1. 15.09.2010
1
ССОУ " Коле Неделковски " Велес
1
Предавања - професор дипл. ел. инг. Томислав Иванов
Тема 1: Пренесување на топлина.
1.1 Вовед и видови на пренесување топлина.
Предавања – професор дипл. ел. инг. Томислав Иванов / ССОУ " Коле Неделковски " Велес
2
Електротермијата е дел од електротехниката во која се
проучува претварањето на електричната енергија во топлина и нејзина
употреба.
Првиот електротермички уред е патентиран во 1859 година во
Америка. Тоа било плоча со жлебови од огноотпорна керамика во која е
сместена грејната жица. Овој уред се напојувал со еднонасочен напон .
Се до Втората светска војна електротермијата имала занемарливо
значење бидејќи електричната енергија била скапа за добивање на топлина.
Електричната енергија се до тогаш воглавно се користела за осветлување и
погон на електричните мотори. Побрз развој на електротермијата започнал
после Втората светска војна кога почнало интензивно производство на
електрична енергија во хидроцентралите, термоцентралите и нуклеарните
електрани.
2. 15.09.2010
2
Предавања – професор дипл. ел. инг. Томислав Иванов / ССОУ " Коле Неделковски " Велес
3
Причини за брзиот развој на електротермијата се бројни а
најзначајни се:
- еколошки (топлината добиена од електричната енергија е чиста, нема
димни гасови, не троши кислород, нема пепел и сл.);
- технички (овозможува широка примена на елементите во автоматиката,
регулацијата, контрола на процеси и сл.);
- постигање на високи квалитетни топлотни процеси.
Основата на претворањето на електричната енергија во топлина
претставува Џуловиот ефект. Џуловиот ефект се опишува со Џуловиот
закон:
R
U
IRIUP
2
2
На основа овој ефект еден дел од електричната енергија се
претвора во топлотна при својата електрична отпорност на материјалот.
Додека во некои случаи оваа топлина претставува загуба која потребно е да
се доведе до најмала вредност (при пренос на енергијата, во
трансформатори, електромотори и сл.), во електротермијата го користиме
овој ефект за добивање на топлина.
Предавања – професор дипл. ел. инг. Томислав Иванов / ССОУ " Коле Неделковски " Велес
4
Распространувањето на топлината е дел од теоретските основи на
топлотехниката, во кој се разгледуваат процесите на распространување на
топлината и законите по кои се врши размената на топлината меѓу две или
повеќе тела.
Проучувањето на законите за распространување на топлината е
неопходно, бидејќи сите топлотехнички постројки се пресметуваат и
конструираат врз основа на количината топлина што треба да се внесе или
однесе од процесот, при што како главен фактор за димензиите е брзината
на размената на топлината. Самата природа на топлината е таква што таа
секогаш се распростира од средина со повисока кон средина со пониска
температура.
3. 15.09.2010
3
Предавања – професор дипл. ел. инг. Томислав Иванов / ССОУ " Коле Неделковски " Велес
5
Во практиката распространувањето на топлината се појавува или
како корисна или како штетна појава.
Во случај кога распространувањето на топлината е корисно, таа
треба да се потпомогнува со разни технички средства и методи. Така на
пример: распространувањето на топлината од печката; топлата вода во
радијаторот-на воздухот во просторијата што ја грееме; од жешките гасови
добиени со согорувањето на котелот-на водата во него; од грејачот на
бојлерот-на водата и.т.н. Значи треба да се потпомогнуваат, односно да се
изнајдат начини за ефективно распространување на топлината.
Во случај кога распространувањето на топлината е штетно, тоа
треба да се одмогне, односно да се сведе на минимум. Така на пример,
размената на топлината во ѕидовите на просториите каде што грееме,
котелот, бојлерот со околината и др., претставува енергетска загуба и за
овие појави треба да се изнајдат начини и средства за нивно спречување
(топлотна изолација).
Предавања – професор дипл. ел. инг. Томислав Иванов / ССОУ " Коле Неделковски " Велес
6
Распространувањето на топлината меѓу две тела
со различни температури, може да се изведe од следниве
начини:
- со спроведување на топлината (кондукција),
- со пренесување на топлината со струење (конвекција) и
- со зрачење на топлината (радијација).
ПРЕНОС НА
ТОПЛИНА
КОНДУКЦИЈА
КОНВЕКЦИЈА
РАДИЈАЦИЈА
4. 15.09.2010
4
Предавања – професор дипл. ел. инг. Томислав Иванов / ССОУ " Коле Неделковски " Велес
7
Ваши прашања ?
Благодарам на вниманието !
Посетете го следниот сајт:
hr.wikipedia.org/wiki/Toplina
