1. Επαναστάτες με αιτία
Η περίπτωση του Νικόλα Άσιμου
Κάποτε θα με διαβάσεις ίσως, θ’ ακούσεις τα τραγούδια μου, θα με κατανοήσεις. Αλλά δεν θα’
μια πια εγώ. Θα’ ναι αυτή η μάσκα που φορούν στους πεθαμένους. Όσους τους χρησιμοποιούν
μετά το θάνατο τους, όταν οι ίδιοι δεν υπάρχουν. Όσο υπήρχα με φοβόσουν. Όσο υπήρχα δεν με
άντεχες. Δεν είχες την δύναμη να μείνεις ένα δευτερόλεπτο κοντά άμα στο ζητούσα. Θα
προτιμούσα να μη με διάβαζες ποτέ. Είναι καλύτερο ν’ αγοράσεις ή να κλέψεις ένα μπλουζάκι με
την φάτσα μου επάνω τυπωμένη. Και ας σου φαίνεται γέλιο. Και ας μου φαινόταν γελοίο.
(Γράμμα του Νικόλα Άσιμου σε αυτούς που τον έζησαν)
1

2. Ο τραγουδοποιός Νικόλας Άσιμος γεννήθηκε στις 20 Αυγούστου του 1949 στη Θεσσαλονίκη.
Το πραγματικό του όνομα ήταν Νικόλαος Ασημόπουλος. Οι γονείς του ήταν από την Κοζάνη,
όπου ο Νικόλας έζησε τα παιδικά του χρόνια και τελείωσε το σχολείο. Ως έφηβος, ασχολήθηκε
με τον αθλητισμό. Διακρίθηκε στο άλμα εις ύψος, καταλαμβάνοντας την τρίτη θέση στους
μαθητικούς αγώνες σχολείων της Μακεδονίας το 1965, καθώς και στο ποδόσφαιρο. Μάλιστα,
του έγινε επίσημη πρόταση από την ομάδα της Κοζάνης, αλλά τελικά η συμφωνία ναυάγησε.
Στα δεκαοχτώ του έφυγε για τη Θεσσαλονίκη για να σπουδάσει στο Νεοελληνικό Τμήμα της
Φιλοσοφικής Σχολής. Αρχικός στόχος του ήταν να ασχοληθεί με τη δημοσιογραφία, την οποία
άσκησε ερασιτεχνικά παράλληλα με τις σπουδές του. Σε κάποιο άρθρο του σε εφημερίδα της
Θεσσαλονίκης χρησιμοποίησε για πρώτη φορά το ψευδώνυμο Άσιμος κι έκτοτε το καθιέρωσε.
Παράλληλα, ασχολήθηκε και με το θέατρο. Δημιούργησε ένα φοιτητικό θεατρικό εργαστήρι,
παίζοντας Αριστοφάνη, Μένανδρο, Μολιέρο. Αυτοδίδακτος μουσικός, άρχισε εμφανίσεις σε
μικρές μπουάτ. Συνελήφθη και κρατήθηκε στην Ασφάλεια για τα τραγούδια και τα λεγόμενά
του. Όταν τον άφησαν, η ταυτότητά του είχε χαθεί και δεν του επέτρεψαν να βγάλει άλλη, παρά
μόνο 18 χρόνια αργότερα, οπότε κατάφερε να του εκδώσουν μια ταυτότητα στο όνομα Άσιμος,
με τη «διευκρίνιση» στο σημείο του θρησκεύματος: άνευ θρησκεύματος.
Το 1973 κατέβηκε στην Αθήνα. Εμφανίστηκε σε αρκετές μπουάτ παρουσιάζοντας ένα
πρόγραμμα με μουσική, κείμενα, σκετς και ντοκουμέντα κόντρα στο κατεστημένο, μερικά από
τα οποία είναι το «Μουσικό Θέατρο Φτώχειας» και η «11η εντολή». Ανάμεσα στους τότε
συνεργάτες του υπήρχαν πολλά και γνωστά ονόματα, όπως ο Θανάσης Γκαϊφύλιας, ο
Μουζακίτης και ο Σπυρόπουλος. Το 1975 κυκλοφόρησε τα πρώτα του τραγούδια σ' ένα δισκάκι
45 στροφών (Ρωμιός- Μηχανισμός). Παράλληλα άρχισε την έκδοση «παράνομων» κασετών, που
ηχογραφούσε και διακινούσε μόνος του στα Προπύλαια, στο Πολυτεχνείο, στα Εξάρχεια, στο
Μοναστηράκι, στο Λυκαβηττό. Δημιούργησε την «Exarchia Square Band» και συμμετείχε σε
συναυλίες, κοινωνικοπολιτικές εκδηλώσεις, μουσικοθεατρικά σχήματα, θέατρο του δρόμου και
διάφορα δρώμενα. Κατά καιρούς, συνεργάστηκε με πολλά σχήματα και καλλιτέχνες.
Το 1977 φυλακίστηκε για δύο μήνες, μαζί με άλλους πέντε εκδότες - συγγραφείς, με επίσημη
κατηγορία: «εξέχουσες προσωπικότητες που επηρεάζουν αρνητικά το κοινωνικό σύνολο». Το
1981 έγραψε το βιβλίο «Αναζητώντας Κροκανθρώπους» και το 1982 κυκλοφόρησε τον πρώτο
του μεγάλο δίσκο, με τίτλο «Ξαναπές το», σε τέσσερα τραγούδια του οποίου συμμετείχαν ο
Βασίλης
Παπακωνσταντίνου
και
η
Χαρούλα
Αλεξίου.
Περίπου ένα χρόνο αργότερα άνοιξε ένα μαγαζάκι στα Εξάρχεια, στην οδό Καλλιδρομίου.
Ήταν ο «Χώρος Προετοιμασίας» όπως το ονόμασε, αλλά και διαμονής, αφού αυτό ήταν και το
σπίτι του. Εκεί έγραφε, συνέθετε τα τραγούδια του, πουλούσε βιβλία, παιχνίδια για παιδιά,
πρόχειρα κοσμήματα κατασκευής γνωστών του, κασέτες δικές του κυρίως, φωτιστικά, πήλινα,
κάρτες
παλιές
και
πολλά
άλλα.
Το 1987 οδηγήθηκε βιαίως σε ψυχοθεραπευτική κλινική και λίγο αργότερα στις φυλακές
Κορυδαλλού με την κατηγορία του βιασμού. Αποφυλακίστηκε με χρηματική εγγύηση, αλλά δεν
κατάφερε να ξεπεράσει τη μεγάλη του πίκρα γι' αυτή την αβάσιμη κατηγορία, που δεν
τεκμηριώθηκε ποτέ. Η εκκρεμούσα δίκη, μαζί με τ' άλλα προβλήματα που ήταν πολλά,
συσσωρεύτηκαν μέσα του. Μετά από δύο ανεπιτυχείς απόπειρες αυτοκτονίας, στις 17 Μαρτίου
του
1988
βρέθηκε
κρεμασμένος
στο
σπίτι
του…
2

3. Ο Νικόλας Άσιμος έδειξε από μικρός τον ανήσυχο χαρακτήρα του. Ως παιδί ήταν
δύσκολο, ενώ τον χαρακτήριζε η έντονη σιγουριά του κ η περιέργεια για τα πράγματα. Από
15 χρονών κιόλας ξεκίνησε να γράφει στιχάκια και ποιήματα, ενώ αφορμή για το ξεκίνημα
αυτό στάθηκαν, το σχολείο, η κοινωνική ζωή και ο καταπιεσμένος επαρχιακός έρωτας. Και
ξαφνικά άρχισε να καλλιεργείται ένα "άλλο εγώ" για εκείνον αδιαφορώντας για το σχολειό,
και χωρίς να έχει φίλους γύρω του. Η πρώτη απόπειρα κατά την οποία έγινε γνωστός ήταν
το 1966 όταν αποτολμά να στείλει για δημοσίευση στην εφημερίδα "Ελεύθερος Κόσμος",
στη στήλη για νέους που επιμελείτο ο Νίκος Μαστοράκης, εξελληνισμένους τους στίχους
της γαλλικής επιτυχίας "Monsieur Cannibal".
Η σύγκρουση με το χουντικό καθεστώς άρχισε από μια πρόβα του έργου του
Μενάνδρου "Επιτρέποντες" (στην οποία έπαιζε τον ρόλο του Ονήσιμου), καθώς απαιτούσε
να μπει στο οπισθόφυλλο του προγράμματος της παράστασης το πουλί-σήμα της 21ης
Απριλίου. Η κόντρα με το καθεστώς έχει έστω και υποκειμενικά ήδη ξεκινήσει. Στα 21 του
χρόνια θέλησε να σκηνοθετήσει, η ασφάλεια όμως είχε αντίθετη άποψη εφόσον του
παρακράτησε την ταυτότητα. Την πρώτη του εμφάνιση την έκανε στα μέσα Δεκεμβρίου σε
μια
καφετέρια.
Οι ιδέες του για εκείνη την εποχή "δεν έστεκαν", όπως υποστήριζαν: μερικά τραγούδια
του θεωρούνταν συχνά από τον λαό προκλητικά, και γι' αυτό οι αντιδράσεις των ανθρώπων
ήταν άσχημες. Ο κόσμος τον έλεγε γραφικό, χωρίς να καταλαβαίνει τα μηνύματα του. Για
πολλούς αυτά που τραγουδούσε θεωρούνταν ακατανόητα, χωρίς να υπάρχει σκέψη πως όλα
αυτά ίσως ήταν ένα όραμα για εκείνον. Ένα όραμα για τον κόσμο που υπάρχει γύρω μας
σήμερα, και το πώς ζει ο άνθρωπος τώρα.
Πέρασε πολλές δυσκολίες, καθώς τον καταδίκαζαν συνεχώς για την ιδεολογία του και
τον έλεγαν τρελό. Σε όλο αυτό είχαν συμβάλει και παλιοί του συνεργάτες, αφού ξεκίνησαν
πόλεμο μαζί με την υπόλοιπη κοινωνία. Κάποια στιγμή φυλακίστηκε με την κατηγορία του
βιασμού, ενώ όταν αποφυλακίστηκε, ήταν σε πολύ άσχημη ψυχολογική κατάσταση και η
τρέλα του, όπως λένε, είχε χτυπήσει κόκκινο. Όλα αυτά οφείλονται στις αντιδράσεις της
τότε κοινωνίας η οποία δεν πίστευε σε εκείνον, από την στιγμή που η σχέση του με την
αστυνομία είχε αλλοιωθεί κατά πολύ. Η πίστη του κόσμου σε όλα αυτά είχε ως αποτέλεσμα
η διαδρομή για τον Άσιμο να γίνει μία και γνωστή: Τμήμα - Δαφνί - Καλλιδρομίου, κι απ'
την αρχή. Ξύλο, ηλεκτροσόκ, ενέσεις, είναι μερικά από τα λυπηρά γεγονότα τα οποία
έμειναν στο παρασκήνιο.
Ο Νικόλας δεν μιλούσε συχνά για την εικόνα που είχε για τον ίδιο του τον εαυτό, καθώς
ήταν πολύ κλειστό άτομο. Όμως είχε σχηματίσει μια δική του θεωρία, την ύπαρξη
Κροκανθρώπων, όπου ο ίδιος ήταν ο βασιλιάς τους, όπως υποστήριζε. Κροκάνθρωπος ήταν
εκείνος ο όποιος είναι από τη φύση του ορθόνομος. Έχει ελάχιστη ή μηδενική ικανότητα
στην υποκρισία, στο ψεύδος, στο 'δήθεν'. Ακόμα και εάν η λογική του ατόμου θεωρήσει
αναγκαία την υποκρισία, δεν θα αντέξει τον εαυτό του. Για παράδειγμα, εάν αγνοήσει μια
αδικία, ώστε να έχει όφελος από αυτήν, θα έχει έντονες τύψεις μέχρι και σωματικές
αντιδράσεις (όπως το σφίξιμο του στομαχιού). Έχει μια σχετικά έντονη επιθυμία να αλλάξει
αυτός ο κόσμος, να επικρατήσει το δίκαιο και η ελευθερία. Άρα οι συνέπειες της σκέψεις
αυτής είναι ότι το άτομο απορρίπτει το οτιδήποτε (ιδεολογία, κοινωνία, άτομα), εάν αυτό
περιέχει ψεύδος, ανισότητα, αδικία. Δεν δέχεται εύκολα κάποια δεσμά, τα οποία
3

4. περιορίζουν το πνεύμα, εκτός εάν αυτά είναι βάσιμα. Έχει μεγάλη ανάγκη από άτομα που
είναι όμοιά του, διότι μόνο αυτά αντέχουν την σχεδόν ολική ελευθερία του από δεσμά (η
έστω την προσπάθεια του να την αποκτήσει). Απογοητεύεται συχνά από σχέσεις που
συνάπτει, λόγω του ότι αργά η γρήγορα διακρίνει πως πρόκειται για άτομα που αντέχουν
την
υποκρισία,
την
αδικία
και
το
δήθεν.
Το κοινωνικοπολιτικό πλαίσιο την εποχή που έκανε τα πρώτα του βήματα, ήταν η
χούντα στην οποία κυριαρχούσε ο Γεώργιος Παπαδόπουλος. Αυτός ήταν ένας από τους πιο
σημαντικούς παράγοντες οι οποίοι επηρέασαν τον ίδιο, καθώς -όπως αναφέρει- όταν άκουσε
τον Παπαδόπουλο να λέει "Θα πατάξωμεν την αναρχία", τότε αποφάσισε να γίνει η αναρχία
που δεν πατάσσεται ποτέ! Στο Πολυτεχνείο ήταν μέσα αλλά έφυγε βρίζοντας τους κνίτες κ
εκείνοι αντέδρασαν φωνάζοντας τον χαφιέ. Ακόμα υπήρξαν βράδια που τον έδερναν
εναλλάξ ασφαλίτες και κνίτες. Όλα αυτά είχαν ως αποτέλεσμα, την αντίδραση του Άσιμου
που γράφει πολλά τραγούδια, όλα επηρεασμένα από τα συμβάντα εκείνης της περιόδου.
Το έργο του στη σύγχρονη εποχή αξιοποιήθηκε κυρίως μέσα από τα τραγούδια που είχε
συνθέσει ο ίδιος, ακόμα και άγνωστα κομμάτια, τα οποία όμως προβλήθηκαν στο κοινό για
πρώτη φορά μετά τον θάνατό του. Γράφτηκε βιβλίο για εκείνον, από τον Δημήτρη
Μπαγέρη, με τίτλο "Ο διάσημος Νικόλας Άσιμος" το οποίο παρουσιάζει κάποιο αρχειακό
υλικό για εκείνον και τη ζωή του. Αργότερα εκδόθηκε ένα βιβλίο σχετικά με τη βιογραφία
του με τον τίτλο "Δίχως Καβάτζα Καμιά - Βίος και Πολιτεία του Νικόλα Ασιμου" και,
τέλος, τον Απρίλιο του 2000 κυκλοφορεί επίσημα το βιβλίο το οποίο είχε γράψει ο ίδιος
"Αναζητώντας Κροκανθρώπους". Ταυτόχρονα έχουν γίνει πολλές προσπάθειες
αναπαραγωγής των τραγουδιών του Νικόλα, γεγονός που μας κάνει να τον θυμόμαστε
ακόμα και σήμερα.
4

5. Βιβλιογραφία
Πληροφορίες από τις παράνομες κασέτες.
Αλλαμανής, Γιώργος (2000). Δίχως Καβάντζα Καμιά: Βίος και Πολιτεία του
Νικόλα Άσιμου. Αθήνα: Εκδόσεις Λιβάνης.
Μπαγέρης, Δημήτρης (1999). Ο Διάσημος Νικόλας Άσιμος. Αθήνα: Εκδόσεις
Σιγαρέττα-Οδός Πανός.
Νταλούκας, Μανώλης (2006). Ελληνικό ροκ. Αθήνα: Εκδόσεις Άγκυρα.
Δικτυογραφία
http://el.wikipedia.org
http://www.asimos.gr
http://www.comicorange.gr/Asimos.htm
5

6. Βιβλιογραφία
Πληροφορίες από τις παράνομες κασέτες.
Αλλαμανής, Γιώργος (2000). Δίχως Καβάντζα Καμιά: Βίος και Πολιτεία του
Νικόλα Άσιμου. Αθήνα: Εκδόσεις Λιβάνης.
Μπαγέρης, Δημήτρης (1999). Ο Διάσημος Νικόλας Άσιμος. Αθήνα: Εκδόσεις
Σιγαρέττα-Οδός Πανός.
Νταλούκας, Μανώλης (2006). Ελληνικό ροκ. Αθήνα: Εκδόσεις Άγκυρα.
Δικτυογραφία
http://el.wikipedia.org
http://www.asimos.gr
http://www.comicorange.gr/Asimos.htm
5