t xu ng chính
con ñư ng này. ông y ñã b o tôi nói vào chi c micro và âm thanh ñư c khu ch ñ i ra
b ng loa”. ði u ñó hoàn toàn trái ngư c v i nh ng ñi u cha c a Jobs ñã d y ông r ng
m t chi c micro thì luôn luôn c n m t chi c âm ly ñi n t . “Vì v y tôi phi th ng v nhà
và nói v i cha tôi r ng ông ñã nh m”.
“Không, ch c ch n là nó c n m t b âm li (b khu ch ñ i âm thanh) ñ ho t ñ ng”, Paul
kh ng ñ nh m t l n n a v i c u con trai, nhưng Steve v n khăng kh ng b o v ý ki n c a
mình khi n cha c u vô cùng t c gi n “Nó không th ho t ñ ng n u không có m t chi c
âm li. ði u con th y ch là vi c s d ng m t th thu t nào ñó”.
“Tôi v n ti p t c khăng khăng r ng cha ñã sai và nói ông ph i ch ng ki n t n m t m i
bi t ñư c. Cu i cùng, ông ñành như ng b và ñi theo tôi ñ xem nó. Và ông nói r ng
www.Beenvn.com
www.Beenvn.com - download sach mien phi 20
„Cha s r i kh i ñây ngay l p t c!‟”
Jobs háo h c k cho tôi nghe chuy n trên m t cách s ng ñ ng vì ñây là l n ñ u tiên trong
ñ i ông nh n ra r ng cha mình không ph i cái gì cũng bi t. M t phát hi n khi n Jobs ch t
lúng túng nh n ra: ông thông minh hơn cha m mình, ông ñã t ng r t ngư ng m năng
l c và s hi u bi t c a cha mình. “Cha không ñư c ñi h c nhưng tôi luôn nghĩ r ng cha
r t thông minh, ông khôngñ c nhi u nhưng ông l i có th làm ñư c nhi u th . Cha h u
như có th làm ñư c t t c m i th liên quan ñ n cơ khr.Và chính s vi c v chi c micro
các bon b t ñ u nhen nhóm suy nghĩ ngư c l i trong Jobs r ng ông thông minh và nhanh
nh y hơn ngư i cha c a mình. “ðó là m t kho nh kh c khi n tôi ng t th . Khi c m th y
mình th m chí còn thông minh hơn c cha m , tôi c m th y th t ñáng x u h vì suy nghĩ
này. Tôi không bao gi quên ñư c giây phút ñó”. Sau này, Jobs có nói v i nh ng ngư i
b n là phát hi n này cùng v i s th t r ng ông ch là con nuôi ñã khi n ông ngày càng
tách bi t kh i gia ñình và th gi i xung quanh.
M t t ng nh n th c m i cũng ñ n v i Jobs không lâu sau ñó. Jobs không ch phát hi n ra
r ng ông thông minh hơn cha m mình mà ông còn phát hi n ra là h cũng bi t ñi u ñó.
Paul và Clara Jobs là ông b và bà m tuy t v i, h t m c yêu thương con. H s n sàng
thayñ i cu c s ng c a mình, ñi u ch nh nó sao cho phù h p nh t v i Steve, c u con trai
r t thông minh nh ng cũng không kém ph n ngang ng nh. H luôn c g ng theo dõi m i
ñư ng ñi nư c bư c c a Steve. Và Steve cũng nhanh chóng hi u ra r ng: “C cha và m
tôi ñ u luôn ng h tôi. H c m th y trách nhi m c a h càng cao hơn khi h th y tôi
ngày càng ñ c bi t.
H tìm ñ m i cách ñ mang l i cho tôi nh ng th tôi c n và c g ng cho tôi ñi h c t i
nh ng ngôi trư ngt t. H s n sàngñáp ng t t c nh ng gì tôi c n”. Jobs tr i lòngv i tôi
nh ng gì ông y th c s nghĩ.
Chính vì v y, Steve l n lên song song v i c m giác c a m t ñ a tr b b rơi và c m giác
ông là m t ngư i ñ c bi t. ð i v i ông, ñi u ñó ñóng m t vai trò quan tr ng trong vi c
hình thành nên tính cách c a Jobs.
TrƢ ng h c
Trư c khi b t ñ u ñi h c c p 1, Jobs ñã ñư c m d y ñ c. Tuy nhiên, chính ñi u này ñã
khi n Jobs g p m t s r c r i khi ñ n trư ng. Jobs nói r ng “Tôi c m th y nhàm chán,
không th y có th gì m i ñ h c trong m t vài năm ñ u, vì v y tôi ñã l p ñ yth i gian ñi
h c b ng vi c gây ra r c r i”. ði u ñó ch ng t r ng tính cách c a Jobs là do b n ch t và
c do nuôi dư ng, ông không d dàng ch p nh n s áp ñ t và ki m soát, “ trư ng, tôi
g p ph i nh ng quy t c khác h n v i lúc nhà và tôi không thích ñi u ñó. Và các th y cô
th t s ñã suýt ki m soát ñư c tôi. H g n như s p gây ñư c s tò mò tôi”.
Trư ng c a Jobs, trư ng ti u h c Monta Loma là m t ngôi trư ng ñ t trong nh ng tòa
nhà l p x p c a nh ng năm 1950, cách nhà ông b n dãy ph . ông gi i quy t s nhàm
chán lúc ñi h c b ng cách luôn nghĩ ra các trò ñùa tinh quái. Jobs k : “Tôi có m t ngư i
b n thân tên là Rick Ferrentino và chúng tôi cùng nhau t o ra vô vàn ki u r c r i. Gi ng
như, có l n, chúng tôi dán nh ng áp phích (poster) nh kh p nơi v i n i dung “Hãy mang
thú cưng c a b n t i trư ng”. Hãy tư ng tư ng, th t là ñiên r khi kh p trư ng toàn là
chó, mèo ñu i b t nhau còn các th y cô ph i canh chúng”. M t l n khác, h l i thuy t
ph c nh ngñ a tr khác ti t l cho h mã s khóa xeñ p và như Jobs k l i “Chúng tôi
l n ra ngoài trong gi h c, thay ñ i toàn b mã s c a nh ng chi c khóa khi n cho ñ n
t n khuya không ai có th l yñư c xeñ ñi v ”. Khi Jobs h cl p ba thì nh ng trò ngh ch
ng m c a ông nguy hi m d n. “M t l n, tôi ñ ch t n dư i gh c a cô giáo, cô
www.Beenvn.com
www.Beenvn.com - download sach mien phi 21
Thurman và khi n cô s ñ n thót tim”.
Không có gì ng c nhiên khi ông b nhà trư ng tr v gia ñình hai ho c ba l n trư c khi
h c xong l p ba. Tuy nhiên, sau ñó, cha ông b t ñ u ñ i x v i ông như m t ngư i ñ c
bi t. Và v i s ñi m ñ m và cương quy t v n có, cha ông ñã nói v i nhà trư ng r ng ông
y cũng mu n nhà trư ng cư x như v y: “Hãy nhìn nh n v n ñ , ñó không ph i là l i
c a c u bé. N u nhà trư ng không th t o ñư c h ng thú h c hành cho c u bé thì ñó là
l i c a Quýv ”. Cha m Jobs chưa bao gi ph t ông vì nh ng trò ngh ch hayt i l i ông
gây ra trư ng và cha ông cũng nói thêm v i giáo viên c a Steve r ng: “Cha tôi là m t
ngư i nghi n rư u và luôn mang theo mình m t chi c th t lưng da, nhưng tôi kh ng ñ nh
r ng mình chưa t ng m t l n b ñánh ñòn. ðó là l i c a nhà trư ng khi b t b n tr h c
thu c t t c nh ng ñi u ng ng n thay vì t o c m h ng ñ khuy n khích chúng thích thú
v i vi c h c”. Tính cách c a Jobs ñã b t ñ u bi u hi n s pha tr n gi a s nh y c m và
vô c m, t ng h p và tách bi t, nh ng ñ c tính t o nên Jobs trong su t ph n ñ i còn l i.
Khi Jobs vào h c l p b n, nhà trư ng quy t ñ nh, t t nh t là tách Jobs và Ferrentino ra
h c hai l p riêng bi t. Cô giáo l p b n c a Jobs là m t ph n c ng c i có tên là
Imogene Hill, hay ñư c bi t ñ n v i bi t danh là “Teddy”. Bà ñã ñư c Jobs ưu ái g i là
“m t trong nh ng v thánh c a cu c ñ i tôi”. Sau m t vài tu n quan sát Jobs, bà rút ra
r ng, cách t t nh t ñ ki m soát Jobs là “h i l ” ông. “M t hôm, sau khi tan h c, cô giáo
ñưa cho tôi m t quy n bài t p toán và nói „Cô mu n em mang nó v nhà và làm‟. Tôi
ch t nghĩ Tr i, cô có bình thư ng không?‟ thì cô l y ra nh ng chi c k o mút kh ng lò
mà lúc ñó tôi tư ng tư ng to như c th gi i này và nói „Khi nào em gi i xong nh ng bài
t p toán trong quy n sách này và h u h t k t qu ñ u ñúng, cô s thư ng cho em chi c
k o mút này và 5 ñô la‟. Ngay l p t c tôi ñã làm xong và g i l i chúng cho cô ch trong
hai ngày”. Sau vài tháng, Jobs th m chí không còn ñòi ñư c “h i l ” m i làm bài t p.
Ông nói “ði u mong mu n c a tôi lúc ñó ñơn gi n là ñư c h c và tôi năn n cô giáo giao
bài t p cho tôi”. ð thư ng cho s n l c c a Steve, cô giáo ñã t ng ông m t b ñ ngh
dùng ñ mài dũa th u kính và làm máy nh. Jobs th a nh n r ng “Tôi h c ñư c t cô y
nhi u hơn b t kỳ giáo viên nào khác. N u không nh cô, tôi tin ch c r ng tôi s v n mãi
hư h ng, th m chí có th b ñi tù”. M t l n n a, ñi u ñó càng kh ng ñ nh thêm ý nghĩ
r ng: Jobs là m t ngư i ñ c bi t, “ l p tôi, cô ch quan tâm ñ n m t mình tôi. Cô th y s
khác bi t trong tôi”, Job tâm s .
Imogene Hill không ch nhìn ra Jobs s thông minh. Nhi u năm sau, bà có khoe v i
m i ngư i m t b c hình ch p c l p Jobs trong ngày Hawaii. Jobs ñã tham d mà không
m c chi c áo sơ mi ki u Hawaii như ñư c d n dò. Tuy nhiên, trong b c hình, Jobs v n
xu t hi n trong trang ph c Hawaii ñ ng hàng ñ u và là tâm ñi m b c hình. Hóa ra
th ng bé ñã ñ i ñư c m t chi c áo c a m t ñ a khác ch b ng vài l i thuy t ph c”.
G n cu i l p b n, bà Hill ñã cho Jobs làm bài ki m tra và theo Jobs thì “Tôi ñã ñ t ñi m
m c c a m t h c sinh năm th hai trung h c”. Nh ñó, không ch Jobs và cha m ông,
mà nhà trư ng cũng ph i th a nh n r ng ông có m t trí thông minh khác bi t. Nhà trư ng
ñã quy t ñ nh, m t quy t ñ nh ñáng chú ý, là cho Jobs vư t hai c p và h c th ng lên l p
b y. Quy t ñ nh ñó ñư c cho là cách d dàng nh t khi n ông c m th y mình ñư c th
thách và h ng thú h c t p. Nhưng cha m c a Jobs mu n th n tr ng hơn và quy t ñ nh
ch cho ông vư t m t c p.
Nhưng s chuy n d ch này không êm ñ p như mong ñ i. Jobs c m th y ông là m t ñ a
tr cô ñơn, khó khăn trong giao ti p xã h i, ñ c bi t là l c lõng gi a nh ng ñ a tr l n
hơn mình m t tu i. T i t hơn là vào l p sáu, có nghĩa là Jobs ph i chuy n ñ n h c m t
www.Beenvn.com
www.Beenvn.com - download sach mien phi 22
ngôi trư ng khác tên là Crittenden Middle. Tuy trư ng ch cách trư ng ti u h c Monta
Loma tám dãy nhà nhưng nó l i thu c v m t th gi i hoàn toàn khác, bi t l p v i xung
quanh v i nh ng nhóm thi u s hung t n. Chính nhà báo c a t Silicon Valley, Michael
s. Malone, cũng ph i th a nh n r ng “B o lo n, ñánh nhau là vi c x y ra hàng ngày, ñ u
ñ n như cơm b a khu v c này. B n tr thư ng xuyên mang dao ñ n trư ng như m t
bi u hi n c a m t ñ i trư ng phu haym t ñ ng mày râu ñích th c”. Cùng kho ngth i
gian Jobs chuy n ñ n h c ñây, m t nhóm h c sinh v ab b tù vì t i hi p dâm. M t
chi c xe buýt c a trư ng khác trong khu v c cũngb phá h y sau khi ñ i tuy n c a trư ng
này ñánh b i ñ i c a trư ng Crittenden trong m t tr n ñ u v t.
Jobs thư ng xuyên b b n b t n t và ñ n kho ng gi a năm l p b y, ông chuy n t i cha
m mình m t t i h u thư: “Tôi ñ ngh h ph i chuy n tôi ñ n h c m t ngôi trưcỳng
khác”. Xét v tài chính, ñâyqu th t là m t quy t ñ nh khó khăn khi cha m c a Jobs ch
ki m ñư cñ s ti n ñ trang tr i nh ng nhu c u thi t y u nh t c a gia ñình. Nhưng theo
ñúng lý do và quan ñi m mà Steve ñưa ra thì không nghi ng gì, h cu i cùng cũng tìm
cách ñáp ng nguy n v ng c a c u con trai. Jobs k r ng “Khi cha m tôi t ch i cho tôi
chuy n trư ng, tôi ñã nói v i h r ng, tôi s b h c n u v n ti p t c ph i theo h c
trư ng Crittenden này. Vì v y, h tìm ki m ngôi trư ng t t nh t cùng v i vi c vét t ng
xu có ñư c ñ mua m t ngôi nhà tr giá 21.000 ñô-la m t qu n khác t t hơn”.
Giañình Jobs chuy n v ch m i cách nhà cũ ch kho ng ba d m v phía nam, g n khu
vư n mơ lâu năm Los Atlos, nơi sau này ñư c chuy n thành h th ng nhà máy s n xu t
khuôn làm bánh cookies. Ngôi nhà c a h , 2066 Crist Drive có m t t ng v i ba phòng
ng và quan tr ng nh t là li n k m t nhà ñ xe v i c a cu n quay m t ra ñư ng. T i
ñây, Paul Jobs ñã ti p t c công vi c s a ch a và hàn xì nh ng chi c ô tô cũ, còn con trai
ông thì say mê v i nh ng thi t b ñi n t .
Vi c chuy n nhà ñ n ñây còn có m t l i th vư t qua s mong ñ i ñó là s t n t i c a
trư ng Cupertino - Sunnyvale, m t trong nh ng ngôi trư ng t t nh t và an toàn nh t
thung lũng Silicon này. Khi chúng tôi di d o trư c ngôi nhà cũ c a ông, Jobs ch cho
tôi r ng “Khi tôi m i chuy n t i ñây, kh p nơi v n còn nh ng vư n cây ăn trái. Ngư i
ñàn ông s ng t i ñây ñã d y tôi cách bón phân và chăm sóc m t vư n cây b ng phân h u
cơ t t nh t. Nh ng s n ph m qua bàn tay c a ông y ñ u tr nên hoàn h o. Chưa bao gi
trong ñ i tôi l i ñư c thư ng th c nh ng th c ph m tươi ngon ñ n th . ðó cũng là lúc tôi
b t ñ u coi tr ng ngu n th c v t, rau và hoa qu , có ngu n g c nuôi tr ng h u cơ.”
M c dù cha m Jobs không ph i là ngư i quá cu ng tín nhưng h mu n ông ñư c d y d
v l nghi tôn giáo; vì v y h ñưa ông ñ n nhà th Lutheran vào h u h t các ngày ch
nh t hàng tu n cho t i khi Jobs mư i ba tu i. Vào kho ng tháng 7 năm 1968, t p chí Life
Magazine ñã cho ñăng t i hình bìa gây s c v hai ñ a tr b ñói khát vùng Biafra. Jobs
ñã mang t p chí ñ n trư ng dòng vào ngày Ch nh t ñó và ban ñ u, ông ch t v n trư c v
m c sư: “N u con giúp ñ ai ñó, li u Chúa có bi t ngư i con s giúp ñ trư c c khi con
giúp h không?
V m c sư tr l i: “Có ch , Chúa bi t t t c m i th ”
Sau ñó, Jobs l y ra bìa cu n t p chí Life Magazine và h i ti p “V y thì, Chúa có bi t v
hoàn c nh c a nh ng ñ a tr này và chuy n gì s x y ra ti p theo v i chúng không?”
“Steve, ta bi t con không hi u nhưng Có, Chúa bi t v vi c này”.
T ñó, Jobs tuyên b r ng ông không mu n làm b t c ñi u gì liên quan ñ n c u nguy n
ngư i danh xưng là Chúa và ông s không bao gi quay tr l i nhà th n a. Tuy nhiên,
Jobs l i dành hàng năm tr i nghiên c u và th c hành nh ng giáo lý c a Thi n Ph t Giáo
www.Beenvn.com
www.Beenvn.com - download sach mien phi 23
và nh ng giáo lý này có nh hư ngl n ñ n ñ i s ng tinh th n c a ông nhi u năm sau ñó.
ông k t lu n r ng, tôn giáo s ñ t ñư c nh hư ng l n nh t t i con ngư i khi nó nh n
m nh t i nh ng tr i nghi m v tâm linh hay ñ i s ng tinh th n c a h thay vì ch ñưa ra
khuyên răn giáo ñi u. “Nh ng tinh túy nh t c a ñ o Cơ ñ c s tr nên xa v i n u nó ch
mù quáng d a trên ñ c tin thay vì nh ng gì ñang di n ra trong cu c s ng, gi ng như vi c
tin tư ng th gi i này có Chúa và hãy nhìn th gi i như Chúa ñang th y nó”. Jobs nói
thêm “Tôi nghĩ m i m t h tư tư ng tôn giáo khác nhau m ra nh ng cánh c a khác nhau
nhưng t t c ñ u d n t i m t ngôi nhà chung. ðôi lúc, tôi nghĩ ngôi nhà chungñó t n t i,
ñôi lúc l i không tin ñi u ñó. ðây chính là ñi u huy n bí tuy t di u nh t”.
Paul Jobs sau ñó chuy n t i làm vi c t i Spectra - Physics, m t công ty s n xu t máy phát
lư ngt ánh sáng (laser) cho các s n ph m thi t b ñi nt và yt g n Santa Clara. Làth
máy, ông t o ra các nguyên m u c a s n ph m d a trên nh ng phác th o c a các k sư và
chính yêu c u v s hoàn h o c a công vi c nàyñã thu hút con trai ông. Jobs nói: “Máy
phát lư ng t ánh sáng-hay laser - yêu c us căn ch nh chính xác g n như tuy t ñ i.
Nh ng thi t b vô cùng tinh vi như thi t b cung c p cho ngành hàng không hay y t bao
gi cũng ñòi h i ñ chính xác cao ñ n t ng chi ti t nh . N u h nói v i cha tôi nh ng yêu
c u, ki u như „nh ng gì chúng tôi c n là các chi ti t kh p nhau ñ n t ng ly ñ h s giãn
n ph i tương ñ ng nhau‟ thì cha tôi ph i tìm ñ m i cách ñ làm ñư c nó”. H u h t các
chi ti t nh ñ u ph i làm t ñ u, ñi u ñó có nghĩa là Paul ph i t tùy ch nh công c phù
h p và lên khuôn. Công vi c này c a cha khi n Jobs r t n tư ng nhưng ông l i hi m khi
ñ n các c a hàng bán máy móc. “S r t thú v n u cha d y tôi cách s d ng máy cán và
máy ti n. Nhưng ti c là tôi không bao gi ñi cùng cha vì tôi h ng thú v i nh ng th liên
quan ñ n ñi n t nhi u hơn”.
M t mùa hè, Pau ñưa Steve ñ n thăm nông tr i chăn nuôi l y s a c a gia ñình ông
Wisconsin. Cu c s ng vùng nông thôn ch ng có gì thú v v i Steve nhưng m t hình nh
ñã ñ l i n tư ng sâu s c v i ông. ông ñư c quan sát c nh m t chú bê m i chào ñ i và
ng c nhiên khi th y con v t bénh n l c trong vài phút là có th t ñ ng d yñi. “ðó
không ph i làñi u mà con v t bé nh ñư c d y mà dư ng như ñó là th ngư i ta v n g i
là “b n năng”. M t ñ a tr khi sinh ra thì không th làm ñư c ñi u ñó. Tôi th y ñi u ñó
ñáng kinh ng c m c dù m i ngư i ch ng ai th y gì khác l ”. Và Steve di nt ñi u ñó
b ng ngôn ng công ngh như sau: “Nó di n ranhưth cơ th và não b c a ñ ng v t ñư c
thi t k và l p trình ñ s n sàng ph i h p làm vi c v i nhau ngay l p t c ch không c n
ph i ñư c d y”.
Lên l p chín, Jobs chuy n ñ n h c t i Homestead High, ngôi trư ng có khuôn viên r ng
l n v i nh ng tòa nhà hai t ng xâyd ng b ng bê tông x than sơn màu h ng v i kho ng
2.000 h c sinh. Jobs k r ng “Nh ng tòa nhà này ñư c m t ki n trúc sư n i ti ng thi t k
khi trong tù. H mu n xâyd ng nh ng toà nhà không th phá h y”. Jobs cũng t o cho
mình s thích ñi b ñ n trư ng, ông thư ng ñi kho ng 15 dãy nhà t i trư ng m i ngày.
Steve có r t ít b n ñ ng trang l a nhưng ông bi t m t vài ngư i nhi u tu i hơn, nh ng
ngư i này ñ u ch u nh hư ng c a h tư tư ng ch ng ñ i xã h i vào cu i nh ng năm
1960. ðó cũngth i mà th gi i c a nh ng “con m t máy tính” và nh ng ngư i theo ch
nghĩa l p d (hippie) có s chòng chéo lên nhau. Jobs nói: “Nh ng ngư i b n c a tôi ñ u
là nh ng ñ a tr r t ñ i thông minh. Tôi thích toán, khoa h c và ñi n t và h cũng v y.
Chúng tôi cùng gia nh p h i LSD (m t lo i ma túy) và nh ng ngư i ch ng ñ i quan ni m
và l i s ng ph bi n c a xã h i hi n th i. Nh ng trò ngh ch ng m c a Jobs sau này ch
y u liên quan ñ n ñi n t . M t l n, ông trang b h th ng loa ñư c k t n i v i nhau kh p
www.Beenvn.com
www.Beenvn.com - download sach mien phi 24
nhà. Nhưng vì loa cũng có th ñư c s d ng như micro thu âm nên ông l p ra m t phòng
ñi u khi n trongt qu n áo c a mình, nơi ông có th nghe ngóng ñư c m i chuy n ñang
di n ra kh p nơi trong nhà mình. M t hôm, ông b t h th ng loa theo dõi lên và l ng
nghe câu chuy n trong phòng cha m , cha ñã b t g p và gi n gi yêu c u ông g b ngay
h th ng “b t h p pháp” này. Jobs ñã dành r t nhi u t i sau ñó sang nhà ñ xe c a Larry
Lang, ngư i k sư s ng cu i ph khu nhà cũ c a ông. Cu i cùng, Lang ñưa cho Jobs
chi c micro b ng carbon ñã t ng làm ông thích thú trư c ñây cùng v i Heathkits, b
d ng c giúp t l p ráp nh ng chi c radio sơ khai nh t v i nh ng c n s ñi n t ñư c hàn
ñ ng sau. “Heathkits có ñ yñ các b ph n v i mã màu khác nhau. Sách hư ng d n cũng
gi i thích chi ti t cách s d ng nó. Nó giúp ngư i dùng hi u nguyên lý và t o ra b t c
th gì. M t khi ñã t o ra ñư c vài chi c radio, ñ ng nghĩa b n có th t o ra ñư c m t
chi c Tivi sau khi xem chúng trên catalogue ngay c khi không th . Tôi là ngư i may
m n vì t khi còn là m t ñ a tr , c cha tôi và Heathkits ñã giúp tôi tin tư ng r ng tôi có
th t o ra m i th ”.
Lang cũng ñưa Jobs t i tham d các bu i g p m t c a Câu l c b nh ng ngư i khám phá
Hewlett-Packard {The Hewlett - Packard Explorers Club), m t nhóm kho ng 15 sinh
viên ho c hơn, t i quán cà phê c a công ty vào m i t i th Ba hàng tu n. “T i ñây, m i
tu n s có m t k sư ñ n t m t trong nh ng phòng nghiên c u c a công ty chia s
nh ng gì anh ta ñang làm. Cha ñã ch tôi ñ n ñó và tôi như l c vào thiên ñư ng. HP là
nhà tiên phong trong vi c cung c p nh ng thi t b ñi- t phát sáng. Vì v y, chúng tôi th o
lu n v nh ng ch c năng và vi c có th làm v i chúng”. Lúc ñó, cha c a Steve ñang làm
vi c cho m t công ty s n xu t thi t b lư ng t ánh sáng (laser) vì th ñó là ch ñ ñ c
bi t h p d n v i ông. M t t i, ông ng i nói chuy n v i m t trong nh ng k sưv công
ngh laser c a HP saubu i th o lu n vàt i thăm phòng thí nghi m quangh c v phép giao
thoa laser. Nhưng n tư ng ñáng nh nh t lúc ñó l i là vi c ch ng ki n công tyñang phát
tri n nh ng chi c máy vi tính. “L n ñ u tiên tôi ñư c nhìn th y chi c máy tính ñ bàn là
t i ñây. Nó ñư c ñ t tên là 9100A, m t chi c máy tính ñư c ca ng i r t nhi u và th t s
cũng là chi c máy vi tính ñ bàn ñ u tiên. Nó l n, ch c ph i hơn 18 kg (40 pao) nhưng tôi
r t h ng thú v i nó”. Nh ngñ a tr tham gia Câu l cb Nh ng ngư i khám phá HP ñ u
ñư c khuy n khích xây d ng nh ng d án riêng c a mình, và Jobs quy t ñ nh t o ra m t
máy ñ m t n s , ño lư ng s lư ng xung di n trên m t giây trongm t tín hi u ñi n t .
ông c n m t s linh ki n mà HP s n xu t, vì v y ông ñã nh c máy và g i ñi n t i CEO
c a HP. “H tr l i r ng h không có s li u c a nh ng con s chưa ñư c yêu c u th ng
kê. Vì v y, tôi ñã tìm s c a Bill Hewlett và g i t i nhà ông y. ông y gi i ñáp nh ng
câu h i c a tôi trong vòng 20 phút, ông y không ch ñưa cho tôi nh ng th tôi c n mà
còn ñ ngh tôi làm vi c công ty, nơi s n xu t nh ng chi c máyñ m t n s ”. Jobs ñã
làm t i ñây vào mùa hè, ngay sau khi k t thúc năm h c ñ u tiên t i Homestead High. Job
k r ng “cha ch tôi ñ n làm vi c vào bu i sáng và ñón tôi vào m i t i.”
Công vi c ch y u c a Jobs là“ñ t nh ng chi ti t c n thi t vào linh ki n” trong dây
chuy n l p ráp. Lúc ñó, nh ng ngư i công nhân trong dây chuy n s n xu t ñ u t ra b t
mãn v i m t ñ a tr khó ưa, ngư i ñã thuy t ph c ñ ñư c vào làm b ng cách g i ñi n
cho CEO. Jobs k : “Tôi nh có l n nói chuy n v i m t trong nh ng ngư i qu n lý r ng
Tôi thích nh ng th này. Tôi thích nh ng th này‟ và h i ông ta r ng ông ta thích làm
cái gì nh t, ông ta ñã tr l i tôi c t l n và gi n gi “Ch t ti t, ch t ti t”. Jobs ñã không
quá khó khăn trong vi c l y lòng nh ng k sư làm vi c t ng trên. “Bánh rán và cà phê
ñư c ph c v vào 10 gi m i sáng. Vì th , tôi ch c n lên trên t ng và t t p nói chuy n
www.Beenvn.com
www.Beenvn.com - download sach mien phi 25
v i h ”, Jobs chia s .
Jobs thích làm vi c. Ngoài vi c công ty, ông còn ñi giao báo (cha ông s ch ông ñi n u
tr i mưa) và trong su t nh ng ngày cu i tu n và k ngh hè c a năm th hai trung h c,
ông làm nhân viên kho bán th i gian c a hàng ñi n t Haltek. Nh ng linh ki n ñi n t
và cơ khí có th tìm ñư c kh p nơi v i ñ tr ng thái m i, ñã quas d ng
haynh ngth ñư c lư m nh t trong kh p các ngõ ngách c a khu “thiên ñư ng ñò ph th i
v t li u”. Jobs nh r ng “t t c nh ng phím b m hayb ñi u khi n ñ u có th th y ñây.
Màu g c c a chúng là màu xanh lá và màu xám nhưng h ñã ph lên b chuy n m ch và
bóng ñèn màu h phách và ñ . B n cũng có th tìm th y ñây nh ngb chuy n m ch cũ,
to ñ n n i khi b n b t chúng, c m giác thú v như b n ñangth i tung c Chicago này”.
qu y trao ñ i v t d ng ñư c d ng b ng g , nơi ch t ñ ynh ng quy n catalogue dày
c p bìa rách nát, m i ngư i có th trao ñ i ñ l ynh ngb chuy n m ch, ñi n tr , t ñi n
và ñôi khi là nh ng con chip ñ i m i nh t. Cha Steve thư ng làm như v y v i nh ng linh
ki n ô tô và luôn thành công vì ông y bi t rõ giá tr c a t ng th hơn t t c nhân viên
bán hàng. Jobs cũng làm tương t như v y. Ki n th c v ñi n t c a ông ñư c tích lũy và
mài dũa nh tình yêu c a ông v i công vi c ñàm phán và tìm ki m l i nhu n, ôngthư ng
ñi ñ n nh ng khu ch tr i như San Jose ñ trao ñ i l y v m t b ng m ch ñi n t ch a
m t vài con chip nh h u d ng ho c m t s linh ki n khác và sau ñó bán l i cho ông ch
Haltek.
V i s giúp ñ c a cha, Jobs có th mua chi c xe ñ u tiên c a mình khi m i mư i lăm
tu i. ðó là chi c xe Nash Metropolitan hai màu ñư c cha ông trang b thêm ñ ng cơ c a
MG. Jobs th t s không thích nó chút nào nhưng ông không th nói v i cha mình như
v y cũng như b l cơ h i có m t chi c xe c a riêng mình. Jobs nói “Ngày trư c, chi c
Nash Metropolitan có th ñư c coi là chi c xe mà ai cũng mong mu n nhưng th i ñi m
tôi nh n ñư c chi c xe, nó g n như là chi c xe c l nh t trên th gi i. Nhưng dù sao, nó
v n là m t chi c ô tô, có còn hơn không và ñi u ñó th t tuy t v i”. Trong vòng m t năm,
b ng vi c làm ñ ngh , Jobs ñã ti t ki m ñư c kho n ti n ñ ñ ñ i sang chi c xe Fiat
850 hai c a, màu ñ v i ñ ng cơ Abarth. “Cha tôi ñã giúp tôi mua và ki m tra máy. C m
giác c g ng ti t ki m và cu i cùng có th t tr ti n cho m t món ñò th t là tuy t!”.
Cũng mùa hè năm ñó, gi a năm hai và năm cu i c p trư ng trung h c Homestead, Jobs
b t ñ u hút c n sa (marijuana), ông nói “Tôi hút l n ñ u vào mùa hè năm ñó và r i, tôi
b t ñ u s d ngthư ng xuyên hơn”. M t hôm, cha c a Steve tìm th yth ch t gây nghi n
(dope) trong chi c Fiat c a c u con trai, ông h i “Cái gì ñâyh Steve?”. Job tr l i m t
cách t nh bơ, “C n sa cha ”. ðây làm t trongs ít l n trongñ i Steve th y cha mình th t
s n i gi n mà ôngt ngk r ng“ðây là cu c chi n th c s duy nh t x y ra gi a tôi và cha
mình”. Nhưng sau ñó, như m i l n, ông ph i như ng Steve. “Cha mu n tôi h a r ng s
không bao gi ñư c s d ng ch t kích thích n a, nhưng tôi ñã không h a”. Th c t , năm
cu i c p, Jobs s d ng thêm LSD (m t d ng ma túy gây ra o giác) cũng như luôn chìm
ñ m trong tr ng thái mơ màng, m t nh n th c ñi kèm v i ch ng thi u ng . “Tôi b t ñ u
s d ng ch t kích thích nhi u hơn. Th m chí ñôi lúc chúng tôi còn dùng ma túy, thư ng
thì nơi r ng rãi ho c trong ô tô”.
Jobs cũng b t ñ u trư ng thành v nh n th c trong hai năm cu i c p trư ng trung h c.
Ông c m th y mình ñang ñ ng ngã tư ñư ng gi a m t bên là s l a ch n tr thành m t
trong nh ng “con m t” công ngh , ñ m mình trong m vi m ch ñi n t và m t bên là tr
thành con ngư i m u m c, h c t p và sáng t o theo con ñư ng hàn lâm. Jobs k r ng
“Lúc ñó tôi b t ñ u nghe nh c nhi u hơn và ñ c sách v lĩnh v c khác ngoài khoa h c và
www.Beenvn.com
www.Beenvn.com - download sach mien phi 26
công ngh nhi u hơn như Shakespeare hay Plato. Tôi thích King Lear”. Steve ngoài ra
cũng r t yêu thích Moby - Dick và nh ng bài thơ c a Dylan Thomas. Tôi t ng h i ông t i
sao ông l i luôn ví mình v i vua Lear và thuy n trư ng Ahab, hai nhân v t ñư c nh n xét
là ương ng nh và n i lo n nh t trong văn h c, nhưng ông không tr l i v s liên quan
này và tôi cũng thôi không h i n a. ông nói, “Khi tôi h c năm cu i trung h c, có m t l p
ti ng Anh nâng cao. Th y giáo trông r t gi ng Ernest Hemingway. Th y ñã d n m t
nhóm chúng tôi ñi trư t tuy t Yosemite”.
Có m t khóa h c mà Jobs ñã tham gia như m t ph n c a quá trình tìm hi u v thung lũng
Silicon: ñó là khóah cv ñi nt do John McCollum, m t c u lính h i quân gi ng
d y.L ph c tr nên thú v b i chính s tinh t trong cách thuy t trình, và tài kích thích
h ng thú h c h i c a h c viên v i nh ng chiêu th c cu n dây Tesla (m t cu n dây d ng
lò xo - ru t gà) c a ông. Khu nhà kho nh c a John chính là nơi ông “nuông chi u” s
thích c a nh ng h c viên c a mình, ch t ñ y bóng bán d n và nh ng linh ki n khác.
L p h c c a McCollum n m trong m t tòa nhà gi ng như m t xư ng làm vi c n m bên
c nh khuôn viên trư ng, ngayc nh bãi ñ xe. Jobs chăm chú nhìn vào c a s và ch nó
cho tôi “Nó ñ ng kia, và phòng ngay bên c nh là nơi di n ra các l p h c v ô tô trư c
ñây. Chính s s p x p li n k nhau nàyñánh d u s chuy n ñ i c a Jobst nh ngs thích
ñ c trưng c a th h cha mình. “Th y McCollum cho r ng nh ng l p h c v ñi n t là
m t l p h c v ô tô m i”. McCollum là ngư i r t coi tr ng k lu t quân ñ i cũng như tôn
tr ng chính quy n. Nhưng Jobs thì không. Ác c m v i chính quy n áp ñ t là ñi u không
bao gi ông che gi u. Thái ñ c a ông là s k t h p gi a s linh ho t, d o dai ñ n l p d
cùng s n i lo n ñ n h h ng. Có l n, McCollum nói v i tôi r ng “Jobs thư ng xuyên
thu mình vào m t góc làm nh ng vi c riêng c a th ng bé và th c s không mu n làm b t
c th gì v i tôi hay nh ngñ a tr khác trongl p”. Có l vì v y mà John không bao gi
tin tư ng giao cho Jobs chìa khóa ñ n căn nhà kho. M t hôm, Jobs c n m t linh ki n mà
lúc ñó không có s n; vì v y, ông g i ñi n ñ ngh nhà s n xu t, công ty Burroughs
Detroit ñ nh h thu th p và g i t i. ông nói v i h r ng ông ñang thi t k t m t s n
ph m m i và mu n ki m tra b ph n ch a linh ki n ñó.
ðơn ñ t hàng c a Jobs ñã ñư c chuy n t i b ng ñư ng hàng không m t vài ngày sau ñó.
Khi McCollum h i Jobs làm th nào mà ông có ñư c, Jobs ñã miêu t cu c g i ñi n c a
mình v i gi ng ng o m n ñ y thách th c. McCollum ñã nói v i tôi “Tôi ñã r t gi n. ðó
không ph i là cách tôi mu n nh ng h c trò c a mình cư x ”. Và Jobs ñáp l i r ng “Em
th m chí còn không có ti n ñ g i ñi n trong khi h thì ki m ñư c r t nhi u ti n”.
Jobs tham gia l p c a th y McCollum ch m t năm thay vì ba năm như yêu c u c a khóa
h c. Trong m t d án c a mình, ông ñã làm ñư c m t thi t b v i h th ng ñèn quang
ñi n mà có th chuy n m ch khi ti p xúc v i ánh sáng. ðây là m t th mà b t c h c
sinh trung h c nào cũng có th làm ñư c. Nhưng vi c chơi v i nh ng chi c ñàn laser, th
mà ông h c ñư c t ngư i cha c a mình, khi n Jobs c m th y thích thú hơn nhi u. ,
Cùngv i m t vài ngư i b n, Jobs thi t k ánh sáng cho các b a ti c b ng cách t o ra
nh ng tia sáng ñèn laser ñi qua các t m gương g n vào loa c a h th ng dàn âm thanh.
ChƢơng 2: C P ðÔI PHI THƢ NG
Hai ngư i cùng tên “Steve”
www.Beenvn.com
www.Beenvn.com - download sach mien phi 27
nh Jobs
và Wozniak trong ga-ra, năm 1976
Woz
Khi còn h c l p c a th y McCollum, Jobs k t b n v i m t sinh viên t t nghi p ñ i h c
tên là Stephen Wozniak, h c sinh cưng c a th y và cũng là m t huy n tho i c a trư ng vì
tài năng xu t chúng c a c u. Em trai c a Stephen t ng tham gia ñ i bơi l i v i Jobs. Còn
Stephen thì l n hơn Jobs kho ng năm tu i nhưng ki n th c v ñi n t thì vư t xa ông.
Tuy nhiên, xét v c m t tình c m l n giao t xã h i thì Stephen v n là m t c u bé trung
h c say mê công ngh ñ n nhàm chán.
Gi ngnhư Jobs, Wozniak h cñư c r t nhi u th t ngư i cha c a mình. Nhưngnh ngth
h h cñư c l i hoàn toàn khác nhau. Paul Jobs b h ct trungh c và b t ñ u bi t cách
ki m ñư c nh ng kho n ti n kha khá b ng vi c trao ñ i mua bán các b ph n cơ khí khi
làm công vi c c a ngư i th s a ch a ô tô. Còn Francis Wozniak, cha c a Stephen,
thư ng ñư c bi t ñ n v i cái tên Jerry thì l i là sinh viên xu t s c t t nghi p ngành k
thu t c a trư ng K thu t California (Cal Tech) danh ti ng. Khi ñi h c, cha c a Stephen
cũng t ng tham gia ñ i bóng ñá c a trư ng v trí ti nv và sau này tr thành nhà
khoah cv tên l a t i Lockheed, ông coi tr ng ngành khoah c k thu t và coi thư ng
nh ng ngư i làm kinh doanh, marketing và bán hàng. “Tôi nh có l n cha nói v i tôi
r ng nghiên c u khoa h c và ch t o là t ng l p danh giá và quan tr ng nh t trong xã h i.
Chính khoa h c m i có th ñưa xã h i ti n lên m t n c thang m i”. Steve Wozniak k
cho tôi nghe như v y.
M t trong nh ng n tư ng ñ u tiên c a Steve Wozniak v công vi c c a ngư i cha ñó là
l n ñ n ch làm vi c c a cha vào m t ngày cu i tu n và ñư c ông ñưa cho xem nh ng
linh ki n ñi n t . Cha c a Woz nói “Hãy ñ chúng xu ng bàn và chúng ta s cùng khám
phá nó”. Steve Wozniak quan sát m t cách thích thú khi ngư i cha c g ng làm cho màn
hình hi n th nh ng ñư ng sóng như m t minh ch ng r ng m t trong nh ng thi t k vi
m ch c a ông ho t ñ ng t t. “Tôi c m nh n r ng, dù cha có ñang làm gì ñi n a thì nó
cũng r t quan tr ng và r t t t”. Sau ñó, Woz h i cha mình v h th ng ñi n tr và bóng
www.Beenvn.com
www.Beenvn.com - download sach mien phi 28
bán d n xung quanh nhà. Cha ông ñã dùng m t chi c b ng ñen v các sơ ñ gi i thích
cho Steve, “ông gi i thích cho tôi cách th c ho t ñ ng c a ñi n tr b t ñ u t vi c gi i
thích v nguyên lý gi a nguyên t và các electron. Và b i vì tôi ch là m t ñ a tr h c
l p hai nên ông ñã ch n cách v hình minh h a thay cho l i gi i thích b ng nh ng công
th c ph c t p”.
Ngoài ki n th c v k thu t, cha c a Woz còn d y cho ông nhi u ñi u mà sau này
chúngăn sâu vào tính cách tr con và ñôi chút v ng v trong giao ti p xã h i c a ông, ñó
là: Không bao gi ñư c nói d i. “Cha tôi thích s trung th c. S trung th c g n như tuy t
ñ i. ðó là bài h c t t ñ p nh t mà chañã d y cho tôi. Tôi không bao gi nói d i b t kỳ ai,
th m chí cho t i t n bây gi .” (L n duy nh t Woz nói d i là do yêu c u c a m t trò ñùa
vô h i). Ngoài ra, cha c a Woz còn truy n cho ôngtư tư ng mang tính ác c m v i tham
v ng, ñi u khi n Woz ñ i l p v i Jobs. Woz ñã bi u hi n rõ s khác bi t gi a hai ngư i
trong m t s ki n ra m t m t s n ph m c a Apple năm 2010, b n mươi năm k t khi h
g p nhau. Woz phát bi u “Cha tôi ñã t ng nói r ng „Con luôn ñ t mình V trí trung
bình‟. Qu th t, tôi khôngmu n v trí cao như Jobs. Cha tôi là m t k sư thu n túy
vàñó cũng là nh ng gì tôi mong mu n, m c ñ nào ñó, tôi th y mình không t tin ñ có
th tr thành m t lãnh ñ o doanh nghi p, ngư i luôn ph i ch u trách nhi m ñưa ra nh ng
quy t ñ nh kinh doanh cho toàn công ty như Jobs”.
ð n năm l p b n thì Woz g n như tr thành m t “c u bé c a công ngh ”. Vi c làm quen
s n ph m bóng bán d n v i ông th m chí còn d hơn nhi u so v i vi c ti p xúc và b t
chuy n v i m t b n n . Woz có dáng m p m p, lưng khom gù c a m t ngư i su t ngày
ch bi t khom mình trên nh ng b ng vi m ch, ñ tu i mà Jobs v n ñang còn th c m c
v hi n tư ng chi c micro carbon mà cha c u không th gi i thích th añáng cho c u thì
Woz ñãs d ng bóng bán d n ñ xây d ngh th ng k t n i liên l c bao g m có b khu ch
ñ i âm thanh, rơ le ng t, ñèn và thi t b t o ñ rung âm thanh như chuông n i các căn
phòng c a sáu ñ a tr t sáu ngôi nhà khác nhau trong khu v c. Và ñ tu i Jobs ñang
m i mê v i các tác ph m ch t o t b d ng c Heathkits c a mình thì Woz ñã l p ráp h
th ng máy phát và nh n tín hi u t Hallicrafters, nh ng chi c radio “hoành tráng” nh t
th i ñi m ñó.
Woz dành r t nhi u th i gian nhà ñ ñ c nh ng bài báo v ñi n t c a cha mình và
th c s b mê ho c b i nh ng câu chuy n k v nh ng chi c máy tính ñ i m i nh t như
ENIAC(1)
. B i vì ñ i s lu n lý g n như là ki n th c n m lòng c a Woz nên ông vô cùng
ng c nhiên khi bi t r ng m t chi c máy vi tính ñư c t o ra r t ñơn gi n ch không ph i
quá ph c t p. ð n năm l p tám, Woz ñãt làm ñư cm t chi c máy tính t m t trăm
chi c bóng bán d n, hai trăm ñi- t và hai trăm vi ñi n tr trên mư i b ng vi m ch. Và
chính phát minh nàyñã mang l i gi i nh t trong m t cu c thi khu v c ñư c L c lư ng
Không quân (the Air Force) t ch c. Ông ñã ñánh b i c nh ng ñ i th khác l n tu i hơn
ñang h c l p mư i hai.
Càng ngày, Woz càng c m th y l c lõng hơn vì tu i ñó, các c u b n cùng tu i Woz b t
ñ u bi t h n hò v i b n gái và ti c tùng, nh ng th mà Woz còn th y ph c t p hơn c
vi c thi t k ra các b m ch ñi n t . ông tâm s , “T ch ñư c nhi u ngư i bi t ñ n,
s ng hòa ñ ng, ñi xe ñ p và làm nh ng vi c như h u h t m i ngư i v n làm, t nhiên lúc
ñó, tôi c m giác như b xã h i ñào th i. Dư ng như trong m t quãng th i gian dài, tôi
không nói chuy n v i b t kỳ ai”, ông tìm l i thoát cho mình b ng các trò ngh ch ng m
c atu i thi u niên. Lên l p mư i hai, ông ch t o ra m t chi c máy ñ m nh p ñi n t -
m t ki u máy t o ra ti ng tíc - tíc - tíc dùng ñ ñ m th i gian trong l p h c nh c và nh n
www.Beenvn.com
www.Beenvn.com - download sach mien phi 29
ra nó kêu như th m t qu bom h n gi . Vì v y, c u h c sinh Woz lúc ñó ñã tháo nhãn
vài bình c quy, ghép chúng l i v i nhau và g n vào m t khóa c a trư ng. Chi c máy
ñư c ñ t ch ñ kêu nhanh hơn khi chi c khóa ñư c m ra h t như m t qu bom ñ t ch
ñ h n gi . Ngay sau ñó, ôngñư c g i lên phòng c a ban giám hi u. Ban ñ u, ông nghĩ
có l là vì ông v a m i ñ t gi i nh t toán h c c p trư ng. Tuy nhiên, s th t là ông ph i
g p c nh sát. Th y hi u trư ngñãñư c thông báo ngay sau khi c nh sát phát hi n ra thi t
b ñó và ông nàyñã dũng c m ôm ch t “qu bom” ñó ch y ra sân bóng và g “kíp n ”.
Woz ñã c g ng nhưng không th nh n cư i khi nghe th y ñi u ñó. Cu i cùng, ông b ñưa
ñ n trung tâm giáo dư ng tr v thành niên và ñó m t ñêm. ðó th t s làm t tr i
nghi m khôngth nào quên. T i ñây, ôngñã d ynh ng“ngư i b n ñ ng c nh ng ” c a
mình cách c t dây ñi n d n ñ n nh ng chi c qu t tr n và n i chúng v i các song s t
khi n cho nh ng ai ch m vào s b gi t.
Vi c nh ng ñ a tr khác ñã há h c mi ng vì kinh ng c dư ng như là m t “huy hi u vinh
d ”v i Woz. ông c m th y t hào vì mình làm t k sư ph n c ng, ñ ng nghĩav i vi c
hành ñ ng gây s c cho m i ngư i dư ngnhư di n ranhư cơm b a.M t l n, Woz ñã phát
minh ram t trò chơi “con quay”, và b n ngư i chơi ñ t ngón tay cái c a h vào cùng m t
ñi m. N u ai ñ bóng rơi thì s b ñi n gi t. Và ông ghi nh n r ng “V i nh ng gã làm
ph n c ng thì trò này ch là chuy n nh , nhưng m y gã thi t k ph n m m ñúng là nh ng
„con gà‟”.
Trong su t năm cu i trung h c, Woz cũng ñi làm bán th i gian Sylvania và l n ñ u tiên
trong ñ i ông có cơ h i làm vi c v i máy vi tính. Ông t h c ngôn ng l p trình biên d ch
FORTRAN t m t cu n sách vàñ c quy n gi i thi u v h u h t các h th ng v n hành
ñang có t i th i ñi m ñó, b t ñ u v i thi t b ñi n t PDP-8. Sau ñó ông nghiên c u các
thông s k thu t c a nh ng b vi m ch {microchip) m i nh t lúc ñó và c g ng thi t k
l i nh ng chi c máy vi tính b ng cách s d ng nh ng linh ki n m i hơn. Thách th c
ôngt ñ t ra cho mình là tái t o l i nh ng thi t k trên v i vi c s d ng s linh ki n ít
nh t có th . M i ñêm, ông l i c g ng nâng c p b n v c a mình t t hơn so v i b n ñêm
trư c. Và khi k t thúc năm h c cu i, ông ñã tr thành chuyên gia ñi n t nhưng ông chưa
bao gi k cho nh ng ngư i b n c a mình, ông nói “Th i ñi m ñó, tôi ñã có th thi t k
ñư c nh ng chi c máy vi tính v i s chip b ng m t n a so v i con s mà m t công ty
chuyên nghi p s d ng trong các thi t k c a h . Nhưng t t nhiên, nó m i ch là trên
gi y”. Nói cho cùng, nh ng c u m cô chiêu l a tu i mư i b y y r i cũng d dàng tìm
ñư c ni m vui thú c a chính mình b ng trăm ngàn cách khác nhau.
Vào m t bu i cu i tu n c a kỳ ngh L t ơn năm cu i trung h c, Woz ñã t i thăm ñ i
h c Colorado. Trư ngñóng c a vào d p ngh l nhưng ông v n tìm ñư cm t sinh viên k
thu t và nh ngư i ñó ñưa mình ñi thăm phòng thí nghi m ñây. ông năn n cha cho theo
h c t i ñây m c dù h c phí trái tuy n (ngoài ñ a ph n bangnơi mình sinh s ng) r t cao và
gia ñình ông khôngd kham ñư c. H ñành ph i th a thu n r ng: Ông s ñư c cho theo
h c t i ñây như ông mu n nhưng ch trong m t năm r i sau ñó ph i chuy n v trư ng
công De Anza theo ñúng tuy n. Sau khi chuy n t i Colorado vào kỳ nh p h c mùa thu
năm 1969, Woz l i dành quá nhi u th i gian vào nh ng trò ngh ch ng m vô b (ví như
vi c t o ra hàng lo t t p tin v i n i dung ch i b i Nixon “Fuck Nixon”). ðó là lý do ông
b ñánh trư t hai l n trongth i gian h c t i ñây và ñư c chuy n sang giai ño n qu n ch
và th thách. Không ch d ng l i ñó, ông còn l p ra m t chương trình tính toán dãy s
Fibonacci(^) khi n cho các máy tính c a trư ng g n như b “thiêu cháy” vì th trư ng ñã
b t ông ph i hoàn tr cho nh ng thi t h i gây ra. T t c nh ng “s c ” trên ñã giúp ông
www.Beenvn.com
www.Beenvn.com - download sach mien phi 30
gi ñúng th a thu n v i cha m mình và chuy n sang theo h c trư ng De Anza.
Sau m t năm h c khá d th De Anza, Woz dùng th i gian r nh c a mình ñ ki m ti n.
Ông vào làm vi c t i m t công ty s n xu t máy tính cho C c qu n lýphương ti n mô tô
California và m t ñ ng nghi p ñã có m t l i ñ ngh khá thú v , ñó là ông ta s cung c p
m t s con chip không dùng ñ n ñ Woz ch t o ra m t trong s nh ng chi c máy vi tính
mà ông ñã nghiên c u và phác th o trên gi y. Wozniak quy t ñ nh s d ng càng ít chip
càng t t v a như là m t s th thách v i chính mình v a vì ông không mu n l i d ng s
hào phóng c a ngư i b n ñ ng nghi p.
Ph n l n công vi c c a Woz ñư c th c hi n t i nhà ñ xe c a m t ngư i b n g n nhà tên
là Bill Fernandez, ngư i v n ñang h c trung h c t i trư ng Homestead. ð c ng c thêm
quy t tâm, h u ng r t nhi u soda kem Cragmont, t ñ p xe xu ng Sunnyvale Safeway
ñ tr l i chai, nh n l i ti n ñ t c c và mua ti p. Woz nói thêm r ng “ðó cũng là lý do vì
sao chúng tôi g i chúng là nh ng chi c „máy vi tính Soda kem‟, v cơ b n nó là m t
chi c máy tính có kh năng nhân nh ng con s ñư c nh p vào thông qua m t t p các
công t c và hi n th k t qu dư i d ng mã nh phân b ng nh ng bóng ñèn nh .
Khi công vi c hoàn thành, Fernandez nói v i Wozniak r ng ông nên g p m t ngư i ñ ng
môn c a Fernandez trư ng trung h c Homestead. “C u y tên là Steve, cũng thích th c
hi n nh ng trò ngh ch ng m như c u và cũngñam mê ch t onh ng thi t b ñi n t như
c u”. ðó có th ñư c coi là cu c g p g ñ nh m nh trong m t nhà ñ xe thung lũng
Silicon, gi ng như cu c g p g gi a Hewlett và Packards trư c ñó ba mươi hai năm.
Woz k r ng “Jobs và tôi ng i v a hè trư c nhà c a Bill r t lâu ch ñ tán phét, ch y u
là v nh ng trò ngh ch ng m c a hai ñ a và v nh ng thi t k ñi n t mà chúng tôi ñã
sáng t o ra. Chúng tôi có r t nhi u ñi m chung. Thư ng thì, h u như tôi không th gi i
thích cho m i ngư i v nh ng thi t k c a mình nhưng v i Jobs ngư c l i, c u y hi u nó
ngayt c kh c. Và tôi thích c u y. C u y là m t ngư i “kh ng khiu” nhưng r t d o dai
và tràn ñ y năng lư ng”. Còn Jobs thì nh n ñ nh v ngư i b n c a mình như sau: “Woz
là ngư i ñ u tiên trong s nh ng ngư i tôi t ng g p hi u bi t v ñi n t nhi u hơn tôi.
Tôi thích anh y ngay l p t c. Trông tôi già d n hơn tu i m t chút, còn anh y l i tr con
hơn tu i m t chút, vì v y, gi a chúng tôi h u như không có s chênh l ch l n. Woz r t
thông minh nhưng v m t tâm lý tình c m, anh y ch như b ng tu i tôi”.
Bên c nh s thích v máy tính, chúng tôi còn có ñi m chung là ni m ñam mê âm nh c.
“ðó là quãng th i gian tuy t v i cho tình yêu âm nh c, gi ng như b n ñang s ng trong
th i ñ i khi mà Beethoven và Mozart còn s ng. Th t s , m i ngư i thư ng có nh ng so
sánh h i tư ng như v y. ðương nhiên, Woz và tôi cũng chìm ñ m trong ñó”. Jobs nh
l i. C th là Stephen ñã khơi d y trong Jobs v m t th i hoàng kim c a Bob Dylan.
“Chúng tôi ñã tìm ki m ngư i g i b n tin v Bob Dylan Santa Cruz. Dylan ghi âm t t
c nh ng bu i bi u di n c a mình nhưng nh ng ngư i làm vi c cho ông l i thi u c n
tr ng vì th nên r t nhanh chóng, nh ng cu n băng này ñư c sao chép l u và lan tràn
kh p nơi. Và dĩ nhiên là anh chàng vi t b n tin kia có t t c chúng,” Jobs nói.
Vi c săn lùng nh ng cu n băng c a Dylan không lâu ñã tr thành m t phi v c ng tác
c a c hai. “Hai chúng tôi s n sàng rong ru i qua San Joe và Berkely, dò h i v nh ng
b n thu l u chương trình c a Dylan và thu lư m chúng. Chúng tôi mua nh ng quy n
nh c có l i bài hát c a Dylan và l m nh m t i t n ñêm khuya. Ngôn t trong nh ng bài
hát c a Dylan có kh năng tác ñ ng m nh t i suy nghĩ sáng t o c a con ngư i”, Woz nói
v i tôi. Và Jobs ti p l i, “Tôi có hơn m t trăm gi thu âm âm nh c c a Dylan, có c t ng
bu i di n trong các chuy n lưu di n ‟65 và ‟66”(4)
. C hai ngư i h ñ u ch n mua
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs
Tiểu sử steve jobs

More Related Content

More from khosachdientu2015

Vị giám đốc một phút và xây dựng nhóm làm việc hiệu quả ken planchard dona...
Vị giám đốc một phút và xây dựng nhóm làm việc hiệu quả   ken planchard  dona...Vị giám đốc một phút và xây dựng nhóm làm việc hiệu quả   ken planchard  dona...
Vị giám đốc một phút và xây dựng nhóm làm việc hiệu quả ken planchard dona...khosachdientu2015
 
Vị giám đốc một phút và xây dựng nhóm làm việc hiệu quả ken planchard, dona...
Vị giám đốc một phút và xây dựng nhóm làm việc hiệu quả   ken planchard, dona...Vị giám đốc một phút và xây dựng nhóm làm việc hiệu quả   ken planchard, dona...
Vị giám đốc một phút và xây dựng nhóm làm việc hiệu quả ken planchard, dona...khosachdientu2015
 
Uoc mo cua ban nhat dinh thanh hien thuc
Uoc mo cua ban nhat dinh thanh hien thucUoc mo cua ban nhat dinh thanh hien thuc
Uoc mo cua ban nhat dinh thanh hien thuckhosachdientu2015
 
Tu hai tay trang thanh trieu phu
Tu hai tay trang thanh trieu phuTu hai tay trang thanh trieu phu
Tu hai tay trang thanh trieu phukhosachdientu2015
 
Yukichi fukuzawa-tinh-than-doanh-nghiep-cua-nuoc-nhat-hien-dai
Yukichi fukuzawa-tinh-than-doanh-nghiep-cua-nuoc-nhat-hien-daiYukichi fukuzawa-tinh-than-doanh-nghiep-cua-nuoc-nhat-hien-dai
Yukichi fukuzawa-tinh-than-doanh-nghiep-cua-nuoc-nhat-hien-daikhosachdientu2015
 
Xay dung nhom lam viec hieu qua
Xay dung nhom lam viec hieu quaXay dung nhom lam viec hieu qua
Xay dung nhom lam viec hieu quakhosachdientu2015
 
Walmart siêu thị bán lẻ
Walmart   siêu thị bán lẻWalmart   siêu thị bán lẻ
Walmart siêu thị bán lẻkhosachdientu2015
 
Vượt qua thử thách cuộc sống
Vượt qua thử thách cuộc sốngVượt qua thử thách cuộc sống
Vượt qua thử thách cuộc sốngkhosachdientu2015
 
Vươn đến sự hoàn thiện better than good - zig ziglar
Vươn đến sự hoàn thiện   better than good - zig ziglarVươn đến sự hoàn thiện   better than good - zig ziglar
Vươn đến sự hoàn thiện better than good - zig ziglarkhosachdientu2015
 
Từ tốt đến vĩ đại
Từ tốt đến vĩ đạiTừ tốt đến vĩ đại
Từ tốt đến vĩ đạikhosachdientu2015
 
Tu duy tich cuc tao thanh cong
Tu duy tich cuc tao thanh congTu duy tich cuc tao thanh cong
Tu duy tich cuc tao thanh congkhosachdientu2015
 
Truoc tien hay-pha-bo-nhung-le-thoi-tu-duy-thong-thuong
Truoc tien hay-pha-bo-nhung-le-thoi-tu-duy-thong-thuongTruoc tien hay-pha-bo-nhung-le-thoi-tu-duy-thong-thuong
Truoc tien hay-pha-bo-nhung-le-thoi-tu-duy-thong-thuongkhosachdientu2015
 

More from khosachdientu2015 (20)

Vị giám đốc một phút và xây dựng nhóm làm việc hiệu quả ken planchard dona...
Vị giám đốc một phút và xây dựng nhóm làm việc hiệu quả   ken planchard  dona...Vị giám đốc một phút và xây dựng nhóm làm việc hiệu quả   ken planchard  dona...
Vị giám đốc một phút và xây dựng nhóm làm việc hiệu quả ken planchard dona...
 
Vị giám đốc một phút và xây dựng nhóm làm việc hiệu quả ken planchard, dona...
Vị giám đốc một phút và xây dựng nhóm làm việc hiệu quả   ken planchard, dona...Vị giám đốc một phút và xây dựng nhóm làm việc hiệu quả   ken planchard, dona...
Vị giám đốc một phút và xây dựng nhóm làm việc hiệu quả ken planchard, dona...
 
Uoc mo cua ban nhat dinh thanh hien thuc
Uoc mo cua ban nhat dinh thanh hien thucUoc mo cua ban nhat dinh thanh hien thuc
Uoc mo cua ban nhat dinh thanh hien thuc
 
Tu duy tich cuc dcn 9421
Tu duy tich cuc dcn 9421Tu duy tich cuc dcn 9421
Tu duy tich cuc dcn 9421
 
Tu duy dot pha
Tu duy dot phaTu duy dot pha
Tu duy dot pha
 
Tu hai tay trang thanh trieu phu
Tu hai tay trang thanh trieu phuTu hai tay trang thanh trieu phu
Tu hai tay trang thanh trieu phu
 
Yukichi fukuzawa-tinh-than-doanh-nghiep-cua-nuoc-nhat-hien-dai
Yukichi fukuzawa-tinh-than-doanh-nghiep-cua-nuoc-nhat-hien-daiYukichi fukuzawa-tinh-than-doanh-nghiep-cua-nuoc-nhat-hien-dai
Yukichi fukuzawa-tinh-than-doanh-nghiep-cua-nuoc-nhat-hien-dai
 
Yes or no
Yes or noYes or no
Yes or no
 
Xay dung nhom lam viec hieu qua
Xay dung nhom lam viec hieu quaXay dung nhom lam viec hieu qua
Xay dung nhom lam viec hieu qua
 
Walmart siêu thị bán lẻ
Walmart   siêu thị bán lẻWalmart   siêu thị bán lẻ
Walmart siêu thị bán lẻ
 
Vượt qua thử thách cuộc sống
Vượt qua thử thách cuộc sốngVượt qua thử thách cuộc sống
Vượt qua thử thách cuộc sống
 
Vuon den su hoan thien
Vuon den su hoan thienVuon den su hoan thien
Vuon den su hoan thien
 
Vươn đến sự hoàn thiện better than good - zig ziglar
Vươn đến sự hoàn thiện   better than good - zig ziglarVươn đến sự hoàn thiện   better than good - zig ziglar
Vươn đến sự hoàn thiện better than good - zig ziglar
 
Vi sao ho thanh cong 2
Vi sao ho thanh cong 2Vi sao ho thanh cong 2
Vi sao ho thanh cong 2
 
Từ tốt đến vĩ đại
Từ tốt đến vĩ đạiTừ tốt đến vĩ đại
Từ tốt đến vĩ đại
 
Tu tinh yeu den tinh duc
Tu tinh yeu den tinh ducTu tinh yeu den tinh duc
Tu tinh yeu den tinh duc
 
Tu duy tich cuc tao thanh cong
Tu duy tich cuc tao thanh congTu duy tich cuc tao thanh cong
Tu duy tich cuc tao thanh cong
 
Tư duy tích cực đcn
Tư duy tích cực   đcnTư duy tích cực   đcn
Tư duy tích cực đcn
 
Tu dien danh nhan the gioi
Tu dien danh nhan the gioiTu dien danh nhan the gioi
Tu dien danh nhan the gioi
 
Truoc tien hay-pha-bo-nhung-le-thoi-tu-duy-thong-thuong
Truoc tien hay-pha-bo-nhung-le-thoi-tu-duy-thong-thuongTruoc tien hay-pha-bo-nhung-le-thoi-tu-duy-thong-thuong
Truoc tien hay-pha-bo-nhung-le-thoi-tu-duy-thong-thuong
 

Recently uploaded

catalogue-cap-trung-va-ha-the-ls-vina.pdf
catalogue-cap-trung-va-ha-the-ls-vina.pdfcatalogue-cap-trung-va-ha-the-ls-vina.pdf
catalogue-cap-trung-va-ha-the-ls-vina.pdfOrient Homes
 
Tạp dề là gì? Tổng hợp các kiểu dáng tạp dề xu hướng
Tạp dề là gì? Tổng hợp các kiểu dáng tạp dề xu hướngTạp dề là gì? Tổng hợp các kiểu dáng tạp dề xu hướng
Tạp dề là gì? Tổng hợp các kiểu dáng tạp dề xu hướngMay Ong Vang
 
Catalog ống nước Europipe upvc-ppr2022.pdf
Catalog ống nước Europipe upvc-ppr2022.pdfCatalog ống nước Europipe upvc-ppr2022.pdf
Catalog ống nước Europipe upvc-ppr2022.pdfOrient Homes
 
2020.Catalogue CÁP TR131321313UNG THẾ.pdf
2020.Catalogue CÁP TR131321313UNG THẾ.pdf2020.Catalogue CÁP TR131321313UNG THẾ.pdf
2020.Catalogue CÁP TR131321313UNG THẾ.pdfOrient Homes
 
CATALOG cáp cadivi_1.3.2024_compressed.pdf
CATALOG cáp cadivi_1.3.2024_compressed.pdfCATALOG cáp cadivi_1.3.2024_compressed.pdf
CATALOG cáp cadivi_1.3.2024_compressed.pdfOrient Homes
 
Catalogue cáp điện GOLDCUP 2023(kỹ thuật).pdf
Catalogue cáp điện GOLDCUP 2023(kỹ thuật).pdfCatalogue cáp điện GOLDCUP 2023(kỹ thuật).pdf
Catalogue cáp điện GOLDCUP 2023(kỹ thuật).pdfOrient Homes
 
CATALOGUE ART-DNA 2023-2024-Orient Homes.pdf
CATALOGUE ART-DNA 2023-2024-Orient Homes.pdfCATALOGUE ART-DNA 2023-2024-Orient Homes.pdf
CATALOGUE ART-DNA 2023-2024-Orient Homes.pdfOrient Homes
 
Dây cáp điện Trần Phú Eco - Catalogue 2023.pdf
Dây cáp điện Trần Phú Eco - Catalogue 2023.pdfDây cáp điện Trần Phú Eco - Catalogue 2023.pdf
Dây cáp điện Trần Phú Eco - Catalogue 2023.pdfOrient Homes
 
Catalogue Cadisun CÁP HẠ THẾ (26-09-2020).pdf
Catalogue Cadisun CÁP HẠ THẾ (26-09-2020).pdfCatalogue Cadisun CÁP HẠ THẾ (26-09-2020).pdf
Catalogue Cadisun CÁP HẠ THẾ (26-09-2020).pdfOrient Homes
 
Catalogue-thiet-bi-chieu-sang-DUHAL-2023.pdf
Catalogue-thiet-bi-chieu-sang-DUHAL-2023.pdfCatalogue-thiet-bi-chieu-sang-DUHAL-2023.pdf
Catalogue-thiet-bi-chieu-sang-DUHAL-2023.pdfOrient Homes
 
Catalog Dây cáp điện CADIVI ky thuat.pdf
Catalog Dây cáp điện CADIVI ky thuat.pdfCatalog Dây cáp điện CADIVI ky thuat.pdf
Catalog Dây cáp điện CADIVI ky thuat.pdfOrient Homes
 
CATALOG Đèn, thiết bị điện ASIA LIGHTING 2023.pdf
CATALOG Đèn, thiết bị điện ASIA LIGHTING 2023.pdfCATALOG Đèn, thiết bị điện ASIA LIGHTING 2023.pdf
CATALOG Đèn, thiết bị điện ASIA LIGHTING 2023.pdfOrient Homes
 
CATALOGUE Cáp điện Taya (FR, FPR) 2023.pdf
CATALOGUE Cáp điện Taya (FR, FPR) 2023.pdfCATALOGUE Cáp điện Taya (FR, FPR) 2023.pdf
CATALOGUE Cáp điện Taya (FR, FPR) 2023.pdfOrient Homes
 
Phân tích mô hình PESTEL Coca Cola - Nhóm 4.pptx
Phân tích mô hình PESTEL Coca Cola - Nhóm 4.pptxPhân tích mô hình PESTEL Coca Cola - Nhóm 4.pptx
Phân tích mô hình PESTEL Coca Cola - Nhóm 4.pptxtung2072003
 

Recently uploaded (14)

catalogue-cap-trung-va-ha-the-ls-vina.pdf
catalogue-cap-trung-va-ha-the-ls-vina.pdfcatalogue-cap-trung-va-ha-the-ls-vina.pdf
catalogue-cap-trung-va-ha-the-ls-vina.pdf
 
Tạp dề là gì? Tổng hợp các kiểu dáng tạp dề xu hướng
Tạp dề là gì? Tổng hợp các kiểu dáng tạp dề xu hướngTạp dề là gì? Tổng hợp các kiểu dáng tạp dề xu hướng
Tạp dề là gì? Tổng hợp các kiểu dáng tạp dề xu hướng
 
Catalog ống nước Europipe upvc-ppr2022.pdf
Catalog ống nước Europipe upvc-ppr2022.pdfCatalog ống nước Europipe upvc-ppr2022.pdf
Catalog ống nước Europipe upvc-ppr2022.pdf
 
2020.Catalogue CÁP TR131321313UNG THẾ.pdf
2020.Catalogue CÁP TR131321313UNG THẾ.pdf2020.Catalogue CÁP TR131321313UNG THẾ.pdf
2020.Catalogue CÁP TR131321313UNG THẾ.pdf
 
CATALOG cáp cadivi_1.3.2024_compressed.pdf
CATALOG cáp cadivi_1.3.2024_compressed.pdfCATALOG cáp cadivi_1.3.2024_compressed.pdf
CATALOG cáp cadivi_1.3.2024_compressed.pdf
 
Catalogue cáp điện GOLDCUP 2023(kỹ thuật).pdf
Catalogue cáp điện GOLDCUP 2023(kỹ thuật).pdfCatalogue cáp điện GOLDCUP 2023(kỹ thuật).pdf
Catalogue cáp điện GOLDCUP 2023(kỹ thuật).pdf
 
CATALOGUE ART-DNA 2023-2024-Orient Homes.pdf
CATALOGUE ART-DNA 2023-2024-Orient Homes.pdfCATALOGUE ART-DNA 2023-2024-Orient Homes.pdf
CATALOGUE ART-DNA 2023-2024-Orient Homes.pdf
 
Dây cáp điện Trần Phú Eco - Catalogue 2023.pdf
Dây cáp điện Trần Phú Eco - Catalogue 2023.pdfDây cáp điện Trần Phú Eco - Catalogue 2023.pdf
Dây cáp điện Trần Phú Eco - Catalogue 2023.pdf
 
Catalogue Cadisun CÁP HẠ THẾ (26-09-2020).pdf
Catalogue Cadisun CÁP HẠ THẾ (26-09-2020).pdfCatalogue Cadisun CÁP HẠ THẾ (26-09-2020).pdf
Catalogue Cadisun CÁP HẠ THẾ (26-09-2020).pdf
 
Catalogue-thiet-bi-chieu-sang-DUHAL-2023.pdf
Catalogue-thiet-bi-chieu-sang-DUHAL-2023.pdfCatalogue-thiet-bi-chieu-sang-DUHAL-2023.pdf
Catalogue-thiet-bi-chieu-sang-DUHAL-2023.pdf
 
Catalog Dây cáp điện CADIVI ky thuat.pdf
Catalog Dây cáp điện CADIVI ky thuat.pdfCatalog Dây cáp điện CADIVI ky thuat.pdf
Catalog Dây cáp điện CADIVI ky thuat.pdf
 
CATALOG Đèn, thiết bị điện ASIA LIGHTING 2023.pdf
CATALOG Đèn, thiết bị điện ASIA LIGHTING 2023.pdfCATALOG Đèn, thiết bị điện ASIA LIGHTING 2023.pdf
CATALOG Đèn, thiết bị điện ASIA LIGHTING 2023.pdf
 
CATALOGUE Cáp điện Taya (FR, FPR) 2023.pdf
CATALOGUE Cáp điện Taya (FR, FPR) 2023.pdfCATALOGUE Cáp điện Taya (FR, FPR) 2023.pdf
CATALOGUE Cáp điện Taya (FR, FPR) 2023.pdf
 
Phân tích mô hình PESTEL Coca Cola - Nhóm 4.pptx
Phân tích mô hình PESTEL Coca Cola - Nhóm 4.pptxPhân tích mô hình PESTEL Coca Cola - Nhóm 4.pptx
Phân tích mô hình PESTEL Coca Cola - Nhóm 4.pptx
 

Tiểu sử steve jobs

  • 1. www.Beenvn.com www.Beenvn.com - download sach mien phi 1 P ðÂY LÀ CU N TI U S ð C NH T VÔ NH V STEVE JOBS – TRÍCH L I TÁC GI CU N TI U S BÁN CH Y NH T V BELAMIN FRANKLIN VÀ ALBERT EINSTEIN. D a trên hơn 40 cu c ph ng v n tr c ti p Steve Jobs, cùng v i m t s bu i trò chuy n v i hơn 100 thành viên gia ñình, b n bè, các ñ i tác, ñ i th c nh tranh và các ñ ng nghi p c a Jobs trong su t hai năm qua, Walter Isaacson ñã vi t nên m t câu chuy n mê ho c lòng ngư i v m t cu cñ i ñ y p nh ng thăng tr m, v m t cá tính l p d ñ y s c mê ho c c am t doanh nhân sáng t o v i khát khao vươn t i s hoàn m , và v công cu c cách m ng hóa d d i sáu ngành công nghi p: máy tính cá nhân, ñi n nh ho t h a, âm nh c, ñi n tho i, máy tính b ng và xu t b n ñi n t . Trong lúc nư c M ñang tìm cách duy trì l i th c nh tranh sáng ch , Jobs n i lên như m t bi u tư ng t i cao cho tài sáng ch cũng như óc sáng t o ñ y tính v n d ng. Jobs bi t, ñ t o nên m t giá tr ñích th c trong th k XXI này không có gì khác ngoài s k t n i s c sáng t o v i công ngh , ông ñã xây d ng nên m t công ty nơi nh ng dòng ch y c a óc sáng t o ñư c k t h p v i s ñiêu luy n tuy t v i c a k thu t.
  • 2. www.Beenvn.com www.Beenvn.com - download sach mien phi 2 M c dù Jobs h p tác v i chúng tôi trong vi c cho ra ñ i cu n sách này nhưng ông không ñòi h i quy n ki m soát cũng như h n ch nh ng thông tin ñưa ra, th m chí là quy n ñư c ñ c trư c khi cu n sách xu t b n. Ông cũng luôn khuy n khích ngư i thân quen hãy nói m t cách thành th t. Và Jobs luôn cư x m t cách th ng th n, ñôi khi là tàn nh n ñ i v i c ñ ng nghi p và ñ i th . H ñã chia s cái nhìn chân th c v nh ng ñam mê, s hoàn m , s c u toàn, tính ngh thu t, n i ám nh, s kh t khe trong cách ñi u hành ñã hình thành lên phong cách kinh doanh ñ c ñáo Jobs và k t qu ñã t o ra nh ng dòng s n ph m ñ y tính ñ t phá. V i tính gàn d c a mình, Jobs có th d n ép nh ng ngư i xung quanh khi n h n i gi n và tuy t v ng. Nhưng cá tính và nh ng s n ph m c a ông thì l i liên quan m t thi t v i nhau, ñó cũng là xu hư ng mà ph n m m và ph n c ng c a Apple hư ng ñ n, như là m t ph n c a m t th th ng nh t. Câu chuy n c a ông là nh ng bài h c có tính truy n bá và răn d y v s ñ i m i, vai trò, ñư ng l i lãnh ñ o, và các giá tr . Walter Isaacson, CEO c a Vi n Aspen, t ng là ch t ch c a M ng tin t c truy n hình cáp (CNN) và T ng biên t p c a t p chí Time. Ông là tác gi c a cu n "Einstein: His Life and Universe'' (Ti u s Einstein: Cu c ñ i và vũ tr ), "Benjamin Franklin: An American Life" (Benjamin Franklin - m t cu c ñ i M ), và "Kissinger: A Biographỳ" (Ti u s Kissinger) và ông cũng cùng v i Evan Thomas vi t cu n "The Wise Men: Six Friends and the World They Made" (T m d ch: Sáu ngư i b n và th gi i h t o nên). Hi n ông ñang s ng cùng v Washington, D.C. Nh ng con ngư i có ñ ñiên khùng ñ nghĩ r ng h có th thay ñ i th gi i là nh ng ngư i dám làm ñ n cùng. “Nghĩ khác” (Think different) - chi n d ch thương m i c a Apple, 1997 M C L C Các nhân v t Gi i thi u v cu n sách CHƢƠNG 1 Th i niên thi u: B b rơi và ñư c l a ch n. CHƢƠNG 2 C p ñôi khác thư ng: Hai ngư i cùng tên “Steve” CHƢƠNG 3 B gi a ch ng: B t ñ u và ñi u ch nh CHƢƠNG 4 Atari và n ð : Thi n và ngh thu t thi t k trò chơi CHƢƠNG 5 Apple I: Thành l p. Kh i ñ u. Ho t ñ ng CHƢƠNG 6 Apple II: Kh i ñ u k nguyên m i CHƢƠNG 7 Chrisann và Lisa: ông y là ngư i b b rơi. CHƢƠNG 8 Xerox và Lisa: Giao di n ngư i dùng ñ h a CHƢƠNG 9 C ph n hóa: Ngư i ñàn ông c a s giàu có và n i ti ng CHƢƠNG 10 Mac ra ñ i: M t cu c cách m ng v công ngh CHƢƠNG 11 Bóp méo s th t: Nh ng nguyên t c không gi ng ai c a Jobs CHƢƠNG
  • 3. www.Beenvn.com www.Beenvn.com - download sach mien phi 3 12 Thi t k : Nhà thi t k ñích th c là ngư i hư ng t i s ñơn gi n và tinh t CHƢƠNG 13 Sáng t o ra Mac: Hành trình ñư c tr công x ng ñáng CHƢƠNG 14 Sculley: Cu c th thách Pepsi CHƢƠNG 15 B t ñ u: v t lõm vũ tr CHƢƠNG 16 Gates và Jobs: Khi các qu ñ o giao nhau CHƢƠNG 17 Icarus CHƢƠNG 18 NeXT CHƢƠNG 19 Pixar: ði m giao thoa gi a công ngh và ngh thu t CHƢƠNG 20 Như bao ngư i ñàn ông khác CHƢƠNG 21 Ngư i ñàn ông c a gia ñình CHƢƠNG 22 Toy story - Câu chuy n ñ chơi CHƢƠNG 23 L n th hai xu t hi n CHƢƠNG 24 S khôi ph c - K th t b i cu i cùng cũng th ng CHƢƠNG 25 Think Different - Jobs trên cương v là m t iCEO CHƢƠNG 26 Nh ng nguyên t c trong thi t k CHƢƠNG 27 iMAC CHƢƠNG 28 CEO: v n “ñiên khùng” sau t ng ñ y năm CHƢƠNG 29 H th ng Apple Stores CHƢƠNG 30 T iTunes ñ n iPod CHƢƠNG 31 iTunes store CHƢƠNG 32 Music Man CHƢƠNG 33 Pixar - Nh ng ngư i b n và k ñ i ñ u CHƢƠNG 34 Th h Macs ñ u th k XXI CHƢƠNG 35 Vòng 1: Memento Mori CHƢƠNG 36 iPhone - S k t h p gi a ba dòng s n ph m mang tính ñ t phá trong m t thi t b CHƢƠNG 37 Vòng 2: B nh ung thư tái phát CHƢƠNG 38 iPad - Bư c ñ u c a k nguyên h u PC CHƢƠNG 39 Cu c chi n m i CHƢƠNG 40 The Cloud, the spaceship và hơn n a CHƢƠNG 41 Vòng 3: Cu c chi n tranh t i tranh sáng CHƢƠNG 42 S th a k : Thiên ñư ng sáng l n c a phát minh CÁC NHÂN V T AL ALCON. K sư trư ng Atari, ngư i ñã thi t k Pong và thuê Jobs. GIL AMELIO. Tr thành CEO c a Apple năm 1996, ñã mua NeXT và ñưa Jobs quay l i. BILL ATKINSON. Nhân viên c a Apple th i kỳ m i thành l p, phát tri n ñ h a cho máy Macintosh. CHRISANN BRENNAN. B n gái c a Jobs th i trung h c trư ng Homestead High, m ñ c a Lisa Brennan-Jobs. USA BRENNAN-JOBS. Con gái c a Jobs và Chrisann Brennan, sinh năm 1978, là m t nhà văn ñang s ng New York. NOLAN BUSHNELL. Ngư i sáng l p Atari và là bi u m u kinh doanh ñ i v i Jobs. BILL CAMPBELL. Giám ñ c Marketing c a Apple trong th i gian Jobs t i nhi m, là thành viên trong ban qu n tr và ñư c tín nhi m khi Jobs tr l i năm 1997. EDWIN CATMULL. Ngư i ñ ng sáng l p Pixar và sau này tr thành giám ñ c Disney. KOBUN CHINO. M t Thi n sư phái Tào ð ng tông (Soõtoõ) California, th y d y tâm linh cho Jobs.
  • 4. www.Beenvn.com www.Beenvn.com - download sach mien phi 4 LEE CLOW. Phù th y qu ng cáo ñã t o nên chương trình qu ng cáo mang tên “1984” c a Apple và làm vi c v i Jobs trong ba th p niên. DEBORAH “DEBI” COLEMAN. Qu n lý nhóm Mac và sau này ti p qu n ñi u hành s n xu t c a Apple. TIM COOK. Giám ñ c ñi u hành ho t ñ ng, m t ngư i bình tĩnh, ñi m ñ m ñư c Jobs thuê năm 1998, ti p qu n v trí CEO sau Jobs vào tháng 8 năm 2011 EDDY CUE. Giám ñ c d ch v Internet t i Apple, cánh tayñ c l c c a Jobs trong vi c gi i quy t nh ng v n ñ n i b . ANDREA “ANDY” CUNNINGHAM. Nhà báo c a hãng Regis McKenna ñã giúp ñ Apple trong th i kỳ ñ u Macintosh. MICHAEL EISNER. V giám ñ c ñi u hành c ng nh c c a Disney, ñã t ng có ý ñ nh mua l i Pixar nhưng sau ñó mâu thu n v i Jobs. LARRY ELLISON. CEO c a Oracle, b n c a Jobs. TOMY FADELL. M t k sư ph n c ng ñưa ra sáng ki n phát tri n iPod năm 2001. SCOTT FORSTALL. Giám ñ c ph m m m cho thi t b di ñ ng c a Apple. ROBERT FRIEDLAND. Sau khi t t nghi p ñ i h c Reed, ông làm ch c a m t nông trang tr ng táo và là m t ngư i nghiên c u ñ o Ph t, ngư i có nh hư ng nh t ñ nh t i Jobs, sau nàyñi u hành m t công ty khai khác m . JEAN-LOUIS GASSÉE. Giám ñ c c a Apple Pháp, ti p qu n b ph n Macintosh khi Jobs r i ñi năm 1985. BILL GATES. M t doanh nhân thành ñ t trong lĩnh v c máy tính, sinh năm 1955. ANDY HERTFELD. M t k sư ph n m m vui tính, thân thi n và làñ ngs c a Jobs trong nhóm Mac th i kỳñ u. JOANNA HOFFMAN. Thành viên nhóm Mac th i kỳñ u, có tinh th n ch ng ñ i Jobs. ELIZABETH HOLMES. B n gái c a Daniel Kottke Reed và là nhân viên c a Apple th i kỳ ñ u. ROD HOLT. M t ngư i theo ch nghĩa Marx ñư c Jobs thuê năm 1976 làm k sư ñi n t cho Apple II. ROBERT IGER. K nhi m Eisner tr thành CEO c a Disney năm 2005 JONATHAN “JONY” IVE. Giám ñ c thi t k c a Apple, v a là ñ ngs v a là c v n c a Jobs. ABDULFATTAH “JOHN” JANDALI. Nghiên c u sinh ngư i Xy-ri Wisconsin, là chañ c a Jobs và Mona Simpson, sau này làm qu n lý th c ph m và nư c gi i khát t i các sòng b c Boomtown g n Reno. CLARA HAGOPIAN JOBS. Con gái m t ngư i Armenia nh p cư, l y Paul Jobs năm 1946. H nh n Jobs làm con nuôi t khi m i l t lòng năm 1955. ERIN JOBS. Con th c a Laurene Powel và Steve Jobs. EVE JOBS. Con út c a Laurene và Steve PATTY JOBS. ðư c Paul và Clara Jobs nh n nuôi hai năm sau khi h nh n nuôi Steve. PAUL REINHOLD JOBS. Nhân viên l c lư ng C nh sát bi n ngư i Wisconsin, cùng v i v Clara nh n Steve làm con nuôi năm 1955. REEDS JOBS. Con c c a Steve Jobs và Laurene Powell. RON JOHNSON. ðư c Jobs thuê năm 2000 ñ phát tri n h th ng c a hàng bán l c a Apple. JEFFREY KATZENBERG. Giám ñ c xư ng phim c a Disney, ñ ng ñ v i Eisner và t ch c năm 1994 ñ ñ ng sáng l p nên hãng DreamWorks SKG. DANIEL KOTTKE. B n thân nh t c a Jobs Reed, cùng hành hương ñ n n ð , là nhân viên th i kỳñ u c a Apple.
  • 5. www.Beenvn.com www.Beenvn.com - download sach mien phi 5 JOHN LASSETER. ð ng sáng l p và giám ñ c sáng t o Pixar. DAN’L LEWIN. Giám ñ c Marketing cùng v i Jobs Apple và sau ñó là NeXT. MIKE MARKKULA. Nhà ñ u tư l n ñ u tiên c a Apple và là ch t ch h i ñ ng qu n tr , có vai trò như là m t ngư i cha c a Jobs. REGIS MCKENNA. M t chuyên gia qu ng cáo, là ngư i hư ng d n Jobs th i kỳñ u và ti p t c là m t c v n tin c y. MIKE MURRAY. Giám ñ c ti p th th i kỳñ u c a Macintosh. PAUL OTELLINI. CEO c a Intel, ngư i ñã giúp chuy n Macintosh sang s d ng vi m ch c a Intel nhưng không tham gia vào vi c kinh doanh iPhone. LAURENE POWELL. M t ngư i hi u bi t và vui tính, t t nghi p ñ i h c Penn, t ng làm cho hãng Goldman Sachs và sau ñó là ñ i h c kinh doanh Stanford, l y Steve Jobs năm 1991. GEORGE RILEY. M t ngư i Memphis, v a là b n v a là lu t sư c a Jobs. AUTHOR ROCK. Nhà ñ u tư công ngh huy n tho i, là thành viên h i ñ ng qu n tr th i kỳñ u c a Apple, gi ng như cha c a Jobs. JONATHAN “RUBY” RUBINSTEIN. ð ng nghi p v i Jobs NeXT, là k sư trư ng b ph n ph n c ng c a Apple năm 1997. MIKE SCOTT. ðư c Markkula ñưa v làm ch t ch c a Apple năm 1977 ñ qu n lý Jobs. JOHN SCULLEY. Giám ñ c ñi u hành c a Pepsi, ñư c Jobs thuê làm CEO cho Apple năm 1983, mâu thu n và sa th i Jobs năm 1985. JOANNE SCHIEBLE JANDALI SIMPSON. Ngư i Wiscosin, là m ñ c a Steve Jobs (ngư i ñãñư c cho ñi làm con nuôi) và Mona Simpson (bà t tay nuôi d y). MONA SIMPSON. Em gái ru t c a Jobs; năm 1986, h m i phát hi n ra có m i liên h ru t th t và tr nên thân thi t. Bà ñã vi t ti u thuy t d a trên nguyên m u c a m mình, bà Joanne (Anywhere but Here), c a Jobs và con gái Lisa (A Regular Guy), cCia ngư i cha Abdulfattah Jandali (The Lost Father). ALVY RAY SMITH. Ngư i ñ ng sáng l p Pixar, t ng có mâu thu n v i Jobs. BURRELL SMITH. M t l p trình viên sáng t o g p khó khăn trong nhóm Mac, b ch ng tâm th n phân li t hành h trong su t nh ng năm 1990. AVADIS "AVIE" TEVANIAN. Làm vi c v i Jobs và Rubinstein t i NeXT, tr thành k sư trư ng b ph n ph n m m c a Apple vào năm 1997. JAMES VINCENT. M t ngư i hâm m nh c Brit, ñ i tác tr tu i ñư c thuê làm vi c cùng v i Lee Clow và Duncan Milner t i b ph n qu ng cáo c a Apple. RON WAYNE. G p Jobs Atari, ñã tr thành ñ i tác ñ u tiên v i Jobs và Wozniak Apple th i kỳ ñ u, nhưng ñã d i d t quy t ñ nh t b c ph n c a mình. STEPHEN WOZNIAK. M t ngư i say mê công ngh ñi n t , s ng Homestead High; Jobs ñã phát hi n ra cách ñóng gói và ti p th các b ng m ch tuy t v i và tr thành ñ i tác c a ông trong vi c thành l p Apple. L I GI I THI U Cu n sách này ra ñ i như th nào? ð u mùa hè năm 2004, tôi nh n ñư c m t cu c g i t Steve Jobs. Jobs ch liên l c v i tôi khi có vi c c n trong nhi u năm qua, và có lúc tôi b ông kh ngb ñi n tho i, ñ c bi t là khi chu n b ra m t m t s n ph m m i và mu n nó n m ngay trên trang bìa c a t p chí Time ho c trình chi u trên CNN, nơi tôi làm vi c. Nhưng gi tôi không ch ng còn làm c hai nơi ñó n a và cũng không nghe tin v ông nhi u. Chúng tôi ñã trao ñ i qua v h c vi n Aspen, nơi tôi m i vào làm lúc ñó, và tôi ñã m i ông ñ n phát bi u t i tr i hè c a
  • 6. www.Beenvn.com www.Beenvn.com - download sach mien phi 6 chúng tôi Colorado, ông vui v nh n l i ñ n tham d nhưng s không lên phát bi u, thay vào ñó chúng tôi s nói chuy n trong khi ñi d o. ði u ñó dư ng như khá v t vãnh. Tôi ñã không h bi t r ng ñi d o là s thích c a Jobs khi mu n nói chuy n m t cách nghiêm túc. Hóa ra ông mu n tôi vi t m t cu n ti u s v mình. Trư c ñó tôi ñã xu t b n cu n t truy n v Benjamin Franklin và ñang vi t m t cu n n a v Albert Einstein, sau khi nghe l i ñ ngh c a Jobs, tho t ñ u tôi khá ng c nhiên, tôi n a ñùa n a th t h i li u có ph i Jobs t th y mình làs k th a t nhiên m t cách có th t . Vì nghĩ r ng ông v n ñang quá b n r n v i s nghi p, cũng như còn nhi u khó khăn ph i ñ i m t nên tôi ñã t ch i. "Không ph i lúc này", tôi nói. “Có th là m t ho c hai ch c năm n a, khi ông v hưu”. Tôi quen ôngt năm 1984, khi ôngñ n Manhattan ñ ăn trưa cùngv i nh ng biên t p viên c a t p chí Time và nhân ti n gi i thi u luôn chi c máy Macintosh (Mac) m i c a mình. Th m chí lúc ñó ông ñã n i nóng, và t n công m t phóng viên c a t p chí Time vì ñã làm ông t n thương b ng m t câu chuy n quá l . Nhưng sau này khi có cơ h i nói chuy n v i Jobs, tôi th y mình b cu n hút, gi ng như bao ngư i khác trong nhi u năm qua, b i s h p d n tuy t v i toát lên t con ngư i ông. Chúng tôi gi liên l c, k c khi ông không còn làm Apple n a. Khi có m t cái gì ñó mu n khoe, ví d như m t chi c máy tính c a NeXT hay m t b phim c a Pixar, ông ñ u chia s v i tôi nh ngñi u tuy t v i ñó. Ôngm i tôi ñ n m t nhà hàng sushi H Manhattan và nói v i tôi r ng b t c nh ng gì ông ñang ñưa ra th trư ng ñ u là nh ng th t t nh t mà ông ñã t o ra. Tôi thích ông ñi m này. Khi Jobs tr l i cương v ñi u hành Apple, chúng tôi ñã ñưa ông lên trang bìa c a t p chí Time, ngay sau ñó, ông b t ñ u ñưa ra nh ng ý tư ng c a mình v m t lo t nh ng ngư i có nh hư ng nh t th k mà chúng tôi ñang th c hi n. Jobs ñã ti n hành chi n d ch “Think Different (Nghĩ khác), ñ ng th i ñưa ra nh ng b c nh tiêu bi u c a m t s nhân v t mà chúng tôi ñang cân nh c, ông nh n th ynh ngn l c trong vi c ñánh giá t m nh hư ng mang tính l ch s làm t ñi u vô cùng lôi cu n và h p d n. K t sau khi l ng tránh l i ñ ngh vi t m t cu n ti u s v ông, tôi liên t c nh n ñư c tin t ông. Có l n tôi vi t thư ñi n t ñ xác minh ñi u mà con gái tôi nói, con bé nói logo c a Apple làñ tư ng nh ñ n Alan Turing, ngư i tiên phong trong công ngh máy tính c a Anh, ngư i ñã gi i mã các kýt dùng trong th i kỳ n i chi n c a ð c và t t b ng cách c n m t qu táo có t m xyanua. ông tr l i r ng ông cũng mong là mình nghĩ ñư cñi u ñó nhưng không ph i. Câu chuy n ñó ñã kh i ñ u cho m t cu c trao ñ i v l ch s th i kỳñ u c a Apple, d n d n tôi th y mình h ng thú v i vi c thu th p thông tin v ñ tài này, ñó cũng là lúc tôi quy t ñ nh vi t m t cu n sách d a trên ýtư ng như v y. Khi cu n ti u s v Albert Einstein c a tôi ra ñ i, ông ñã ñ n bu i ra m t cu n sách Pato Alto và kéo tôi ra m t ch ñ ñ ngh , m t l n n a kh ng ñ nh r ng ông s là m t ch ñ ñáng giá. S kiên trì c a Jobs khi n tôi b i r i. Tôi bi t ông là ngư i khá kín ti ngv các v nñ riêng tư và tôi cũng không có lý do gì ñ tin r ng ông y ñã t ng ñ c b t kỳ m t cu n sách nào c a tôi. “Có th m t ngày nào ñó,” tôi nói thêm. Tuy nhiên, năm 2009, Laurene Powell, v c a Jobs ñã th ng th n nói v i tôi: “N u ông ñ nh vi t m t cu n sách v Steve, ông nên làm ngay bây gi ñi”, ông v a tr i qua l n x tr th hai. Tôi ñã thú nh n v i bà r ng l n ñ u tiên khi Jobs nói v i tôi, tôi không h bi t ông b b nh. “H u như chưa ai bi t ñi u này”, bà y nói. “ông y ch cho tôi bi t tin ñó trư c khi chu n b lên bàn ph u thu t ung thư, và cho ñ n gi ông y v n gi bí m t,” bà gi i thích.
  • 7. www.Beenvn.com www.Beenvn.com - download sach mien phi 7 Ngay sau ñó tôi ñã quy t ñ nh vi t cu n sách này. Jobs làm tôi ng c nhiên b ng cách s n sàng ch p nh n không ki m soát quá trình vi t và th m chí khôngñ c trư c khi sách xu t b n. “Nó là cu n sách c a anh”, Jobs nói, “Tôi s không ñ c nó ñâu”. Nhưng sau l n ngã b nh th hai, ông dư ng như có suy nghĩ s h p tác vi t cu n sách, ñi u này tôi ñã không ñư c bi t, vì lúc ñó căn b nh ungthư c a ông ñã b t ñ u di căn. Jobs không b t máy c a tôi và t m th i tôi gác d án ñó qua m t bên. Sau ñó, ñ t nhiên ông g i cho tôi vào ñêm khuya g n giáp giao th a năm 2009. Ông ñang nhà t i Palo Alto cùng v i em gái mình, nhà văn Mona Simpson. V và ba con c a ôngñã có m t chuy n ñi trư t tuy t ng n ngày, nhưng Jobs không th ñi cùng vì s c kh e không cho phép. Tuy nhiên, tâm tr ng c a ông l i r t t , và chúng tôi ñã nói chuy n hơn m t gi ñ ng h . ông b t ñ u b ng vi c nh l i chuy n ông ñã mu n xây d ng m t b ñ m t n s s d ng năm 12 tu i, lúc ñó ông ñã tìm ñư c s ñi n tho i c a Bill Hewlett, ngư i sáng l p HP trong cu n danh b ñi n tho i và ñã g i cho Bill ñ trao ñ i. Jobs nói r ng, 12 năm qua k t khi ông tr l i Apple, là quãng th i gian làm vi c hi u qu nh t c a ông trong vi c sáng t o ra các dòng s n ph m m i. Nhưng m c tiêu quan tr ng hơn, ông ti p t c, ñó là th c hi n ñư c ñi u mà Hewlett và c ng s c a ông ta David Packard ñã làm ñư c - t o ra m t công ty ñ y p s sáng t o mang tính ñ t phá ñ n m c nó t n t i lâu hơn b n thân ngư i sáng l p ra nó. “Tôi luôn nghĩ tính tình mình lúc nào cũng như m t ñ a tr , nhưng tôi yêu công ngh ñi n t ”, Jobs nói. “Tôi ñã h c ñư c bài h c t m t trong nh ng th n tư ng c a tôi, Edwin Land c a Polaroid, ông y nói v t m quan tr ng c a nh ng con ngư i ñang v trí giao thoa gi a tính nhân văn và khoa h c, và tôi ñã quy t ñ nh ñó là nh ng gì mà mình c n ph i theo ñu i". Jobs nói c như th ôngñang g i ým t ch ñ cho cu n sách v ti us c a mình v y (ít nh t trong trư ngh p này, ch ñ ñó hóa ra l i r t có giá tr ). S sáng t o t n t i khi nh n th c v tính nhân văn và khoa h c k t tinh trong m t cá tính m nh m là ch ñ tôi quan tâm nh t trong các cu n ti u s v Benjamin Franklin và Albert Einstein, và tôi tin ñó là chìa khóa ñ m c a nh ng n n kinh t mang tính ñ t phá trong th k XXI. Tôi h i Jobs t i sao ông l i mu n tôi là ngư i vi t ti u s c a ông.“Tôi nghĩ anh bi t cách làm cho ngư i khác mu n m l i,” Jobs tr l i. ðó là m t câu tr l i n m ngoài s c tư ng tư ng c a tôi. Tôi bi t mình s ph i ph ng v n r t nhi u ngư i ñã t ng b ông sa th i, l i d ng, b rơi, ho cb làm cho t cñiên lên, và tôi s r ng ôngs ch ng tho i mái gì v i nh ngñi u màh chias v i tôi. Và qu th c Jobs ñã n i ñiên khi nghe ñư c nh ng ph n hòi t nh ng ngư i tôi ñã ph ng v n. Nhưng sau ñó hai tháng, ông l i b t ñ u khuy n khích m i ngư i nói chuy n v i tôi, k c nh ng ñ i th và ngư i b n gái cũ. ông cũng không c m c n b t c ñi u gì. “Tôi ñã làm quá nhi u th không ñáng t hào, như là vi c ñã làm cho b n gái mang thai khi tôi 23 tu i và cái cách mà tôi gi i quy t v n ñ ñó.” ông nói. “Nhưng tôi không có gì ñáng x u h ñ ph i gi u gi m c ”. Ôngñã không ki m soát b t c ñi u gì tôi vi t ra, ho c th m chí không ñòi h i ñư c ñ c trư c b n th o, ông ch quan tâm khi nhà xu t b n mu n làm bìa cho cu n sách. Khi Jobs nhìn th y b c hình bìa ñ u tiên ñã ñư c ch nh s a, ông y không thích l m và yêu c u thi t k l i. Tôi th y bu n cư i nhưng cũng tho i mái, vì v y tôi s n sàng ch p thu n. Tôi k t thúc hơn b n mươi cu c ph ng v n và nói chuy n v i Jobs. M t vài trong s ñó là các cu c g p chính th c trong phòng khách nhà ông Palo Alto, m t s khácñư c th c hi n trong nh ng bu i ñi d o, trong khi lái xe ho c qua ñi n tho i. Trong hai năm ti p
  • 8. www.Beenvn.com www.Beenvn.com - download sach mien phi 8 xúc qua các cu c g p g , Jobs tr nên thân m t và chia s nhi u hơn, m c dù có nh ng l n tôi ch ng ki n ñi u mà các c u ñ ng nghi p c a ông Apple g i là “tri t lý bóp méo th c t ” c a ông. ðôi khi là nh ng ph n ký c vô tình b khuy t mà ai cũng có th m c ph i. Có lúc, ông y tr l i là chính mình th c t i. ð ki m ch ng và ch n l c nh ng chuy n v ông, tôi ñã ph ng v n hơn m t trăm ngư i b n, h hàng, ñ i th c nh tranh, k thù và ñ ng nghi p c a Jobs. V c a Jobs cũng không ñòi h i b t c s ki m soát hay gi i h n thông tin nào, bà cũng không yêu c u ñư c xem trư c b n th o. Th c t , bà còn ng h tôi mô t m t cách chân th c v nh ng h n ch cũng như ñi m m nh c a ông. Bà là m t trong nh ng ngư i ph n thông minh và chân thành nh t mà tôi t ng g p. “Có nh ng ph n cu c ñ i và nhân cách c a ông y c c kỳ r i r m, ñó là s th t” bà nói v i tôi ngayt ñ u. “Ông không c n thanh minh cho ông y. Jobs r t hay thay ñ i, nhưng cu c ñ i ông y là c m t câu chuy n ñáng nh , và tôi mu n th y nó ñư c mô t m t cách chân th c”. Tôi dành cho b n ñ c vi c ñánh giá xem li u tôi có thành công v i nhi m v này hay không. Tôi ch c r ng có nh ng di n viên trongv k ch này s th ym t s s ki n khác v i th c t và nghĩ r ng tôi ñã b k t trong tri t lý bóp méo s th t c a Jobs. ði u này t ng x y ra khi tôi vi t cu n sách v Henry Kissinger. Nhìn chung mà nói thì k ho ch nàyñư c chu n b khá k , tôi nh n th y m i ngư i ñ u có c m xúc tích c c và tiêu c c v Jobs mà hi u ng Rashomon (c m ng) là m t minh ch ng ñi n hình. Tuy nhiên tôi ñã c g ng h t s c ñ cân b ng nh ng tư li u mang tính xung ñ t và minh b ch v i nh ng ngu n tư li u tôi ñã s d ng. ðây là cu n sách vi t v m t cu c ñ i ñ y r y nh ng thăng tr m, v cá tính l p d ñ c ñáo c am t doanh nhân có ñ u óc sáng t o v i khát khao vươn t i s hoàn m , v cu c cách m ng hóa d d i sáu ngành công nghi p: máy tính cá nhân, ñi n nh ho t h a, âm nh c, ñi n tho i, máy tính b ng và xu t b n ñi n t . B n ñ c có th s thêm vào m t ngành công nghi p th b y, ñó là h th ng các c a hàng bán l mà Jobs không thay ñ i nhi u nhưng cũng ñáng ñ nói ñ n. Ngoài ra, ông ñã m ra m t con ñư ng d n ñ n m t th trư ng m i cho các n i dung s d a vào các ng d ng hơn là ch d a vào các website. Cùng lúc ñó, Jobs không ch s n xu t nh ng s n ph m mang tính ñ i m i mà khi Jobs quay tr l i, m t công ty ñang v n hành thu n l i v i DNA c a Jobs, ñang d n ñư c hoàn thi n v i nh ng nhà thi t k sáng t o và các k sư siêu vi t, nh ng ngư i có th ti p t c hoàn thi n s m nh c a ông. Tháng 8 năm 2011, th i ñi m khi ông t ch c CEO, doanh nghi p mà ông ñã thành l p trong ga-ra ô tô c a cha mình ñã tr thành t p ñoàn có giá tr nh t th gi i. Tôi hyv ngñây làm t cu n sách v s ñ i m i. Vào th i ñi m khi nư c M ñang tìm cách ñ duy trì l i th c nh tranh sáng t o c a mình, và khi th gi i ñang c g ng xây d ng n n kinh t sáng t o c a k nguyên s , Jobs n i lên như m t bi u tư ng t i cao c a s c sáng t o, trí tư ng tư ng, và s ñ i m i trư ng tòn. ông hi u r ng cách t t nh t ñ t o ra giá tr ñích th c trong th k XXI này là vi c k t n i óc sáng t o v i khoa h c công ngh , vì th ông ñã xây d ng m t công ty nơi mà trí tư ng tư ng ñ t phá ñư c k t h p v i nh ng thành t u ñáng kinh ng c c a k thu t. Jobs và ñ ng nghi p Apple có kh năng nghĩ khác ñi: H phát tri n không ñơn thu n là nh ng dòng s n ph m tân ti n nh t d a trên m t s nhóm ñ i tư ng nh mà là toàn b các thi t b và d ch v m i mà chính ngư i tiêu dùng th m chí v n chưa bi t là mình c n. Steve không ph i là ông ch hay là m t con ngư i ki u m u, gói ghém g n gàng vì m c ñích thi ñua. V i tính gàn d , Jobs có th d n ép khi n nh ng ngư i xung quanh n i ñiên
  • 9. www.Beenvn.com www.Beenvn.com - download sach mien phi 9 và tuy t v ng. Nhưng cá tính và các s n ph m c a ông ñ u có liên quan ch t ch v i nhau, ñó cũng là xu hư ng mà ph n m m và ph n c ng c a Apple hư ng ñ n, như là b ph n c a m t th th ng nh t. Câu chuy n c a ông là nh ng bài h c ñ truy n t i ki n th c và nh ng l i răn d y v nh ng thay ñ i, vai trò, ñư ng l i lãnh ñ o, và các giá tr . V k ch Henry V c a Shakespeare, câu chuy n v m t v hoàng t tr tu i t t b ng, ngư i s tr thành m t v vua tham v ng nhưng nh y c m, nh n tâm nhưng giàu tình c m, nhi u c m h ng nhưng b ng b t - b t ñ u b ng câu “O for a Muse of fire, that would ascend / The brightest heaven of invention.” (ôi nàng thơ c a ta, chính nàng s ñ t lên c m t b u tr i sáng t o). Nhưng v i Steve Jobs, ñ nh cao c as sáng t o b t ñ u b ng câu chuy n v cha m ñ và cha m nuôi c a ông, và l n lên trên m t thung lũng nơi ông h c ñư c cách bi n Silicon thành vàng. STEVE JOBS
  • 11. www.Beenvn.com www.Beenvn.com - download sach mien phi 11 Ngôi nhà Los Altos v i gara ñ xe - nơi Apple ñư c thành l p Hình nh Jobs trong cu n K y u c a trư ng trung h c Homestead, năm 1972
  • 12. www.Beenvn.com www.Beenvn.com - download sach mien phi 12 M t trong nh ng trò ngh ch ng m c a Jobs trư ng v i cái tên là "SWAB JOBS" ChƢơng 1: TH I NIÊN THI U B b rơi và ðư c l a ch n. ðƢ c nh n làm con nuôi Khi Paul Jobs gi i ngũ kh i ñơn v C nh sát bi n sau chi n tranh th gi i th II, ông ñã có m t cu c cá cư c v i nh ng ngư i b n th yth c a mình. H d ng chân San Francisco, nơi mà chi c thuy n c a h b b l i và Paul cá r ng ông s tìm ñư c v trong vòng hai tu n, ông là m t ngư i th máy có thân hình l c lư ng, cao ch ng 1,8m, xăm tr ñ y mình và hao hao gi ng James Dane. Nhưng v ngoài h p d n y không ph i là lý do khi n ông có th h n hò ñư c v i Clara Hagopian, cô con gái hóm h nh c a m t ngư i Armenia nh p cư. Th t tình c , Paul và nh ng ngư i b n có m t chi c ô tô, không gi ng v i nhóm b n mà Clara v n có ý ñ nh ñi cùng t i ñó. Mư i ngày sau, tháng 3/1946, Paul ñính hôn v i Clara và nh n ñư c kho n ti n th ng cư c. Cu c hôn nhân này hóa ra l i có m t k t thúc h nh phúc và dư ng như không gì có th chia c t ñư c h tr cái ch t, ch x y ra hơn 40 năm sau ñó. Paul Reinhold Jobs l n lên trong m t nông tr i bò s a Germantown,Wiscousin. M c dù ngư i cha nghi n rư u và ñôi khi ñánh ñ p ông, Paul l i ñ i l p hoàn toàn v i tính cách nh nhàng và ñi m ñ m n sau v b ngoài tư ng ch ng gai góc ñó. Sau khi b h c trung h c, ông ñi lang thang qua vùng Trung Tây (Midwest) và xin vào làm th máy cho ñ n khi gia nh p L c lư ng C nh sát bi n năm 19 tu i, m c dù không bi t bơi. Ôngñư cb trí làm vi c cho sư ñoàn
  • 13. www.Beenvn.com www.Beenvn.com - download sach mien phi 13 USS M.C Meigs và dành ph n l n th i gian quân ngũ c a ông là v n chuy n quân ñ n Ý dư i l nh Tư ng Patton, ông ñã ñư c khen t ng nh tài năng và kinh nghi m có ñư c t công vi c c a m t ngư i th máy và lính c u h a nhưng ñôi lúc ông cũng rơi vào m t s r c r i nh khi n ông không bao gi có th thăng c p ngoài m t anh lính th y quèn. Clara ñư c sinh ra New Jersey, nơi cha m bà ñã d ng chân sau cu c ch y tr n ngư i Th Nhĩ Kỳ Armenia. Sau ñó, h chuy n ñ n khu trung tâm San Francisco khi bà còn là m t ñ a tr . Clara có m t bí m t nhưng hi m khi bà nh c ñ n là bà t ng k t hôn nhưng ngư i ch ngñã hi sinh trong chi n tranh. Vì v y, khi bà g p Paul Jobs, bà hoàn toàn có quy n ñ b t ñ u m t cu c s ng m i. Gi ng như nhi u ngư i ñã s ng qua th i kỳ chi n tranh, h ñã tr i qua quá nhi u bu n vui, m t mát trong cu c s ng ñ khi nó ñi qua, mong mu n c a h ch ñơn gi n là ñ nh cư, xâyd ng gia ñình và s ng m t cu c s ng ít bi n ñ ng. Paul và Clara h u như không có ti n, vì v y, h chuy n ñ n Wisconsin s ng v i gia ñình bên n i trong vài năm, sau ñó chuy n ñ n Indiana, nơi Paul ñư c nh n vào làm m t th máy công ty Qu c t Harvester. Paul có ni m ñam mê mày mò s a ch a, l p ghép nh ng chi c xe ô tô cũ. Ông ñã ki m ñư c ti n nh vào vi c mua, ph c ch nh ng chi c ô tô trong th i gian r nh r i và bán l i chúng. Chính vì v y, cu i cùng, ông quy t ñ nh t b công vi c là m t th máy ñ dành toàn th i gian cho công vi c kinh doanh nh ng chi c xe cũ. Tuy nhiên, Clara l i thích s ng San Francisco nên bàñã thuy t ph c chòng mình quay tr l i ñây vào năm 1952. H mua m t căn h nhìn ra Thái Bình Dương qu n Sunset, n m phía Nam c a Công viên Golden Gate. T i ñây, Paul làm cho m t công ty tài chính v i tư cách là nhân viên ký k t h p ñ ng thu mua xe hóa giá (repo) c a nh ng ngư i không ñ kh năng tr n vay. Ông ñ ng th i cũng v n ti p t c công vi c thu mua, tái ch và bán l i nh ng chi c xe cũ như th i gian trư c nên cu c s ng c a h cũng khá ñ y ñ . Tuy nhiên, cu c s ng c a h v n chưa ñư c v n toàn. H mu n có con, nhưng không may m n, Clara ñã t ng có mang, nhưng b ch a ngoài d con, vì th bà không th sinh n ñư c n a, ñi u này ngăn c n ư c mu n có con c a hai v chòng. Vì th vào năm 1995, sau chín năm k t hôn, h quy t ñ nh xin con nuôi. Cũng gi ng như Paul Jobs, Joanne Schieble sinh ra trong m t gia ñình nông thôn vùng Wisconsin, g c ð c. Cha bà, Arthur Schieble, ñã di cư ñ n vùng ngo i ô c a Green Bay, nơi ông và v gây d ng m t trang tr i nuôi ch n cũng như t o ñư c thành công trong nhi u lĩnh v c kinh doanh khác, bao g m c b t ñ ng s n và quang kh c (kh c b ng ánh sáng trên b n k m). Arthur r t nghiêm kh c, ñ c bi t là v các m i quan h c a cô con gái. ông ñã ph n ñ i gay g t m i tình ñ u c a Joanne v i m t ngh sĩ không ph i là m t
  • 14. www.Beenvn.com www.Beenvn.com - download sach mien phi 14 ngư i Công Giáo. Chính vì v y, không l y gì làm ng c nhiên khi ông d a s t m t Joanne, m t sinh viên t t nghi p t i ð i h c Wisconsin khi cô ñem lòng yêu Abdulfattah "John" Jandali, m t ngư i tr gi ng theo ñ o H i ñ n t Syria. Jandali là con út trong m t gia ñình Syria danh giá có chín ngư i con. Cha c a ông s h u h th ng nhi u nhà máy l c d u và vô s các ngành kinh doanh khác, trongñó ph i k ñ ns lư ng l n c ph n Damascus và Homs, cũng như kh năng gây nh hư ng và ki m soát giá lúa mì trong khu v c. Sau này, Jandali ti t l m c a ông là m t “ngư i ph n H i giáo truy n th ng”, m t “m u ngư i n i tr b o th và bi t vâng l i.” Gi ng như gia ñình c a Schieble, Jandali r t coi tr ng h c v n. M c dù Abdulfattah theoñ o H i, ôngñư c g i theo h c n i trú m t trư ng dòng vàt t nghi p ñ i h c t i ñ i h c Hoa Kỳ Beirut trư c khi l y b ng ti n sĩ v khoa h c chính trí t i trư ng ñ i h c Wisconsin. Mùa hè năm 1954, Joanne ñã cùng Abdulfattah t i Syria. H Homs hai tháng và Joanne ñã h c ñư c cách n u vài món ăn Syria t gia ñình anh. Khi hai ngư i tr v Wisconsin, Joanne phát hi n ra mình mang b u. Lúc ñó, m c dù c hai ñ u ñã 23 tu i, nhưng h quy t ñ nh không k t hôn vì cha c a Joanne lúc ñó ñang h p h i và trư c ñó thì ông ñã ñe d a s t m t con gái n u cô cư i Abdulfattah. Hơn th n a, vi c n o phá thai cũng không ph i là m t l a ch n d dàng trong th gi i nh ng ngư i theo Công giáo. Vì v y, ñ u năm 1955, Joanne t i San Francisco. T i ñây bà ñã g p và ñư c m t v bác sĩ t t b ng giúp ñ . ông ñã che ch cho ngư i m ñ c thân, ñ ñ và âm th m s p x p vi c cho nh n con nuôi. Yêu c u c a Joanne là con c a bà ph i ñư c g i vào m t gia ñình có trình ñ h c v n ñ i h c. Vì v y, ngư i bác sĩ ñã d ñ nh giao ñ a bé cho m t gia ñình v chòng lu t sư. Nhưng vào ngày c u bé ra ñ i - ngày 24 tháng 2 năm 1955 - c p v ch ng này l i quy t ñ nh t ch i vì h mu n nh n m t bé gái. Vì v y, thay vì tr thành con nuôi c a c p v chòng lu t sư, c u bé l i ñư c m t ngư i th cơ khí b h c t c p 3 nhưng có ni m ñam mê mãnh li t v i máy móc và v ông, m t k toán viên nh n nuôi, c p v chòng này là Paul và Clara. H ñ t tên c u bé là Steven Paul Jobs. Khi Joanne phát hi n ra r ng con trai mình ñã ñư c m t c p v chòng mà th m chí chưa t t nghi p trung h c nh n nuôi, bà t ch i ký các gi yt liên quan ñ n vi c giao nh n con nuôi. S b t ñ ng này kéo dài vài tu n, th m chí k c sau khi Steve ñã ñư c ñưa v gia ñình Jobs. Cu i cùng, Joanne cũng khoan như ng ñ ng ý cho v chòng Jobs nh n nuôi c u bé v i ñi u ki n b m nuôi ph i cam k t s m tài kho n ti t ki m ñ lo cho Steve h c ñ i h c sau này. Cũng còn m t lý do khác khi n Joanne lúc ñ u khăng khăng không ký gi y chuy n nh n con nuôi ñó là vì cha bà s p ch t và bà d ñ nh s k t hôn v i Jandali ngay sau ñó. Bà hi v ng r ng sau khi cư i nhau, h s thuy t ph c d n ñư c gia ñình và nh n l i con. Arthur Schieble qua ñ i vào tháng 8 năm 1955, sau khi vi c nh n con nuôi ñã ñư c hoàn t t. Ngay kỳ Giáng sinh năm ñó, Joanne và Abdulfattah ñã k t hôn t i Thánh ñư ng Philip - m t nhà th Công giáo Green Bay. Abdulfattah cũng l y b ng ti n sĩ chính tr qu c t m t năm sau ñó và h có thêm m t cô con gái ñ t tên là Mona. Sau khi Joanne và Jandali ly d vào năm 1962, Joanne b t ñ u m t cu c s ng mơ m ng và bà cũng chu du kh p nơi. Mona Simpson, sau này khi ñã tr thành ti u thuy t gia n i ti ng ñư c nhi u ngư i bi t ñ n, bà ñã ñưa nguyên m u v cu c s ng c a ngư i m vào trong cu n sách có t a ñ “Anywhere but Here" (t m d ch là Không ñâu ngoài nơi ñây). Vi c cho Steve làm con nuôi cũng ñư c gi bí m t và vì th ph i g n 20 năm sau hai anh em m i ñư c g p l i nhau.
  • 15. www.Beenvn.com www.Beenvn.com - download sach mien phi 15 T khi còn r t nh , Steve Jobs ñã bi t mình là con nuôi. "Cha m tôi r t c i m v i tôi v chuy n ñó” ông nh l i. Steve nh r t rõ, h i 6 - 7 tu i, có l n ông ng i trên bãi c nhà mình nói chuy n cô b n s ng nhà ñ i di n. “Vi c c u ñư c nh n nuôi có nghĩa là b m ñ c a c u không c n c u n a ph i không?” cô b n ñó h i Steve. “M t lu ng ñi n ch y qua ñ u tôi như sét ñánh ngang tai,” Jobs b i h i nh l i. “Tôi nh mình ñã ch yv nhà, ròi khócn c n . Và cha m nuôi ñã nói, „ði u ñó không ñúng, con ph i hi u ñi u ñó‟, ông bà ñã nghiêm ngh nhìn th ng vào ñôi m t tôi và nói r ng, “Chính chúng ta ñã ñ c bi t mu n nh n nuôi con”. “T ng câu, t ng ch ñư c c cha và m nuôi tôi nh c ñi nh c l i m t cách rành m ch và nh n m nh”. B b rơi. ðư c l a ch n. ð c bi t. Nh ng khái ni m ñó ñã tr thành m t ph n con ngư i Jobs và phong cách s ng c a ông. Nh ng ngư i b n thân c a ông cho r ng tu i thơ c a Jobs v i ý nghĩ mình b cho ñi làm con nuôi ñã ñ l i nh ng t n thương trong ông. “Tôi nghĩ ni m ñam mê ki m soát hoàn toàn b t k th gì mình làm ra b t ngu n tr c ti p t tính cách c a ông và vi c ông b b rơi ngayt lúc m i sinh,” ngư i ñ ng nghi p lâu năm, Del Yocam tâm s . “Jobs mu n ki m soát nh ng gì xung quanh mình, ông y nhìn nh n m i s n ph m ñư c t o ra như m t b ph n không th thi u c a b n thân”. Greg Calhoun, m t ngư i b n thân c a Jobs t sau khi t t nghi p ñ i h c l i nhìn nh n ra m t khía c nh khác ông. “Steve k v i tôi r t nhi u v vi c ông b b rơi và nh ng n i ñau ông ph i h ng ch u.Nó giúp ông t l p hơn. Steve ch n cho mình m t hư ng ñi khác bi t và nó là k t qu c a hoàn c nh khác bi t mà ôngñã tr i qua, vư t lên trên h n nh ngñi u Chúa ban cho b n thân ông t khi sinh ra”. Sau này, khi Steve t m tu i cha ñ lúc b rơi ông, Jobs cũng ñã t ch i trách nhi m c a m t ngư i cha v i con ru t mình. (Cu i cùng, sau này ông cũng nh n l i con). Chrissann Brennan, m c a ñ a tr nói r ng chính vi c b b rơi t khi còn bé khi n Jobs như “m t chi c c c d v ” và ñó cũng là nguyên nhân gi i thích nh ng hành ñ ng c a ông. “ông y b b rơi r i l i b rơi chính con ru t mình” bà nói. Andy Hertzfeld, ngư i ñã làm vi c v i Jobs t i Apple vào ñ u nh ng năm 1980, là m t trong s ít nh ng ngư i v n gi ñư c m i quan h g n gũi v i c Brennan và Jobs, ông nh n ñ nh “Câu h i l n nh t v Steve là t i sao ñôi lúc ông y không th ki m soát b n thân kh i vi c cư x tàn nh n và nguy hi m v i m t s ngư i”, ông này nói. “T t c ñ u ch quy v lý do Steve b b rơi t khi sinh ra và ph i tr i qua cu c s ng khác bi t c a ñ a tr b t h nh”. Nhưng nh n ñ nh này c a Andy ñã b Steve bác b . “Có m t s nh n ñ nh cho r ng b i vì tôi b b rơi, nên tôi ñã làm vi c r t chăm ch và c làm th t t t ñ khi n b m ñ mu n nh n l i tôi. Cũng có m t vài nh n ñ nh vô nghĩa khác. T t c ñ u th t n c cư i!”, ông nh n m nh. “Vi c bi t mình b b rơi và ñư c nh n nuôi th c t ñã giúp tôi t l p hơn, nhưng chưa bao gi tôi c m th y mình b b rơi. Ngư c l i, chính cha m nuôi tôi khi n tôi th y mình ñ c bi t”. Jobs s n sàng n i ñóa v i b t c ai g i Paul và Clara Jobs là b m “nuôi” hay ng ý h không ph i là b m “th t” c a ông. Jobs nh n m nh r ng “H là b m c a tôi 1000%”. Còn khi nói v b m ñ c a mình, Jobs l i l nh lùng: “H ch là nh ng ngư i cung c p tinh trùng và tr ng. Ch ng có gì cay nghi t c , ñó là cách ñ nhìn nh n s vi c, ñơn gi n là ngân hàng tinh trùng và tr ng, không gì khác”. Thung lũng Silicon T bé, Paul và Clara Jobs ñã nuôi dư ng c u con trai c a h , có th nói, gi ng như khuôn m u nuôi d y vào cu i nh ng năm 1950. Khi Steve hai tu i, h ti p t c nh n nuôi m t bé gái tên là Patty. Ba năm sau, h chuy n v s ng t i m t căn h ngo i ô. Công ty tài chính CIT mà Paul ñang làm vi c v i v trí
  • 16. www.Beenvn.com www.Beenvn.com - download sach mien phi 16 nhân viên ký k t h p ñ ng mua l i (repo) ñã luân chuy n ông t i tr s t i Palo Alto, nhưng nh ng chi phí sinh ho t ñó n m ngoài kh năng c a gia ñình ông, vì th ông ch n làm vi c t i m t chi nhánh c a công ty ñ t t i Mountain View, m t th tr n mi n Nam, v i sinh ho t phí ít ñ t ñ hơn. T i ñây, Paul c g ng truy n tình yêu cơ khí và s a ch a ô tô c a mình cho c u con trai. Ông ch vào m t khu ñ bàn làm vi c trong nhà ñ xe và nói v i Steve: “Steve, t gi , ñây s là bàn làm vi c c a con”. Jobs v n nh ông hoàn toàn b n tư ng b i s lành ngh và khéo léo c a cha mình khi làm vi c. “Tôi nghĩ th m m c a b tôi r t t t b i vì ông y bi t cách ch t o nên m i th . N u chúng tôi c n m t cái thùng máy, ông s làm nó. Khi d ng hàng rào, ông cũngñưa tôi m t cái búa ñ cùng làm”. Năm mươi năm sau, hàng rào này v n bao quanh sân sau và hai bên hông nhà Jobs Mountain View, ông ñã vu t ve khung rào và t hào k cho tôi v bài h c ngư i cha ñáng kính ñã d y mà ông mãi kh c ghi. Cha ông ñã nói r ng, cho dù là d ng hàng rào hay làm thùng máy, ñ u c n ph i chú ý c m t sau ngay c khi nó s b che khu t,ñó chính là nguyên t c quan tr ng khi làm vi c, “ông y thích làm m i th m t cách hoàn h o. ông y quan tâm ñ n c nh ng ph n mà thông thư ng m i ngư i không ñ ý”. Cha ông ti p t c tân trang ñ bán l i nh ng chi c xe ô tô ñã qua s d ng, và trang trí nhàñ xe v i nh ng b c tranh yêu thích c a mình, ông ch ra t ng chi ti t thi t k cho con trai mình t ñư ng nét, l thông hơi, m crom hay vi c c t gi m s gh . Sau khi ñi làm v , ông thư ng thayb qu n áo v i thô c a ngư i th cơ khí và vào nhà ñ xe, thư ng thì Steve s ñi cùng ông. “Tôi nghĩ r ng lúc ñó mình có th giúp Steve phát tri n m t chút kh năng v cơ khí ch t o nhưng th m chí th ng bé ch ng có thích thú gì v i nh ng vi c khi n nó b n tay. Nó th t s ch ng bao gi quan tâm ñ n m y vi c liên quan ñ n cơ khí”. Paul sau này nh l i. “Tôi không thích thú v i vi c s a ch a ô tô,” Jobs th a nh n. “Nhưng tôi thích ñi vào gara và nói chuy n cùng v i cha tôi”. Ngay c khi l n hơn, cho dù bi t ñư c r ng mình ch là con nuôi nhưng Steve không xa cách mà l i càng g n gũi v i cha hơn. M t ngày, lúc Steve kho ng tám tu i, ông tìm th ym t b c hình ch p cha khi còn t i ngũ trong l c lư ng C nh sát bi n, “ông yñang trong phòng máy, tr n, trông gi ng h t James Dean. ðó là m t trong nh ng gi y phút thú v nh t c a m t ñ a tr . ôi, cha m tôi th t s ñã t ng r t tr và quy n rũ”. Nh nh ng chi c ô tô, cha c a Steve ñã cho ông nh ng tr i nghi m ñ u tiên v ñi n t . "Cha tôi không hi u sâu v ñi n t , nhưng ông ñã “ch m trán” nhi u trư ng h p trong khi gi i quy t nh ng v n ñ liên quan ñ n ô tô và nh ng th ông ñã s a ch a. Ông ch cho tôi nh ng nguyên lý cơ ñi n t , và tôi vô cùng thích thú v ñi u ñó”.Th m chí, m i th còn thú v hơn khi ôngñư c cùng cha mình thu lư m linh ki n l p ghép. “C cu i tu n, chúng tôi ñ u s p x p m t chuy n ñi thu lư m ph th i v t li u. Chúng tôi tìm ki m nh ng máy phát ñi n, b ch hòa khí và ñ các lo i linh ki n c n thi t.” Steve v n nh nh ng l n ông ñ ng ch cha mình thương lư ng mua hàng, “ông y là ngư i thươnglư ng giá c tuy t v i b i vì ông y còn rõ v giá tr c anh ng linh ki n ñó hơn c nh ng ngư i bán chúng”. Chính vi c nàyñã giúp Paul và Clara có ñư c kho n ti n ti t ki m dùng trang tr i chi phí h c ñ i h c cho Steve như ñã h a khi nh n nuôi ông. “Chi phí h cñ i h c c a tôi ñư c tích gópt vi c cha tôi ñư c tr 50 ñô-la cho m t con xe Ford Falcon ho c s a ch a m t vài chi c xe không ho t ñ ng trong vòng vài tu n r i bán v i m c 250 ñô-la mà không báo cáo v i S thu v (IRS). Ngôi nhà c a gia ñình Jobs và nh ng ngư i khác trong vùng ñư c xây d ng b i Joseph
  • 17. www.Beenvn.com www.Beenvn.com - download sach mien phi 17 Eichler, m t nhà phát tri n b t ñ ng s n, công ty c a ông này ñã xây d ng hơn mư i m t nghìn ngôi nhà trên kh p các vùng c a California trong nh ng năm 1950 ñ n 1974. Ch u nh hư ng b i tư tư ng thi t k nh ng ngôi nhà ñơn gi n, hi n ñ i phù h p v i ngư i M - “m i ngư i”- c a Frank Lloyd, Eichler ñã xây d ng nên nh ng ngôi nhà v i chi phí th p v i ki n trúc tư ng kính cao t sàn ñ n tr n nhà, h th ng d m h , sàn bê tông và có nhi u c a kính trư t. Trong m t l n chúng tôi ñi d o quanh khu nhà Jobs , ôngñã nh n xét “Eichlerñã làm ñư c m t vi c phi thư ng. Nh ng ngôi nhà c a ông y t o ra ñ u thông minh, r và t t. H mang ñ n cho nh ng ngư i thu nh p th p nh ng thi t k ñơn gi n và tinh t . Thi t k ngôi nhà c a h có nh ng ñi m nh n nh tuy t v i như h th ng lò sư i b c x nhi t trên sàn. B n có th tr i t m th m sàn lên và khi chúng tôi còn bé, chúng tôi tho i mái n m trư n m áp trên chi c „giư ng sàn‟ ñó”. Jobs nói r ng ông ñánh giá cao nh ng thi t k nhà trang nhã và thân thi n c a Eichler. Chính ñi u ñó ñã nuôi dư ng trong ông ni m ñam mê sáng t o nh ng s n ph m có thi t k tinh t ñáp ng ñư c h u h t th hi u c a ngư i tiêu dùng. “Tôi yêu nh ng thi t k ñó - v a nói ông v a ch tay v phía nh ng ngôi nhà - ông y ñã mang l i nh ng tác ph m thi t k tinh x o, ch c năng ñơn gi n nhưng l i ti t ki m chi phí. ðây chính là t m nhìn c t lõi trong chi n lư c phát tri n c a Apple. ðó cũng là nh ng gì chúng tôi c g ng t o ra v i máy tính Mac và sau ñó là iPod”. S ng ñ i di n nhà Jobs có m t ngư i ñàn ông r t thành công tronglĩnh v c kinh doanh b t ñ ng s n. “ông y không xu t chúng nhưng ông y ñang ki m ñư c r t nhi u ti n,” Jobs nh l i. “Vì th cha tôi nghĩ, „cha cũng có th làm ñư c‟. Tôi nh , ông ñã làm vi c c t l c. Ông tham gia các l p h c vào bu i t i, vư t qua kỳ ki m tra c p ch ng ch và lao vào th trư ng b t ñ ng s n. Nhưng sau ñó, th trư ng l i ch m ñáy”. K t qu là, gia ñình Steve g p khó khăn l n v tài chính trong vòng m t năm ho c hơn khi ông ñang h c ti u h c. M ông làm k toán viên cho Varian Associates, m t công ty s n xu t thi t b khoa h c và h ph i vay th ch p l n th hai. M t ngày, giáo viên d y l p b n c a Steve h i ông “ði u gì v th gi i này khi n em không hi u”. Steve ñã ñáp r ng “Em không hi u t i sao trong phút ch c cha em l i khánh ki t ñ n v y”. Steve ñã r t t hào v ngư i cha c a mình vì chưa bao gi ph i dùng nh ng chiêu th c hèn h hay bóng b y ch ñ phát tri n công vi c kinh doanh c a mình. “Ngư i ta ph i n nh n t m i ngư i ñ h bán b t ñ ng s n, nhưng cha tôi không gi i trong vi c này. ðây không ph i là con ngư i ông và tôi ngư ng m ông vì ñi u ñó”. Paul Jobs l i tr v v i công vi c c a m t th cơ khí sau ñó. Cha c a Steve Jobs là m t ngư i ñi m ñ m và khiêm như ng. ðây là ñ c tính mà sau này Steve ca ng i nhi u hơn là h c t p. Ngoài ra, ông cũng là m t ngư i cương quy t. Jobs ñã miêu t cha mình như sau: “G n nhà tôi có m t anh chàng k sư làm vi c Westinghouse. Anh ta còn ñ c thân, thu c lo i ngư i l p d và có m t cô b n gái. Vì b m tôi ñ u ñi làm nên thi tho ng cô y v n trông nom tôi. Sau khi tan h c, tôi ñ n nhà cô và ñó kho ng vài gi . Vài l n tôi th y anh chàng k sư say rư u và ñánh cô y. M t bu i t i, cô y ch yñ n nhà tôi, tinh th n ho ng lo n và r i anh ta cũng ñ n v i b d ng say khư t. Cha tôi bình tĩnh b o anh ta: “Cô y ñang nhà tôi nhưng anh s không vào ñó”. Anh ta ñ ng ngay ñó. Chúng tôi thích nghĩ ñó là nh ng ñi u bình thư ng trong nh ng năm 1950 nhưng anh chàng này l i là m t trong nh ng ngư i k sư có cu c s ng quá l n x n. ði u làm cho khu v c gia ñình Steve Jobs s ng khác bi t so v i hàng nghìn nh ng H t không m t bóng cây xanh trên kh p ñ t nư c M này ñó là ngay c nh ng k ch ng làm
  • 18. www.Beenvn.com www.Beenvn.com - download sach mien phi 18 nên trò tr ng gì cũng có khuynh hư ng làm k sư. Jobs nh l i “Khi chúng tôi m i chuy n ñ n ñây, kh p nơi b t ngàn nh ngvư n mơ và m n. Nhưngnh ng kho n ñ u tư quân s ñư c rót xu ng kéo theo s phát tri n bùng n c a nh ng thung lũng xanh này”, ông n m rõ l ch s t ng giai ño n c a thung lũng và mong mu n phát tri n nó b ng chính s c l c c a mình. Edwin Land c a Polaroid t ng k cho ông r ng ông ta ñã t ng ñư c Eisenhower nh l p ñ t camera cho máy bay do thám U-2 ñ quan sát th ct s c m nh th t s c a Liên bang Xô vi t.ðo ntư li u ñãñư cñóng gói v a g i tr l i trung tâm nghiên c u Ames c a NASA Sunnyvale, cách ch Jobs sinh s ng không xa l m. Ông cũng nói thêm r ng, “Trình ñi u khi n máy tính ñ u tiên mà tôi t ng ñư c nhìn th y là khi cha tôi ñưa tôi ñ n Trung tâm Ames. Và ngay l p t c, tôi ñã thích nó”. Nhi u nhà th u qu c phòng khác m c lên g n ñó trong nh ng năm 1950. Khu nghiên c u tên l a Lockheed và Sư ñoàn Không gian, nơi ch t o tên l a ñ n ñ o t tàu ng m, ñư c thành l p vào năm 1956 bên c nh Trung tâm NASA. Tính ñ n th i ñi m 4 năm sau khi Jobs chuy n ñ n s ng ñây, trung tâm này ñã có t i 20.000 công nhân viên. Cách ñó m t vài trăm thư c, Westinghouse xây d ng các cơ s s n xu t ng và máy bi n áp ñi n cho h th ng tên l a. Job nh l i: "Ngư i ta xây d ng t t c các công ty quân s t i tân nh t ñây. Chính nh ng công ngh m i t i tân nh t ñi kèm v i s bí n ñã làm cho cu c s ng vùng ñ t này tr nên thú v ”. Cùngv i s tr i d y c a các ngành công nghi p qu c phòng, m t n n kinh t phát tri n d a trên công ngh cao ñã th c s bùng n . Ngu n g c c a s bùng n này ph i k ñ n vi c David Packard vàv ông chuy n ñ n s ng Palo Alto năm 1938. Ngôi nhà c av chòng ông có m t nhà kho và ñây chính là nơi ngư i b n c a ông, Bill Hewlett, ñã ch n ñ t p trung nghiên c u, sáng t o, tách bi t h n v i th gi i bên ngoài. Nhà ñ xe, v n là m t ph n ph h u ích và mang tính ñ c trưng c a vùng thunglũng này, cũng lànơi h s d ngñ làm xư ng ch t o s n ph m ñ u tiên: b dao ñ ng âm thanh. Cho ñ n nh ng năm 1950, Hewlett - Packard ñư cñánh giá làm t công ty s n xu t thi t b ñi n t tăng trư ngv i t c ñ chóng m t. May m n thay, g n ñó có ch ñ ñáp ng nhu c u “bành trư ng” c a nh ng công ty“phát tri n vư t quá ph m vi m t nhà ñ xe” như Hewlett - Packard. Trong s chuy n d ch mang tính ch t quy t ñ nh ñ bi n khu v c này tr thành cái nôi c a cu c cách m ng công ngh , ch nhi m khoa k thu t c a ñ i h c standford, Frederick Terman ñã cho xâyd ng m t khu công nghi p v i di n tích kho ng 283 hecta (700 arce) ngay trong khuôn viên c a trư ng, dành cho nh ng công ty tư nhân có kh năng thương m i hóa các ýtư ng c a sinh viên trong trư ng. Và ngư i chuy n ñ n ñ u tiên chính là t p ñoàn Varian Associates, nơi Clara Jobs ñang làm vi c. Jobs ñã nói r ng “Terman ñã có m t ýtư ng tuy t v i. Chính ýtư ng nàyñóng vai trò tiên phong t o ñà cho ngành công ngh t i vùng này phát tri n m t cách mãnh m ”. Lúc Jobs lên mư i thì HP ñã có 9.000 công nhân viên và là m t công tyl n m nh (blue chip) trên th trư ng, nơi mà t t c các k sư mưu c u s n ñ nh tài chính ñ u mong mu n ñư c làm vi c. Tuy nhiên, chúng ta ñ u bi t, m u ch t quan tr ng nh t d n ñ n s phát tri n c a vùng thung lũng này là chính là ch t bán d n. Năm 1956, m t trong nh ng nhà phát minh ra bóng bán d n phòng thí nghi m Bell, New Jersy tên là William Shockley ñã chuy n t i Moutain View và b t ñ u xâyd ng công ty s n xu t bóng bán d n s d ng Silicon thay vì nguyên t germani ñ t ñ v n thư ng s d ng truy n th ng. Tuy nhiên, Shockley ngày càng chán n n và b rơi d án bóng bán d n Silicon, khi n cho tám k sư c a ông, ñáng chú ý nh t là Robert Noyce và Gordon Moore ph i tách ra kh i nhóm ñ thành l p m t
  • 19. www.Beenvn.com www.Beenvn.com - download sach mien phi 19 công ty s n xu t ch t bán d n khác tên là Farchild Semiconductor. Công ty này phát tri n l n m nh v i mư i hai ngàn công nhânnhưng sau ñóñã tan rã năm 1968, khi Noyce th t b i trong cu c chi n tr thành CEO. Noyce l icùng Gordon Moore l p m t công ty khác l y tên là Integrated Electronics Corporation và h ñã ngay l p t c g i t t là Intel. Thành viên th ba c a h là Andrew Grove, ngư i sau này ñã góp công ñưa công ty l n m nh nh s chuy n ñ i t lĩnh v c then ch t là s n xu t chip b nh sang b vi x lý. Ch trong vòng vài năm, ñã có hơn năm mươi công ty s n xu t thi t b bán d n m c lên khu thunglũng này. S tăng trư ng theo c p s nhân c a ngành công nghi p này có liên h m t thi t v i hi n tư ng khoa h c n i ti ng ñư c phát hi n b i Moore, m t nhân v t mà năm 1965 ñã ñưa ra bi u ñò t c ñ c a m ch tích h p d a trên s lư ng bóng bán d n có th g n trên m t con chip. Moore ñã ch ra r ng s lư ng bóng bán d n s tăng g p ñôi theo chu kỳ hai năm và qu ñ o phát tri n này ñư c cho là v n ti p t c di n ra. K t lu n nàyñư c kh ng ñ nh l i m t l n n a vào năm 1971 khi Intel có th ñ t tr n m t b ñi u khi n trung tâm vào m t con chip, ñư c g i là b vi x lý, Intel 4004. ð nh lu t Moore v n còn giá tr ñ n t n ngày nay và d ñoán tin c y v ho t ñ ng c a b vi m ch nh hư ng ñ n giá c ñã cho phép c hai th h doanh nhân, bao g m c Steve Jobs và Bill Gates thi t k ñư c bi u ñ giá c cho các th h s n ph m c a mình. Ngành công nghi p s n xu t chip th t s ñã mang l i m t cu c chơi m i cho vùng ñ t này k t khi Don Hoefler, ngư i ph trách chuyên m c c a t Electronic News, m t t báo v thương m i phát hành ñ nh kỳ hàng tu n, ñã cho ñăngm t lo t các phóngs có t a ñ “Thunglũng Silicon M ” vào tháng 1 năm 1971. Vùng thung lũng Santa Clara cách ñó 40 d m, tr i dài t phía Nam San Francisco qua Palo Alto ñ n San Joe, có trung tâm thương m i El Camino Real, con ñư ng huy t m ch t ng n i li n 21 nhà th ñ c trưng California gi ñã bùng n thành ñ i l trung chuy n gi a các công ty l n, nh có t ng s v n ñ u tư chi m 1/3 t ng v n ñ u tư toàn M m i năm. Jobs ñãt ng nói r ng: “Luôn phát tri n không ng ng,l ch s c anơi nàyñã truy n c m h ng sáng t o cho tôi r t nhi u. Và ñó là lý do khi n tôi luôn mu n là m t ph n c a nó”. Gi ngnhư h u h t nh ng ñ a tr khác, ni m ñam mê c a Jobs ñư c nuôi l n và nh hư ng b i nh ng ngư i thân s ng cùng t t m bé. “H u h t các các ông b ñây ñ u làm nh ng công vi c ñòi h i s khéo léo như quang ñi n {photovoltaics), c quy và radar. Tôi l n lên cùng v i chúng và luôn tò mò h i m i ngư i v t t c nh ng th tôi mu n bi t”. Jobs nh l i. M t trong nh ng ngư i hàng xóm có nh hư ng nh t ñ n Jobs là Larry Lang, s ng cách nhà Jobs b y nhà. Jobs k r ng “Larry là m t k sư HP ki u m u: m t ngư i ñi u khi n radio lành ngh , m t k sư am hi u ñi n t „l i l c‟. Ông ythư ng cho tôi r t nhi u th ñ mày mò”. Khi ñi cùng tôi ñ n nhà cũ c a Lang, Jobs ñã ch vào con ñư ng d n vào ngôi nhà và nói “ông y l y m t chi c micro cacbon, m t bình c quy và m t chi c loa ñ t xu ng chính con ñư ng này. ông y ñã b o tôi nói vào chi c micro và âm thanh ñư c khu ch ñ i ra b ng loa”. ði u ñó hoàn toàn trái ngư c v i nh ng ñi u cha c a Jobs ñã d y ông r ng m t chi c micro thì luôn luôn c n m t chi c âm ly ñi n t . “Vì v y tôi phi th ng v nhà và nói v i cha tôi r ng ông ñã nh m”. “Không, ch c ch n là nó c n m t b âm li (b khu ch ñ i âm thanh) ñ ho t ñ ng”, Paul kh ng ñ nh m t l n n a v i c u con trai, nhưng Steve v n khăng kh ng b o v ý ki n c a mình khi n cha c u vô cùng t c gi n “Nó không th ho t ñ ng n u không có m t chi c âm li. ði u con th y ch là vi c s d ng m t th thu t nào ñó”. “Tôi v n ti p t c khăng khăng r ng cha ñã sai và nói ông ph i ch ng ki n t n m t m i bi t ñư c. Cu i cùng, ông ñành như ng b và ñi theo tôi ñ xem nó. Và ông nói r ng
  • 20. www.Beenvn.com www.Beenvn.com - download sach mien phi 20 „Cha s r i kh i ñây ngay l p t c!‟” Jobs háo h c k cho tôi nghe chuy n trên m t cách s ng ñ ng vì ñây là l n ñ u tiên trong ñ i ông nh n ra r ng cha mình không ph i cái gì cũng bi t. M t phát hi n khi n Jobs ch t lúng túng nh n ra: ông thông minh hơn cha m mình, ông ñã t ng r t ngư ng m năng l c và s hi u bi t c a cha mình. “Cha không ñư c ñi h c nhưng tôi luôn nghĩ r ng cha r t thông minh, ông khôngñ c nhi u nhưng ông l i có th làm ñư c nhi u th . Cha h u như có th làm ñư c t t c m i th liên quan ñ n cơ khr.Và chính s vi c v chi c micro các bon b t ñ u nhen nhóm suy nghĩ ngư c l i trong Jobs r ng ông thông minh và nhanh nh y hơn ngư i cha c a mình. “ðó là m t kho nh kh c khi n tôi ng t th . Khi c m th y mình th m chí còn thông minh hơn c cha m , tôi c m th y th t ñáng x u h vì suy nghĩ này. Tôi không bao gi quên ñư c giây phút ñó”. Sau này, Jobs có nói v i nh ng ngư i b n là phát hi n này cùng v i s th t r ng ông ch là con nuôi ñã khi n ông ngày càng tách bi t kh i gia ñình và th gi i xung quanh. M t t ng nh n th c m i cũng ñ n v i Jobs không lâu sau ñó. Jobs không ch phát hi n ra r ng ông thông minh hơn cha m mình mà ông còn phát hi n ra là h cũng bi t ñi u ñó. Paul và Clara Jobs là ông b và bà m tuy t v i, h t m c yêu thương con. H s n sàng thayñ i cu c s ng c a mình, ñi u ch nh nó sao cho phù h p nh t v i Steve, c u con trai r t thông minh nh ng cũng không kém ph n ngang ng nh. H luôn c g ng theo dõi m i ñư ng ñi nư c bư c c a Steve. Và Steve cũng nhanh chóng hi u ra r ng: “C cha và m tôi ñ u luôn ng h tôi. H c m th y trách nhi m c a h càng cao hơn khi h th y tôi ngày càng ñ c bi t. H tìm ñ m i cách ñ mang l i cho tôi nh ng th tôi c n và c g ng cho tôi ñi h c t i nh ng ngôi trư ngt t. H s n sàngñáp ng t t c nh ng gì tôi c n”. Jobs tr i lòngv i tôi nh ng gì ông y th c s nghĩ. Chính vì v y, Steve l n lên song song v i c m giác c a m t ñ a tr b b rơi và c m giác ông là m t ngư i ñ c bi t. ð i v i ông, ñi u ñó ñóng m t vai trò quan tr ng trong vi c hình thành nên tính cách c a Jobs. TrƢ ng h c Trư c khi b t ñ u ñi h c c p 1, Jobs ñã ñư c m d y ñ c. Tuy nhiên, chính ñi u này ñã khi n Jobs g p m t s r c r i khi ñ n trư ng. Jobs nói r ng “Tôi c m th y nhàm chán, không th y có th gì m i ñ h c trong m t vài năm ñ u, vì v y tôi ñã l p ñ yth i gian ñi h c b ng vi c gây ra r c r i”. ði u ñó ch ng t r ng tính cách c a Jobs là do b n ch t và c do nuôi dư ng, ông không d dàng ch p nh n s áp ñ t và ki m soát, “ trư ng, tôi g p ph i nh ng quy t c khác h n v i lúc nhà và tôi không thích ñi u ñó. Và các th y cô th t s ñã suýt ki m soát ñư c tôi. H g n như s p gây ñư c s tò mò tôi”. Trư ng c a Jobs, trư ng ti u h c Monta Loma là m t ngôi trư ng ñ t trong nh ng tòa nhà l p x p c a nh ng năm 1950, cách nhà ông b n dãy ph . ông gi i quy t s nhàm chán lúc ñi h c b ng cách luôn nghĩ ra các trò ñùa tinh quái. Jobs k : “Tôi có m t ngư i b n thân tên là Rick Ferrentino và chúng tôi cùng nhau t o ra vô vàn ki u r c r i. Gi ng như, có l n, chúng tôi dán nh ng áp phích (poster) nh kh p nơi v i n i dung “Hãy mang thú cưng c a b n t i trư ng”. Hãy tư ng tư ng, th t là ñiên r khi kh p trư ng toàn là chó, mèo ñu i b t nhau còn các th y cô ph i canh chúng”. M t l n khác, h l i thuy t ph c nh ngñ a tr khác ti t l cho h mã s khóa xeñ p và như Jobs k l i “Chúng tôi l n ra ngoài trong gi h c, thay ñ i toàn b mã s c a nh ng chi c khóa khi n cho ñ n t n khuya không ai có th l yñư c xeñ ñi v ”. Khi Jobs h cl p ba thì nh ng trò ngh ch ng m c a ông nguy hi m d n. “M t l n, tôi ñ ch t n dư i gh c a cô giáo, cô
  • 21. www.Beenvn.com www.Beenvn.com - download sach mien phi 21 Thurman và khi n cô s ñ n thót tim”. Không có gì ng c nhiên khi ông b nhà trư ng tr v gia ñình hai ho c ba l n trư c khi h c xong l p ba. Tuy nhiên, sau ñó, cha ông b t ñ u ñ i x v i ông như m t ngư i ñ c bi t. Và v i s ñi m ñ m và cương quy t v n có, cha ông ñã nói v i nhà trư ng r ng ông y cũng mu n nhà trư ng cư x như v y: “Hãy nhìn nh n v n ñ , ñó không ph i là l i c a c u bé. N u nhà trư ng không th t o ñư c h ng thú h c hành cho c u bé thì ñó là l i c a Quýv ”. Cha m Jobs chưa bao gi ph t ông vì nh ng trò ngh ch hayt i l i ông gây ra trư ng và cha ông cũng nói thêm v i giáo viên c a Steve r ng: “Cha tôi là m t ngư i nghi n rư u và luôn mang theo mình m t chi c th t lưng da, nhưng tôi kh ng ñ nh r ng mình chưa t ng m t l n b ñánh ñòn. ðó là l i c a nhà trư ng khi b t b n tr h c thu c t t c nh ng ñi u ng ng n thay vì t o c m h ng ñ khuy n khích chúng thích thú v i vi c h c”. Tính cách c a Jobs ñã b t ñ u bi u hi n s pha tr n gi a s nh y c m và vô c m, t ng h p và tách bi t, nh ng ñ c tính t o nên Jobs trong su t ph n ñ i còn l i. Khi Jobs vào h c l p b n, nhà trư ng quy t ñ nh, t t nh t là tách Jobs và Ferrentino ra h c hai l p riêng bi t. Cô giáo l p b n c a Jobs là m t ph n c ng c i có tên là Imogene Hill, hay ñư c bi t ñ n v i bi t danh là “Teddy”. Bà ñã ñư c Jobs ưu ái g i là “m t trong nh ng v thánh c a cu c ñ i tôi”. Sau m t vài tu n quan sát Jobs, bà rút ra r ng, cách t t nh t ñ ki m soát Jobs là “h i l ” ông. “M t hôm, sau khi tan h c, cô giáo ñưa cho tôi m t quy n bài t p toán và nói „Cô mu n em mang nó v nhà và làm‟. Tôi ch t nghĩ Tr i, cô có bình thư ng không?‟ thì cô l y ra nh ng chi c k o mút kh ng lò mà lúc ñó tôi tư ng tư ng to như c th gi i này và nói „Khi nào em gi i xong nh ng bài t p toán trong quy n sách này và h u h t k t qu ñ u ñúng, cô s thư ng cho em chi c k o mút này và 5 ñô la‟. Ngay l p t c tôi ñã làm xong và g i l i chúng cho cô ch trong hai ngày”. Sau vài tháng, Jobs th m chí không còn ñòi ñư c “h i l ” m i làm bài t p. Ông nói “ði u mong mu n c a tôi lúc ñó ñơn gi n là ñư c h c và tôi năn n cô giáo giao bài t p cho tôi”. ð thư ng cho s n l c c a Steve, cô giáo ñã t ng ông m t b ñ ngh dùng ñ mài dũa th u kính và làm máy nh. Jobs th a nh n r ng “Tôi h c ñư c t cô y nhi u hơn b t kỳ giáo viên nào khác. N u không nh cô, tôi tin ch c r ng tôi s v n mãi hư h ng, th m chí có th b ñi tù”. M t l n n a, ñi u ñó càng kh ng ñ nh thêm ý nghĩ r ng: Jobs là m t ngư i ñ c bi t, “ l p tôi, cô ch quan tâm ñ n m t mình tôi. Cô th y s khác bi t trong tôi”, Job tâm s . Imogene Hill không ch nhìn ra Jobs s thông minh. Nhi u năm sau, bà có khoe v i m i ngư i m t b c hình ch p c l p Jobs trong ngày Hawaii. Jobs ñã tham d mà không m c chi c áo sơ mi ki u Hawaii như ñư c d n dò. Tuy nhiên, trong b c hình, Jobs v n xu t hi n trong trang ph c Hawaii ñ ng hàng ñ u và là tâm ñi m b c hình. Hóa ra th ng bé ñã ñ i ñư c m t chi c áo c a m t ñ a khác ch b ng vài l i thuy t ph c”. G n cu i l p b n, bà Hill ñã cho Jobs làm bài ki m tra và theo Jobs thì “Tôi ñã ñ t ñi m m c c a m t h c sinh năm th hai trung h c”. Nh ñó, không ch Jobs và cha m ông, mà nhà trư ng cũng ph i th a nh n r ng ông có m t trí thông minh khác bi t. Nhà trư ng ñã quy t ñ nh, m t quy t ñ nh ñáng chú ý, là cho Jobs vư t hai c p và h c th ng lên l p b y. Quy t ñ nh ñó ñư c cho là cách d dàng nh t khi n ông c m th y mình ñư c th thách và h ng thú h c t p. Nhưng cha m c a Jobs mu n th n tr ng hơn và quy t ñ nh ch cho ông vư t m t c p. Nhưng s chuy n d ch này không êm ñ p như mong ñ i. Jobs c m th y ông là m t ñ a tr cô ñơn, khó khăn trong giao ti p xã h i, ñ c bi t là l c lõng gi a nh ng ñ a tr l n hơn mình m t tu i. T i t hơn là vào l p sáu, có nghĩa là Jobs ph i chuy n ñ n h c m t
  • 22. www.Beenvn.com www.Beenvn.com - download sach mien phi 22 ngôi trư ng khác tên là Crittenden Middle. Tuy trư ng ch cách trư ng ti u h c Monta Loma tám dãy nhà nhưng nó l i thu c v m t th gi i hoàn toàn khác, bi t l p v i xung quanh v i nh ng nhóm thi u s hung t n. Chính nhà báo c a t Silicon Valley, Michael s. Malone, cũng ph i th a nh n r ng “B o lo n, ñánh nhau là vi c x y ra hàng ngày, ñ u ñ n như cơm b a khu v c này. B n tr thư ng xuyên mang dao ñ n trư ng như m t bi u hi n c a m t ñ i trư ng phu haym t ñ ng mày râu ñích th c”. Cùng kho ngth i gian Jobs chuy n ñ n h c ñây, m t nhóm h c sinh v ab b tù vì t i hi p dâm. M t chi c xe buýt c a trư ng khác trong khu v c cũngb phá h y sau khi ñ i tuy n c a trư ng này ñánh b i ñ i c a trư ng Crittenden trong m t tr n ñ u v t. Jobs thư ng xuyên b b n b t n t và ñ n kho ng gi a năm l p b y, ông chuy n t i cha m mình m t t i h u thư: “Tôi ñ ngh h ph i chuy n tôi ñ n h c m t ngôi trưcỳng khác”. Xét v tài chính, ñâyqu th t là m t quy t ñ nh khó khăn khi cha m c a Jobs ch ki m ñư cñ s ti n ñ trang tr i nh ng nhu c u thi t y u nh t c a gia ñình. Nhưng theo ñúng lý do và quan ñi m mà Steve ñưa ra thì không nghi ng gì, h cu i cùng cũng tìm cách ñáp ng nguy n v ng c a c u con trai. Jobs k r ng “Khi cha m tôi t ch i cho tôi chuy n trư ng, tôi ñã nói v i h r ng, tôi s b h c n u v n ti p t c ph i theo h c trư ng Crittenden này. Vì v y, h tìm ki m ngôi trư ng t t nh t cùng v i vi c vét t ng xu có ñư c ñ mua m t ngôi nhà tr giá 21.000 ñô-la m t qu n khác t t hơn”. Giañình Jobs chuy n v ch m i cách nhà cũ ch kho ng ba d m v phía nam, g n khu vư n mơ lâu năm Los Atlos, nơi sau này ñư c chuy n thành h th ng nhà máy s n xu t khuôn làm bánh cookies. Ngôi nhà c a h , 2066 Crist Drive có m t t ng v i ba phòng ng và quan tr ng nh t là li n k m t nhà ñ xe v i c a cu n quay m t ra ñư ng. T i ñây, Paul Jobs ñã ti p t c công vi c s a ch a và hàn xì nh ng chi c ô tô cũ, còn con trai ông thì say mê v i nh ng thi t b ñi n t . Vi c chuy n nhà ñ n ñây còn có m t l i th vư t qua s mong ñ i ñó là s t n t i c a trư ng Cupertino - Sunnyvale, m t trong nh ng ngôi trư ng t t nh t và an toàn nh t thung lũng Silicon này. Khi chúng tôi di d o trư c ngôi nhà cũ c a ông, Jobs ch cho tôi r ng “Khi tôi m i chuy n t i ñây, kh p nơi v n còn nh ng vư n cây ăn trái. Ngư i ñàn ông s ng t i ñây ñã d y tôi cách bón phân và chăm sóc m t vư n cây b ng phân h u cơ t t nh t. Nh ng s n ph m qua bàn tay c a ông y ñ u tr nên hoàn h o. Chưa bao gi trong ñ i tôi l i ñư c thư ng th c nh ng th c ph m tươi ngon ñ n th . ðó cũng là lúc tôi b t ñ u coi tr ng ngu n th c v t, rau và hoa qu , có ngu n g c nuôi tr ng h u cơ.” M c dù cha m Jobs không ph i là ngư i quá cu ng tín nhưng h mu n ông ñư c d y d v l nghi tôn giáo; vì v y h ñưa ông ñ n nhà th Lutheran vào h u h t các ngày ch nh t hàng tu n cho t i khi Jobs mư i ba tu i. Vào kho ng tháng 7 năm 1968, t p chí Life Magazine ñã cho ñăng t i hình bìa gây s c v hai ñ a tr b ñói khát vùng Biafra. Jobs ñã mang t p chí ñ n trư ng dòng vào ngày Ch nh t ñó và ban ñ u, ông ch t v n trư c v m c sư: “N u con giúp ñ ai ñó, li u Chúa có bi t ngư i con s giúp ñ trư c c khi con giúp h không? V m c sư tr l i: “Có ch , Chúa bi t t t c m i th ” Sau ñó, Jobs l y ra bìa cu n t p chí Life Magazine và h i ti p “V y thì, Chúa có bi t v hoàn c nh c a nh ng ñ a tr này và chuy n gì s x y ra ti p theo v i chúng không?” “Steve, ta bi t con không hi u nhưng Có, Chúa bi t v vi c này”. T ñó, Jobs tuyên b r ng ông không mu n làm b t c ñi u gì liên quan ñ n c u nguy n ngư i danh xưng là Chúa và ông s không bao gi quay tr l i nhà th n a. Tuy nhiên, Jobs l i dành hàng năm tr i nghiên c u và th c hành nh ng giáo lý c a Thi n Ph t Giáo
  • 23. www.Beenvn.com www.Beenvn.com - download sach mien phi 23 và nh ng giáo lý này có nh hư ngl n ñ n ñ i s ng tinh th n c a ông nhi u năm sau ñó. ông k t lu n r ng, tôn giáo s ñ t ñư c nh hư ng l n nh t t i con ngư i khi nó nh n m nh t i nh ng tr i nghi m v tâm linh hay ñ i s ng tinh th n c a h thay vì ch ñưa ra khuyên răn giáo ñi u. “Nh ng tinh túy nh t c a ñ o Cơ ñ c s tr nên xa v i n u nó ch mù quáng d a trên ñ c tin thay vì nh ng gì ñang di n ra trong cu c s ng, gi ng như vi c tin tư ng th gi i này có Chúa và hãy nhìn th gi i như Chúa ñang th y nó”. Jobs nói thêm “Tôi nghĩ m i m t h tư tư ng tôn giáo khác nhau m ra nh ng cánh c a khác nhau nhưng t t c ñ u d n t i m t ngôi nhà chung. ðôi lúc, tôi nghĩ ngôi nhà chungñó t n t i, ñôi lúc l i không tin ñi u ñó. ðây chính là ñi u huy n bí tuy t di u nh t”. Paul Jobs sau ñó chuy n t i làm vi c t i Spectra - Physics, m t công ty s n xu t máy phát lư ngt ánh sáng (laser) cho các s n ph m thi t b ñi nt và yt g n Santa Clara. Làth máy, ông t o ra các nguyên m u c a s n ph m d a trên nh ng phác th o c a các k sư và chính yêu c u v s hoàn h o c a công vi c nàyñã thu hút con trai ông. Jobs nói: “Máy phát lư ng t ánh sáng-hay laser - yêu c us căn ch nh chính xác g n như tuy t ñ i. Nh ng thi t b vô cùng tinh vi như thi t b cung c p cho ngành hàng không hay y t bao gi cũng ñòi h i ñ chính xác cao ñ n t ng chi ti t nh . N u h nói v i cha tôi nh ng yêu c u, ki u như „nh ng gì chúng tôi c n là các chi ti t kh p nhau ñ n t ng ly ñ h s giãn n ph i tương ñ ng nhau‟ thì cha tôi ph i tìm ñ m i cách ñ làm ñư c nó”. H u h t các chi ti t nh ñ u ph i làm t ñ u, ñi u ñó có nghĩa là Paul ph i t tùy ch nh công c phù h p và lên khuôn. Công vi c này c a cha khi n Jobs r t n tư ng nhưng ông l i hi m khi ñ n các c a hàng bán máy móc. “S r t thú v n u cha d y tôi cách s d ng máy cán và máy ti n. Nhưng ti c là tôi không bao gi ñi cùng cha vì tôi h ng thú v i nh ng th liên quan ñ n ñi n t nhi u hơn”. M t mùa hè, Pau ñưa Steve ñ n thăm nông tr i chăn nuôi l y s a c a gia ñình ông Wisconsin. Cu c s ng vùng nông thôn ch ng có gì thú v v i Steve nhưng m t hình nh ñã ñ l i n tư ng sâu s c v i ông. ông ñư c quan sát c nh m t chú bê m i chào ñ i và ng c nhiên khi th y con v t bénh n l c trong vài phút là có th t ñ ng d yñi. “ðó không ph i làñi u mà con v t bé nh ñư c d y mà dư ng như ñó là th ngư i ta v n g i là “b n năng”. M t ñ a tr khi sinh ra thì không th làm ñư c ñi u ñó. Tôi th y ñi u ñó ñáng kinh ng c m c dù m i ngư i ch ng ai th y gì khác l ”. Và Steve di nt ñi u ñó b ng ngôn ng công ngh như sau: “Nó di n ranhưth cơ th và não b c a ñ ng v t ñư c thi t k và l p trình ñ s n sàng ph i h p làm vi c v i nhau ngay l p t c ch không c n ph i ñư c d y”. Lên l p chín, Jobs chuy n ñ n h c t i Homestead High, ngôi trư ng có khuôn viên r ng l n v i nh ng tòa nhà hai t ng xâyd ng b ng bê tông x than sơn màu h ng v i kho ng 2.000 h c sinh. Jobs k r ng “Nh ng tòa nhà này ñư c m t ki n trúc sư n i ti ng thi t k khi trong tù. H mu n xâyd ng nh ng toà nhà không th phá h y”. Jobs cũng t o cho mình s thích ñi b ñ n trư ng, ông thư ng ñi kho ng 15 dãy nhà t i trư ng m i ngày. Steve có r t ít b n ñ ng trang l a nhưng ông bi t m t vài ngư i nhi u tu i hơn, nh ng ngư i này ñ u ch u nh hư ng c a h tư tư ng ch ng ñ i xã h i vào cu i nh ng năm 1960. ðó cũngth i mà th gi i c a nh ng “con m t máy tính” và nh ng ngư i theo ch nghĩa l p d (hippie) có s chòng chéo lên nhau. Jobs nói: “Nh ng ngư i b n c a tôi ñ u là nh ng ñ a tr r t ñ i thông minh. Tôi thích toán, khoa h c và ñi n t và h cũng v y. Chúng tôi cùng gia nh p h i LSD (m t lo i ma túy) và nh ng ngư i ch ng ñ i quan ni m và l i s ng ph bi n c a xã h i hi n th i. Nh ng trò ngh ch ng m c a Jobs sau này ch y u liên quan ñ n ñi n t . M t l n, ông trang b h th ng loa ñư c k t n i v i nhau kh p
  • 24. www.Beenvn.com www.Beenvn.com - download sach mien phi 24 nhà. Nhưng vì loa cũng có th ñư c s d ng như micro thu âm nên ông l p ra m t phòng ñi u khi n trongt qu n áo c a mình, nơi ông có th nghe ngóng ñư c m i chuy n ñang di n ra kh p nơi trong nhà mình. M t hôm, ông b t h th ng loa theo dõi lên và l ng nghe câu chuy n trong phòng cha m , cha ñã b t g p và gi n gi yêu c u ông g b ngay h th ng “b t h p pháp” này. Jobs ñã dành r t nhi u t i sau ñó sang nhà ñ xe c a Larry Lang, ngư i k sư s ng cu i ph khu nhà cũ c a ông. Cu i cùng, Lang ñưa cho Jobs chi c micro b ng carbon ñã t ng làm ông thích thú trư c ñây cùng v i Heathkits, b d ng c giúp t l p ráp nh ng chi c radio sơ khai nh t v i nh ng c n s ñi n t ñư c hàn ñ ng sau. “Heathkits có ñ yñ các b ph n v i mã màu khác nhau. Sách hư ng d n cũng gi i thích chi ti t cách s d ng nó. Nó giúp ngư i dùng hi u nguyên lý và t o ra b t c th gì. M t khi ñã t o ra ñư c vài chi c radio, ñ ng nghĩa b n có th t o ra ñư c m t chi c Tivi sau khi xem chúng trên catalogue ngay c khi không th . Tôi là ngư i may m n vì t khi còn là m t ñ a tr , c cha tôi và Heathkits ñã giúp tôi tin tư ng r ng tôi có th t o ra m i th ”. Lang cũng ñưa Jobs t i tham d các bu i g p m t c a Câu l c b nh ng ngư i khám phá Hewlett-Packard {The Hewlett - Packard Explorers Club), m t nhóm kho ng 15 sinh viên ho c hơn, t i quán cà phê c a công ty vào m i t i th Ba hàng tu n. “T i ñây, m i tu n s có m t k sư ñ n t m t trong nh ng phòng nghiên c u c a công ty chia s nh ng gì anh ta ñang làm. Cha ñã ch tôi ñ n ñó và tôi như l c vào thiên ñư ng. HP là nhà tiên phong trong vi c cung c p nh ng thi t b ñi- t phát sáng. Vì v y, chúng tôi th o lu n v nh ng ch c năng và vi c có th làm v i chúng”. Lúc ñó, cha c a Steve ñang làm vi c cho m t công ty s n xu t thi t b lư ng t ánh sáng (laser) vì th ñó là ch ñ ñ c bi t h p d n v i ông. M t t i, ông ng i nói chuy n v i m t trong nh ng k sưv công ngh laser c a HP saubu i th o lu n vàt i thăm phòng thí nghi m quangh c v phép giao thoa laser. Nhưng n tư ng ñáng nh nh t lúc ñó l i là vi c ch ng ki n công tyñang phát tri n nh ng chi c máy vi tính. “L n ñ u tiên tôi ñư c nhìn th y chi c máy tính ñ bàn là t i ñây. Nó ñư c ñ t tên là 9100A, m t chi c máy tính ñư c ca ng i r t nhi u và th t s cũng là chi c máy vi tính ñ bàn ñ u tiên. Nó l n, ch c ph i hơn 18 kg (40 pao) nhưng tôi r t h ng thú v i nó”. Nh ngñ a tr tham gia Câu l cb Nh ng ngư i khám phá HP ñ u ñư c khuy n khích xây d ng nh ng d án riêng c a mình, và Jobs quy t ñ nh t o ra m t máy ñ m t n s , ño lư ng s lư ng xung di n trên m t giây trongm t tín hi u ñi n t . ông c n m t s linh ki n mà HP s n xu t, vì v y ông ñã nh c máy và g i ñi n t i CEO c a HP. “H tr l i r ng h không có s li u c a nh ng con s chưa ñư c yêu c u th ng kê. Vì v y, tôi ñã tìm s c a Bill Hewlett và g i t i nhà ông y. ông y gi i ñáp nh ng câu h i c a tôi trong vòng 20 phút, ông y không ch ñưa cho tôi nh ng th tôi c n mà còn ñ ngh tôi làm vi c công ty, nơi s n xu t nh ng chi c máyñ m t n s ”. Jobs ñã làm t i ñây vào mùa hè, ngay sau khi k t thúc năm h c ñ u tiên t i Homestead High. Job k r ng “cha ch tôi ñ n làm vi c vào bu i sáng và ñón tôi vào m i t i.” Công vi c ch y u c a Jobs là“ñ t nh ng chi ti t c n thi t vào linh ki n” trong dây chuy n l p ráp. Lúc ñó, nh ng ngư i công nhân trong dây chuy n s n xu t ñ u t ra b t mãn v i m t ñ a tr khó ưa, ngư i ñã thuy t ph c ñ ñư c vào làm b ng cách g i ñi n cho CEO. Jobs k : “Tôi nh có l n nói chuy n v i m t trong nh ng ngư i qu n lý r ng Tôi thích nh ng th này. Tôi thích nh ng th này‟ và h i ông ta r ng ông ta thích làm cái gì nh t, ông ta ñã tr l i tôi c t l n và gi n gi “Ch t ti t, ch t ti t”. Jobs ñã không quá khó khăn trong vi c l y lòng nh ng k sư làm vi c t ng trên. “Bánh rán và cà phê ñư c ph c v vào 10 gi m i sáng. Vì th , tôi ch c n lên trên t ng và t t p nói chuy n
  • 25. www.Beenvn.com www.Beenvn.com - download sach mien phi 25 v i h ”, Jobs chia s . Jobs thích làm vi c. Ngoài vi c công ty, ông còn ñi giao báo (cha ông s ch ông ñi n u tr i mưa) và trong su t nh ng ngày cu i tu n và k ngh hè c a năm th hai trung h c, ông làm nhân viên kho bán th i gian c a hàng ñi n t Haltek. Nh ng linh ki n ñi n t và cơ khí có th tìm ñư c kh p nơi v i ñ tr ng thái m i, ñã quas d ng haynh ngth ñư c lư m nh t trong kh p các ngõ ngách c a khu “thiên ñư ng ñò ph th i v t li u”. Jobs nh r ng “t t c nh ng phím b m hayb ñi u khi n ñ u có th th y ñây. Màu g c c a chúng là màu xanh lá và màu xám nhưng h ñã ph lên b chuy n m ch và bóng ñèn màu h phách và ñ . B n cũng có th tìm th y ñây nh ngb chuy n m ch cũ, to ñ n n i khi b n b t chúng, c m giác thú v như b n ñangth i tung c Chicago này”. qu y trao ñ i v t d ng ñư c d ng b ng g , nơi ch t ñ ynh ng quy n catalogue dày c p bìa rách nát, m i ngư i có th trao ñ i ñ l ynh ngb chuy n m ch, ñi n tr , t ñi n và ñôi khi là nh ng con chip ñ i m i nh t. Cha Steve thư ng làm như v y v i nh ng linh ki n ô tô và luôn thành công vì ông y bi t rõ giá tr c a t ng th hơn t t c nhân viên bán hàng. Jobs cũng làm tương t như v y. Ki n th c v ñi n t c a ông ñư c tích lũy và mài dũa nh tình yêu c a ông v i công vi c ñàm phán và tìm ki m l i nhu n, ôngthư ng ñi ñ n nh ng khu ch tr i như San Jose ñ trao ñ i l y v m t b ng m ch ñi n t ch a m t vài con chip nh h u d ng ho c m t s linh ki n khác và sau ñó bán l i cho ông ch Haltek. V i s giúp ñ c a cha, Jobs có th mua chi c xe ñ u tiên c a mình khi m i mư i lăm tu i. ðó là chi c xe Nash Metropolitan hai màu ñư c cha ông trang b thêm ñ ng cơ c a MG. Jobs th t s không thích nó chút nào nhưng ông không th nói v i cha mình như v y cũng như b l cơ h i có m t chi c xe c a riêng mình. Jobs nói “Ngày trư c, chi c Nash Metropolitan có th ñư c coi là chi c xe mà ai cũng mong mu n nhưng th i ñi m tôi nh n ñư c chi c xe, nó g n như là chi c xe c l nh t trên th gi i. Nhưng dù sao, nó v n là m t chi c ô tô, có còn hơn không và ñi u ñó th t tuy t v i”. Trong vòng m t năm, b ng vi c làm ñ ngh , Jobs ñã ti t ki m ñư c kho n ti n ñ ñ ñ i sang chi c xe Fiat 850 hai c a, màu ñ v i ñ ng cơ Abarth. “Cha tôi ñã giúp tôi mua và ki m tra máy. C m giác c g ng ti t ki m và cu i cùng có th t tr ti n cho m t món ñò th t là tuy t!”. Cũng mùa hè năm ñó, gi a năm hai và năm cu i c p trư ng trung h c Homestead, Jobs b t ñ u hút c n sa (marijuana), ông nói “Tôi hút l n ñ u vào mùa hè năm ñó và r i, tôi b t ñ u s d ngthư ng xuyên hơn”. M t hôm, cha c a Steve tìm th yth ch t gây nghi n (dope) trong chi c Fiat c a c u con trai, ông h i “Cái gì ñâyh Steve?”. Job tr l i m t cách t nh bơ, “C n sa cha ”. ðây làm t trongs ít l n trongñ i Steve th y cha mình th t s n i gi n mà ôngt ngk r ng“ðây là cu c chi n th c s duy nh t x y ra gi a tôi và cha mình”. Nhưng sau ñó, như m i l n, ông ph i như ng Steve. “Cha mu n tôi h a r ng s không bao gi ñư c s d ng ch t kích thích n a, nhưng tôi ñã không h a”. Th c t , năm cu i c p, Jobs s d ng thêm LSD (m t d ng ma túy gây ra o giác) cũng như luôn chìm ñ m trong tr ng thái mơ màng, m t nh n th c ñi kèm v i ch ng thi u ng . “Tôi b t ñ u s d ng ch t kích thích nhi u hơn. Th m chí ñôi lúc chúng tôi còn dùng ma túy, thư ng thì nơi r ng rãi ho c trong ô tô”. Jobs cũng b t ñ u trư ng thành v nh n th c trong hai năm cu i c p trư ng trung h c. Ông c m th y mình ñang ñ ng ngã tư ñư ng gi a m t bên là s l a ch n tr thành m t trong nh ng “con m t” công ngh , ñ m mình trong m vi m ch ñi n t và m t bên là tr thành con ngư i m u m c, h c t p và sáng t o theo con ñư ng hàn lâm. Jobs k r ng “Lúc ñó tôi b t ñ u nghe nh c nhi u hơn và ñ c sách v lĩnh v c khác ngoài khoa h c và
  • 26. www.Beenvn.com www.Beenvn.com - download sach mien phi 26 công ngh nhi u hơn như Shakespeare hay Plato. Tôi thích King Lear”. Steve ngoài ra cũng r t yêu thích Moby - Dick và nh ng bài thơ c a Dylan Thomas. Tôi t ng h i ông t i sao ông l i luôn ví mình v i vua Lear và thuy n trư ng Ahab, hai nhân v t ñư c nh n xét là ương ng nh và n i lo n nh t trong văn h c, nhưng ông không tr l i v s liên quan này và tôi cũng thôi không h i n a. ông nói, “Khi tôi h c năm cu i trung h c, có m t l p ti ng Anh nâng cao. Th y giáo trông r t gi ng Ernest Hemingway. Th y ñã d n m t nhóm chúng tôi ñi trư t tuy t Yosemite”. Có m t khóa h c mà Jobs ñã tham gia như m t ph n c a quá trình tìm hi u v thung lũng Silicon: ñó là khóah cv ñi nt do John McCollum, m t c u lính h i quân gi ng d y.L ph c tr nên thú v b i chính s tinh t trong cách thuy t trình, và tài kích thích h ng thú h c h i c a h c viên v i nh ng chiêu th c cu n dây Tesla (m t cu n dây d ng lò xo - ru t gà) c a ông. Khu nhà kho nh c a John chính là nơi ông “nuông chi u” s thích c a nh ng h c viên c a mình, ch t ñ y bóng bán d n và nh ng linh ki n khác. L p h c c a McCollum n m trong m t tòa nhà gi ng như m t xư ng làm vi c n m bên c nh khuôn viên trư ng, ngayc nh bãi ñ xe. Jobs chăm chú nhìn vào c a s và ch nó cho tôi “Nó ñ ng kia, và phòng ngay bên c nh là nơi di n ra các l p h c v ô tô trư c ñây. Chính s s p x p li n k nhau nàyñánh d u s chuy n ñ i c a Jobst nh ngs thích ñ c trưng c a th h cha mình. “Th y McCollum cho r ng nh ng l p h c v ñi n t là m t l p h c v ô tô m i”. McCollum là ngư i r t coi tr ng k lu t quân ñ i cũng như tôn tr ng chính quy n. Nhưng Jobs thì không. Ác c m v i chính quy n áp ñ t là ñi u không bao gi ông che gi u. Thái ñ c a ông là s k t h p gi a s linh ho t, d o dai ñ n l p d cùng s n i lo n ñ n h h ng. Có l n, McCollum nói v i tôi r ng “Jobs thư ng xuyên thu mình vào m t góc làm nh ng vi c riêng c a th ng bé và th c s không mu n làm b t c th gì v i tôi hay nh ngñ a tr khác trongl p”. Có l vì v y mà John không bao gi tin tư ng giao cho Jobs chìa khóa ñ n căn nhà kho. M t hôm, Jobs c n m t linh ki n mà lúc ñó không có s n; vì v y, ông g i ñi n ñ ngh nhà s n xu t, công ty Burroughs Detroit ñ nh h thu th p và g i t i. ông nói v i h r ng ông ñang thi t k t m t s n ph m m i và mu n ki m tra b ph n ch a linh ki n ñó. ðơn ñ t hàng c a Jobs ñã ñư c chuy n t i b ng ñư ng hàng không m t vài ngày sau ñó. Khi McCollum h i Jobs làm th nào mà ông có ñư c, Jobs ñã miêu t cu c g i ñi n c a mình v i gi ng ng o m n ñ y thách th c. McCollum ñã nói v i tôi “Tôi ñã r t gi n. ðó không ph i là cách tôi mu n nh ng h c trò c a mình cư x ”. Và Jobs ñáp l i r ng “Em th m chí còn không có ti n ñ g i ñi n trong khi h thì ki m ñư c r t nhi u ti n”. Jobs tham gia l p c a th y McCollum ch m t năm thay vì ba năm như yêu c u c a khóa h c. Trong m t d án c a mình, ông ñã làm ñư c m t thi t b v i h th ng ñèn quang ñi n mà có th chuy n m ch khi ti p xúc v i ánh sáng. ðây là m t th mà b t c h c sinh trung h c nào cũng có th làm ñư c. Nhưng vi c chơi v i nh ng chi c ñàn laser, th mà ông h c ñư c t ngư i cha c a mình, khi n Jobs c m th y thích thú hơn nhi u. , Cùngv i m t vài ngư i b n, Jobs thi t k ánh sáng cho các b a ti c b ng cách t o ra nh ng tia sáng ñèn laser ñi qua các t m gương g n vào loa c a h th ng dàn âm thanh. ChƢơng 2: C P ðÔI PHI THƢ NG Hai ngư i cùng tên “Steve”
  • 27. www.Beenvn.com www.Beenvn.com - download sach mien phi 27 nh Jobs và Wozniak trong ga-ra, năm 1976 Woz Khi còn h c l p c a th y McCollum, Jobs k t b n v i m t sinh viên t t nghi p ñ i h c tên là Stephen Wozniak, h c sinh cưng c a th y và cũng là m t huy n tho i c a trư ng vì tài năng xu t chúng c a c u. Em trai c a Stephen t ng tham gia ñ i bơi l i v i Jobs. Còn Stephen thì l n hơn Jobs kho ng năm tu i nhưng ki n th c v ñi n t thì vư t xa ông. Tuy nhiên, xét v c m t tình c m l n giao t xã h i thì Stephen v n là m t c u bé trung h c say mê công ngh ñ n nhàm chán. Gi ngnhư Jobs, Wozniak h cñư c r t nhi u th t ngư i cha c a mình. Nhưngnh ngth h h cñư c l i hoàn toàn khác nhau. Paul Jobs b h ct trungh c và b t ñ u bi t cách ki m ñư c nh ng kho n ti n kha khá b ng vi c trao ñ i mua bán các b ph n cơ khí khi làm công vi c c a ngư i th s a ch a ô tô. Còn Francis Wozniak, cha c a Stephen, thư ng ñư c bi t ñ n v i cái tên Jerry thì l i là sinh viên xu t s c t t nghi p ngành k thu t c a trư ng K thu t California (Cal Tech) danh ti ng. Khi ñi h c, cha c a Stephen cũng t ng tham gia ñ i bóng ñá c a trư ng v trí ti nv và sau này tr thành nhà khoah cv tên l a t i Lockheed, ông coi tr ng ngành khoah c k thu t và coi thư ng nh ng ngư i làm kinh doanh, marketing và bán hàng. “Tôi nh có l n cha nói v i tôi r ng nghiên c u khoa h c và ch t o là t ng l p danh giá và quan tr ng nh t trong xã h i. Chính khoa h c m i có th ñưa xã h i ti n lên m t n c thang m i”. Steve Wozniak k cho tôi nghe như v y. M t trong nh ng n tư ng ñ u tiên c a Steve Wozniak v công vi c c a ngư i cha ñó là l n ñ n ch làm vi c c a cha vào m t ngày cu i tu n và ñư c ông ñưa cho xem nh ng linh ki n ñi n t . Cha c a Woz nói “Hãy ñ chúng xu ng bàn và chúng ta s cùng khám phá nó”. Steve Wozniak quan sát m t cách thích thú khi ngư i cha c g ng làm cho màn hình hi n th nh ng ñư ng sóng như m t minh ch ng r ng m t trong nh ng thi t k vi m ch c a ông ho t ñ ng t t. “Tôi c m nh n r ng, dù cha có ñang làm gì ñi n a thì nó cũng r t quan tr ng và r t t t”. Sau ñó, Woz h i cha mình v h th ng ñi n tr và bóng
  • 28. www.Beenvn.com www.Beenvn.com - download sach mien phi 28 bán d n xung quanh nhà. Cha ông ñã dùng m t chi c b ng ñen v các sơ ñ gi i thích cho Steve, “ông gi i thích cho tôi cách th c ho t ñ ng c a ñi n tr b t ñ u t vi c gi i thích v nguyên lý gi a nguyên t và các electron. Và b i vì tôi ch là m t ñ a tr h c l p hai nên ông ñã ch n cách v hình minh h a thay cho l i gi i thích b ng nh ng công th c ph c t p”. Ngoài ki n th c v k thu t, cha c a Woz còn d y cho ông nhi u ñi u mà sau này chúngăn sâu vào tính cách tr con và ñôi chút v ng v trong giao ti p xã h i c a ông, ñó là: Không bao gi ñư c nói d i. “Cha tôi thích s trung th c. S trung th c g n như tuy t ñ i. ðó là bài h c t t ñ p nh t mà chañã d y cho tôi. Tôi không bao gi nói d i b t kỳ ai, th m chí cho t i t n bây gi .” (L n duy nh t Woz nói d i là do yêu c u c a m t trò ñùa vô h i). Ngoài ra, cha c a Woz còn truy n cho ôngtư tư ng mang tính ác c m v i tham v ng, ñi u khi n Woz ñ i l p v i Jobs. Woz ñã bi u hi n rõ s khác bi t gi a hai ngư i trong m t s ki n ra m t m t s n ph m c a Apple năm 2010, b n mươi năm k t khi h g p nhau. Woz phát bi u “Cha tôi ñã t ng nói r ng „Con luôn ñ t mình V trí trung bình‟. Qu th t, tôi khôngmu n v trí cao như Jobs. Cha tôi là m t k sư thu n túy vàñó cũng là nh ng gì tôi mong mu n, m c ñ nào ñó, tôi th y mình không t tin ñ có th tr thành m t lãnh ñ o doanh nghi p, ngư i luôn ph i ch u trách nhi m ñưa ra nh ng quy t ñ nh kinh doanh cho toàn công ty như Jobs”. ð n năm l p b n thì Woz g n như tr thành m t “c u bé c a công ngh ”. Vi c làm quen s n ph m bóng bán d n v i ông th m chí còn d hơn nhi u so v i vi c ti p xúc và b t chuy n v i m t b n n . Woz có dáng m p m p, lưng khom gù c a m t ngư i su t ngày ch bi t khom mình trên nh ng b ng vi m ch, ñ tu i mà Jobs v n ñang còn th c m c v hi n tư ng chi c micro carbon mà cha c u không th gi i thích th añáng cho c u thì Woz ñãs d ng bóng bán d n ñ xây d ngh th ng k t n i liên l c bao g m có b khu ch ñ i âm thanh, rơ le ng t, ñèn và thi t b t o ñ rung âm thanh như chuông n i các căn phòng c a sáu ñ a tr t sáu ngôi nhà khác nhau trong khu v c. Và ñ tu i Jobs ñang m i mê v i các tác ph m ch t o t b d ng c Heathkits c a mình thì Woz ñã l p ráp h th ng máy phát và nh n tín hi u t Hallicrafters, nh ng chi c radio “hoành tráng” nh t th i ñi m ñó. Woz dành r t nhi u th i gian nhà ñ ñ c nh ng bài báo v ñi n t c a cha mình và th c s b mê ho c b i nh ng câu chuy n k v nh ng chi c máy tính ñ i m i nh t như ENIAC(1) . B i vì ñ i s lu n lý g n như là ki n th c n m lòng c a Woz nên ông vô cùng ng c nhiên khi bi t r ng m t chi c máy vi tính ñư c t o ra r t ñơn gi n ch không ph i quá ph c t p. ð n năm l p tám, Woz ñãt làm ñư cm t chi c máy tính t m t trăm chi c bóng bán d n, hai trăm ñi- t và hai trăm vi ñi n tr trên mư i b ng vi m ch. Và chính phát minh nàyñã mang l i gi i nh t trong m t cu c thi khu v c ñư c L c lư ng Không quân (the Air Force) t ch c. Ông ñã ñánh b i c nh ng ñ i th khác l n tu i hơn ñang h c l p mư i hai. Càng ngày, Woz càng c m th y l c lõng hơn vì tu i ñó, các c u b n cùng tu i Woz b t ñ u bi t h n hò v i b n gái và ti c tùng, nh ng th mà Woz còn th y ph c t p hơn c vi c thi t k ra các b m ch ñi n t . ông tâm s , “T ch ñư c nhi u ngư i bi t ñ n, s ng hòa ñ ng, ñi xe ñ p và làm nh ng vi c như h u h t m i ngư i v n làm, t nhiên lúc ñó, tôi c m giác như b xã h i ñào th i. Dư ng như trong m t quãng th i gian dài, tôi không nói chuy n v i b t kỳ ai”, ông tìm l i thoát cho mình b ng các trò ngh ch ng m c atu i thi u niên. Lên l p mư i hai, ông ch t o ra m t chi c máy ñ m nh p ñi n t - m t ki u máy t o ra ti ng tíc - tíc - tíc dùng ñ ñ m th i gian trong l p h c nh c và nh n
  • 29. www.Beenvn.com www.Beenvn.com - download sach mien phi 29 ra nó kêu như th m t qu bom h n gi . Vì v y, c u h c sinh Woz lúc ñó ñã tháo nhãn vài bình c quy, ghép chúng l i v i nhau và g n vào m t khóa c a trư ng. Chi c máy ñư c ñ t ch ñ kêu nhanh hơn khi chi c khóa ñư c m ra h t như m t qu bom ñ t ch ñ h n gi . Ngay sau ñó, ôngñư c g i lên phòng c a ban giám hi u. Ban ñ u, ông nghĩ có l là vì ông v a m i ñ t gi i nh t toán h c c p trư ng. Tuy nhiên, s th t là ông ph i g p c nh sát. Th y hi u trư ngñãñư c thông báo ngay sau khi c nh sát phát hi n ra thi t b ñó và ông nàyñã dũng c m ôm ch t “qu bom” ñó ch y ra sân bóng và g “kíp n ”. Woz ñã c g ng nhưng không th nh n cư i khi nghe th y ñi u ñó. Cu i cùng, ông b ñưa ñ n trung tâm giáo dư ng tr v thành niên và ñó m t ñêm. ðó th t s làm t tr i nghi m khôngth nào quên. T i ñây, ôngñã d ynh ng“ngư i b n ñ ng c nh ng ” c a mình cách c t dây ñi n d n ñ n nh ng chi c qu t tr n và n i chúng v i các song s t khi n cho nh ng ai ch m vào s b gi t. Vi c nh ng ñ a tr khác ñã há h c mi ng vì kinh ng c dư ng như là m t “huy hi u vinh d ”v i Woz. ông c m th y t hào vì mình làm t k sư ph n c ng, ñ ng nghĩav i vi c hành ñ ng gây s c cho m i ngư i dư ngnhư di n ranhư cơm b a.M t l n, Woz ñã phát minh ram t trò chơi “con quay”, và b n ngư i chơi ñ t ngón tay cái c a h vào cùng m t ñi m. N u ai ñ bóng rơi thì s b ñi n gi t. Và ông ghi nh n r ng “V i nh ng gã làm ph n c ng thì trò này ch là chuy n nh , nhưng m y gã thi t k ph n m m ñúng là nh ng „con gà‟”. Trong su t năm cu i trung h c, Woz cũng ñi làm bán th i gian Sylvania và l n ñ u tiên trong ñ i ông có cơ h i làm vi c v i máy vi tính. Ông t h c ngôn ng l p trình biên d ch FORTRAN t m t cu n sách vàñ c quy n gi i thi u v h u h t các h th ng v n hành ñang có t i th i ñi m ñó, b t ñ u v i thi t b ñi n t PDP-8. Sau ñó ông nghiên c u các thông s k thu t c a nh ng b vi m ch {microchip) m i nh t lúc ñó và c g ng thi t k l i nh ng chi c máy vi tính b ng cách s d ng nh ng linh ki n m i hơn. Thách th c ôngt ñ t ra cho mình là tái t o l i nh ng thi t k trên v i vi c s d ng s linh ki n ít nh t có th . M i ñêm, ông l i c g ng nâng c p b n v c a mình t t hơn so v i b n ñêm trư c. Và khi k t thúc năm h c cu i, ông ñã tr thành chuyên gia ñi n t nhưng ông chưa bao gi k cho nh ng ngư i b n c a mình, ông nói “Th i ñi m ñó, tôi ñã có th thi t k ñư c nh ng chi c máy vi tính v i s chip b ng m t n a so v i con s mà m t công ty chuyên nghi p s d ng trong các thi t k c a h . Nhưng t t nhiên, nó m i ch là trên gi y”. Nói cho cùng, nh ng c u m cô chiêu l a tu i mư i b y y r i cũng d dàng tìm ñư c ni m vui thú c a chính mình b ng trăm ngàn cách khác nhau. Vào m t bu i cu i tu n c a kỳ ngh L t ơn năm cu i trung h c, Woz ñã t i thăm ñ i h c Colorado. Trư ngñóng c a vào d p ngh l nhưng ông v n tìm ñư cm t sinh viên k thu t và nh ngư i ñó ñưa mình ñi thăm phòng thí nghi m ñây. ông năn n cha cho theo h c t i ñây m c dù h c phí trái tuy n (ngoài ñ a ph n bangnơi mình sinh s ng) r t cao và gia ñình ông khôngd kham ñư c. H ñành ph i th a thu n r ng: Ông s ñư c cho theo h c t i ñây như ông mu n nhưng ch trong m t năm r i sau ñó ph i chuy n v trư ng công De Anza theo ñúng tuy n. Sau khi chuy n t i Colorado vào kỳ nh p h c mùa thu năm 1969, Woz l i dành quá nhi u th i gian vào nh ng trò ngh ch ng m vô b (ví như vi c t o ra hàng lo t t p tin v i n i dung ch i b i Nixon “Fuck Nixon”). ðó là lý do ông b ñánh trư t hai l n trongth i gian h c t i ñây và ñư c chuy n sang giai ño n qu n ch và th thách. Không ch d ng l i ñó, ông còn l p ra m t chương trình tính toán dãy s Fibonacci(^) khi n cho các máy tính c a trư ng g n như b “thiêu cháy” vì th trư ng ñã b t ông ph i hoàn tr cho nh ng thi t h i gây ra. T t c nh ng “s c ” trên ñã giúp ông
  • 30. www.Beenvn.com www.Beenvn.com - download sach mien phi 30 gi ñúng th a thu n v i cha m mình và chuy n sang theo h c trư ng De Anza. Sau m t năm h c khá d th De Anza, Woz dùng th i gian r nh c a mình ñ ki m ti n. Ông vào làm vi c t i m t công ty s n xu t máy tính cho C c qu n lýphương ti n mô tô California và m t ñ ng nghi p ñã có m t l i ñ ngh khá thú v , ñó là ông ta s cung c p m t s con chip không dùng ñ n ñ Woz ch t o ra m t trong s nh ng chi c máy vi tính mà ông ñã nghiên c u và phác th o trên gi y. Wozniak quy t ñ nh s d ng càng ít chip càng t t v a như là m t s th thách v i chính mình v a vì ông không mu n l i d ng s hào phóng c a ngư i b n ñ ng nghi p. Ph n l n công vi c c a Woz ñư c th c hi n t i nhà ñ xe c a m t ngư i b n g n nhà tên là Bill Fernandez, ngư i v n ñang h c trung h c t i trư ng Homestead. ð c ng c thêm quy t tâm, h u ng r t nhi u soda kem Cragmont, t ñ p xe xu ng Sunnyvale Safeway ñ tr l i chai, nh n l i ti n ñ t c c và mua ti p. Woz nói thêm r ng “ðó cũng là lý do vì sao chúng tôi g i chúng là nh ng chi c „máy vi tính Soda kem‟, v cơ b n nó là m t chi c máy tính có kh năng nhân nh ng con s ñư c nh p vào thông qua m t t p các công t c và hi n th k t qu dư i d ng mã nh phân b ng nh ng bóng ñèn nh . Khi công vi c hoàn thành, Fernandez nói v i Wozniak r ng ông nên g p m t ngư i ñ ng môn c a Fernandez trư ng trung h c Homestead. “C u y tên là Steve, cũng thích th c hi n nh ng trò ngh ch ng m như c u và cũngñam mê ch t onh ng thi t b ñi n t như c u”. ðó có th ñư c coi là cu c g p g ñ nh m nh trong m t nhà ñ xe thung lũng Silicon, gi ng như cu c g p g gi a Hewlett và Packards trư c ñó ba mươi hai năm. Woz k r ng “Jobs và tôi ng i v a hè trư c nhà c a Bill r t lâu ch ñ tán phét, ch y u là v nh ng trò ngh ch ng m c a hai ñ a và v nh ng thi t k ñi n t mà chúng tôi ñã sáng t o ra. Chúng tôi có r t nhi u ñi m chung. Thư ng thì, h u như tôi không th gi i thích cho m i ngư i v nh ng thi t k c a mình nhưng v i Jobs ngư c l i, c u y hi u nó ngayt c kh c. Và tôi thích c u y. C u y là m t ngư i “kh ng khiu” nhưng r t d o dai và tràn ñ y năng lư ng”. Còn Jobs thì nh n ñ nh v ngư i b n c a mình như sau: “Woz là ngư i ñ u tiên trong s nh ng ngư i tôi t ng g p hi u bi t v ñi n t nhi u hơn tôi. Tôi thích anh y ngay l p t c. Trông tôi già d n hơn tu i m t chút, còn anh y l i tr con hơn tu i m t chút, vì v y, gi a chúng tôi h u như không có s chênh l ch l n. Woz r t thông minh nhưng v m t tâm lý tình c m, anh y ch như b ng tu i tôi”. Bên c nh s thích v máy tính, chúng tôi còn có ñi m chung là ni m ñam mê âm nh c. “ðó là quãng th i gian tuy t v i cho tình yêu âm nh c, gi ng như b n ñang s ng trong th i ñ i khi mà Beethoven và Mozart còn s ng. Th t s , m i ngư i thư ng có nh ng so sánh h i tư ng như v y. ðương nhiên, Woz và tôi cũng chìm ñ m trong ñó”. Jobs nh l i. C th là Stephen ñã khơi d y trong Jobs v m t th i hoàng kim c a Bob Dylan. “Chúng tôi ñã tìm ki m ngư i g i b n tin v Bob Dylan Santa Cruz. Dylan ghi âm t t c nh ng bu i bi u di n c a mình nhưng nh ng ngư i làm vi c cho ông l i thi u c n tr ng vì th nên r t nhanh chóng, nh ng cu n băng này ñư c sao chép l u và lan tràn kh p nơi. Và dĩ nhiên là anh chàng vi t b n tin kia có t t c chúng,” Jobs nói. Vi c săn lùng nh ng cu n băng c a Dylan không lâu ñã tr thành m t phi v c ng tác c a c hai. “Hai chúng tôi s n sàng rong ru i qua San Joe và Berkely, dò h i v nh ng b n thu l u chương trình c a Dylan và thu lư m chúng. Chúng tôi mua nh ng quy n nh c có l i bài hát c a Dylan và l m nh m t i t n ñêm khuya. Ngôn t trong nh ng bài hát c a Dylan có kh năng tác ñ ng m nh t i suy nghĩ sáng t o c a con ngư i”, Woz nói v i tôi. Và Jobs ti p l i, “Tôi có hơn m t trăm gi thu âm âm nh c c a Dylan, có c t ng bu i di n trong các chuy n lưu di n ‟65 và ‟66”(4) . C hai ngư i h ñ u ch n mua