SlideShare a Scribd company logo
1 of 26
Download to read offline
Diagnostische Referentieniveaus in
            Nederland



Wouter Veldkamp
10 december 2010
Voorbeeld: resultaat demonstratieproject: spreiding CT
dosis *)




*) Het demonstratieproject leverde nieuwe informatie die een actualisatie van het Nederlandse
Informatiesysteem Medische Stralingstoepassingen (IMS) mogelijk maakte
Voorbeeld: resultaat demonstratieproject: spreiding
mammografie dosis *)




*) Het demonstratieproject leverde nieuwe informatie die een actualisatie van het Nederlandse
Informatiesysteem Medische Stralingstoepassingen (IMS) mogelijk maakte
Diagnostische referentieniveaus: definities

• Diagnostische referentieniveaus zijn
  dosiswaarden m.b.t. karakteristieke
  radiodiagnostische verrichtingen.
• Ze hebben betrekking op de stralenbelasting
  van patiënten met een normaal postuur of op
  standaardfantomen.
• Diagnostische referentieniveaus worden bij
  toetsing geacht niet te worden overschreden.
Diagnostische referentieniveaus, definities

• Een diagnostisch referentieniveau is geen
  dosislimiet voor de individuele patiënt.


• De waarde van
  diagnostische
  referentieniveau's ligt in het
  signaleren van acq.
  protocollen / toestellen die
  niet aan de kwaliteitseisen
  voldoen.
Diagnostische referentieniveaus, acties

• Wanneer de evaluatie een dosiswaarde oplevert die het
  betreffende diagnostisch referentieniveau overschrijdt
  dient een onderzoek te worden ingesteld om de reden
  voor de dosisoverschrijding te achterhalen.


• Mogelijke uitkomsten:
  • Verouderd Röntgenapparaat.
  • Geen optimaal protocol.
  • Geen optimale werkwijze…
PROJECT: Diagnostische Referentieniveaus in Nederland


• Een projectgroep met
  vertegenwoordigers uit
  het werkgebied van
  medisch diagnostische
  stralingstoepassingen
  heeft 2 DRN publicaties
  tot stand gebracht.
PROJECT: Diagnostische Referentieniveaus in Nederland

De projectgroep werd opgericht door het NCS
Platform voor Radiologie en
Nucleaire Geneeskunde.




Opdrachtgever
 •   Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport
     (VWS).
 •   Begeleiding: Manuela Bekkering /Arno van der Wiel
PROJECT: Twee publicaties
Publicaties in te zien via www.referentieniveau.nl




De radioloog Jan van Unnik overhandigt
tijdens een door ons in Leiden georganiseerd
Symposium “Diagnostische
Referentieniveau’s in Nederland” het eerste
exemplaar aan Hugo Hurts (directeur
Geneesmiddelen en Medische Technologie
VWS).
DRN’s in NL: hoofdlijnen

• In hoofdlijnen beschrijven de publicaties de
  volgende drie punten:

 1. Getalswaarden voor DRN’s.
 2. Methodiek voor het meten van dosiswaarden
    representatief voor de lokale klinische praktijk.
 3. Inbedding van DRN’s binnen de bestaande
    systemen van kwaliteitsborging.


• Het uitgangspunt was eenvoud en praktische
  toepasbaarheid.
DRN’s in NL: verrichtingen

• De verrichtingen bij volwassenen:
  • mammografie,
  • CTA-thorax, CT-abdomen,
  • X-thorax en X-abdomen,
  • diagnostische CT coronaire angiografie,
    diagnostische conventionele coronaire
    angiografie.


• De verrichtingen bij kinderen:
  • X-thorax, X-abdomen, CT–hoofd, Mictie Cysto-
    Urethrogram.
DRN’s in NL: Grootheden

• Als dosisgrootheid voor de diagnostische
  referentieniveau's zijn de volgende keuzes
  gemaakt:


  • Voor opnamen en doorlichting het dosis oppervlakte
    product (Gy.cm2).
  • Voor mammografie de dosisgrootheid 'average
    glandular dose' (mGy).
  • Voor CT de volume CTDI (mGy) en het dosis-lengte
    product (mGy.cm).
DRN’s in NL: Methodiek


                         MGD = K*g*c*s


                         40

                         35

                         30

                         25

                         20

                         15

                         10

                         5

                         0
                              30   50   70   90   110   130   150
DRN’s in NL: Integratie in het kwaliteitssysteem
DRN’s in NL: Additioneel streefniveau

• Om de optimalisatie van verrichtingen te
  stimuleren een tweede dosiswaarde
  gedefinieerd:


  • Een streefniveau:
   haalbaar door bijzondere inspanningen van
   de gebruiker op het gebied van de
   optimalisatie van het acquisitieprotocol
PROJECT: Huidige activiteiten

• De huidige (3e) fase moet resulteren in een
  eindrapport (veldstandaard) dat eerdere
  publicaties zal samen nemen en waar nodig bij
  zal stellen.



          +                  =
Verzamelen ervaringen en inzichten gebruikers




Veldstudie

                        Veldstudie: >30 ziekenhuizen
Enquête

Evaluatie formulier
Evaluatieformulier voor feedback
Samenvatting / Conclusies

• Inmiddels werden protocollen voor diagnostische
  referentieniveaus vastgesteld voor volwassenen en
  kinderen.


• Betrokken beroepsgroepen zijn inmiddels goed bekend
  met het begrip diagnostische referentieniveaus


• Uit de resultaten van DRN enquêtes lijkt de
  implementatie van diagnostische referentieniveaus goed
  op gang te komen.
Samenvatting / Conclusies

• Nieuwe inzichten op het gebied van DRN’s en
  ervaringen van gebruikers worden verwerkt in NCS
  eindrapport (veldstandaard).


• In samenwerking met +/- 30 ziekenhuizen wordt
  momenteel het voorgestelde concept en de voorgestelde
  getalswaarden getoetst.


• Ten slotte is het van groot belang dat de implementatie
  van DRN’s in Nederland ook voor de toekomst
  gewaarborgd is.
Samenvatting / Conclusies

Voor de toekomst is het van belang dosiswaarden
 uit RIS/PACS systemen te verkrijgen.
• Dit blijkt momenteel niet altijd goed mogelijk te zijn.
• Recent is een pragmatische applicatie ontwikkeld waarmee
  dosimetrische informatie uit een RIS/PACS systeem kan
  worden opgevraagd.


DRN’s dienen regelmatig te worden herzien.
• Gewaarborgd i.s.m. het NCS bestuur.
Toekomst activiteiten: DRN en beeldkwaliteit




Dose and perceived
image quality in chest
radiography.

Veldkamp WJ, Kroft
LJ, Geleijns J.
Eur J Radiol. 2009
Nov;72(2):209-17.
Toekomst activiteiten: DRN en beeldkwaliteit

                                                                            Lungs

                                                           160




                                        lesions detected
                                                           120
                                                           80
                                                           40
                                                            0
                                                                 100%     50%      25%    12%
                                                                               dose percentage




                                                                        Mediastinum

                                                           80




                                     lesions detected
                                                           60
                                                           40
                                                           20
                                                           0
                                                                 100%    50%      25%     12%

                                                                            dose percentage




100%                 12%
2. inleiding drn in nl, veldkamp

More Related Content

More from drn

12. boz vs. lwk bij drn bucky, zweers
12. boz vs. lwk bij drn bucky, zweers12. boz vs. lwk bij drn bucky, zweers
12. boz vs. lwk bij drn bucky, zweersdrn
 
11. drn in slaz amsterdam, janssen
11. drn in slaz amsterdam, janssen11. drn in slaz amsterdam, janssen
11. drn in slaz amsterdam, janssendrn
 
10. kwaliteit beeld vs. dosis, vd. berg
10. kwaliteit beeld vs. dosis, vd. berg10. kwaliteit beeld vs. dosis, vd. berg
10. kwaliteit beeld vs. dosis, vd. bergdrn
 
9. nieuwe ct en drn, becht
9. nieuwe ct en drn, becht9. nieuwe ct en drn, becht
9. nieuwe ct en drn, bechtdrn
 
8. ct dosimetrie, geleijns
8. ct dosimetrie, geleijns8. ct dosimetrie, geleijns
8. ct dosimetrie, geleijnsdrn
 
7. drn mammografie, bouwman
7. drn mammografie, bouwman7. drn mammografie, bouwman
7. drn mammografie, bouwmandrn
 
6. drn opnamen en doorlichting, hummel
6. drn opnamen en doorlichting, hummel6. drn opnamen en doorlichting, hummel
6. drn opnamen en doorlichting, hummeldrn
 
5. blootst. med. beeldvorm nl + int. , stoop
5. blootst. med. beeldvorm nl + int. , stoop5. blootst. med. beeldvorm nl + int. , stoop
5. blootst. med. beeldvorm nl + int. , stoopdrn
 
4. klin. toetsing drn nl, zweers
4. klin. toetsing drn nl, zweers4. klin. toetsing drn nl, zweers
4. klin. toetsing drn nl, zweersdrn
 
3. drn in nl en buitenland, geleijns
3. drn in nl en buitenland, geleijns3. drn in nl en buitenland, geleijns
3. drn in nl en buitenland, geleijnsdrn
 
1. ncs ncs platform, opening, vd. kamer ncs
1. ncs  ncs platform, opening, vd. kamer ncs1. ncs  ncs platform, opening, vd. kamer ncs
1. ncs ncs platform, opening, vd. kamer ncsdrn
 
16. drn bij qa, renema
16. drn bij qa, renema16. drn bij qa, renema
16. drn bij qa, renemadrn
 
RIVM en IMS
RIVM en IMSRIVM en IMS
RIVM en IMSdrn
 
Veldkamp Ontwikkeling Diagnostische Referentieniveaus In Nederland
Veldkamp Ontwikkeling Diagnostische Referentieniveaus In NederlandVeldkamp Ontwikkeling Diagnostische Referentieniveaus In Nederland
Veldkamp Ontwikkeling Diagnostische Referentieniveaus In Nederlanddrn
 
Veldkamp Vervolgproject Drn Nazorg En Uitbreiding
Veldkamp Vervolgproject Drn Nazorg En UitbreidingVeldkamp Vervolgproject Drn Nazorg En Uitbreiding
Veldkamp Vervolgproject Drn Nazorg En Uitbreidingdrn
 
Sutton Leiden Presentation Dec 2008 Ds4
Sutton Leiden Presentation Dec 2008 Ds4Sutton Leiden Presentation Dec 2008 Ds4
Sutton Leiden Presentation Dec 2008 Ds4drn
 
Zweers Drn Dirk 11dec08 Aanpassing Koos
Zweers Drn Dirk 11dec08 Aanpassing KoosZweers Drn Dirk 11dec08 Aanpassing Koos
Zweers Drn Dirk 11dec08 Aanpassing Koosdrn
 
Hummel Drn In Kwaliteitsborging 11 December 2008
Hummel Drn In Kwaliteitsborging 11 December 2008Hummel Drn In Kwaliteitsborging 11 December 2008
Hummel Drn In Kwaliteitsborging 11 December 2008drn
 
Dullemen Discussie
Dullemen DiscussieDullemen Discussie
Dullemen Discussiedrn
 
Hurts Drn 11dec2008 Hrh
Hurts Drn 11dec2008 HrhHurts Drn 11dec2008 Hrh
Hurts Drn 11dec2008 Hrhdrn
 

More from drn (20)

12. boz vs. lwk bij drn bucky, zweers
12. boz vs. lwk bij drn bucky, zweers12. boz vs. lwk bij drn bucky, zweers
12. boz vs. lwk bij drn bucky, zweers
 
11. drn in slaz amsterdam, janssen
11. drn in slaz amsterdam, janssen11. drn in slaz amsterdam, janssen
11. drn in slaz amsterdam, janssen
 
10. kwaliteit beeld vs. dosis, vd. berg
10. kwaliteit beeld vs. dosis, vd. berg10. kwaliteit beeld vs. dosis, vd. berg
10. kwaliteit beeld vs. dosis, vd. berg
 
9. nieuwe ct en drn, becht
9. nieuwe ct en drn, becht9. nieuwe ct en drn, becht
9. nieuwe ct en drn, becht
 
8. ct dosimetrie, geleijns
8. ct dosimetrie, geleijns8. ct dosimetrie, geleijns
8. ct dosimetrie, geleijns
 
7. drn mammografie, bouwman
7. drn mammografie, bouwman7. drn mammografie, bouwman
7. drn mammografie, bouwman
 
6. drn opnamen en doorlichting, hummel
6. drn opnamen en doorlichting, hummel6. drn opnamen en doorlichting, hummel
6. drn opnamen en doorlichting, hummel
 
5. blootst. med. beeldvorm nl + int. , stoop
5. blootst. med. beeldvorm nl + int. , stoop5. blootst. med. beeldvorm nl + int. , stoop
5. blootst. med. beeldvorm nl + int. , stoop
 
4. klin. toetsing drn nl, zweers
4. klin. toetsing drn nl, zweers4. klin. toetsing drn nl, zweers
4. klin. toetsing drn nl, zweers
 
3. drn in nl en buitenland, geleijns
3. drn in nl en buitenland, geleijns3. drn in nl en buitenland, geleijns
3. drn in nl en buitenland, geleijns
 
1. ncs ncs platform, opening, vd. kamer ncs
1. ncs  ncs platform, opening, vd. kamer ncs1. ncs  ncs platform, opening, vd. kamer ncs
1. ncs ncs platform, opening, vd. kamer ncs
 
16. drn bij qa, renema
16. drn bij qa, renema16. drn bij qa, renema
16. drn bij qa, renema
 
RIVM en IMS
RIVM en IMSRIVM en IMS
RIVM en IMS
 
Veldkamp Ontwikkeling Diagnostische Referentieniveaus In Nederland
Veldkamp Ontwikkeling Diagnostische Referentieniveaus In NederlandVeldkamp Ontwikkeling Diagnostische Referentieniveaus In Nederland
Veldkamp Ontwikkeling Diagnostische Referentieniveaus In Nederland
 
Veldkamp Vervolgproject Drn Nazorg En Uitbreiding
Veldkamp Vervolgproject Drn Nazorg En UitbreidingVeldkamp Vervolgproject Drn Nazorg En Uitbreiding
Veldkamp Vervolgproject Drn Nazorg En Uitbreiding
 
Sutton Leiden Presentation Dec 2008 Ds4
Sutton Leiden Presentation Dec 2008 Ds4Sutton Leiden Presentation Dec 2008 Ds4
Sutton Leiden Presentation Dec 2008 Ds4
 
Zweers Drn Dirk 11dec08 Aanpassing Koos
Zweers Drn Dirk 11dec08 Aanpassing KoosZweers Drn Dirk 11dec08 Aanpassing Koos
Zweers Drn Dirk 11dec08 Aanpassing Koos
 
Hummel Drn In Kwaliteitsborging 11 December 2008
Hummel Drn In Kwaliteitsborging 11 December 2008Hummel Drn In Kwaliteitsborging 11 December 2008
Hummel Drn In Kwaliteitsborging 11 December 2008
 
Dullemen Discussie
Dullemen DiscussieDullemen Discussie
Dullemen Discussie
 
Hurts Drn 11dec2008 Hrh
Hurts Drn 11dec2008 HrhHurts Drn 11dec2008 Hrh
Hurts Drn 11dec2008 Hrh
 

2. inleiding drn in nl, veldkamp

  • 1. Diagnostische Referentieniveaus in Nederland Wouter Veldkamp 10 december 2010
  • 2. Voorbeeld: resultaat demonstratieproject: spreiding CT dosis *) *) Het demonstratieproject leverde nieuwe informatie die een actualisatie van het Nederlandse Informatiesysteem Medische Stralingstoepassingen (IMS) mogelijk maakte
  • 3. Voorbeeld: resultaat demonstratieproject: spreiding mammografie dosis *) *) Het demonstratieproject leverde nieuwe informatie die een actualisatie van het Nederlandse Informatiesysteem Medische Stralingstoepassingen (IMS) mogelijk maakte
  • 4.
  • 5. Diagnostische referentieniveaus: definities • Diagnostische referentieniveaus zijn dosiswaarden m.b.t. karakteristieke radiodiagnostische verrichtingen. • Ze hebben betrekking op de stralenbelasting van patiënten met een normaal postuur of op standaardfantomen. • Diagnostische referentieniveaus worden bij toetsing geacht niet te worden overschreden.
  • 6. Diagnostische referentieniveaus, definities • Een diagnostisch referentieniveau is geen dosislimiet voor de individuele patiënt. • De waarde van diagnostische referentieniveau's ligt in het signaleren van acq. protocollen / toestellen die niet aan de kwaliteitseisen voldoen.
  • 7. Diagnostische referentieniveaus, acties • Wanneer de evaluatie een dosiswaarde oplevert die het betreffende diagnostisch referentieniveau overschrijdt dient een onderzoek te worden ingesteld om de reden voor de dosisoverschrijding te achterhalen. • Mogelijke uitkomsten: • Verouderd Röntgenapparaat. • Geen optimaal protocol. • Geen optimale werkwijze…
  • 8. PROJECT: Diagnostische Referentieniveaus in Nederland • Een projectgroep met vertegenwoordigers uit het werkgebied van medisch diagnostische stralingstoepassingen heeft 2 DRN publicaties tot stand gebracht.
  • 9. PROJECT: Diagnostische Referentieniveaus in Nederland De projectgroep werd opgericht door het NCS Platform voor Radiologie en Nucleaire Geneeskunde. Opdrachtgever • Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS). • Begeleiding: Manuela Bekkering /Arno van der Wiel
  • 11. Publicaties in te zien via www.referentieniveau.nl De radioloog Jan van Unnik overhandigt tijdens een door ons in Leiden georganiseerd Symposium “Diagnostische Referentieniveau’s in Nederland” het eerste exemplaar aan Hugo Hurts (directeur Geneesmiddelen en Medische Technologie VWS).
  • 12. DRN’s in NL: hoofdlijnen • In hoofdlijnen beschrijven de publicaties de volgende drie punten: 1. Getalswaarden voor DRN’s. 2. Methodiek voor het meten van dosiswaarden representatief voor de lokale klinische praktijk. 3. Inbedding van DRN’s binnen de bestaande systemen van kwaliteitsborging. • Het uitgangspunt was eenvoud en praktische toepasbaarheid.
  • 13. DRN’s in NL: verrichtingen • De verrichtingen bij volwassenen: • mammografie, • CTA-thorax, CT-abdomen, • X-thorax en X-abdomen, • diagnostische CT coronaire angiografie, diagnostische conventionele coronaire angiografie. • De verrichtingen bij kinderen: • X-thorax, X-abdomen, CT–hoofd, Mictie Cysto- Urethrogram.
  • 14. DRN’s in NL: Grootheden • Als dosisgrootheid voor de diagnostische referentieniveau's zijn de volgende keuzes gemaakt: • Voor opnamen en doorlichting het dosis oppervlakte product (Gy.cm2). • Voor mammografie de dosisgrootheid 'average glandular dose' (mGy). • Voor CT de volume CTDI (mGy) en het dosis-lengte product (mGy.cm).
  • 15. DRN’s in NL: Methodiek MGD = K*g*c*s 40 35 30 25 20 15 10 5 0 30 50 70 90 110 130 150
  • 16. DRN’s in NL: Integratie in het kwaliteitssysteem
  • 17. DRN’s in NL: Additioneel streefniveau • Om de optimalisatie van verrichtingen te stimuleren een tweede dosiswaarde gedefinieerd: • Een streefniveau: haalbaar door bijzondere inspanningen van de gebruiker op het gebied van de optimalisatie van het acquisitieprotocol
  • 18. PROJECT: Huidige activiteiten • De huidige (3e) fase moet resulteren in een eindrapport (veldstandaard) dat eerdere publicaties zal samen nemen en waar nodig bij zal stellen. + =
  • 19. Verzamelen ervaringen en inzichten gebruikers Veldstudie Veldstudie: >30 ziekenhuizen Enquête Evaluatie formulier
  • 21. Samenvatting / Conclusies • Inmiddels werden protocollen voor diagnostische referentieniveaus vastgesteld voor volwassenen en kinderen. • Betrokken beroepsgroepen zijn inmiddels goed bekend met het begrip diagnostische referentieniveaus • Uit de resultaten van DRN enquêtes lijkt de implementatie van diagnostische referentieniveaus goed op gang te komen.
  • 22. Samenvatting / Conclusies • Nieuwe inzichten op het gebied van DRN’s en ervaringen van gebruikers worden verwerkt in NCS eindrapport (veldstandaard). • In samenwerking met +/- 30 ziekenhuizen wordt momenteel het voorgestelde concept en de voorgestelde getalswaarden getoetst. • Ten slotte is het van groot belang dat de implementatie van DRN’s in Nederland ook voor de toekomst gewaarborgd is.
  • 23. Samenvatting / Conclusies Voor de toekomst is het van belang dosiswaarden uit RIS/PACS systemen te verkrijgen. • Dit blijkt momenteel niet altijd goed mogelijk te zijn. • Recent is een pragmatische applicatie ontwikkeld waarmee dosimetrische informatie uit een RIS/PACS systeem kan worden opgevraagd. DRN’s dienen regelmatig te worden herzien. • Gewaarborgd i.s.m. het NCS bestuur.
  • 24. Toekomst activiteiten: DRN en beeldkwaliteit Dose and perceived image quality in chest radiography. Veldkamp WJ, Kroft LJ, Geleijns J. Eur J Radiol. 2009 Nov;72(2):209-17.
  • 25. Toekomst activiteiten: DRN en beeldkwaliteit Lungs 160 lesions detected 120 80 40 0 100% 50% 25% 12% dose percentage Mediastinum 80 lesions detected 60 40 20 0 100% 50% 25% 12% dose percentage 100% 12%