Lp 3 hoorcollege zoeken en vinden van medische literatuur
•
0 likes•426 views
In het kader van het vak Evidence Based Practice wordt ingezoomd op stap 2 van het ebp-stappenplan: het zoeken naar het beste bewijs.
Recommended
More Related Content
Similar to Lp 3 hoorcollege zoeken en vinden van medische literatuur
Similar to Lp 3 hoorcollege zoeken en vinden van medische literatuur (20)
Lp 3 hoorcollege zoeken en vinden van medische literatuur
- 1. Vinden van medische literatuur ZOEKEN EN VINDEN VAN MEDISCHE LITERATUUR 12 februari 2020 Janneke Mulder LIC / Xplora 2019-2020
- 2. Vinden van medische literatuur De 5 stappen van EBP 1. Het klinisch bewijs vertalen naar een beantwoordbare vraag 2. Het efficiënt zoeken naar het beste bewijsmateriaal 3. Het wegen van de gevonden evidence op methodologische kwalititeit en toepasbaarheid in de eigen praktijksituatie 4. Het nemen van een beslissing op grond van de beschikbare evidence 5. Het regelmatig evalueren van de kwaliteit van dit proces 2
- 3. Vinden van medische literatuur Stappenplan literatuur zoeken 1. Oriënteren: xplora.avans.nl (kaluga, google, deskundigen) 2. Pico-vraag opstellen en goede zoektermen bedenken 3. Zoekactie: - informatiebronnen - zoekstrategie (met booleaanse operatoren) - opstellen zoekactie - Fulltext vinden 4. Beoordelen 5. Verwerken 6. Evalueren 3
- 4. Vinden van medische literatuur Casus: suikerwater bij hielprik? Als verpleegkundige zie je dat sommige pasgeborenen pijn hebben bij het ondergaan van de hielprik. Zijn er effectieve niet-medicamenteuze interventies? Suikerwater wellicht? Is hier onderzoek naar gedaan? 12 februari 2020 | 4
- 5. Vinden van medische literatuur 1. Oriënteren op je onderwerp Wat weet je al over het onderwerp? Is er een richtlijn? wat wil je nog meer weten? (afbakening) veelgebruikte terminologie binnen je onderwerp 12 februari 2020 | 5
- 6. Vinden van medische literatuur Xplora.avans.nl 6
- 7. Vinden van medische literatuur 2. P I C O en zoektermen P: pasgeborenen (0-12 maanden) die hielprik ondergaan I: (orale) toediening van suikerwater C: niet toedienen van suikerwater O: vermindering van pijn, pijnbestrijding In hoeverre helpt suikerwater pijn te verminderen bij een hielprik bij pasgeborenen? 12 februari 2020 | 7
- 8. Vinden van medische literatuur Hoe vind je goede zoektermen? Stap 1 Gebruik woorden uit je oriëntatie Stap 2 Zoek synoniemen bij de elementen van je vraag of pico Stap 3 Vertaal Nederlandse termen naar het Engels Stap 4 Gebruik de trefwoorden in de databanken (Mesh-termen, Cinahl-headings etc.) 12 februari 2020 | 8
- 9. Vinden van medische literatuur 2. PICO en zoektermen In hoeverre helpt suikerwater pijn te verminderen bij een hielprik bij pasgeborenen? P I C O Pasgeborenen hielprik suikerwater - minder pijn / pijnbestrijding neonaten heel prick sugar water - pain newborn infant heel lance sucrose analgesia neonates heel stick ... procedural neonatal .... pain …. 12 februari 2020 | 9
- 10. Vinden van medische literatuur Stappenplan literatuur zoeken 1. Oriënteren: xplora.avans.nl (kaluga, google, experts) 2. Pico-vraag opstellen en goede zoektermen bedenken 3. Zoekactie: a) informatiebronnen b) zoekstrategie (met booleaanse operatoren) c) opstellen zoekactie d) Fulltext vinden 4. Beoordelen 5. Verwerken 6. Evalueren 12 februari 2020 | 10
- 11. Vinden van medische literatuur 3a. Informatiebronnen Neem databanken van Xplora als startpunt voor je literatuuronderzoek: 11
- 12. Vinden van medische literatuur 12
- 13. Vinden van medische literatuur Databanken gezondheidszorg 12 februari 2020 | 13
- 14. Vinden van medische literatuur 3. Xplora.avans.nl als startpunt Omdat: 1. toegang tot betaalde content 2. Xplora onderwerpsdatabanken bevat. Bijv. databank CINAHL: verpleegkundige artikelen. 3. De zoekfunctie in de databanken beter is dan in Google. Bijv. zoeken op onderwerp (Mesh), jaar, publicatietype, etc. 14
- 15. Vinden van medische literatuur 3b. Zoekstrategie •Gebruik Booleaanse operatoren 15
- 16. Vinden van medische literatuur Zoekstrategie •Let op meervoud en enkelvoud cranberry – cranberries– cranberry’s •Amerikaans - Engels color – colour organization – organisation •Gebruik aanhalingstekens (voor een “samengestelde term”) “patient discharge” 12 februari 2020 | 16
- 17. Vinden van medische literatuur Zoekstrategie •Gebruik trunceren (met een *) pasgeboren* = pasgeboren OR pasgeborene OR pasgeborenen •Zoek op onderwerp: MeSH, Cinahl subject headings, trefwoord etc. MeSH=medical subject heading (PubMed) 12 februari 2020 | 17
- 18. Vinden van medische literatuur 3c. Opstellen van een zoekactie (1) Gebruik de zoektermen uit je PICO. (neonaten OR pasgeboren*) AND hielprik AND (suikerwater OR sucrose) | 18
- 19. Vinden van medische literatuur databank SpringerLink 19
- 20. Vinden van medische literatuur 3c. Opstellen van een zoekactie (2) Gebruik de zoektermen uit je PICO. Ook in het Engels: ("heel prick" OR "heel lance") AND (newborn OR neonate*) AND (sucrose OR “sugar water”) | 20
- 21. Vinden van medische literatuur Gebruik MeSH "Infant, Newborn"[Mesh] AND "Sucrose"[Mesh] AND ("heel prick" OR "heel lance") 12 februari 2020 | 21
- 22. Vinden van medische literatuur Cinahl subject headings (MH) 12 februari 2020 | 22
- 23. Vinden van medische literatuur Databank PubMed 12 februari 2020 | 23
- 24. Vinden van medische literatuur Databank PubMed 12 februari 2020 | 24
- 25. Vinden van medische literatuur 12 februari 2020 | 25
- 26. Vinden van medische literatuur Houd je zoekacties bij 12 februari 2020 | 26
- 27. Vinden van medische literatuur Stappenplan literatuur zoeken 1. Oriënteren: xplora.avans.nl (kaluga, google, experts) 2. Pico-vraag opstellen en goede zoektermen bedenken 3. Zoekactie: - informatiebronnen - zoekstrategie (met booleaanse operatoren) - opstellen zoekactie - Fulltext vinden 4. Beoordelen (evidence, relevantie) 5. Verwerken (verantwoording, bronvermelding) 6. Evalueren 27
- 28. Vinden van medische literatuur 4. Beoordelen Bron en informatie op kwaliteit toetsen voordat je deze (her)gebruikt Kies bewijs dat je gaat gebruiken om je vraag te beantwoorden 28
- 29. Vinden van medische literatuur Pyramide van evidence 29
- 30. Vinden van medische literatuur 5. Verwerken Bronvermelding! •Vindbaarheid Waar kan de info teruggevonden worden? (in boek, artikel, richtlijn etc.) •Controleerbaarheid De gevonden informatie is goed begrepen en verwoord •Bescheidenheid De ander krijgt de eer die hem of haar toekomt 30
- 31. Vinden van medische literatuur APA-richtlijnen 31
- 32. Vinden van medische literatuur 6. Evalueren 12 februari 2020 32 Zit er niet-relevante informatie tussen mijn zoekresultaten? Heb ik relevante informatie gemist?
- 33. Vinden van medische literatuur Weblog 33
- 34. Vinden van medische literatuur Xploravooragz.blogspot.com 34
- 35. Vinden van medische literatuur 35
- 36. Vinden van medische literatuur 36
Editor's Notes
- Ik ben vanuit Xplora verbonden aan de academie voor gezondheidszorg. Ik geef workshops en andere lessen over het zoeken en vinden van medische literatuur. Ik ga jullie in 3 kwartier vertellen hoe je dit zoeken gestructureerd kunt aanpakken, want in het kader van EBP moeten jullie zoeken naar het best beschikbare bewijs
- Jullie hebben de 5 stappen van EBP waarschijnlijk al behandeld in de les. In dit hoorcollege ligt de nadruk op stap 2 uit het EBP-stappenplan: efficient zoeken naar het beste bewijsmateriaal
- Als je literatuur gaat zoeken kun je het beste de volgende stappen volgen. Ik noem de 6 stappen uit dit stappenplan en daarna ga ik ze toepassen op een casus oriënteren: op niet alleen google, maar ook Kaluga en deskundigen. Schrijf woorden op die met je onderwerp te maken hebben. Deze heb je nodig om een goede pico-vraag op te stellen en hierbij zoektermen te bedenken. Vervolgens ga je met deze zoektermen zoeken in een van de informatiebronnen van Xplora: databanken zoals PubMed of SpringerLink Je beoordeelt de gevonden wetenschappelijke artikelen Je beschrijft het antwoord op je pico-vraag met een goede bronvermelding Je evalueert je zoekproces: heb je voldoende en goede artikelen gevonden?
- a.h.v. deze casus ga ik inzoomen op elk van de 6 stappen Je wilt meer weten over pijnbestrijding bij pasgeborenen. Is suikerwater beter dan andere interventies zoals borstvoeding of wiegen of niets doen?
- Je onderzoekt wat je al weet over het onderwerp. Is er een richtlijn? Zitten er tussen je studieboeken misschien boeken waarin al iets te vinden is over je onderwerp? Is er in je familie of je vriendenkring iemand die je wat kan vertellen over dit onderwerp? wat wil je nog meer te weten komen en hoe baken je je onderwerp af? Welke termen zie je steeds terugkeren op websites of in artikelen die je scant. Schrijf deze woorden op! Die heb je nodig voor het bepalen van pico en je zoektermen. Bijv. je ziet steeds het woord analgesia terug in websites en artikelen over pijnbestrijding en het woord neonaten voor pasgeborenen etc.
- Gebruik de Xplora-website is het startpunt voor je zoektocht naar literatuur! Ook om je te oriënteren.. Wat weet je over een hielprik? Wat is het doel? Wat weet je over pijn bij baby’s en kinderen? Boek pijnbestrijding kinderen? Handboek pijngeneeskunde? Op de website staat een tool die we Kaluga noemen. Het is een Google-achtige tool waarmee je de digitale en papieren collectie van Xplora kunt doorzoeken. Je vindt hiermee boeken, ebooks, tijdschriften, ejournals, scripties, wetenschappelijke artikelen etc. Boeken kun je zelf lenen, verlengen, reserveren en je kunt boeken uit andere Xplora’s kostenloos naar Breda laten komen! Meer info hierover vind je op onze website of bij mijn collega’s aan de informatiebalie in Xplora Op de website vind je ook filmpjes met uitleg over het zoeken in Kaluga Zoek bijv. op pijnbestrijding (evt met kinderen) of hielprik (evt met pasgeboren erbij) Let op: schrijf op hoe je hebt gezocht (met welke woorden) en in welke bron (Kaluga, google, een boek), zodat iemand anders jouw stappen kan nadoen.
- Stap 2: we gaan een pico maken. We hebben een goed beeld van ons ondewerp en we hebben al verschillende zoektermen opgeschreven. Noemen p –I –c –O In plaats van de C kun je ook een andere interventie nemen, zoals bijv. muziek of borstvoeding N.B. Je vertaalt een (klinisch) probleem in een beantwoordbare vraag: Een goede vraag is niet beantwoordbaar met alleen Ja of Nee. Een goede vraag biedt een leidraad bij het zoeken naar literatuur en is de bron van waaruit zoektermen gevonden en uitgebreid worden Een goede vraag bakent het onderwerp af
- Stap 3: gebruik hiervoor niet alleen Google translate, maar ook eens een medisch woordenboek. Of check de literatuurlijst van een NL artikel of boek op Engelstalige woorden. Stap 4: Met een trefwoord zoek je op meerdere synoniemen tegelijk. Door bijvoorbeeld op Mesh-term epistaxis te zoeken, vind je ook artikelen over nasal bleeding, nose bleed, nosebleeding etc. Vb 2 Met Myocardial infarction te zoeken, vind je ook artikelen waarin gesproken wordt over Heart attack of Cardiovascular stroke(s) of Myocardial infarct(s) Meer info op: https://xploravooragz.blogspot.com/2020/02/hoe-vind-je-goede-engelse-zoektermen.html Waarover ik zometeen meer vertel
- Comparison: evt music, breast feeding etc. Alternatieve mesh-term: treatment related pain Klikken: de synoniemen voor pasgeborenen en hielprik combineer je met OR in een databank De afzonderlijke delen van de pico combineer je met AND. Let op dat je niet alle termen tegelijk combineert. Je begint met de P en de I, daarna de O erbij
- Weer even terug naar het stappenplan. We hebben de eerste twee stappen behandeld. We gaan nu stap 3 bekijken. Je gaat nu met de zoektermen uit je pico zoeken in informatiebronnen, zoals bijv. databank PubMed. Je gebruikt hiervoor booleaanse operatoren (AND OR NOT)
- Hoe doe je een goede zoekactie. Je hebt je al georiënteerd met behulp van Kaluga. Als je, zoals jullie, zoekt naar het beste bewijsmateriaal, kun je beter rechtstreeks in de databanken gaan zoeken, daarin kun je geavanceerd zoeken
- Start op de website van Xplora. We gaan nu de afzonderlijke databanken bekijken. Je hebt dan ook toegang hebt tot betaalde content. Veel wetenschappelijke artikelen auteursrechtelijk beschermd zijn en NIET (fulltext) via Google te vinden Xplora betaalt ca. 400.000 euro per jaar om alle studenten toegang te geven tot betaalde content van uitgevers! Helaas niet tot álle wetenschappelijke artikelen, daarvoor zijn miljoenen nodig (betalen Universiteiten wel). Maar je kunt bijna alles aanvragen via Xplora: xplora@avans.nl. 2) Xplora heeft onderwerpsdatabanken. Bijv. Databank CINAHL: alleen verpleegkundige artikelen. 3) De zoekfunctie in de databanken is veel beter dan in Google.
- Op de pagina met databanken staan verschillende informatiebronnen bij elkaar. We hebben ze voor het gemak allemaal ‘databanken’ genoemd, maar Sommige bronnen zijn eigenlijk ejournals of bestanden met ebooks. Of kijk op onze blog: https://xploravooragz.blogspot.com/p/instructiefilmpjes.html Let op filmpjes / uitleg bij bronnen. Een rode K betekent dat deze bron ook doorzocht wordt met Kaluga. Voor EBP zijn databanken CINAHL, PUbMed en Cochrane belangrijk. De enige databanken met NL-talige artikelen zijn Invert en SpringerLink. Afhankelijk van je onderwerp zul je een keuze maken voor bepaalde bronnen. Let op: als je een ggz-ondrewerp hebt, kijk dan ook eens in databank SAGE of kijk onder het kopje ‘databanken welzijn’.
- 1) Veel wetenschappelijke artikelen auteursrechtelijk beschermd zijn en NIET (fulltext) via Google te vinden. Wel via Xplora-databanken omdat we ervoor betaald hebben. 2) Xplora onderwerpsdatabanken bevat. Bijv. Databank CINAHL: alleen verpleegkundige artikelen. Als je zoekt op decubitus vindt je info over doorligwonden en geen artikelen over een bedrijf dat zo heet. 3) De zoekfunctie in de databanken is veel beter dan in Google: op onderwerp zoeken (Mesh, tags, onderwerp etc.) en filters enz. Xplora betaalt ca. 400.000 euro per jaar om alle studenten toegang te geven tot betaalde content van uitgevers! Helaas niet tot álle wetenschappelijke artikelen, daarvoor zijn miljoenen nodig (betalen Universiteiten wel). Maar je kunt bijna alles aanvragen via Xplora: xplora@avans.nl. Meer hierover bij dia over Fulltext vinden. Niet verboden om Google Scholar te gebruiken, maar zie nadelen hierboven. Vind je een artikel, plak het dan in PubMed en bekijk welke Mesh / tags eraan hangen En google vooral ook op richtlijnen! Zie dia's over orïëntatie.
- NB voorzichtig zijn met NOT, want je kunt hiermee ook zoekresultaten missen waarin iets staat over logopedie én paramedisch
- Hoe gaan we zoeken naar literatuur over onze casus? Gebruik de zoektermen uit de pico Denk aan het filmpje over booleaans zoeken in databank SpringerLink dat jullie hebben bekeken als voorbereiding. Afhankelijk van de databank zoek je met NL of ENG termen: Engels voor PubMed, NL of Engels voor SpringerLink Let erop dat zoektermen met OR tussen haakjes staan! Met het * zoek je op pasgeborene, pasgeboren, pasgeborenen Zie evt https://libguides.studiecentra.han.nl/cat/opstellen_zoekactie
- Hoe ziet dit er dan uit in databank SpringerLink? Je zoekt op …. En vindt 6 resultaten (mits je preview-only uitzet)
- Let op: dat zoektermen met OR tussen haakjes staan! Samengestelde termen (bestaande uit 2 of meer woorden) kun je eventueel tussen aanhalingstekens zetten Zie evt https://libguides.studiecentra.han.nl/cat/opstellen_zoekactie
- Vermeld ook dat je subject headings hebt gebruikt = MH
- Hoe ziet dit eruit in PubMed? de grootste biomedische database ter wereld. Bevat ca. 25 miljoen artikelen In deze zoekactie heb ik ook gebruik gemaakt van Mesh: medical subject headings. Je kunt met Mesh op onderwerp zoeken. In de werkgroepen gaan jullie oefenen met het zoeken op mesh in PubMed.
- Zoek in een database altijd naar PDF, HTML of (zoals in PubMed) klik op het icoontje rechts bovenin. Die leidt je naar de fulltext van het artikel
- Lees de samenvatting van het artikel door voordat je het hele artikel gaat lezen. Noteer de titel van het artikel en bewaar niet alleen de link! Want de link kan veranderen.
- Weer even terug naar het stappenplan. We hebben de eerste 3 stappen bekeken. Hierna bespreken we kort de laatste 3 stappen uit het stappenplan Je hebt literatuur gevonden. Die ga je beoordelen, je gaat je bronnen beschrijven volgens APA-richtlijnen en je gaat evalueren of je artikelen gemist hebt
- Stap 4 is het beoordelen van je gevonden informatie. Waar komt de informatie vandaan en wat is de kwaliteit? eerste selectie maken op basis van bewijskracht (pyramide van evidence). Deze artikelen beoordelen op kwaliteit Kies bewijs dat je gaat gebruiken om je vraag te beantwoorden. Bron: http://libguides.studiecentra.han.nl/cat/beoordelen
- Bron: http://libguides.studiecentra.han.nl/cat/beoordelen Je gebruikt deze pyramide
- Stap 5 is het verwerken van je gevonden literatuur
- Xplora.avans.nl > zoeken en vinden> hier staat een boekje met APA-richtlijnen voor het maken van een bronvermelding Jullie gaan hier nog mee oefenen in de lessen ebp
- Bron: Sieverts, 2008, gevonden op http://libguides.studiecentra.han.nl/cat/evalueren Dit is het moment om te bepalen of je je zoektocht naar informatie kunt afsluiten omdat je tevreden bent over je zoekresultaten of dat je de cyclus nogmaals moet doorlopen met bv andere zoektermen of meer of minder afbakening. In de beoordeling van je zoekgang en zoekresultaat kun je je de volgende vragen stellen: 1) Zit er niet-relevante informatie tussen mijn zoekresultaten? 2) Heb ik relevante informatie gemist? Niet genoeg termen gebruikt? Niet genoeg elementen gecombineerd in Booleaanse zoekactie? Niet de juiste zoektermen? Niet de juiste informatiebron?
- Via Xplora.avans.nl > vakgebieden > gezondheidszorg > weblog
- Handige blogberichten: bijv. Hoe vind je goede Engelse zoektermen of Hoe vind je de fulltext van een artikel Instructiefilmpjes Opdrachten: oefenmateriaal
- Veel succes met zoeken!