Prezantimi i Platformës së Partisë Socialiste për punësimin rinor. Roli i Politikave dhe Sherbimve Publike te Punesimit.

1. PUNESIMI I RINISE
ROLI I POLITIKAVE DHE SHERBIMEVE
PUBLIKE TE PUNESIMIT

2. VIZIONI I “PER NJE RILINDJE
SHQIPTARE”
Punësimi si objektiv dhe synim i rrritjes ekonomike
Punësimi i gjithë individëve të aftë për punë.
Përkundër vizionit të së djathtës: punesimi si derivat i rrritjes
ekonomike
Punësimi i rinisë nuk mund të zgjidhet pa:
Riprogramimin e prioriteteve të zhvillimit
Rritjen e performancës së shërbimeve publike të punësimit
2

3. STRATEGJIA EVROPA 2020
Rritje inteligjente
 Axhenda dixhitale
 Inovacioni
 Rinia në lëvizje
Rritje e Qëndrueshme
 Burime të mjaftueshme
 Politika industriale për epokën e globalizmit
Rritje gjithëpërfshirëse
 Aftësitë dhe profesionet e reja
 Platforma kundër varfërisë (korrelacioni papunësi-varfëri)
3

4. VLERESIMI I SITUATES
 Shanset e të rinjve për të gjetur punë: 2.5 herë më të vogla se të të rriturve
 Të gjithë treguesit e punësimit në rënie:
 për rininë 2 herë më të larta se për të rriturit
 Formimi profesional në 2011: 5% të formuar më pak se në 2004.
 Të gjithë treguesit e papunësisë në rritje:
 Për rininë 4 herë më të larta se për të rriturit
 1 në 12 djem dhe 1 në 34 vajza kalim normal nga shkolla në punë
 143,000 të rinj (70%) punojnë në informalitet: vetëm 2% ne vit sigurohen
 Dhurata demografike është shndërruar në bombë demografike
- Nga 606,000 persona të moshës 15-24 vjec (20% e popullsisë)
- 150,000 studentë
- 140,000 nxënës
- 60,000 të punësuar legalë,
- 143,000 të punësuar informalë
- 113,000 të papunë
4

5. PUNESIMI I RINISE SI E MIRE PUBLIKE
Politika e Programe publike
Legjislacion nxitës
Burime financiare
Incentiva për sipërmarrjen private
Shërbime eficiente në tregun e punës
5

6. POLITIKA E PROGRAME (publike)
 Programe të posacme për vajzat dhe djemtë
 “Programi-25”,
 “Filloj pune”: program per punesimin e punetoreve fillestare;
 “Kthehem ne pune”: program per punesimin e te papuneve afatgjate;
 Programe te diversifikuara sipas profesioneve;
 Programe te diversifikuara sipas sektoreve te ekonomise;
 Programe te diversifikuara sipas territorit;
 Programe të posacme për vetëpunësimin dhe punësimin në zonat e
prapambetura veriore, v-l, të thella, malore & fluks të lartë emigrimi
 Programe punesh publike/komunitare
 Intershipe në administratën publike: 5-10% e v.p. për të rinjtë
 Reformimi i programit të stazhierëve
 Nga “Sigurimi i papunësisë” në “Sigurimi i Punësimit”
 “Riintegrimi Social”(qytet) & “Punë në Vend të Asistencës” (fshat)
 Rritje e normës së detyrimit për të rinjtë në programet publike: 50% →100%
 Kolegje kombëtarë dhe komunitarë për AFP
6

7. POLITIKA E PROGRAME (mbështetje
sipërmarrjes)
 Incentiva të matshme për sipërmarrjen kundrejt punësimit të të
rinjve
 Mikrokredi: prioritet për vajzat (norma e kthimit më e lartë)
 Punë në shtëpi për vajzat: kosto për v.p.=puna e gjallë
 Mbështetje fasonëve për vajzat: kosto më e ulët
 Inkubatorët e biznesit
 Shkurtimi i orëve të punës: subvencionim nga shteti
 Kushtëzimi me hapje v.p. i investimeve të huaja dhe
koncesioneve
 Asnjë vajzë dhe djalë pa punë më shumë se 6 muaj: një
ofertë formimi
 Garantimi i pagës minimale mbi minimumin jetik, të
publikuar/indeksuar.

8. LEGJISLACIONI
Reformimi i legjislacionit të punës:
ndryshimi i filozofisë së “Klubit”: nga mbrojtje maksimale për ata që janë
në treg, në nxitje maksimale për vajzat e djemtë jashtë tregut
Detyrime ligjore e kuota për punësimin e rinisë në sektorin
publik dhe privat
Reformimi i politikave të pagave:
Rritja e pagave: nënfish dhe jo shumëfish i Rritjes Ekonomike
( raporti 1:2.6-Shqipëria rast unik!?)
Nga paga për klientelën: përparësi pagave të të rinjve
Kombinimi i rritjes së pagave në sektorin privat me clirimin e
fondeve për vende të reja pune
Elasticiteti i punësimit të rinisë ndaj Rritjes ekonomike:
8

9. BURIMET
 10-fishimi i financimeve publike për punësimin,20-fishimi për punësimin e
rinisë
 Fondi Kombëtar për Krijimin e Vendeve të Punës,
 do te financoje:pagesen e papunesise; subvencionin e punedhenesve qe krijojne vende
te reja pune; subvencionin e komunave e bashkive per punet publike; formimin
profesional publik
 Sanksionet për mospunësimin e të rinjve dhe PAK
 Një pjesë e fondeve të legalizimeve
 Kushtëzimi i financimeve të BE-së me hapjen e vendeve të punës
 150 mln EUR nga shmangia e evazionit fiskal në importin e naftës=15000 v.p.
 Punësimi në 345,000 njësitë ekonomike në fshat, të cilat me
burimet/kapacitetet e deritanishme mund të shfrytëzojnë 30% të potencialit
bujqësor të vendit
 Subvencionet në bujqësi kundrejt kuotave për punësimin e rinisë (nafta, mekanizimi, blerja e
produkteve, vaditja,
 Subvencionet në bujqësi sipas shpejtësisë së hyrjes në prodhim dhe hapjes së vendeve të punës
 Heqja e monopolit të bimëve medicinale cliron 35 mln EUR= 7000 v.p.
9

10. SHERBIMET PUBLIKE PER TE PAPUNET
 Jo të papunët të shkojnë në ZP, por ZP të shkojnë te të papunët
(aktualisht 1 në 3)
 Riinxhinierimi i ShKP si institucion i pavarur jobuxhetor, i cili do
te menaxhoje FKVP
 Informatizimi i informacionit te tregut te punes, sipas standarteve
te EURES
 Rregjistrimi i 1 mln të papunëve dhe rregjistrimi i gjithe te rinjve
te papune
 Shtrirja e shërbimeve publike të punësimit në fshat, ku ndodhet ½
e forcës së punës
 Shtrirja e sistemit të AFP në bujqësi
10