1. โลกร้อน กับสภาพอากาศป๎จจุบน
ั
ไข้เลือดออก ควรป้องกันอย่างไร
‘มือ เท้า ปาก’ โรคฮิต เกิดจากอะไร?
กระเทียม แก้โรคกลาก เกลือน
้
Chat วิทย์ ชิดเยาวชน Vol.7 ทูตเยาวชนวิทยาศาสตร์ไทย

3. ประกาศจาก อพวช.
Chat วิทย์ ชิดเยาวชน Vol.7 ทูตเยาวชนวิทยาศาสตร์ไทย

4. Chat วิทย์ชิดเยาวชน
ปีที่ 1 ฉบับที่ 7 เดือนสิงหาคม 2555
โดย
บรรณาธิการบริหาร: ธนพงษ์ วัชรโรจน์
หัวหน้าฝ่ายศิลปกรรม: วัชรศักดิ์ สอนพรินทร์
กองศิลปกรรม : ดรัณภพ พวงสมบัติ, ธนพงษ์ วัชรโรจน์
พิสูจน์อักษร: ธนพงษ์ วัชรโรจน์, วัชรศักดิ์ สอนพรินทร์
นักเขียน: ราชสีห์แห่งสารธาร, ไอเดีย,พิสิฏฐ นิธิยานันท์,
กรปวีณ์ เจริญผลพิบูลย์, พงษ์ศิวะ กู่นอก, กัมปนาท สง่า
เพชร, พีระณัฐ มณีอินทร์
Email: ytsa_chatwit@hotmail.com
Facebook fanpage: chat วิทย์ ชิดเยาวชน
1
Chatวิทย์ ชิดเยาวชน Vol.7 ทูตเยาวชนวิทยาศาสตร์ไทย

5. บก. ถึงเยาวชน
สวัสดีครับ เข้าสู่เดือนของแม่หลวงไทย และเป็น Content Issue 7
วันที่ลูกๆ ควรแสดงความกตัญํูต่อผู้เป็นแม่ด้วยการก้ม
กราบแทบเท้าพร้อมกับพวงมาลัยมะลิหอมน้ําอบไทย ไม่ใช่ ทูตวิทย์...ชิดเยาวชน 3
เพียงแค่วันแม่เท่านั้น เยาวชนไทยทุกคนสามารถแสดงความ ‘สัมภาษณ์ทตวิทย์ฯ รักษ์โลก’
ู
รักกับแม่ได้ทกวัน ทุกโอกาส
ุ Space bar 6
‚ใครๆ ก็ไปอวกาศได้‛
จะเห็นว่าช่วงเดือนสองเดือนที่ผ่านมา สภาพ
อากาศแปรปรวนแบบไม่เป็นปี่เป็นขลุ่ยเลย อยากจะฝนตกก็
สมุนไพรกับสุขภาพ 8
‘กระเทียม แก้กลากเกลื้อน’
ตก อยากจะหยุดตกก็หยุด ยังไงเยาวชนไทยควรรักษา
สุขภาพด้วยนะครับทุกคน Astronomy stories 10
ตอน ชีวดาราศาสตร์
ฉบับนี้จึงขอสัมภาษณ์ทูตเยาวชนวิทยาศาสตร์ไทย
สาระพัน ป๎น ยา 15
ประปี 2010 นามว่า แบงค์ พีรณัฐ ซึ่งทุกคนรู้จักกันเป็น ‘โรคไข้เลือดออก’
อย่างดีหลังจากเปิดตัวอย่างเป็นทางการไปเรียบร้อยแล้ว เรา
จะไปดูสิว่า แบงค์ มีความคิดอย่างไรกับสภาวะอากาศแบบนี้
จุลชีววิทยาน่ารู้ 17
‘มือ เท้า ปาก’
ในฐานะทูตเยาวชนวิทย์ฯ เขาจะมีวิธีการอย่างไรทีจะแบ่งป๎น
่
กับน้องๆ เยาวชน พบกันในเล่มครับ
ทูตวิทย์...แจกรางวัล 20
สุดท้ายนี้ พวกเราก็หวังว่า วารสารฉบับนี้จะทําให้
ผู้อ่านรักในวิทยาศาสตร์และสนุกไปกับคอลัมน์ที่อ่านง่าย
ทั้งหลายในฉบับนี้นะครับ
หาดาวน์โหลดวารสารย้อนหลังได้ที่
www.ebooks.in.th/chatwit และ
www.mebmarket.com
กด like บน facebook fanpage: Chatวิทย์ ชิดเยาวชน
บรรณาธิการบริหาร
Chatวิทย์ ชิดเยาวชน Vol.7 ทูตเยาวชนวิทยาศาสตร์ ไทย

6. ทูตวิทย์ ชิดเยาวชน
โดย ราชสีหแห่งสายธาร
์
แบงค์ พี ร ะณั ฐ มณี อิ น ทร์ จบการศึ ก ษาระดั บ
หลั ง จากฉลองครบรอบ 6 เดื อ นเต็ ม สํ า หรั บ
ปริญญาตรีจาก คณะวิทยาศาสตร์ ภาควิชาฟิสิกส์ สาขา
วารสาร Chat วิทย์ ชิดเยาวชนแบบจัดเต็มกันไปแล้ว
ฟิสิกส์ (วัสดุ-นาโนเทคโนโลยี) มหาวิทยาลัยเทคโนโลยี
ทุกคนรู้จักทีมงานทุกคนเป็นอย่างดี และหวังว่าทุกคนจะ
พระจอมเกล้า ธนบุ รี ป๎ จจุ บั น ทํ า งานที่ บริษั ท ไมเออร์
คอยสนับสนุนพวกเราอย่างอบอุ่นต่อไป
อินดัสตรี จํากัด (MEYER INDUSTRIES LIMITED
ขอเข้ า เรื่ อ งกั น เลยดี ก ว่ า ... จะเห็ น ว่ า ช่ ว งนี้ มี (THAILAND) เห็นจากประวัติแล้ว ไม่น่าจะเกี่ยวข้อง
สภาพอากาศที่น่ากลัว ตอนเช้าอากาศร้อนมาก ท้องฟ้า กั บ สิ่ ง แวดล้ อ มอะไรนั ก แต่ ข อบอกว่ า แบงค์ รั ก
แจ่มใสไร้เมฆดํา จู่ๆ ฝนก็ตกลงหนักพร้อมกับเมฆสีเทา สิ่ง แวดล้อมไม่แพ้กัน เราไปฟ๎งความคิดเห็น และข้อคิด
เล็กน้อย โดยไม่มีสัญญาณอะไรบอกก่อนเลยว่า ฝนจะตก จากทูตวิทย์ฯ คนนี้กันเลยครับ
แล้วนะ T T อีกทั้ง บางวันก็ตกตั้งแต่เช้ามืดไปจนกระทั่ง
Q: พอจะให้ความรู้กับเยาวชนได้ไหมครับ ว่า ภาวะโลก
เที่ยงวัน และท้ องฟ้าแจ่มใสในตอนเย็น บางพื้นที่ฝนตก
ร้อน เกิดขึ้นได้อย่างไร ขอแบบกระชับเข้าใจง่าย
ตลอดทั้งวัน บางพื้นที่ประสบกับพายุโหมกระหน่ําจนอาจ
เกิดความเสียหายต่อทรั พย์สิน เหตุนี้เ ป็น เพราะอะไร? A: ภาวะโลกร้อน (Global Warming) หรือภาวะ
คําตอบง่ายๆ ที่ไม่ต้องคิดอะไรมาก ต้นเหตุมาจากมนุษย์ ภูมิอากาศเปลี่ยนแปลง (Climate Change) คือ
อย่ างพวกเรา ทํ า ให้ เ กิ ดภาวะโลกร้ อน ส่ง ผลให้ สภาพ สภาวะที่ อุณหภูมิเ ฉลี่ยของอากาศใกล้ผิ วโลกและน้ํ าใน
อากาศในหลาย มหาสมุท รสู ง ขึ้น และมี การคาดการณ์ ว่า จะมีแ นวโน้ ม
ป ร ะ เ ท ศ ทั่ ว โ ล ก เพิ่ ม สู ง ขึ้ น เรื่ อ ยๆ ซึ่ ง เป็ น ผลอั น เนื่ อ งมาจากการเพิ่ ม
แ ป ร ป ร ว น ปริมาณความเข้มข้นของก๊าซเรือนกระจกในบรรยากาศ
โดยเฉพาะประเทศ โลก โดยปกติแล้วชั้นบรรยากาศโลกจะประกอบด้วยก๊าซ
ไทย แทบว่าทุกวันนี้ ไนโตรเจน 78% ก๊าซออกซิเจน 21% ก๊าซอาร์กอน 0.9%
ไม่มีฤดูหนาวกันอีก นอกนั้ น เป็ น ก๊ า ซโมเลกุ ล ใหญ่ ยกตั ว อย่ า งเช่ น ไอน้ํ า
แล้ว ฉบั บนี้ จึง หยิบ ก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์และก๊าซมีเทนจํานวนเล็กน้อย
ยกประเด็น นี้ ขึ้น มา โดยก๊ า ซเหล่ า นี้ คื อ ก๊ า ซเรื อ นกระจก (Greenhouse
เป็ น หั วข้อหลักที่ จะ Gas) แม้ จ ะมี ใ นปริ ม าณที่ น้ อ ย แต่ ก็ มี อิ ท ธิ พ ลต่ อ
ข อ สั ม ภ า ษ ณ์ ทู ต อุ ณ หภู มิ ข องโลกเนื่ อ งจากก๊ า ซเรื อ นกระจกสามารถ
เยาวชนวิทยาศาสตร์ไทยประจําปี 2010 ดูดกลืนรังสีอินฟราเรดและกักเก็บความร้อนไว้ ส่งผลให้
อุณหภูมิของโลกอบอุ่น หากโลกใบนี้ขาดก๊าซเรือนกระจก
3
Chatวิทย์ ชิดเยาวชน Vol.7 ทูตเยาวชนวิทยาศาสตร์ไทย

7. เหล่านี้ พื้นผิวโลกจะมีอุณหภูมิเพียง -18 องศาเซลเซียส เหตุการณ์ที่แบงค์ได้ประสบมากับตัวเอง ซึ่งเหตุการณ์ที่
แต่ เ มื่ อ ย่ า งเข้ า สู่ ยุ ค อุ ต สาหกรรม มี ก ารเพิ่ ม ขึ้ น ของ เกิดขึ้นไม่สามารถกล่าวได้ว่าเป็นความผิดของใครคนใด
ปริมาณก๊าซเรือนกระจกในบรรยากาศโลกจากกิจกรรม คนหนึ่ ง แต่คื อความผิด ของพวกเราทุ ก คนที่ สร้ างหรื อ
ต่างๆ ของมนุษย์ ไม่ว่าจะเป็นอุตสาหกรรมการผลิ ตต่างๆ กระทํ าสิ่ง ต่างๆ ที่ เ ป็ น การรบกวนสมดุลทางธรรมชาติ
ที่ปล่อยมลพิษออกมาอย่างมหาศาล หรือแม้กระทั่งการ เพียงเพื่อตอบสนองความต้องการของเราที่ไม่สิ้นสุด ภัย
ตัด ไม้ ทํ า ลายป่ า ส่ ง ผลให้ เ กิ ด การสะสมของก๊ าซเรื อ น ธรรมชาติดังกล่าวที่เกิดขึ้นสะท้อนให้เห็นแล้วว่าพวกเรา
กระจกในชั้นบรรยากาศโลกเพิ่มมากขึ้น ในขณะที่ปริมาณ ได้ใช้ทรัพยากรทางธรรมชาติอย่างสิ้นเปลือง ยิ่งไปกว่า
ป่าไม้ที่ใช้ดูดซับก๊าซเรือนกระจกมีปริมาณลดลง ความไม่ นั้ น ยั ง ทํ า กิ จ กรรมต่ า งๆ ที่ เ ป็ น การรบกวนสมดุ ล ทาง
สมดุลที่เกิดขึ้นนี้นําไปสู่การเปลี่ยนแปลงของปริมาณฝน ธรรมชาติโดยมิได้คํานึงถึงผลกระทบที่จะตามมา ซึ่งนี่จะ
ระดั บ น้ํ าทะเลและยัง ส่ง ผลกระทบอย่า งกว้า งขวางต่ อ เป็นสิ่งที่จะช่วยเตือนใจเราให้หันมารักษ์โลกใบนี้
สิ่งมีชีวิตต่างๆ อีกด้วย Q: ทางตอนเหนือของประเทศไทยเกิดแผ่นดินไหวบ่อย
Q: แบงค์รู้สึกตอนไหนครับ ว่าประเทศไทยของเราได้รบ ขึ้น และยัง เกิดรอยเลื่อนที่ อ.องครักษ์ จ.นครนายก ซึ่ง
ผลกระทบจากภาวะโลกร้อนโดยตรง เป็น รอยเลื่อนที่ควรระวัง เป็ นหนึ่ งในรอยเลื่อนใจกลาง
A: จากวิกฤตการณ์ ท างธรรมชาติต่างๆที่ เ กิดขึ้น กับ เมืองและใกล้กรุงเทพมหานคร แบงค์คิดว่า จะมีวิธีการ
ประเทศไทย ล้วนแล้วแต่เป็นผลกระทบจากภาวะโลกร้อน ป้องกันตัวและให้กําลังใจคนที่ตื่นตระหนกกับเหตุการณ์ที่
โดยในระยะหลั ง มานี้ ป ระเทศไทยประสบกั บ ป๎ ญ หา เกิดขึ้นได้อย่างไร
ดั ง กล่ า วอย่ า งบ่ อ ยครั้ ง ไม่ ว่ า จะเป็ น วิ ก ฤตการณ์ ม หา A: สําหรับเรื่องของรอยเลื่อนนครนายกที่เป็นข่าวโด่งดัง
อุ ท กภั ย ช่ ว งปลายปี พ .ศ. 2554 หรื อ วิ ก ฤตการณ์ ร อย ขึ้นมานั้น ถ้าจะบอกให้ไม่ตื่นตระหนกก็คงจะเป็นไปไม่ได้
เลื่ อ นของแผ่ น เปลื อ กโลกในประเทศไทย โดยแต่ ล ะ เพราะทุกๆ ก็คงจะกลัวเรื่องของแผ่นดินไหวตามมา โดย
เหตุการณ์ล้วนแล้วแต่ทวีความรุนแรงมากยิ่งขึ้น ซึ่งนี่เป็น ก่อนหน้านี้แผ่นดินไหวในประเทศไทยส่วนใหญ่จะมีขนาด
อีกหนึ่ง สัญ ญาณให้ เราตระหนักถึง ผลกระทบที่กําลังจะ เล็กถึงปานกลางและเกิดขึ้นไม่บ่อยนัก จึงทําให้ประชาชน
เกิดขึ้นในอนาคต ไม่มีการเตรียมความพร้อมรับมือและไม่มีความรู้พื้นฐาน
Q: เหตุการณ์การเปลี่ยนแปลงสภาวะแวดล้อมของไทย เกี่ยวกับแผ่นดินไหว นอกจากนี้การรายงานข่าวเกี่ยวกับ
เหตุการณ์ไหนที่สะเทือนใจแบงค์ที่สุด แผ่น ดิน ไหวและความเสีย หายจากแผ่น ดิน ไหวตามสื่ อ
ต่างๆ นั้นรวดเร็วและกระจายเป็นวงกว้าง ซึ่งในบางครั้ง
A: เหตุการณ์ทางธรรมชาติที่สะเทือนใจที่สุดคงจะหนีไม่
ข้อมูลที่ ป ระชาชนได้รับ ก็ผิดเพี้ยนไปจากความเป็ น จริง
พ้น วิกฤตการณ์อุทกภัยเมื่อปลายปีพ.ศ. 2554 ที่ผ่านมา
สํา หรั บ การเกิด แผ่น ดิน ไหวเป็ น สิ่ ง ที่ ม นุ ษ ย์ไ ม่ สามารถ
เนื่ อ งจากเป็ น วิ กฤตการณ์ ที่ อ าจกล่ า วได้ ว่ าสร้ า งความ
ทํานายได้ว่าจะเกิดขึ้นเมื่อใด ขนาดใด ดังนั้นเราจึงควรที่
เสียหายให้ แก่ประเทศชาติอย่างมาก นอกจากนี้ยังเป็ น
จะมี ส ติ แ ละเรี ย นรู้ ที่ จ ะใช้ ชี วิ ต อย่ า งเกื้ อ กู ล ร่ ว มกั บ
Chatวิทย์ ชิดเยาวชน Vol.7 ทูตเยาวชนวิทยาศาสตร์ ไทย

8. ธรรมชาติที่กําลังจะเปลี่ยนแปลงไปในทุกขณะ โดยอาจ ช่วยรักษ์โลกได้ในระดับหนึ่งแล้วครับ ยังมีวิธีที่ช่วยรักษ์
ศึกษาแบบอย่างจากประเทศที่ตั้งอยู่ในเขตแนวรอยเลื่อน โลกอีกหลายวิธีที่หลากหลายนะครับ แต่ที่สําคัญอย่าลืม
อาทิ เ ช่ น ประเทศญี่ ปุ่ น เริ่ มต้น จากการทํ า ความเข้าใจ นําวิธีดีๆ เหล่านี้ไปบอกต่อเพื่อนๆ กันด้วยนะครับ
เกี่ยวกับธรรมชาติของแนวรอยเลื่อนจนกระทั่งเรื่องของ เห็ น ไหมครั บ น้ อ งๆ ได้ รั บ ความรู้ จ ากพี่ แ บงค์
แผ่ น ดิ น ไหว และที่ สํ า คั ญ คื อ การศึ ก ษาเกี่ ย วกั บ หลั ก เพียบเลย อยากจะฝากน้ อ งๆ ดูแลโลกของเรากัน ด้ว ย
ปฏิบัติเมื่อเกิดเหตุการณ์ทางธรรมชาติขึ้น ครับ อีกทั้งอากาศเปลี่ยนแปลงบ่อย ต้องดูแลสุขภาพกัน
Q: ในเมื่อเกิดภาวะแบบนี้ขึ้นในประเทศไทย แบงค์ มีวิธี ด้วยนะครับ อีกทั้ง ช่วงนี้โรคมือเท้าปากกําลังมาแรง กิน
แนะนําเยาวชนในเรื่องของการรักษ์โลกบ้างไหมครับ เอา ร้อน ช้อนกลาง ล้างมือ ด้วยครับ ฉบับหน้าจะสัมภาษณ์
แบบฉบับของแบงค์เองและฝากอะไรทิ้งท้ายให้เยาวชน ใครนั้น ต้องรอลุ้นกันต่อไปครับ
รักษ์โลก
A: สําหรับวิธีการรักษ์โลกในแบบฉบับของแบงค์นะครับ
คือเราต้องเริ่มจากตัวเราเองก่อน อย่างง่ายที่สุดก็ถอด
ปลั๊กไฟฟ้าทุ กครั้ ง ที่ เลิกใช้ ง านเครื่ องใช้ ไ ฟฟ้า เนื่ องจาก
การใช้ ไ ฟฟ้าภายในครั วเรื อนมีส่วนทํ าให้ เ กิดก๊าซเรือ น
กระจกถึง 16% ยิ่งไปกว่านั้นการใช้ไฟฟ้าอย่างประหยัด
และคุ้มค่านับได้ว่าเป็นอีกหนึ่งแนวทางที่จะช่วยลดความ
รุนแรงของวิกฤตการณ์โลกร้อนได้ การรับประทานอาหาร
ให้หมดก็มีส่วนช่วยลดวิกฤตการณ์ดังกล่าวได้ เพราะเศษ
อาหารที่เหลือจากการรับประทานนั้นก่อให้เกิดก๊าซมีเทน
ซึ่งเป็นตัวการหนึ่งที่ทําให้เกิดภาวะโลกร้อน ลดปริมาณ
การใช้พลาสติกและขยะโดยใช้หลัก 3R ได้แก่ Reuse
Recycle Reduce อีกวิธีหนึ่งที่เหมาะสําหรับเป็น
กิจกรรมยามว่างของชาวรั้วมหาวิทยาลัย นั่นคือการจัด
กิ จ กรรมรณรงค์ สิ่ ง แวดล้ อ มเพื่ อ ช่ ว ยเผยแพร่ ค วามรู้
ความเข้ า ใจ รวมทั้ ง การปฏิ บั ติ ต นเพื่ อ ช่ ว ยรั ก ษ์ โ ลก ก็
นับ ว่าเป็น การใช้ เ วลาว่างให้เ กิดประโยชน์ ที่คุ้มค่า และ
สุ ด ท้ า ยนี้ ก ารดํ า รงชี วิ ต อยู่ อ ย่ า งพอเพี ย ง ไม่ ฟุ้ ง เฟ้ อ
ฟุ่ ม เ ฟื อ ย ต า ม แ น ว ท า ง พ ร ะ ร า ช ดํ า รั ส ข อ ง อ ง ค์
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯ เพีย งเท่านี้เราก็สามารถ
5
Chatวิทย์ ชิดเยาวชน Vol.7 ทูตเยาวชนวิทยาศาสตร์ไทย

9. SPACE BAR
โดย : ไอเดีย
ใครๆ ก็ไปอวกาศได้!
สวัสดีครั บ ท่ านผู้อ่า นเคยสนใจอยากจะไป
อวกาศกันบ้างไหมครับ? แล้วชีวิตเราจะมีโอกาสทํา
เรื่องแบบนั้นสักครั้งไหมล่ะเนี่ย ? หรือว่าจะต้องเป็น
นักบินอวกาศเท่านั้น ซึ่งก็คงจะ ‚ต้องจบ ม.6 สายวิทย์
ต่อวิศวกรรมการบิน แล้วไปต่อโทวิศวกรรมเครื่องกล
2 ปี แล้วพยายามเข้านาซ่าให้ได้‛ (เผื่อใครไม่เก็ท อัน
นี้ เ ป็ น วิ ธี ก ารอั น แสนฉลาดจากเด็ ก น้ อ ยในโฆษณา
ธนาคารแห่งหนึ่งครับ) ที่เปิดหัวด้วยคําถามแบบนี้เพราะ
วันนี้ไอเดียมีข่าวดีมาบอกครับ นั่นคือ อวกาศจะไม่ได้เป็น ด้วยความที่การท่องอวกาศเป็นเรื่องยุ่งยาก ใช้
พื้นที่จํากัดเฉพาะสําหรับนักบินอวกาศหรือนักวิจัยดารา เงิ น มหาศาล และต้องคํานึ ง ถึง ความปลอดภัยอย่างสูง
ที่สุด ทําให้แนวคิดดังกล่าวเป็นเพียงความฝ๎นเรื่อยมา แต่
ศาสตร์เพียงอย่างเดียวแล้ว เพราะเรากําลังจะก้าวเข้าสู่
แล้ว ในปี ค.ศ. 2001 ก็ได้มีชายคนหนึ่งเปลี่ยนความฝ๎น
ยุ ค ใหม่ ยุ ค ที่ ก ารเดิ น ทางไปอวกาศ กลายเป็ น ธุ ร กิ จ ดัง กล่า วให้ กลายเป็ น ความจริง เขาคนนั้ น คือ ‚เดนนิ ส
ท่องเที่ยวสําหรับทุกๆคน! แอนโทนี ติโต‛ (Dennis Anthony Tito) อภิมหา
แนวคิดเรื่องการท่องเที่ยวอวกาศเชิงพาณิชย์นั้น เศรษฐี นักธุรกิจและวิศวกรเชื้อสายอิตาเลี่ยนอเมริกันวัย
มี ม านานหลายสิ บ ปี แ ล้ ว โดยแนวคิ ด ดั ง กล่ า วได้ ถู ก 60 ปี ได้เป็น ‚นักท่องเที่ยวอวกาศ‛ คนแรกของโลก โดย
กล่าวถึงอย่างกว้างขวางเป็นครั้งแรกในวรรณกรรมแนว เขาได้จ่ายเงินกว่า 20 ล้านดอลลาร์สหรัฐฯ (ราว 600
วิทยาศาสตร์ของ ‚อาเธอร์ ซี คลาร์ก‛ ซึ่งภายหลังได้ถูก ล้านบาท) เพื่อเดินทางไปกับยานอวกาศโซยูซของรัสเซีย
สร้ า งเป็ น ภาพยนตร์ ใ นชื่ อ ‚2001 A Space ทริ ป การเดิ น ทางกิ น เวลาประมาณ 7 วั น ครึ่ ง เดนนิ ส
Odyssey‛ (หรือในชื่อไทย ‚2001 จอมจักรวาล‛) ซึ่ง พร้อมด้วยนักบินอวกาศอีก 2 คนเดินทางขึ้นสู่ฟากฟ้าไป
ออกฉายตั้งแต่ปี ค.ศ. 1968 พักอาศัยอยู่บนสถานีอวกาศนานาชาติ โคจรรอบโลก 28
รอบ และกลับลงมาถึงพื้นโลกอย่างปลอดภัย
Chatวิทย์ ชิดเยาวชน Vol.7 ทูตเยาวชนวิทยาศาสตร์ ไทย

10. แต่ถึงกระนั้นแล้ว ด้วยราคาที่สูงลิบลิ่วขนาดนั้น ยานสเปซชิ พ วั น สามารถบรรทุ ก คนขั บ 1 คน
ก็ยังไม่อาจเรียกได้ว่า การท่องอวกาศ ได้เปิดกว้างสําหรับ และผู้โ ดยสาร 2 คน ตั ว ยานมีค วามยาวเท่ า กั บ ความ
ใครต่ อใครมากนั ก .. จนกระทั่ ง ในปี ค.ศ. 2004 การ กว้ า งปี ก คื อ 5 เมตร (16 ฟุ ต 5 นิ้ ว ) มี พื้ น ที่ ปี ก 15
เปิดตัวยานอวกาศลําหนึ่ง ได้จุดประกายความหวังเรื่อง ตารางเมตร มีน้ําหนักไร้คน 1,200 กิโลกรัม และน้ําหนัก
การท่ องอวกาศในราคาย่อมเยาขึ้ น มา ยานลํานั้ น ก็คือ เมื่ อ บรรทุ ก 3,600 กิ โ ลกรั ม มี เ พดานบิ น สู ง สุ ด
‚สเปซชิปวัน‛ (Space Ship One) 112,000 เมตร (367,360 ฟุต)
ล่าสุด บริษัทผู้ริเริ่มโครงการสเปซชิพวัน ได้จับ
มื อ กั บ นั ก ธุ ร กิ จ ชาวอั ง กฤษ‚เซอร์ ริ ช าร์ ด แบรนสั น ‛
(Richard Branson) เพื่อลงทุนเปิดท่าอวกาศเพื่อการ
พาณิชย์แห่งแรกของโลกในรัฐนิวเม็กซิโก สหรัฐอเมริกา
โดยสามารถขายตั๋วสําหรับเที่ยวบินอวกาศได้แล้ว 430 ที่
นั่ง ด้วยราคาเพียงเที่ยวละ 6 ล้านบาท (อย่างน้อ ยก็ถูก
กว่าครั้งแรกหลายเท่าล่ะ) และยังมีโครงการพัฒนายาน
อวกาศรุ่นใหม่ๆให้รองรับผู้โดยสารได้มากยิ่งขึ้น เพื่อให้
ราคาถูกลงไปอีก ซึ่งก็เป็นความหวังของหลายๆคน ที่จะ
ได้มีโอกาสขึ้นไปทัศนาจรอวกาศในอนาคตอันใกล้นี้
ด้วยเทคโนโลยีที่ก้าวหน้าอย่างรวดเร็ว ผสานกับ
ศักยภาพและจินตนาการของมนุษย์ที่ไร้ขีดจํากัด บางที
สเปซชิปวัน เป็น ‚ยานอวกาศเอกชน‛ ของบริษัท ในยุคของรุ่นลูกรุ่นหลานของเรา การเดินทางไปพักผ่อน
‚สเกล คอมโพซิทส์‛ (Scaled Composites) ร่วมทุน บนดวงจั น ทร์ หรื อ ชมทางช้ า งเผื อ กจากนอกชั้ น
กับบริษัท ‚เวอร์จิ้น กาแลคติก‛ (Virgin Galactic) บรรยากาศ อาจกลายเป็นเรื่องปกติธรรมดาไปแล้วก็ได้
ถูกออกแบบโดย ‚เบิร์ท รูทัน‛ (Burt Rutan) เป็น จริ ง ไหมครั บ ตอนนี้ ไ อเดี ย ก็ เ ริ่ ม สนใจจะไปพั ก ร้ อ นใน
ผลงานการออกแบบอากาศยานที่ ได้รั บรางวัลชนะเลิศ อวกาศบ้างแล้ว คงต้องไปหยอดกระปุ กเก็บเงินก่อนแล้ว
ระดั บ โลก ในฐานะอากาศยานเอกชนลํ า แรกใน ล่ะ แล้วพบกันใหม่ฉบับหน้าครับ สวัสดีครับ
ประวัติศาสตร์ที่สามารถบินได้ถึงและเลยระดับความสูง
62 ไมล์ (100 กิโลเมตร) 2 ครั้ง ภายใน 2 สัปดาห์ โดย
ยานสเปซชิ ป วั น จะถู ก ติ ด ใต้ ท้ อ งของเครื่ อ งบิ น The
White Knight
และปล่อยในระดับความสูงที่เหมาะสม เพื่อทํา
การบิ น เหนื อ ชั้ น บรรยากาศโลก การทดสอบดั ง กล่ า ว
สํา เร็ จ ลงด้ ว ยดีเ ป็ น ครั้ ง แรกเมื่อ วั น ที่ 4 ตุ ล าคม ค.ศ.
2004
7
Chatวิทย์ ชิดเยาวชน Vol.7 ทูตเยาวชนวิทยาศาสตร์ไทย

11. สมุนไพร กับ สุขภาพ
โดย ธนพงษ์ วัชรโรจน์ สาขาวิชาชีวเวชเคมี ภาควิชาชีวเคมีและจุล
ชีววิทยา คณะเภสัชศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
สีน้ําตาลหรือสีแดงได้
กระเที ย ม หนึ่ ง ในสุ ด ยอดสมุ น ไพรแก้ ก ลาก
เกลื้อน บ้าง ไม่ทําให้ร่างกายมีอาการผิดปกติใดๆ อาจมี
โดยปกติผิวหนังของคนเราจะมีสภาพเป็นกรด อาการคันได้บ้างเล็กน้อย เป็นโรคที่ใช้เวลาในการรักษา
เล็กน้อยทําให้เชื้อราส่วนใหญ่ไม่สามารถเจริญขึ้นได้แต่ใน นาน และ ร้ อ ยละ 60-80 มี โ อกาสกลั บ เป็ น ซ้ํ า ได้ อี ก
บางภาวะ เช่น เมื่อผิวหนังอับชื้นหรือเมื่อร่างกายอ่อนแอ ภายในเวลา 1 ปี การทายาเป็ น ประจํ า ก็ ไ ม่ ส ามารถ
เครียด เจ็บป่วยเรื้อรังหรือได้รับยาบางชนิด ภูมิต้านทาน ป้องกันไม่ให้กลับมาเป็นซ้ําได้
ร่างกายจะลดลง อาจทําให้เชื้อราบางชนิดทําให้เกิดโรคที่
ผิวหนังขึ้นได้ โรคจากเชื้อราส่วนใหญ่ ต้องใช้ระยะเวลาใน กลาก
การรักษาติดต่อกันเป็นเวลานาน และมีโอกาสกลับเป็นซ้ํา เป็นโรคผิวหนังจากเชื้อราที่พบได้บ่อยโดยเฉพาะ
ได้ง่าย ดังนั้นการดูแลรักษาต้องให้ความสนใจเป็นพิเศษ ในผู้ ที่ มี สุ ข อนามั ย ไม่ ดี ห รื อ มี เ หงื่ อ ออกมาก อั บ ชื้ น
โรคเชื้ อ ราบางชนิ ด ไม่ ส ามารถรั ก ษาให้ ห ายได้ ด้ ว ย นอกจากนี้ยังพบในผู้ป่วยที่มีภูมิต้านทานร่างกายต่ํา เช่น
สมุน ไพร เช่น เชื้ อราที่ เล็บ การใช้ สมุน ไพรบางชนิ ดตํา ในผู้ป่วยเบาหวาน ในผู้ติดเชื้อเอดส์หรือผู้ที่รับประทานยา
พอก อาจทําให้เกิดการอับชื้น เหมาะกับการเจริญเติบโต บางชนิ ดอยู่ เช่น ยารักษามะเร็ง เชื้อราที่ มีสาเหตุข อง
ของเชื้อรามากยิ่งขึ้น ในที่นี้จะขอกล่าวถึงโรคผิวหนังจาก ก ล า ก มี ห ล า ย ช นิ ด ใ น ส กุ ล Microsporum,
เชื้อที่พบบ่อยและสามารถใช้สมุนไพรในการรักษาได้ผล Epidermophyton และ Trichophyton เชื้อเหล่านี้
ดังนี้ ทําให้เกิดโรคบริเวณผิวหนังได้หลายแห่ง ถ้าเกิดที่ผิวหนัง
ทั่ ว ไ ป จ ะ ทํ า ใ ห้ มี
เกลื้อน ลั ก ษ ณ ะ เ ป็ น ว ง มี
เ ก ลื้ อ น ข อ บ นู น ชั ด เ จ น
เป็ น โรคผิ ว หนั ง ที่ ขยายขนาดใหญ่ ขึ้น
พบได้ บ่ อ ยที่ สุ ด เรื่ อ ยๆ ผิ ว หนั ง ตรง
โรคหนึ่ ง เกิ ดจาก กลางวงหั ก ร่ วงเป็ น
เ ชื้ อ หย่อมๆ เห็ นเป็น วง
Malassezia ขอบชัดเจนที่หนังศีรษะ บางครั้งมีน้ําเหลืองเกรอะกรัง ถ้า
furfur ทําให้ เกิดบริเวณขาหนีบมักเรียกว่าสังคัง เกิดที่เท้าเรียกฉ่องกง
ผิวหนังเกิดเป็น วง ฟุ ต หรื อ อาจเกิ ด ที่ เ ล็ บ มื อ เล็ บ เท้ า ได้ กลากสามารถ
เล็ ก ๆ สี ข าวหรื อ ติดต่อกันได้ง่ายจากการใช้สิ่งของร่วมกันกับผู้ที่เป็น หรือ
อ า จ พ บ เ ป็ น ติดจากร้านตัดผม หากเกิดที่ผิวหนังทั่วไปสามารถรักษา
ให้ ห ายได้ ไ ม่ ย ากนั ก แต่ ต้ อ งใช้ เ วลาในการรั ก ษานาน
Chatวิทย์ ชิดเยาวชน Vol.7 ทูตเยาวชนวิทยาศาสตร์ ไทย

12. สมุน ไพรหลายชนิ ดใช้ รั กษากลากได้ดี ส่วนกลากที่ เ ล็บ 3. ลดความดันโลหิตสูง
รั ก ษาได้ ย าก มาก การรั ก ษาที่ ไ ด้ ผ ลดี ค วรใช้ ย า 4. ลดไขมันและคอเลสเตอรอล
รับประทาน การใช้สมุนไพรตําพอกเชื้อราที่เล็บจะทําให้ 5. ป้องกันผนังหลอดเลือดหนาและแข็งตัว
ผิวหนังอับชื้นและเชื้อราลุกลามเร็วยิ่งขึ้น
6. ลดน้ําตาลในเลือด
7. ฆ่าหรือยับยั้งเชื้อแบคทีเรียแทบทุกชนิด
กระเที ย มมี ชื่ อ ทางวิ ท ยาศาสตร์ ว่ า Allium
กล่าวคือ มีสารอัลลิซิน ที่มีฤทธิ์ยับยั้งเชื้อแบคทีเรียที่มัก
sativum Linn. แทบทุกครัวเรือนรู้วิธีการเจียว
ทําให้เกิดโรคได้ถึง 15 ชนิด โดยเฉพาะยับยั้ งเชื้อพวกที่
กระเทียมในน้ํามันให้หอมก่อน แล้วจึงใส่เนื้อสัตว์หรือผัก
ดื้อยาเพนนิซิลินได้ดีกว่าเชื้อพวกที่ไม่ดื้อยาอีกด้วย
เป็ น วิ ธี ดั บ กลิ่ น คาวของเนื้ อ สั ต ว์ แ ละเพิ่ ม รสชาติ ใ ห้ กั บ
อาหารประเภทผัดชนิดต่างๆ ได้อย่างดี
กระเที ย มยัง เป็ น สมุน ไพรแก้ ไ ขบรรเทาป๎ ญ หา
ยั ง มี อี ก หลายสรรพคุ ณ ของกระเที ย มที่ ยั ง มี
สุ ข ภาพของชาวบ้ า นมาโดยตลอด หมอพื้น บ้ า นไทยใช้
ประโยชน์อีกมากมาย เช่น ควบคุมโรคกระเพาะ คือมีสาร
กระเทียมสดรักษาโรคผิวหนัง กลาก เกลื้อน โรคบิด ป่วง
เอเอส 1 ช่วยยับ ยั้ง ไม่ใ ห้น้ํ าย่อยอาหารมาย่อยแผลใน
แก้ ไ อ และกระจายโลหิ ต กระทั่ ง เป็ น ที่ ส รุ ป ได้ ว่ า
กระเพาะ ขับพยาธิต่างๆ ได้หลายชนิด ได้แก่ พยาธิเข็ม
กระเทียมเป็นสมุนไพรที่มีสรรพคุณเด่น 2 ประการ คือ
หมุด พยาธิแส้ม้า พยาธิเส้นด้า ย แก้เคล็ดขัดยอกและ
ใช้ทารักษาโรคผิวหนัง และรับประทานแก้โรคความดัน
เท้ า แพลง เพราะมี ส ารอั ล ลิ ซิ น เป็ น ตั ว ช่ ว ยทํ า ให้ เ ลื อ ด
โลหิตสูง
ไหลเวียนมายังบริเวณที่ทาถูนวดยาได้ดีมากขึ้น
การศึกษาทดลองคุณ สมบั ติท างเภสัชวิทยาใน
ระยะหลัง พบว่า กระเทียมมีสรรพคุณเป็นยารักษาโรคได้
การใช้กระเทียมเป็นยารักษาโรคกลากและเกลื้อน
อีกหลายอย่าง แต่การนํามาใช้ป ระโยชน์ใ ห้ไ ด้ผลอย่าง
กระเทียมใช้กลีบกระเทียมฝานเป็นชิ้นบางๆหรือ
จริงจังยังจะต้องมีการศึกษาผลทางคลินิกวิทยาให้ถ่องแท้
ตํา ทาบริเวณที่เป็นกลากเกลื้อน วันละ 2 ครั้ง หลังจาก
เสียก่อน
หายแล้วให้ทายาต่อไปอีก 7-10 วัน
โดยสรรพคุณต่างๆ ของกระเทียม มีดังนี้
เห็นไหมละครับว่า กระเทียม มีประโยชน์มาก
1. ฆ่าเชื้อรา คือ กลาก เกลื้อน และเชื้อ
ขนาดไหน สามารถนําไปใช้ได้จริงนะครับ หากมีข้อสงสัย
ราที่เกิดตามเล็บ หนังศีรษะและผม
สามารถส่งเข้ามาได้ที่อีเมล
2. ฆ่าเชื้อยีสต์ชนิดที่ทําให้เกิดลิ้นขาว
Ytsa_chatwit@hotmail.com ส่วนฉบับหน้านั้นจะ
เป็ น ฝ้าในเด็กทารก และทํ าให้ เ กิดโรคมุตกิดระดูขาวที่
เป็นสมุนไพรตัวไหน ต้องรอลุ้นกันเลยค
มั ก จะเกิ ด ในหญิ ง ที่ ตั้ ง ครรภ์ หรื อ กิ น ยาคุ ม กํ า เนิ ด ยา
ปฏิชีวนะหรือยาสเตียรอยด์เป็นเวลานานๆ
9
Chatวิทย์ ชิดเยาวชน Vol.7 ทูตเยาวชนวิทยาศาสตร์ไทย

13. Astronomy stories ตอน ชีวดาราศาสตร์
โดย พิสฏฐ นิธิยานันท์ ห้องปฏิบตการณ์ดาราศาสตร์ ภาควิชาฟิสกส์และวัสดุศาสตร์
ิ ั ิ ิ
การศึกษาถึงศักยาภาพในการปรับตัวของสิ่งมีชีวิตให้เข้า
"ชีวดาราศาสตร์" ฤๅโลกเป็นโอเอซิสหนึงเดียว
่ กับสภาพแวดล้อมที่ท้าทายไม่ว่าจะเป็นบนพื้นโลกหรือบน
ดาวดวงอื่นๆ
ในจักรวาล??
ชีวดาราศาสตร์ (Astrobiology) คือ วิชาที่
ชีวดาราศาสตร์เป็นวิชาที่ใช้การประยุกต์หลักการมา
ศึกษาเกี่ยวกับการก่อกําเนิด, วิวัฒนาการ,การกระจายตัว
จากวิทยาศาสตร์หลายแขนง ทั้งฟิสิกส์, เคมี, ชีววิทยา,
และความน่าจะเป็นในอนาคตของสิ่งมีชีวิตในจักรวาล
ดาราศาสตร์, ชีววิทยาโมเลกุล (Molecular Biology),
นิเวศน์วิทยา (Ecology), วิทยาศาสตร์ดาวเคราะห์
ในป๎จจุบันนี้ มนุษย์เราทราบว่าโลกเป็นเพียงดาว
(Planetary Science), ธรณีวิทยา และภูมิศาสตร์
เคราะห์ดวงเดียวที่มีสิ่งมีชีวิตอาศัยอยู่ ต่อมา
เพื่อสืบหาความเป็นไปได้ที่จะมีสิ่งมีชีวิตบนโลกใบอื่นๆ
ความก้าวหน้าของวิชาชีวดาราศาสตร์ การสังเกตการณ์
และรูปแบบสิ่งมีชีวิตบนดาวดวงนั้นว่าจะแตกต่างไปจาก
ทางดาราศาสตร์ และการค้นพบสิ่งมีชีวิตหลายสายพันธุ์
รูปแบบสิ่งมีชีวิตบนโลกแค่ไหน องค์ความรู้หลักๆในวิชา
ที่สามารถอาศัยและเติบโตในสภาพแวดล้อมโหดร้ายสุด
ชีวดาราศาสตร์นี้ยังเป็นสมมติฐานที่อาศัยจากหลักการ
ขั้ว อย่างในพื้นที่แห้งแล้ง พื้นที่ที่เป็นเบสหรือกรดจัดๆ
ทฤษฎีจากวิทยาศาสตร์แขนงอื่นๆ
เป็นต้น ซึ่งนักชีววิทยาเรียกสิ่งมีชีวิตพวกนี้รวมๆว่า
"Extremophile" สิ่งต่างๆเหล่านี้ทําให้นักวิทยาศาสตร์
ความเคลือนไหวในด้านชีวดาราศาสตร์
่
ที่ค้นคว้าในด้านที่เกี่ยวข้องต่างคาดการณ์กันว่าสิ่งมีชีวิต
น่าจะอาศัยอยู่ได้ในดาวเคราะห์คล้ายโลกที่อยู่นอกระบบ
สุริยะ (Extraterresttrial Planet) ดวงอื่นๆ ใน
จักรวาล
งานด้านชีวดาราศาสตร์ยังรวมไปถึงการค้นหา
สภาพแวดล้อมที่เหมาะสมต่อสิ่งมีชีวิตทั้งในระบบสุริยะ
ในรูปนี้เป็นรูปเซลล์ของพืชที่บรรจุคลอโรพลาสต์
และนอกระบบสุริยะ , การค้นหาสารอินทรีย์ที่เกี่ยวข้อง
(Chloroplast) ไว้อยู่ ซึ่งมนุษย์เรายังไม่ทราบว่า
กับสิ่งมีชีวิตในจักรวาล , การค้นคว้าทดลองถึงต้นกําเนิด
ของและวิวัฒนาการช่วงต้นๆ ของสิงมีชีวิตบนโลก และ
่
Chatวิทย์ ชิดเยาวชน Vol.7 ทูตเยาวชนวิทยาศาสตร์ ไทย

14. สิ่งมีชีวิตอื่นในจักรวาลนี้จะมีโครงสร้างหรือรูปแบบเซลล์ ในปี พ.ศ. 2519 NASA ก็ได้ส่งยานอวกาศไวกิ้งไป
คล้ายกับของสิ่งมีชีวิตบนโลกหรือไม่ สํารวจดาวอังคาร ซึ่งโครงการนี้มีการทดลองทางชีววิทยา
เพื่อค้นหาสัญญาณของสิ่งมีชีวิตอยู่ 3 การทดลอง และใน
ปี พ.ศ. 2540 ยานอวกาศมาร์ส พาธไฟน์เดอร์ (Mars
วิชาชีวดาราศาสตร์นี้เกิดขึ้นจากคําถามที่มนุษย์
Pathfinder) ก็ไปถึงดาวอังคาร ยานลํานี้ได้บรรทุก
อยากรู้ว่า "จะมีสิ่งมีชีวิตบนดาวดวงอื่นๆในจักรวาล เครื่องมือวิทยาศาสตร์สําหรับค้นหาฟอสซิลสิ่งมีชีวิตดึก
นอกจากบนโลกใบนี้บ้างไหม??" หน่วยงานแรกๆ ที่ให้ ดําบรรพ์ที่เล็กระดับไมครอนที่อาจฝ๎งอยู่ในหินดาวอังคาร
ความสนใจในวิชานี้คือ องค์การบริหารการบินและอวกาศ บางก้อน
(NASA) ของสหรัฐฯ
NASA เริ่มให้ความสนใจชีวดาราศาสตร์ไป
พร้อมๆกับการเริ่มต้นพัฒนาโครงการอวกาศของสหรัฐฯ
โดยเริ่มมีโครงการศึกษาด้านนี้ในปี พ.ศ. 2502 ใน
ป๎จจุบัน การวิจัยด้านชีวดาราศาสตร์ถือเป็น 1 ใน 4
ภารกิจหลักของโครงการชีวดาราศาสตร์ของ NASA
ในปี พ.ศ. 2514 NASA ได้ลงทุนทําโครงการ
ค้นหาสิ่งมีชีวิตทรงภูมิป๎ญญาที่อยู่นอกโลก (The
Search for Extra-Terrestrial Intelligence ยานอวกาศมาร์ส พาธไฟน์เดอร์ (สีขาว) และรถหุ่นยนต์
- SETI) ที่ค้นหาคลื่นวิทยุจากนอกโลกที่ผิดปกติไปจาก โซเจอร์เนอร์ (สังเกตตรงล้อที่อยู่บนกลีบแผงเซลล์สุริยะ)
คลื่นวิทยุในธรรมชาติ โดยอาศัยหลักการที่คิดว่าสิ่งมีชีวิต ขณะอยู่ในขั้นตอนนําไปบรรจุลงแคปซูลเพื่อนําไปติดตั้ง
ที่ทรงภูมิป๎ญญาแล้วแบบมนุษย์นั้นรู้จักการใช้สัญญาณ บนจรวด สังเกตผู้ทํางานในห้องทุกคนจะแต่งตัวปกปิด
วิทยุแล้ว ซึ่งคลื่นวิทยุก็สามารถออกนอกโลกไปสู่อวกาศ มิดชิด การประกอบ บรรทุก และติดตั้งยานอวกาศ
ได้ด้วยความเร็วเท่าแสง (เนื่องจากแสงและคลื่นวิทยุเป็น จะต้องมีสภาพแวดล้อมที่ปลอดเชื้อ เพื่อไม่ให้เชื้อ
คลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าทั้งคู่) คลื่นวิทยุที่ส่งออกมาในยุค แบคทีเรียบนโลกไปถึงอวกาศ หรือดาวเคราะห์ดวงอื่น
แรกๆที่มนุษย์คิดค้นวิทยุ ตอนนี้ก็ไปถึงระยะร้อยปีแสง ภาพนี้ถ่ายเมื่อเดือนตุลาคม พ.ศ.2539
กว่าๆจากโลกไปแล้ว สิ่งมีชีวิตทรงภูมิป๎ญญานอกพิภพก็
น่าจะใช้สัญญาณวิทยุเป็นเช่นกัน และมนุษย์โลกก็น่าจะ ในคริสตศตวรรษที่ 21 นี้ โครงการสํารวจระบบ
จับสัญญาณจากอีกฝ่ายได้ ถ้าคลื่นวิทยุของอีกฝ๎่งเดินทาง สุริยะทั้งของ NASA และ ESA (European Space
เป็นระยะหลายปีแสงกว่าจะมาถึงโลก Agency - องค์การอวกาศยุโรป) ต่างก็ให้ความสนใจ
กับชีวดาราศาสตร์มากขึ้น ได้มีการประชุมสัมมนาด้านชีว
ดาราศาสตร์ครั้งแรกในยุโรป เมื่อปี พ.ศ. 2544 ผลที่ได้
คือเกิดโครงการออโรร่า (Aurora Program) ขึ้นมา
โครงการนี้เป็นโครงการยักษ์ และเป็นโครงการต่อเนื่อง
11
Chatวิทย์ ชิดเยาวชน Vol.7 ทูตเยาวชนวิทยาศาสตร์ไทย

15. ประกอบด้วยโครงการสํารวจอวกาศย่อยๆ ทั้งเป็น สํารวจสนามแม่เหล็กของดาวพฤหัสบดี ดาวบริวารแกนิ
หุ่นยนต์ หรือเป็นมนุษย์อวกาศ ซึ่งเป้าหมายหลักคือ การ มีดและยูโรปาของดาวพฤหัสบดี ซึ่งจุดโฟกัสของวงการชีว
สํารวจระบบสุริยะ ส่วนการค้นหาสิ่งมีชีวิตนอกพิภพเป็น ดาราศาสตร์อยู่ที่ยูโรปา เพราะเชื่อกันว่าน่าจะมี
เป้าหมายรอง มหาสมุทรขนาดใหญ่ซ่อนตัวอยู่ใต้เปลือกน้ําแข็งของดาว
บริวารดวงนี้
การวิจัยด้านชีวดาราศาสตร์ในป๎จจุบันนี้ พุ่งความ
สนใจไปที่การค้นหาสิ่งมีชีวิตบนดาวอังคาร เนื่องจากดาว ในปีหน้า (พ.ศ. 2554) NASA มีโครงการรถ
อังคารเป็นดาวเคราะห์ที่มีสภาพแวดล้อมใกล้เคียงกับ หุ่นยนต์ปฏิบัติการณ์ทางวิทยาศาสตร์เพื่อสํารวจดาว
โลกมากที่สุดในหมู่ดาวเคราะห์ของระบบสุริยะนี้ รวมไป อังคาร (Mars Science Laboratory Rover) ซึ่ง
ถึงหลักฐานบางอย่างทางธรณีวิทยา ที่รองรับข้อเสนอของ มีเป้าหมายค้นหาชีวิตบนดาวอังคาร ไม่ว่าจะเป็นสิ่งมีชีวิต
นักวิทยาศาสตร์ที่ว่า ดาวอังคารเคยมีมหาสมุทรบน อยู่ หรือเป็นซากสิ่งมีชิวิตแล้ว ซึ่งจะมีเครื่องมือทดลอง
พื้นผิวในอดีตเมื่อหลายพันล้านปีมาแล้ว ซึ่งน้ําเป็นสารที่ มากกว่าโครงการสํารวจดาวอังคารในอดีต ส่วนทางฝ๎่ง
มีความสําคัญมากในการพัฒนาของสิ่งมีชีวิตที่มี ยุโรปก็ไม่น้อยหน้า มีการพัฒนาโครงการรถหุ่นยนต์ด้าน
สารประกอบคาร์บอนเป็นองค์ประกอบพื้นฐาน ชีวดาราศาสตร์ "Exomars" :ซึ่งตามแผนการแล้วจะ
ถูกส่งไปยังดาวอังคารในปี พ.ศ. 2561
โครงการอวกาศที่มีเป้าหมายค้นหาสิ่งมีชีวิตบนดาว
อังคารโดยเฉพาะ ได้แก่ ยานอวกาศไวกิ้งของสหรัฐฯ นอกจากนี้ สหพันธ์ดาราศาสตร์สากล
และยานอวกาศบีเกิล 2 ของอังกฤษ ขณะที่ต่างฝ่ายถึง (International Astronomy Union - IAU) ได้จัด
ดาวอังคารแล้ว ผลลัพธ์ที่ได้จากยานอวกาศไวกิ้งนั้นยังไม่ ให้มีการประชุมสัมมนาด้านชีวดาราศาสตร์เป็นการ
สามารถสรุปชี้ขาดลงไปได้ ส่วนยานบีเกิล 2 ประสบ ประชุมหัวข้อย่อยในนาม "Commission 51 -
ความล้มเหลวและคาดว่าคงจะพุ่งชนพื้นผิวดาวอังคาร Bioastronomy : Search for
เรียบร้อย Extraterrestrial Life" ในการประชุมสามัญของ
ทาง IAU ทุกครั้งนับตั้งแต่ ปี พ.ศ. 2525
เมื่อไม่กี่ปีมานี้ ยานอวกาศฟีนิกซ์ของสหรัฐฯ ได้
ไปสํารวจสภาพแวดล้อมและขีดความสามารถที่เอื้อต่อ
การอยู่อาศัยของสิ่งมีชีวิตจําพวกแบคทีเรีย ในอดีตและ
ป๎จจุบันของดาวอังคาร รวมไปถึงเรื่องน้ําที่คาดการณ์กัน ขอบเขตของงานด้านชีวดาราศาสตร์
ว่าเคยมีบนพื้นผิวดาวอังคารในอดีต
เมื่อทําการค้นหาชีวิตบนดาวเคราะห์ดวงอื่นๆ
ส่วนโครงการอวกาศที่จะมีบทบาทอย่างสูงด้าน เราเริ่มจาก"ความไม่รู้อะไรเลย" สิ่งมีชีวิตนอกโลกนั้นเรา
ชีวดาราศาสตร์ในอนาคต ได้แก่ โครงการ Europa ก็ไม่เคยเจอ ไม่มีกลุ่มตัวอย่างให้ทําการทดลองหรือเก็บ
Jupiter System Mission ซึ่งเป็นความร่วมมือกัน ข้อมูล ดังนั้น สมมติฐานง่ายๆบางข้อก็ช่วยลดปริมาณ
ระหว่าง NASA ของสหรัฐฯ ESA ของยุโรป JAXA งานและทําให้ชีวิตนักชีวดาราศาสตร์ง่ายขึ้นเล็กน้อย
ของญี่ปุ่น และ Roscosmos ของรัสเซีย โดยมีแผน
ส่งไปยังดาวพฤหัสบดีในปี พ.ศ. 2563 มีเป้าหมาย
Chatวิทย์ ชิดเยาวชน Vol.7 ทูตเยาวชนวิทยาศาสตร์ ไทย

16. อุณหภูมิที่สิ่งมีชีวิตจะอยู่อาศัยได้นั้นกว้างกว่าที่เคย
คาดการณ์กันไว้
สมมติฐานข้อแรก: รูปแบบของสิงมีชวตทังหลายในกา
่ ีิ ้
แล็คซีของเราน่าจะมีสารประกอบคาร์บอนเป็น
่
องค์ประกอบพืนฐาน
้
สมมติฐานข้อสุดท้าย: สิงมีชวตน่าจะเกิดขึนในระบบดาว
่ ีิ ้
เคราะห์ทโคจรรอบดาวฤกษ์ทมสภาพคล้ายดวงอาทิตย์
ี่ ี่ ี
เช่นเดียวกับสิ่งมีชีวิตบนโลกที่มีสารประกอบ
คาร์บอนเป็นองค์ประกอบพื้นฐาน ถึงแม้จะมีโอกาสที่จะมี
สิ่งมีชีวิตที่ไม่ได้มีองค์ประกอบพื้นฐานจากสารประกอบ สมมติฐานนี้ได้มาจากหลักการ "ขีด
คาร์บอน (Non-Carbon-Based Life) อยู่ใน ความสามารถของดาวเคราะห์ที่เอื้อต่อการอยู่อาศัยของ
จักรวาล คาร์บอนก็เป็นที่ทราบกันว่าสามารถจับตัวกับ สิ่งมีชีวิต" (Planetary Habitability)
อะตอมธาตุอื่นๆ เกิดเป็นโมเลกุลสารประกอบได้หลาย
ชนิด ไม่ว่าจะเป็นมีเทน ซูโครส กรดไขมัน เป็นต้น
ดาวฤกษ์มวลมากจะมีช่วงอายุขัยสั้น เพียงไม่กี่
ล้านปี (สเกลเวลาของวัตถุทางดาราศาสตร์นั้นยาวนาน
สมมติฐานข้อที่ 2: น้าอยูทไหน ชีวตอยูทนน
ํ ่ ี่ ิ ่ ี่ ั่ มากๆ เวลาหลักแสนหรือล้านปีถือว่าค่อนข้างเร็ว) นั่น
หมายความว่า ถ้าเกิดสิ่งมีชีวิตบนดาวเคราะห์ที่โคจรรอบ
ดาวฤกษ์พวกนี้ แทบจะไม่มีเวลาหรือมีเวลาน้อยมากที่จะ
ให้สิ่งมีชีวิตเกิดวิวัฒนาการ
น้ําเป็นโมเลกุลที่ทําให้เกิดสภาพแวดล้อมชั้น
เยี่ยมในการก่อตัวของโมเลกุลสารประกอบคาร์บอนที่มี
ความซับซ้อนมากๆ จนในที่สุด สารประกอบเหล่านี้ก็เป็น
โครงสร้างหรือเป็นกลไกของสิ่งมีชีวิตที่ปรากฏขึ้นมา ส่วนดาวฤกษ์มวลน้อย ถึงจะมีอายุยาวนานนับ
หลายหมื่นล้านปี แต่ก็ให้ความร้อนออกมาน้อย และให้
ความอบอุ่นได้เฉพาะดาวเคราะห์ที่อยู่ใกล้มันมากๆ
เท่านั้น แต่เมื่อดาวเคราะห์อยู่ใกล้ดาวฤกษ์ดวงแม่มากๆ
แต่ก็มีนักชีวดาราศาสตร์บางคนไม่ได้สนใจแค่น้ํา แรงโน้มถ่วงจากดาวฤกษ์ดวงแม่ก็จะทําให้เกิดการ "ล๊อก"
เพียงอย่างเดียว หากแต่ไปสนใจสภาพแวดล้อมจาก ให้ดาวเคราะห์หันด้านใดด้านหนึ่งเข้าหาดาวฤกษ์เพียง
สารประกอบพวกแอมโมเนีย หรืออาจเป็นสารผสมน้ํา- ด้านเดียว (แบบที่ดวงจันทร์หันด้านเดียวเข้าหาโลก) ผลที่
แอมโมเนียก็ได้ ซึ่งสภาพแวดล้อมอย่างหลังก็เหมาะสม ได้คือ ด้านหนึ่งของดาวเคราะห์จะร้อนระอุ ส่วนอีกด้าน
ต่อทั้งสิ่งมีชีวิตที่มีหรือไม่มีสารประกอบคาร์บอนเป็น จะหนาวเหน็บ ทําให้ไม่น่าจะเหมาะสมต่อสิ่งมีชีวิต
องค์ประกอบพื้นฐาน นอกจากนี้ก็มีการเสนอว่าขอบเขต
13
Chatวิทย์ ชิดเยาวชน Vol.7 ทูตเยาวชนวิทยาศาสตร์ไทย

17. แต่ในปี พ.ศ. 2548 ได้เกิดคําถามให้นักชีวดารา เอาล่ะครับ ฉบับนี้จัดเต็มที่กันไปเลยนะครับ
ศาสตร์ได้กลับมาสนใจถึงชีวิตบนดาวเคราะห์รอบดาว ฉบับหน้า มาพบกันใหม่นะครับ หากใครมีข้อสงสัยอะไร
ฤกษ์มวลน้อยอีกครั้ง ตรงที่ว่าน่าจะมีดาวเคราะห์ที่โคจร สามารถสอบถามมาได้ที่
รอบดาวแคระแดง (Red Dwarf - ดาวฤกษ์มวลน้อย Ytsa_chatwit@hotmail.com
ประเภทหนึ่ง) แล้วดาวเคราะห์มีบรรยากาศหนาเพียงพอ
จนเกิดภาวะเรือนกระจกที่ปรับอุณหภูมิด้านกลางวันกับ
กลางคืนให้ใกล้เคียงกัน จนสิ่งมีชีวิตน่าจะอยู่อาศัยได้ ข้อ
สงสัยนี้มีความสําคัญมาก เพราะปริมาณดาวแคระแดงที่
มีอยู่ในจักรวาลมากกว่าดาวฤกษ์ทั่วไปหลายเท่า
หมายความว่า หากเกิดสิ่งมีชีวิตบนดาวเคราะห์รอบดาว
แคระแดงได้ "สิ่งมีชีวิต" ก็แทบจะกลายเป็นของ
ธรรมดาๆที่หาได้ไม่ยากในจักรวาลเลยทีเดียว ซึ่ง
สมมติฐานข้อสุดท้ายนี้ยังเป็นที่ถกกันอยู่
นักดาราศาสตร์ได้คํานวณไว้ว่า ในกาแล็คซี่ทาง
ช้างเผือกของเรานี้มีดาวฤกษ์ที่มีสภาพคล้ายดวงอาทิตย์
เพียง 10% และจากการสํารวจพบว่าภายในระยะ 100 ปี
แสงจากดวงอาทิตย์มีดาวฤกษ์อยู่ประมาณ 1,000 ดวง
ดาวฤกษ์ที่เข้าข่ายทั้งสองลักษณะนี้ตกเป็นเป้าหมายหลัก
ในการค้นหาสิ่งมีชีวิตนอกระบบสุริยะ ไม่ว่าจะเป็นการ
ค้นหาและสํารวจสภาพดาวเคราะห์นอกระบบสุริยะ
(Exoplanet) ว่าจะเอื้ออํานวยต่อสิ่งมีชีวิตหรือไม่ หรือ
การค้นหาคลื่นวิทยุที่ไม่น่าจะเกิดจากธรรมชาติจากดาว
ดวงนั้น ถึงแม้นักชีวดาราศาสตร์จะทําการค้นหาชีวิตนอก
พิภพมานานหลายปีแล้ว แต่ก็ยังไม่ค้นพบสิ่งมีชีวิตนอก
พิภพในป๎จจุบัน และหลักการทั้งสามข้อก็ยังเป็นเพียง
สมมติฐาน ที่ยังพิสูจน์ไม่ได้ว่าในความเป็นจริงแล้วจะ
ถูกต้องหรือไม่
Chatวิทย์ ชิดเยาวชน Vol.7 ทูตเยาวชนวิทยาศาสตร์ ไทย

18. สาระพัน...ป๎น ยา: ไข้เลือดออก
โดย กรปวีณ์ เจริญผลพิบลย์ และ พงษ์ศวะ กูนอก
ู ิ ่
เข้าหน้าฝนแล้วคะ เห็นน้ําขัง น้ํานองเลยนึกถึง อาการ
ไข้เลือดออก ฉบับนี้จะแนะนําถึงอาการ วิธีรักษา และการ
ในการติดเชื้อไวรัสเดงกีครั้งแรก ผู้ป่วยส่วนใหญ่ (80-
ป้องกันโรคไข้เลือดออกคะ อย่าลืมดูแลรักษาสุขภาพกัน
90%) จะไม่แสดงอาการ แต่อาจพบ ไข้สูง ปวดศีรษะ
ด้วยนะคะ ปวดกล้ามเนื้อ ปวดกระดูก และมีผื่นที่ผิวหนังได้ แต่ถ้า
ติดเชื้อครั้งที่สอง ถ้าเป็นเชื้อที่ต่างสายพันธุ์กับครั้งแรก
เป็นโรคที่เกิดจากเชื้อไวรัส พบมากในฤดูฝนเพราะมียุง อาจเป็นไข้เลือดออก โดยแบ่งออกได้ 3 ระยะ คือ
เพิ่มมากขึ้น ทําให้มีไข้ร่วมกับมีเลือดออกตามจุดต่างๆ
ของร่างกาย โรคนี้เกิดขึ้นได้ทั้งในเด็กและผู้ใหญ่
ซึ่งติดต่อจากคนสู่คนโดยมียุงลายเป็นพาหะ ยุงตัวเมียจะ 1. ระยะไข้
กัดและดูดเลือดของผู้ป่วยที่มีเชื้อเดงกี (dengue
virus) เชื้อจะเข้าไปฟ๎กตัวเพิ่มจํานวนในยุงและอยู่ในตัว ผู้ป่วยจะมีไข้สูงเกือบ
ตลอดอายุของยุง (ประมาณ 1-2 เดือน) ซึ่งถ่ายทอดเชื้อ ตลอดเวลา อาจมีอาการ
ให้คนที่ถูกมันกัดได้ ชัก เบื่ออาหารคลื่นไส้
อาเจียน ปวดท้อง หน้า
แดงและมีผื่นหรือจุดเลือดออกตามลําตัว แขน ขา ระยะ
นี้จะเป็นอยู่ราว 2-7 วัน
ยุงลายเป็นยุงที่อาศัยอยู่ภายในบ้านและบริเวณบ้าน
มักจะกัดเวลากลางวัน โดยมีแหล่งน้ําใสที่ขังอยู่ตาม 2.ระยะช็อค
ภาชนะเก็บน้ําต่างๆ เช่น โอ่งน้ํา แจกันดอกไม้ ถ้วยรองขา
ตู้ จาน ชาม กระป๋อง หม้อ กระถาง เป็นที่อยู่อาศัยและ ระยะนี้ไข้จะเริ่มลดลง ผู้ป่วยจะซึม เหงื่อออก มือเท้าเย็น
ขยายพันธุ์ โดยทั่วไปโรคนี้จะพบมากในฤดูฝน เนื่องจาก ชีพจรเต้นเบาแต่เร็ว ปวดท้อง โดยเฉพาะบริเวณใต้ชาย
ยุงลายมีการแพร่พันธุ์มากในฤดูฝน แต่ในเมืองใหญ่อาจ โครงขวา ป๎สสาวะออกน้อย อาจมีเลือดออกง่าย เช่น มี
พบโรคนี้ได้ตลอดปี เลือดกําเดาไหล อาเจียนเป็นเลือด อุจจาระมีสีดํา ในราย
ที่รุนแรง จะมีความดันโลหิตต่ํา หมดสติ และถ้ารักษาไม่
ทันอาจถึงตายได้ พบในวันที่ 3 หรือ 8 ของโรค ใช้เวลา
ประมาณ 24-48 ชั่วโมง
15
Chatวิทย์ ชิดเยาวชน Vol.7 ทูตเยาวชนวิทยาศาสตร์ไทย