ความแตกต่างระหว่างวัดช้างรอบและวัดช้างล้อม IS2
- 5. ยอนไป พ.ศ. 300 ในแผนดินอินเดียจุดเริ่มตนมาจากพิธีฝงศพในสมัยกอน ที่นิยมนําดินมากลบและสราง
เปนเนินดินเล็กๆ อาจจะมีการปกสัญลักษณเพื่อบอกความสําคัญของคนๆ นั้น เมื่อการทําเนินดินไมถาวร จึงมีการใชหิน
มาสรางเจดียเปนครั้งแรก ในสมัยพระเจาอโศกมหาราช (พ.ศ. 270-311) กําเนิดสถูปสาญจี ทรงชามคว่ํา พรอมประตู
(โตรณะ) ระเบียงลอมรอบ ลายสลักอยางงดงาม ภายในบรรจุพระบรมสารีริกธาตุ และปกรม (ฉัตรวลี)
จากนั้นเจดียจึงแผขยายไปทั่วอินเดีย สงไปถึงอินเดียใต (ศิลปะอมราวดี) ขามเกาะไปศรีลังกา และเปลี่ยนรูปแบบเจดียเปน
ทรงชามคว่ําขนาดใหญมาก ฉัตรวลียืดสูงกลายเปนปลียอด (ยอดเจดีย) บางครั้งมีชางยืนลอมสถูป เมื่อมีการเดินเรือ
คาขายมากขึ้น รูปแบบเจดียลังกาถึงถูกถายโอนไปยังอาณาจักรนครศรีธรรมราช ณ วัดพระมหาธาตุวรมหาวิหาร ที่กําลัง
เสนอยูเนสโกเปนมรดกโลก โดยอาณาจักรสุโขทัยมีความสัมพันธอันแนบแนนกับนครศรีฯ จึงเอารูปแบบเจดียทรงลังกา
พรอมชาง ลอมไปสรางวัดหลายๆ แหง ซึ่งอยูในเขตอุทยานประวัติศาสตรสุโขทัย ศรีสัชนาลัย และกําแพงเพชร
อยางไรก็ตามเจดียทรงลังกาหรือทรงระฆัง ถูกเจดียทรงปรางคครอบครองความนิยมอยูหลายยุค เชน ชวงตนอยุธยา ซึ่ง
ไดรับอิทธิพลจากเจดียทรงปรางคแบบเขมร จนกระทั่งกษัตริยอยุธยาพระองคหนึ่ง (พระรามาธิบดีที่ 2) โปรดฯ ใหสราง
เจดียทรงระฆัง วัดพระศรีสรรเพชญ เปนจุดรีเทิรนอีกครั้งของเจดียทรงนี้ แตเจดียทรงยอมุมและปรางคยังนิยมสราง
ตอมาอีกหลายสมัย
จนกระทั่งรัชกาลที่ 4 แหงกรุงรัตนโกสินทร พระองคทรงโปรดงานศิลปะอยุธยาที่เคยรุงเรืองในอดีต จึงดํารินํารูปแบบ
เจดียทรงระฆังของวัดพระศรีสรรเพชญกลับมาสรางใหมอีกครั้ง เชน เจดียภูเขาทอง, (ซึ่ง ร.3 ดําริสรางเปนทรงยอมุม),
พระศรีรัตนเจดีย วัดพระแกว, วัดราชประดิษฐ, พระปฐมเจดีย เปนตน จนตอมาวัดพระศรีมหาธาตุ บางเขน ก็สรางเจดีย
ทรงระฆังแบบศิลปะราษฎร จนไปถึงพระบรมธาตุบนดอยอินทนนท ซึ่งกลายเปนศิลปะสมัยใหมไปแลว ในปจจุบันเจดียทรง
ระฆังเปนหนึ่งในเจดียที่นิยมสรางมากที่สุดในประเทศไทย
- 6. สถูปสาญจี รัฐมัธยมประเทศ อินเดีย ภาพวาด กลุมสถูปสาญจีในอดีต
ภาพสลัก สถูปอมราวดี อินเดียใต
สถูปจําลอง ศิลปะอมราวดี (ปจจุบันไมเหลือของจริงแลว) สถูป รูวันเวลิสเซยา ศรีลังกา
- 8. เมื่อพระพุทธศาสนานิกายเถรวาทแบบลังกาวงศ ไดเขามา
ประดิษฐานในกรุงสุโขทัย จึงไดมีการสรางเจดียตามวัฒนธรรม
พระพุทธศาสนา แตไดมีการประดับตกแตง ตามแบบของสุโขทัย
โดยยังมีองคประกอบสําคัญครบถวน และมีองคประกอบอื่น ๆ
เพิ่มเขามา
1. ฐานเขียง ฐานชั้นลางสุด ยกพื้นเจดียใหสูงกวาพื้นดิน
2. ฐานปทม หรือฐานบัว (ปทุม) แสดงถึงดอกบัวที่รองรับ
พระพุทธเจาในทุกอิริยาบถของพระพุทธองค
3. บัวถลา เปนลักษณะที่รับมาจากลังกาแตเอาชั้นบัวหงายออก
4. บัวปากระฆัง เปนฐานบัวชั้นบน
5. องคระฆัง หรือ เรือนธาตุ บรรจุพระพุทธรูป หรือพระบรม
สารีริกธาตุ หรือพระบรมอัฐิ และพระอัฐิ
6. บัลลังก คงความหมายเดิม
7. กานฉัตร เปนกานของฉัตร (ตามความหมายเดิม)
8. บัวฝาละมี บัวคว่ําดานบน กางกั้นฉัตรใหเรือนธาตุ
9. ปลองไฉน เปรียบเสมือนตัวฉัตร (ตามความหมายเดิม)
10. ปลียอด ชี้ขึ้นฟา เสนทางสูพระนิพพาน
11. หยาดน้ําคาง หมายถึงรัตนะ
- 21. ที่ ลักษณะ วัดชางรอบ วัดชางลอม
1 ที่ตั้ง อุทยานประวัติศาสตรกําแพงเพชร อุทยานประวัติศาสตรศรีสัชนาลัย
2 ลักษณะเจดีย ทรงระฆังหรือโอคว่ํา ทรงระฆังหรือโอคว่ํา
3 สรางขึ้นในสมัย พุทธศตวรรษที่ 20-21 ในยุคสุโขทัย
ตอนปลาย
พอขุนรามคําแหงตามศิลาจารึก
สุโขทัยหลักที่ 1 พ.ศ. 1830
4 ไดรับอิทธิพลมาจาก ศิลปะวัฒนธรรมในสุโขทัย ศิลปะวัฒนธรรมในนครศรีธรรมราช
5 ฐานเขียง รูปแปดเหลี่ยม รูปสี่เหลี่ยมจัตุรัส
6 ฐานปทม รูปแปดเหลี่ยม รูปสี่เหลี่ยมจัตุรัส
7 บัวถลา ลดหลั่นลงมา ปกติตามรูปแบบเจดียทรงระฆัง
มาตรฐาน
8 บัวปากระฆัง มีตามรูปแบบเจดียทรงระฆังมาตรฐาน เปนรูปกลับบัวหงายและคว่ําตอกัน
9 องคระฆังหรือเรือนธาตุ ปกติ ปกติ
- 22. ที่ ลักษณะ วัดชางรอบ วัดชางลอม
10 บัลลังก ทรงกระบอกแบนๆมนๆคลายจานรอน รูปสี่เหลี่ยม
11 กานฉัตร ทรงกระบอก ทรงกระบอก
12 บัวฝาละมี ทรงกระบอกแบนๆมนๆคลายจานรอน ทรงกระบอกแบนๆมนๆคลายจานรอน
13 ปลองไฉน ทรงกระบอกแบนๆมนๆคลายจานรอน
เรียงกันเปนชั้นจากขนาดใหญไปหาเล็ก(นับ
จากลางขึ้นบน) ทําใหดูคลายๆทรงกรวย
ทรงกระบอกแบนๆมนๆคลายจานรอน
เรียงกันเปนชั้นจากขนาดใหญไปหาเล็ก(นับ
จากลางขึ้นบน) ทําใหดูคลายๆทรงกรวย
14 ปลียอด ทรงกรวย ทรงกรวย
15 หยาดน้ําคาง ไมทราบขอมูล ไมทราบขอมูล