1. Hoofdstuk 1:Regels en rechten

2.  Waarden gaan over
iets wat belangrijk is
 Gelijkheid, trouw,
eerlijkheid of
vrijheid
 Waarde  Norm
 Norm(aal) zo hoor
je je te gedragen.

3.  Normen en waarden  Hier komen
regels en wetten uit voort
 Geschreven regels
 Ongeschreven regels

4.  Regels die op papier
vastgelegd zijn:
 Schoolregels
 Reglement van een
vereniging
 wetten

5.  Regels die er
‘gewoon’ zijn, niet op
papier
 Fatsoensnormen
zoals:
 Handen schudden
 Niet schelden
 Omgangsvormen met
elkaar

6.  Belangrijke normen en waarden zijn
(rechts)regels die in de wet beschreven
staan
 Wet overtreden?  strafbaar  delict
 Orde in de maatschappij en voorkomen
van delicten

7.  Grondwet  Document met belangrijkste regels
van ons land
 Wetboek van  Moord, diefstal, mishandeling etc.
 Verkeersovertredingen
Strafrecht  Openbare dronkenschap
 Europese rechten en  Regels waar ieder land in Europa zich
aan moet houden
wetten
Regels waar ieder land in de wereld
Internationale 

zich aan zou moeten houden
verklaringen

8.  Wetten en regels
veranderen door de
jaren heen
 Verouderde wetten
(heksen, vreemdgaan, slavernij, doodstraf)
 Nieuwe wetten
(hacken, online fraude, wet op terrorisme)

9.  Wetten die in Nederland
gelden hoeven in het
buitenland niet te
gelden, en andersom
 Abortus en euthanasie
 Homohuwelijk
 Vuurwapen
 Spugen

11.  Land waar burgers beschermd worden
tegen de overheid (zoals Nederland)
 Kenmerken:
1. Burgerrechten
2. Grondrechten
3. Rechtsbescherming
4. Parlementaire democratie
5. Scheiding der machten
6. Onafhankelijke rechters

12.  Iedere burger heeft rechten die hem
beschermen, tegen de overheid en de
medeburgers
 Rechtszekerheid  Weten welke straf je
kunt krijgen
 Rechtsgelijkheid  Iedereen is gelijk
voor de wet

13.  Belangrijke rechten
die in de grondwet
staan
 Vrijheid van
meningsuiting
 Vrijheid van
godsdienst
 Privacy
 Gelijke behandeling

14.  Rechtshandhaving
bescherming door de overheid
 Rechtsbescherming 
* onschuldig tot tegendeel bewezen
* recht op advocaat en eerlijk proces
 Fouten van de overheid
 Terrorisme

15.  Zie vorig boek!
Regering, kabinet, 1e
en 2e kamer
 Burgers hebben
invloed op de
politieke besluiten en
wetten
 Dat is een recht!

16.  Trias politica
driedeling der machten
 Wetgevende macht  regering +
parlement  maken wetten
 Uitvoerende macht  regering,
verschillende ministeries
 Rechtelijke macht 
onafhankelijke rechters
controleren de wetten

17.  De rechters zijn
onafhankelijk van de
overheid
geen lid van een politieke partij
geen politieke voorkeur
 Vrouwe justitia:
 Weegschaal  gerechtigheid
 Zwaard  om te straffen
 Blinddoek  Blind voor verschillen
onder mensen en voor macht