II Posiedzenie komitetu sterującego ds. SRWD

II. Posiedzenie Komitetu Sterującego ds. SRWD
31 maja 2012 r.

Diagnoza stanu rozwoju
i analiza SWOT dla Województwa
Dolnośląskiego

Maciej Zathey
Dyrektor Departamentu Rozwoju Regionalnego

Diagnoza stanu i analiza SWOT Dolnego Śląska

A. SPOŁECZEŃSTWO – DEMOGRAFIA (1)

Zmiany liczby ludności w podregionach
w latach 2002 – 2010 oraz stan w 2010 r.


A. SPOŁECZEŃSTWO – DEMOGRAFIA (2)

Zmiany liczby ludności w gminach
w latach 2002-2010

Aglomeracja Wrocławska
– suburbanizacja

Pas Sudetów –
wyludnianie
Kotlina Kłodzka, Ziemia
Wałbrzyska
się miast
– zjawiska depopulacji


A. SPOŁECZEŃSTWO – OŚWIATA I WYKSZTAŁCENIE (1)

znacząca różnica –
kierunki techniczne

Źródło: Edukacja i szkolnictwo wyższe w latach 2009-2011, Antoni Jeżowski


A. SPOŁECZEŃSTWO – OŚWIATA I WYKSZTAŁCENIE (2)

Źródło: Edukacja i szkolnictwo wyższe w latach 2009-2011, Antoni Jeżowski


A. SPOŁECZEŃSTWO – OCHRONA ZDROWIA
Rozmieszczenie szpitali w 2010 r.


A. SPOŁECZEŃSTWO – AKTYWNOŚĆ SPOŁECZNA
Liczba organizacji pozarządowych na 10 000 mieszkańców
w województwach w 2010 r.


A. SPOŁECZEŃSTWO – SZEROKOPASMOWA SIEĆ INTERNETOWA:
Dostępność usług szerokopasmowych
w gminach województwa dolnośląskiego w 2010 r.

(najsłabszy dostęp)


A. ROZWÓJ SPOŁECZNY I KAPITAŁ LUDZKI – SWOT (wybrane zagadnienia)
MOCNE STRONY SŁABE STRONY
Duży potencjał demograficzny (piąte miejsce w kraju pod względem Niski przyrost naturalny, ujemne saldo migracji, rosnące wskaźniki
liczby ludności). obciążenia demograficznego.
Wrocław jako silny i rozpoznawalny ośrodek akademicki z dużym Wyższa niż przeciętna umieralność osób w wieku produkcyjnym.
potencjałem naukowo–badawczym. Niska aktywność zawodowa ludności poniżej średniej krajowej.
Rozwój szkolnictwa wyższego w innych miastach regionu (Jelenia Góra, Brak zintegrowanego podejścia do rozwiązywania problemów
Legnica, Wałbrzych). społecznych i niewystarczająca infrastruktura pomocy społecznej.
Koncentracja specjalistycznych placówek służby zdrowia (klinik i szpitali Niekorzystna struktura bazy szpitalnej (wiele szpitali o malej liczbie
specjalistycznych). łóżek, wysokich kosztach funkcjonowania i dużym zadłużeniu).
Duży potencjał środowisk twórczych i dobra infrastruktura związana z Wewnątrzregionalne zróżnicowanie dochodowe, wysokie zagrożenie
kulturą. ubóstwem.
Znacząca i wzrastająca aktywność obywatelska wpływająca na rozwój Niski poziom bezpieczeństwa powszechnego – wysoki poziom
trzeciego sektora i społeczeństwa obywatelskiego. przestępczości, niski poziom wykrywalności przestępstw.
Bardzo duża liczba stowarzyszeń i fundacji także na obszarach
wiejskich.

SZANSE ZAGROŻENIA
Duże potencjalne szanse rozwojowe wynikające z dużego Niekorzystne trendy demograficzne.
nagromadzenia kapitału społecznego i kapitału ludzkiego. Starzenie się społeczeństwa - brak siły roboczej na rynku pracy.
Wzrost aktywności organizacji pozarządowych. Trwałe migracje i odpływ kadry wykwalifikowanej z regionu.
Rozwój nowych specjalistycznych usług medycznych szczególnie z Rosnąca asymetria w dostępności do usług społecznych w mieście i na
wykorzystaniem technologii komunikacyjnych. wsi.
Wzrost zaangażowania społeczeństwa w sprawy regionu. Marginalizacja społeczna na obszarach wiejskich i poprzemysłowych.
Restrukturyzacja instytucji usług zdrowotnych i uzdrowiskowych. Zahamowanie rozwoju e-administracji.
Wzrost kosztów dostarczania usług publicznych na obszary peryferyjne.


B. GOSPODARKA Poziom PKB per capita (zł) w województwach w latach 2002 i 2010:

Ośrodki rozwoju
gospodarczego
w sektorze
przemysłowym:


B. GOSPODARKA - SSE i INNOWACYJNOŚĆ
SPECJALNE STREFY EKONOMICZNE i koncentracje
obszarów aktywności gospodarczej w gminach

Obiekty innowacji
i przedsiębiorczości w 2010 r.


B. GOSPODARKA
Struktura branżowa ośrodków z największymi
przedsiębiorstwami w województwie


B. GOSPODARKA – INNOWACYJNOŚĆ
Innowacyjność województwa dolnośląskiego na tle Polski
Pozycja
Wskaźnik Polska dolnośląskie w rankingu
województw
Nakłady na działalność B+R ogółem w mln zł 10 416 630 5
Nakłady na działalność B+R na 1 mieszkańca w zł 273 219 5

Nakłady na działalność B+R w relacji do PKB (2009) 0,68 0,53 8

Udział podmiotów gospodarczych ponoszących nakłady na B+R w
ogólnej liczbie podmiotów w % 24,4 33,7 3
Udział zatrudnionych w B+R w pracujących ogółem 0,81 0,73 5
Nakłady na dział. innowacyjną w przedsiębiorstwach przemysłowych
23 757 776 1 729 687 4
w tys. zł
Nakłady na dział. innowacyjną w przedsiębiorstwach z sektora usług
10 790 284 504 565 3
w tys. zł
Odsetek przedsiębiorstw przemysłowych, które poniosły nakłady
14 14 7
na dział. innowacyjną w %

Udział sprzedaży wyrobów nowych/istotnie ulepszonych w
13,9 6,5 10
przedsiębiorstwach przemysłowych w wartości sprzedaży ogółem w %


B. GOSPODARKA – RYNEK PRACY
Liczba bezrobotnych
zarejestrowanych w przeliczeniu
na 100 pracujących w 2010 r.


B. GOSPODARKA – ROLNICTWO
Jakość rolniczej przestrzeni
produkcyjnej województwa
wg Instytutu Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa
w Puławach


B. GOSPODARKA – TURYSTYKA
Baza noclegowa w obiektach zbiorowego
zakwaterowania w gminach w 2010 r.


B. GOSPODARKA, INNOWACJE, TURYSTYKA, ROLNICTWO – SWOT (wybrane zagadnienia)
Gospodarka: Gospodarka:
Atrakcyjne położenie na styku trzech państw, bliskość dużych miast. • Postępująca polaryzacja wewnątrz regionu (WrOM, LGOM) w zakresie
Wysoki na tle kraju poziom rozwoju gospodarczego oraz dynamika inwestycji.
rozwojowa. • Brak wykorzystania Odry do celów gospodarczych, transportowych,
Dobrze rozwinięta struktura branżowa i różnorodność przemysłu dająca turystycznych, energetycznych, usługowych.
szansę na stabilny i zrównoważony rozwój. • Niski poziom usieciowienia gospodarki regionu, niewystarczające
Występowanie złóż i duże rezerwy kopalin użytecznych. powiązania sieci i kooperacji między przedsiębiorstwami.
Istnienie silnych ośrodków przemysłowych. • Koncentracja instytucji otoczenia biznesu na dużych ośrodkach
Stosunkowo duża koncentracja inwestycji zagranicznych. miejskich.
Innowacje: Innowacje:
Znaczny udział firm w branży średnio wysokich i wysokich technologii w Ograniczona współpraca jednostek naukowych z podmiotami
strukturze gospodarczej w porównaniu do sytuacji na poziomie kraju. gospodarki .
Wyspecjalizowanie się instytucji otoczenia biznesu świadczących usługi Niski poziom nakładów na działalność badawczo rozwojową w MŚP.
proinnowacyjne. Słabość sektora badawczo-rozwojowego w zakresie komercjalizacji
Istotny potencjał naukowo-badawczy skoncentrowany we Wrocławiu, wiedzy oraz współpracy z przedsiębiorstwami.
także obecny w innych miastach regionu.
Turystyka: Turystyka:
Wysoka atrakcyjność obszaru województwa oraz duży potencjał Zły stan techniczny wielu zabytków, obniżający ich atrakcyjność
rozwojowy turystyki, bogate i zróżnicowane walory krajobrazowe. turystyczną, dekapitalizacja bazy uzdrowiskowej.
Występowanie najwyższej klasy zabytków i zespołów zabytkowych o Brak zintegrowanego systemu informacji i promocji turystycznej
znaczeniu krajowym i europejskim. regionu.
Silna baza uzdrowiskowa i wypoczynkowa o okresie całorocznym. Mała ilość skomercjalizowanych produktów turystycznych.
Rolnictwo: Rolnictwo:
Korzystne warunki glebowo–klimatyczne dla prowadzenia • Pas obszarów górskich i podgórskich – trudne warunki gospodarowania.
wielokierunkowej produkcji rolniczej. Zmniejszenie się roli produkcyjno-ekonomicznej rolnictwa (spadek do
Restrukturyzacja rolnictwa w kierunku wzmocnienia funkcji 4% w udziale tworzenia PKB).
pozaprodukcyjnych na obszarach rolnych. Słaba pozycja przetwórstwa rolno-spożywczego.


B. GOSPODARKA, INNOWACJE, TURYSTYKA, ROLNICTWO – SWOT (wybrane zagadnienia)
SZANSE ZAGROŻENIA
Gospodarka, innowacje, turystyka, rolnictwo: Gospodarka, innowacje, turystyka, rolnictwo:

Lokowanie oddziałów korporacji transnarodowych finansowych i Utrzymująca się polaryzacja stopnia rozwoju gospodarczego
technologicznych na terenie województwa. regionu.
Wzrost popytu na rynkach zewnętrznych na dobra i usługi Obniżanie atrakcyjności inwestycyjnej podregionu sudeckiego
produkowane, wydobywane, wytwarzane na bazie regionalnych głównie w wyniku zaniechania inwestycji w system transportowy
zasobów i potencjału wytwórczego. i infrastrukturę.
Otwartość korporacji międzynarodowych na przekazywanie Przewidywana likwidacja Specjalnych Stref Ekonomicznych.
wzorców pracy lokalnym firmom w ramach gospodarczych sieci Zmniejszenie możliwości finansowania inwestycji publicznych
współpracy. i pogarszająca się kondycja finansowa gmin.
Zwiększenie udziału finansowania programów pomocowych dla Zmiany w europejskiej polityce spójności w zakresie
Dolnego Śląska. priorytetowych obszarów interwencji.
Zwiększone zapotrzebowanie na wykorzystanie regionalnych złóż Słaba więź inwestorów zagranicznych z regionem.
kopalin użytecznych. Rosnące usieciowienie gospodarek UE przy niskim poziomie
Unowocześnianie się istniejącej bazy naukowo-badawczej. zaangażowania polskich podmiotów.
Rozwój branży turystycznej, rozwój turystyki biznesowej Stosunkowo niska rozpoznawalność regionu jako miejsca
i kongresowej. atrakcyjnego turystycznie w Europie i na świecie.
Nowe usługi medyczne, turystyczne i uzdrowiskowe związane ze
starzeniem się populacji.
Możliwość wykorzystania Odry do turystyki Wodnej.


C. PRZESTRZEŃ – URBANIZACJA I NATĘŻENIE RUCHU
Obszary postępujących procesów
urbanizacyjnych w województwie
w l. 2002-2010.

Delimitacja wrocławskiego
obszaru metropolitalnego


C. PRZESTRZEŃ – OBSZARY FUNKCJONALNE (propozycja 1)

Pola potencjałów:
1) pole potencjału południowo
– zachodniego

2) pole potencjału pasma
głogowsko – kłodzkiego

3) pole potencjału obszaru
metropolitalnego

4) pasmo rozwoju dostępności
komunikacji przedgórza
sudeckiego


C. PRZESTRZEŃ – OBSZARY FUNKCJONALNE (propozycja 2)

Kształt Strategii Rozwoju
Województwa
Dolnośląskiego

10 – Pas odrzański


C. PRZESTRZEŃ – FORUM SUBREGIONALNE

1) Subregion I. Obszar Wrocławia
– powiaty: Oleśnicki, Oławski, Strzeliński,
Wrocławski, Średzki, Wołowski, Trzebnicki,
Milicki oraz miasto Wrocław

2) Subregion II. Obszar Legnicko-
Głogowski
– powiaty: Legnicki, Lubiński, Głogowski,
Jaworski, Polkowicki, Górowski, Bolesławiecki,
Złotoryjski oraz miasto Legnica

3) Subregion III. Obszar Sudecki
–powiaty: Wałbrzyski, Kamiennogórski,
Jeleniogórski, Lwówecki, Lubański, Zgorzelecki,
Świdnicki, Dzierżoniowski, Ząbkowicki, Kłodzki
oraz miasto Jelenia Góra


C. PRZESTRZEŃ – DROGI
Zmiany natężenia ruchu kołowego
na głównych drogach województwa
w latach 2000 - 2010


C. PRZESTRZEŃ – ENERGETYKA
Systemy podstawowej sieci
elektroenergetycznej,
elektrownie wodne
i planowane tereny lokalizacji
elektrowni wiatrowych


C. PRZESTRZEŃ – wodociągi i kanalizacja
Sieć wodno-kanalizacyjna w
województwie w l. 2002-2010.


C. INFRASTRUKTURA I UWARUNKOWANIA PRZESTRZENNE – SWOT (wybrane zagadnienia)
Infrastruktura techniczna i energetyka: Infrastruktura techniczna i energetyka:
• Gęsta sieć infrastruktury komunalnej. • Niewystarczające pokrycie województwa dostępem do Internetu w
• Istnienie rozwiniętego systemu zaopatrywania w ciepło scentralizowane tym szerokopasmowego.
w dużych miastach regionu. • Mały udział produkcji energii ze źródeł odnawialnych.
• Funkcjonowanie elektrowni Turów - trzeciej co do wielkości w kraju na • Niskie dochody samorządów i możliwości finansowania tworzenia
obszarze województwa. odpowiedniej infrastruktury techniczno-ekonomicznej.
• Złoża węgla brunatnego w podregionie LGOM.
Powiązania komunikacyjne: Powiązania komunikacyjne:
Duże znaczenie tranzytowe regionu - przebieg europejskiego korytarza • Słabe powiązania transportowe ze stolicą kraju oraz w kierunku
transportowego. północnym oraz z częścią ośrodków subregionalnych.
Sieć dróg o wskaźniku gęstości powyżej średniej krajowej. • Brak realizacji koncepcji transportu zintegrowanego, szczególnie w
Duża gęstość sieci kolejowej powyżej średniej krajowej. obszarze metropolitalnym Wrocławia i dużych ośrodkach
Nowoczesny Międzynarodowy Port Lotniczy Wrocław S.A. subregionalnych.
Dobre powiązania z europejskim systemem transportowym. • Niewykorzystany potencjał istniejących linii kolejowych.
• Słabe wykorzystanie możliwości transportowych rzeki Odry.
Miasta, obszary wiejskie i system osadniczy: Miasta, obszary wiejskie i system osadniczy:
Wrocław jako kształtujący się ośrodek metropolitalny. Niekontrolowana i intensywna suburbanizacja w obszarze
Wysoki wskaźnik urbanizacji w porównaniu z przeciętną w Polsce. metropolitalnym Wrocławia i większych miast regionu.
Policentryczna struktura sieci osadniczej duże ośrodki subregionalne Brak ładu przestrzennego w zagospodarowaniu miejscowości,
oraz znacząca liczba mniejszych miast. obszarów i tras komunikacyjnych oraz niski poziom estetyki otoczenia
na terenach mieszkaniowych.
Wyludnianie się terenów wiejskich na obszarach peryferyjnych.
Bezpieczeństwo przeciwpowodziowe: Bezpieczeństwo przeciwpowodziowe:
• Bogata sieć hydrograficzna i ukształtowanie terenu sprzyjające Zły stan techniczny infrastruktury ochrony przeciwpowodziowej.
retencjonowaniu wód i poprawie bezpieczeństwa Niewystarczająca liczba i pojemność zbiorników retencyjnych oraz
przeciwpowodziowego. powierzchnia obszarów zalewowych, wycinkowa regulacja rzek i
potoków.


C. INFRASTRUKTURA I UWARUNKOWANIA PRZESTRZENNE – SWOT (wybrane zagadnienia)

SZANSE ZAGROŻENIA
Infrastruktura techniczna i energetyka: Infrastruktura techniczna i energetyka:
• Wykorzystanie nowych technologii bazujących na OZE. Utrudnienia prawne w budowie publicznego dostępu do Internetu.
• Realizacja projektu budowy Dolnośląskiej Sieci Szkieletowej. Rosnący deficyt energii w obszarze metropolitalnym Wrocławia.
• Wzrost nakładów na bezpieczeństwo energetyczne w kraju. Dalsza dekapitalizacjia sieci przesyłowych.
• Lepsza koordynacja działań w zakresie modernizacji i rozbudowy sieci
przesyłowych.
Powiązania komunikacyjne: Powiązania komunikacyjne:
• Rozwój międzynarodowych powiązań transportowych. • Niedostateczne uwzględnienie potrzeb transportowych regionu w
• Poprawa powiązań wewnątrzkrajowych. krajowej polityce transportowej.
• Dalszy wzrost znaczenia tranzytowego regionu. • Wydłużanie czasu dojazdu do regionu oraz do ośrodka wojewódzkiego
• Rozwój multimodalnych centrów logistycznych. z ośrodków subregionalnych.
• Modernizacja Odrzańskiej Drogi Wodnej do IV klasy żeglowności. • Mała rola transportu kolejowego (zwłaszcza towarowego).
• Rzeka Odra wykorzystywana w turystyce wodnej. • Marginalizacja znaczenia transportowego Odry.
Miasta obszary wiejskie i system osadniczy: Miasta obszary wiejskie i system osadniczy:
Wzrost atrakcyjności miast województwa dolnośląskiego. • Postępująca degradacja społeczno-gospodarcza części mniejszych
Rozwój funkcji zarządczych, kontrolnych, akademickich i kulturalnych ośrodków miejskich.
ośrodka wojewódzkiego i dużych miast subregionalnych. • Narastające zjawiska chaotycznej suburbanizacji.
Uporządkowanie systemu planowania przestrzennego na poziomie • Wyludnianie niektórych obszarów.
regionalnym i lokalnym.
Bezpieczeństwo przeciwpowodziowe: Bezpieczeństwo przeciwpowodziowe:
Rozwój nowych technologii ostrzegania przed powodziami. Brak konsekwentnej realizacji Programu dla Odry.
• Realizowane duże inwestycje w dziedzinie infrastruktury Niedostateczne nakłady na systemową ochronę przed powodziami
przeciwpowodziowej. i suszami oraz ich skutkami.
• Realizacja Programu dla Odry 2006.


D. ŚRODOWISKO – OCHRONA ŚRODOWISKA
Regionalny system obszarów
chronionych w województwie


D. ŚRODOWISKO – ZAGROŻENIE POWODZIOWE
Tereny o wysokim zagrożeniu
powodziowym w województwie


D. ŚRODOWISKO NATURALNE – SWOT (wybrane zagadnienia)


Zróżnicowane zasoby przyrodnicze. Niski poziom rekultywacji obszarów poeksploatacyjnych
Duże zwarte obszary ekosystemów leśnych i rolniczych. i poprzemysłowych.
Wzrastający stopień lesistości terenu oraz powierzchni Degradacja naturalnej rzeźby terenu spowodowana
obszarów zielonych na terenach miejskich, fauna, flora, działalności gospodarczą.
siedliska ptaków. Brak zintegrowanego systemu zarządzania gospodarką
Poprawiająca się jakość powietrza. odpadami.
Interesujące przyrodnicze walory krajoznawcze o charakterze Niska świadomość ekologiczna ludności.
wielkoprzestrzennym – parki narodowe i krajobrazowe, a także
rezerwaty i osobliwości przyrody.
SZANSE ZAGROŻENIA
Rozwój nowych technologii ostrzegania przed katastrofami Niewystarczający poziom środków na rewitalizacje, renowacje,
naturalnymi. rekultywacje środowiska.
Poprawa jakości środowiska naturalnego. Brak sprzyjających regulacji dla funkcjonowania i rozbudowy
Europejskie wymogi w zakresie gospodarki odpadami. obszarów chronionych.
Niedostateczna ochrona przed potencjalnymi skutkami awarii
przemysłowych.


E. WSPÓŁPRACA TRANSGRANICZNA


E. WSPÓŁPRACA TRANSGRANICZNA,
MIĘDZYNARODOWA I PONADNARODOWA –SWOT (wybrane zagadnienia)
Rozbudowana współpraca międzyregionalna i międzynarodowa Asymetria rozwojowa pogranicza polsko-czeskiego i polsko-
i rozwinięta współpraca miast partnerskich. niemieckiego.
Funkcjonowanie euroregionów ułatwiających działania Niewystarczająca transgraniczna wymiana doświadczeń.
transgraniczne. Brak wspólnych programów rozwojowych.
Podjęcie działań w kierunku utworzenia Europejskiego
Ugrupowania Współpracy Transgranicznej
(Euroregion Nysa i Glacensis).
SZANSE ZAGROŻENIA
Wspieranie regionów przygranicznych funduszami europejskimi. Opóźnienie prac nad powołaniem EUWT.
Tworzenie wspólnych transgranicznych kompleksów Brak realizacji programu dla Polski Zachodniej.
turystycznych. Konkurencyjność terenów turystycznych za granicą.
Wzrost aktywności władz lokalnych w podejmowaniu Globalizacja jako czynnik zmniejszający, niwelujący integrację
współpracy zewnętrznej i wewnętrznej. regionalną i poczucie tożsamości.
Wdrożenie programu operacyjnego Polska Zachodnia. Reaktywność względem partnerów niemieckich.
Postępująca integracja z silnymi regionami UE wynikająca z
korzystnego położenia i silnej roli Wrocławia.

Dziękuję za uwagę

Maciej Zathey
Dyrektor Departamentu Rozwoju Regionalnego

II Posiedzenie komitetu sterującego ds. SRWD

Recommended

Recommended

More Related Content

More from Fundacja "Merkury"

More from Fundacja "Merkury" (20)

II Posiedzenie komitetu sterującego ds. SRWD