organic chemistry 3

1. ‫سیکلی‬ ‫پری‬ ‫واکنشهای‬
Pericyclic Reactions

2. ‫سیکلی‬ ‫پری‬ ‫واکنشهای‬ ‫انواع‬
‫تشکیل‬ ‫و‬ ‫شکستن‬ ‫آنها‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫حلقوی‬ ‫گذار‬ ‫حالت‬ ‫با‬ ‫واکنشهایی‬
‫انجام‬ (‫حدواسط‬ ‫تشکییل‬ ‫)بدون‬ ‫هماهنیگ‬ ‫و‬ ‫همزمان‬ ‫پیونید‬
‫شود‬ ‫می‬
‫شود‬ ‫نمی‬ ‫دیده‬ – ‫یا‬ + ‫بار‬ ‫با‬ ‫حدواسطی‬ ‫هیچ‬ ‫واکنشها‬ ‫این‬ ‫در‬
‫است‬ ‫حلقه‬ ‫حول‬ ‫الکترونها‬ ‫جریان‬ ‫مفهوم‬ ‫به‬ ‫سیکلی‬ ‫پری‬ ‫واژه‬
2

3. 3
‫الکتروسیکلیک‬ ‫واکنشهای‬
‫ایجاد‬ ‫حلقه‬ ‫یک‬ ‫اشباع‬ ‫غیر‬ ‫زنجیره‬ ‫یک‬ ‫طریق‬ ‫از‬ ‫آن‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫واکنشی‬
‫شود‬ ‫می‬
‫کنید‬ ‫می‬ ‫مشاهده‬ ‫را‬ ‫الکتروسیکلی‬ ‫واکنشهای‬ ‫از‬ ‫مورد‬ ‫دو‬ ‫اینجا‬ ‫در‬

4. ‫زایی‬ ‫حلقه‬ ‫واکنشهای‬
Cycloaddition reactions
‫به‬ ‫دو مولکول سیرنشده‬ ‫آن‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫شیمیایی است‬ ‫واکنش‬
‫دهند‬ ‫می‬ ‫حلقوی تشکیل‬ ‫و ترکیبی‬ ‫پیوسته‬ ‫هم‬.
‫آن‬ ‫در‬ .‫است‬ ‫آلدر‬ ‫دیلز‬ ‫واکنش‬ ‫گروه‬ ‫این‬ ‫از‬ ‫مثال‬ ‫مهمترین‬
‫یک‬ ‫هم‬ ‫با‬ ‫دوست‬ ‫ان‬ ‫دی‬ ‫دیگری‬ ‫و‬ ‫ان‬ ‫دی‬ ‫یک‬ ‫جزء‬ ‫دو‬
‫دهند‬ ‫می‬ ‫تشکیل‬ ‫حلقه‬
4

5. ‫سیگماتروپی‬ ‫واکنشهای‬
‫در‬ (‫هیدروژن‬ ‫)معمول‬ ‫اتم‬ ‫یک‬ ‫مهاجرت‬ ‫شامل‬ ‫واکنشها‬ ‫این‬
‫باشد‬ ‫می‬ ‫مولکول‬
‫کوپ‬ ‫و‬ ‫کلیزن‬ ‫نوآرایی‬
‫هستند‬ ‫آنها‬ ‫از‬ ‫مثالی‬
‫است‬ ‫کوپ‬ ‫مشابه‬ ‫کلیزن=دقیقا‬
‫یک‬ ‫کربن‬ ‫جای‬ ‫که‬ ‫تفاوت‬ ‫این‬ ‫با‬
‫دارد‬ ‫اکسیژن‬ ‫اتم‬
5
H H
1
1
n n1

6. 6
‫اوربیتالها‬ ‫همسو‬ ‫چرخش‬
) ‫الکترون‬ ‫حاوی‬ ‫اوربیتال‬ ‫آخریین‬ ‫همیشیه‬HOMO‫اوربیتال‬ ‫اولین‬ ‫ییا‬ (
) ‫الکترون‬ ‫بدون‬LUMO‫گیریم‬ ‫می‬ ‫نظر‬ ‫در‬ ‫را‬ (
‫کنند‬ ‫همپوشانی‬ ‫هم‬ ‫با‬ ‫باید‬ ‫علمت‬ ‫هم‬ ‫لوبهای‬ ‫پیوند‬ ‫ایجاد‬ ‫برای‬
‫از‬ ‫کدام‬ ‫هر‬ ‫باید‬ ‫پیوند‬ ‫ایجاد‬ ‫برای‬ ‫باشند‬ ‫هم‬ ‫روبروی‬ ‫ناهمنام‬ ‫لوبهای‬ ‫اگر‬
‫دو‬ ‫هر‬ ‫یا‬ ‫ساعتگرد‬ ‫هم‬ ‫با‬ ‫دو‬ ‫هر‬ ‫)مثل‬ ‫جهت‬ ‫یک‬ ‫در‬ ‫چرخش‬ ‫با‬ ‫لوبها‬
‫کنند‬ ‫برقرار‬ ‫پیوند‬ ‫هم‬ ‫با‬ (‫پادساعتگرد‬
‫یا‬ ‫همسو‬ ‫را‬ ‫چرخش‬ ‫این‬ ‫وودوارد‬con‫پاک‬ ‫برف‬ ‫حرکت‬ ‫)مثل‬ ‫نامد‬ ‫می‬
(‫ماشین‬ ‫کن‬

7. 7
‫اوربیتالها‬ ‫ناهمسو‬ ‫چرخش‬
‫کنند‬ ‫همپوشانی‬ ‫هم‬ ‫با‬ ‫باید‬ ‫علتمت‬ ‫هم‬ ‫لوبهای‬ ‫پیوند‬ ‫ایجاد‬ ‫برای‬ ‫همیشه‬
‫پیوند‬ ‫ایجاد‬ ‫برای‬ ‫باشنند‬ ‫تمولکول‬ ‫سنمت‬ ‫ینک‬ ‫در‬ ‫تمشابنه‬ ‫لوب‬ ‫دو‬ ‫اگنر‬
‫دیگری‬ ‫و‬ ‫ساعتگرد‬ ‫اوربیتال‬ ‫یک‬ ‫یعنی‬ ‫بچرخند‬ ‫هم‬ ‫برخل ف‬ ‫باید‬ ‫اوربیتالها‬
‫پادساعتگرد‬
‫یا‬ ‫ناهمسو‬ ‫را‬ ‫چرخش‬ ‫این‬ ‫وودوارد‬dis‫ناتمد‬ ‫تمی‬

8. -‫هافمن‬ ‫وودوارد‬ ‫قواعد‬
‫همیشه‬) ‫داریم‬ ‫الکترون‬ ‫آن‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫اوربیتالی‬ ‫آخرین‬HOMO(‫و‬‫اولین‬
) ‫آن‬ ‫از‬ ‫بعد‬ ‫خالی‬ ‫اوربیتال‬LUMO(.‫تمیشوند‬ ‫پریسیکلی‬ ‫واکنشهای‬ ‫درگیر‬
‫تمیگویند‬ ‫نیز‬ ‫ای‬ ‫جبهه‬ ‫اوربیتالهای‬ ‫اوربیتالها‬ ‫این‬ ‫به‬
‫و‬ ‫شود‬ ‫تمی‬ ‫بررسنی‬ ‫پریسنیکلی‬ ‫واکنشهای‬ ‫انرژنی‬ ‫سند‬ ‫قانون‬ ‫اینن‬ ‫طبنق‬
‫بزرگی‬ ‫انرژی‬ ‫سد‬ ‫که‬ ‫آنهایی‬ ‫و‬ ‫تمجاز‬ ‫دارند‬ ‫کوچکی‬ ‫انرژی‬ ‫سد‬ ‫که‬ ‫آنهایی‬
‫غیرتمجازند‬ ‫دارند‬
‫دهد‬ ‫تمی‬ ‫نشان‬ ‫الکتروسیکلی‬ ‫واکنشهای‬ ‫برای‬ ‫را‬ ‫قواعد‬ ‫این‬ ‫زیر‬ ‫جدول‬
‫بینن‬3‫و‬ ‫همسو‬ ‫چرخنش‬ ،‫شده‬ ‫تمطرح‬ ‫سنیکلی‬ ‫پری‬ ‫واکنشهای‬ ‫نوع‬
‫دو‬ ‫به‬ ‫ربطی‬ ‫و‬ ‫است‬ ‫الکتروسیکلی‬ ‫واکنشهای‬ ‫به‬ ‫تمربوط‬ ‫فقط‬ ‫ناهمسو‬
.‫ندارد‬ ‫دیگر‬ ‫نوع‬
‫اوربیتال‬ ‫گرتما‬ ‫در‬HOMO‫واکنش‬ ‫درگیر‬
‫به‬ ‫و‬ ‫تمیشود‬ ‫برانگیخته‬ ‫الکترون‬ ‫نور‬ ‫در‬ ‫اتما‬ ‫تمیشود‬
LUMO‫پس‬ ‫تمیرود‬LUMO‫تمیشود‬ ‫درگیر‬
8
hν Δ
4n+2 con dis
4n dis con

9. ‫نور‬ ‫و‬ ‫دتما‬ ‫تاثیر‬
‫گرتما‬ ‫در‬4n+2
‫نور‬ ‫در‬4n
‫اینجا‬LUMO
‫قدیم‬HOMO
‫است‬ ‫جدید‬
9

10. 10
‫واکنشهای‬ ‫برای‬ ‫هافمن‬ ‫وودوارد‬
‫زایی‬ ‫حلقه‬
‫باشند‬ ‫هم‬ ‫روبروی‬ ‫مناسب‬ ‫لوبهای‬ ‫وقتی‬
‫این‬ ‫در‬ ‫نیست‬ ‫اوربیتالی‬ ‫هیچ‬ ‫چرخش‬ ‫به‬ ‫نیاز‬
‫گویند‬ ‫سوپرا‬ ‫یا‬ ‫رخی‬ ‫تک‬ ‫برهمکنش‬ ‫به‬ ‫حالت‬
‫هم‬ ‫روبروی‬ ‫مناسب‬ ‫لوبهای‬ ‫اگر‬
‫برهمکنش‬ ‫باشد‬ ‫چرخش‬ ‫به‬ ‫نیاز‬ ‫و‬ ‫نباشند‬
‫دارد‬ ‫نام‬ ‫آنترا‬ ‫یا‬ ‫دورخی‬

11. 11
‫واکنشهای‬ ‫در‬ ‫دورخی‬ ‫و‬ ‫رخی‬ ‫تک‬
‫سیگماتروپیک‬
(‫تک‬ ‫اوربیتال‬ ‫)اینجا‬ ‫گروه‬ ‫یک‬ ‫مهاجرت‬
‫یا‬ ‫رخی‬ ‫تک‬ ‫را‬ (‫سبز‬ ‫زنجیر‬ ‫به‬ ‫متصل‬ ‫)اوربیتالهای‬ ‫پای‬ ‫سیستم‬ ‫سمت‬ ‫یک‬ ‫در‬
‫گویند‬ ‫سوپرا‬
‫دیگر‬ ‫سمت‬ ‫به‬ ‫تک‬ ‫اوربیتال‬ ‫مهاجرت‬
‫گویند‬ ‫دورخی‬ ‫یا‬ ‫آنترا‬ ‫را‬ ‫پای‬ ‫سیستم‬
‫اولی‬ ‫در‬ ‫شود‬ ‫می‬ ‫مشاهده‬ ‫که‬ ‫همانطور‬
‫به‬ ‫و‬ ‫کرده‬ ‫مهاجرت‬ ‫بال‬ ‫از‬ ‫تک‬ ‫اوربیتال‬
‫رفته‬ ‫راستی‬ ‫دست‬ ‫اوربیتال‬ ‫پایین‬ ‫سمت‬
‫بالی‬ ‫از‬ ‫دومی‬ ‫در‬ ‫اما‬ ‫است‬ ‫آنترا‬ ‫پس‬
‫راست‬ ‫اوربیتال‬ ‫بالی‬ ‫به‬ ‫چپ‬ ‫اوربیتال‬
.‫است‬ ‫سوپرا‬ ‫و‬ ‫رخی‬ ‫تک‬ ‫پس‬ ‫رفته‬
‫اوربیتال‬ ‫تک‬ ‫حرکت‬ ‫مسیر‬ ‫چین‬ ‫نقطه‬

12. ‫بیشتر‬ ‫مطالعه‬ ‫برای‬
12
‫سیکلیک‬ ‫پری‬ ‫واکنشهای‬ ‫کتاب‬‫مترجمان‬ ،‫فلمینگ‬ ‫یان‬ ‫موللف‬ ،
‫آزاد‬ ‫دانشگاه‬ ‫انتشارات‬ ،‫مرادی‬ ‫وارسته‬ ‫علی‬ ‫دکتر‬ ،‫عزیزیان‬ ‫جواد‬ ‫دکتر‬
‫لی‬‫مولکو‬ ‫واکنشهای‬ ‫و‬ ‫فتوشیمی‬ ‫کتاب‬،‫دپویی‬ ‫اچ‬ ‫چارلز‬ ‫تالیف‬ ،
،‫مامقانی‬ ‫منوچهلر‬ ‫دکتلر‬ ،‫یاوری‬ ‫عیسی‬ ‫دکتلر‬ ‫ترجمله‬ ،‫چاپمن‬ ‫ال‬ ‫ارویلل‬
‫فاطمی‬ ‫انتشارات‬
‫پیشرفته‬ ‫آلی‬ ‫شیمی‬ ‫کتاب‬‫کری‬B‫فصل‬ ،‫چهارم‬ ‫چاپ‬ ،6
‫لیل‬‫ل‬‫آ‬ ‫لکل‬‫ی‬‫فیز‬ ‫لیلل‬‫شیم‬ ‫کتاب‬،‫ویلیز‬ ،‫گیلل‬ ‫نویسلندگان‬ ‫از‬ ‫برگزیده‬ ،
‫علمی‬ ‫انتشارات‬ ،‫موثق‬ ‫برهمن‬ ‫دکتر‬ ‫تالیف‬ ‫و‬ ‫استریتو...ترجمه‬ ،‫جانسون‬
‫فصل‬ ،‫فنی‬ ‫و‬3
‫فصل‬28‫موریسون-بوید‬ ‫آلی‬ ‫شیمی‬ ‫کتاب‬