BÀI GIẢNG PHÉP BIỆN CHỨNG DUY VẬT_10424412092019

1. ChươngII
PHÉPBIỆN
CHỨNGDUYVẬT
(HọcthuyếtKHvềcácmốiliênhệ,các
quyluậtchungnhấtchiphốisựvận
độngvàpháttriểncủatựnhiên,xãhội
vàtƣduy)

2. I.PHÉPBiỆNCHỨNGVÀPHÉPBiỆNCHỨNGDUYVẬT
1.PHÉPBIỆNCHỨNGVÀCÁCHÌNHTHỨCCƠBẢNCỦA
PHÉPBIỆNCHỨNG
a.Kháiniệm“biệnchứng”,“phépbiệnchứng”
-Kháiniệm“biệnchứng”
Biệnchứnglàkháiniệm
dùngđểchỉcácmốiliênhệ,sự
vậnđộng,pháttriểntheoquy
luậtcủacácsựvật,hiệntƣợng.

3. Biệnchứngbaogồmbiệnchứngkháchquan
vàbiệnchứngchủquan.
-Biệnchứngkháchquan
BCKQlàbiệnchứngcủathếgiớiVC(các
mốiliênhệ,sựvậnđộngvàpháttriểndiễnra
ngoàiYT,khôngphụthuộcvàoYT).
-Biệnchứngchủquan
BCCQlàsựphảnánhBCKQvàobộnãocủa
conngƣời.Đâylàbiệnchứngcủaquátrình
nhậnthức,củaYT.

4. -Kháiniệm“phépbiện
chứng”
Phépbiệnchứnglàhọc
thuyếtvềcácmốiliênhệ,về
cácquyluậtchungnhấtchi
phốisựvậnđộng,pháttriển
củatựnhiên,xãhộivàtƣ
duy

5. b.NhữnghìnhthứccơbảncủaPBC
Trongquátrìnhpháttriển,phépbiện
chứngđãthểhiệnqua3hìnhthứccơ
bản:
1).Phépbiệnchứngchấtphác.
2).Phépbiệnchứngduytâm.
3).Phépbiệnchứngduyvật.

6. *Phépbiệnchứngchấtphác
PhépBCchấtpháclàphépBCthờicổ
đại.
Thờikỳnày,cácnhàtriếthọcnhậnthức
cácmốiliênhệ,sựvậnđộngvàphát
triểncủathếgiớiởdạngchỉnhthể,nặng
vềtrựcquan;chƣađạttớitrìnhđộmổ
xẻ,phântíchvàchƣađƣợcchứngminh
bằngnhữngthànhtựucủakhoahọcnên
phépBCcủahọnặngtínhngâythơ,chất
phác.

7. *Phépbiệnchứngduytâm
PhépBCDTlàhọcthuyếtduy
tâmvềcácmốiliênhệ,vềcác
quyluậtchiphốisựvậnđộng
vàpháttriển.
ĐỉnhcaocủaphépBCDT
đƣợcthểhiệntrongtriếthọc
cổđiểnĐứcTKXIX,bắtđầu
từCantơvàđƣợchoànthiện
trongtriếthọccủaHêghen.

8. HạnchếlớnnhấttrongtriếthọccủaHêghen
làtínhchấtduytâm,thầnbíkhiôngcoimọi
sựvật,hiệntƣợng,quátrìnhđềulàhiệnthân
của“ýniệmtuyệtđối”.
CônglaocủaHêghenlàôngđãtrìnhbày
nhữngtƣtƣởngcơbảnnhấtcủaphépbiện
chứngmộtcáchcóhệthốngdƣớidạngcác
nguyênlý,cácquyluật,cácphạmtrù.Những
nộidunghợplýtrongphépBCcủaHêghen
đãđƣợcMácvàĂngghenkếthừađểxây
dựngphépBCDV.

9. *Phépbiệnchứngduyvật
-Kháiniệm“phépBCDV”
PhépBCDVlàhọcthuyếtkhoa
họcvềcácmốiliênhệphổbiến,
vềnhữngquyluậtchungnhấtchi
phốisựvậnđộng,pháttriểncủa
tựnhiên,xãhộivàtƣduy.

10. PhépBCDVdoMácvà
Ăngghenxâydựng
vàogiữaTKXIXtrên
cơsởtổngkếtthực
tiễn,tổngkếtthành
tựuKHTNvàkếthừa
trựctiếpnhữngnội
dunghợplýtrong
phépBCDTcủaHegel

11. -ĐặctrƣngcơbảncủaphépBCDV
+PhépBCDVđƣợcxâydựngtrên
nềntảngcủathếgiớiquanduyvật
khoahọc.
+NộidungcủaphépBCDVvừa
thểhiệnlàthếgiớiquan,vừathể
hiệnlàphƣơngphápluận.

12. -VaitròcủaphépBCDV
+PhépBCDVtạonênsựthốngnhấthữucơ
giữatínhkhoahọcvàtínhcáchmạngcủa
chủnghĩaM-LN.
+PhépBCDVlàcôngcụthếgiớiquan,
phƣơngphápluậnchungnhấtđịnhhƣớng
choconngƣờitronghoạtđộngnhậnthức
thếgiới,giảithíchvàcảitạothếgiới.

13. b.KháiquátcấutrúccủaphépBCDV
Vềcấutrúc,nộidungcủaphépbiệnchứng
duyvậtđƣợckháiquátthành2nguyênlý.
2nguyênlýđƣợccụthểhoáquacácquy
luật.
Cácquyluậtchiathành2loại:
Cácquyluậtkhôngcơbản(cáccặpphạm
trùcơbản)vàcácquyluậtcơbản.
PhépBCDVcó6quyluậtkhôngcơbản(6
cặpphạmtrùcơbản)và3quyluậtcơbản.

15. Nguyênlývềmối
liênhệphổbiến
Kháiniệm
Tínhchấtcủa
Mốiliênhệ
Mốiliênhệ
Mốiliênhệphổ
biến
Tínhkháchquan
Tínhphổbiến
Tínhđadạng,
phongphú
1/Quanđiểm
toàndiện
2/Quanđiểmlịch
sử-cụthể

16. a)Khaùinieämmoáilieânheä,moáilieânheäphoåbieán
Moáilieânheä?Làsựtácđộngqua
lạilẫnnhau,ràng
buộcnhau,ảnh
hưởngnhau,góp
phầnquyđịnhsự
tồntạivàpháttriển
lẫnnhaugiữacác
sựvật,hiệntượng
haygiữacácmặt,
cácyếutốtrong
cùngmộtsựvật,
hiệntượngtrongthế
giới.

17. Mối
liênhệ
TÁCĐỘNGQUALẠI
LẪNNHAU
RÀNGBUỘC,ẢNH
HƢỞNGLẪNNHAU
QUYĐỊNHLẪN
NHAU
Giữacácsự
vật,hiệntƣợng
Giữacácmặt
củasựvật
Sơđồ:Mốiliênhệ

18. a)Khaùinieämmoáilieânheä,moáilieânheäphoåbieán
Moáilieânheäphoåbieán?
Làmốiliên
hệdiễnraở
mọisựvật,
hiệntượng
củathếgiới.

19. Tínhchaátcuûacaùc
moáilieânheä
Tínhphoåbieáncuûacaùc
moáilieânheä
Tínhñadaïng,phongphuù
cuûacaùcmoáilieânheä
Tínhkhaùchquancuûacaùc
moáilieânheä

20. Tínhkhaùchquan
cuûacaùcmoáilieânheä
Moáilieânheälaøcaùi
voáncoùcuûasöïvaät,
hieäntöôïng,noù
khoângphuïthuoäc
vaøoyùthứccuûa
conngöôøi

21. Tínhphoåbieáncuûa
caùcmoáilieânheä
Xeùtveàkhoânggian:
ÔÛñaâucuõngcoùmoáilieânheä
Xeùtveàthôøigian:
Luùcnaøocuõngcoùmoáilieânheä
Bấtkỳsựvật,hiệntượngcủathế
giớiđềutồntạitrongmốiliênhệ
vớicácsựvật,hiệntượngkhác.

22. Tínhñadaïng,phong
phuùcuûacaùcmoáilieânheä
ÔÛkhoânggiankhaùcnhauthìmoái
lieânheäkhaùcnhau
ÔÛthôøigiankhaùcnhauthìmoáilieân
heäkhaùcnhau
Söïvaätkhaùcnhauthìmoáilieânheä
khaùcnhau

23. c.YÙnghóaphöôngphaùpluaän
Toântroïngquanñieåm
toaøndieän
Toântroïngquanñieåm
lòchsöû‟cuïtheå

24. Nguyênlývềmối
liênhệphổbiến
Kháiniệm
Tínhchấtcủa
liênhệ
Mốiliênhệ
Mốiliênhệphổ
biến
Tínhkháchquan
Tínhphổbiến
Tínhđadạng,
phongphú
1/Quanđiểm
toàndiện
2/Quanđiểmlịch
sử-cụthể

25. Nguyênlývềsự
pháttriển
Kháiniệm
Tínhchấtcủa
Sựpháttriển
Vậnđộng
Sựpháttriển
Tínhkháchquan
Tínhphổbiến
Tínhđadạng,
phongphú
1/Quanđiểm
pháttriển
2/Bảothủ,trìtrệ

26. 2.NGUYEÂNLYÙVEÀSÖÏPHAÙTTRIEÅN
a.Khaùinieämsöïphaùttrieån
Phaùttrieån?
TÖØTHAÁPÑEÁNCAO
TÖØÑÔNGIAÛNÑEÁNPHÖÙC
TAÏP
TÖØCHÖAHOAØNTHIEÄN
ÑEÁNHOAØNTHIEÄN

27. Tínhchaátcuûasöï
Phaùttrieån
Tínhphoåbieáncuûasöï
Phaùttrieån
Tínhñadaïng,phongphuù
cuûasöïphaùttrieån
Tínhkhaùchquancuûasöï
Phaùttrieån

28. Tínhkhaùchquan
cuûasöïphaùttrieån
Xuaátphaùttöøchính
nhucaàutoàntaïicuûasöï
vaäthieäntöôïng

29. Tínhphoåbieáncuûasöï
phaùttrieån
ÔÛkhoânggiannaøocuõng
coùsöïphaùttrieån
ÔÛthôøigiannaøocuõngcoù
söïphaùttrieån
Söïvaätnaøocuõngcoùsöï
phaùttrieån

30. Tínhñadaïng,phong
phuùcuûasöïphaùttrieån
ÔÛkhoânggiankhaùcnhauthìsöï
phaùttrieånkhaùcnhau
ÔÛthôøigiankhaùcnhauthìsöïphaùt
trieånkhaùcnhau
Söïvaätkhaùcnhauthìsöïphaùttrieån
khaùcnhau

31. c.YÙnghóaphöôngphaùpluaän
Toântroïngquanñieåm
phaùttrieån
Choángtötöôûngbaûothuû,
trìtreä

33. NOÄIDUNGCAÀNNAÉMQuanheäbieänchöùnggiöõa
Caùichungvaøcaùirieâng
YÙnghóaphöôngphaùpluaän
Phaïmtruø
Caùichung,caùirieâng

35. CR
CR
CC
ÑN
Cáiriênglàdùngđểchỉmộtsựvật,
mộthiệntƣợng,mộtquátrìnhriêngnhất
định.
Cáichunglàdùngđểchỉnhữngmặt,
nhữngthuộctínhchungđƣợclặplại
trongnhiềusựvật,hiệntƣợnghayquá
trìnhriênglẻkhác.

36. CR
CR
CC
ÑN
b.Mốiquanhệbiệnchứnggiữacáichung,cáiriêng
cáiriêng,cáichungcóquanhệhữu
cơvớinhau.
Thứnhất,cáichungchỉtồntạitrong
cáiriêng,thôngquacáiriêngmàbiểu
hiệnsựtồntạicủamình.
Thứhai,cáiriêngchỉtồntạitrong
mốiquanhệđưađếncáichung.

37. CR
CR
CC
ÑN
c.Ýnghĩaphƣơngphápluận
-Đểpháthiệncáichungcầnxuấtpháttừ
nhữngcáiriêng
-Vìcáichunglàmộtbộphậncủacáiriêng
nênkhiápdụngvàocáiriêngcầnđượccụthể
hoáchứkhôngnênrậpkhuôn.Ngượclại,nếu
xemthườngcáichung,chỉchúýcáiriêngthì
tronghoạtđộngthựctiễnsẽrơivàotìnhtrạng
mòmẫm,tùytiện,mấtphươnghướng…

38. NOÄIDUNGCAÀNNAÉMQuanheäbieänchöùnggiöõa
nguyeânnhaânvaøkeátquaû
YÙnghóaphöôngphaùpluaän
Phaïmtruø
nguyeânnhaân,keátquaû

40. Làchỉsựtácđộnglẫnnhaugiữa
cácmặttrongmộtsựvậthoặcgiữa
cácsựvậtvớinhau,gâyranhữngbiến
đổinhấtđịnhcủanó.
Vídụ:
Khôngphảinguồnđiệnlàmbóngđènphátsáng,
màchỉlàtácđộnglẫnnhaucủadòngđiệnvớidây
dẫn,vớidâytóccủabóngđènmớithựcsựlà
nguyênnhânlàmchobóngđènphátsáng.

41. http://bit.ly/KhoTaiLieuAZ