3. 1. Doğalgaz nedir?
Başta Metan (CH4) ve Etan (C2H6)
olmak üzere çeşitli hidrokarbonlardan
oluşan yanıcı bir gaz karışımıdır.
Doğalgaz renksiz, kokusuz havadan
daha hafif bir gazdır.
2. Doğalgaz nasıl oluşur?
Doğalgaz, organik maddelerin
yeryüzünün alt katmanlarında
milyonlarca yıl süren doğal dönüşümü
sonucunda oluşur. Kaynağından
çıkarıldığı haliyle, herhangi bir işlemden
geçirilmeksizin kullanılabilir.
4. 3. Doğalgaz neden kötü
kokar?
Tabii halde kokusuz olan
doğalgaza, kullanıcının
herhangi bir gaz kaçağını
kolaylıkla anlayabilmesi için
kükürt içerikli, kokusu
kolayca fark edilebilen bir
madde eklenir.
5. 4. Doğalgaz nasıl yanar?
Doğalgazın yanabilmesi için hava ile
%5 - 15 arasında karışım yapması
gerekir. Karışım oranı bu aralığın altında
ya da üstünde olursa doğalgaz yanmaz.
En iyi yanma karışımı % 9 doğalgaz ve
%91 havadır. Doğalgazın tutuşma
sıcaklığı 650°C’ dir. “Tam yanma” anında
mavi bir alevle yanar.
6. 5. Doğalgaz zehirleyici bir
gaz mıdır?
Gazların çoğu zehirlenmeye
yol açabilir. Bu zehirlenmeler
Karbonmonoksit (CO)’e
bağlıdır.
8. Doğalgaz niçin temiz enerjidir?
Çünkü;
Yandığında kül, karbonmonoksit ve
kükürt bileşikleri oluşturmaz ve
çevrede asit yağmuruna sebep
olmaz. Yalnızca karbondioksit ve su
buharı meydana gelir.
9. 8. Doğalgazın konutlardaki kullanım
alanları nelerdir?
Doğalgaz, konutlarda başlıca
• ısıtma ve soğutma
• sıcak su elde etme
• mutfakta gıda ısıtmada
kullanılır.
10. 9. Doğalgazın sanayideki kullanım
alanları nelerdir?
Küçük sanayi atölye ve fırınlarda üretim
amaçlı olarak kullanılır. Demir-çelik,
çimento, kimya sanayiinde, cam ve kiremit
imalatında da yararlanılan doğalgaz, tekstil
sektörü için de önemli bir enerji kaynağıdır.
Türkiye’nin elektrik ihtiyacının
küçümsenemeyecek bir kısmı doğalgazla
çalışan santrallerde üretilmektedir
11. 10. Doğalgaz diğer
yakıtlara göre neden
daha verimlidir?
Doğalgaz, verilen
yakma havası ile
kolayca birleşerek
tam yanma sağlar,
Bacadan atılan
enerji daha az
olduğundan,
doğalgaz daha
verimli bir yakıttır.
12. Neden enerji kaynaklarından
en çok doğalgaz tercih edilir?
• Doğalgaz her an için kullanıma
hazırdır.
• Doğalgaz ekonomiktir. Zaman ve
işgücü tasarrufu sağlanır.
• Doğalgaz çevre dostudur. Kalıcı
atıklar bırakmadan yanar.
13. • Doğalgazlı cihazlarda ısı geçişi kısa sürede olur.
• Doğalgazlı cihazlarda sıcaklık kontrolü çok
hassas olarak yapılır, konfor ve enerji tasarrufu
sağlanır.
• Stok yapma, önceden sipariş verme gerektirmez.
Doğalgaz birincil enerji olarak borular ile, taşıma
kayıpları olmadan, ulaşım yollarını meşgul
etmeden ve trafik oluşturmadan kullanıcıya gelir.
14. • Doğalgaz uzun süreli bir enerji
kaynağıdır. Büyük rezervlerden, on yıllar
ötesine kadar uzanan ya al ya öde
anlaşmalarıyla emniyete alınmıştır.
• Doğalgaz evlerde depolama yeri
gerektirmez, böylece binalarda boş
alanlar elde edilir.
16. Yeraltı su gölleri ve dereleri: Doğalgaz
basınçla buralara zerk edilir ve su
yeryüzüne çıkarılır. Öncesinde, yeraltı
gölünün, gazın sıkıştırma basıncına
dayanıklı olması için kil tabakası ile
çevrilir.Ve doğalgaz depolanır.
Yeraltı kaya tuzu yatakları: Önce su
zerkedilerek tuzun çözünürlüğü sağlanır
ve yeryüzüne alınır, oluşan boşluğa
doğalgaz basınç altında depolanır.
17. İşlevi bitmiş doğalgaz ve petrol
yatakları: Doğalgaz için en uygun ve
tercih edilen yeraltı depolama şeklidir.
Aynı zamanda en ekonomik olanıdır.
Bazı durumlarda henüz işlevini
bitirmemiş petrol ve gaz yatakları bile
bir yandan üretim yapılırken dışarıdan
doğalgaz verilerek depo görevini
sürdürebilir.
18. LPG
• LPG propan (C3H8) ve bütan (C4H10)
gazlarının yanı sıra kokulandırma
amacıyla düşük miktarda etil
merkaptan (etan tiol) veya benzeri
kükürtlü bileşikler içerir.
19. • LPG mükemmel
yanma özellikleri
depolama kolaylığı
taşınabilir olması
yüksek ısıl değeri ve
temiz bir yakıt
olması ile Türkiye de
giderek daha çok
kullanılan bir yakıt
türüdür.
20. • Ülkemizde kullanıma sunulduğu şekliyle
(tüpgaz ve otogaz olarak) LPG hacimce %
30 propan ve % 70 bütan içerir.
21. • Taşıtlarda kullanılan LPG içeriğinde kükürt
olmaması nedeniyle, alternatif yakıtların
aksine yanma sonucu çevreye zararlı
gazlar çıkarmaz
22. • Sıvı halde taşınan
depolanan ve
ölçülen LPG,
üzerindeki basınç
kaldırıldığında
tekrar gaz fazına
geçer ve gaz
fazında tüketilir
23. LPG nasıl ölüme sebep olur
• Zehirli bir gaz değildir ancak
havadan ağır olmasından ötürü
havayı
ortamdan
uzaklaştırarak
havasızlıktan
ölümlere neden olur.
25. Tabii Gazlardan LPG
Üretilmesi
Ham petrolün rafinasyonu ile
Likit Petrol Gazı elde edilir
26. AROMATİKLER
BENZEN
NAFTA TOLUEN
KSİLENLER
HAM PETROL HAM BENZİN
OLEFİNLER
ORTAK GAZLAR ETAN ETİLEN
(ETAN,PROPAN,
BÜTAN) PROPİLEN
LPG
C4
METANOL
27. LPG sınırları
• Patlama sınırı; LPGnin patlaması için bu
gazın havada hacimce %1.55 ila %9.6
sınırları arasında karışmış olması
gerekmektedir.
• Yangın sınırları; 482-549 C sıcaklık
o
arasında yanar.
28. LPG nin Vucuda Etkisi
• LPG sıvısı
• deri veya
• göz ile temas ettiğinde soğuk yanıkları
oluşur.
29. • Yüksek konsantrasyonda LPG
buharını kısa süreli dahi olsa
solumak baygınlığa ve/veya
ölüme sebep olabilir.
30. • LPG buharının solunması
boğazda
tahrişe, baş ağrısına,
mide bulantısına,
kusmaya, baş dönmesine ve
bilinç kaybına sebep olabilir.
31. • Kapalı veya havalandırması iyi
olmayan ortamlarda LPG
buharı bayılmaya ve
boğulmaya
sebep olabilir.
32. LPG ile Doğal gazın
karşılaştırılması
• LPG havadan ağır olmasına rağmen doğal
gaz havadan hafiftir.
• LPG de doğalgaz da zehirsizdir.
• LPG hava ile %2-11 oranında karıştığında
doğalgaz ise %5-15 arasında tehlikeli
olmaktadır.
33. • Her ikisi de temiz ve çevreyi kirletmeyen
gazlardır.
• Her ikisi de yakılması için ön hazırlama
gerektirmemekle beraber doğalgaz
evlerde depolanamaz.
• Her ikisi de insandan bağımsız ve her türlü
emniyetiyle güven içinde kullanılır.
