1. ARTE BARROKOA DIEGO RODRÍGUEZ DE SILVA Y VELÁZQUEZ
(1599-1660)

2. ESPAINIAKO PINTURA BARROKOA
- Europako eredu eta pinturaren eragina nabarmena izanen da (eskulturan
baino gehiago). Errealismoa eta argiaren trataera izanen dira nagusi.
- Caravaggioren tenebrismoa (hasieran)
- Rubensen kolore bizi eta aberatsen erabilera
- Bezero nagusiak: eliza, orden erlijiosoak eta gortea.
- Gaiak: erlijiosoak (bereziki), erretratua, bodegoiak (Zurbaran bereziki),
jeneroko pintura (pikaroak, eskaleak, ipotxak…)…
- Ezaugarri nagusiak:
- Konposizio sinple eta libreak (maiz diagonalaren erabilera eginen da).
- Naturalismoa (errealitatea den bezala eta xehetasunez).
- Tenebrismoa (argiaren trataeran)
- Aire perspektiba (Velazquez maisua)
- Artista nagusiak: Velazquez eta Zurbaran

3. VELAZQUEZ
Etapak:
1. Hasiera Sevillan: joera errealista eta naturalista.
Gai herritarrak landuko ditu (beti duintasun handiz)
2. Gortean sartzea: gortean sartzea lortu zuen eta erretratuak
egiten hasi zen (tenebrismotik aldenduz). Rubens-en aholkua
jarraituz, Italiarako bidaia egin zuen. Ordutik, giza biluziak eta gai
mitologikoak interesatzen hasiko zaizkio.
3. Gorteko pintorea: gorteko erretratista bilakatuko da (zaldizko
erretratuak zein errege familiaren erretratuak -agintea
sinbolizatuz- eta gortesauen, ipotxen, bufoien erretratuak). Bere
lanetan paisaiak ere sartuko ditu (aire perspektiba landuz).
4. Azken urteak: Italiara bigarren bidaia eginen du eta ordutik, bere
koadroetan giro atmosferikoa indartu eginen da, aire perspektiba
erabat menperatuz. Garai honetan bere obrarik bikainenak
margotuko ditu.

6. Autorretratoa
(1622-23)
Prado Museoa, Madril

7. FORMAKUNTZA ALDIA (1617-1622)
VELÁZQUEZ SEVILLAN HASI ZEN, ESTILO
TENEBRISTA ETA NATURALISTAN

8. Erregeen gurtzea
(1619)
Oihal gaineko olioa,
203 x 125 zm
Prado Museoa, Madril

9. Sor Francisca Jerónima de la Fuente
Oihal gaineko olioa,1620
160 x 110 zm
Prado Museoa, Madril

10. Velázquez. Kristo Maria eta Martaren etxean
Oihal gaineko olioa. 1620 60 x 103,5 zm
National Gallery, London

11. Kristo Marta eta Mariaren etxean

15. Velázquez. Mulata, 1617
Oihal gaineko olioa. (56 x 118 zm). Irlandako Galería Nazionala,
Dublín

16. ATSOA ARRAULTZAK FRIGITZEN
1.
ETAPA

17. Atsoa arraultzak frijitzen (1618)
Oihal gaineko olioa, 99 x 128 zm. National Gallery of Scotland, Edimburgo

22. VELAZQUEZ.
HASIERAKO
ETAPA
- Tenebrismoa
- Naturalismo-errealismo
handikoa. Objektu guztiak
xehetasun handiz landuta
daude.
- Bizitzaren metafora da:
mutikoak gaztaroa
errepresentatzen du, atzeko
gizonak heldutasuna eta ur
saltzaileak zahartzaroa.
SEVILLAKO UR SALTZAILEA

23. Sevillako ur saltzailea
Oihal gaineko olioa
1623
106.7 x 81 zm
Wellington Museum,
London

27. HELDUTASUN ALDIA (1623-1660)
ERREGE-PINTOREA

28. Felipe IV.a
1627
Oihal gaineko olioa
210 x 102 zm
Prado Museoa, Madril

29. Don Carlos Infantea
1626-27
Oihal gaineko olioa
209 x 125 zm
Prado Museoa, Madril

30. Felipe IV.a

31. Luis de Góngora y Argote
1622
50.3 x 40.5 zm
Museum of Fine Arts, Boston

32. Kristo gurutzilkatua
1632
248 x 169 zm
Prado Museoa, Madril

33. MOZKORRAK
(Bakoren garaipena)
1628. Oihal gaineko olioa. (165x225 zm.).
Madril. Prado Museoa.

41. Italiarako lehen bidaia
(1629-1631)

42. VULKANOREN 1630. Oihal gaineko olioa.
SUTEGIA (223x290 zm.).
Madril. Prado Museoa.

43. Velázquez. Vulkanoren sutegia

48. Joseren tunika

51. ERRETRATUAK

52. ERRETRATUAK (Felipe IV.a)

53. Felipe IV.a
1631-32
oihal gaineko olioa, 200 x 113 zm
National Gallery, Londres

55. Felipe IV.a
1628

60. Baltasar Carlos Printzea
1635-36
191 x 103 zm
Prado Museoa, Madril

63. OLIVARES KONDE-DUKEA

64. Felipe IV.aren zaldiko
erretratua
1635-36
301 x 314 zm
Prado Museoa, Madril

65. FELIPE IV.a

68. Baltasar Carlos Printzearen
zaldiko erretratua
1635-36
209 x 173 zm
Prado Museoa, Madril

69. BALTASAR KARLOS
PRINTZEA
ATMOSFERAREN
IRUDIKAPENA
(AIRE PERSPEKTIBA)

70. Velázquez. Baltasar Carlos Printzea

71. Olivares konde-dukearen
zaldiko erretratua
1638
313 x 239 zm
Prado Museoa, Madril

72. OLIVARES KONDE-DUKEA
ZALDI GAINEAN

73. Margarita Erregina Isabel Borboikoa, Erregina

75. Pablitos de Valladolid Don Diego de Acedo, “El Primo”

76. Pablo de Valladolid
1635
209 x 123 zm
Prado Museoa, Madril

77. Diego de Acedo
(El Primo)
1644
107 x 82 zm
Prado Museoa,
Madril

79. Sebastián de Morra
1643-44
106,5 x 81,5 zm
Prado Museoa,
Madril

80. Francisco Lezcano,
"El Niño de Vallecas“ deitua
(1636)
107 x 83 zm
Prado Museoa, Madril

81. BIZARGORRI 1634. 198 x 121 zm. Prado
Museoa. Madril.
A

83. Don Juan Calabazas,
Calabacillas deitua
1639
106 x 83 zm
Prado Museoa, Madril

84. Menipo
1636-40
179 x 94 zm
Prado Museoa,
Madril
Esopo
1640
179 x 94 zm
Prado Museoa,
Madril

85. Bredako errenditzea (Lantzak)
1635 307 x 367 zm
Prado Museoa, Madril

102. Italiarako bigarren bidaia eta Madrileko 3. aldia
(1648-1660)

103. Inocencio X.aren erretratua
1650
141 x 119 zm
Galleria Doria-Pamphili,
Erroma

107. Francis BACON (1953)

108. Marte, Gerraren Jainkoa
1640
179 x 95 zm
Prado Museoa, Madril

110. Venus ispiluarena
1649-51 122,5 x 177 zm National Gallery, Londres

113. TIZIANO: Urbinoko Venus
RUBENS: Venus eta Kupido

114. VILLA MEDICIKO PAISAIAK

115. Velázquez. Villa Médici

116. Villa Mediciko lorategiak
Erroman
1650
48 x 42 cm
Prado Museoa

117. Velázquez. Villa Médici

118. Mediciko lorategiak
Erroman
1650-51
44 x 38 zm
Prado Museoa,
Madril

119. Madrileko azken aldia: Velázquezen goraldia
(1651-1660)

120. MENINAK

121. Velázquez. Meninak

124. Marcela de Ulloa
(Damen zaindaria)
Don Diego
Ruiz de
Arcona
(Damen
zaindaria)
Agustina Maribárbola
Sarmiento
(Menina)
Isabel de
Velasco
Infanta (Menina) Nicolasito
Margarita Pertusato

125. Erregeak:
Austriako
Mariana eta
Felipe IV.a José Nieto.
Aposentadorea
VELÁZQUEZ

126. BEGIRATZEN DUEN KOADROA
ESPAZIOA
BARNEA
KANPOA

130. Espazio bat sortzen
du koadroaren aurrean
Espazioa luzatzen
du sakontasunean
fondoko hormaren
atzean

131. Espazioa argiaren bidez
lortzen da (lehen planoa
eta fondoko atea)…

132. … eta
perspektibaren bidez

133. VAN EYCK:
ARNOLFINI
SENAR
EMAZTEAK,
XV. MENDEA
MENINAK,
XVII. MENDEA

134. Dinamismoa:
pertsonaien
kokapen
eskalonatua
Efektu
psikologiko
“interpelantea”:
begiratzen
gaituzte

135. Koloreak ere
konposizioa eratzen du:
gorri koloreko mantxak
lotzen baititu

137. INFANTA MARGARITA ETA BERE ZERBITZARIAK (meninak-damak)

145. Meninak (detaileak)

162. ERREGEEN
ERRETRATUA
Ispiluaren bitartez, ikusten
dena ikusten ez denarekin
nahastea lortzen da.

163. Meninak (detaileak)

164. VELAZQUEZ-EN
ERRETRATUA

166. Meninen eragina:
Picasso

167. Meninen eragina: Dalí

168. IRULEAK (Velazquez)
1657. Oihal gaineko olioa (220 x 289 zm.)
Madril. Prado Museoa.

171. ATENEA ARAKNE
Viola
(Atenea?) (Arakne?)

180. INPRESIONISMOAREN
AITZINDARIA?

189. Infanta Mª Teresa
Margarita, Austriakoa
Austriako Mariana
Infanta Margarita

190. 1652
Oihal gaineko olioa
231 x 131 zm
Prado Museoa

193. Austriako Mariana
erregina
(detailea)

194. 1656 Olioa 105 x 88 zm 1652-53 Olioa 127 x 98,5 zm
Kunsthistorisches Museum, Vienna Kunsthistorisches Museum, Vienna

195. Maria Teresa Infanta
1652-53
127 x 98,5 zm
Kunsthistorisches Museum,
Vienna

197. Velázquez. Austriako Mariana
197

199. Infanta Margarita Austriakoa
1660
212 x 147 zm
Prado Museoa, Madril

203. Margarita Teresa Infanta
1654
128,5 x 100 zm
Kunsthistorisches Museum,
Vienna

207. Infante Felipe Prospero
1660
128,5 x 99,5 zm
Kunsthistorisches Museum,
Vienna

211. Felipe IV.a
1652-53
47 x 37,5 zm
Kunsthistorisches
Museum, Vienna

212. Felipe IV.a
1655-60
Oihal gaineko olioa,
69 x 56 zm.
Prado Museoa

213. Felipe IV.a
1656
64´1 x 53´7 zm.
National Gallery de
Londres

214. BARROKOA
ARTE
Pintura espainiarra:
Ribera, Zurbarán eta Murillo

215. José de Ribera, “il Spagnoletto” deitua (1591-1662)

216. San Bartolomeren
martirioa
[edo San Felipe],
1630
Oihal gaineko olioa
234 x 234 zm
Prado Museoa,
Madril

218. Jacoben ametsa
1639 Oihal gaineko olioa, 179 x 233 zm - Prado Museoa, Madril

219. Emakume bizarduna
1631
Oihal gaineko olioa
Taverako Ospitala, Toledo

220. Patizanboa
1642
Oihal gaineko olioa
164 x 92 zm
Musée du Louvre, Paris

221. RIBERA.
Edalea

222. Francisco de ZURBARÁN
(1598 - 1664)

223. ZURBARÁN. Fray Francisco Zumel eta Fray Pedro.

224. San Hugo
kartujoen
errefektorioan
(1633)
Oihal gaineko
olioa
102 x 168 m
Arte Ederretako
Museoa, Sevilla

228. Santa Margarita
1631
Oihal gaineko olioa
194 x 112 zm
National Gallery,
Londres

229. Santa Casilda, 1630-35
Oihal gaineko olioa,
184 x 90 zm.
Prado Museoa

230. Natura hila (1636). Oihal gaineko olioa, 46 x 84 zm
Prado Museoa, Madril

231. Natura hila arrosa, limoi eta laranjekin
1633 – Oihal gaineko olioa, 60 x 107 zm
Norton Simon Museum of Art, Pasadena
(EEBB)

232. Agnus Dei

233. Bartolomé Esteban MURILLO (1618 - 1682)

234. Autorretratoa
(1670)
Oihal gaineko olioa
National Gallery,
Londres

235. Artzainen gurtzea (1655).

236. Familia Sakratua txoriarekin (1650)
Oihal gaineko olioa, 144 x 188 zm. Prado Museoa, Madril

237. Jesus San Juan Bautistarekin

238. Amabirjinaren Jasokundea
(1670)
Oihal gaineko olioa
Hermitage,
San Petersburgo

239. Eskorialeko Sortzez Garbia
Oihal gaineko olioa,
206 x 144 zm
Prado Museoa, Madril

242. Mutikoa kukuxuak kentzen
Oihal gaineko olioa, 1645
134 x 100 zm
Musée du Louvre, Paris

243. Haurrak dadoetan jolasten
(1665-1675)
Bayerisches Nationalmuseum
(Munich), 140 x 108 zm.

244. Haurrak meloi eta mahatsak jaten
Oihal gaineko olioa
1650-1655
Alte Pinakothek, Munich

245. Atsoa kukuxuak kentzen
(1660-70)
Bayerisches
Nationalmuseum (Munich),
147 x 113 zm

246. Bi emakume leihoan
1670
Oihal gaineko olioa
106 x 127 zm
National Gallery of Art,
Washington
(EEBB)

248. Juan VALDÉS LEAL (1622 - 1690)

249. In ictu oculi
(heriotzaren
alegoria)
1672
Oihal gaineko olioa
220 x 216 m
Karitatearen
Ospitala, Sevilla

250. Finis Gloriae Mundi
(1671-72).
Oihal gaineko olioa,
270 x 216 zm
Karitatearen Ospitala
(Sevilla)