La materia, propiedades, las fuerzas y la energía con sus tipos.

2. Que é a materia?
É todo aquilo que ten masa e volume, é dicir, todo
o que ocupa un lugar no espazo.

3. Que propiedades xerais ten a materia?
A masa e o volume son as propiedades da materia
A masa é a cantidade de materia que ten un corpo.
Podemos medila con balanzas ou básculas (en g ou kg)
O volume é o espazo que ocupa a materia que ten
un corpo. Podemos usar para medilo recipientes
como xerras ou vasos medidores ( en litros)

4. Tipos de materia
Temos dous tipos de materia: substancia pura
ou mestura.
A materia formada por varios compoñentes é
unha mestura.
A materia que está formada por un só compoñente
é unha substancia pura. Ex: a auga, o ouro.

5. Tipos de mesturas
Hai dous tipos: homoxéneas e heteroxéneas.
-Nas mesturas homoxéneas non se distinguen a
simple vista as substancias que as compoñen.
Ex: un flan
-Nas mesturas heteroxéneas vense claramente
os elementos que as forman. Ex unha
macedonia.

6. A materia pode atoparse en tres estados:
sólido, líquido e gasoso.
sólido líquido gasoso

7. Estado sólido ten unha forma fixa. O volume é
fixo, é dicir non varía o espazo que ocupa.

8. Estado líquido non ten unha forma fixa, é dicir
adáptase á forma do recipiente que o contén.
O volume é fixo.

9. Estado gasoso non ten unha forma propia.
Non ten volume fixo, xa que tende a saír do
recipiente que o contén e a ocupar todo o
espazo.

10. A auga da terra pasa dun estado a outro nun
percorrido chamado ciclo da auga.

11. A materia pode encontrarse en estado sólido,
líquido e gasoso. Ao quentala e ao arrefriala, a
materia pode cambiar de estado.

13. Forzas de contacto
Actúan cando os
corpos se tocan. Ex:
cando empurras unha
porta para abrila
Forzas a distancia
Actúan aínda que os
corpos no se toquen.
Ex:
un imán atrae o clip.

14. As forzas cambian o movemento.

15. As forzas cambian a forma.

16. Que é a enerxía?
É todo o que pode producir cambios.
Cando fregas as túas mans, quéntanse.

17. A enerxía preséntase de moitas formas:
A enerxía calorífica é a que posúenos corpos que
están quentes. exemplo vitrocerámica, unha estufa, o
forno, etc.
A enerxía luminosa é a que teñen os corpos que
emiten luz. exemplo unha candea, o sol ou unha
lámpada.

18. A enerxía química é a que se almacena nos
alimentos, nos combustibles e en todos os seres
vivos.
A enerxía eléctrica é a que posúen os raios das
tormentas e a que utilizan os aparatos eléctricos
como o ordenador, a lavadora, a torradora, etc.

19. A enerxía cinética ou mecánica está presente nos
corpos en movemento. Ex unha persoa correndo,
un avión voando, o balón cando lle damos unha
patada, etc.
A enerxía sonora é a que emiten algúns corpos ao
vibrar, como os instrumentos musicais, a radio, etc.

20. Os cambios da enerxía
A enerxía non se crea nin se destrúe só se transforma.
. A enerxía eléctrica pódese
transformar en enerxía luminosa.
Ex: cando enchufas unha lámpada
. A enerxía química pódese transformar en
enerxía cinética. Grazas a enerxía química do
gasóleo un coche móvese, é dicir se transforma en
enerxía cinética ou mecánica.

21. . A enerxía cinética pódese transformar
en enerxía sonora. Ex: cando movemos
as palmas das mans e aplaudimos
produce son.
. A enerxía eléctrica tamén se pode converter en
enerxía calorífica. Como pasa cando enchufas o
ferro de pasar para alisar a roupa ou cando
enchufas a torradora para facer as torradas do
almorzo.

22. Como poden ser as fontes de enerxía?
Poden ser : renovables e non renovables.
-As fontes de enerxía renovables son as que
non se esgotan cando as utilizamos. Son o sol, o
vento e a auga en movemento.

23. -As fontes de enerxía non renovables son as que
poden chegar a esgotarse cando as consumimos
máis rápido do que se poden xerar. As máis
importantes son os combustibles fósiles como: o
carbón, o gas e o petróleo.

24. A enerxía que obtemos do sol chámase
enerxía solar. Os aparatos que usamos para
recollela son os paneis solares. Hainos de
dous tipos:
. O panel solar térmico que
aproveitan a enerxía
calorífica do sol para
quentar a auga.
. O panel fotovoltaico que
transforman a luz solar en
enerxía eléctrica, é dicir en
electricidade.

25. A enerxía que produce o vento chámase
enerxía eólica. Os aparatos que usamos
para recollela son os aeroxeradores.
Transforman a enerxía cinética ou mecánica
do vento en enerxía eléctrica.

26. A enerxía que obtemos da auga en
movemento (dos ríos, dos mares) chámase
enerxía hidráulica. Aprovéitase para
producir electricidade nas centrais
hidroeléctricas. Utilizan unhas turbinas.
Aproveitan a enerxía cinética da auga para
moven esas turbinas que a van a converter
en enerxía eléctrica.

27. Os combustibles fósiles formáronse hai
miles de anos a partir de seres vivos
(animais e plantas) quedaron enterrados.
enterrados. Os combustibles fósiles máis
usados son: O carbón, o petróleo e o gas.

28. Como se extraen os combustibles fósiles
e para que os usamos?
Extráense das minas e queimámolo para producir
enerxía calorífica e eléctrica.

29. Extráese perforando o solo e utilízase, sobre todo
para a calefacción e para producir electricidade.

30. Extráense perforando pozos na terra e úsase
por exemplo, para obter gasolina e gasóleo.

31. Como se forma e como se extrae o petróleo?
-Animais e plantas quedaron
enterrados no fondo dos
océanos hai millóns de
anos.
- Estes restos quedaron
cubertos de lodo ata
converterse en rochas. Coa
calor, a presión e o osíxeno
transformáronse nun líquido
negro e espeso: o petróleo.
- O tempo que transcorreu para que se formase o
petróleo que se extrae hoxe é aproximadamente de
10 millóns de anos.

32. Como se extraen o petróleo?
- Extráense do solo por medio de pozos petrolíferos.
- Una vez detectado o depósito realízanse os pozos
de produción empregando “torres de perforación ou
extracción”. Estas torres perforan a varios
kilómetros de profundidade. Logo bombéase e
lévase ao lugar onde se trata e transforma.

33. Un gasto enorme de enerxía pode traernos
consecuencias, como por exemplo:
• O abuso de combustibles fósiles (carbón, gas
ou petróleo) pode producir problemas de
abastecemento e chegar a esgotarse.
• Producir e consumir enerxía pode causar
problemas medioambientais: contaminación,
alteración da paisaxe ou desaparición de seres
vivos.
Esgotouse
contamina

34. O uso dos combustibles fósiles libera a
atmosfera substancias tóxicas, polo tanto
contaminan. Ex: os gases que votan os coches
ou as fábricas.

35. Os encoros, os paneis solares ou os aeroxeradores
modifican a paisaxe e alteran a vida animal e
vexetal.

36. O petróleo se cae o mar contamina a auga. Facendo
que morran os seres vivos que habitan o mar.

37. Reducir o consumo de enerxía axuda a que
non se esgoten as fontes non renovables e
diminúe os problemas medioambientais
como a contaminación, a alteración da
paisaxe ou a desaparición dos seres vivos.

38. Apagar os aparatos
eléctricos que non
se estean usando.
Apagar as luces dos
cuartos se non hai
ninguén neles.

39. Cerrar as portas e as fiestras se está acendida a
calefacción.
Usar o autobús, a bicicleta ou ir andando sempre
que se poida.

40. É unha fórmula que nos axuda a conservar o
medio: Reducir, Reutilizar e Reciclar.
• Reducir é consumir menos materiais na nosa
vida diaria.
• Reutilizar é dar un segundo uso aos
materiais xa utilizados.
• Reciclar é transformar os materias usados
noutros para que se poidan volver utilizar.