3. Ο Δήμος Κύμης- Αλιβερίου επλήγη πρόσφατα και για πολλοστή φορά από
καταστροφικές πυρκαγιές.
Αυτή τη φορά η Δ. Ε. Αυλώνος και τμήμα της Δ. Ε. Δυστίων , παραδόθηκαν στις
φλόγες της αποδόμησης του φυσικού περιβάλλοντος, της συρρίκνωσης της οικονομίας της
περιοχής και της καταστροφής του φυτικού και ζωικού αποθέματος.
Μαζί με τα μεγάλα προβλήματα της παρούσας οικονομικής συγκυρίας της χώρας, για
τους κατοίκους της περιοχής και ειδικά για τους απασχολούμενους στον Πρωτογενή τομέα
της παραγωγής, αλλα στο τομέα Τουρισμού και αναψυχής, τα προβλήματα απαιτούν
άμεση αλλά και μακροπρόθεσμη παρέμβαση, σε νέα , στερεη , τοπική αναπτυξιακή
προοπτική.
Οι υποδομές , η αποκατάσταση των φυσικών καταστροφών και τα
αντιπλημμυρικά έργα, είναι το άμεσο και πρώτο επιβεβλημένο βήμα.
Δυσκινησία σε αυτό , ίσως μεγιστοποιήσει τη μέχρι τώρα σοβαρές βλάβες.
Αρκεί όμως αυτό, σε ένα ευρύ γεωγραφικό , κοινωνικό και οικονομικό
περιβάλλον, που αγωνιά να προσδιορίσει τον αναπτυξιακό οδικό του χάρτη ;
Τολμούμε να πούμε πως όχι.
Πιστεύουμε ότι μέσα από τις ‘’στάχτες’’ μπορούμε κάνοντας μια νέα αρχή,
αναπτυξιακά στοχευμένη , να βαδίσουμε ένα νέο δρόμο παρεμβάσεων και
ευκαιριών, προς όφελος της τοπικής οικονομίας.
Ο Αγροτικός τομέας παραγωγής της περιοχής είναι ένα ‘’προνομιακό ‘’ πεδίο το οποίο
πρέπει να στηρίξουμε και να συνδράμουμε με νέες σύγχρονες και καινοτόμες
πρωτοβουλίες.
Στόχος της παρούσας πρότασης που καταθέτουμε, είναι να συμβάλει στη
δυνατότητα της φιλοσοφίας της επανεκκίνησης της ανάπτυξης, στην αγροτική
οικονομία μιας πυρόπληκτης περιοχής.
Να διερευνηθούν οι δυνατότητες εφαρμογής, ειδικού εδαφικού
προγράμματος Αγροτικής ανάπτυξης, στις πυρόπληκτες περιοχές του Δήμου μας
, του Δήμου Κύμης Αλιβεριου.
Αυτή η πρόταση – προϊόν ομάδας εργασίας της Δημοτικής παράταξης μας
«ΕΝΕΡΓΟΙ ΔΗΜΟΤΕΣ» στηρίχθηκε αφ΄ ενός στις νέες τάσεις που διαγράφονται
στον αγροτικό τομέα αφ’ ετέρου δε στην κατευθυντήριες γραμμές της
2
4. Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας μέσα από το επιχειρησιακό της σχέδιο για τον
πρωτογενή τομέα.
Έχουν ληφθεί δε υπ’ όψη συμπεράσματα από μια σειρά Ημερίδων αλλά και
προτάσεων του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών και μια σειρά λοιπών
μελετών.
Καταθέτουμε λοιπόν την ‘’ πιλοτική ‘’ αυτή πρόταση μας , ελπίζοντας και
προσδοκώντας να τύχει της δέουσας προσοχής.
Με τιμή
Γιάννης Σιαγιάννης
Αρχιτέκτων
Επικεφαλής ‘’Ενεργών Δημοτών
Δήμου Κύμης Αλιβερίου
3
5. Περιεχόμενα
Πρόλογος σελ. 6
Εισαγωγή 8
Ανασκόπηση των ζημιών που προκλήθηκαν από πυρκαγιές – Ενέργειες της
Διοίκησης 8
Πλαίσιο αναφοράς για την αντιμετώπιση ζημιών από πυρκαγιές 10
Ανασυγκρότηση της γεωργικής παραγωγής ως κινητήρια δύναμη της
αγροτικής οικονομίας 11
Βασικές αιτίες υστέρησης της ανάπτυξης της γεωργίας στον τόπο μας
12
Γεωργική δραστηριότητα και προκλήσεις 13
Βασικά εργαλεία της νέας αγροτικής ανάπτυξης 14
Δυνατότητες εδαφικής αγροτικής ανάπτυξης περιοχών που ζημιώθηκαν από
πυρκαγιές. 14
Προτεραιότητα 1 : Οριοθέτηση της πυρόπληκτης περιοχής – Αποτίμηση
ζημιών. 14
Προτεραιότητα 2 : Ίδρυση Τοπικού Φορέα για την οργάνωση και λειτουργία
« Τοπικού Δικτύου Προώθησης της Αγροτικής Ανάπτυξης Πυρόπληκτων
Περιοχών ». 15
- Κοινωνική Συνεταιριστική Επιχείρηση 15
- Σκοπός της Κοινωνικής Συνεταιριστικής Επιχείρησης Συλλογικού και
Παραγωγικού Σκοπού 15
- Πόσοι χρειάζεται να συμπράξουν για να ιδρυθεί μια Κοιν.Σ.Επ. 16
- Ποια είναι τα μέλη της Κοιν.Σ.Επ 16
- Ποια είναι τα κίνητρα για την ίδρυση μιας Κοιν.Σ.Επ 16
Προτεραιότητα 3 : Σύνταξη Επιχειρηματικού Σχεδίου Δράσης του Φορέα του
« Τοπικού Δικτύου Προώθησης της Αγροτικής Ανάπτυξης Πυρόπληκτων
Περιοχών ». 17
Ειδικό Εδαφικό Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης Πυρόπληκτων Περιοχών
( Ε.Ε.Π.Α.Α.Π.Π ). 18
Άξονας 1.: Αποκατάσταση ζημιών από της πυρκαγιές – Προστασία
περιβάλλοντος. 18
- Μέτρο 1.1.: Αποκατάσταση ζημιών από της πυρκαγιές 18
- Δράση 1.1.1. : Αποκατάσταση ζημιών ελαιοκαλλιέργειας 18
- Δράση 1.1.2. : Αποκατάσταση ζημιών λοιπών δενδρωδών καλλιεργειών 19
- Δράση 1.1.3. : Αποκατάσταση ζημιών στην κτηνοτροφία 20
- Δράση 1.1.4. : Αποκατάσταση ζημιών στη μελισσοκομία 22
- Μέτρο 1.2.: Προστασία περιβάλλοντος και φυσικών πόρων 22
- Δράση 1.2.1. : Αντιδιαβρωτικά έργα 22
- Δράση 1.2.2. : Προστασία υδατικών πόρων 24
- Δράση 1.2.3. : Αποκατάσταση και Προστασία Δασών και Δασικών εκτάσεων 25
Άξονας 2.: Ενίσχυση της παραγωγικής διαδικασίας και του ανθρώπινου
δυναμικού. 30
- Μέτρο 2.1.: Βελτίωση των γεωργικών διαρθρώσεων 30
- Δράση 2.1.1. : Βελτίωση και εκσυγχρονισμός των γεωργικών 30
εκμεταλλεύσεων
- Δράση 2.1.2. : Ενθάρρυνση της προσβασιμότητας στις αγροτικές περιοχές 30
- Μέτρο 2.2.: Ανθρώπινο δυναμικό και απασχόληση 31
- Δράση 2.2.1. : Πρόγραμμα απασχόλησης προσωπικού στην αντιπυρική
προστασία 31
- Μέτρο 2.3.: Προσέλκυση νέων επενδύσεων και επιδότηση θέσεων εργασίας 32
- Μέτρο 2.4.: Αναδιοργάνωση της αγροτικής παραγωγής 32
4
7. Διερεύνηση δυνατοτήτων
εφαρμογής ταχύρρυθμου ειδικού εδαφικού προγράμματος αγροτικής ανάπτυξης
σε πυρόπληκτες περιοχές του Δήμου Κύμης – Αλιβερίου.
Ειδικό Εδαφικό Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης
Πυρόπληκτων Περιοχών ( Ε.Ε.Π.Α.Α.Π.Π.)
Πρόλογος.
Οι πρόσφατες διαδοχικές πυρκαγιές που σημειώθηκαν στις 24/8/2012, 27/8/2012
και 4/9/2012 στο Δήμο Κύμης – Αλιβερίου και έπληξαν με ιδιαίτερη ένταση τις Τοπικές
Κοινότητες Ορίου – Πυργίου – Οκτωνιάς – Αυλωναρίου – Αχλαδερής και
Πετριών, προξενώντας σοβαρές ζημιές στο οικοσύστημα της περιοχής αναφοράς
( γεωργία – κτηνοτροφία – περιβάλλον ) , ήταν η αφορμή, αφενός, για την εκπόνηση της
παρούσας διερευνητικής πρότασης για την αποκατάσταση των ζημιών στην εν λόγω
πυρόπληκτη περιοχή ( συνολικά ), στηριζόμενη στον πηγαίο, κατά κύριο λόγο,
προβληματισμό, για το πώς μπορούμε να επαναφέρουμε το οικοσύστημα που ζημιώθηκε
σε μια ισόρροπη κατάσταση και αφετέρου να συμβάλλει πιο αποτελεσματικά στη χάραξη
πολιτικών ανασυγκρότησης του αγροτικού περιβάλλοντος και στην ανάπτυξη της
αγροτικής οικονομίας της πυρόπληκτης αυτής περιοχής.
Μια κατάσταση κρίσης, όπως αυτή των πυροπλήκτων περιοχών, δεν αντιμετωπίζεται με
συμβατικούς τρόπους, γιατί οι συνθήκες που βιώνουν οι πληγέντες δεν είναι οι συνήθεις.
Αν και η επιστημονική δεοντολογία επιβάλλει την ενδελεχή μελέτη και τον ολοκληρωμένο
σχεδιασμό για την εξασφάλιση μακροχρόνιας ανάπτυξης των περιοχών, η σκληρή
πραγματικότητα θέτει με πρωτόγνωρο και βίαιο τρόπο ερωτήματα που απαιτούν άμεσες
απαντήσεις. Δηλαδή, λύσεις στα άμεσα – πιεστικά προβλήματα που προέκυψαν
μετά τις πυρκαγιές και θέτουν τις βάσεις για ένα μεσομακροπρόθεσμο
σχεδιασμό και την ολοκληρωμένη αγροτική ανάπτυξη των περιοχών αυτών.
Ένας από τους σημαντικότερους, ίσως, λόγους της τεράστιας έκτασης των καταστροφών
που υπέστησαν οι πυρόπληκτες περιοχές, έγκειται και στο γεγονός ότι, κατά τον σχεδιασμό
και την εφαρμογή αναπτυξιακών πολιτικών, συνήθως, απουσιάζουν ολοκληρωμένες
αντιλήψεις, με αποτέλεσμα οι εφαρμοζόμενες παρεμβάσεις να έχουν εκ των πραγμάτων
αποσπασματικό χαρακτήρα.
Χαρακτηριστική περίπτωση αποτελεί η διαχείριση των δασών και των δασικών εκτάσεων
και η σχέση τους με την κτηνοτροφική δραστηριότητα. Επίσης, η έννοια της βιώσιμης
ανάπτυξης, ως διαδικασία αλληλεξάρτησης κοινωνικών, οικονομικών και περιβαλλοντικών
παραμέτρων, συνήθως απουσιάζει από τον σχεδιασμό, ή, ακόμα χειρότερα, θεωρείται από
ορισμένους ως τροχοπέδη στην αναπτυξιακή διαδικασία μιας περιοχής. Γι’ αυτό, αποτελεί
ευκαιρία η προσέγγιση που θα ακολουθηθεί να υιοθετεί μια συνολική αντιμετώπιση των
προβλημάτων, θέτοντας στο επίκεντρο της προσοχής τη βέλτιστη αξιοποίηση των
6
8. ανθρώπινων και φυσικών πόρων κι έτσι να υπερβαίνει μια στενά «τομεακή» αναπτυξιακή
λογική. Πέραν τούτου, ζωτικής σημασίας θα αποδειχθεί ο συντονισμός των υπηρεσιών της
Δημόσιας Διοίκησης, της Περιφέρειας και του Οργανισμού Τοπικής Αυτοδιοίκησης Κύμης -
Αλιβερίου, ώστε τα προγράμματα που θα ακολουθήσουν να υπερβούν μονομερείς στόχους
και εφαρμογές.
Η παρούσα πρόταση αποτελεί μια συμβολή στην αντιμετώπιση ενός πολύμορφου
ζητήματος που αφορά στην ορθολογική διαχείριση μέσων και πόρων , καθώς και στην
εμπράγματη αποτελεσματικότητά τους ( λογική του κόστους – οφέλους ), για την
αντιμετώπιση ζημιών που προκλήθηκαν από τις πυρκαγιές από τη μια πλευρά και από την
άλλη, στη δημιουργία προϋποθέσεων για την ανάπτυξη γεωργικών δραστηριοτήτων με
στόχευση την άμεση αγροτική ανάπτυξη της περιοχής αναφοράς , του τόπου μας, που
είναι σημαντική για την ανάπτυξη της υπαίθρου, ιδιαίτερα, σε μια κρίσιμη περίοδο, ύφεσης
και δυσπραγίας, που διανύουμε.
Πιστεύουμε ότι οι προτεινόμενοι άξονες προτεραιότητας, τα μέτρα και οι δράσεις
μπορούν να μετουσιωθούν σε πράξεις εφαρμογής, μέσα από ένα πιλοτικό πρόγραμμα
αγροτικής ανάκαμψης της εν λόγω πυρόπληκτης περιοχής και να αποτελέσουν τη βάση για
την εφαρμογή του και σε όλες τις άλλες αγροτικές πυρόπληκτες περιοχές της χώρας μας,
με ανάλογη προσαρμογή στις τοπικές συνθήκες και ιδιαιτερότητες των περιοχών αυτών,
που σε συνδυασμό με άλλες δημόσιες επενδύσεις στις ίδιες περιοχές προσδιορίζουν ένα
ολοκληρωμένο πρόγραμμα παρέμβασης ,με στόχο την υποβοήθηση για την ανάπτυξη του
αγροτικού χώρου, που θα συνάδει, ασφαλώς, και προς τις αρχές της αειφορίας των
φυσικών πόρων.
7
9. Εισαγωγή.
Η γεωργία, αναντίρρητα, είναι ιδιαίτερα σημαντική για την ανάπτυξη των αγροτικών
περιοχών, καθόσον συντελεί στην επίτευξη της επισιτιστικής ασφάλει ας του πληθυσμού,
δημιουργεί οικονομική δραστηριότητα και κατά συνέπεια θέσεις εργασίας και, επιπλέον,
δημιουργεί περιβάλλον διαβίωσης σε ικανοποιητικό βαθμό, αλλά και ανθρωπογενή τοπία
και παραδόσεις. Στη διάσταση αυτή, η πολύπλευρη και αειφόρος ανάπτυξη των αγροτικών
περιοχών δεν νοείται χωρίς τη γεωργία 1.
Οι γεωργοί με τη δραστηριότητά τους και την παρουσία τους στις αγροτικές περιοχές
είναι αναμφίβολα οι θεματοφύλακες των φυσικών πόρων και των περιβαλλοντικών αξιών,
απαραίτητα δομικά στοιχεία που προσδιορίζουν την αειφορία και την ανταγωνιστικότητα
της αγροτικής υπαίθρου, γεγονός άξιας προσοχής , ιδιαίτερα, στις πολιτικές για μια
ισορροπημένη εδαφική ανάπτυξη.
Στο πλαίσιο αυτό, η παρούσα πρόταση αποτελεί μια προσπάθεια διακρίβωσης των
δυνατοτήτων των πυρόπληκτων περιοχών του Δήμου Κύμης – Αλιβερίου για την
εφαρμογή ενός ταχύρρυθμου ειδικού εδαφικού προγράμματος αγροτικής ανάπτυξης , με
ενδεικτική διαστασιολόγισή του και με στόχευση στη διατήρηση της γεωργικής
ικανότητας της υπαίθρου με μέτρα και δράσεις ευέλικτης και ολοκληρωμένης παρέμβασης
για την αγροτική ανάπτυξη των εν λόγω περιοχών.
Η αγροτική ανάπτυξη θα πρέπει να αποτελέσει απόλυτη προτεραιότητα μιας στρατηγικής
για βιώσιμη ανάπτυξη του τόπου μας, γιατί έχει πολλαπλασιαστική προστι θέμενη αξία,
τόσο στην παραγωγή νέου πλούτου, η οποία εγκαταλείφτηκε τα τελευταία χρόνια, όσο και
στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, που λόγω της οξυμένης ύφεσης η ανεργία έχει
ξεπεράσει το 23%, κινείται δηλαδή σε εφιαλτικά επίπεδα, με το μεγαλύτερο ποσο στό
ανεργίας να καταγράφεται στους νέους ανθρώπους. Ωστόσο , η μικρή αλλά αυξανόμενη
επιστροφή νέων στα χωριά μας αποτελεί μια ενθαρρυντική προοπτική και ακόμη
περισσότερο ενθαρρυντικό είναι όσοι το συζητούν, το θέτουν ως πιθανή διέξοδο από τα
ποικίλα προβλήματα των πόλεων. Και φυσικά η δημιουργία νέων θέσεων εργασίας είναι
στόχος επιβίωσης της κοινωνικής συνοχής.
Είναι εντυπωσιακό ότι πλέον το χωράφι και το μαντρί δεν είναι ταμπού για τους νέους. Η
γεωργία και η κτηνοτροφία είναι πια επιλογή απασχόλησης, αρκεί να υπάρχει ένας
στρατηγικός σχεδιασμός επανασχεδιασμού του μέχρι σήμερα σαθρού παραγωγικού μας
μοντέλου.
Ανασκόπηση των ζημιών που προκλήθηκαν από πυρκαγιές – Ενέργειες της
Διοίκησης.
Εκρηκτικές διαστάσεις έχει προσλάβει η κατάσταση στον αγροτικού τομέα του Δήμου
Κύμης – Αλιβερίου, σε μια εδαφική περιοχή με αρκετά φυσικά και ειδικά μειονεκτήματα,
που διαταράχθηκαν ακόμη περισσότερο ύστερα μάλιστα και από τις πρόσφατες μεγάλες
1
Γενικές παρατηρήσεις της Επιτροπής των Περιφερειών ( ΕτΠ ) στην 90η σύνοδο ολομέλειας στις 11 και 12
Μαΐου 2011.
8
10. πυρκαγιές που προκλήθηκαν στις Τοπικές Κοινότητες Ορίου – Πυργίου – Οκτωνιάς –
Αλωναρίου – Αχλαδερής – Πετριών.
Σύμφωνα με τις μέχρι σήμερα εκτιμήσεις των ζημιών, τόσο από την πλευρά της
Δημοτικής Αρχής 2, όσο και την πλευρά των αρμόδιων υπηρεσιών 3 της Π.Ε. Εύβοιας το
μέγεθος τους είναι πολύ μεγάλο για το περιβάλλον και την εν γένει οικονομία της περιοχής
αναφοράς.
Οι πρώτες εκτιμήσεις των ζημιών που στάλθηκαν με τη διαδικασία του εξαιρετικά
επείγοντος προς τον ΕΛΓΑ – Τμήμα ΠΣΕΑ και το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και
Τροφίμων 4 παρουσιάζονται στον παρακάτω πίνακα.
Πίνακας
με τις πυρκαγιές που προκλήθηκαν ανά Τοπική Κοινότητα, ζημιωθείσα έκταση και
ζημιές σε καλλιέργειες ή ζώα.
Τοπική Κοινότητα Ζημιωθείσα έκταση Ζημιές σε καλλιέργειες/ ζώα
/ κυψέλες / σταυλικές
εγκαταστάσεις και αποθήκες
Ορίου – Πυργίου – Περισσότερο από 28.000 στρ. - Ελιές : 7.000 στρ.
Οκτωνιάς – Αυλωναρίου – βοσκοτόπου και καλλιεργειών - Σιτηρά : 1.000 στρ.
Αχλαδερής - Πετριών - Αμυγδαλιές :100 δένδρα
- Κυψέλες με τα
( 24/8 και 27/8/2012 ) μελισσοσμήνη : 200 τεμ.
- Αιγοπρόβατα : 150 κεφ.
- Σταυλικές εγκαταστάσεις
( μαντριά ): 4
- Βοσκότοπος : σε έκταση
πάνω από 28.000 στρ.
Οκτωνιάς Περισσότερα από 5.000 στρ. Περίπου 1.500 ελιές και 200
Θαμνώδους έκτασης με αμυγδαλιές.
( 4/9/2012 ) καλλιέργειες Δεν αναφέρθηκαν ζημιές σε
ζωικό κεφάλαιο.
Παρατήρηση : Σημειώνεται ότι η
εν λόγω θαμνώδης έκταση, όπως
και αυτή που ζημιώθηκε στις
24/8/2012 – 27/8/2012,
αποτελούσε πολύτιμο βοσκότοπο
για την κτηνοτροφία της περιοχής
αναφοράς. Το γεγονός αυτό θα
πρέπει να ληφθεί ιδιαίτερα υπόψη
για τις ανάγκες διατροφής των
κοπαδιών της εν λόγω περιοχής,
ενόψει της περιόδου κυοφορίας
που διανύουν, της επερχόμενης
περιόδου τοκετού και της μετέπειτα
γαλακτοπαραγωγικής περιόδου,
αλλά γενικά και του επερχόμενου
χειμώνα εν μέσω περιόδου κρίσης.
2
Έγγραφο με αριθ. πρωτ.: 19893/28.8.2012
3
Πυροσβεστική Υπηρεσία, Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής Π.Ε. Εύβοιας
4
από το Γραφείο Αντιπεριφερειάρχη Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής Στερεάς Ελλάδας με α.π.
932/30.8.2012 και 969/5.9.2012
9
11. Γίνεται αντιληπτό ότι η προκληθείσα συνολική ζημιά ( περιβαλλοντική, οικονομική,
κοινωνική ) έχει φέρει σε δυσχερή θέση τους ζημιωθέντες κατοίκους των περιοχών
αναφοράς, διαταράσσοντας τον κοινωνικό και οικονομικό ιστό του τόπου.
Για το λόγο αυτό, η έγκαιρη ανακούφιση τους και η δυνατότητα πρόσβασης σε
ενεργητικές δράσεις , για την ανάκαμψη της αγροτικής τους οικονομίας, θα πρέπει να
αποτελέσει προτεραιότητα για την πολιτεία, λαμβάνοντας υπόψη και το γεγονός της
δυσμενούς οικονομικής συγκυρίας που βιώνουμε.
Πλαίσιο αναφοράς για την αντιμετώπιση ζημιών από πυρκαγιές.
Στο πλαίσιο της γενικότερης πολιτικής της Ε.Ε. για την αντιμετώπιση έντονων φυσικών
φαινομένων που πλήττουν την αγροτική παραγωγή και όχι μόνο, αλλά και άλλων
απρόσμενων καταστροφών, όπως πλημμύρες, φωτιές κ. ά ( φαινόμενα ανωτέρας βίας ),
έχουν θεσπιστεί κατάλληλες διαδικασίες για την αποζημίωση των πληγέντων αγροτών.
Ειδικότερα σε ότι αφορά στην αγροτική παραγωγή, για το φυτικό και ζωικό κεφάλαιο,
την φυτική και ζωική παραγωγή καθώς και για το πάγιο κεφάλαιο και τα αποθηκευμένα
προϊόντα, υπάρχει η δυνατότητα κάθε κράτος μέλος να υποβάλλει στα αρμόδια όργανα της
Ε.Ε. πρόγραμμα κρατικών οικονομικών ενισχύσεων, για ζημιές που προκλήθηκαν
από έντονα και σε μεγάλη έκταση καιρικά φαινόμενα, όπως παγετός, πλημμύρες,
χιονόπτωση, χαλαζόπτωση, ξηρασία κ.ά., καθώς και για ζημιές που προκλήθηκαν στη
γεωργία από πυρκαγιές, όπως συνέβη πολύ πρόσφατα και στη περιοχή μας.
Η ελληνική πολιτεία υλοποιεί την διαδικασία αυτή μέσω του ΕΛΓΑ. με την υποβολή
φακέλου ΠΣΕΑ – Πρόγραμμα κρατικών ενισχύσεων από ζημιές - προς την Ε.Ε για έγκριση,
που στηρίζεται στις εκτιμήσεις των ζημιών ( θα πρέπει να στοιχειοθετείται ζημιά πάνω από
το 30% σε κεφάλαιο και σε παραγωγή ), ενώ παράλληλα θα πρέπει να εξακριβώνεται η
οικονομική υγεία και βιωσιμότητα των πληγέντων αγροτικών εκμεταλλεύσεων στις
πυρόπληκτες περιοχές ( αποτελεί νέο στοιχείο τεκμηρίωσης του ύψους της ζημιάς ).
Η διαδικασία που ακολουθείται, κατά πάγια τακτική , είναι η ακόλουθη :
Πρώτη αποτίμηση των ζημιών από την τοπική αρχή Αποστολή στοιχείων ζημιών στον
ΕΛΓΑ – Τμήμα ΠΣΕΑ Αποτίμηση ζημιών από κλιμάκια του ΕΛΓΑ ( σε πολλές περιπτώσεις
με τη συνδρομή των αρμόδιων υπηρεσιών της Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης ) Σύνταξη
φακέλου ΠΣΕΑ Υποβολή φακέλου στο Υπ. Οικονομικών για έγκριση Προώθηση
φακέλου από το Υπ. Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων στην Ε.Ε. προς εξέταση και
έγκριση Δημοσιοποίηση του προγράμματος ενίσχυσης των ζημιωθέντων Υποβολή
αιτημάτων από τους ζημιωθέντες Εξέταση των αιτημάτων από κλιμάκια του ΕΛΓΑ
Διακρίβωση και πιστοποίηση της ζημιάς Σύνταξη καταστάσεων πληρωμής Πληρωμή
των ζημιωθέντων μέσω τραπεζικού τους λογαριασμού.
Η χρονική διάρκεια μέχρι την έναρξη υλοποίησης του προγράμματος κρατικών
ενισχύσεων εκτιμάται σε περισσότερο από δύο (2) χρόνια. Κι’ ‘όλα αυτά στην καλύτερη
των περιπτώσεων, χωρίς τις ενδεχομένως παρατηρήσεις και ενστάσεις από την πλευρά της
Ε.Ε.
10
12. Σημειώνεται ότι το ζωικό κεφάλαιο αποζημιώνεται από τον ΕΛΓΑ, σε αντίθεση με το
φυτικό κεφάλαιο που καθυστερεί, γιατί πληρώνεται από εθνικούς πόρους και φυσικά
έπειτα από έγκριση της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Στο μεταξύ χάνεται πολύτιμος χρόνος για την αποκατάσταση των ζημιών ,ενώ
διαταράσσεται ακόμη περισσότερο η οικονομική και κοινωνική συνοχή των πυρόπληκτων
περιοχών και βαθαίνει ανησυχητικά το αίσθημα αβεβαιότητας που επικρατεί στην τοπική
κοινωνία.
Το πλαίσιο αυτό , όπως διατυπώνεται παραπάνω, αντικατοπτρίζει μια παρωχημένη
αντίληψη και τακτική απέναντι στις σημερινές επιτακτικές ανάγκες για ανάπτυξη και
πρόοδο, γεγονός που ακυρώνει στην πλειονότητα των περιπτώσεων τη θέληση για
ανάδειξη νέων ευκαιριών για επιχειρηματική δράση, ανάπτυξη και αποκατάσταση της
περιβαλλοντικής ισορροπίας.
Γι’ αυτό θα πρέπει να σταθούμε περισσότερο υπεύθυνα απέναντι στην ανόρθωση του
κοινωνικο-οικονομικού ιστού του τόπου μας με μέτρα και δράσεις που θα μπορούν άμεσα
να βρουν εφαρμογή και να ενθαρρύνουν τις όποιες προσπάθειες ανασύνταξης του
δυναμικού της περιοχής αναφοράς, με βήματα προς τα εμπρός, στη βάση μιας νέας
αντίληψης για την ανάκαμψη της αγροτικής δραστηριότητας στις εν λόγω περιοχές και κατ’
επέκταση της αγροτικής ανάπτυξης αυτών.
Επιβάλλεται, λοιπόν , άμεσα, να υιοθετήσουμε ένα ειδικό καθεστώς αποκατάστασης
της αγροτικής οικονομίας των περιοχών που επλήγησαν, όχι με τη γνωστή μέχρι
σήμερα χρονοβόρα διαδικασία του προγράμματος ΠΣΕΑ, αλλά με ένα ρεαλιστικό
πρόγραμμα τοπικής αγροτικής ανάπτυξης , ως ισοδύναμου μέτρου του
προγράμματος αποκατάστασης των ζημιών μέσω ΠΣΕΑ – Πρόγραμμα κρατικών
ενισχύσεων, που κατά βάση, πέραν του γεγονότος ότι έχει γραφειοκρατικές και
χρονοβόρες διαδικασίες, δεν παρέχει καμιά προοπτική ανάπτυξης, που τόσο πολύ
χρειάζεται ο τόπος μας.
Η εφαρμογή ενός ειδικού εδαφικού προγράμματος για την αγροτική ανάπτυξη,
πιλοτικού χαρακτήρα, θα πρέπει να περιλαμβάνει μέτρα και δράσεις για την αγροτική
δραστηριότητα, που θα συμπλέουν με τις προτάσεις του Επιχειρησιακού
Προγράμματος για τον πρωτογενή τομέα της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας 5 με
δυνατότητα εφαρμογής και σε άλλες πυρόπληκτες περιοχές με ανάλογη προσαρμογή.
Ανασυγκρότηση της γεωργικής παραγωγής ως κινητήρια δύναμη της αγροτικής
οικονομίας.
Η ανασυγκρότηση της γεωργικής παραγωγής και η αξιοποίηση του δυναμικού της
μεταποιητικής βιομηχανίας τροφίμων είναι αναπόσπαστα τμήματα του νέου οικονομικού
μοντέλου που μπορεί να επαναφέρει την αγροτική οικονομία σε αναπτυξιακή τροχιά.
5
Με την συμβολική ονομασία « Καλάθι » Αγροτικών Προϊόντων Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας
( βλ. σχετικά : www.pste.gov.gr « Καλάθι » Αγροτικών Προϊόντων )
11
13. Η αγροτική οικονομία της χώρας μας και κατ’ επέκταση των περιοχών του Δήμου Κύμης
– Αλιβερίου που επλήγησαν με σφοδρότητα από τις πρόσφατες πυρκαγιές βρίσκεται σε
δεινή θέση. Οι γενικές οικονομικές συνθήκες, η αστάθεια των τιμών, η μείωση του
εισοδήματος των γεωργών, η τραγική μείωση της αγοραστικής δύναμης των
καταναλωτών, η αλματώδης αύξηση της ανεργίας, κ.’α. συντελούν στην κατάρρευση των
περισσότερων κλάδων της γεωργίας και κτηνοτροφίας μας, με αρνητικές επιπτώσεις στην
αγορά εργασίας και στην κοινωνική συνοχή των περιοχών μας και καθιστούν πλέον
αναγκαία την αναδιαμόρφωση του μέχρι ακολουθούμενου παραγωγικού μοντέλου
αγροτικής ανάπτυξης.
Το νέο μοντέλο αγροτικής ανάπτυξης θα πρέπει :
(i) να στοχεύει σε μια πιο σύγχρονη πολιτική αγροτικής ανάπτυξης, πέραν από τη λογική
των εύκολων λύσεων, που οι στρεβλωτικές πολιτικές και πρακτικές επέβαλαν τις
τελευταίες δεκαετίες, της επιβράβευσης , δηλαδή, της ήσσονος προσπάθειας, στη
συνεχή διεκδίκηση χωρίς αντίστοιχη παραγωγική απόδοση, στο κέρδος χωρίς κόπο και
χωρίς ρίσκο,
(ii) να έχει ως πυρήνα των γεωργικών δραστηριοτήτων την πραγματική οικονομία,
(iii) να αξιοποιεί τα συγκριτικά πλεονεκτήματα του τόπου μας, τόσο σε φυσικό πλούτο ,
όσο και σε ανθρώπινο δυναμικό,
(iv) να διατυπώνει σαφείς , εφικτές και απλοποιημένες προτάσεις πολιτικής, στηριζόμενες
στους άξονες της ανταγωνιστικότητας και της ασφάλειας του διατροφικού
εφοδιασμού ,
(v) να μπορεί να ελέγχει τη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς στα γεωργικά προϊόντα
και τρόφιμα και γενικά
(vi) να προωθεί την γεωργική ανάπτυξη σε σχέση με άλλες πολιτικές , όπως της έρευνας ,
της καινοτομίας, της ποιότητας, της ενέργειας , του πολιτισμού, του αγροτουρισμού
κλπ.
Το νέο μοντέλο αγροτικής παραγωγής δεν θα πρέπει να στηρίζεται πλέον στον όγκο των
προϊόντων, δεν θα πρέπει ιδιαίτερα να εξαρτάται από τις εκάστοτε οικονομικές ενισχύσεις,
αλλά θα πρέπει να έχει ως απόλυτη προτεραιότητα την ανάδειξη των αγροτικών προϊόντων
με την αύξηση της ανταγωνιστικότητάς τους με βάση την ποιότητα, την εξωστρέφεια και
την καινοτομία, προσανατολισμένο στην αγορά και βασισμένο στην αξιοποίηση της
επιχειρηματικής λειτουργίας των αγροτικών εκμεταλλεύσεων για την επάρκεια και την
κάλυψη των απαιτήσεων του καταναλωτή σε προϊόντα ασφαλή και υγιεινά και σε
ανταγωνιστικές τιμές.
Βασικές αιτίες υστέρησης της ανάπτυξης της γεωργίας στον τόπο μας.
Ανάμεσα στις βασικές αιτίες υστέρησης στην ανάπτυξη της γεωργίας του τόπου μας είναι :
η αδυναμία προσανατολισμού της αγροτικής παραγωγής στις απαιτήσεις της
αγοράς,
το σχετικό μικρό μέγεθος της γεωργικής γης ανά εκμετάλλευση,
η γήρανση και η αρνητική ηλικιακή διάρθρωση του αγροτικού πληθυσμού,
η μη οργανωμένη και περιορισμένη είσοδος νέων στον αγροτικό τομέα,
12
14. το σχετικό χαμηλό επίπεδο εκπαίδευσης και κατάρτισης και το έλλειμμα
πληροφόρησης και ενημέρωσης,
η κατακερματισμένη και ανομοιογενής προσφορά γεωργικών προϊόντων,
ο περιορισμένος εκσυγχρονισμός της αγροτικής παραγωγής,
η απουσία παρατήρησης και σχεδιασμού μιας αποτελεσματικής αγροτικής πολιτικής
σε μακροχρόνια βάση,
η απουσία επίβλεψης εφαρμογής των μαζικά επιδοτούμενων αγροτών.
οι περιορισμένες σχέσεις και συνδετικοί κρίκοι ανάμεσα στους εμπλεκόμενους
φορείς της αλυσίδας τροφίμων,
η απουσία στοχευμένης γεωργικής έρευνας, κ.α.
Γεωργική δραστηριότητα και προκλήσεις.
Η γεωργική δραστηριότητα είναι ιδιαίτερα στενά συνδεδεμένη με το περιβάλλον. Ως εκ
τούτου, η βιώσιμη αξιοποίηση των φυσικών πόρων δεν αποτελεί μόνο δίκαιο αίτημα της
κοινωνίας, αλλά και ζωτικής σημασίας συμφέρον των ίδιων των γεωργών .
Ταυτόχρονα συντελεί αφενός στη διατήρηση του γεωργικού παραγωγικού δυναμικού και
αφετέρου στη βελτιστοποίηση της παραγωγικότητας του, μέσα από την γεωργική έρευνα,
την μεταφορά γνώσεων και την προώθηση των συνεργασιών και της καινοτομίας.
Έτσι, λοιπόν, για να βελτιώσουμε την παραγωγικότητά μας , μεταξύ άλλων, θα πρέπει :
να αξιοποιήσουμε μελέτες για παραδοσιακά φυτά και βότανα της ελληνικής
χλωρίδας, που φημίζονται για τις ευεργετικές τους δράσεις στην υγεία και να
δώσουμε έμφαση στον τομέα της καλλιέργειας των αρωματικών και φαρμακευτικών
φυτών που αφθονούν στον τόπο μας.
να προχωρήσουμε στη βελτίωση των παραδοσιακών καλλιεργειών ( σιτηρά, όσπρια,
κ.’α. ) με έλεγχο της καθαρότητας και ποιότητας του γενετικού υλικού, των σπόρων
που χρησιμοποιούνται.
να ενθαρρύνουμε την εγκατάσταση νέων καλλιεργητικών πρακτικών και τεχνικών
να αξιοποιήσουμε τα υποπροϊόντα της αγροτικής μας παραγωγής για την παραγωγή
εναλλακτικών στερεών καυσίμων και βιολιπάσματος.( Είναι απαράδεκτο π.χ. τα
κλαδέματα της ελιάς που στον τόπο μας υπολογίζονται σε τόνους σε ετήσια βάση
να καίγονται στα χωράφια, αντί να μετατρέπονται σε βιολίπασμα ή φτηνή πηγή
ενέργειας- πέλετς, μπριγκέτες – για θέρμανση.
να υποκαταστήσουμε σταδιακά τις εισαγωγές ζωοτροφών με την αξιοποίηση των
υπολειμμάτων των εγχώριων αγροτοβιομηχανικών δραστηριοτήτων ( υπολείμματα
οινοποίησης, ελαιουργίας, κονσερβοποιϊας κ.’α. ) για την παραγωγή υψηλής
ποιότητας και χαμηλού κόστους ζωοτροφών
να αναδείξουμε τις ιδιαιτερότητες των ελληνικών αγροτικών προϊόντων διατροφής
να προωθήσουμε την ελληνική κουζίνα ως ένα υγιεινό τρόπο διατροφής και να
καθιερώσουμε την προσφορά ελληνικού πρωινού με τοπικά παραδοσιακά προϊόντα
σε τουριστικές εκμεταλλεύσεις
13
15. Βασικά εργαλεία της νέας αγροτικής ανάπτυξης.
Τα βασικά εργαλεία της νέας αγροτικής ανάπτυξης είναι :
οι νέες συλλογικές δράσεις στην παραγωγή και την εμπορία, με σχεδιασμό όλης της
αλυσίδας « από το χωράφι στο ράφι » έτσι ώστε να εξασφαλίζεται ομαλή , συνεχής
παραγωγή, μέσω συμβολαιακής γεωργίας, αλλά και δυνητικό εισόδημα σε κάθε
εμπλεκόμενο στην αλυσίδα παραγωγής.
η δημιουργία νέων, καινοτόμων διατροφικών προϊόντων, από τοπικά , αλλά και όσο
γίνεται μοναδικά προϊόντα, από τοπικές , κατά κύριο λόγο, πρώτες ύλες, με
δυνατότητα παραγωγής σε ευρεία κλίμακα και με βάση τις σύγχρονες αρχές
πιστοποίησης
η ενίσχυση των υποστηρικτικών υποδομών για τους παραγωγούς
ένα αποτελεσματικό δίκτυο εφαρμοσμένης αγροτικής έρευνας και ενημέρωσης
η αμοιβαία επωφελής διασύνδεση τουρισμού και πρωτογενή τομέα.
Δυνατότητες εδαφικής αγροτικής ανάπτυξης περιοχών που ζημιώθηκαν από
πυρκαγιές.
Αφορά στην εφαρμογή ενός νέου , σύγχρονου και καινοτόμου προγράμματος
αποκατάστασης των ζημιών με αναμορφωμένες δράσεις και αναπτυξιακή προοπτικ ή , για
τη μελλοντική εικόνα της αγροτικής οικονομίας των πυρόπληκτων περιοχών, στηριζόμενο
κατά κύριο λόγο στην αναδιοργάνωση της τοπικής γεωργίας, ώστε αυτή να αναπτυχθεί
κατά τρόπο συμβατό με την ανταγωνιστικότητα, την περιβαλλοντική βιωσιμότητα και το
κοινωνικό όφελος.
Η στόχευση αυτή κλιμακώνεται σε τρεις φάσεις :
Α. Αναλυτική αποτύπωση της προϋπάρχουσας και υφιστάμενης κατάστασης.
Β. Διατύπωση κοστολογημένων προτάσεων ανασυγκρότησης σε επιμέρους τομείς
[περιβάλλον (προστασία εδαφών, προστασία υδατικών πόρων, αποκατάσταση και
προστασία δασών), παραγωγικό σύστημα πρωτογενούς παραγωγής (αποκατάσταση ζημιών
ελαιοκαλλιέργειας, αμπελουργίας, λοιπών δενδρωδών καλλιεργειών, μελισσοκομίας και
κτηνοτροφίας, καθώς επίσης και βελτίωση των γεωργικών διαρθρώσεων), μεταποίηση-
υπηρεσίες, ανθρώπινο δυναμικό, υποδομές, κ.λπ.]
Γ. Ολοκληρωμένη Ανάπτυξη της πυρόπληκτης περιοχής με βάση τα αποτελέσματα των
δύο προηγούμενων φάσεων.
Στο πλαίσιο αυτό προτείνονται οι παρακάτω προτεραιότητες :
Προτεραιότητα 1 : Οριοθέτηση της πυρόπληκτης περιοχής – Αποτίμηση
ζημιών.
Πρώτα απ’ όλα πρέπει να γίνει οριοθέτηση της πυρόπληκτης περιοχής με τη
συνδρομή της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, της Τοπικής Δασικής Υπηρεσίας, της Υπηρεσίας
Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής , της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας και της Υπηρεσίας
14
16. ΠΣΕΑ και να ρυθμιστούν θέματα που σχετίζονται με την αναδασωτέα έκταση ( π.χ
εξαίρεση των γεωργικών εκτάσεων, δυνατότητα παρεμβάσεων σε κοινοτικούς
βοσκοτόπους κατά παρέκκλιση των διατάξεων που ισχύουν, κ.ά. ), την έγκαιρη εκτίμηση
και αποτίμηση των ζημιών των πυρόπληκτων αγροτών από τον ΕΛΓΑ , κ.’α.
Προτεραιότητα 2 : Ίδρυση Τοπικού Φορέα για την οργάνωση και λειτουργία
« Τοπικού Δικτύου Προώθησης της Αγροτικής Ανάπτυξης
Πυρόπληκτων Περιοχών ».
Προτείνεται η ίδρυση Φορέα με τη μορφή Νομικού Προσώπου Κοινωνικής
Οικονομίας ( Νόμος 4019/2011 – ΦΕΚ Α΄/ αρ. φύλλου 216 / 30 Σεπτεμβρίου 2011 ) με
δραστηριότητα 6 την επιδίωξη του συλλογικού οφέλους και την εξυπηρέτηση γενικότερων
κοινωνικών συμφερόντων.
Ειδικότερα προτείνεται η ίδρυση Κοινωνικής Συνεταιριστικής Επιχείρησης ( Κοιν. Σ.
Επ. ) Συλλογικού και Παραγωγικού Σκοπού7 με τομέα δράσης την προαγωγή του
τοπικού και συλλογικού συμφέροντος στην ανάπτυξη της αγροτικής οικονομίας και στην
προκειμένη περίπτωση της δεδομένης πυρόπληκτης περιοχής.
Σημειολογικά, αναφέρονται τα εξής :
1. Κοινωνική Συνεταιριστική Επιχείρηση ( Κοιν.Σ. Επ.).
Η Κοινωνική Συνεταιριστική Επιχείρηση (Κοιν.Σ.Επ.) είναι αστικός συνεταιρισμός
κοινωνικού σκοπού με περιορισμένη ευθύνη των μελών του και διαθέτει εκ του νόμου
την εμπορική ιδιότητα. Η Κοιν.Σ.Επ. είναι επιχείρηση, η οποία διοικείται ισότιμα από τα
μέλη της και η λειτουργία της βασίζεται στην επιδίωξη συλλογικού οφέλους, ενώ το
κέρδος της προκύπτει από δράσεις που εξυπηρετούν αποκλειστικά το κοινωνικό
συμφέρον.
2. Σκοπός της Κοινωνικής Συνεταιριστικής Επιχείρησης Συλλογικού και
Παραγωγικού Σκοπού.
Η Κοινωνική Συνεταιριστική Επιχείρηση (Κοιν.Σ.Επ.) Συλλογικού και Παραγωγικού
Σκοπού προσβλέπει στην προαγωγή του τοπικού και συλλογικού συμφέροντος, στην
απασχόληση, στην ενδυνάμωση της κοινωνικής συνοχής και της τοπικής ή
περιφερειακής ανάπτυξης. Ενδεικτικά, μπορούν να δραστηριοποιείται σε τομείς όπως ο
πολιτισμός, το περιβάλλον, η οικολογία, η εκπαίδευση, οι παροχές κοινής ωφέλεια ς, η
αξιοποίηση τοπικών προϊόντων, η διατήρηση παραδοσιακών δραστηριοτήτων και
επαγγελμάτων κ.α.
6
οικονομική, επιχειρηματική, παραγωγική και κοινωνική
7
Κοινωνική Οικονομία ( βλ. σχετικά www.eykeko.gr )
Επικοινωνία: Ειδική Υπηρεσία για την Κοινωνική Ένταξη και την Κοινωνική Οικονομία (EYKEKO), τηλ.
Γραμματείας: 210-5271300, 210-5271350, e-mail: equal@mou.gr και στο διαδικτυακό τόπο
(www.startupgreece.gr/el.
15
17. 3. Πόσοι χρειάζεται να συμπράξουν για να ιδρυθεί μια Κοιν.Σ. Επ.
Για την ίδρυση μιας Κοιν.Σ.Επ. Συλλογικού και Παραγωγικού Σκοπού, χρειάζονται
τουλάχιστον 5 μέλη.
4. Ποια είναι τα μέλη της Κοιν.Σ. Επ.
Τα μέλη της Κοιν.Σ.Επ. μπορεί να είναι τόσο φυσικά, όσο και νομικά πρόσωπα. Η
συμμετοχή των νομικών προσώπων στην επιχείρηση δεν μπορεί να υπερβαίνει το 1/3
του συνόλου των μελών της. Δεν επιτρέπεται η συμμετοχή στην επιχείρηση των
Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Ο.Τ.Α.) και των νομικών προσώπων δημοσίου
δικαίου(Ν.Π.Δ.Δ.) που υπάγονται σε αυτούς.
5. Ποια είναι τα κίνητρα για την ίδρυση μιας Κοιν.Σ. Επ.
Μεταξύ άλλων :
Οι Κοιν.Σ.Επ δύνανται να εντάσσονται κατά την έναρξη της λειτουργίας τους σε
συγχρηματοδοτούμενα ευρωπαϊκά προγράμματα που υλοποιούνται από την Γ.Γ.
Διαχείρισης Κοινοτικών και Άλλων Πόρων, τον ΟΑΕΔ και άλλους συναρμόδιους
φορείς.
Οι Κοιν.Σ.Επ μπορούν να συνάπτουν Προγραμματικές Συμβάσεις με το Δημόσιο,
τον ευρύτερο δημόσιο τομέα και τους ΟΤΑ α’ και β’ βαθμού.
Οι Κοιν.Σ.Επ μπορούν να εντάσσονται σε προγράμματα στήριξης της
επιχειρηματικότητας, σε προγράμματα του ΟΑΕΔ για τη στήριξη της εργασίας και
σε ενεργητικές πολιτικές απασχόλησης
Οι Κοιν.Σ.Επ. μπορούν να έχουν πρόσβαση στη χρηματοδότηση από το Ταμείο
Κοινωνικής Οικονομίας (υπό σύσταση).
Μπορούν να έχουν πρόσβαση στη χρηματοδότηση από το Εθνικό Ταμείο
Επιχειρηματικότητας και Ανάπτυξης.
Μπορούν να εντάσσονται στο ν. 3908/2011 για την «Ενίσχυση των Ιδιωτικών
Επενδύσεων για την Οικονομική Ανάπτυξη, την Επιχειρηματικότητα και την
Περιφερειακή Συνοχή.»
Η κύρια επιχειρηματική αποστολή του Φορέα είναι να υποστηρίξει τους μετόχους του,
δηλ. τους πληγέντες από τις πυρκαγιές, αγρότες ,κατά κύριο λόγο, στην
αναδιοργάνωση των αγροτικών τους εκμεταλλεύσεων και στην οργάνωσή τους σε
σχήματα συνεργασίας, που θα πρέπει να θεμελιώνεται σε υγιή επιχειρηματικά κριτήρια
και έναν απολύτως σύγχρονο τρόπο διαχείρισης της επιχείρησής τους, προκειμένου να
επιτυγχάνεται η εξασφάλιση επαρκών ποσοτήτων ποιοτικών προϊόντων ( κρίσιμη μάζα )
και να έχουν πρόσβαση στις μεγάλες αγροδιατροφικές αλυσίδες εντός της χώρας ή
ακόμη και στις αγορές του εξωτερικού.
Ενδεικτικά αναφέρεται η υποστήριξη του Φορέα :
στην παροχή υπηρεσιών κατάρτισης και ενημέρωσης
στη μαζική προμήθεια εισροών στη γεωργία, συμπεριλαμβανομένων και των
ζωοτροφών
στην οριοθέτηση, οργάνωση και διαχείριση των βοσκοτόπων και από κοινού
χειρισμό
16
18. στην μεταποίηση και πώληση των αγροτικών προϊόντων
στην οργάνωση των αγροτικών εκμεταλλεύσεων με την ένταξη επενδυτικών
σχεδίων βελτίωσης της αποτελεσματικότητάς τους σε προγράμματα
συγχρηματοδότησης του επενδυτικού κόστους, κ.’α.
Ο Φορέας αυτός θα λειτουργήσει ως αναγνωρισμένη « Ομάδα Παραγωγών » 8,
ενδεχόμενα με κλαδικούς τομείς, θα συνεργάζεται με το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης
και Τροφίμων , το Υπουργείο Ανάπτυξης, το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Κλιματικής
Αλλαγής, τον ΕΛ.Γ.Ο - ΔΗΜΗΤΡΑ και άλλους συναρμόδιους Φορείς, την Υπηρεσία
Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής Π.Ε. Εύβοιας, τον εδαφικό τους Οργανισμό
Τοπικής Αυτοδιοίκησης, Ερευνητικά και Πανεπιστημιακά Ιδρύματα , ιδιώτες και
μεταποιητικές επιχειρήσεις , για την καλύτερη δυνατή εξυπηρέτηση των αναγκών των
συμμετεχόντων στο εν λόγω σχήμα , αλλά και γενικότερα του κοινωνικού συνόλου της
περιοχής αναφοράς του.
Ο Φορέας αυτός πρέπει να λειτουργήσει προσχεδιασμένα με βάση κοινής αποδοχής
« Σχέδιο Επιχειρηματικής Δράσης », αυτό που προτείνεται ως Ειδικό Εδαφικό
Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης Πυρόπληκτων Περιοχών ( Ε.Ε.Π.Α.Α.Π.Π ).
Προτεραιότητα 3 : Σύνταξη Επιχειρηματικού Σχεδίου Δράσης του Φορέα του
« Τοπικού Δικτύου Προώθησης της Αγροτικής Ανάπτυξης
Πυρόπληκτων Περιοχών ».
Το Επιχειρηματικό Σχέδιο Δράσης πρέπει να συνταχθεί ταυτόχρονα με την ίδρυση του
Φορέα και πρέπει να περιλαμβάνει τους στρατηγικούς του στόχους, την τακτική που θα
ακολουθήσει για την προσέγγιση των στρατηγικών του στόχων, τους επιμέρους άξονες , τα
μέτρα και δράσεις, την εφικτότητα συγχρηματοδότησης των επενδύσεων και άλλων
δημόσιου συμφέροντος ενεργειών που πρέπει να πραγματοποιήσει, την οικονομική
βιωσιμότητα αυτών και τις επιπτώσεις στα εισοδήματα των πληγέντων της περιοχής
αναφοράς, στην βελτίωση της διαπραγματευτικής τους ικανότητας, στην κοινωνική τους
ένταξη και στην αειφορία των φυσικών πόρων της περιοχής εμβέλειάς του, την οργάνωση,
στελέχωση και λειτουργία του, τις συνέργειές του με άλλους φορείς, κλπ.
8
Βλ. σχετικά Νόμος 4015 / 2011 ( ΦΕΚ. Α’ / αρ. φύλλου 210 / 21.9.2011 περί « Συνεταιριστικών
Οργανώσεων κλπ.»
17
19. Ειδικό Εδαφικό Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης Πυρόπληκτων Περιοχών
( Ε.Ε.Π.Α.Α.Π.Π ).
Με βάση την ανάλυση της υφιστάμενης κατάστασης στην περιοχή μελέτης, των
παραμέτρων που καθορίζουν τις τάσεις αναδιοργάνωσης του αγροτικού τομέα και της
γεωργικής δραστηριότητας, αλλά και της αποκατάστασης του φυσικού περιβάλλοντος
προτείνονται ( ενδεικτικά ) οι παρακάτω άξονες προτεραιότητας.
Άξονας 1.: Αποκατάσταση ζημιών από της πυρκαγιές – Προστασία
περιβάλλοντος.
Κύριος στόχος του Άξονα 1 είναι αφενός η αποκατάσταση των ζημιών και αφετέρου η
προστασία του περιβάλλοντος.
Μέτρο 1.1.: Αποκατάσταση ζημιών από της πυρκαγιές.
Το Μέτρο 1.1. εντάσσεται στο γενικότερο πρόγραμμα αποκατάστασης ζημιών – ΠΣΕΑ,
λόγω ανωτέρας βίας ( άκαιρα καιρικά φαινόμενα, πλημμύρες, πυρκαγιές ) και ακολουθείται
η διαδικασία που περιγράφεται στο κεφάλαιο « Πλαίσιο αναφοράς για την
αντιμετώπιση ζημιών από πυρκαγιές» της παρούσας πρότασης.
Δράση 1.1.1.: Αποκατάσταση ζημιών ελαιοκαλλιέργειας
Ο βαθμός ζημιάς των ελαιόδεντρων αλλά και το ποσοστό καταστροφής στις πληγείσες
εκτάσεις χαρακτηρίζονται από σημαντική παραλλακτικότητα μεταξύ περιοχών και
πυρκαγιών ως αποτέλεσμα ενός φαινομένου πολυσύνθετης αλληλεπίδρασης και συνέργιας
μιας πληθώρας παραγόντων που καθιστά και την εκτίμηση της ζημιάς ιδιαίτερα απαιτητική
διαδικασία σε εργασία, χρόνο και πάνω από όλα σε εμπειρία και γνώση σε θέματα
φυσιολογίας του ελαιόδεντρου και ανταπόκρισης σε τέτοιας μορφής συνθήκες
καταπόνησης.
Για την ακριβή εκτίμηση του βαθμού ζημιάς θα πρέπει να περιμένουμε μέχρι την Άνοιξη για
να διαπιστωθεί αν η αναβλάστηση που εμφανίζεται είναι παροδική ή όχι .
Με βάση την εμπειρία των γεωπόνων για την ελαιοκομία, από την εκτίμηση ζημιών σε
άλλες πυρόπληκτες περιοχές στο παρελθόν και την οπτική παρατήρηση των καμένων
ελαιοδέντρων, καθορίζονται τρία επίπεδα για το χαρακτηρισμό του βαθμού ζημιάς των
ελαιόδεντρων:
Α. Ελαφριές ζημιές: Ελαιόδεντρα με εμφανή σημεία και πράσινης κόμης χωρίς την
καταστροφή των βραχιόνων και του κορμού, όπου η κατάσταση μπορεί να διορθωθεί με
ένα μέτριο κλάδεμα της κόμης,
Β. Μέτριου βαθμού ζημιές: Ελαιόδεντρα με καθολικό κάψιμο της κόμης και εγκαύματα
στο κάμβιο, στο ξύλο, στους βραχίονες και στον κορμό <25%, όπου η κατάσταση μπορεί
να αναστραφεί με κλάδεμα ανανέωσης στους βραχίονες ή στον κορμό.
18
20. Γ. Σοβαρές ζημιές: Ελαιόδεντρα με καθολικό κάψιμο της κόμης και των σκελετικών
μερών (βραχίονες και κορμός) >25%, όπου είναι απαραίτητη είτε η αναγέννηση με
καρατόμηση στο ύψος του λαιμού και εμβολιασμό είτε η αντικατάσταση των δέντρων με
επαναφύτευση όπου η επαναφύτευση θα πρέπει να γίνεται με τις ποικιλίες της περιοχής
Πέραν όμως του προγράμματος ανασυγκρότησης και αποκατάστασης των ζημιωθέντων
ελαιώνων, επιβάλλεται η περαιτέρω ανάπτυξη της ελαιοκαλλιέργειας στις πληγείσες
περιοχές με την εκπόνηση και την υλοποίηση ενός ολοκληρωμένου σχεδίου που θα
βασίζεται στις εξελίξεις στο διεθνές περιβάλλον της πρωτογενούς παραγωγής, στην
προώθηση και εμπορία ελαιοκομικών προϊόντων και στις σύγχρονες καλλιεργητικές
τεχνικές για παραγωγή ποιοτικών προϊόντων με μειωμένο κόστος παραγωγή ( π.χ.
ολοκληρωμένη διαχείριση , βιολογική καλλιέργεια, χρήση μηχανικών μέσων συγκομιδής
κ.’α. ).
Η περίπτωση ανάπτυξης βιολογικών καλλιεργειών ή καλλιεργειών
ολοκληρωμένης διαχείρισης είναι δυνατή στις πυρόπληκτες περιοχές με κέντρο
αναφοράς την Οκτωνιά - Αυλωνάρι, όπου κυριαρχεί παραδοσιακά η καλλιέργεια της ελιάς,
σ΄ ένα εξαιρετικά ορεινό – ημιορεινό αγροτικό τοπίο.
Η υιοθέτηση του βιολογικού τρόπου καλλιέργειάς τους ή της ολοκληρωμένης διαχείρισης
στις περιοχές αυτές μπορεί να αποβεί πολλαπλά επωφελής ( προστιθέμενη αξία προϊόντος,
αύξηση εισοδημάτων, προώθηση αειφορίας κλπ. )
Το κόστος για την αποκατάσταση του φυτικού κεφαλαίου των ελαιοδέντρων και το
συνολικό κόστος των ενισχύσεων για την απώλεια παραγωγής δεν είναι δυνατόν να
προϋπολογιστούν στη παρούσα φάση ( βλ. σχετικά διαδικασία ΠΣΕΑ – κρατικές ενισχύσεις
).
Δράση 1.1.2.: Αποκατάσταση ζημιών λοιπών δενδρωδών καλλιεργειών
Οι προτάσεις για την αντιμετώπιση των ζημιών διαμορφώνονται ανάλογα με το επίπεδο
της ζημιάς ( βλ. σχετικά βαθμό ζημιάς ελαιόδεντρων ) που προκλήθηκε και εξειδικεύονται
κυρίως σε προτάσεις ανασυγκρότησης των ζημιωθέντων δεντρώνων και σε προτάσεις
ανασύστασης δεντρώνων με επαναφύτευση.
Στην περίπτωση της ανασυγκρότησης των ζημιωθέντων δεντρώνων εμπίπτει μια σειρά
περιπτώσεων, όπως:
(α) η περίπτωση των δένδρων που δεν έχουν καταστραφεί ολοσχερώς
(περιπτώσεις Α και Β), κατά την οποία συνιστάται κλάδευμα, εκτιμώντας κατά
περίπτωση το χρόνο εφαρμογής του και τον τρόπο κλαδέματος,
(β) η διαχείριση των δέντρων που έχουν καταστραφεί ολοσχερώς (περίπτωση Γ)
ανάλογα με την εξειδίκευση κάθε περίπτωσης. Στην περίπτωση καμένου κορμού
συνιστάται καρατόμηση κοντά στο έδαφος ή εναλλακτικά επαναφύτευση μεταξύ
των γραμμών των δένδρων, ενώ στην περίπτωση ολικής καταστροφής του δέντρου
συνιστάται εκρίζωση και φύτευση νέων δέντρων ή φύτευση μεταξύ των γραμμών
των καμένων δέντρων χωρίς την εκρίζωση των παλιών,
(γ) η αντιμετώπιση ειδικών περιπτώσεων, όπως είναι η περίπτωση των δέντρων
νεαρής ηλικίας (<3 ετών), των δέντρων μεγάλης ηλικίας (γέρικα δέντρα), των
δέντρων που δύσκολα ανανεώνονται από τους Βραχίονες ή και δέντρων που
19
21. εμφανίζουν δυσκολίες εμβολιασμού (π.χ. καρυδιά), ενώ ιδιαίτερη φροντίδα πρέπει
να ληφθεί υπόψη στην περίπτωση των τομών κλαδέματος,
(δ) η μέριμνα για τη λίπανση των δέντρων που θα πρέπει να γίνει προς το τέλος
χειμώνα-αρχές άνοιξης και πάντοτε ανάλογα με το μέγεθος των ζημιών, και
(ε) οι προφυλάξεις που πρέπει να ληφθούν υπόψη σχετικά με την κατεργασία του
εδάφους.
Οι παραγωγοί δεν πρέπει να εφαρμόσουν οργώματα ή άλλης μορφής κατεργασίας
εδάφους μέχρι τα μέσα-τέλη χειμώνα οπότε θα έχει αναπτυχθεί ετήσια βλάστηση.
Η επαναφύτευση (εγκατάσταση νέων δέντρων) στο ίδιο κτήμα προϋποθέτει τη θεώρηση
μιας σειράς παραμέτρων που αφορούν την εγκατάσταση ενός σύγχρονου οπωρώνα
( τοπικές εδαφοκλιματικές συνθήκες, ιστορικό καλλιέργειας κ.λ.π.), προβλήματα σχετικά με
την επαναφύτευση του ίδιου είδους ( αξιοποίηση κατάλληλων υποκειμένων), θέματα
σχετικά με την εκρίζωση των δέντρων , το χρόνο εκρίζωσης – επαναφύτευσης και πλευρές
της ειδικής φροντίδας που θα πρέπει να καταβληθεί στην περίπτωση των φυλλοβόλων,
των αειθαλών δέντρων .
Ακόμη, ιδιαίτερη μέριμνα πρέπει να καταβληθεί για τη μελέτη μιας σειράς παραγόντων
πριν την επαναφύτευση που έχουν σχέση κυρίως με το κλίμα ( θερμοκρασία, ύψος
βροχοπτώσεων κ.λ.π.), το έδαφος ( βάθος εδάφους, κλίση και προσανατολισμός κ.λ.π.)
.αλλά και άλλες παραμέτρους της επαναφύτευσης ( υψόμετρο, επιλογή ποικιλίας, επιλογή
υποκειμένου κ.λ.π.).
Το κόστος για την αποκατάσταση του φυτικού κεφαλαίου των ελαιοδέντρων και το
συνολικό κόστος των ενισχύσεων για την απώλεια παραγωγής δεν είναι δυνατόν να
προϋπολογιστούν στη παρούσα φάση ( βλ. σχετικά διαδικασία ΠΣΕΑ – κρατικές ενισχύσεις
).
Δράση 1.1.3.: Αποκατάσταση ζημιών στην κτηνοτροφία.
Οι καταστροφές στην κτηνοτροφία αφορούν αφενός στο ζωϊκό κεφάλαιο και στις
σταβλικές εγκαταστάσεις και λοιπούς βοηθητικούς χώρους ( σταβλο – υπόστεγα, αποθήκες
) και αφετέρου στην απώλεια βοσκήσιμων εκτάσεων ( βοσκοτόπια ), καθόσον θα
απαγορευτεί πλήρως η βόσκηση σ’ αυτές για τουλάχιστον 2 χρόνια.
Συνεπώς οι ανάγκες διατροφής των ζώων που πριν τις πυρκαγιές καλύπτονταν από την
βοσκή, πρέπει πλέον να καλυφθούν από συμπυκνωμένες και χονδροειδείς ζωοτροφές, που
είναι αναγκαίο να διανεμηθούν στους κτηνοτρόφους. Εναλλακτική λύση από την
χορήγηση χονδροειδών και συμπυκνωμένων ζωοτροφών θεωρείται η ξηρική καλλιέργεια
χορτοδοτικών φυτών για παραγωγή χονδροειδών ζωοτροφών.
Να σημειωθεί ότι 1,5 στρέμμα αρκεί να καλύψει το 60%-70% των ετήσιων αναγκών μιας
παραγωγικής προβατίνας ή αίγας, δηλαδή τις ανάγκες που υπό φυσιολογικές συνθήκες
κάλυπτε η βοσκή. Το κόστος εγκατάστασης καλλιέργειας χορτοδοτικών φυτών ανέρχεται
σε 60-70 €/ στρέμμα ( πρόχειρη εκτίμηση ), που μπορεί να καλυφθεί από την πολιτεία,
αλλά η ιδιοπαραγωγή ζωοτροφών θα συμβάλλει θετικά, μετά ένα εξάμηνο τουλάχιστον,
στη μείωση των διανεμόμενων ζωοτροφών.
Βέβαια, η εγκατάσταση ανάλογων καλλιεργειών προϋποθέτει την εξεύρεση
καλλιεργήσιμων εκτάσεων εκ μέρους των κτηνοτρόφων και για το λόγο αυτό το ποσό που
20
22. αφορά στις δαπάνες εγκατάστασης καλλιεργειών χορτοδοτικών φυτών, δεν θεωρείται
εξασφαλισμένο ότι θα δαπανηθούν (μη εγγυημένη δαπάνη).
Ακόμη θα μπορούσε να ενεργοποιηθεί πρόγραμμα μετεγκαταστάσεων κτηνοτροφικών
μονάδων, ώστε να υποστηριχθούν όσες μονάδες επιθυμούν να μετακινηθούν σε περιοχές
που διαθέτουν βοσκότοπους σε περίσσεια (εφόσον υπάρχουν).
Τα ζητήματα εξεύρεσης εδαφών για καλλιέργεια χορτοδοτικών φυτών ή εκτάσεων
βοσκοτόπων σε περίσσεια δεν είναι δυνατόν να μελετηθούν σε βάθος, στην παρούσα
φάση ώστε να υπάρχουν προτάσεις συγκεκριμένες και χωροθετημένες εξαιτίας του
περιορισμένου χρόνου της μελέτης και προτείνονται για το άμεσο μέλλον.
Όσον αφορά την αντικατάσταση των απωλεσθέντων αιγοπροβάτων συνιστάται η
εισαγωγή ζώων υψηλών αποδόσεων (προερχόμενα από τα καλύτερα ποίμνια της ίδιας
περιοχής ή από άλλες περιοχές) και ειδικότερα ζώα φυλών Καραγκούνικης και Μυτιλήνης
για τα πρόβατα και Σκοπέλου για τις αίγες. Οπωσδήποτε πρέπει να αποφεύγεται η
προμήθεια ζώων ξένων φυλών αιγοπροβάτων ( κίνδυνος απώλειας του ΠΟΠ – Φέτα ).
Οι σταβλικές εγκαταστάσεις των αιγοπροβάτων που επλήγησαν από τις πυρκαγιές ήταν
κυρίως παλαιού τύπου μαντριά από πέτρα ή τσιμεντόλιθους, με στέγη από λαμαρίνα
στερεωμένη σε ξύλινους δοκούς. Οι εγκαταστάσεις στην πλειονότητά τους βρίσκονται σε
δασικές ημιορεινές ή και ορεινές περιοχές και ως εκ τούτου δεν διαθέτουν άδειες
εγκατάστασης και λειτουργίας. Για καλύτερη οργάνωση και λειτουργία των
κτηνοτροφικών μονάδων αιγοπροβάτων θα πρέπει να αναζητηθεί τρόπος αδειοδότησης,
είτε με μετεγκατάστασή τους σε χώρους που να επιτρέπεται, είτε με μακροχρόνια
παραχώρηση ενδεδειγμένου χώρου σε χαρακτηρισμένες ως δασικές περιοχές, σύμφωνα και
με τον πρόσφατο Ν. 4056/2012 « Ρυθμίσεις για την κτηνοτροφία και τις
κτηνοτροφικές εγκαταστάσεις κι άλλες διατάξεις », που προβλέπει τη διαδικασία
ρύθμισης της αδειοδότησης και νομιμοποίησης των πάσης φύσεως κτηνοτροφικών
εγκαταστάσεων και ιδίως εκείνων που χαρακτηρίζονται ως πρόχειρες σταβλικές
εγκαταστάσεις.
Επίσης θα μπορούσε, και πρέπει, να διερευνηθεί η περίπτωση δημιουργίας
κτηνοτροφικών πάρκων, μικρής σχετικά δυναμικότητας , κατά το πρότυπο της Τοπικής
Κοινότητας Ανάβρας Μαγνησίας ( Η Κοινότητα Ανάβρας, παλιά Γούρα, είναι μια ορεινή
Κοινότητα του Νομού Μαγνησίας στις δυτικές πλαγιές της Όθρυος , και συνορεύει με το
Δήμο Δομοκού από την πλευρά της Π.Ε Φθιώτιδας . Η Ανάβρα έχει εξελιχθεί σε πρότυπο
αγροτικό οικισμό. ).
Η διερεύνηση αυτή δεν θα μπορούσε να γίνει στα πλαίσια αυτής της μελέτης λόγω
περιορισμένου χρόνου και προτείνεται για το άμεσο μέλλον.
Η ανακατασκευή των στάβλων και των λοιπών βοηθητικών χώρων θα πρέπει να γίνει
ώστε να καλύπτουν τις σύγχρονες προδιαγραφές.
Το κόστος για την αποκατάσταση ζημιών στην κτηνοτροφία και το συνολικό κόστος των
ενισχύσεων για την απώλεια εισοδήματος δεν είναι δυνατόν να προϋπολογιστούν στη
παρούσα φάση ( βλ. σχετικά διαδικασία ΠΣΕΑ – κρατικές ενισχύσεις και ενισχύσεις ΕΛΓΑ ).
21
23. Δράση 1.1.4.: Αποκατάσταση ζημιών στη μελισσοκομία.
Αφορά ζημιές σε μελισσοσμήνη και των κυψελών τους, αλλά και στην απώλεια της
χλωρίδας της περιοχής αναφοράς, που περιορίζει τη δυνατότητα διατροφής των
μελισσιών, οπότε πρέπει να δοθεί τροφή ( πρωτεϊνική και με υδατάνθρακες) στα
ζημιωθέντα και εναπομείναντα μελίσσια μέχρι να μπορέσουν να συλλέξουν τροφή μόνα
τους. Ειδικά την περίοδο αυτή, τα μελίσσια έχουν μεγάλη ανάγκη πρωτεϊνικής τροφής γιατί
πρέπει να ανανεώσουν τον πληθυσμό τους και να μπορέσουν να ξεχειμωνιάσουν με καλές
συνθήκες.
Σημειώνεται ότι εκτός από την αποκατάσταση των ζημιών που προκλήθηκε στις κυψέλες
και στα μελισσοσμήνη ( βλ. σχετικά διαδικασία ΠΣΕΑ – κρατικές ενισχύσεις και ενισχύσεις
ΕΛΓΑ ), προτείνονται, επίσης, ειδικότερα μέτρα για την αποκατάσταση της μελισσοκομικής
χλωρίδας :
1. Σπορά μελισσοκομικών φυτών σε ιδιόκτητες επίπεδες εκτάσεις , τα οποία θα
προσφέρουν νωρίς την άνοιξη τροφή για τις μέλισσες (νέκταρ και γύρη) αλλά και σανό για
τα άλλα ζώα. Τέτοια φυτά είναι: συγκαλλιέργεια βίκου και κριθαριού, κτηνοτροφικό
μπιζέλι, κτηνοτροφικό κουκί.
2. Φύτευση μελισσοκομικών θάμνων και δένδρων , τα οποία υπήρχαν στις καμένες περιοχές
και δεν μπορούν να αναβλαστήσουν μόνα τους, όπως κουμαριά, κουτσουπιά, θυμάρι,
ακακία, σπάρτα, κ.ά. Προτείνεται να φυτευτούν στα πρανή των αγροτικών δρόμων.
3. Δημιουργία μελισσοκομικών πάρκων όπου αυτό είναι δυνατόν , δηλ. εκτάσεων με
μελισσοκομικά φυτά και θέσεις τοποθέτησης μελισσιών, που μπορούν να δημιουργηθούν
σε καμένες εκτάσεις ή σε υπάρχουσες κενές θέσεις.
4. Κατασκευή ομβροδεξαμενών, οι οποίες να είναι ανοιχτές σε μελισσοκομικά πάρκα ή
αλλού.
Το κόστος για την αποκατάσταση ζημιών στη μελισσοκομία και το συνολικό κόστος των
ενισχύσεων για λοιπές παρεμβάσεις δεν είναι δυνατό να προϋπολογισθούν στη παρούσα
φάση ( βλ. σχετικά διαδικασία ΠΣΕΑ – κρατικές ενισχύσεις και ενισχύσεις ΕΛΓΑ ).
Μέτρο 1.2.: Προστασία περιβάλλοντος και φυσικών πόρων.
Δράση 1.2.1.: Αντιδιαβρωτικά έργα
Οι πυρκαγιές έχουν προκαλέσει μεγάλες ζημιές στο περιβάλλον με αυξημένο κίνδυνο
διάβρωσης σε ορισμένες εκτάσεις των πυρόπληκτων περιοχών. Για την αποκατάσταση των
ζημιών προτείνονται τα παρακάτω μέτρα ανάλογα με το είδος των περιοχών στις οποίες
εμφανίζεται ο κίνδυνος (γεωργικές περιοχές /δασικές περιοχές / βοσκότοποι ) καθώς και
μέτρα ελέγχου της διάβρωσης.
Η αντιμετώπιση του κινδύνου διάβρωσης και υποβάθμισης των εδαφών αναφέρεται :
α) σε επεμβάσεις αποκατάστασης και διαχείρισης της χλωρίδας στις γεωργικές και
δασικές εκτάσεις, αλλά και στους βοσκοτόπους,
β) στην κατασκευή αντιδιαβρωτικών έργων, και
γ) σε μέτρα ελέγχου της διάβρωσης.
22
