Kurs realizatorów fandubbingowych (KDF) - all slides

Kurs realizatorów fandubbingowych 2016
Razjel - razjel@uk.pl
4 lipca 2016
1/ 81

2/ 81
Przed podjęciem projektu
Otrzymanie nagrań
Przed miksowaniem
Część I
Jak zacząć?
Razjel - razjel@uk.pl Kurs realizatorów fandubbingowych

3/ 81
Otrzymanie nagrań
Przed miksowaniem
Jaki aranż?
Instrumental - jakość
Gdzie szukać instrumentali?
Ostatnie pytania
Pierwsze kroki
Jakie pytania zadać sobie przed podjęciem
projektu?

4/ 81
Otrzymanie nagrań
Przed miksowaniem
Jaki aranż?
Ostatnie pytania
Jaki aranż?
Ile wokalistów?
Ile oddzielnych partii/nagrań?
Czy znam reżysera tego projektu?
Czy znam jego wcześniejsze projekty?
Jeżeli tak, co to za projekty?
Dodatkowe pytania do reżysera przed podjęciem projektu?

5/ 81
Otrzymanie nagrań
Przed miksowaniem
Jaki aranż?
Ostatnie pytania
Czy istnieje instrumental dobrej jakości?!
Mp3 - 320kbps, 256kbps, 128kbps, 64kbps?
Jakości do przyjęcia to mp3 320kbps, 256kbps i wav, flac, itp.
Jak sprawdzić?
Jakość pliku audio powinna pokazywać się w programach
takich jak Windows Media Player i iTunes jako bitrate
Rozmawiajcie z reżyserem piosenki jeżeli jakość mp3
instrumentala jest gorsza niż 320kbps lub 256kbps

6/ 81
Otrzymanie nagrań
Przed miksowaniem
Jaki aranż?
Ostatnie pytania
Gdzie szukać instrumentali do piosenek z anime?
Formułka Google:
‘<nazwa piosenki><instrumental><320><kbps>’
czasami - off vocal/vocal removed/soundtrack
Instrumentale są często dodawane do oryginalnych albumów z
anime, które można znaleźć w internecie np. chiasenhac.com albo
anime.thehylia.com

7/ 81
Otrzymanie nagrań
Przed miksowaniem
Jaki aranż?
Ostatnie pytania
Ostatnie pytanie
Czy chcę miksować ten projekt?

8/ 81
Otrzymanie nagrań
Przed miksowaniem
Sprawdzanie nagrań 1
Otrzymanie nagrań
Na co zwracać uwagę przy sprawdzaniu
nagrań?

9/ 81
Otrzymanie nagrań
Przed miksowaniem
Sprawdzenie nagrań 1
Mono/stereo?
Jaka jakość?
Źle wyeksportowane?
Czy nagrania są poprawnie ponazywane?
Czy trzeba nagrać poprawki?

10/ 81
Otrzymanie nagrań
Przed miksowaniem
Sprawdzenie nagrań 2
Każde nagranie wokalne tylko jako plik mono!
Nie ma powodu nagrywać wokalu w stereo (rozmawiaj z
reżyserem jeżeli uważa inaczej)
Instrumental mp3 320kbps! Nagrania wokalistów wav!
Nagrania powinny być poprzedzone i zakończone
kilkusekundową ciszą (w razie pourywanych nagrań rozmawiaj
z reżyserem)
Rozmawiaj z reżyserem w razie niejasności co do nazewnictwa
nagrań lub nagrania poprawek

11/ 81
Otrzymanie nagrań
Przed miksowaniem
Digital Audio Workstation
Organizacja sesji
Przed miksowaniem
Co robić przed rozpoczęciem miksowania?

12/ 81
Otrzymanie nagrań
Przed miksowaniem
Organizacja sesji
DAW twojego wyboru
DAW - Digital Audio
Workstation
Co możemy robić w DAW?
komponować
nagrywać (audio i MIDI)
edytować
miksować
masterować
pracować z wideo
* Najpopularniejsze DAW w branży muzycznej to:
Pro Tools, Cubase, Logic, Ableton Live.
** DAW często używane do pracy z dźwiękiem w filmach to
Pro Tools i Nuendo.
Audacity
Premiere Pro
n-Track
FL Studio
Reaper
Pro Tools
Ableton
Cubase
Logic
Nuendo

13/ 81
Otrzymanie nagrań
Przed miksowaniem
Organizacja sesji
Organizacja projektu w DAW
Importuj nagrania wokalistów
Importuj instrumental i opcjonalnie 1-2 podobne gatunkowo
piosenki do porównywania
Ułóż nagrania (wyrównaj do instrumentalu) i ponazywaj
odpowiednio wszystkie ścieżki

14/ 81
Otrzymanie nagrań
Przed miksowaniem
Organizacja sesji
Organizacja sesji projektu dźwiękowego
Propozycja układu ścieżek w wybranym DAW*:
1 Oryginalna wersja piosenki
2 Instrumental
3 Piosenki porównawcze (podobne stylowo)
4 Wokal główny
5 Chórki**
6 Efekty**
*Propozycja organizacji ścieżek do miksowania piosenek. Układ od góry do dołu.
**Jeżeli istnieją w projekcie.

15/ 81
Otrzymanie nagrań
Przed miksowaniem
Organizacja sesji
Przykład sesji w Logic 9

16/ 81
Otrzymanie nagrań
Przed miksowaniem
Organizacja sesji
Dzięki!
razjel@uk.pl

17/ 81
Rady i wskazówki 1
Dobry smak i zdrowy rozsądek?
Obraz całościowy
Część II
Miksowanie 1

18/ 81
Rady i wskazówki 1
Obraz całościowy
Sprzęt
Emocjonalna podstawa w miksie
Praca i skupienie
Teoria a praktyka
Miksowanie nie polega na posiadaniu drogiego sprzętu
Miksowanie polega na posiadaniu odpowiedniego nastawienia
Miksowanie wymaga wizji końcowego produktu – twojej wizji
lub wizji reżysera piosenki
Miksowanie wymaga wiedzy o narzędziach, które pozwolą na
ukończenie wyznaczonego zadania
Eksperymentuj! W efekcie możesz sprawić, że twój miks będzie
wyróżniał się na tle innych projektów

19/ 81
Rady i wskazówki 1
Obraz całościowy
Sprzęt
Praca i skupienie
Teoria a praktyka
A. C.
Dobry miks nie musi koniecznie brzmieć dobrze!
Albert Camus
To jest żart.

20/ 81
Rady i wskazówki 1
Obraz całościowy
Sprzęt
Praca i skupienie
Teoria a praktyka
Tworzenie emocjonalnej podstawy
Głównym celem miksowania jest zaprezentowanie i
produkcja miksu w sposób, który jakoś wpłynie na słuchacza
Myśl WIZUALNIE, EMOCJONALNIE?
Jaki masz cel? Mroczne brzmienie? Agresywne? Delikatne?
Przedstaw jakąś historię swoim miksem
Może chcesz skontaktować się z tekściarzem/reżyserem, żeby
porozmawiać o treści/przesłaniu/atmosferze piosenki?
Produkcja piosenki powinna zawsze wskazywać kierunek miksu

21/ 81
Rady i wskazówki 1
Obraz całościowy
Sprzęt
Praca i skupienie
Teoria a praktyka
Miksowanie wymaga skupienia
Żeby zaangażować się w proces miksowania, musisz najpierw
zrozumieć swój projekt. Żeby zrozumieć projekt, musisz
uważnie słuchać. Sprawdź, co działa dla ciebie (skup się na
tym, co masz przed uszami)
Musisz utrzymać koncentrację, więc postaraj się unikać
rozpraszaczy
Unikaj Facebooka i „feedbacku” od znajomych do momentu, aż
zakończysz swoją wizję piosenki/miksu

22/ 81
Rady i wskazówki 1
Obraz całościowy
Sprzęt
Praca i skupienie
Teoria a praktyka
Nie nauczysz się miksowania tylko z teorii
W celu poprawienia swoich umiejętności musisz ćwiczyć na
wielu projektach. Musisz nauczyć się, jak używać dostępnych
narzędzi, aby móc stworzyć swoją wizję piosenki/miksu
Możesz znać różne techniki miksowania i mieć wiele wtyczek
audio, ale często na początku nie będziesz wiedział, jak ich
używać (eksperymentuj)
„Smak” i „adekwatność” są rezultatem długich godzin
słuchania, analiz różnych produkcji i popełniania błędów

23/ 81
Rady i wskazówki 1
Obraz całościowy
Smak i zdrowy rozsądek 1
Kwestia smaku i zdrowego rozsądku 1
Bądź agresywny
Bądź mniej skłonny do obsesyjności na punkcie różnych
elementów miksu (Coś nie pasuje? Trudno.)
Jeżeli piosenka i nagrania są tragiczne, to miks staje się nieistotny
Ustawianie wszystkich ścieżek na tych samych poziomach
głośności stworzy nudne doświadczenie. Zawsze musi być coś,
co wygra walkę o uwagę słuchacza. Szczególnie ważne
w projektach z chórkami i projektach grupowych

24/ 81
Rady i wskazówki 1
Obraz całościowy
Kwestia smaku i zdrowego rozsądku 2
Software i efekty audio (wtyczki/pluginy) są tylko narzędziami,
więc nie myśl o nich jako o środkach, od których zależy, czy
miks jest dobry czy zły
„Energia” jest ważniejsza od akustycznego brzmienia/jakości
nagrań (fandubbing jest tego świetnym przykładem)
Ogólne wybrzmienie (vibe) jest o wiele ważniejsze niż
jakikolwiek element piosenki
Tylko dlatego, że coś było nagrane, nie oznacza, że musi znaleźć
się w miksie – przycisk „mute’ jest twoim przyjacielem. W razie
poważnych zmian rozmawiaj z reżyserem piosenki

25/ 81
Rady i wskazówki 1
Obraz całościowy
Rodzaje aranży
Prozodia
Śmiałość
Obraz całościowy
Postaraj skupić się na projekcie jako całość zamiast
poprzestawać na szczegółach
Dobre miksy powstają z pozornie nieistotnych powodów
Możesz sprawić, że jakaś ścieżka wokalna brzmi cudownie
samodzielnie, ale jeżeli zupełnie nie pasuje do kontekstu
(całości projektu), to twoje starania pójdą na marne

26/ 81
Rady i wskazówki 1
Obraz całościowy
Rodzaje aranży
Prozodia
Śmiałość
Aranż* w przypadku grupówek i chórków
Postaraj się podzielić aranżacje na logiczne części
Zdecyduj, która ścieżka przoduje w każdej kategorii
Melodia główna – główny wokal (zazwyczaj w centrum panoramy)
Kontrmelodaia – upewnij się, że nie dominuje melodii głównej
Odpowiedź (response) – elementy „call and response” (dosł.
zawołania i odpowiedzi) muszą być zbalansowane (np. szybka
wymiana zawołań i odpowiedzi w piosence przez dwóch wokalistów)
Harmonia chórków - czy brzmi dobrze?
Rytm – zależność pomiędzy „czasem” wokalisty (timing) a
instrumentalem (prozodia?)
*Aranżacja (aranż) opracowanie projektu muzycznego na inny niż przewidziano w oryginale

27/ 81
Rady i wskazówki 1
Obraz całościowy
Rodzaje aranży
Prozodia
Śmiałość
Prozodia
To wydarzenie muzyczne, które łączy tekst piosenki z
melodią/rytmem, aby podkreślić przekaz muzyczny
STOP!
Pamiętaj o prozodii podczas miksowania. Wybieraj efekty (np.,
pogłos, echo) tak, aby pasowały do piosenki, treści lirycznej i
kierunku emocjonalnego piosenki
Reverb (pogłos) i delay (echo) powinny brzmieć tak, jakby
przynależały do obrazu całej piosenki (jaki efekt chcesz
uzyskać?)

28/ 81
Rady i wskazówki 1
Obraz całościowy
Rodzaje aranży
Prozodia
Śmiałość
Śmiałość
Na początku miksowania śmiało dokonuj wielkich zmian
głośności i panoramy, tak żeby ustawić dźwięki w
odpowiednich miejscach, bazując na swoim przeczuciu
Nie bój się przycisku „mute” w przypadku większej ilości
nagrań. Odkryj nowe perspektywy
Unikaj „solowania’ (pracy nad jednym nagraniem bez
podkładu) poszczególnych ścieżek przez długi czas

29/ 81
Rady i wskazówki 1
Obraz całościowy
Rodzaje aranży
Prozodia
Śmiałość
Dzięki!
Kontynuacja prezentacji w Części III
razjel@uk.pl

30/ 81
Czas, widmo i tembr
Rady i wskazówki 2
Część III
Miksowanie 2

31/ 81
Czas, widmo i tembr
Rady i wskazówki 2
Przestrzeń w czasie
Widmo częstoliwości
Przestrzeń w widmie częstotliwościowym
Tembr brzmień
W przestrzenii może istnieć wiele kierunków
Od lewa do prawa – panorama/delay
Od góry do dołu – wysokość, zazwyczaj uzyskana przez EQ
(korektor częstotliwości)
Od przodu do tyłu – głębokość uzyskana przy użyciu pogłosu,
delay i kompresji

32/ 81
Czas, widmo i tembr
Rady i wskazówki 2
Tembr brzmień
Rysunek: Fala głosowa pokazana w czasie (lewo) i jej widmo częstotliwościowe (prawo)
1 Reprezentacja czasowa sygnału dźwiękowego pokazuje jego kształt i
zmiany w czasie
2 Widmo częstotliwościowe pokazuje rozmieszczenie energii różnych
grup częstotliwości

33/ 81
Czas, widmo i tembr
Rady i wskazówki 2
Tembr brzmień
Przestrzeń istnieje w pasmach częstotliwości
Luki w widmie częstotliwościowym mogą być użyte, aby
słuchający poczuł się nieswojo, jednak taki efekt powinien być
zamierzony
Wyczyść przestrzeń dla ważnych elementów miksu, używając
subtraktywnego equalizera (EQ)
Walka o niskie częstotliwości! Duety? Który głos wygrywa?
Czy któryś ma wygrać? Ty decydujesz

34/ 81
Czas, widmo i tembr
Rady i wskazówki 2
Tembr brzmień
Kontrast brzmień
Rzadkie i gęste brzmienie – wyciszanie ścieżek w grupówkach
Ciemne i jasne brzmienie – zmiana EQ, kolor/rodzaj pogłosu?
Kontrast - pomiędzy sekcjami piosenki albo innymi
elementami w projekcie ma wpływ na słuchającego

35/ 81
Czas, widmo i tembr
Rady i wskazówki 2
Odkrycia
Energia
Jaka nagroda? Dla kogo?
Praca z reżyserami piosenek
Rób przerwy i odświerzaj uszy
Odkrycia
Na początku procesu miksowania odkrywaj nowe kierunki,
pracuj nad stworzeniem świeżej produkcji
Daj sobie 10-30 minut na stworzenie balansu głośności
(panoramy), aby odnaleźć nowe kierunki dla swojego miksu
Później w procesie miksowania małe zmiany wielkości
1 decybela (dB) będą brzmieć porównywalnie co różnica 4 dB
na początku miksowania. Wyobraź sobie, że rzeźbisz twarz.
Zacznij od przybliżonego kształtu
Nie próbuj rzeźbić pięknego nosa przed skończeniem twarzy

36/ 81
Czas, widmo i tembr
Rady i wskazówki 2
Odkrycia
Energia
Energia
Znajdź sekcję piosenki, która ma najwięcej energii i tam zacznij
miksowanie. W ten sposób wyznaczysz sobie maksymalny
poziom energii (głośności)
Pracuj od fragmentu, który ma znacząco wpłynąć na
słuchającego
Ustaw kluczowe elementy, tak aby szczytowały na ok.
-10dBFS* (zależy od stylu projektu). W ten sposób zachowasz
miejsce na mastering (późniejsze podniesienie głośności przed
finałową wersją piosenki)
*Decibels full scale (dBFS) to maksymalny poziom sygnału przed przesterowaniem

37/ 81
Czas, widmo i tembr
Rady i wskazówki 2
Odkrycia
Energia
Nagroda
Która część piosenki ma być perełką? Solo wokalisty? Cicha
część piosenki? Refren? Znajdź ten fragment!
Miksuj tak, aby zwiększyć wpływ, jaki miks będzie miał na
słuchającego
Dla zaawansowanych – użyj automatyki głośności (volume
automation), żeby przesuwać elementy do góry, do przodu
i do tyłu, tworząc kontrast pomiędzy ważnymi fragmentami
piosenki

38/ 81
Czas, widmo i tembr
Rady i wskazówki 2
Odkrycia
Energia
Podczas pracy nad projektem staraj się nie wysyłać zbyt wielu
wersji swojego miksu
Jeżeli się do tego nie zastosujesz, twój miks może cyrkulować
pomiędzy tobą a reżyserem piosenki (i innymi) przez długi czas
Myśl o każdym miksie, który wysyłasz w świat jako o dziele
reprezentującym ciebie. Dbaj o swoją reputację. Oczywiście
możesz popełniać błędy, ale i tak sprawdzaj jakość swojej pracy
przed wysłaniem jej gdziekolwiek
Staraj się nie pytać o ocenę twoich miksów ludzi, z którymi
pracujesz. Szukaj ludzi otwartych na różne style muzyczne,
którzy niekoniecznie są muzykami/realizatorami

39/ 81
Czas, widmo i tembr
Rady i wskazówki 2
Odkrycia
Energia
Rób przerwy i odświeżaj swoje uszy
Upewnij się, że podczas miksowania będziesz robił przerwy
i odświeżał, uszy słuchając dobrego materiału referencyjnego
Wybierz sobie jakiś cel, np. 50 minut na skończenie miksu. To
jedyny sposób na wyćwiczenie umiejętności potrzebnych do
miksowania sprawnie i szybko
Jeżeli ktoś nienawidzi twojego miksu to przynajmniej udało ci
się wywołać u niego jakąś reakcję. Pracuj ku wyznaczonemu
celowi za każdym razem

40/ 81
Czas, widmo i tembr
Rady i wskazówki 2
Odkrycia
Energia
Dzięki!
razjel@uk.pl

41/ 81
Mastering
Część IV
Mastering w pigułce

42/ 81
Mastering
Mastering nagrań - co i po co?
Przed masteringiem
Proces masteringu
Eksport piosenki
Miks a master?
Rysunek: Zmiksowane nagranie (góra) i nagranie po masteringu (dół)

43/ 81
Mastering
Przed masteringiem
Proces masteringu
Eksport piosenki
Dlaczego mastering jest ważny?
Wszystko sprowadza się do standaryzacji zbioru nagrań
(przypomnijcie sobie wkurzające różnice głośności pomiędzy
piosenkami na playliście)
Celem masteringu jest nadanie życia i wydobycie
klarowności/detalu w miksie
Wyrównanie widma częstotliwości, aby tony niskie i wysokie
były zmiksowane do równomiernego standardu
Podgłośnienie miksu bez niechcianych przesterów
Odpowiedni mastering wymaga ćwiczenia, cierpliwości i ponad
wszystko zrozumienia narzędzi, którymi się posługujesz

44/ 81
Mastering
Przed masteringiem
Proces masteringu
Eksport piosenki
Przed przystąpieniem do masteringu
Upewnij się, że na pasku głośności w DAW najgłośniejsze partie
wokalne mieszczą się pomiędzy -10 a -3 dBFS. Większość osób
popełnia tutaj błąd
Upewnij się że miks:
1 nie ma przesterów
2 ma płynny początek i koniec (fade in/out)
3 jest wyeksportowany w odpowiednich regionach (nie ma
długich luk z ciszą)
4 jest wyeksportowany z bit rate (16bit) i w nieskompresowanym
formacie (.wav)
5 nie był znormalizowany przed masteringiem!

45/ 81
Mastering
Przed masteringiem
Proces masteringu
Eksport piosenki
Mastering
Nie komplikuj procesu (nie miksujesz Taylor Swift)
Skup się na finałowym brzmieniu całej piosenki
1 Porównaj balans głośności do
istniejących piosenek
2 Popraw balans częstotliwości
jeżeli potrzeba (miks za
ciemny? za jasny?)
3 Sprawdź czy nie ma
przesterów (limiter*)
* Limiter to alternatywna wersja kompresora, która pozwala
na całkowite zatrzymanie sygnału dźwiękowego przed
wyznaczonym progiem

46/ 81
Mastering
Przed masteringiem
Proces masteringu
Eksport piosenki
Eksport piosenki
Finałową wersję piosenki eksportuj:
w formacie wav i mp3 320 kpbs VBR
z częstotliowścią próbkowania (sampling rate) 44,100 Hz
w bitrate 16 bit

47/ 81
Mastering
Przed masteringiem
Proces masteringu
Eksport piosenki
Dzięki!
razjel@uk.pl

48/ 81
Przed rozpoczęciem miksowania
Proces miksowania
Struktura w miksowaniu
Część V
Proces post-produkcji - miks 1

49/ 81
Proces miksowania
1) Balans głośności
2) Czyszczenie i równanie nagrań
3) Najlepsza część - miksowanie
Balans głośności
1 Przesłuchaj wszystkie nagrania z instrumentalem bez
zatrzymania od początku do końca (notuj pomysły/uwagi,
jeżeli jakieś przyjdą ci do głowy)
2 Stwórz balans głośności
modyfikuj tylko głośność (i panoramę jeżeli potrzeba
w przypadku np. chórków)
3 Eksportuj miks z balansem głośności i importuj z powrotem,
żeby przesłuchać

50/ 81
Proces miksowania
Czyszczenie i równanie nagrań
1 Wyczyść nagrania (mlaśnięcia, chuchy itp.), przytnij ścieżki
wokalne, dodaj fade in/out
2 Wyrównaj nagranie do instrumentalu (czy wokalista śpiewa
równo?)
3 W razie grupówek wyrównaj wszystkie głosy do jednego i tego
samego nagrania, które jest już równo z instrumentalem!
Rysunek: Równanie nagrań wokalnych

51/ 81
Proces miksowania
Co jest ważne podczas miksowania?
Zawsze zachowuj dobry proces przy miksowaniu
Pracuj w logicznej kolejności
Upewnij się, że czyszczenie/edytowanie nagrań jest skończone
Staraj się zaczynać na czysto (pozbądź się wcześniej
nałożonych efektów)
Uporządkowany proces miksowania będzie mniej stresujący i
pozwoli na lepszą współpracę z reżyserem piosenki

52/ 81
Proces miksowania
Uwaga!
Upewnij się, że oddzielisz proces edytowania od
miksowania piosenki

53/ 81
Proces miksowania
Ściągawka - propozycja workflow-u
Jak zacząć?
Czym jest „kiepski miks”?
Ściągawka - moja propozycja workflow-u
1 Upewnij się, że używane nagrania są odpowiedniej jakości (wav – 16/24bit i 44,1kHz)
2 Ponazywaj odpowiednio wszystkie ścieżki
3 Usuń wszystkie efekty (chyba, że potrzebne artystycznie)
4 Upewnij się, że nagrania są w przyzwoitej głośności przed dodaniem efektów
5 Zapisz projekt po raz kolejny jako np. ‘mix1’. W ten sposób zawsze będziesz mógł wrócić do tej nie zmiksowanej
wersji
6 Ustaw ścieżki w logicznej kolejności. Oryginał, instrumental, ścieżki referencyjne, wokal główny, chórki, itd.
7 Ustaw ‘low cut/high pass’ do 20Hz na masterze (grupa w DAW gdzie pozostałe ścieżki się sumują)
8 Ustaw ‘low cut’ do 100Hz dla każdego nagrania wokalnego
9 Przesłuchaj wszystkie nagrania razem i sprawdź gdzie te surowe brzmienie Cię poprowadzi. Zanotuj miejsca, które
wymagają poprawek/zmiany. Pamiętaj żeby zapisać również te dobre miejsca
10 Procesuj poszczególne ścieżki (używaj equalizera EQ)
11 Układaj efekty procesujące ścieżki w odpowiedniej kolejności (np. EQ przed kompresją i pogłosem)
12 Naprawiaj problemy
13 Wzmacniaj dobre cechy poszczególnych nagrań
14 Zacznij pracę tylko z głównym wokalem
15 Potem przystąp do obróbki chórków
16 Postaraj się miksować do piosenek referencyjnych/porównawczych
17 Zostaw miks do następnego ranka i przesłuchaj go na świeże uszy

54/ 81
Proces miksowania
Jak zacząć?
Workflow w miksowaniu
„Podczas miksowania skup się na naprawianiu
złych elementów i wyolbrzymianiu tych dobrych”
Dave Pensado

55/ 81
Proces miksowania
Jak zacząć?
Początek miksowania
Warto przesłuchać cały miks od początku do końca dla
zaznajomienia się z materiałem
Szybki miks też warty rozważenia
Czasami warto rozpocząć od ‘przesiania’ miksu z kiepskich
elementów. Głównie ważne przy projektach grupowych, które
są bardziej złożone

56/ 81
Proces miksowania
Jak zacząć?
Kiepski miks
Bez kontrastu
Częsty brak punktu skupienia
Hałaśliwy
Fałszujący
Brak klarowności i „uderzenia”
Za daleki miks (za cichy, zbyt dużo pogłosu, itp.)
Niekonsekwentna głośność! (duże i słyszalne zmiany)
Matowy i nudny

57/ 81
Proces miksowania
Gdzie zacząć? Jakich metod używać?
Jak wyszukiwać miejsca do poprawy?
Zapis graficzny piosenki
Warto zastanowić się nad swoją metodą miksowania
Uproszczone podejście może zawierać:
Kierunek piosenki
Budowanie piosenki z energią w myśli
Znajdywaniem kluczowych partii/elementów i ich ulepszanie
Kluczem jest muzykalne podejście do miksowania kiedy
używasz różnych technik i efektów (uzasadnieniem NIE jest, to
że zawsze używasz kompresora!)

58/ 81
Proces miksowania
Pierwszy raz na wszystko...
Warto robić notatki podczas pierwszego słuchania
Notatki mogą wyglądać następująco:
Tuning wokalu w 3 wersie
Refren wymaga podbicia energii
Przyciszyć wdech na 1:26
Słowo na 0:42 za głośne
Możesz również rozważyć stworzenie swojej własnej graficznej
reprezentacji piosenki

59/ 81
Proces miksowania
Rysunek: Przykład zapisu graficznego piosenki

60/ 81
Proces miksowania
Dzięki!
razjel@uk.pl

61/ 81
Podejścia do miksowania (projekty grupowe)
Procesowanie - efekty i porównywanie
Część VI
Proces post-produkcji - miks 2

62/ 81
Podejścia do miksowania
Podejście seryjne
Podejście równoległe
Zacząć miksować od refrenu?
Istniej wiele podejść do miksowania. Większość może być
umieszczona w 2 głównych kategoriach
Seryjne (liniowe)
Równoległe
Wiedza o używanych narzędziach często wpływa na różne
aspekty powyższych metod, np. w którym momencie
decydujesz się na ważne decyzje w miksie

63/ 81
Podejście seryjne
Podejście seryjne
Podąża według kolejności najważniejszych partii wokalnych w
piosence. Czyli najpierw praca nad wokalem prowadzącym
potem nad chórkami, itd.
Może również podążać za postrzeganą istotnością lub
stosownością poszczególnych głosów – może na to wpływać
gatunek piosenki (kontekst)

64/ 81
Podejście seryjne
Kolejność wedle głównych partii w piosence
Pozytywy: silna podstawa kluczowych partii wokalnych
Negatywy: może być trudno miksować dodatkowe elementy.
Każde dodatkowe nagranie musi być miksowane względem
poprzedniego bez względu na jego istotność w całej kompozycji
Pracowanie w ten sposób powinno liczyć się z regularnym
porównywaniem głównego wokalu do nieobrobionych
dodatkowych nagrań

65/ 81
Podejście seryjne
Praca w kontekście całej piosenki
Nie pracuj za długo nad poszczególnymi nagraniami bez
kontekstu (innych nagrań i instrumentalu)
Słuchaj całości, nie tylko elementów

66/ 81
Podejście seryjne
Kolejność wedle subiektywnej istotności elementów
Wybierz i zacznij pracę od najważniejszej partii wokalnej w
piosence
Pamiętaj, aby ciągle porównywać swoją pracę do kontekstu
piosenki
Niebezpieczeństwo polega na tym, że różne partie wokalne
będą tworzyć nieskładne brzmienie
Nie ma dobrej lub złej metody – (są tylko preferencje)

67/ 81
Podejście seryjne
Polega na stwórzeniu odpowiedniego balansu głośności,
rozłóżenia panoramy nagrań i edytowania w kolejności wedle
upodobania
Unika problemów z miksowaniem w izolacji, ale może skończyć
z brzmieniami, które do siebie nie pasują
Może być trudne z wieloma elementami w sesji i z perspektywy
efektownego ‘project managementu’

68/ 81
Podejście seryjne
Podejścia
Ważne żeby cały czas trzymać się wyznaczonego przez siebie
kierunku z każdym z podejść jeżeli nie będziesz miksować z
wyznaczonym celem to prawdopodobnie nie skończysz w
dobrym miejscu

69/ 81
Podejście seryjne
Sekcje w piosence
Praca nad poszczególnymi częściami piosenki
Niektórzy preferują zacząć miksować od refrenu i potem
pracować chronologicznie
Często zaczynam pracę od intra, potem przechodzę do wersu
przed ostatecznym zajęciem się refrenem – lubię żeby refreny
miały zauważalne znaczenie w miksie dlatego buduję tę
atmosferę z kontekstu tworzonego miksu

70/ 81
Balans miksu i nakładanie efektów
Kolejność obróbki nagrań
Procesowanie efektami - wtyczki audio
Jak słuchać swojego miksu?
Porównywanie do innych piosenek
Balans miksu i procesowanie
Na początku trudno zadecydować jak procesować poszczególne
ścieżki wokalne
Czy rozdzielać procesowanie dynamiczne (np. kompresor),
spektralne (np. EQ) i czasowe (np. pogłos)?
Niektórzy preferują miksować na sucho – inni na morko
Osobiście uważam pogłos za ogromną część produkcji dlatego
często miksuję z pogłosem. Każdy będzie miał inne podejście i
potrzebuje wyrobić sobie swój workflow

71/ 81
Kolejność obróbki
Suwaki (głośność) → Panorama → Procesowanie
(EQ, kompresja) → Modulacja → Delay → Reverb
→ Automacja Głośności

72/ 81
Procesowanie
Ważne żeby pamiętać, że procesowanie efektami wpływa na
przestrzeń, którą okupują różne ścieżki dźwiękowe
Może być rozpraszające jeżeli elementy w miksie mają różne
efekty np. pogłosy
Rozważ używanie Aux Sendów, aby wysyłać jeden reverb do
paru ścieżek wokalnych
Często używam techniki miksowania grupowego gdzie
wysyłam parę nagrań wokalnych do jednej grupy w moim
DAWie. W ten sposób mogę jednocześnie nałożyć te same
efekty na wszystkie ścieżki w grupie
Uwaga na nakładanie zbyt wielkich zmian na grupy nagrań!
Można w ten sposób łatwo zatracić ich jakość

73/ 81
To kwestia wyczucia
Ostatecznie to do ciebie należy wybór podejścia do
miksowania, które najbardziej Ci pasuje
Niektórzy realizatorzy dźwięku mają bardzo strukturalne
podejście do swojej pracy podczas gdy inni preferują bardziej
pragmatyczne podejścia
Ufaj swoim uszom i myślom, ale jak wspomniane wcześniej
ważne jest posiadanie metod porównawczych i krytycznej
oceny swoich miksów

74/ 81
Metody odsłuchu
Cicho – zmienia balans i dobrze pokazuje czy miks cały czas się
trzyma w kupie
Zza drzwi – inna perspektywa brzmienia (pokazuje jak twój
miks trzyma się w bardziej kompleksowych przestrzeniach
akustycznych w porównaniu do słuchawek i miejsca przed
głośnikami)
Słuchawki – różnej jakości (nauszne i douszne) – zastanów się
kto, gdzie i jak będzie słuchać twoich piosenek
Laptop – naprawdę dobrze wyrzuca nieregularności z balansem
brzmień i głośności
Telewizor – rozumowanie jak powyżej
Samochód – jeżeli masz dostęp to warto zorientować się jak
twój miks brzmi w środku (dobre miejsce porównania miksów
do innych materiałów)

75/ 81
Piosenki referencyjne
Można używać ścieżek referencyjnych, aby po prostu
odświeżać swoje uszy - jeżeli jesteś zmęczony idź spać. Rzadko
podejmujesz dobre decyzje będąc zmęczonym
Można używać piosenek gatunkowo specyficznych dla
projektu nad którym pracujesz jeżeli uważasz, że twój miks
pasuje do jakiegoś docelowego gatunku
Porównuj do szczególnych cech w piosenkach – brzmienie
głównego wokalu, chórków w jakiejś piosence, energia w
refrenie
Słuchanie kawałków referencyjnych tylko dlatego, że je
kochasz – może zainspirować i przypomnieć Ci dlaczego robisz
to co robisz

76/ 81
Dzięki!
razjel@uk.pl

77/ 81
Proces masteringu
Część VII
Proces post-produkcji - master

78/ 81
Proces masteringu
Procesowanie podczas masteringu
Co robić?
Subtelne zmiany
Tylko ty możesz ocalić swój miks!
Słowem klucz jest tutaj subtelne
Nakładając efekty na jedną ścieżkę dźwiękową z miksem
piosenki bardzo łatwo coś zepsuć
Staraj się wsłuchiwać w różnice pomiędzy twoim miksem a
piosenkami, którymi słuchasz na co dzień
(radio/spotify/soundcloud)

79/ 81
Proces masteringu
Co robić?
Co robić?
1 Upewnij się, że nic nie ma przesterów (sprawdź, czy nie ma
przesterów we wtyczkach audio)
2 Przesłuchaj całą piosenkę
3 Porównaj do piosenek referencyjnych! (inne piosenki
fandubbingowe, oryginał)
4 Przesłuchaj piosenkę na różnych głośnikach i słuchawkach
(douszne i nauszne)
5 Odejdź na 15 min potem przesłuchaj master po raz kolejny.
Rób dużo przerw
6 Przed eksportem upewnij się, że piosenka ma płynny początek i
koniec (fade in/out)
7 Eksportuj plik jako mp3 320kbps (albo wav 44.1kHz 16bit)

80/ 81
Proces masteringu
Co robić?
Skończony projekt wysyłaj w wav i kompresji mp3 320kbps
VBR/CBR* do reżysera piosenki
*Polecam opcję VBR (Variable Bitrate) bo zajmuje mniej miejsa na dysku

81/ 81
Proces masteringu
Co robić?
Dzięki! Pytania?
Odpowiedzi poszukuj samodzielnie. W ten sposób proces nauki
będzie skuteczniejszy
Jeżeli nie możesz znaleźć odpowiedzi albo nie chce ci się,
to nie bój się wysłać mi emaila z zapytaniem

Kurs realizatorów fandubbingowych (KDF) - all slides

Recommended

Recommended

More Related Content

Similar to Kurs realizatorów fandubbingowych (KDF) - all slides

Similar to Kurs realizatorów fandubbingowych (KDF) - all slides (9)

Kurs realizatorów fandubbingowych (KDF) - all slides