5. IX | Önsöz
1 | Kur’an’a Göre Seyahatin Lüzumu
4 | Çok Gezen
6 | Gezmek, Görmek
8 | Kalplerdeki Uyan›kl›k
10 | Böylesi de Olurmufl
12 | Ötekiler Berikiler
14 | Bir Afliretten Bir Devlet
16 | Eski Eserler
18 | Annibal
20 | ‹flimiz Art›k Duâya Kald›
22 | ‹ntibâlar›m
24 | ‹lk Uçak Yolculu¤um
26 | Hava Yolculu¤u
28 | Yolculuk ve Dilijans
30 | Cennet-i Âlâ
32 | ‹llallah
34 | Turizm ve Terbiye Meselesi
36 | Han ve Otel
38 | Umûmi fiikâyetlerimiz
40 | Hikmetinden Sual Olunmaz
42 | Karabelâ ile Mücadele
44 | Ennezâfetü Minel’îman
46 | Grev
48 | Konfor
50 | Mor Salk›mlar
52 | Etmeyin Mollalar
54 | Yabanc› Gözüyle Biz
56 | Turizm Dâvâs›
59 | Hem Kel Hem Fodul
61 | Alafranga Goygoycular
63 | Ad›m Ad›m Anadolu
65 | Engürü’deki Mâbetlerimizden
67 | Cenâbî Ahmed Pafla Câmii
69 | Ankara’daki ‹lk Mahya
71 | Engürü Sofu
‹Ç‹NDEK‹LER
6. 73 | K›z›lcahamam
75 | Ayafl
77 | Konya
79 | Kâbetü’l-Uflflak
81 | Konya’ya Dair
83 | Kitâbeler
85 | Bursa
87 | Yeflil Bursa
89 | Uluda¤’a T›rman›rken
91 | Kestane
93 | Ulu ve Yeflil Câmiler
95 | ‹slâmi Eserlerden Muradiye Câmii
97 | Antalya
99 | Yunus Emre’nin ‹zinde
101 | Kalos Yatros
103 | Akflehir
105 | Gül Diyar› Isparta
107 | E¤ridir Yolunda
109 | Tarihi E¤ridir
111 | Yi¤itler Diyar› Erzurum
114 | Serhat fiehri Erzurum’dan Haberler
117 | Varto
119 | Hoflköy
120 | K›rk Sene Sonra fiarköy’de
122 | Mal›köy’den Geçerken
124 | Bozcaada
126 | Bülbülda¤›’ndaki Meryem Ana Evi
128 | Yeflil Ada’n›n Talihsizli¤i
130 | Karadeniz
132 | Otobüs Seferleri
134 | ‹nebolu
136 | Yine ‹nebolu
138 | fiebinkarahisar
140 | Kaf Da¤›
142 | Paris Yolunda
144 | Paris’de
146 | Yar›n ‹çin Yaflayanlar
148 | Quartier Latin
150 | Paris’de Cemiyet Hayat›
152 | Paris’deki Câmi
154 | Paris’de Cuma Namaz›
156 | Mâneviyata Ba¤l›l›k
158 | Champs-Elysées
160 | ‹nvalides
162 | Paris Operas›
164 | Eiffel Kulesi
VI | Çalar Saat
7. 166 | Kahvehaneler
167 | Paris Kahvehaneleri
169 | Garâbet, Ayçöre¤i ve Sahaf
171 | Hâne-Berdûfllar
173 | Dilencilik San’at›
175 | Paris’de Mode Ferman›
177 | Parisli Kad›n
179 | La Dame Aux Camélias
181 | Krematuvar ve Kolumbaryum
183 | Mezarl›klar
185 | Ormanlar ve Hayvanat Bahçeleri
187 | Habbeden Kubbe
189 | Seyahat Hakk›nda
191 | Seine’den Rhin’e
193 | Ren Sahilleri
195 | Kudsî Meslek
197 | Dar Sokak
199 | Futbol Maç›
200 | fieftali
202 | Bonn ve Bad Godesberg
204 | 4711
206 | Dom
208 | Frankfurt
210 | ‹nsanlar ve Hayvanlar
212 | Kaufhof
214 | ‹htiyar Kaplan
216 | Büyük ‹nsan Eisenhower
218 | Elli Sene Sonra
220 | Meriç’in Ötesinde
222 | ‹skeçe’den Kavala’ya
224 | Kavala’dan Sonra Selânik
226 | Selânik’den Ayr›l›rken
228 | Tesalya fiehitleri
230 | Atina
232 | Atina’da Hayat
234 | Atina’n›n Limanlar›, Sayfiyeleri ve Plajlar›
236 | Naimâ ve Patras
238 | Naimâ ve Patras
240 | Osmanl› Memleketleri
242 | fieria Nehri
244 | Lübnan
246 | Lübnan Hâdiseleri
248 | Yi¤it Libyal›lar
250 | Türkler, ‹slâmlar, Yahudiler
252 | Yahudi Aleyhdarl›¤›
254 | Dünkü ve Bugünkü ‹srâil
Çalar Saat | VII
8. 256 | Harp Kabiliyeti
258 | ‹slâmiyet ve Masonluk
260 | Vatanperverlik - Misafirperverlik
263 | Zindebâd R›za fiah Pehlevî ve fiahbanû Farah Pehlevî Hazretleri
265 | Bir Soruya Cevap
267 | Bahaîler ve Ezelîler
269 | Afganistan
271 | Türk-Afgan Kardeflli¤i
273 | Agadir Felâketi
275 | G›pta Ettim
277 | Tamburun Teli
279 | Bir Bardak Suda F›rt›na
281 | O da Bitti
283 | Lâle Cenneti
285 | Günün Sanc›s›
287 | Demirperde Arkas›nda Hayat
289 | Moskova Haberleri
291 | Japonya
293 | Japonlarda Ruh ve Ahlâk Temizli¤i
295 | Endonezya Cumhuriyeti
297 | Eskimolar
299 | Vicdan Hürriyeti
301 | Daha Neler ‹flitece¤iz
303 | Fezâ Yolcular›
304 | Günün Hâdisesi Ay
306 | Ay Gördüm Allah Âmentü Billâh
308 | Ay Dede
310 | ‹nsano¤lunun Zaferi
312 | Takvim
314 | Ay Ayd›n Gün Tamam
315 | 1962
317 | Eski Y›lbafl›lar
319 | O da Gitti
321 | Yeni Y›l Münasebetiyle
323 | Böylesi de Olurmufl
325 | Eski Takvimlerden
327 | Mart Kap›da
329 | Mart’›n Tersi Döndü
331 | Nezle Nevâzil
333 | Ya¤mur Kes!
334 | Gülünç Hurafeler
336 | Mernufl Han›m
VIII | Çalar Saat
9. Önsöz
A. Ragıp AKYAVAfi külliyatının ikifler ciltten meydana gelen Âsitâne, Tarih
Meflheri, Üstad-ı Hayat, Derken Efendim, Edeb Yâhû bafllıklı eserlerinden sonra 11.
ve 12. cilt olarak ve yazıların mevzu bütünlü¤ünü göz önünde bulundurarak
hazırladı¤ım Çalar Saat bafllıklı eserinde okuyucu hakikî bir ‹stanbullu, asker, hu-
kukçu, tarihçi ve hoca olarak tanıdı¤ı ve hayata hiç vazgeçmedi¤i de¤erleriyle bakan
Merhumu bu defa da gazeteci hüviyetiyle tanıyacaktır. Ragıp AKYAVAfi’ın ömrü-
nün son günlerine (v. 13 Ekim 1969) kadar yazdı¤ı esas itibariyle ahlâkî, terbiyevî,
tarihî ve içtimaî olan bu yazılarla yirminci asrın ortalarında memleketimizde ve
hattâ dünyada neler olup bitti¤ini ö¤renebilecek, hatırlayabilecek, haberdar olabi-
lecektir.
Ragıp AKYAVAfi 1958 tarihli ve Malıköy’den Geçerken bafllıklı yazısında (Çalar
Saat, c. II, s. 122) gazetelerden bahsederken flöyle diyor:
“Gazete deyip de geçmeyin. O da bir kültür kayna¤ıdır, uyandırıcı bir mekteptir.
Garp âleminin gazeteleri her düflünüfle, her zevke hitap eden çeflit çeflit fıkralarla do-
ludur. Sahifeleri itinâ ile tarh ve tezyin edilmifl bir bahçe gibidir. ‹çinde kafayı dol-
duran, dima¤ı besleyen, zihne açıklık veren unsurlar serpili durur. Efkârı zehirleyici
mantarlara, ruhları haflım haflım hafllayan ısırganlara tesadüf olunmaz...”
1957 tarihli ve Çalar Saat bafllıklı yazıda (Edeb Yâhû, c. II, s. 62) da flunları oku-
yoruz:
“Frenklerin dedi¤i gibi gazeteler yalnız asrın zekâsını sahifelerine aksettiren bir
ayna de¤ildir. Aynı zamanda uyandırıcı vasfı itibariyle bir çalar saattir. Bu çalar sa-
at ne kadar kıymetli ise onun tenbih edici sesine kulak verenler de o derece kıymetli-
dir.”
Evimizde büyükbabam Dr. Ahmed Cemil Bey’den kalma, kadranında K. Ma-
koulian Fils Stamboul yazılı koca bir çalar saat var. “Muammerînden” oldu¤u her
Çalar Saat | IXEdeb Yâhû | IX
10. X | Çalar Saat
halinden belli olan bu saat halâ büyük bir do¤rulukla dan, dan, dan çalıflır, ne bir
dakika ileri ne bir dakika geri! Belki Ceride-i Havâdis’i, fiinasi’nin, Âgâh Efendi’nin
Tercüman-ı Ahvâl’ini, Tasvir-i Efkâr’ı filan görmemifltir ama Ahmed Midhat Efen-
di’nin devrine yetiflmifl, Tercüman-ı Hakikat’ini görmüfltür mutlaka!... Babam bu
pîr-i fanî ile gazeteler arasında bir köprü kurarak Ziya Pafla’nın flu beytini söylerdi:
Yâr-ı müflfiktir çalar saat beni âgâh eder
Ömrümün her saati geçtikçe bir kez âh eder
Çalar saat ömrümüzden bir saat daha geçti¤ini haber verip âh ediyorsa, bir gün
yaflayan kelebekler gibi olan gazeteler de bugünden, belki dünden, hattâ yarından
do¤ru, ciddî, faydalı haberler, bilgiler veren, düflündüren, aydınlık ufuklar açarak
uyandıran bir “yâr-ı müflfik” olmalıdırlar.
Eserin hazırlanmasında ve yayınlanmasında büyük yardımlarını gördü¤üm
Türkiye Diyanet Vakfı’na teflekkürlerimi tekrarlamak benim için zevkli bir vazife
olacaktır.
Prof. Dr. Beynun Akyavafl
