Zuurstofplan van Groen: ademruimte voor mensen, zuurstof voor economie.

2. Uittredende regeringen schoten tekort
op sociaal en milieuvlak
WACHTEN VAN WIEG
TOT RUSTHUIS
VRIENDELIJK VOOR GROTE VISSEN
STRENG VOOR KLEINE
Regeringen bespaarden op sociaal en milieu en investeerden te weinig,
vroegen sterkste schouders niet om correcte bijdrage.

3. OVERHEDEN
BURGERS
ONDERNEMERS
MIDDENVELD
2014 KANS OM HET
BETER
TE DOEN
samenwerking
moeten we op alle niveaus
tegelijk in gang zetten

4. 2014 KANS OM HET
BETER
TE DOEN
SOCIAAL MEER WELVAART MILIEU MINDER VERVUILING

5. 2014 KANS OM HET
BETER
TE DOEN
GEZINNEN
die het heel
druk hebben
zij die moeilijk
rondkomen
en KINDEREN
in armoede
JONGEREN in het
onderwijs en
aan het begin van
hun loopbaan
ONDERNEMINGEN
die sociaal en
duurzaam
willen werken
toekomstige
GENERATIES
mensen op een
WACHTLIJST

6. 2014 KANS OM HET
BETER
TE DOEN
JOBS
FISCALITEIT
WACHTLIJSTEN
ENERGIE
vier prioritaire beleidsterreinen
waarop we de volgende jaren echte verandering willen brengen

7. 2014 KANS OM HET
BETER
TE DOEN
rechtvaardig besparen, slim investeren en eerlijke nieuwe inkomsten
door te vereenvoudigen en te verschuiven
binnen het kader van gezonde overheidsfinanciën:
geen schulden doorschuiven naar de volgende generaties

8. Zuurstof voor de burgers, die de gevolgen van de crisis voelen
Zuurstof voor een gezondere leefomgeving
Zuurstof om het belegen, vastgeroeste beleid te veranderen

9. 3 KRACHTLIJNEN
ADEMRUIMTE VOOR MENSEN, ZUURSTOF VOOR ECONOMIE
JOBS
creëren
GEZONDE
leefomgeving
SOCIALE
investeringen

10. We doen heel ambitieuze
sociale investeringen in
pensioenen, wachtlijsten en
uitkeringen.
ADEMRUIMTE VOOR MENSEN, ZUURSTOF VOOR ECONOMIE
JOBS
creëren
SOCIALE
investeringen
We creëren jobs door een
modernisering en
verduurzaming van de
economie.
We verminderen de uitstoot
door efficiëntere en
duurzamere energie en
mobiliteit.
GEZONDE
leefomgeving
MINDER ONGELIJKHEID, MEER JOBS, MINDER UITSTOOT EN EEN GEZONDE OVERHEID

11. RODE DRAAD
Bij dit alles is een grondige fiscale verschuiving de rode draad:
minder lasten voor werknemers en werkgevers,
meer lasten op de grootste vermogens en op vervuiling
ADEMRUIMTE VOOR MENSEN, ZUURSTOF VOOR ECONOMIE

12. ZUURSTOF VOOR M

13. HERVORMINGEN
PENSIOENEN
WAARDIGE
UITKERINGEN
GEZINSBELEID
AANPAKKEN
WACHTLIJSTEN
KWALITATIEF
ONDERWIJS
VERMOGENS-RENDEMENTSHEFFING
SOCIALE
investeringen
NIEUW
GEZONDHEIDSZORGBELEID

14. HERVORMINGEN
PENSIOENEN
Basispensioen + bovenbouw in functie van gewerkte jaren
Wettelijk pensioen versterken, tweede en derde pijler hervormen
ADEMRUIMTE VOOR MENSEN, ZUURSTOF VOOR ECONOMIE
SOCIALE
investeringen

15. HERVORMINGEN
PENSIOENEN
2000
1500
1000
500
ADEMRUIMTE VOOR MENSEN, ZUURSTOF VOOR ECONOMIE
SOCIALE
investeringen
Hoogte gemiddeld wettelijk pensioen voor werknemers volgens deciel
0
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
Huidig model
Groen model

16. Kinderbijslag: voor 70% gezinnen méér, mokerslag tegen kinderarmoede
Elk kind in het gezin krijgt evenveel, ook voor de belastingvrije som
ADEMRUIMTE VOOR MENSEN, ZUURSTOF VOOR ECONOMIE
SOCIALE
investeringen
GEZINSBELEID

17. Impact op maandelijks inkomen van het Groen gezinsbeleid,
volgens inkomensdeciel
300
250
200
150
100
50
0
-50
-100
-150
-200
1.638 2.184 2.610 2.842 3.444 3.644 4.076 4.633 5.175 6.716
ADEMRUIMTE VOOR MENSEN, ZUURSTOF VOOR ECONOMIE
SOCIALE
investeringen
GEZINSBELEID
Huidig beleid

18. WAARDIGE
UITKERINGEN
Leeflonen
Werkloosheidsuitkeringen
Ziekte-uitkeringen
Uitkeringen mensen met een beperking
ADEMRUIMTE VOOR MENSEN, ZUURSTOF VOOR ECONOMIE
SOCIALE
investeringen

19. ADEMRUIMTE VOOR MENSEN, ZUURSTOF VOOR ECONOMIE
SOCIALE
investeringen
AANPAKKEN
WACHTLIJSTEN
Aantal wachtenden 2008 Aantal wachtenden 2013
Wachtrijen kinderopvang Nood aan 44.000 plaatsen extra tegen 2020
Scholenbouw 1.537 dossiers voor een
geraamd bedrag aan subsidies van
€ 1,6 miljard
1.453 dossiers, 1.976 aanvragen bij AGIOn
€ 3,2 miljard nodig.
Wie in 2001 een aanvraag indiende, kon pas in 2012 beginnen bouwen.
Wie nu een dossier indient, moet zo’n 20 jaar wachten.
Wachtlijsten Woonzorgcentra
(rusthuizen) – aantal ouderen 80.000 tot 100.000 109.150 tot 162.629
Sociale Woningen
(unieke kandidaat huurders) 78.000
(eind 2007)
107.351
Zorgvragen mensen
15.897 22.000
met een handicap Bijzondere jeugdzorg
4.428
(alle werkvormen) – aantal
opvangmogelijkheden voor jongeren
NT 2
(Nederlands tweede taal) 1.103 opleidingsvragen bij Centra voor Basis-educatie
+ Centra voor Volwassenenonderwijs

20. Kinderopvang
Mensen met een beperking
Ouderenzorg
ADEMRUIMTE VOOR MENSEN, ZUURSTOF VOOR ECONOMIE
Geestelijke gezondheidszorg
Meer betaalbare woningen
SOCIALE
investeringen
AANPAKKEN
WACHTLIJSTEN

21. NIEUW
GEZONDHEIDSZORGBELEID
ADEMRUIMTE VOOR MENSEN, ZUURSTOF VOOR ECONOMIE
SOCIALE
investeringen
Extra impuls voor preventief gezondheidsbeleid
Versterking ziekteverzekering:
•Wegwerken gezondheidskloof
•Nieuw beleid geestelijke gezondheid (terugbetaling psychotherapie…)

22. KWALITATIEF
ONDERWIJS
ADEMRUIMTE VOOR MENSEN, ZUURSTOF VOOR ECONOMIE
SOCIALE
investeringen
Budget onderwijs optrekken tot 4,8% BRP
We zetten dit in voor
• Scholenbouw
• Basisonderwijs
• Betere ondersteuning van leerkrachten
• Inclusief onderwijs
We investeren recurrent 729 miljoen euro
Bovenop voorziene meerjarenbegroting van 1,3 miljard euro

23. ADEMRUIMTE VOOR MENSEN, ZUURSTOF VOOR ECONOMIE
SOCIALE
investeringen
VERMOGENS-RENDEMENTSHEFFING
We schaffen alle bestaande vermogensbelastingen af
(successierechten, registratierechten, onroerende voorheffing,…)
Alle vermogen in kaart via vermogenskadaster
Onderste 50% bevolking betaalt geen vermogensbelastingen meer
75% betaalt minder dan vandaag, 10% evenveel,
enkel 15% hoogste vermogens (meer dan 1 miljoen euro)
betalen meer dan vandaag

24. 900
800
700
600
500
400
300
200
100
0
1 2 38 50
ADEMRUIMTE VOOR MENSEN, ZUURSTOF VOOR ECONOMIE
SOCIALE
investeringen
VERMOGENS-RENDEMENTSHEFFING
Decielen van de netto gezinsvermogens en verdeling bijdragen
Miljard euro
-100
836
325
221
190
131
103
-1 -1 -2 -9
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
Totale vermogen
Totale bijdrage

25. VERLAGING
LOONLASTEN
BETER
WERK
FISCALE
VEREENVOUDIGING
ARBEIDSMARKT
BELEID
JOBS
creëren
O&O
VERDUURZAMING
ECONOMIE
GERICHTE
ONDERSTEUNING KMO’S

26. ADEMRUIMTE VOOR MENSEN, ZUURSTOF VOOR ECONOMIE
JOBS
creëren
VERLAGING
LOONLASTEN
Loonlastenverlaging van 1,2% BBP
€ 2,5 miljard loonbonus voor onderste 50% lonen (2 miljoen werknemers)

27. ADEMRUIMTE VOOR MENSEN, ZUURSTOF VOOR ECONOMIE
JOBS
creëren
VERLAGING
LOONLASTEN
Loonlastenverlaging van 1,2% BBP
€ 2,5 miljard progressieve verminderingen werkgeversbijdragen
Korting voor laagste lonen: 240 euro per maand (RSZ-bijdrage valt op 0)

28. Werkgeversbijdragevermindering in Groen model
1800
1600
1400
1200
1000
800
600
400
200
0
1.100 1.210 1.430 1.650 1.870 2.090 2.310 2.563 3.003 3.850 4.950
ADEMRUIMTE VOOR MENSEN, ZUURSTOF VOOR ECONOMIE
JOBS
creëren
Werkgeversbijdrage nu
Werkgeversbijdrage Groen
Wgbijdrage netto
Extra vermindering Groen
Lage Lonen Nu
Structurele vermindering nu
VERLAGING
LOONLASTEN
0,35
0,30
0,25
0,20
0,15
0,10
0,05
0,00

29. Strijd tegen burn-out, verminderen van het werkverzuim
Verhoging budgetten zorgverloven en tijdskrediet
7
6
5
4
3
2
1
1,8 2 2,3 1,6 1,7 1,8 1,4 1,6 1,7 1,7 1,6 1,1 1,1
1,5 1,6 1,7 1,7 1,8 1,8 1,9 1,4 1,5 1,4 1,5 1,4 1,4
1,9 1,9 2 1,9 2 2 2,1 2,2 2,3 2,2 2,2 2,1 2,1
ADEMRUIMTE VOOR MENSEN, ZUURSTOF VOOR ECONOMIE
JOBS
creëren
BETER
WERK
Evolutie ziekteverzuim tussen 2001 en 2013 (Securex)
0
2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013
Meer dan 1 jaar
1 maand - 1 jaar
0-1 maand

30. Meer begeleiding op maat door VDAB
Begeleiding van werkgevers bij invullen vacatures
ADEMRUIMTE VOOR MENSEN, ZUURSTOF VOOR ECONOMIE
JOBS
creëren
ARBEIDSMARKT
BELEID
Werklozen Vacatures > 4 maand
2010 199.834 7.761
2011 191.987 12.352
2012 210.027 12.806
2013 221.901 11.292

31. Vennootschapsbelasting: tarief verminderen door wirwar
aan fiscale aftrekken te beperken = budgetneutraal
Speculatie afremmen. Speculanten dragen 768 miljoen euro bij
ADEMRUIMTE VOOR MENSEN, ZUURSTOF VOOR ECONOMIE
JOBS
creëren
FISCALE
VEREENVOUDIGING

32. Via ondernemingsgroeperingen kunnen KMO’s werknemers delen
Loonlastenverlaging voor de eerste drie aangeworven werknemers
Opveringsvergoeding voor zelfstandigen in moeilijkheden
ADEMRUIMTE VOOR MENSEN, ZUURSTOF VOOR ECONOMIE
JOBS
creëren
GERICHTE
ONDERSTEUNING KMO’S

33. ADEMRUIMTE VOOR MENSEN, ZUURSTOF VOOR ECONOMIE
JOBS
creëren
O&O
Naar 3% investeringen in O&O
Versterken duurzame innovatie

34. Ondersteuning van sectoren om te verduurzamen
Ontwikkelen van duurzame routepaden via sociaal-ecologisch overleg
ADEMRUIMTE VOOR MENSEN, ZUURSTOF VOOR ECONOMIE
JOBS
creëren
VERDUURZAMING
ECONOMIE

35. DUURZAME
ENERGIE
DUURZAME
MOBILITEIT
GEZONDE
leefomgeving
NATUUR &
WATER

36. 70
60
50
40
30
20
10
Cyprus
Poland
Czech Republic
ADEMRUIMTE VOOR MENSEN, ZUURSTOF VOOR ECONOMIE
GEZONDE
leefomgeving
DUURZAME
ENERGIE
0
Malta*
Luxembourg
United Kingdom
Netherlands
Belgium
Ireland
Hungary*
Slovakia
Germany
France
Italy
Spain
Greece*
Bulgaria
EU (28 countries)
Romania
Portugal
Croatia
Slovenia
Lithuania
Austria
Finland
Estonia
Denmark
Latvia*
Sweden
Norway
2012
TARGET

37. Schoon, stabiel, betaalbaar
Investeringen in energie-efficiëntie fors opdrijven
Doorbraak hernieuwbare energie deels financieren via algemene middelen
Correcte nucleaire heffing
ADEMRUIMTE VOOR MENSEN, ZUURSTOF VOOR ECONOMIE
GEZONDE
leefomgeving
DUURZAME
ENERGIE

38. Investeringen in openbaar vervoer en fietspaden
en verhogen recurrente middelen
Afschaffen milieuonvriendelijke fiscale voordelen
Afschaffen vaste belastingen op auto en vervangen door
slimme kilometerheffing, in functie van groei alternatieven
Vervangen bedrijfswagens door mobiliteitsbudget
ADEMRUIMTE VOOR MENSEN, ZUURSTOF VOOR ECONOMIE
GEZONDE
leefomgeving
DUURZAME
MOBILITEIT

39. Ruimte voor water om overstromingen te voorkomen
Investeren in natuur: recht op natuur in de buurt voor iedereen
Investeren in lokaal klimaatbeleid
ADEMRUIMTE VOOR MENSEN, ZUURSTOF VOOR ECONOMIE
GEZONDE
leefomgeving
NATUUR &
WATER

40. ADEMRUIMTE VOOR MENSEN, ZUURSTOF VOOR ECONOMIE
internationale
SOLIDARITEIT
Halen 0,7% ontwikkelingssamenwerking (800 miljoen euro)
Klimaatfinanciering (gefinancierd met Tobintax)

41. Efficiëntie overheid ijken op %BBP
bij gelijkblijvende bevoegdheden
Respecteren van begrotingstraject
ADEMRUIMTE VOOR MENSEN, ZUURSTOF VOOR ECONOMIE
naar structureel overschot
Opdrijven fraudebestrijding
(schrappen afkoopwet)
Rentewinsten door schuldafbouw
Beperken groeivoet gezondheidszorg en
bestrijding overconsumptie en inefficiëntie
GEZONDE
overheid

42. SAMENGEVAT

43. Ademruimte
voor mensen,
zuurstof voor
economie.

44. 12 MILJARD BESPARINGEN
7,5 MILJARD RECHTVAARDIGE INKOMSTEN
— VAN DE GROOTSTE VERMOGENS —
EN 1,6 MILJARD UIT VERVUILENDE ACTIVITEITEN
DAARTEGENOVER STAAN
MEER DAN 5 MILJARD LASTENVERLAGINGEN EN
RUIM 6 MILJARD AAN SOCIALE INVESTERINGEN
EN VERSTERKING VAN DE KOOPKRACHT
3,3 MILJARD OPBRENGSTEN
DOOR EXTRA JOBCREATIE

45. WAT LEVERT
DIT OP?

46. ZUURSTOF VOOR M JOBS 55.000 door progressieve werkgeversbijdrage
29.000 door loonbonus
8.000 energiezuinig maken privéwoningen
5.000 begeleiding werkgevers openstaande vacatures
5.000 uitbouw duurzame energie
Totaal: 102.000 jobs
WAT LEVERT DIT OP AAN

47. ZUURSTOF VOOR M
WAT LEVERT DIT OP VOOR
werkende
gezinnen
met kinderen
Voor 70% van hen een hogere kinderbijslag (gemiddeld 200 euro per kind)
Loonbonus voor 2 miljoen werknemers
Lagere vermogensbelastingen voor 75% van de belastingbetalers
Vlottere toegang tot de crèche en de school van keuze
Kwalitatievere jobs waarin het stressniveau bewaakt wordt en meer tijd
voor het gezin
Een mobiliteitsbudget waarmee ze zelf kunnen bepalen hoe ze zich naar
het werk verplaatsen
Veiliger en vlotter verkeer met meer plaats voor voetgangers en fietsers
Een gezondere, aangenamere leefomgeving met meer groen om in te
spelen en minder luchtvervuiling

48. ZUURSTOF VOOR M
WAT LEVERT DIT OP VOOR
jongeren
Meer jobkansen door loonlastenverlaging en
in de innovatieve duurzame sectoren van de toekomst
Betere begeleiding door VDAB
Beter onderwijs

49. ZUURSTOF VOOR M
WAT LEVERT DIT OP VOOR
mensen die
het moeilijk
hebben
Meer jobs aan de onderkant van de arbeidsmarkt
Meer begeleiding op maat door VDAB
Hogere kinderbijslagen, tot 300 euro per kind
0 euro vermogensbelastingen
Alle uitkeringen en pensioenen boven de armoedegrens
Vlottere toegang tot ouderenzorg, hulp voor mensen met een
beperking, geestelijke gezondheidszorg,…
Veiliger verkeer met meer openbaar vervoer en meer plaats voor
voetgangers en fietsers
Een gezondere, aangenamere leefomgeving met meer groen
dichtbij en minder luchtvervuiling

50. ZUURSTOF VOOR M
WAT LEVERT DIT OP VOOR
kmo’s en
ondernemingen
Loonlastenverlaging van 2,1 miljard
Lager tarief vennootschapsbelasting en vereenvoudiging door
vermindering wirwar fiscale aftrekken
Fiscaliteit meer op maat van KMO’s en minder van
multinationals (bv notionele interestaftrek)
Minder concurrentievervalsing van milieuonvriendelijke fiscale
voordelen
Makkelijker personeel delen in ondernemingsgroeperingen
Begeleiding door VDAB bij invullen lang openstaande vacatures
Minder burn-outs
Meer steun voor verduurzaming en energie-efficiëntie
Vlotter verkeer en mobiliteitsbudget voor hun werknemers

51. ZUURSTOF VOOR M
WAT LEVERT DIT OP AAN
gezonde
leefomgeving
Minder luchtvervuiling (fijn stof,…)
Minder CO2 uitstoot: 30-40% tov 1990
Minder energieverbruik -20% tov 2010
Meer zuiver water
10% minder auto’s in de spits, 40% minder file-verliesuren
Daling gezondheidskosten door milieuvervuiling
Minder overstromingen
Meer bossen (inclusief stadsbossen en waardevolle bossen),
meer natuurgebieden (3000 ha per jaar, dus 15000 ha)
Aandeel groene stroom in elektriciteitsgebruik: 35%

52. NIET ALLEEN MET
overheidsmiddelen
Green New Deal fonds bij overheidsbank Belfius
Ambitie is 0,5% van slapend spaargeld te mobiliseren (1,25 mld)
bovenop bestaande volkslening
Financieren van energiezuinige investeringen met belangrijk terugverdieneffect
(bv isolatie overheidsgebouwen, Vlaamse Alliantie Werk&Milieu, duurzame ondernemingen,…)

53. ZUURSTOF VOOR M
HET VERSCHIL MET
andere partijen
CD&V, sp.a en OpenVLD maakten een beperkte oefening, die veel te weinig rekening
houdt met de sociale en milieu uitdagingen waar we voor staan. Onderschatting van
de middelen nodig om de grote noden aan te pakken (bv sp.a, onderwijs: geen extra
middelen; OpenVLD, armoede/uitkeringen: geen extra middelen; CD&V: geen
klimaatinvesteringen)
Geen fiscale shift van lasten op arbeid naar vermogen en vervuiling.
Bescheiden (sp.a) tot geen lasten op vermogen (OpenVLD, CD&V).
Geen milieufiscaliteit (sp.a, OpenVLD) of onduidelijk (CD&V).

54. Ademruimte voor mensen, zuurstof voor economie.