SlideShare a Scribd company logo
1 of 1
Download to read offline
rbrz˜ ¢˜tm ctu˜t- buht ¢gt fUmqh?2022 ;fU rfUmtltü fUe
ytg =tudwle fUhüdu
Ôgr¢;d; xi¢m ô˜ic bü fUtuRo c=˜tJ lné> 5 ˜tF h¥vY
;fU fUe ytg Jt˜tü fUtu 3000 h¥vY fUe Aqx =e dRo ni>
vn˜u Rm ô˜ic vh 2000 h¥vY Aqx rb˜ hne :e> yc 5
˜tF ;fU fUe ytg vh Aqx 5000 h¥vY ntu dRo ni> Rmmu
2 fUhtuz ytgfUh=t;tytü fUtu ˜tC ntudt>
ymh & mcmu Atuxu ô˜ic Jt˜tü (2 fUhtuz ytgfUh=t;t) fUtu
htn;> yàg ô˜ic Jt˜u, JrhíX ltdrhfU, brn˜tYk rlhtN>
n rfUhtY fuU Dhtü bü hnlu Jt˜u ltifUhevuNt gt ÔgJmtge fUtu
bfUtl CÀ;u vh Aqx yc 60 nsth h¥vY> yc ;fU gn
mebt 24 nsth h¥vY :e> Aqx Wàné fuU r˜Y rsànü fkUvle
gt rlgtu¢;t mu fUtuRo bfUtl CÀ;t lné rb˜;t>
xi¢m ô˜ic bü c=˜tJ lné
csx2016-17
ybehtü mu r˜gt, rfUmtltü fUtu r=gt
mrJom xi¢m & ßgt=t ymh lné
mrJom xi¢m 14.5 VUem=e mu cZfUh 15% ýyt> mhfUth
lu 0.5 VUem=e fUt f]UrM fUÖgtK mum ˜dtgt ni> mrJom
xi¢m cZlu mu C˜u ne muJtYk bnkde ntude ˜urfUl sl;t vh
fwUA Ftm ymh lné ntudt> btl ˜ersY ytv YfU nsth
h¥vY fUt Ftlt Ft;u nî> Wm vh yCe 145 h¥vY muJt fUh
=u;u nî> yc 5 h¥vY ßgt=t b;˜c 150 h¥vY xi¢m =üdu>
fUthtucth & ytprzx vh Aqx
n xi¢m ytprzx bü Aqx 1 fUhtuz h¥vY xloytuJh mu
cZtfUh 2 fUhtuz h¥vY fUe> =uNCh fuU 33 ˜tF Atuxu J
bÆgb W‘rbgtü fUtu rb˜udt ˜tC> YbYmYbRo ¶uKe Jt˜u
ÔgJmtrggtü fuU r˜Y Ce cze htn;>
n 5 fUhtuz h¥vY ;fU xloytuJh Jt˜e fkUvrlgtü fuU r˜Y
fUtpvtuohux xi¢m 1 VUem=e Dxtgt> Rmu 30 mu 29
VUem=e rfUgt>
n lRo biàgwViU¢arhkd gqrlx vh fUtpvtuohux xi¢m 25
VUem=e (mum J mhatso mbu;), gr= Ju bwltVuU, rlJuN
mu swze fUtuRo fUxti;e fUt =tJt l fUhü>
n rvA˜u mbg mu xi¢m lné ˜dtY stYkdu>
n vn˜e cth mlmux ¢˜tps ˜tdq> gtuslt ˜tdq fUh;u
mbg ne ;g ntudt rfU fUc vqhe ntude>
hRomtü vh cZtgt xi¢m
n =m ˜tF mu yr"fU fUe ˜Éshe fUth vh YfU
VUem=e yr;rh¢; fUh>
n vux[tu˜, Y˜vese, meYlse fUe Atuxe fUthtü vh YfU
Œr;N;, zes˜ fUthtü vh 2.5 Œr;N; ytih YmgqJe vh
4 Œr;N; ˜dudt RàV{Ut mum>
n YfU fUhtuz mu yr"fU ytg Jt˜u ˜tudtü fUtu =ult ntudt
15 VUem=e mhatso> yc ;fU gn 12 Œr;N; :t>
n 10 ˜tF mu ßgt=t mt˜tlt rzrJzüz fUe ytg vtlu
Jt˜tü fUtu yc 10% xi¢m fuU Áv bü =ult vzudt>
veYVU rlfUt˜lu vh xi¢m
n RoveYVU Ft;u mu hfUb rlfUt˜lu vh 60% htrN vh
xi¢m =ult ntudt> NuM 40% vh fUtuRo xi¢m lné> RoveYVU
buk sbt htrët vh xezeYm fUe mebt Ce 30,000 mu
cZtfUh 50,000 h¥vY fUe>
n mcfUtu vüNl fuU =tghu bü ˜tlu fuU r˜Y mhfUth vn˜u
;el mt˜ 8.33% fuU rnmtc mu fUboathe vüNl gtuslt
fUt ykN=tl Cwd=tl fUhude> 15,000 h¥vY ;fU
;lÏJtn Jt˜u fUboatrhgtü vh ne ˜tdq ntude ôfUeb>
n rhxtghbüx fuU mbg htíx[eg vüNl ôfUeb mu 40
Œr;N; ;fU htrN xi¢m V{Ue rlfUt˜ mfüUdu> yCe gn
veveYVU J RoveYVU fUe ;hn fUh bw¢; lné :t>
n YfU˜ Œerbgb Jt˜e cebt vtpr˜rmgtü fUe Œerbgb vh
muJtfUh 3.5 Œr;N; mu DxtfUh 1.4 Œr;N; rfUgt>
ôxtxo yv fUt˜t"l
n yŒi˜ 2016 mu btao
2019 fuU cea NwÁ ntulu
Jt˜u ôxtxoyv fUtu vtka bü mu
;el JMo fuU bwltVuU vh 100
VUem=e fUh Aqx>
n ôxtxoyv fkUvrlgtü fUt
vksefUhK YfU r=l bü
ntudt>
n ôxtxoyv fuU r˜Y 500
fUhtuz fUt VkUz>
n Œ"tlbkºte bwŠt gtuslt fuU
r˜Y 1.80 ˜tF fUhtuz fUt
ŒtJ"tl> rvA˜u mt˜ gn
1.0 ˜tF fUhtuz výkat>
fUt˜t"l hFlu Jt˜u Ôgr¢;
YfUbwë; 45 Œr;N;
vulÖxe =ufUh yvlt "l
mVuU= fUh mfüUdu> RmfuU
r˜Y rJNuM rFzfUe 1 sql
mu 30 rm;kch 2016 ;fU
;fU Fw˜e hnude> Rmbü 30
VUem=e xi¢m, 7.5 VUem=e
mhatso ytih 7.5 VUem=e
vulÖxe Ntrb˜ ntude> Rm
gtuslt bü fUt˜t"l strnh
fUhlu Jt˜tü vh fUtuRo
bwfU=bt lné a˜udt, l ne
fUtuRo vqA;tA gt stka ntude>
ntub˜tul
n vn˜e cth bfUtl Fhe=lu vh 35 ˜tF h¥vY ;fU fuU ˜tul vh 50
nsth h¥vY mt˜tlt fUe çgts Aqx> bfUtl fUe fUeb; 50 ˜tF mu
ßgt=t l ntu> n 60 Jdobexh (324 JdoVUex) ;fU fuU ܘix vh
muJtfUh bü Aqx>
Rk=tih
bkdÖtJth 01UbtaoU2016
VUtÖdwl f]UíK 7/8 mkJ;T 2072 NfuU 1937
JMo 68 > ykfU 268 > ldh mkôfUhK
fUeb; H 2.50
fwU˜ v]íX 16+4|20
www.naidunia.com
Rk=tih, Ctuvt˜ (lJ=wrlgt), sc˜vwh, ÉJtr˜gh, htgvwh, rc˜tmvwh ytih r=Ö˜e-Ylmeyth (htíx[eg mkôfUhK)mu YfUmt: ŒfUtrN;
rbrz˜ ¢˜tm
fUtu mrçmze
lné, yåAe
mrJom fUe
sÁh; ni>O
-yh¥K sux˜e
fuU r˜Y rJNuM
vqht stuh d{tbeK Cth; vh
rJÀ; bkºte fuUr˜YgncsxCthevhuNtleSu˜hnuf]UrMGuºt
ytih RkV{Utôx[¢ah rJô;th fUe sÁh; fUtu rJÀ;eg
ylwNtml fuU mt: vqht fUhlu fUe =]ríx mu cun= mk;wr˜; fUtb :t>
d{tbeK Cth; vh Wàntülu mne Zkd mu VUtufUm rfUgt ni> atnu f]UrM
WÀvt=l cZtlu, f]UrM ytg cZtlu, d{tbeK Guºttü bü seJl ô;h mw"thlu,
RkV{Utôx[¢ah, R˜ur¢x[rVUfuUNl, rzrsx˜ r˜x[ume, stpc rf{UYNl fUt
mJt˜ ntu mCe Guºttü fUtu Wàntülu vgtoË; ;Jßstu =e ni> RmfUt mkfuU;
rvA˜e mhfUth fUe gtuslt Iblhudt# fUtu btisq=t mhfUth lu Ce vgtoË;
WÀmtn fuU mt: sthe hF;u ýY yc ;fU fuU mJtor"fU 38,500 fUhtuz
h¥vY ytJkrx; fUhlu mu Ce rb˜;t ni>
nh;hnfuUvrhJnlmkmt"ltüfuUcwrlgt=eZtkaubümw"thcsxfUt
bwÏg ô;kC ni> csx bü Rmu bnÀJ r=gt dgt, gn ;theVuU fUtrc˜ ni>
Dtxt cZtY cdih rJfUtm fuU mbtl yJmh bwnigt fUhtlu fuU r˜Y mtbtrsfU Guºt, Atuxu
fUthtucth,gwJtW‘rbgtüJfUbytgJt˜u˜tudtüvhCevqhtstuhr=gtdgtni>fUbstuhntu;erJëJ
y:oÔgJô:tytihrJÀ;egrJJufUNe˜;tfUeCthesÁh;:e>dwçcthufUe;hnVqU˜;uhtsôJDtxu
fUe fUeb; vh csxeg ytJkxl cZtlt RmfUt mne WÀ;h lné ntu mfU;t :t> yåAt ni rfU csx
bü rJÀ;eg mbS=the r=FtRo dRo ytih rJÀ;eg Dtxu fUtu Jtrsc ô;h vh hFlu fuU r˜Y yr;rh¢;
mkmt"l swxtY dY> csx fUe yåAe ct; gn ni rfU mtJosrlfU Fao fUe Œrf{Ugt bü mw"th rfUgt
dgt ni> RkV{Utôx[¢ah Œtusu¢xTm fUtu ;use mu yb˜ bü ˜tlu fuU r˜Y veveve Œrf{Ugt bü VuUhc=˜,
yt"th fUtu mkJi"trlfU =sto ;trfU mhfUthe ˜tC mne Zkd mu ˜tudtü ;fU výkau, mCe dtkJtü bü
rJ‘w;efUhK fUt mbgcõ fUtgof{Ub Yumu fwUA mkfuU;fU nî, rslfuU l;esu csx ytJkxl cZtlu mu
ßgt=t ntüdu> rJÀ; bkºte lu mhfUthe cîfUtü fuU cZ;u YlveY fUt Ce vqht Fgt˜ hFt ni> Jné WlfUe
nt˜; mw"thlu fuU r˜Y 25 nsth fUhtuz h¥vY fUe csx mntg;t Ce =e ni> Wàntülu gn Ce fUnt ni
rfU sÁh; vzlu vh Rm htrN fUe mbeGt Ce fUe st mfU;e ni> ymux rhfkUôx[¢Nl fkUvrlgtü fUtu
bscq; fUhlu fUe Ce ct; fUne ni, Rmmu YlveY fUe mbôgt fUtu n˜ fUhlu bü b== rb˜ude> rJÀ;
bkºteluvwhtluŒCtJmuxi¢mJmq˜elnéfUhlufUtCeJt=trfUgtni>fUhrJJt=tüfuUsÖ=mbt"tl,
seYmxe ˜tdq fUhlu J yàg fUh mw"thtü fUtu ˜ufUh Ce yvle Jalcõ;t =tunhtRo ni>
fwUbth bkd˜b rcz˜t
aughbil, ytr=Àg
rJf{Ub rcz˜t mbqn
fUbt˜ fUe DttuMKt
3 mt˜ fUt veYVU =ude mhfUth
n ¢gt rJÀ;bkºte lu csx bü fUtuRo fUbt˜
rfUgt ni?
n ntk! fURo Yume DtuMKtYk nik stu JtfURo fUbt˜
fUe nî> simu-
_ lY fUboatrhgtü fUt 3 mt˜
fUt veYVU mhfUth Chude>
- ôfUq˜-fUtp˜us Atºttü fUtu
rzrsx˜ mrxorVUfUux =üdu>
- 2018 ;fU =uN fuU nh
dtkJ fUtu rcs˜e rb˜ude>
- =uN fuU nh rs˜t
yôv;t˜ bü ztgr˜rmm
gqrlx>
- Atuxe =wfUtlü Ce Ntprvkd btp˜ fUe ;hn
mË;tn fuU mt;tü r=l Fw˜ mfüUde>
- lRo ôJtôÚg mwhGt ôfUeb, nh vrhJth fUt
YfU ˜tF h¥vY ;fU fUt nuÖ: cebt> 60 JMo
ytih yrÆtfU Wb{ Jt˜tü fUtu 30,000 fUt
xtpvyv vifuUs>
n rVUh gn ntg-;tict ¢gtü rfU csx bü
rbrz˜ ¢˜tm fUtu fwUA lné rb˜t?
n gn ct; Ce mne ni> vqht VUtufUm dtkJ,
dhec ytih rfUmtl nî> Ràné fuU r˜Y yåAt
ni> ybehtü fuU r˜Y rlhtNtslfU ni>
dtkJtü fUtu R;lt fwUA =ufUh ntudt ¢gt?
n mhfUth fUt mcmu czt ai˜üs =uN fUe
ytÆte mu ßgt=t ytct=e fUt rJfUtm =h bü
gtud=tl cZtlt :t> Rmer˜Y gu mc ŒtJÆttl
rfUY dY> gr= rfUmtltü fUe fUbtRo =tudwle
ntu dRo ;c y:oÔgJô:t ;tu Jimu ne mwÆth
stYde>
n gne mbg awllu fUe fUtuRo
Ftm Jsn?
n ôvíx ;tu fwUA lné ni,
ylwbtl ne ni rfU sux˜e
fUtu 2019 fuU awltJ mu
vn˜u 2 csx ytih vuN
fUhfuU rbrz˜ ¢˜tm fUtu
˜wCtlu fuU btifuU rb˜üdu>
Rmr˜Y Rm cth stuh RfUtultpbe fUe
mun; mwÆtthlu vh>
n ytb yt=be fUtu fwUA rb˜t?
n ytgfUh bü rmVoU 3,000 fUe Aqx rb˜e Jtu
Ce 5 ˜tF mu fUb ytg Jt˜tü fUtu> ytsfU˜
bnkdtRo fUtu =uF;u ýY gu Aqx cý; fUb ni>
rJÀ;bkºte lu mrJom xi¢m vh ytÆtt
VUem=e mum ˜dtfUh RmfUt VUtg=t Ce
Jtvm ˜u r˜gt>
n ¢gt ˜tul fUe RoYbytRo vh rfUme ;hn
fUt ymh ntudt?
n csx fUtu =uFlu fuU ct= rhsJo cîfU çgts
=htü bü 0.25 VUem=e fUe fUxti;e fUh mfU;t
ni> Rmmu ytvfuU ntub ˜tul ytih RoYbytRo bü
fUbe yt mfU;e ni>
Œ"tlbkºte Çte
ctu˜u- dtkJ,
dhec fUt csx
gu bnkdt gu mô;t
nehu-mtulu fuU suJh, YfU
nsth h¥vY J yr"fU fuU
c{tkzuz fUvzu, ceze AtuzfUh
mCe ;kctfqU WÀvt=, rJbtl
fUt mVUh, cîrfkUd muJt,
cebt vtpr˜me, huô;htk bü
Ftlt, rblh˜ Jtxh,
˘trôxfU cid, f{uUrzx-
zurcx fUtzo ˜ult, fiUc
xi¢me, çgqxe vt˜oh stlt,
bÖxe˘i¢m bü rVUÖb
=uFlt, rsb stlt, Ro-hu˜
rxfUx, btuctR˜ rc˜>
(0.5 Œr;N; f]UrM fUÖgtK
WvfUh fuU ltb vh mrJom
xi¢m cZtgt> WÀvt= NwÖfU Ce
cZtgt ni)
rlhtbg ôfUeb fuU ;n;
slh˜ Rkëgtuhüm vh Aqx,
sq;u-aËv˜, mtu˜h ˜îv,
htWxh, c{tpzc{îz btuzb,
muxxtpv ctp¢m, rzrsx˜
Jerzgtu rhfUtpzoh,
memexeJe fiUbht,
R˜ur¢x[fU Jtnl,
hurV{Ushuxuz fkUxulh,
btRf{UtuJuJ ytuJl, murlxhe
vizTm, r=Ôgtkdtü fuU
WvfUhK, c{u˜ vuvh, =uN
bü clu btuctR˜, fkUËgqxh,
mtpÜxJugh>
(ytRoxe mu¢xh mu swze aestü
vh 10 VUem=e cwrlgt=e WÀvt=
NwÖfU Dxtgt>)
gn dtkJ, dhec
ytih rfUmtltü fUt csx
ni> f]UrM, d{tbeK
cwrlgt=e Ztkau, ôJtôÚg
=uFCt˜, htusdth
rlbtoK ytih =r˜;
W‘rb;t vh rJNuM
Ægtl r=gt dgt ni>
dwKJÀ;tvqKo c=˜tJ
vh Ægtl r=gt dgt ni>
ytb yt=be fuU seJl
bü czt c=˜tJ ytYdt>
x[tkmVUtprbød Rkrzgt fuU lti mqºt
f]UrM ytih rfUmtl fUÖgtK, d{tbeK Guºt, ôJtôÚg =uFhuF mrn;
mtbtrsfU Guºt, rNGt fUtiN˜ ytih htusdth m]sl, yJmkhalt ytih
rlJuN, rJúteg Guºt fuU mw"th, yrCNtml ytih fUtgo fUhlu bü ytmtle,
htsfUtuMeg ylwNtml cltlt, fUh mkck"e mw"th>
lRo r=Ö˜e> füUŠeg rJÀ;bkºte y‹K sux˜e lu mtubJth fUtu htprclýz fUt atu˜t vnl r˜gt> csx fUt vqht VUtufUm dtkJ,
rfUmtl ytih dhectü vh fUh r=gt> ctfUe mc Xdu mu hn dY nî> rbrz˜ ¢˜tm mbS ne lné vt hnt ni rfU Wmu ¢gt
rb˜t? ybehtü fUtu r=gt fwUA lné, WÖxu WlfUe fUbtRo vh 3 Œr;N; yr;rhÿU mhatso ˜dt r=gt>
csx bü dtkJ, rfUmtl, Fu;e, Ztkatd;
mwrJ"tytü fuU rJfUtm ytih fUbstuh ;cfuU fUtu
sc=oô; htn; =e dRo ni> rfUmtltü fUe
ytb=le 2022 ;fU =tudwle fUhlu fuU ˜Ìg
fuU mt: f]UrM J rfUmtl fUÖgtK fuU r˜Y
35,984 fUhtuz hFu nî> scrfU d{tbeK
rJfUtm fuU r˜Y 87,765 fUhtuz ni>
Yumu r=gt dtkJtü fUtu
...;trfU =t˜ bnkde l ntu
>> bnkdtRo vh fUtcq fUhlu fuU r˜Y 900
fUhtuz fUt fUeb; rô:hefUhK VkUz cltgt
stYdt> =t˜tü fUt WÀvt=l cZtlu fuU r˜Y
luNl˜ VqUz rm¢gturhxe rbNl fuU ;n;
500 fUhtuz r=Y stYkdu> RmfuU ;n; yc
622 rs˜u fUJh ntüdu>
Nugh ctsth
>> Nugh ctsth fUtu csx htm lné ytgt>
Rme fUthK mümu¢m 650 ykfU ;fU xqxt,
nt˜tkrfU ct= bü gn mkC˜t ytih rdhtJx
152 ykfUtü ;fU rmbx dRo>
37 cth ctu˜u rlJuN
>> rJÀ; bkºte yh¥K sux˜e lu csx CtMK bü
37 cth rlJuN Nç=, scrfU 20 cth
rJfUtm Nç= fUt Wvgtud rfUgt> Jné
rfUmtl ytih f]UrM Nç= f{UbN& 32 ytih
24 cth vZu dY>
>> sux˜e fUt csx CtMK 12,500 Nç=tü
;fU ne merb; hnt> 1991 bü rJÀ; bkºte
hn;u blbtunl rmkn lu 18,900 Nç=tü fUt
CtMK vZfUh rhfUtpzo cltgt :t>
ÁFu csx Jt˜u r=l
=tu yåAe Fchü
>> vux[tu˜ 3.02 h¥vY mô;t>
>> fUtp˜ z[tpv vh btuctR˜ ytpvhuxh fkUvrlgtü
fUtu nstolt =ult ne ntudt>
19.78˜tF fUhtuz h¥vY fUt
fwU˜ csx
>> 2018 ;fU =uN fuU mCe dtkJtü fUtu rcs˜e
=ulu fUt ˜Ìg>
>> Rme ;hn cau 65 nsth dtkJtü fUtu 2019
mzfUtü mu stuzlt ni> vn˜u gn ˜Ìg 2021
;fU fUhlu fUt :t>
>> Wstdh ntulu Jt˜u fUt˜uÆtl fUt mtZu mt;
VUem=e f]UrM Guºt bü rlJuN rfUgt stYdt>
>> dhectü fUtu hmtuRo dim fUlu¢Nl =ulu fuU NwÁ
ntudt czt yrCgtl>
>> mCe btao 2017 ;fU 14 fUhtuz rfUmtltü
fUtu b]=t ôJtôÚg fUtzo r=Y stYkdu>
>> Ft‘ mcrmze me"u rfUmtltü fuU Ft;u bü
Cuse stYde>
>> yd˜u vtka mt˜ bü nh dtkJ fUtu 80-80
˜tF h¥vY rb˜ukdu> htíx[eg d{tb ôJhts
yrCgtl ltb mu lRo gtuslt>
>> htíx[eg rzrsx˜ mtGh;t rbNl J rzrsx˜
mtGh;t yrCgtl (r=Nt) ntudt NwÁ> yd˜u
;el mt˜ bü fUhec An fUhtuz ytih vrhJth
Ntrb˜ rfUY stYkdu>
>> zughe W‘tud fuU r˜Y 850 fUhtuz h¥vY fUe
˜td; mu ath lRo vrhgtusltYk NwÁ ntüde &
vNw"l mkseJle, Wàl; c{erzkd Œti‘turdfUe,
Ro-vNw"l ntx, htíx[eg sulturbfU füUŠ>
ytdtbe 5 mt˜ bü rfUmtl fUe ytb=le
=tudwle fUh =üdu, ˜d;t ni rJÀ; bkºte lu ntu˜e
mu vn˜u ne Ctkd Ft ˜e ni>
>> ŒVwUÖ˜ rmkn
csx fUtu ˜ufUh fUtkd{um =tu ct;ü YfU mt: fUn
hne ni> vn˜e csx Drxgt ni> =qmhe csx
fUtkd{um fUe ler;gtü fUe lfU˜ ni>
>> btne nuhtöct
mtuët˜
berzgt
nbthu
Y¢mvxo
yk=h fuU
vªttü vh vZü
vkfUs bXvt˜
CwJlt ¶ehtb
nubk; Áô;de
vmol˜ VUtRlüm Y¢mvxo
ytr= dtu=hus
(aughbil, dtu=hus d{wv),
ylws vwhe
(fkUx[e nuz, suY˜Y˜ dw{v)
r=˜ev raltpg
(vqJo meRoytu, fUtiN˜ rJfUtm füUŠ),
ytNeM atintl
(Ybze Ykz meRoytu, ceYmRo)
buhe suc
yd˜u vus vh
mhtufUth
vus 14
=uN fUe suc
vus 13
seYmxe fUt rsf{U ;fU fUhlt>
mult yt"wrlfUefUhK fUe ct;>
...˜urfUl
gu Cq˜u
fUtpàmuËx & rNJ Nbto, JehuàŠ Ôgtm
fkUxüx & ytNeM ckb,
ytlk= CÕ, Ceb fwUbth
rmkn, Œbtu= aticu, mwhüŠ
stuNe, vegqM CÕ,
btunöb= hVUefU
rzstRlh & btunl rmkn
mtu˜kfUe, ;h¥K gt=J,
btFl rmkn,
yltuFe˜t˜ bkz˜tuRo,
=uJüŠ Nbto
Y¢mvxo
meY vkfUs
Ntn,
meY fUer;o
stuNe
csx xeb

More Related Content

What's hot

Naidunia ePaper 21 March 2016
Naidunia ePaper 21 March 2016Naidunia ePaper 21 March 2016
Naidunia ePaper 21 March 2016Jitendra Kumar
 
Naidunia ePaper 4 May 2016
Naidunia ePaper 4 May 2016Naidunia ePaper 4 May 2016
Naidunia ePaper 4 May 2016Jitendra Kumar
 
Naidunia ePaper 30 May 2016
Naidunia ePaper 30 May 2016Naidunia ePaper 30 May 2016
Naidunia ePaper 30 May 2016Jitendra Kumar
 
Naidunia ePaper 7 June 2016
Naidunia ePaper 7 June 2016Naidunia ePaper 7 June 2016
Naidunia ePaper 7 June 2016Jitendra Kumar
 
Naidunia ePaper 27 May 2016
Naidunia ePaper 27 May 2016Naidunia ePaper 27 May 2016
Naidunia ePaper 27 May 2016Jitendra Kumar
 
Naidunia ePaper 10 March 2016
Naidunia ePaper 10 March 2016Naidunia ePaper 10 March 2016
Naidunia ePaper 10 March 2016Jitendra Kumar
 
Naidunia ePaper 17 May 2016
Naidunia ePaper 17 May 2016Naidunia ePaper 17 May 2016
Naidunia ePaper 17 May 2016Jitendra Kumar
 
Naidunia ePaper 26 February 2016
Naidunia ePaper 26 February 2016Naidunia ePaper 26 February 2016
Naidunia ePaper 26 February 2016Jitendra Kumar
 
Naidunia ePaper 10 May 2016
Naidunia ePaper 10 May 2016Naidunia ePaper 10 May 2016
Naidunia ePaper 10 May 2016Jitendra Kumar
 
Naidunia ePaper 13 April 2016
Naidunia ePaper 13 April 2016Naidunia ePaper 13 April 2016
Naidunia ePaper 13 April 2016Jitendra Kumar
 
Naidunia ePaper 1 June 2016
Naidunia ePaper 1 June 2016Naidunia ePaper 1 June 2016
Naidunia ePaper 1 June 2016Jitendra Kumar
 
Naidunia ePaper 27 April 2016
Naidunia ePaper 27 April 2016Naidunia ePaper 27 April 2016
Naidunia ePaper 27 April 2016Jitendra Kumar
 
Naidunia ePaper 2 March 2016
Naidunia ePaper 2 March 2016Naidunia ePaper 2 March 2016
Naidunia ePaper 2 March 2016Jitendra Kumar
 
Naidunia ePaper 22 April 2016
Naidunia ePaper 22 April 2016Naidunia ePaper 22 April 2016
Naidunia ePaper 22 April 2016Jitendra Kumar
 
Naidunia ePaper 5 April 2016
Naidunia ePaper 5 April 2016Naidunia ePaper 5 April 2016
Naidunia ePaper 5 April 2016Jitendra Kumar
 
Naidunia ePaper 11 March 2016
Naidunia ePaper 11 March 2016Naidunia ePaper 11 March 2016
Naidunia ePaper 11 March 2016Jitendra Kumar
 
Naidunia ePaper 24 May 2016
Naidunia ePaper 24 May 2016Naidunia ePaper 24 May 2016
Naidunia ePaper 24 May 2016Jitendra Kumar
 
Naidunia ePaper 4 March 2016
Naidunia ePaper 4 March 2016Naidunia ePaper 4 March 2016
Naidunia ePaper 4 March 2016Jitendra Kumar
 
Naidunia ePaper 24 March 2016
Naidunia ePaper 24 March 2016Naidunia ePaper 24 March 2016
Naidunia ePaper 24 March 2016Jitendra Kumar
 
Naidunia ePaper 4 April 2016
Naidunia ePaper 4 April 2016Naidunia ePaper 4 April 2016
Naidunia ePaper 4 April 2016Jitendra Kumar
 

What's hot (20)

Naidunia ePaper 21 March 2016
Naidunia ePaper 21 March 2016Naidunia ePaper 21 March 2016
Naidunia ePaper 21 March 2016
 
Naidunia ePaper 4 May 2016
Naidunia ePaper 4 May 2016Naidunia ePaper 4 May 2016
Naidunia ePaper 4 May 2016
 
Naidunia ePaper 30 May 2016
Naidunia ePaper 30 May 2016Naidunia ePaper 30 May 2016
Naidunia ePaper 30 May 2016
 
Naidunia ePaper 7 June 2016
Naidunia ePaper 7 June 2016Naidunia ePaper 7 June 2016
Naidunia ePaper 7 June 2016
 
Naidunia ePaper 27 May 2016
Naidunia ePaper 27 May 2016Naidunia ePaper 27 May 2016
Naidunia ePaper 27 May 2016
 
Naidunia ePaper 10 March 2016
Naidunia ePaper 10 March 2016Naidunia ePaper 10 March 2016
Naidunia ePaper 10 March 2016
 
Naidunia ePaper 17 May 2016
Naidunia ePaper 17 May 2016Naidunia ePaper 17 May 2016
Naidunia ePaper 17 May 2016
 
Naidunia ePaper 26 February 2016
Naidunia ePaper 26 February 2016Naidunia ePaper 26 February 2016
Naidunia ePaper 26 February 2016
 
Naidunia ePaper 10 May 2016
Naidunia ePaper 10 May 2016Naidunia ePaper 10 May 2016
Naidunia ePaper 10 May 2016
 
Naidunia ePaper 13 April 2016
Naidunia ePaper 13 April 2016Naidunia ePaper 13 April 2016
Naidunia ePaper 13 April 2016
 
Naidunia ePaper 1 June 2016
Naidunia ePaper 1 June 2016Naidunia ePaper 1 June 2016
Naidunia ePaper 1 June 2016
 
Naidunia ePaper 27 April 2016
Naidunia ePaper 27 April 2016Naidunia ePaper 27 April 2016
Naidunia ePaper 27 April 2016
 
Naidunia ePaper 2 March 2016
Naidunia ePaper 2 March 2016Naidunia ePaper 2 March 2016
Naidunia ePaper 2 March 2016
 
Naidunia ePaper 22 April 2016
Naidunia ePaper 22 April 2016Naidunia ePaper 22 April 2016
Naidunia ePaper 22 April 2016
 
Naidunia ePaper 5 April 2016
Naidunia ePaper 5 April 2016Naidunia ePaper 5 April 2016
Naidunia ePaper 5 April 2016
 
Naidunia ePaper 11 March 2016
Naidunia ePaper 11 March 2016Naidunia ePaper 11 March 2016
Naidunia ePaper 11 March 2016
 
Naidunia ePaper 24 May 2016
Naidunia ePaper 24 May 2016Naidunia ePaper 24 May 2016
Naidunia ePaper 24 May 2016
 
Naidunia ePaper 4 March 2016
Naidunia ePaper 4 March 2016Naidunia ePaper 4 March 2016
Naidunia ePaper 4 March 2016
 
Naidunia ePaper 24 March 2016
Naidunia ePaper 24 March 2016Naidunia ePaper 24 March 2016
Naidunia ePaper 24 March 2016
 
Naidunia ePaper 4 April 2016
Naidunia ePaper 4 April 2016Naidunia ePaper 4 April 2016
Naidunia ePaper 4 April 2016
 

More from Jitendra Kumar

Naidunia ePaper (नईदुनिया) 06 July 2016
Naidunia ePaper (नईदुनिया) 06 July 2016 Naidunia ePaper (नईदुनिया) 06 July 2016
Naidunia ePaper (नईदुनिया) 06 July 2016 Jitendra Kumar
 
Naidunia ePaper (नईदुनिया) 05 July 2016
Naidunia ePaper (नईदुनिया) 05 July 2016 Naidunia ePaper (नईदुनिया) 05 July 2016
Naidunia ePaper (नईदुनिया) 05 July 2016 Jitendra Kumar
 
Dainik Jagran epaper (दैनिक जागरण) 04 July 2016
Dainik Jagran epaper (दैनिक जागरण) 04 July 2016 Dainik Jagran epaper (दैनिक जागरण) 04 July 2016
Dainik Jagran epaper (दैनिक जागरण) 04 July 2016 Jitendra Kumar
 
Naidunia ePaper (नईदुनिया) 29 June 2016
Naidunia ePaper (नईदुनिया) 29 June 2016 Naidunia ePaper (नईदुनिया) 29 June 2016
Naidunia ePaper (नईदुनिया) 29 June 2016 Jitendra Kumar
 
Naidunia ePaper (नईदुनिया) 27June 2016
Naidunia ePaper (नईदुनिया) 27June 2016 Naidunia ePaper (नईदुनिया) 27June 2016
Naidunia ePaper (नईदुनिया) 27June 2016 Jitendra Kumar
 
Dainik Jagran epaper (दैनिक जागरण) 27 June 2016
Dainik Jagran epaper (दैनिक जागरण) 27 June 2016 Dainik Jagran epaper (दैनिक जागरण) 27 June 2016
Dainik Jagran epaper (दैनिक जागरण) 27 June 2016 Jitendra Kumar
 
Naidunia ePaper (नईदुनिया) 24 June 2016
Naidunia ePaper (नईदुनिया) 24 June 2016 Naidunia ePaper (नईदुनिया) 24 June 2016
Naidunia ePaper (नईदुनिया) 24 June 2016 Jitendra Kumar
 
Naidunia ePaper 22 June 2016
Naidunia ePaper 22 June 2016Naidunia ePaper 22 June 2016
Naidunia ePaper 22 June 2016Jitendra Kumar
 
Dainik Jagran epaper 22 June 2016
Dainik Jagran epaper 22 June 2016Dainik Jagran epaper 22 June 2016
Dainik Jagran epaper 22 June 2016Jitendra Kumar
 
Naidunia ePaper 21 June 2016
Naidunia ePaper 21 June 2016Naidunia ePaper 21 June 2016
Naidunia ePaper 21 June 2016Jitendra Kumar
 
Dainik Jagran epaper 21 June 2016
Dainik Jagran epaper 21 June 2016Dainik Jagran epaper 21 June 2016
Dainik Jagran epaper 21 June 2016Jitendra Kumar
 
Naidunia ePaper 20 June 2016
Naidunia ePaper 20 June 2016Naidunia ePaper 20 June 2016
Naidunia ePaper 20 June 2016Jitendra Kumar
 
Dainik Jagran epaper 20 June 2016
Dainik Jagran epaper 20 June 2016Dainik Jagran epaper 20 June 2016
Dainik Jagran epaper 20 June 2016Jitendra Kumar
 
Naidunia ePaper 15 June 2016
Naidunia ePaper 15 June 2016Naidunia ePaper 15 June 2016
Naidunia ePaper 15 June 2016Jitendra Kumar
 
Naidunia ePaper 14 June 2016
Naidunia ePaper 14 June 2016Naidunia ePaper 14 June 2016
Naidunia ePaper 14 June 2016Jitendra Kumar
 
Dainik Jagran epaper 14 June 2016
Dainik Jagran epaper 14 June 2016Dainik Jagran epaper 14 June 2016
Dainik Jagran epaper 14 June 2016Jitendra Kumar
 
Naidunia ePaper 10 June 2016
Naidunia ePaper 10 June 2016Naidunia ePaper 10 June 2016
Naidunia ePaper 10 June 2016Jitendra Kumar
 
Dainik Jagran epaper 10 June 2016
Dainik Jagran epaper 10 June 2016Dainik Jagran epaper 10 June 2016
Dainik Jagran epaper 10 June 2016Jitendra Kumar
 
Naidunia ePaper 9 June 2016
Naidunia ePaper 9 June 2016Naidunia ePaper 9 June 2016
Naidunia ePaper 9 June 2016Jitendra Kumar
 
Dainik Jagran epaper 9 June 2016
Dainik Jagran epaper 9 June 2016Dainik Jagran epaper 9 June 2016
Dainik Jagran epaper 9 June 2016Jitendra Kumar
 

More from Jitendra Kumar (20)

Naidunia ePaper (नईदुनिया) 06 July 2016
Naidunia ePaper (नईदुनिया) 06 July 2016 Naidunia ePaper (नईदुनिया) 06 July 2016
Naidunia ePaper (नईदुनिया) 06 July 2016
 
Naidunia ePaper (नईदुनिया) 05 July 2016
Naidunia ePaper (नईदुनिया) 05 July 2016 Naidunia ePaper (नईदुनिया) 05 July 2016
Naidunia ePaper (नईदुनिया) 05 July 2016
 
Dainik Jagran epaper (दैनिक जागरण) 04 July 2016
Dainik Jagran epaper (दैनिक जागरण) 04 July 2016 Dainik Jagran epaper (दैनिक जागरण) 04 July 2016
Dainik Jagran epaper (दैनिक जागरण) 04 July 2016
 
Naidunia ePaper (नईदुनिया) 29 June 2016
Naidunia ePaper (नईदुनिया) 29 June 2016 Naidunia ePaper (नईदुनिया) 29 June 2016
Naidunia ePaper (नईदुनिया) 29 June 2016
 
Naidunia ePaper (नईदुनिया) 27June 2016
Naidunia ePaper (नईदुनिया) 27June 2016 Naidunia ePaper (नईदुनिया) 27June 2016
Naidunia ePaper (नईदुनिया) 27June 2016
 
Dainik Jagran epaper (दैनिक जागरण) 27 June 2016
Dainik Jagran epaper (दैनिक जागरण) 27 June 2016 Dainik Jagran epaper (दैनिक जागरण) 27 June 2016
Dainik Jagran epaper (दैनिक जागरण) 27 June 2016
 
Naidunia ePaper (नईदुनिया) 24 June 2016
Naidunia ePaper (नईदुनिया) 24 June 2016 Naidunia ePaper (नईदुनिया) 24 June 2016
Naidunia ePaper (नईदुनिया) 24 June 2016
 
Naidunia ePaper 22 June 2016
Naidunia ePaper 22 June 2016Naidunia ePaper 22 June 2016
Naidunia ePaper 22 June 2016
 
Dainik Jagran epaper 22 June 2016
Dainik Jagran epaper 22 June 2016Dainik Jagran epaper 22 June 2016
Dainik Jagran epaper 22 June 2016
 
Naidunia ePaper 21 June 2016
Naidunia ePaper 21 June 2016Naidunia ePaper 21 June 2016
Naidunia ePaper 21 June 2016
 
Dainik Jagran epaper 21 June 2016
Dainik Jagran epaper 21 June 2016Dainik Jagran epaper 21 June 2016
Dainik Jagran epaper 21 June 2016
 
Naidunia ePaper 20 June 2016
Naidunia ePaper 20 June 2016Naidunia ePaper 20 June 2016
Naidunia ePaper 20 June 2016
 
Dainik Jagran epaper 20 June 2016
Dainik Jagran epaper 20 June 2016Dainik Jagran epaper 20 June 2016
Dainik Jagran epaper 20 June 2016
 
Naidunia ePaper 15 June 2016
Naidunia ePaper 15 June 2016Naidunia ePaper 15 June 2016
Naidunia ePaper 15 June 2016
 
Naidunia ePaper 14 June 2016
Naidunia ePaper 14 June 2016Naidunia ePaper 14 June 2016
Naidunia ePaper 14 June 2016
 
Dainik Jagran epaper 14 June 2016
Dainik Jagran epaper 14 June 2016Dainik Jagran epaper 14 June 2016
Dainik Jagran epaper 14 June 2016
 
Naidunia ePaper 10 June 2016
Naidunia ePaper 10 June 2016Naidunia ePaper 10 June 2016
Naidunia ePaper 10 June 2016
 
Dainik Jagran epaper 10 June 2016
Dainik Jagran epaper 10 June 2016Dainik Jagran epaper 10 June 2016
Dainik Jagran epaper 10 June 2016
 
Naidunia ePaper 9 June 2016
Naidunia ePaper 9 June 2016Naidunia ePaper 9 June 2016
Naidunia ePaper 9 June 2016
 
Dainik Jagran epaper 9 June 2016
Dainik Jagran epaper 9 June 2016Dainik Jagran epaper 9 June 2016
Dainik Jagran epaper 9 June 2016
 

Naidunia ePaper 1 March 2016

  • 1. rbrz˜ ¢˜tm ctu˜t- buht ¢gt fUmqh?2022 ;fU rfUmtltü fUe ytg =tudwle fUhüdu Ôgr¢;d; xi¢m ô˜ic bü fUtuRo c=˜tJ lné> 5 ˜tF h¥vY ;fU fUe ytg Jt˜tü fUtu 3000 h¥vY fUe Aqx =e dRo ni> vn˜u Rm ô˜ic vh 2000 h¥vY Aqx rb˜ hne :e> yc 5 ˜tF ;fU fUe ytg vh Aqx 5000 h¥vY ntu dRo ni> Rmmu 2 fUhtuz ytgfUh=t;tytü fUtu ˜tC ntudt> ymh & mcmu Atuxu ô˜ic Jt˜tü (2 fUhtuz ytgfUh=t;t) fUtu htn;> yàg ô˜ic Jt˜u, JrhíX ltdrhfU, brn˜tYk rlhtN> n rfUhtY fuU Dhtü bü hnlu Jt˜u ltifUhevuNt gt ÔgJmtge fUtu bfUtl CÀ;u vh Aqx yc 60 nsth h¥vY> yc ;fU gn mebt 24 nsth h¥vY :e> Aqx Wàné fuU r˜Y rsànü fkUvle gt rlgtu¢;t mu fUtuRo bfUtl CÀ;t lné rb˜;t> xi¢m ô˜ic bü c=˜tJ lné csx2016-17 ybehtü mu r˜gt, rfUmtltü fUtu r=gt mrJom xi¢m & ßgt=t ymh lné mrJom xi¢m 14.5 VUem=e mu cZfUh 15% ýyt> mhfUth lu 0.5 VUem=e fUt f]UrM fUÖgtK mum ˜dtgt ni> mrJom xi¢m cZlu mu C˜u ne muJtYk bnkde ntude ˜urfUl sl;t vh fwUA Ftm ymh lné ntudt> btl ˜ersY ytv YfU nsth h¥vY fUt Ftlt Ft;u nî> Wm vh yCe 145 h¥vY muJt fUh =u;u nî> yc 5 h¥vY ßgt=t b;˜c 150 h¥vY xi¢m =üdu> fUthtucth & ytprzx vh Aqx n xi¢m ytprzx bü Aqx 1 fUhtuz h¥vY xloytuJh mu cZtfUh 2 fUhtuz h¥vY fUe> =uNCh fuU 33 ˜tF Atuxu J bÆgb W‘rbgtü fUtu rb˜udt ˜tC> YbYmYbRo ¶uKe Jt˜u ÔgJmtrggtü fuU r˜Y Ce cze htn;> n 5 fUhtuz h¥vY ;fU xloytuJh Jt˜e fkUvrlgtü fuU r˜Y fUtpvtuohux xi¢m 1 VUem=e Dxtgt> Rmu 30 mu 29 VUem=e rfUgt> n lRo biàgwViU¢arhkd gqrlx vh fUtpvtuohux xi¢m 25 VUem=e (mum J mhatso mbu;), gr= Ju bwltVuU, rlJuN mu swze fUtuRo fUxti;e fUt =tJt l fUhü> n rvA˜u mbg mu xi¢m lné ˜dtY stYkdu> n vn˜e cth mlmux ¢˜tps ˜tdq> gtuslt ˜tdq fUh;u mbg ne ;g ntudt rfU fUc vqhe ntude> hRomtü vh cZtgt xi¢m n =m ˜tF mu yr"fU fUe ˜Éshe fUth vh YfU VUem=e yr;rh¢; fUh> n vux[tu˜, Y˜vese, meYlse fUe Atuxe fUthtü vh YfU Œr;N;, zes˜ fUthtü vh 2.5 Œr;N; ytih YmgqJe vh 4 Œr;N; ˜dudt RàV{Ut mum> n YfU fUhtuz mu yr"fU ytg Jt˜u ˜tudtü fUtu =ult ntudt 15 VUem=e mhatso> yc ;fU gn 12 Œr;N; :t> n 10 ˜tF mu ßgt=t mt˜tlt rzrJzüz fUe ytg vtlu Jt˜tü fUtu yc 10% xi¢m fuU Áv bü =ult vzudt> veYVU rlfUt˜lu vh xi¢m n RoveYVU Ft;u mu hfUb rlfUt˜lu vh 60% htrN vh xi¢m =ult ntudt> NuM 40% vh fUtuRo xi¢m lné> RoveYVU buk sbt htrët vh xezeYm fUe mebt Ce 30,000 mu cZtfUh 50,000 h¥vY fUe> n mcfUtu vüNl fuU =tghu bü ˜tlu fuU r˜Y mhfUth vn˜u ;el mt˜ 8.33% fuU rnmtc mu fUboathe vüNl gtuslt fUt ykN=tl Cwd=tl fUhude> 15,000 h¥vY ;fU ;lÏJtn Jt˜u fUboatrhgtü vh ne ˜tdq ntude ôfUeb> n rhxtghbüx fuU mbg htíx[eg vüNl ôfUeb mu 40 Œr;N; ;fU htrN xi¢m V{Ue rlfUt˜ mfüUdu> yCe gn veveYVU J RoveYVU fUe ;hn fUh bw¢; lné :t> n YfU˜ Œerbgb Jt˜e cebt vtpr˜rmgtü fUe Œerbgb vh muJtfUh 3.5 Œr;N; mu DxtfUh 1.4 Œr;N; rfUgt> ôxtxo yv fUt˜t"l n yŒi˜ 2016 mu btao 2019 fuU cea NwÁ ntulu Jt˜u ôxtxoyv fUtu vtka bü mu ;el JMo fuU bwltVuU vh 100 VUem=e fUh Aqx> n ôxtxoyv fkUvrlgtü fUt vksefUhK YfU r=l bü ntudt> n ôxtxoyv fuU r˜Y 500 fUhtuz fUt VkUz> n Œ"tlbkºte bwŠt gtuslt fuU r˜Y 1.80 ˜tF fUhtuz fUt ŒtJ"tl> rvA˜u mt˜ gn 1.0 ˜tF fUhtuz výkat> fUt˜t"l hFlu Jt˜u Ôgr¢; YfUbwë; 45 Œr;N; vulÖxe =ufUh yvlt "l mVuU= fUh mfüUdu> RmfuU r˜Y rJNuM rFzfUe 1 sql mu 30 rm;kch 2016 ;fU ;fU Fw˜e hnude> Rmbü 30 VUem=e xi¢m, 7.5 VUem=e mhatso ytih 7.5 VUem=e vulÖxe Ntrb˜ ntude> Rm gtuslt bü fUt˜t"l strnh fUhlu Jt˜tü vh fUtuRo bwfU=bt lné a˜udt, l ne fUtuRo vqA;tA gt stka ntude> ntub˜tul n vn˜e cth bfUtl Fhe=lu vh 35 ˜tF h¥vY ;fU fuU ˜tul vh 50 nsth h¥vY mt˜tlt fUe çgts Aqx> bfUtl fUe fUeb; 50 ˜tF mu ßgt=t l ntu> n 60 Jdobexh (324 JdoVUex) ;fU fuU ܘix vh muJtfUh bü Aqx> Rk=tih bkdÖtJth 01UbtaoU2016 VUtÖdwl f]UíK 7/8 mkJ;T 2072 NfuU 1937 JMo 68 > ykfU 268 > ldh mkôfUhK fUeb; H 2.50 fwU˜ v]íX 16+4|20 www.naidunia.com Rk=tih, Ctuvt˜ (lJ=wrlgt), sc˜vwh, ÉJtr˜gh, htgvwh, rc˜tmvwh ytih r=Ö˜e-Ylmeyth (htíx[eg mkôfUhK)mu YfUmt: ŒfUtrN; rbrz˜ ¢˜tm fUtu mrçmze lné, yåAe mrJom fUe sÁh; ni>O -yh¥K sux˜e fuU r˜Y rJNuM vqht stuh d{tbeK Cth; vh rJÀ; bkºte fuUr˜YgncsxCthevhuNtleSu˜hnuf]UrMGuºt ytih RkV{Utôx[¢ah rJô;th fUe sÁh; fUtu rJÀ;eg ylwNtml fuU mt: vqht fUhlu fUe =]ríx mu cun= mk;wr˜; fUtb :t> d{tbeK Cth; vh Wàntülu mne Zkd mu VUtufUm rfUgt ni> atnu f]UrM WÀvt=l cZtlu, f]UrM ytg cZtlu, d{tbeK Guºttü bü seJl ô;h mw"thlu, RkV{Utôx[¢ah, R˜ur¢x[rVUfuUNl, rzrsx˜ r˜x[ume, stpc rf{UYNl fUt mJt˜ ntu mCe Guºttü fUtu Wàntülu vgtoË; ;Jßstu =e ni> RmfUt mkfuU; rvA˜e mhfUth fUe gtuslt Iblhudt# fUtu btisq=t mhfUth lu Ce vgtoË; WÀmtn fuU mt: sthe hF;u ýY yc ;fU fuU mJtor"fU 38,500 fUhtuz h¥vY ytJkrx; fUhlu mu Ce rb˜;t ni> nh;hnfuUvrhJnlmkmt"ltüfuUcwrlgt=eZtkaubümw"thcsxfUt bwÏg ô;kC ni> csx bü Rmu bnÀJ r=gt dgt, gn ;theVuU fUtrc˜ ni> Dtxt cZtY cdih rJfUtm fuU mbtl yJmh bwnigt fUhtlu fuU r˜Y mtbtrsfU Guºt, Atuxu fUthtucth,gwJtW‘rbgtüJfUbytgJt˜u˜tudtüvhCevqhtstuhr=gtdgtni>fUbstuhntu;erJëJ y:oÔgJô:tytihrJÀ;egrJJufUNe˜;tfUeCthesÁh;:e>dwçcthufUe;hnVqU˜;uhtsôJDtxu fUe fUeb; vh csxeg ytJkxl cZtlt RmfUt mne WÀ;h lné ntu mfU;t :t> yåAt ni rfU csx bü rJÀ;eg mbS=the r=FtRo dRo ytih rJÀ;eg Dtxu fUtu Jtrsc ô;h vh hFlu fuU r˜Y yr;rh¢; mkmt"l swxtY dY> csx fUe yåAe ct; gn ni rfU mtJosrlfU Fao fUe Œrf{Ugt bü mw"th rfUgt dgt ni> RkV{Utôx[¢ah Œtusu¢xTm fUtu ;use mu yb˜ bü ˜tlu fuU r˜Y veveve Œrf{Ugt bü VuUhc=˜, yt"th fUtu mkJi"trlfU =sto ;trfU mhfUthe ˜tC mne Zkd mu ˜tudtü ;fU výkau, mCe dtkJtü bü rJ‘w;efUhK fUt mbgcõ fUtgof{Ub Yumu fwUA mkfuU;fU nî, rslfuU l;esu csx ytJkxl cZtlu mu ßgt=t ntüdu> rJÀ; bkºte lu mhfUthe cîfUtü fuU cZ;u YlveY fUt Ce vqht Fgt˜ hFt ni> Jné WlfUe nt˜; mw"thlu fuU r˜Y 25 nsth fUhtuz h¥vY fUe csx mntg;t Ce =e ni> Wàntülu gn Ce fUnt ni rfU sÁh; vzlu vh Rm htrN fUe mbeGt Ce fUe st mfU;e ni> ymux rhfkUôx[¢Nl fkUvrlgtü fUtu bscq; fUhlu fUe Ce ct; fUne ni, Rmmu YlveY fUe mbôgt fUtu n˜ fUhlu bü b== rb˜ude> rJÀ; bkºteluvwhtluŒCtJmuxi¢mJmq˜elnéfUhlufUtCeJt=trfUgtni>fUhrJJt=tüfuUsÖ=mbt"tl, seYmxe ˜tdq fUhlu J yàg fUh mw"thtü fUtu ˜ufUh Ce yvle Jalcõ;t =tunhtRo ni> fwUbth bkd˜b rcz˜t aughbil, ytr=Àg rJf{Ub rcz˜t mbqn fUbt˜ fUe DttuMKt 3 mt˜ fUt veYVU =ude mhfUth n ¢gt rJÀ;bkºte lu csx bü fUtuRo fUbt˜ rfUgt ni? n ntk! fURo Yume DtuMKtYk nik stu JtfURo fUbt˜ fUe nî> simu- _ lY fUboatrhgtü fUt 3 mt˜ fUt veYVU mhfUth Chude> - ôfUq˜-fUtp˜us Atºttü fUtu rzrsx˜ mrxorVUfUux =üdu> - 2018 ;fU =uN fuU nh dtkJ fUtu rcs˜e rb˜ude> - =uN fuU nh rs˜t yôv;t˜ bü ztgr˜rmm gqrlx> - Atuxe =wfUtlü Ce Ntprvkd btp˜ fUe ;hn mË;tn fuU mt;tü r=l Fw˜ mfüUde> - lRo ôJtôÚg mwhGt ôfUeb, nh vrhJth fUt YfU ˜tF h¥vY ;fU fUt nuÖ: cebt> 60 JMo ytih yrÆtfU Wb{ Jt˜tü fUtu 30,000 fUt xtpvyv vifuUs> n rVUh gn ntg-;tict ¢gtü rfU csx bü rbrz˜ ¢˜tm fUtu fwUA lné rb˜t? n gn ct; Ce mne ni> vqht VUtufUm dtkJ, dhec ytih rfUmtl nî> Ràné fuU r˜Y yåAt ni> ybehtü fuU r˜Y rlhtNtslfU ni> dtkJtü fUtu R;lt fwUA =ufUh ntudt ¢gt? n mhfUth fUt mcmu czt ai˜üs =uN fUe ytÆte mu ßgt=t ytct=e fUt rJfUtm =h bü gtud=tl cZtlt :t> Rmer˜Y gu mc ŒtJÆttl rfUY dY> gr= rfUmtltü fUe fUbtRo =tudwle ntu dRo ;c y:oÔgJô:t ;tu Jimu ne mwÆth stYde> n gne mbg awllu fUe fUtuRo Ftm Jsn? n ôvíx ;tu fwUA lné ni, ylwbtl ne ni rfU sux˜e fUtu 2019 fuU awltJ mu vn˜u 2 csx ytih vuN fUhfuU rbrz˜ ¢˜tm fUtu ˜wCtlu fuU btifuU rb˜üdu> Rmr˜Y Rm cth stuh RfUtultpbe fUe mun; mwÆtthlu vh> n ytb yt=be fUtu fwUA rb˜t? n ytgfUh bü rmVoU 3,000 fUe Aqx rb˜e Jtu Ce 5 ˜tF mu fUb ytg Jt˜tü fUtu> ytsfU˜ bnkdtRo fUtu =uF;u ýY gu Aqx cý; fUb ni> rJÀ;bkºte lu mrJom xi¢m vh ytÆtt VUem=e mum ˜dtfUh RmfUt VUtg=t Ce Jtvm ˜u r˜gt> n ¢gt ˜tul fUe RoYbytRo vh rfUme ;hn fUt ymh ntudt? n csx fUtu =uFlu fuU ct= rhsJo cîfU çgts =htü bü 0.25 VUem=e fUe fUxti;e fUh mfU;t ni> Rmmu ytvfuU ntub ˜tul ytih RoYbytRo bü fUbe yt mfU;e ni> Œ"tlbkºte Çte ctu˜u- dtkJ, dhec fUt csx gu bnkdt gu mô;t nehu-mtulu fuU suJh, YfU nsth h¥vY J yr"fU fuU c{tkzuz fUvzu, ceze AtuzfUh mCe ;kctfqU WÀvt=, rJbtl fUt mVUh, cîrfkUd muJt, cebt vtpr˜me, huô;htk bü Ftlt, rblh˜ Jtxh, ˘trôxfU cid, f{uUrzx- zurcx fUtzo ˜ult, fiUc xi¢me, çgqxe vt˜oh stlt, bÖxe˘i¢m bü rVUÖb =uFlt, rsb stlt, Ro-hu˜ rxfUx, btuctR˜ rc˜> (0.5 Œr;N; f]UrM fUÖgtK WvfUh fuU ltb vh mrJom xi¢m cZtgt> WÀvt= NwÖfU Ce cZtgt ni) rlhtbg ôfUeb fuU ;n; slh˜ Rkëgtuhüm vh Aqx, sq;u-aËv˜, mtu˜h ˜îv, htWxh, c{tpzc{îz btuzb, muxxtpv ctp¢m, rzrsx˜ Jerzgtu rhfUtpzoh, memexeJe fiUbht, R˜ur¢x[fU Jtnl, hurV{Ushuxuz fkUxulh, btRf{UtuJuJ ytuJl, murlxhe vizTm, r=Ôgtkdtü fuU WvfUhK, c{u˜ vuvh, =uN bü clu btuctR˜, fkUËgqxh, mtpÜxJugh> (ytRoxe mu¢xh mu swze aestü vh 10 VUem=e cwrlgt=e WÀvt= NwÖfU Dxtgt>) gn dtkJ, dhec ytih rfUmtltü fUt csx ni> f]UrM, d{tbeK cwrlgt=e Ztkau, ôJtôÚg =uFCt˜, htusdth rlbtoK ytih =r˜; W‘rb;t vh rJNuM Ægtl r=gt dgt ni> dwKJÀ;tvqKo c=˜tJ vh Ægtl r=gt dgt ni> ytb yt=be fuU seJl bü czt c=˜tJ ytYdt> x[tkmVUtprbød Rkrzgt fuU lti mqºt f]UrM ytih rfUmtl fUÖgtK, d{tbeK Guºt, ôJtôÚg =uFhuF mrn; mtbtrsfU Guºt, rNGt fUtiN˜ ytih htusdth m]sl, yJmkhalt ytih rlJuN, rJúteg Guºt fuU mw"th, yrCNtml ytih fUtgo fUhlu bü ytmtle, htsfUtuMeg ylwNtml cltlt, fUh mkck"e mw"th> lRo r=Ö˜e> füUŠeg rJÀ;bkºte y‹K sux˜e lu mtubJth fUtu htprclýz fUt atu˜t vnl r˜gt> csx fUt vqht VUtufUm dtkJ, rfUmtl ytih dhectü vh fUh r=gt> ctfUe mc Xdu mu hn dY nî> rbrz˜ ¢˜tm mbS ne lné vt hnt ni rfU Wmu ¢gt rb˜t? ybehtü fUtu r=gt fwUA lné, WÖxu WlfUe fUbtRo vh 3 Œr;N; yr;rhÿU mhatso ˜dt r=gt> csx bü dtkJ, rfUmtl, Fu;e, Ztkatd; mwrJ"tytü fuU rJfUtm ytih fUbstuh ;cfuU fUtu sc=oô; htn; =e dRo ni> rfUmtltü fUe ytb=le 2022 ;fU =tudwle fUhlu fuU ˜Ìg fuU mt: f]UrM J rfUmtl fUÖgtK fuU r˜Y 35,984 fUhtuz hFu nî> scrfU d{tbeK rJfUtm fuU r˜Y 87,765 fUhtuz ni> Yumu r=gt dtkJtü fUtu ...;trfU =t˜ bnkde l ntu >> bnkdtRo vh fUtcq fUhlu fuU r˜Y 900 fUhtuz fUt fUeb; rô:hefUhK VkUz cltgt stYdt> =t˜tü fUt WÀvt=l cZtlu fuU r˜Y luNl˜ VqUz rm¢gturhxe rbNl fuU ;n; 500 fUhtuz r=Y stYkdu> RmfuU ;n; yc 622 rs˜u fUJh ntüdu> Nugh ctsth >> Nugh ctsth fUtu csx htm lné ytgt> Rme fUthK mümu¢m 650 ykfU ;fU xqxt, nt˜tkrfU ct= bü gn mkC˜t ytih rdhtJx 152 ykfUtü ;fU rmbx dRo> 37 cth ctu˜u rlJuN >> rJÀ; bkºte yh¥K sux˜e lu csx CtMK bü 37 cth rlJuN Nç=, scrfU 20 cth rJfUtm Nç= fUt Wvgtud rfUgt> Jné rfUmtl ytih f]UrM Nç= f{UbN& 32 ytih 24 cth vZu dY> >> sux˜e fUt csx CtMK 12,500 Nç=tü ;fU ne merb; hnt> 1991 bü rJÀ; bkºte hn;u blbtunl rmkn lu 18,900 Nç=tü fUt CtMK vZfUh rhfUtpzo cltgt :t> ÁFu csx Jt˜u r=l =tu yåAe Fchü >> vux[tu˜ 3.02 h¥vY mô;t> >> fUtp˜ z[tpv vh btuctR˜ ytpvhuxh fkUvrlgtü fUtu nstolt =ult ne ntudt> 19.78˜tF fUhtuz h¥vY fUt fwU˜ csx >> 2018 ;fU =uN fuU mCe dtkJtü fUtu rcs˜e =ulu fUt ˜Ìg> >> Rme ;hn cau 65 nsth dtkJtü fUtu 2019 mzfUtü mu stuzlt ni> vn˜u gn ˜Ìg 2021 ;fU fUhlu fUt :t> >> Wstdh ntulu Jt˜u fUt˜uÆtl fUt mtZu mt; VUem=e f]UrM Guºt bü rlJuN rfUgt stYdt> >> dhectü fUtu hmtuRo dim fUlu¢Nl =ulu fuU NwÁ ntudt czt yrCgtl> >> mCe btao 2017 ;fU 14 fUhtuz rfUmtltü fUtu b]=t ôJtôÚg fUtzo r=Y stYkdu> >> Ft‘ mcrmze me"u rfUmtltü fuU Ft;u bü Cuse stYde> >> yd˜u vtka mt˜ bü nh dtkJ fUtu 80-80 ˜tF h¥vY rb˜ukdu> htíx[eg d{tb ôJhts yrCgtl ltb mu lRo gtuslt> >> htíx[eg rzrsx˜ mtGh;t rbNl J rzrsx˜ mtGh;t yrCgtl (r=Nt) ntudt NwÁ> yd˜u ;el mt˜ bü fUhec An fUhtuz ytih vrhJth Ntrb˜ rfUY stYkdu> >> zughe W‘tud fuU r˜Y 850 fUhtuz h¥vY fUe ˜td; mu ath lRo vrhgtusltYk NwÁ ntüde & vNw"l mkseJle, Wàl; c{erzkd Œti‘turdfUe, Ro-vNw"l ntx, htíx[eg sulturbfU füUŠ> ytdtbe 5 mt˜ bü rfUmtl fUe ytb=le =tudwle fUh =üdu, ˜d;t ni rJÀ; bkºte lu ntu˜e mu vn˜u ne Ctkd Ft ˜e ni> >> ŒVwUÖ˜ rmkn csx fUtu ˜ufUh fUtkd{um =tu ct;ü YfU mt: fUn hne ni> vn˜e csx Drxgt ni> =qmhe csx fUtkd{um fUe ler;gtü fUe lfU˜ ni> >> btne nuhtöct mtuët˜ berzgt nbthu Y¢mvxo yk=h fuU vªttü vh vZü vkfUs bXvt˜ CwJlt ¶ehtb nubk; Áô;de vmol˜ VUtRlüm Y¢mvxo ytr= dtu=hus (aughbil, dtu=hus d{wv), ylws vwhe (fkUx[e nuz, suY˜Y˜ dw{v) r=˜ev raltpg (vqJo meRoytu, fUtiN˜ rJfUtm füUŠ), ytNeM atintl (Ybze Ykz meRoytu, ceYmRo) buhe suc yd˜u vus vh mhtufUth vus 14 =uN fUe suc vus 13 seYmxe fUt rsf{U ;fU fUhlt> mult yt"wrlfUefUhK fUe ct;> ...˜urfUl gu Cq˜u fUtpàmuËx & rNJ Nbto, JehuàŠ Ôgtm fkUxüx & ytNeM ckb, ytlk= CÕ, Ceb fwUbth rmkn, Œbtu= aticu, mwhüŠ stuNe, vegqM CÕ, btunöb= hVUefU rzstRlh & btunl rmkn mtu˜kfUe, ;h¥K gt=J, btFl rmkn, yltuFe˜t˜ bkz˜tuRo, =uJüŠ Nbto Y¢mvxo meY vkfUs Ntn, meY fUer;o stuNe csx xeb