In deze eerste Blauwhoed blog van 2012 schrijft Phillip Smits over leiderschap en het belang duidelijke keuzes voor de lange termijn te maken voor de vastgoedsector.

1. WOENSDAG 4 JANUARI 2012
Durf te kiezen!
Een aantal weken geleden was ik bij de Aldi om een herhalingsaankoop te doen: een
wijntje dat ik een week daarvoor had gekocht en dat me zeer goed was bevallen. Zoals bij
de meeste mensen bekend is, is een Aldi-winkel eigenlijk een volgestampt magazijn waar
de vaak al opengemaakte dozen naast elkaar opgestapeld staan en waar je aan de
voorzijde je producten kunt afrekenen bij iets wat op een kassa lijkt. Aldi levert goedkoop
goederen die de klant mag zien en mag voelen en heeft het kenmerk zeker niet
klantvriendelijk te willen zijn en geen enkele leveringsgarantie te geven. Dit komt er in de
praktijk op neer dat je als klant nooit weet of het product dat je eerder hebt gekocht en je
zeer goed bevallen is, de volgende keer ook weer in het assortiment te vinden is. Je hebt
dus geen enkele zekerheid. Terug naar het wijntje. Je voelt hem al aankomen natuurlijk.
Na enkele pogingen daartoe lukte het mij uiteindelijk om een medewerker te vragen waar
“mijn” wijntje staat. De medewerker geeft me hierop te kennen dat als het niet in die
dozen bij de andere wijnen staat, het er waarschijnlijk niet is. Op de vraag of er nog even
in het magazijn gekeken kan worden kijkt hij me aan en zegt lachend “meneer, dit IS het
magazijn”.
Los van wat je hiervan kunt vinden, is het concept van Aldi gefundeerd op sterk
doorgevoerde keuzes. Met dit eenvoudige concept heeft de supermarktketen meteen
duidelijk aangegeven wat ze vooral niet doet en onderscheidt ze zich. Op
bewonderenswaardige wijze spreekt Aldi zo een bepaalde doelgroep aan en heeft zij
succesvol een klantenkring opgebouwd.
Het lijkt zo simpel. Vertellen wat je vooral niet doet en de durf hebben om te kiezen. De
(crisis)tijd waarin we nu leven vergt veel van ons. Ik schrijf deze blog in de heilige
overtuiging dat als we echte keuzes durven te maken, we beter gaan presteren.
Er worden al te lang te veel halve keuzes gemaakt. Als ik naar de BV Nederland kijk zie ik
dat dit ons steeds meer in de middenmoot houdt. Soms is dat voldoende, maar in de tijd
waarin we nu leven is dat zeker niet het geval. “Goed” is momenteel niet goed genoeg. De
middenmoot biedt een schijnveiligheid, middenmoters onderscheiden zich onvoldoende.
Het onderscheidend vermogen van goed naar beter ligt, in mijn overtuiging, in het durven
kiezen. Als je onderscheidend wilt zijn is de hamvraag dus: durf je daadwerkelijk te
kiezen?
De politiek laat zich niet altijd lenen voor gedurfde keuzes; politieke partijen willen graag
zoveel mogelijk kiezers behouden. Compromissen maken- ‘polderen’- is dus waar wij als
Nederlanders de afgelopen jaren, ver buiten ons land, om bekend zijn gaan staan. Doen
we het dan zo slecht? Als ik Nederland vergelijk met (Zuid-Europese) landen waar het een
stuk slechter gaat, is mijn conclusie dat we het niet eens zo slecht doen. Echter, het is de
vraag of dit het juiste referentiekader is.
In een crisis als deze wordt om echt leiderschap gevraagd! Om leiders die helder zijn,
besluiten nemen en door middel van een duidelijke visie en keuzes een richting
aangeven. Leiders die zich hiervan bewust zijn zullen zich richten op hun intrinsieke
geloof en passie en vanuit hier keuzes maken. Geen compromissen dus. Wel zullen zij
goed luisteren naar hun omgeving, maar dit zal juist leiden tot nog scherpere keuzes en
vooral geen symboolpolitiek. Het maken van duidelijke keuzes zonder afzwakkende
compromissen voelt vaak als zwemmen tegen de stroom in, maar als enkele
medestanders vervolgens ook die richting uit durven te zwemmen kan het hard gaan. Er
zal zich eerst een klein publiek achter de leider scharen, maar als dit tot eerste successen
leidt krijgt dit een sneeuwbaleffect. Deze les in leiderschap wordt in het volgende filmpje
mooi weergegeven:
http://www.youtube.com/watch?v=fW8amMCVAJQ

2. De echte leiders zullen hun vizier daarnaast op de lange termijn moeten richten. Dit is
waar leiderschap en politiek regelmatig in een gordiaanse knoop terechtkomen. Echter,
niet alleen in de politiek is sprake van een worstelpartij met betrekking tot het wel of niet
maken van keuzes voor de lange termijn: ook in de vastgoedsector is hier sprake van.
De afgelopen 4 jaar heb ik als directielid van Blauwhoed zelf ervaren dat het maken van
duidelijke, onderscheidende keuzes voor de lange termijn hoognodig is. In de huidige
tijd, welke geen vergelijking kent, is niets meer hetzelfde. Alles moet anders. De meeste
zekerheden zijn onzeker geworden. Kortom, in onze sector is een total reset gaande. Het
onderscheidend vermogen en de toegevoegde waarde van vastgoedontwikkelaars is veel
te lang minimaal geweest. Daar hebben we nu last van. Een crisis is vervelend, maar geen
toegevoegde waarde kunnen leveren is nog vervelender en uiteindelijk onhoudbaar.
In deze onzekere situatie zie ik dat we als ontwikkelende partijen graag bij elkaar gaan
staan en eenzelfde richting op denken. Voorbeelden: “De starters moeten geholpen
worden”, “Het moet goedkoper en we noemen het ketenintegratie”, et cetera. Tja… dat
laatste moest altijd al en ik zie dit fenomeen vooralsnog niet meer dan het verlengde van
het oude “uitknijpmodel” zonder toegevoegde waarde, met een beetje meer
samenwerking en transparantie (een compromis?).
Natuurlijk kunnen en moeten we in de keten verbeteren, maar dan moet de verticaliteit er
wel uit: we moeten van een verticale keten naar een horizontale keten, waarin ook
eindgebruikers een belangrijke rol krijgen. Om dit te bewerkstelligen hebben we nieuwe
leiders nodig die niet vastgeroest zijn aan het aloude denken, oude gewoontes en oude
zekerheden: jonge frisse leiders met durf, passie en ondernemerschap. Leiders die onze
sector door middel van duidelijke keuzes naar een horizontale verbinding kunnen
brengen met een maximale focus op toegevoegde waarde en onderscheidend vermogen.
Dit zal leiden tot echte verbindingen waardoor echte samenwerkingen ontstaan in de
vorm van nieuwe allianties cq. nieuwe bedrijven. Het zal ons de (open) innovaties
brengen die we in onze sector hard nodig hebben. We hebben te lang geteerd op ons
verleden en zijn de klant uit het oog verloren. De reset en huidige sense of urgency zal
ons hopelijk tot bezinning brengen en laten inzien hoe het anders moet, wat de
toegevoegde waarde van onze bedrijven zullen zijn en met welke mensen we dit het beste
kunnen doen.
Tijd voor ECHTE keuzes dus. Ik hoop hier zelf bij Blauwhoed ook een goede bijdrage aan
te kunnen leveren. Passie en geloof om dit te bewerkstelligen zijn mijn drijfveren
waarvoor ik elke morgen mijn bed uit kom. Dat dit aan het overslaan is naar Blauwhoed
en haar medewerkers is het gevolg van keuzes. Voor 2012 (en daarna!) wens ik iedereen
de durf om te kiezen en het verschil te maken!
PHILLIP SMITS
CEO Blauwhoed