Een boeiende verhaal over het riet en de duivel!

1. Tuynpraat
Door Ron van de Straat
Verhalenverteller
Soms kom je in je leven mensen tegen met net dat beetje extra. Dat kan natuurlijk van alles zijn. In
mijn geval gebeurde me dat afgelopen week en het had vanzelfsprekend met planten te maken. Een
aantal keren per jaar komen we met een groep tuinontwerpers bij elkaar voor een soort van studie/
bijspijker/ gezellig samen genieten van iets bijzonders op ons vakgebied dag. Een van de deelnemers
organiseert de dag en stelt een programma op van activiteiten die
we willen ondernemen. Ditmaal was het voor mij lekker dicht bij
huis. Het ochtendprogramma was in de Hortus Arcadië, een
onderdeel van het Park Brakkenstein in Nijmegen. De botanische
tuin kent verschillende plantomgevingen waaronder moeras, bos
en alpine (oneerbiedig gezegd rotstuin). Ruim dertig jaar geleden
is die tuin ingericht als studietuin voor de studenten van de
Radbouduniversiteit en voorzien van ruim 800 verschillende
plantensoorten in diverse gemeenschappen. In die omgeving
hadden we het genoegen de heer Antoon Kuhlmann tegen het lijf
te lopen. Hij verzorgde voor ons een rondleiding door de tuin.
Nu kan een rondleiding nogal gauw ontaarden in een droge
opsomming van allerlei onnutte wetenswaardigheden, zo van: “En
hier vindt u die plant en daar staat een prachtige zusenzo;
jammer dat hij nu niet bloeit.” Maar voor ons niets van dit alles.
Wij hadden een echte verhalenverteller getroffen. Nu had de heer Kuhlmann in samenwerking met
diverse professoren uit het vakgebied al ooit ruim bijgedragen aan de totstandkoming van de tuin. Hij
weet dus gewoon gigaveel. Maar ik heb nooit beseft dat
bijna iedere plant vanuit de overlevering wel een verhaal
heeft. Soms over de totstandkoming van de volksnaam,
soms over het gebruik, soms over een specifiek
kenmerk. Hoe dan ook onze gastheer wist eindeloos veel
van die verhalen op te duikelen en ook nog eens heel
smeuïg te vertellen. Herkent u bijvoorbeeld het blad op
deze foto? Doodgewoon riet. En ziet u ook de drie
deukjes in het blad? Die noemen ze de duivelsbeet. En
weet u waarom?
Op de zevende dag van de totstandkoming van de aarde
was het helemaal geen rustdag zoals het verhaal wil
doen geloven. Nee die dag vond een belangrijke
conferentie plaats waarin God en de duivel hun
scheppingswerk van de afgelopen zes dagen overzagen. En beiden waren erg tevreden over wat ze tot
stand hadden gebracht. Bleef alleen nog de kwestie van het benoemen van de tien mooiste planten.
Ook daarin waren beiden vrijwel unaniem, behalve over wat de allermooiste was. De korenbloem (aldus
God) of het riet (aldus de duivel). De korenbloem won het uiteindelijk, maar de duivel was daar zo
ontstemd over dat hij terug ging naar de aarde. En kwaad als hij was ging hij naar zijn favoriete plant
en beet keihard in de stengel. Zo hard dat tot op de dag van vandaag de tanden van de duivel in het
blad van de rietplant staan. En dat verhaal vertelt hij terwijl we met zijn tienen op een smal vlondertje
tussen het metershoog opschietende riet bij elkaar op de voeten staan, hangend aan de lippen van
deze rasverteller. Het is net of de duivel tussen het riet, zijn tanden bloot, lekker over onze schouders
mee zit te luisteren.
Veel plezier en tot tuynpraat.
Ron van de Straat, Tuynplan, uw tuinvormgever, Ravenstein 21 mei 2011