1. Vampiers zijn tegenwoordig weer zo hip dat ze hun collega-ondoden,
de zombies, naar de reservebank hebben verwezen. Onze monsterman,
nooit te beroerd om het op te nemen voor de onderdrukten, stapte mee
op in de Brusselse Zombie Parade.
R e p o r t a g e : S v e n D e H o n d t
F o t o ’ s : K r i s V a n E x e l
Levende lijken veroveren Brussel

3. 46 C H É J U N I 2 0 1 1
Zombies in Brussel
“Zombies zijn nooit onbekende monsters, maar altijd mensen die je
kent: je moeder, je collega. Stel je voor dat je beste vriend veranderd is
in een bezeten zombie en dat hij naar je toe komt gewandeld met grote
honger? Ga je dan zomaar de trekker overhalen?”
Intussen is de Brusselse stoet uitgegroeid tot één van de populairste
zombie-evenementen ter wereld. Alleen voor de Zombie Walk in het
Australische Brisbane komen nóg meer levende doden opdagen: 10.000
waren het er onlangs. Met het evenement werd geld ingezameld voor
een liga voor... hersenonderzoek.
Weg met de Borlée-zombie
De zombies die vandaag Brussel zullen belegeren, komen in soorten.
Een elfje met een uitgerukt linkeroog dartelt voorbij. Iets verder perst
een ouderpaar met enkele vervaarlijk uitziende zombiekoters zich door
de lijkenmassa. In mijn jeugd sleurden mijn ouders me willens nillens
mee naar de dierentuin van Planckendael; vandaag dichten pa en ma
de generatiekloof door zich en famille te goed te doen aan levers en
hersenen van toevallige passanten. Hier en daar breekt een zombie
zich ook het gehavende hoofd over de communautaire crisis: ‘Belgium
is not dead. Yet!’ staat in dikke blokletters op een bordje dat een zombie
de lucht in steekt.
‘Wat voor zombie wil je zijn?’ vraagt de bevallige visagiste wanneer ik
voor haar spiegel ga zitten. Ik ben altijd een fan geweest van de George
Romero-zombie. De Amerikaanse regisseur is zowat de oervader van
het zombiegenre. Zijn debuutfilm Night of the Living Dead uit 1968
was zeker niet de eerste zombiefilm, maar zijn beeld van de zombie,
de slenterend trage ondode, werd meteen cultureel gemeengoed. In
de hedendaagse zombiefilm zijn de levende doden sneller dan de
Borlée-tweeling op de atletiekpiste. Maar mijn brein kan niet wennen
aan pijlsnelle zombies. Als je enkele jaren ligt weg te rotten terwijl je
tronie wordt weggevreten door aardwormen, kakkerlakken en ander
ongedierte lijkt het me vrij onwaarschijnlijk dat je na het ‘ontwaken’
In ons mapje ‘Te gek om los te lopen’ troffen we onlangs de heer
Christopher Rodger aan. De politie van New York kliste de 25-jarige
Amerikaan in een busstation met een plunjezak vol wapens: vijf
samoeraizwaarden, drie dolken, een luchtdrukpistool, een nachtkijker
en een koevoet. ‘Niets speciaals voor een doordeweekse dinsdag
in Amerika’, denkt u misschien? Maar Rodger was niet van plan om
een school of een winkelcentrum binnen te vallen. Nee, hij had zich
bewapend om de wereld van een nakende zombie-invasie te behoeden.
Gelukkig hebben ze de verbeten zombiejager de lik ingedraaid, want
ik sta aan te schuiven aan de schminkstand van het BIFFF, het Brussels
Internationaal Festival van de Fantastische Film. Het BIFFF, dat dit
jaar voor de 29ste keer plaatsvindt in het Brusselse Tour & Taxis, is
de jaarlijkse hoogmis voor horroradepten, monsterfanatici en ander
addergebroed.
Ik heb doorgaans geen hoge pet op van mensen die de term
‘zootje ongeregeld’ hanteren, maar mijn collega’s in de rij voor de
maquillagestand kan ik niet anders dan een ongeregeld zootje noemen.
Ik zie kinky lolita’s, hardcorefetisjisten en een krans van puisten en
andere meeëters voorziene cheerleaders. Het lijkt alsof de hele cast
van Todd Brownings genreklassieker Freaks een snipperdag heeft
genomen en naar Brussel is afgezakt.
Ze schuiven allemaal keurig aan.
“We verwachten vandaag 1.000 tot 1.500 zombies”, zegt organisator
Raphaël Wenric, die de parade dit jaar voor de vijfde keer mee op touw
zet. Niet slecht, zeker niet als u weet dat Raphaël het idee voor een
zombie-invasie kreeg nadat hij een filmpje had gezien waarin San
Francisco werd belegerd door een – ocharme – 50-koppig zombieleger.
“Ik heb zombies altijd de interessantste creeps gevonden”, zegt Wenric.
Een elfje met een uitgerukt linkeroog
dartelt voorbij. Een ouderpaar
met enkele vervaarlijk uitziende
zombiekoters perst zich door de
lijkenmassa. Pa en ma dichten de
generatiekloof door zich en famille te
goed te doen aan levers en hersenen
van toevallige passanten.

4. t
een spurtje trekt naar je slachtoffers. En dus word ik een Romero-
zombie, zo één wiens oogopslag acute desinteresse lijkt te verraden.
Maar achter die wazige koeienblik schuilt een stevige appetijt. Brussel,
u weze gewaarschuwd. De hel heeft net zijn duivels ontbonden.
Is zombofilie strafbaar?
De zon schijnt vol op de kasseien wanneer het leger ondoden zich
op gang sleurt langs de Brusselse kaaien. In slenterpas trekt de
zombiehorde naar het hart van Brussel, als een spastische kruistocht
tegen het klokhuis van de Europese democratie. Naast mij loopt
een duo strak gerokte en wellustig uitdagende verpleegsterzombies
waarvoor ik geheid gespreid zou gaan als ze me wilden trakteren
op een tetanusinjectie. Dat er vaalgele smurrie uit hun afgeknauwde
nekken druipt, neem ik er maar bij. Het tweetal leidt me naadloos naar
het belangwekkende vraagstuk: is lichamelijke betrekking met een
zombie strafbaar? Technisch bekeken kan een zombofiel – het bestaat,
i Night of the Living Dead mag dan wel de film zijn die
de zombie cultureel gemeengoed heeft gemaakt, de
eerste zombiefilm was White Zombie (1932), met Bela
Lugosi in de hoofdrol.
i Er zijn verschillende etymologische verklaringen van
het woord zombie. De meest bekende is dat het woord
afkomstig is van nzambi, een woord uit de Afrikaanse
taal Kikongo. Het zou zoveel betekenen als ‘van
goddelijke oorsprong’.
i George Romero gebruikte chocoladesiroop van het
merk Bosco als bloedvervanger. Gelukkig waren zijn
eerste zombiefilms in zwartwit en kon niemand het
verschil zien.
i Een echte zombie-invasie is volgens vele virologen
geen pure fantasie. Hondsdolheid of andere virale
ziekten kunnen immers het centrale zenuwstelsel
zodanig aantasten dat de patiënt opstoten van agressie
begint te vertonen.
i De eerste ‘echte’ zombie was Felicia Felix-Mentor.
De Haïtiaanse vrouw legde het loodje in 1907 maar
dwaalde in 1937 halfnaakt door het land. Ze werd
naar haar familie gebracht en werd prompt herkend
door haar weduwnaar.
5x
Naast mij loopt een duo strak
gerokte en wellustig uitdagende
verpleegsterzombies. Dat er vaalgele
smurrie uit hun afgeknauwde nekken
druipt, neem ik er maar bij.
C H É J U N I 2 0 1 1 47

5. 48 C H É J U N I 2 0 1 1
Zombies in Brussel
radioactief; een extra troef voor een zombie. Maar een collega biedt
me een stukje lever aan dat hij deze morgen keurig bij de keurslager
gekocht heeft. Ik bedank vriendelijk.
Oké, ik ben officieel de flauwste zombie van het hele levende lijkenrijk.
Weet u hoe u zich het best kunt weren tegen een nakende zombie-
invasie? Max Brooks, de zoon van de legendarische acteur/regisseur
Mel Brooks (Blazing Saddles) en de al even legendarische actrice Anne
Bancroft (Mrs. Robinson in The Graduate) schreef in 2003 The Zombie
Survival Guide. Het boek werd een instantsucces en enkele jaren later
verscheen de opvolger World War Z: an oral History of the Zombie War,
over de ultieme strijd tussen het mensenras en de zombie. Koevoeten,
pikhouwelen, vlijmscherpe uitbeenmessen en moersleutels staan
hoog aangeschreven om het ondood tuig van u af te schudden. Als u
zoek maar op! – niet beticht worden van necrofilie, toch? Terwijl ik
in deze smeuïge gedachten verzonken ben, stijgt een aardedonker
gegorgel op uit de catacomben van de Brusselse metro. De meeste
zombies wandelen zonder ticketje door de metropoortjes. Toegegeven,
aanschuiven voor een ticketje zou nefast zijn voor het imago van de
zombie. Organisator Raphaël ziet er trouwens veeleer belachelijk uit
als zombie met een fluo oranje verkeersvestje, maar íemand moet de
losgeslagen horde in het gareel houden.
De grauwe geluiden die ik uit mijn keel pers, houden het midden
tussen het krijsen van een biggetje in het slachthuis en een deathmetal
zanger met keelkanker. Een keelpastille zou wonderen doen, maar
zombies geloven niet in farmacie. Terwijl ons metrostel door de
Brusselse onderbuik raast, bekijken de passagiers ons afwisselend
verbijsterd en geïrriteerd. Vooral de ouden van dagen ergeren
zich. ‘Kleine kinderen! Bende aanstellers! Onnozelaars!’, zie je ze
denken. Wacht maar. Vanavond zullen de mannen van de Brusselse
stadsreiniging vooral restjes seniorenbrein van tussen de straatstenen
mogen keuteren.
De gietijzeren braadpan
We stappen uit in het station Kunst-Wet. Omdat de gemiddelde
voorbijganger het niet fijn vindt om zomaar te worden aangevallen
door een horde monsters, duidt de organisatie zelf de slachtoffers
aan. Hun rug wordt gemarkeerd met een X. “Tot twee jaar geleden
bombardeerden we de laatkomers die de make-up misten tot
slachtoffer”, zegt Jessie Persoons. “Maar ondertussen zijn er genoeg
fans die vrijwillig voor de rol van slachtoffer of zombiejager kiezen.”
Zombiejager? Te midden van de maffe massa loopt inderdaad een
pastoor die de zombies besprenkelt met het heilig vocht uit zijn
wijwatervat.
Iets verder staat een kransje Japanse toeristen verwoed foto’s te
nemen. Ik denk aan de culinaire tip die ik ooit kreeg van een ouwe
Aziaat: Japanse niertjes zijn een delicatesse, zeker op een bedje van
noedels met zoetzure saus. En misschien zijn deze Japanners wel
De grauwe geluiden die ik uit mijn
keel pers, houden het midden tussen
het krijsen van een biggetje in het
slachthuis en een deathmetal zanger
met keelkanker. Een keelpastille zou
wonderen doen, maar zombies
geloven niet in farmacie.

6. C H É J U N I 2 0 1 1 49
bovenstaand wapenarsenaal niet in huis hebt, kunt u zich ook altijd
behelpen met het betere huis-tuin-en keukengerei. Een welgemikte
mep met een gietijzeren braadpan wil ook wel eens helpen.
Sinds Brooks’ bestseller zijn zombies opnieuw in trek, en niet alleen
bij puisterige horrorfans. Ook in Hollywood begint een nieuwe
zombiegekte te broeden. En zelfs literaire klassiekers zijn niet langer
gevrijwaard. Pride & Prejudice & Zombies, waarin de personages uit het
meesterwerk van Jane Austen het opnemen tegen een leger zombies,
is een wereldwijde bestseller.
Zombie vs. zombie
Intussen kuiert de morsige fanfare van honger en dorst verder naar
Manneke Pis, de Brusselse plek bij uitstek voor de degustatie van
uitheemse specialiteiten. Obese Amerikaan in een gekruide vleesjus?
Bouillabaisse de la touriste Française? De levende spijskaart ziet er
bijzonder aantrekkelijk uit. Ik grom naar een lotgenoot, die zich prompt
boos maakt. Blijkbaar heb ik gezondigd tegen de deontologische
code van het zombierijk: zombies mogen geen andere zombies
aanvallen. Plechtstatig excuseer ik me voor mijn faux pas als ondode
en begin meteen opnieuw jacht te maken op weerloze toeristen en
nietsvermoedende Brusseleirs.
Zombies zijn kuddedieren. Zodra een van ons een willoos slachtoffer in
het vizier krijgt, krijgt hij al snel versterking van zijn lotgenoten. Een
jong meisje kan zich nog net verschansen achter een ijzeren hek. Een
tiental zombies klauwt tevergeefs door de tralies. Een kwelend wicht
hangt intussen over een verkeerslicht en spartelt om de ex-lijken van
Manneke Pis is de plek bij uitstek
voor de degustatie van uitheemse
specialiteiten. Obese Amerikaan in een
gekruide vleesjus? Bouillabaisse de la
touriste Française? De levende spijskaart
ziet er bijzonder aantrekkelijk uit.
zich af te schudden. Een gevaarlijke uithaal van een linkernaaldhak
doet de horde achteruit deinzen.
Het leven van een zombie is geen pretje. Toeristen grijpen me bij
de hals voor een ludieke kiek, kinderen gebruiken mij als mikpunt
voor hun plastiek of imaginair schietijzer en oude vrouwtjes halen
hun neus op voor mijn huiveringwekkend gereutel. Help! Is er een
psychiater in de meute? Ik ben een zombie met een knoert van een
minderwaardigheidscomplex.
De zombieparade scheurt zich opnieuw los en strompelt naar de
eindmeet op het Brusselse Rouppeplein. Raphaël klautert er op een
verhoog en preekt als slotakkoord van onze mars de rechten en de
wensen van de ondoden: “In een ideale wereld kunnen zombies en
mensen vreedzaam samen leven. Omdat zombies ook mensen zijn.”
De overlevende lijken grommen en grauwen als minzaam teken van
goedkeuring.
Brussel aanvallen met een zombiecollectief heeft iets grappigs en
absurds, maar het wordt nog grappiger als zombie-eenzaat in een
parochiedorp onder de kerktoren. Wanneer ik ‘s avonds sta aan
te schuiven aan de kassa van de plaatselijke superette, krijgt een
oud moesje mij in de gaten. Mijn hemd is verscheurd, ik hang vol
namaakbloed en mijn gezicht ziet eruit alsof ik net door een hakselaar
ben gegaan. Het oudje kijkt me meewarrig aan, schraapt haar keel en
vraagt met een beminnelijke stem: “Oei, zedde gevallen?”
Nu weet ik zeker wat ik al die tijd al gevreesd had: ik ben niet alleen
de flauwste, maar ook de minst geloofwaardige zombie van het hele
levende lijkenrijk.