O lądowaniu próbnika Hygens na Tytanie.

1. 1 z 37 Tytan A. Odrzywołek
C ASSINI -H UYGENS NA T YTANIE Najnowsze wyniki...
Piatek, 14 stycznia 2005
˛
Próbnik Huygens, wysłany z najdro˙ szej sondy kosmicz-
z
nej Cassini, wyladował na Tytanie, odległym o ponad go-
˛
˛ ´
dzine swietlna od Ziemi najwiekszym ksie˙ ycu Saturna
˛ ˛ ˛z
po trzech tygodniach samotnego lotu i wykonał wszyskie
zaplanowane zadania.

2. 1 z 37 Tytan A. Odrzywołek
C ASSINI -H UYGENS NA T YTANIE Najnowsze wyniki...
Piatek, 14 stycznia 2005
˛
Próbnik Huygens, wysłany z najdro˙ szej sondy kosmicz-
z
nej Cassini, wyladował na Tytanie, odległym o ponad go-
˛
˛ ´
dzine swietlna od Ziemi najwiekszym ksie˙ ycu Saturna
˛ ˛ ˛z
po trzech tygodniach samotnego lotu i wykonał wszyskie
zaplanowane zadania.
Bli˙ej nieokreslona przyszło´´:
z sc
„Niezwyci˛ zony”, kra˙ ownik drugiej klasy, najwi˛ ksza jed-
e˙ ˛z e
nostka, jaka dysponowała baza w konstelacji Liry, szedł fo-
˛
tonowym ciagiem przez skrajny kwadrant gwiazdozbioru.
´
NA NASZYCH OCZACH FIKCJA STAJE SI E RZECZYWISTO SCI A˛!
˛

3. 2 z 37 Tytan A. Odrzywołek
˙ ´ ´
O D STARO ZYTNO SCI DO DZI S
s´
Staro˙ ytno´ c:
z
s´
– poprawna kolejno´c planet: Saturn najbardziej odległy
´
Sredniowiecze:
z s ´
– zrozumienie równowa˙ no´ci swiata „ziemskiego” i niebios:
planety to inne „´wiaty”
s
– odkrycie gór na Ksi˛ zycu, plam słonecznych, faz Wenus, ksi˛ -
e˙ e
zyców Jowisza i wreszcie pier´cieni Saturna (Galileusz i inni)
˙ s
– rozwa˙ ania o innych planetach to grzaski temat wtedy (lepszy
z ˛
kalendarz i prognozy astrologiczne) i dzi´ (plastikowe butelki
s
i polarowe kurtki)

4. 3 z 37 Tytan A. Odrzywołek
O BSERWACJE G ALILEUSZA

5. 4 z 37 Tytan A. Odrzywołek
´
G ALILEUSZ O „ PIER SCIENIU ”
Galileusz i inni wyra˙ nie nie wiedza co widza!
z ˛ ˛

6. 5 z 37 Tytan A. Odrzywołek
„S ZYFROLOGIA”
Szyfr Galileusza:
Smaisnermiclmbpobtalcvmibvneuvgttaviras
Odczytany przez Keplera jako:
1. Witajcie bli´ nieta dzieci Marsa
z
2. Na Jowiszu jest czerwona plama, co si˛ obraca matematycznie
e
Kepler mógłby zosta´ prorokiem, ale prawidłowe odczytanie szy-
c
fru to:
Najwy˙ sza planet˛ potrójna obserwowałem.
z ˛ e ˛

7. 6 z 37 Tytan A. Odrzywołek

8. 7 z 37 Tytan A. Odrzywołek
O DKRYCIE T YTANA
Szyfr Huygensa:
Aaaaaaa, ccccc, d, eeeee, g, h, iiiiiii, llll, mm, nnnnnnnnnn, oooo,
pp, q, rr, s, ttttt, uuuuu
Pier´ cieniem otoczony cienkim, płaskim, nigdzie nie dotyka-
s
jacym, do ekliptyki nachylonym.
˛
1. Saturni Luna (Ch. Huygens, 1655)
2. Saturn 5
NAZWY DLA T YTANA : 3. “Huygenian satellite of Saturn”
4. “sixth satellite of Saturn”
5. Titan (John Herschel, 1847)

9. 8 z 37 Tytan A. Odrzywołek
T YTAN W MAŁYM TELESKOPIE

10. 9 z 37 Tytan A. Odrzywołek

11. 10 z 37 Tytan A. Odrzywołek
´
P IER SCIENIE
Niegdy´ powa˙ ny problem astronomiczny:
s z
• ciecz?
• ciało stałe?
• zbiór drobnych ciał?
Pierwsze dwie hipotezy odrzucone na gruncie bada´ stabilno´ci.
n s

12. 11 z 37 Tytan A. Odrzywołek
G AZOWE GIGANTY

13. 12 z 37 Tytan A. Odrzywołek

14. 13 z 37 Tytan A. Odrzywołek
S ATURN

15. 14 z 37 Tytan A. Odrzywołek

16. 15 z 37 Tytan A. Odrzywołek
U KŁADY POZASŁONECZNE
Hipotetyczny układ nadajacy sie do zamieszkania:
˛ ˛
Planeta Gigant (typu Jowisza, Saturna) + ksi˛ zyc typu ziemskiego z g˛ sta atmosfera
e˙ e ˛
JAKI UKŁAD JEST TYPOWY W G ALAKTYCE ?

17. 16 z 37 Tytan A. Odrzywołek
˙
Z YCIE W U KŁADZIE S ŁONECZNYM ?
Ziemia Mars
Europa Tytan

18. 17 z 37 Tytan A. Odrzywołek
M ARS

19. 18 z 37 Tytan A. Odrzywołek
E UROPA

20. 19 z 37 Tytan A. Odrzywołek
E UROPA O CEAN E XPLORER

21. 20 z 37 Tytan A. Odrzywołek
Podstawowe pytania:
• Powstanie zycia jest nieuniknione czy
˙
nieprawdopodobne?
• Jakie warunki sa wymagane aby po-
˛
wstało?
• Czy zycie jest takie jak na Ziemi?
˙
• Czy zycie powstaje samoczynnie?
˙
• Czy zycie jest roznoszone przez komety?
˙
• Jakie warunki sa wymagane aby prze-
˛
trwało?
• Czy zycie mo˙ e zosta´ doszcz˛ tnie uni-
˙ z c e
cestwione?
• Jeste´my norma czy anomalia?
s ˛ ˛

22. 21 z 37 Tytan A. Odrzywołek

23. 22 z 37 Tytan A. Odrzywołek

24. 23 z 37 Tytan A. Odrzywołek
T YTAN
s´
Odległo´c: 1 221 870 km
Okres obiegu 15.95 dni
Masa: 1/45 Ziemi
´
Srednica: 5550 (5150) km
e s´
G˛ sto´c: 1.881 H2O
Cisnienie: 1.6 atm
Temperatura: 94 K (-180 deg C)
Punkt potrójny metanu: 91 K
Cia˙ enie: 1/7 g
˛z
Atmosfera: Azot (N2), Metan (CH4)

25. 24 z 37 Tytan A. Odrzywołek
W IZJE ARTYSTYCZNE

26. 25 z 37 Tytan A. Odrzywołek
„M IASTO ”

27. 26 z 37 Tytan A. Odrzywołek

28. 27 z 37 Tytan A. Odrzywołek
KONTYNENT X ANADU

29. 28 z 37 Tytan A. Odrzywołek
L ADOWANIE 14.01 - 16 KM
˛

30. 29 z 37 Tytan A. Odrzywołek
L ADOWANIE 14.01 - 8 KM
˛

31. 30 z 37 Tytan A. Odrzywołek
L ADOWANIE 14.01 - 0.0 M
˛

32. 31 z 37 Tytan A. Odrzywołek
M IEJSCE L ADOWANIA
˛

33. 32 z 37 Tytan A. Odrzywołek
˙
W YBRZE ZE

34. 33 z 37 Tytan A. Odrzywołek
W OKOŁO H UYGENSA

35. 34 z 37 Tytan A. Odrzywołek
TPF - KORONOGRAF

36. 35 z 37 Tytan A. Odrzywołek
TPF - I NTERFEROMETR