Seminarium BRE-CASE

1. Jakie jest znaczenie imigracji zarobkowej
dla gospodarki Polski?
Joanna Tyrowicz
(ale w efekcie pracy z m.in. Michałem Gradzewiczem, Piotrem Lewandowskim,
Robertem Wyszyńskim, Katarzyną Saczuk, Pawłem Strzeleckim i pewnie wieloma
innymi bardzo mądrymi ludźmi, których za brak wzmianki przepraszam)
Group for Research in Applied Economics

2. 2
Standardowe narracje

3. 3
Standardowe narracje

4. 4
Standardowe narracje

5. 5
Standardowe narracje

6. 6
Plan na dziś
 Co wiemy = prognozujemy (z dużą dozą prawdopodobieństwa)?
 Jakie są rezerwy?
 Jakie są bariery?
 Co z imigracją?

7. Co wiemy (granicząc) z pewnością?
1. Podaż pracy będzie malała
7
-350 000
-300 000
-250 000
-200 000
-150 000
-100 000
-50 000
0
50 000
100 000
150 000
2015
2017
2019
2021
2023
2025
2027
2029
2031
2033
2035
2037
2039
2041
2043
2045
2047
2049
2051
2053
2055
2057
2059
Wpływ demografii Wpływ WAZ
Całkowita zmiana podaży pracy całkowita zmiana populacji

8. Co wiemy (granicząc) z pewnością?
1. Podaż pracy będzie malała
8

9. Co wiemy (granicząc) z pewnością?
1. Podaż pracy będzie malała
2. Podaż pracy będzie się starzała
9
37,5
38
38,5
39
39,5
40
40,5
41
0
4 000 000
8 000 000
12 000 000
16 000 000
20 000 000
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
Zasoby pracy w Polsce, struktura wg wieku
55-64 lat 25-55 lat 15-24 lat średni wiek osoby aktywnej zawodowo

10. Co wiemy (granicząc) z pewnością?
1. Podaż pracy będzie malała
2. Podaż pracy będzie się starzała
3. Na dziś imigracja na pewno nie
jest „rozwiązaniem”
10
Podaż pracy w Polsce wg płci i wieku (w osobach, 2015 r.)
Imigracja
4 000 000 2 000 000 0 2 000 000 4 000 000
0-4
5-9
10-14
15-19
20-24
25-29
30-34
35-39
40-44
45-49
50-54
55-59
60-64
65+
kobiety mężczyźni
Pracujący
Bezrobotni
Nieaktywni
Pozwolenia na pracę i oświadczenia o
zatrudnieniu cudzoziemca łącznie

11. 11
Jakie są rezerwy?
 Aktywizacja osób dziś nieaktywnych zawodowo może zwiększyć podaż
pracy o ok. 9%
 Młodzi – edukacja formalna. W wielu
krajach UE studenci pracują ponad
2 razy częściej niż w Polsce.
 75% kobiet w wieku 25-44 funkcje
opiekuńcze
 w przypadku mężczyzn dużą rolę
odgrywa wiek

12. 12
Jakie są rezerwy?
 Aktywizacja osób dziś nieaktywnych zawodowo może zwiększyć podaż
pracy o ok. 9%
 Młodzi – edukacja formalna. W wielu
krajach UE studenci pracują ponad
2 razy częściej niż w Polsce.
 75% kobiet w wieku 25-44 funkcje
opiekuńcze
 w przypadku mężczyzn dużą rolę
odgrywa wiek
 Tylko część osób faktycznie
zniechęcona do pracy

13. 13
Jakie są rezerwy?
Aktywizacja wiąże się także z nierównościami
 Edukacja formalna: 50-50 (!)

14. 14
Jakie są rezerwy?
Aktywizacja wiąże się także z nierównościami
 Edukacja formalna: 50-50 (!)
… a wejście na rynek pracy do
łatwych nie należy

15. 15
Jakie są rezerwy?
Aktywizacja wiąże się także z nierównościami
 Edukacja formalna: 50-50 (!)
 Aktywność zawodowa decyzją
całego gospodarstwa domowego

16. 16
Jakie są rezerwy?
Aktywizacja wiąże się także z nierównościami
 Edukacja formalna: 50-50 (!)
 Aktywność zawodowa decyzją
całego gospodarstwa domowego
 Ponad 250 tys. kobiet nie pracuje z
powodu braku dostępu do usług
opiekuńczych

17. 17
Jakie są rezerwy?
osoby pracujące (ponad 16 mln)
osoby bezrobotne (ok. 1.5 mln)uczący się (ok. 8.5 mln)
stan zdrowia (ok. 2 mln)
emerytura (ok. 7 mln)opieka (ok. 1.8 mln)

18. 18
Jakie są bariery?
Czas poszukiwania pracy jest długi i się nie skraca
1995 1997 1999 2001 2003 2005 2007 2009 2011 2013 2015
0
5
10
15
20
25
Czas poszukiwania pracy (w miesiącach)
średnia dla nieznajdujących mediana dla nieznajdujących
średnia dla znajdujących mediana dla znajdujących

19. 19
Jakie są bariery?
Czas poszukiwania pracy jest długi i się nie skraca
 Miejsca pracy tworzą nieliczne firmy …
głównie duże, z kapitałem zagranicznym i
doświadczające wzrostu popytu
inwestycje (szczególnie w przemyśle)
zmniejszają popyt na pracę i zwiększają
rotację pracowników

20. 20
Jakie są bariery?
Czas poszukiwania pracy jest długi i się nie skraca
 Miejsca pracy tworzą nieliczne firmy
 … bo czas szukania pracowników jest wysoki

21. 21
Jakie są bariery?
Czas poszukiwania pracy jest długi i się nie skraca
 Miejsca pracy tworzą nieliczne firmy
 … bo czas szukania pracowników jest wysoki ze względu na brak pośrednictwa
Poszukiwanie pracy przez:
0 500 1000
2013
2014
2015
2013
2014
2015
2013
2014
2015
2013
2014
2015
biuroprodukcjabiuroprodukcja
bezwyższego
wykształcenia
zwyższym
wykształceniem
agencje
PUP
ogłoszenia
polecenie i inne
nie rekrutowaliśmy
Szukam pracy za pomocą…
0%
20%
40%
60%
80%
ogłoszeń rozsyłania
zgłoszeń
PUP znajomych CV w bazie
2011 2012 2013 2014 2015 2016

22. 22
Jakie są bariery?
Czas poszukiwania pracy jest długi i się nie skraca
 Miejsca pracy tworzą nieliczne firmy
 … bo czas szukania pracowników jest wysoki ze względu na brak pośrednictwa

23. 23
Jakie są bariery?
Czas poszukiwania pracy jest długi i się nie skraca
 Miejsca pracy tworzą nieliczne firmy
 … bo czas szukania pracowników jest wysoki ze względu na brak pośrednictwa
 co generuje wysokie koszty

24. 24
Jakie są bariery?
Czas poszukiwania pracy jest długi i się nie skraca
Dodatkowo:
 Płaca minimalna

25. 25
Jakie są bariery?
Czas poszukiwania pracy jest długi i się nie skraca
Dodatkowo:
 Płaca minimalna
 Mechanizmy wyznaczania płac

26. 26
Jakie są bariery?
Czas poszukiwania pracy jest długi i się nie skraca
Dodatkowo:
 Płaca minimalna
 Mechanizmy wyznaczania płac

27. Czas poszukiwania pracy jest długi i się nie skraca
Dodatkowo:
 Płaca minimalna
 Mechanizmy wyznaczania płac
 Niczego nie wiemy o wyborze kształcenia/zawodu + dopasowanie …
i tak już 20 lat…
27
Jakie są bariery?

28. 28
Co z imigracją?
 Na razie zjawisko o wymiarze socjologicznym, nie ekonomicznym
 Napływ do Polski
 Nieznany (!)

29. 29
Co z imigracją?
 Na razie zjawisko o wymiarze socjologicznym, nie ekonomicznym
 Napływ do Polski
 Nieznany (!)
 Niewielki
 + znaczna rola legalizacji osób już w
Polsce przebywających

30. 30
Co z imigracją?
 Na razie zjawisko o wymiarze socjologicznym, nie ekonomicznym
 Napływ do Polski
 Nieznany (!)
 Niewielki (znaczna rola legalizacji osób już w Polsce przebywających)
 „Niesiony” uwarunkowaniami instytucjonalnymi (pośrednictwo!)

31. 31
Co z imigracją?
 Na razie zjawisko o wymiarze socjologicznym, nie ekonomicznym
 Napływ do Polski
 Nieznany (!)
 Niewielki (znaczna rola legalizacji osób już w Polsce przebywających)
 „Niesiony” uwarunkowaniami instytucjonalnymi (pośrednictwo!)
 Co mówią doświadczenia innych krajów?
 Istotna rola inkluzywności rynku pracy (inaczej szybka saturacja +
segmenty)
 Imigracja jest korzystna dla kraju przyjmującego
 Migracja często nie jest korzystna dla imigrantów

32. 32
Podsumowanie
 Huntington:
 History in its broadest aspect is a record of man's migrations from one
environment to another.
 Although mountains may guide migrations, the plains are the regions where
people dwell in greatest numbers.
 Debata publiczna jest o pracownikach (lub wręcz rękach do pracy) …
 … tymczasem przyjadą (albo nie) LUDZIE…

33. Dziękuję za uwagę!
Joanna Tyrowicz
j.tyrowicz@grape.org.pl
Więcej o naszych badaniach:
http://grape.org.pl
Twitter: @GRAPE_ORG
Facebook: GRAPE.ORG