1. 1.Bodziec:
-to zmiana w środowisku wywołująca reakcje organizmu
2.Receptor:
-Komórka nabłonkowa przystosowana do odbierania
określonego rodzaju bodźca
3.Efektor=narząd wykonawcz, za pośrednictwem którego
odbywa się rekacja org.na bodziec np.mięsień lub gruczoł
4.Impuls nerwowy:
-to sygnał elektryczny
-to potencjał czynnościowy o wartości +35mV
-to poruszająca się wzdłuż błony neuronu fala depolaryzacji
*błona kom.jest elektr.spolaryzowana,to znaczy,że na jej
powierzchni znajdują się ładunki + ,a pod pow.znajdują się
ładunki –
*pod wpływem bodźca nast.depolaryzacja,czyli mieszanie
się ładunków,która rozchodzi się jak fala
*po chwili błona wraca do potencjału spoczynkowego o
wartości – 70 mV,czyli nast.jej repolaryzacja
5.Synapsa:
-to poł. czynnościowe,ale nie anatomiczne między neuronami
-przez synapse przesyłana jest sub.chemiczna=mediator
=nerwo przekaźnik np.acetyloholina
A)synapsa nerwowo-nrwowa:
-połacznie między 2 neuronami
B)synapsa nerwowo-mięśniowa:
-połaczenie między neuronem, a kom.mięśniową
C)synapsa nerwowo-gruczołowa:
-poł.między neuronem,a kom.ner.grucz.
6.Budowa ukł.nerwowego:
1)Ukł.nerwowy ośrodkowy:
-zawiera ośrodki:np.mowy,wzroku,złuchu itp.
A)Mózgowie-zbudowane jest z 5 ośrodków
a)kresomózgowie:
-2 półkule mózgowe połączone z poidłem wielkim
-powierzchnię półkul pokrywa kora mózgowa=
istota szara zbudowana z ciał neuronów
-pod korą leży istota biała zbudowana z wypustek
neuronów,po którym biegną impulsy do i z kory
-każda półkula podzielona jest na 4 płaty
-w korze leżą ośrodki-pola:czuciowe,ruchowa,kojarzeniowe
-kora jest siedliskiem ośrodków odpowiedzialnych na
najbardziej złożone cechy człowieka jak świadomość,
pamięć,mowa
b)międzymózgowie:
-jego części i podwzgórze zawiera ośrodki:
*głody i sytości
*pragnienia i tempo regulacji
*agresji i ucieczki
-podwzgórze jest łącznikiem między układem nerwowym,
a hormonalnym, gdyż kontroluj pracę przysadki mózgowej
c)śródmózgowie:
-zawiera ośrodki odruchów wzrokowych np.odruch źreniczny
d)móżdżek:
-2 półkule pokryte pofałdowaną istotą szarą, pod którą
znajduje się istota biała
-są to ośrodki równowagi i koordynacji ruchów oraz
regulacji napięcia mięśni szkieletowych
e)rdzeń przedłużony:
-istota biała jest położona zewnętrznie i otacza istotę szarą
-tu następuje skrzyżowanie dróg,po których biegną
impulsy do i z mózgowia,dlatego prawa półkula kontroluje
lewą część ciała i odwrotnie
-znajdują się tu ośrodki odruchu:
*pracy serca
*częstości oddechu
*ssania
*żucia
*połykania
*wydzielania śliny
f)rdzeń kręgowy:
-biegnie wzdłuż kręgosłupa
-istota biała otacza istotę szarą na całej długości rdzenia
-znajdują się tu ośrodki odruchów
-przez rdzeń biegną impulsy z obwodowego układu
nerwowego do mózgowia i odwrotnie
2)Ukł.nerwowy obwodowy to:
-12 par nerwów czaszkowych odchodzących od mózgowia
-31 par nerwów rdzeniowych odchodzących od rdzenia
kręgowego
a)nerwy czuciowe:
-zawierają włókna neuronów czuciowych
b)nerwy ruchowe:
-zawieraja włókna neuronów ruchowych
c)nerwy mieszane=czuciowo-ruchowe
3)Płyn mózgowo-rdzeniowy:
-wypełnia kanał rdzeniowy i komory mózgowia oraz
przestrzenie między oponami mózg.-rdze.
-pośredniczy w wymianie substancju między krwia,
a tkanka nerwową
4)Opony mózgowo-rdzeniowe:
-ochraniają mózgowie i rdzeń kręgowy przed urazami
mechanicznymi
*twarda
*pajęczynówka
*miękka
7.Podział funkcjonalny ukł.nerwowego:
A)symetryczny ukł.nerwowy:
-kieruje pracą mięśni szkieletowych
-umożliwią szybkie reagowanie organizmu na zmiany
w środowisku zewnętrznym
-jego działanie podlega kontroli świadomości
B)anatomiczny=wegetatywny=trzewny ukł.nerwowy:
-kieruje pracą mięśni gładkich
-dpowiada za wegetatywne funkcje organizmów jak
praca serca,oddychanie, trawianie
-jego praca nie podlega kontroli świadomości
-składa się z 2-óch części działających w stos.do siebie
antagonistycznie=przeciwstawnie
a)współczulny:
-mobilizuje org.do działania powodując np.:rozszerzenie
źrenic,przysp.pracy serca i tempa oddechów,wzmożone
pocenie się,uwalnianie glukozy do krwi z glikogenu w
wątrobie,hamowanie trawienia
b)przywspółczulny=parasympatyczny ukł.nerw.:
-ma relaksującyy wpływ na org. Powodując np.:zwężenie
źrenic,zwolnienie pracy serca i tempa oddechów,
pobudzenie trawienia
8.Odruch:
-to podstawowa jednostka czynnościowa ukł.nerwowego
-to automatyczna reakcja ustrojów (odpowiedz efektora)
na bodzieć działający na receptor, wyzwolenie za
pośrednictwem ukł. Nerwowego
9.Łuk odruchowy:
-jest strukturalnym elementem reakcji odruchowej
-to droga jaką przebywa impuls nerwowy od receptora
do efektora
-prosty rdzeniowy łuk odruchowy składa się z 5 elementów:
*1 receptor=komórka odbierająca bodziec
*2 neuron czuciowy, po którym impuls biegnie od
receptora do ośrodka nerwowego
*3 neuron pośredniczący,kojarzeniowy w ośrodku
nerwowym do rdzenia kręgowego
*4 neuron ruchowy,po którym impuls biegnie od
ośrodka nerwowego do efektora
*5 efektor
-u organizmów wyższych występują odruchy, w których
bierze udział większa ilość neuronw,tworzących złożone
łuki nerwowe
-odruchy regulują podstawowe procesy życiowe
organizmów,to jest oddychanie,odżywianie,wydalanie itp.

2. 10.Odruchy bezwarunkowe:
-to wrodzone,trwałe,automatyczne reakcje na bodźce
-przez całe życie przebiegają tak samo
-wiążą się z niższa czynnością nerwową
-są realizowane na poziomie rdzenia kręgowego lub
rdzenia przedłużonego
-np.:odruch kolanowy na uderzenie,odruch źrenicy a
światło,odruch obronny na bodźce mechaniczne
-złożone odruchy bezwarunkowe są podłożem instynktu
u zwierząt i człowieka np.:instynkt pokarmowy,
macierzyński,obronny
-czynnikiem wyzwalającym instynktowe zachowania
jest popęd np.głód
11.Odruchy warunkowe:
-to wyuczone,nabyte w ciągu życia osobników reakcje
na bodzce
-powstają na podłożu odruchów bezwarunkowych przy
udziale kory mózgu
-są zmienny,mogą się pojawiać lub znikać w ciągu życia
-mogą być podporządkowane woli
-są wykorzystywane przy układaniu=tresurze zwierząc
i wychowywaniu dzieci
-wiążą się z wyższą czynnością nerwową
-dochodzą do skutku na poziomie kory półkul mózgowia