4.sınıf Kuvvet ve Hareket

2. KUVVET VE HAREKET
Yaşamımızın her alanında kuvvet ve hareket
etkilerini görürüz.

3. HAREKET
 Bir varlığın başka bir varlığa göre yer değiştirmesine
hareket adı verilir.
 Cansız varlıklar dışarıdan bir etki olmadıkça hareket
edemezler. Evimizin salonundaki koltuklar, defterimiz
hareketli değildir fakat rüzgârın esmesi, yağmurun ve
hayvanların koşması birer harekettir.

4. Onlar
hareket
halindeler.

5. BİTKİLER DE HAREKET
EDEBİLİRLER Mİ?
CEVAP: Bitkilerde güneşe doğru
hareket ederler fakat çok yavaş.

6. KUVVET
Masadan kalktığımızda sandalyeyi iterek yerine yerleştiririz. İtme ve
çekme eylemini yaparak varlıkları hareket ettiririz. Varlıkları itip
çekerken bir kuvvet uygularız. O hâlde kuvvet bir varlığı hareket
ettirmek ya da durdurmak için uyguladığımız itme ve çekmedir.

7. Zıt kuvvetler birbirini dengeler.

8. Kuvvetin cisimler üzerinde bir
etkisi olabilir mi?

9. KUVVETİN CİSİMLER ÜZERİNE ETKİSİ

10. • Duran cisimler kuvvet uygulanarak hareket ettirilir.
• Kuvvetin, cisimleri hareket ettirmenin yanında durdurma döndürme,
yönlerini değiştirme ve onlara farklı şekil verme etkileri vardır.
Not: Hareketi cisimlerin hızlanıp yavaşlaması da kuvvete bağlıdır.
KUVVETİN CİSİMLER
ÜZERİNE ETKİSİ

11. Hızlanma: Hareket eden bir cisme, hareket yönünde
bir kuvvet uyguladığımızda cisim hızlanır.
Hareketli bir topa ayağımızla
vurduğumuz
da topun hızı artar.
Yavaşça kapanan bir
kapıyı ittiğimizde kapı hızlana
arak kapanır.

12. Yavaşlama-Durma: Bir cisim, hareketinin zıt yönünde
bir kuvvetle karşılaştığında yavaşlar ya da durur.
Kapanmakta olan kapıyı
hareketin zıt yönünde çekersek
kapının hızı yavaşlar ya da kapı
tamamen durur.
Sürücülerin arabayı durdurmak ya
da yavaşlatmak için frene basmaları
arabanın hareketine zıt yönde uygulanan
bir kuvvettir.

13. Yön Değiştirme: Hareket halindeki cisimlere kuvvet
uyguladığımızda cismin yönü değişebilir.
Çocuklar oyun oynarken karşılıklı birbirlerine top atarlar.
Çocuklardan biri karşısındaki arkadaşına topu atarken, arkadaşı
hareket halindeki topu tekrar karşıya gönderirse buna yön değiştirme
denir.

14. Döndürme: Kuvvet uygulanan cisimler döner.
Sürücüler direksiyona kuvvet uygulayarak direksiyonu döndürür. Yine
tornavida ile vidayı kuvvet uygulayarak döndürebiliriz.
Kapı, pencere ve dolap kapakları menteşelerin çevresinde dönerek
açılıp kapanır.

15. Şekil değiştirme: Cisimlere kuvvet uygulanarak onların şeklini
değiştirebiliriz. Sünger, lastik, sarmal yay gibi cisimlere kuvvet
uygulanarak yeni şekil verebiliriz ancak bu cisimler uygulanan kuvvet
etkisini yitirdiğinde eski şeklini alır. Böyle cisimler esnek cisimlerdir.

16. ESNEK
CİSİMLER

17. ESNEK OLAMAYAN
CİSİMLER

18. KAVRAM HARİTAMIZ

19. KENDİMİZİ
DEĞERLENDİRELİM

20. 1-Hangisi kuvvetin etkisiyle gerçekleşmez?
A-) Cisimlerin şeklini değiştirebilir.
B-) Cisimleri hareket ettirebilir.
C-) Cisimleri durdurabilir.
D-) Cisimlerin ısısını değiştirebilir.

21. 2-Hangisinde bir çekme kuvveti
uygulanmamaktadır?
A-) Pantolonumuzu giyerken
B-) Diş çekerken
C-) Ceviz kırarken
D-) Pencereyi açarken

22. 3-Saatin yelkovanın hareket etmesi hangi
tür harekete örnektir?
A-) Dönme C-) Aşağı yukarı
B-) Sallanma D-) Hızlanma

23. 4-Aşağıdakilerden hangi seçenekte verilen cisimlerin
tamamı esnektir?
A-) Silgi, çivi
B-) Kalem , çivi
C-) Silgi, yay
D-) Yay, kalem

24. ÖĞRETİM TEKNOLOJİLERİ VE
MATERYAL DERSİ
HAZIRLAYAN: TUBA BALTACI
NO: 100614825