2. Ang heograpiya ay nanggaling sa mga sa
salitang Griyego na geo nangangahulugang
“lupa o mundo” at graphia na
nangangahulugang “pagsusulat o
paglalarawan. Dahil dito, ang heograpiya
ay may kahulugang “paglalarawan tungkol
sa mundo”.
3. Sadyang napakalawak nang daigdig na binubuo
ng maraming mga lupain at katubigan. Ang
daigidig o Earth ay binubuo nang pitong
lupalop o kontinente. Ang pitong kontinente
nang daigdig ay ang Asya, Aprika, Hilagang
Amerika, Timog Amerika, Antartika at
Europa.
4. Ang Asya ang pinakamalaking kontinente sa buong
daigidig na may sukat na 44, 579, 000 kilometrong
kwadrado. Ito ay halos ikatlong bahagi (1/3) ng
kabuuang kalupaan ng daigidg . Mas malaki ang Asya sa
pinagsama-samang sukat ng mga lupalop ng Australia,
Europa, at Hilagang Amerika. Ang Asya rin ang may
pinakmahabang baybayin na mayroong sukat na 62, 800
kilometro.
5. Sa pamamagitan ng pagbibigay ng longhitud at latitude ng isang lugar,
maaring maukoy ang lokasyon nito sa mapa.
Ang longhitud ay may distansyang angular na natutukoy sa silangan at
kanluran ng Prime Meridian. Ito rin ay malalaking bilog o great circles na
tumatahak mula sa North Pole patungong South Pole.
Ang Prime Meridian na nasa Greenwich sa England ay itinalaga bilang zero
degree latitude (0°). Ang distansyang angular na antutukoy mula sa hilaga o
timog ng ekwador ay tinatawag na latitude. Ang ekwador ang humahati sag
globo sa hilaga at timog na hemispero at itinakda sa zero degree longitude
(0°). Ang lupain ng Asya ay umaabot mula Arctic hanggang ekwador. Ang
tiyak na lokasyon ng Asya ay nasa humigit-kumulang 10° Timog hanggang
95° Hilagang Latitud at mula 11° hanggang 175° Silangan longhitud.
Samakatwid, ang lawak ng Asya ay umaabot ng hanggang 164° longhitud at
hanggang 85° latitud.
6.
7. Ilang Natatanging Katangian ng Asya
1. Narito ang pinakamababang bahagi sa mudo, ang Dead Sea na
umaabot sa 408 metro ang baba sa lebel ng dagat.
2. Narito ang pinakamataas na bundok sa daigdig, ang Bundok ng
Everest na may taas na 8, 848 metro.
3. Matatagpuan sa Asya ang ilan sa pinakamagagandang tanawinsa
mundo tulad ng Great Wall of China, Taj Mahal ng India, Banaue Rice
Terraces ng Pilipinas.
4. Sa Asya sumibol ang pinakamatatandang kabihasnan tulad ng mga
sibilisasyong Mesopotamia, Huang He at Indus.
5. Sa Asya rin nagsimula at kumalat ang pinakamalalaking relihiyon tulad
ng Kristiyanismo, Islam, Judaismo, Hinduismo, Budhismo, Shintoismo
at Confucianismo.
8. Ang Asya ay binubuo ng iba’t-ibang mga tectonic
plates na gumagalaw at siayng humuhulma sa pisikal na
katangian ng kalupaan ng kontinente. Ang malaking
bahagi ng Asya at halos kabuuan ng Europa ay nasa
ibabaw ng ibabaw ng Eurasian Plate. Ang ibang parte
naman ng Asya ay nasa ibabaw ng iba pang mga
tectonic plates tulad ng Indian Plate sa may bandang
timog, Arabian Plate sa may bandang timog-kanlurabn
at Philippine Plate sa may bandang silangan.
9.
10.
11.
12.
13. Talampas
Matatagpuan din sa Asya ang malawak na talampas o mataas
na anyong lupa na may kapatagan sa taas. Ang Talampas ng
Tibet na tinatawag na “Rooftop of the World”. Ito ay may
taas na 4, 545 metro at sukat na 1,040. 000 kilometro
kwadrado. Dito nagmumula ang malalaking ilog sa Silangan
Asya. Matatagpuan din sa Timog Asya ang Talampas ng
Deccan sa India.
14.
15. Kapatagan at Lambak
Matatagpuan ang malaking kapatagan ng Indus-ganges
sa hilga ng India. Ang lambak ng mg Ilog Huang Ho,
Yangtze at Amur sa China ay may haba na 2, 880
kilometro. Malawak din ang mga lambak ng mg Ilog
Mekong sa Indochina, Ilog Chao Phraya sa Thailand, at
Ilog Irrawady at Salween sa Myanmar. Sa Pilipinas
naman, pinakamalawak ang kapatagan ng Gitnang Luzon
at Koronadal sa Mindanao. Matatagpuan sa Asya ang
pinakamalawak na kapatagan sa daigdig ang Kapatagan
ng Kanluran Siberia.
16. Pulo at Kapuluan
Ang Pulo ay isang malaking masa ng
lupa nga napapaligiran ng tubig. Ang
Kapuluan naman ay ang pangkat o
tanikala ng mga pulo. Ang Indonesia
ang pinakamalaking kapuluan a daigdig
na binubuo ng 13, 000 na mga pulo.
Ang Kapuluan ng Pilipinas ay binubuo
ng 7, 107 na mga pulo. Disyerto ng
Gobi sa Asya 14 | P a g e Sa kanluran
ng Asya matatagpuan ang Pulo ng
Cyprus, sa timog ang Pulo ng Sri
Lanka at kapuluan ng Maldives.
17.
18. Karagatan at Dagat
Maliban sa Karagatang Atlantiko, ang tatlong karagatan sa
daigdig ay nakapalibot sa kontinenteng Asya. Ang mga ito asy
Karagatang Pasipiko sa Silangang Asya, Karagatang Indian sa
Timog, at ang Karagatang Artika sa Hilaga.
Ang Karagatang Pasipiko ay ang pinakamalawak na karagatan sa
daigdig. Ilan sa mga dagat na nakapalibot at matatagpuan sa Asya
ay ang Dagat Mediterano, Dagat Pula at Dagat Itim, at Dagat
Arabo sa kanluran, Samantalang ang Dagat Silangan China, Dagat
Hapon, DagatKanluran Pilipinas, at Dagat Pilipinas ay matatagpuan
sa Silangan. Sa Timog naman matatagpuan ang Dagat Andaman.
