2. Europan
• Erdialdeko Europan kokaturik dago.
• Frantzia, Austria, Suitza, Italia, Eslovenia,
Monako, Alemania eta Liechesteinekin
egiten du muga.
3. Kokalekua
• 1200 km-ko luzeera dauka.
• 400 km-ko zabalera.
• Punturik garaiena Mont Blanc da, 4180
metro ditu.
• 190.000 km2 azalera.
• Udan 16-22º C-ko tenpertura dago, eta
neguan -3º-5º zonalde baxuetan.
Tenperaturak behera egiten du igo ahala.
4. Atalak
• Hiru sektoretan banatuta dago:
– Mendebaldeko Alpeak: Mediterraneotik
Suitzara.
– Erdialdeko Alpeak: Suitzan, Valaisetik
Grisonetaraino.
– Ekialdeko Alpeak: Mendikatearen beste
atalak ekialderantz eta hegoalderantz.
5. Jatorri geologikoa
• Duela 245 eta 55 milioi urte artean,
Europan itsas fosa handi bat zegoen.
• Mugimendu konbergenteak zirela eta,
zimurdura handiak eman ziren
lurrazalean, medikateak sortuz.
• Gaur egun azken glaziazioaren arrastoak
geratzen dira, glaziar moduan.
6. Alpeetako fauna
• Ugaztunak:
– Gamuza: 130 zentimetro eta 50 kilo har
ditzazke. Ehizta eta linzeak direla-eta
arriskuan dago. Gaur egun 100.000 bat
banako daude.
– Ibizea:1600 eta 3200 metro artean bizi dira.
Ahuntza arruntaren arbasoa da. 40 eta 120
kilo artean pisatzen du, eta metro bateko
altuera.
7. – Orkatza: Ugaztun cerbidoa da, mendebaldeko
europatik Txinako iparralderaino.76cm
luzeera neurtzen du eta 15-30kg artean
pisatzen ditu.
– Orein gorria: 27 subespezie ditu, munduko
hainbat zonaldetatik sakabanatuta.
160-170cm neurtu dezake eta 200kg hartu
ditzazke.
– Basurdea: buru handiko eta tamaina
ertaineko ugaztuna da 150kg pisatzera irits
daiteke eta 120cm-ko luzeera.
8. – Marmota alpetarra: Europako karraskaririk
handiena da. Buru txikia eta belarri motzak,
4kg inguruko pisua eta 50-60cm luzeera.
– Mendiko erbia: gorputz-adar eta belarri
luzeak, pisu txikikoa da eta mendiko klima
hotzetara ohitu da.
– Azeri gorria: 100-140cm luze eta 14kg-ko
pisua, gauez ehizatzen du.
9. • Hegaztiak:
– Arrano reala: hegazti harrapari
ezagunenetarikoa da, 4-6kg-ko pisua eta
1,8-2,3m-ko luzeera du hegotik hegora.
– Hontz boreala: gauean ateratzen da, oso zaila
da hau ikustea, tamaina txikikoa da. 25 zm
luze da eta 100-200 gramoko pisua dauka.
– Belatxinga: tamaina txikiko txoria, luma
beltzak. Erroiaren familiakoa.
– Tuntun Alpinoa: 18 zm ditu, eta kolor marroi
eta grisa.
10. – Basoilarra: dimorfismo sexual handia azaltzen
du, batez ere kolorean. 4-6 kg inguruko pisua
eta 80-100 zm luzeera.
– Zapelatz ohia: 55zm luze eta 110 zmko
enbergadura du, luma kolore ugari.
– Zozoa: Lumaje beltza eta moko horia,
24-29zm luzeera du.
11. • Narrastiak eta Anfibioak:
– Alpeetako arrabioa: 15 zm luze dira eta
kolore beltz ilun-iluna. Gauz ateratzen
dira.
– Tritoi alpetarra: Anfibio mota txiki bat da,
11 zm luze da bakarrik.
– Eraztun sugea: Ez da pozoitsua eta
pare bat metroko luzeera dauka.
– Aspisea: Bibora pozoitsua da, eta
tamaina erdikoa. 70-80 zm hartzen ditu.
– Bibora adarduna: Europako hegoaldean
aurkitzen da nagusiki.Europako bibora
12. Alpeetako flora
• Alpeetan habitatak altitudearen arabera
mugatuta daude(600-800m-raino)
• Posiblea izan den lekuetan lurrak
laborantzarako erabili dira(Alpalpa,
panizo-a, garia, mahatsondoak,
patatak,fruta arbolak)
13. • Hauek dira zuhaitz ohikoenak:
-Haurtzaina: Landare monoikoa da. Jan
daitezken fruituak ematen ditu.
-Haritza: hosto erorkorreko zuhaitza
da.Oso motel hazten da.
-Koniferoa: 100m luzera izatera irits
daiteke. Pinuaren antzekotasuna dauka.
14. -Aleppo pinua: baso lehorretan aurkitzen
da. 20m luze izan daiteke.
-Pinazi pinua: pinoiak ematen ditu.
Itsasoaren mailatik 200m-tara bizi daiteke.
-Pinu arrunta: 30metro hartzen ditu. Ipar
hemisferioan aurkitzen da.
15. Jarduera ekonomikoak
• XX. mendean zehar Alpeak munduan
turismo helbideetako garrantzitsuenak
bilakatu dira.
• Neguan, eski alpinoa praktikatzen da eski
estazioetan. Udan, berriz, Alpeetan
Trekking-ak, senderismoak eta
alpinismoak jende ugari erakartzen dute.
16. Bitxikeriak
• Alpeetan 4,000 metro baino gehiago
dituzten 128 tontor daude.
• Klima hotza bada ere, zenbait zonalde
landatzeko egokiak dira. Bertan produktu
ugari ekoizten dira. Gure telebistan
produktu hauen iragarkiak ikusi
ditzazkegu.
• http://www.youtube.com/watch?
v=zgQ8PRiiB68
17. IRITZIAK
• Saioa Garcia: Lan interesgarria iruditu
zait. Eta Alpeei buruz ikasteko balio izan
zait. Hurrengo oporrtean Alpeetara joango
naiz.
• Asier San Sebastian: Faunaren izen
guztiak jartzea oso astuna izan bada ere,
lan “bitxia” izan da.
