SlideShare a Scribd company logo
1 of 17
МӨНГӨ САНХҮҮГИЙН ҮНДЭС
Инфляци.
Дэлхийн валютын систем
Лекц 12
Мөнгө гэж юуг хэлэх вэ?
Арилжаа төлбөр тооцоонд хэргэлдэг,
аливаа юмс эд зүйлсийн өртгийг
тогтоож өгдөг, хөрвөх чадвартай
онцгой төрлийн барааг мөнгө гэнэ.
Мөнгөний хөгжил дотор
Таваарын мөнгө
Бартерын худалдаа
Таваарын стандарт
Мөнгөн тэмдэгт
Төлбөр тооцооны хэрэгсэл
Хувь хүний хооронд
худалдаа
Өрх, овог,
Хүрээ, улс
доторхи
худалдаа
наймаа
Гадаад, улс хоорондын, олон улсын худалдаа
Тэгвэл хоер өөр улсын хүн
хоорондоо ямар аргаар
төлбөр тооцоо гүйцэтгэх үү?
Гэсэн асуулт гардаг байна.
Хариулт нь : ВАЛЮТААР
Валют гэж юуг хэлэх вэ?
Улс орон бүр өөрийн гэсэн мөнгөн
тэмдэгттэй байдаг бөгөөд тухайн
мөнгөн тэмдэгт нь тэр орны газар нутаг
дээрх хүн бүрт хүлээн зөвшөөрөгдсөн
үнэ цэнэтэй зүйл болдог
Гэхтээ нэг орны мөнгөн дэсгэрт өөр
нэг оронд байлаа гээд шууд дотоодын
гүйлгээнд нь орох боломжгүй гэхдээ
бас огт үнэ цэнэгүй зүйл болчихгүй.
Үүнийг Валют гэж нэрлэдэг.
Жишээ: Иргэн Болор жуулчин аялалаар
Вьетнам улсад явсан гэж үзье.
Тэгвэл хоол
идвэл монгол
мөнгөөр
төлбөр хийж
болох уу?
Эсвэл хэдэн төгрөгийн үнэтэй хоол
идсэнг тогтоож болох уу?
Мэдээж вьетнамын ард түмэн монгол
төгрөгийг хоолны төлбөрт авахгүй.
Зөвхөн өөрийн улсын мөнгө авах
сонирхолтой байна.
Тэгвэл Болор төлбөр тооцоог вьетнамын
донг мөнгөөр төлбөр хийж, хэдэн
төгрөгийн хоол идсэнг монгол төгрөгөөр
тооцож болно.
Нэг улсын мөнгөн тэмдэгт нэгжийг өөр
улсын мөнгөн тэмдэгтэй харьцуулсан
харьцааг валютын ханш гэнэ.
1$ = 1980.38₮ 1₮ = ? $
1₮ = 1 $ /1980.38
1₮ = 0.00050495$
Валютыг дотор хэрэглэх хүрээгээр нь :
А. Үндэсний валют.
Б. Гадаад валют
В. Олон улсын валют
Г. Бүс нүтгийн валют
Валютыг хөрвөх чадвараас хамарч:
А. Чөлөөт хөрвөх
Б. Хагас хөрвөх
В. Хөрвөхгүй
Бусад валютын ханштай харьцуулах
байдлаар нь :
Хатуу / хүчтэй
Зөөлөн / сул
Валютыг хэрэглэх болон зориулалтаас
хамааруулж
Төлбөрийн валют
Зээлийн валют
Гэрээний валют

More Related Content

Similar to Msu lekch 12

мөнгө цахим
мөнгө цахиммөнгө цахим
мөнгө цахимbatdol
 
мөнгө цахим
мөнгө цахиммөнгө цахим
мөнгө цахимtulgaa14
 
мөнгө цахим
мөнгө цахиммөнгө цахим
мөнгө цахимYumjav
 
мөнгө цахим
мөнгө цахиммөнгө цахим
мөнгө цахимtulgaa14
 
мөнгө цахим
мөнгө цахиммөнгө цахим
мөнгө цахимtulgaa14
 
Lecture 15
Lecture   15Lecture   15
Lecture 15Tj Crew
 
лекц 2, 3
лекц 2, 3лекц 2, 3
лекц 2, 3ariunubu
 
Лекц 12
Лекц 12Лекц 12
Лекц 12Etugen
 

Similar to Msu lekch 12 (12)

мөнгө цахим
мөнгө цахиммөнгө цахим
мөнгө цахим
 
мөнгө цахим
мөнгө цахиммөнгө цахим
мөнгө цахим
 
мөнгө цахим
мөнгө цахиммөнгө цахим
мөнгө цахим
 
мөнгө цахим
мөнгө цахиммөнгө цахим
мөнгө цахим
 
мөнгө цахим
мөнгө цахиммөнгө цахим
мөнгө цахим
 
15
 15 15
15
 
Macro l 16
Macro l 16Macro l 16
Macro l 16
 
Macro lL15
Macro lL15Macro lL15
Macro lL15
 
Macro.Lekts 11
Macro.Lekts 11Macro.Lekts 11
Macro.Lekts 11
 
Lecture 15
Lecture   15Lecture   15
Lecture 15
 
лекц 2, 3
лекц 2, 3лекц 2, 3
лекц 2, 3
 
Лекц 12
Лекц 12Лекц 12
Лекц 12
 

Msu lekch 12