A presenattion made during Market promotion workshop organised by PMAMP , Vegetable Zone Dhading (in nepali)

1. नेपालसरकार
कृषि, भूषि व्यवस्था तथा सहकारी िन्त्रालय
प्रधानिन्त्त्री कृषिआधुषनषककरणपररयोजना
पररयोजना कायाान्त्वयन ईकाइ (तरकारी–जोन)
धाषिङ
षिषत:२०७४/१२/२६

2. बजारकोअथा?
• ल्याषिन शब्ि “िाके िस” बाि उत्पषिभएको जसको शाषब्िक अथा
“merchandise” भन्त्ने हुन्त्छ
• क्रे ता र षबक्रे ता एकआपसको सम्पका िा आउने स्थान बजारहो

3. बजारहुनकोलाषिचाषहनेसताहरु
१. वस्तु (commodity)
२. क्रे ता र षबक्रे ता
३. स्थान (physical or online )
४. वस्तुकोिूल्य
५. ढुवानी (transport)

4. कृषि बजारकालक्ष्यहरु...
s_ a:t'sf] pkef]u:t/nfO{ clwstd kfg'{ M– a:t'sf] u'0f:t/
;'wf/ u/]/a:t'sf] dfua9fpg' kb{5 .sd;nvfNsf] pkhx?
af6 pkef]Qmfn]k'/f ;Gt'i6L k|fKt ug{ ;Sb}g / o:tf a:t'
pkef]Qmfn]dg k/fp+b}g.o;n]ubf{pTkflbta:t'sf]
dfusdL x'gu}laqmL x'+b}g /pTkflbta:t' To;} v]/ hfg]
x'G5 .

5. लक्ष्यहरु
v_ pkef]Qmfsf] ;Gt'i6Lclwstd kfg'{M– pko"Q a:t'x?pTkfbg
ug]{ / ;f] a:t'af6 pkef]Qmfx?sf] ;Gt'i6Llbg] sfdahf/sf] nIfxf] .
u_ a:t'sf] 5gf}6df clwstd cj;/lbg'M– Ps} a:t'sf] laleGg ?k af6
pTkfbg u/L laqmL lat/0f ug]{ Joa:yfx'g' kb{5 h:n]ubf{
pkef]Qmfn] 5gf}6 u/LlsGg] ca;/kfO{ ;Gt'i6 x'G5
3_ lhjg:t/df ;'wf/Nofpg' M–ahf/ Joa:yf af6g} dflg;x? cfkm'nfO{
cfaZos k/]sf laleGga:t'x?sf]k'lt{ug{ ;Dejx'G5 .

6. s[lif ahf/sf k|d'v kIfx?.......
!= a:t'sf] dfu / cfk'lt{ af/] hfgsf/L ug{ .
@= sd nfut / a9L kmfO{bf kfpg] a:t'
pTkfbg ug{ .
#= ;+sng – w]/}n] pTkfbg u/L Ps}
7fp+df ;+sng u/L laqmL ug]{ .
$= ;Gro – s'g} klg a:t'sf] pTkfbg s'g} vf;
l;hgdf ul/G5 , To;}n] o:sf] l;hgdf laqmL
ug{sf] nfuL ;Gro ug'{ kb{5 .
%= k|zf]wg – s'g} klg pTkflbt a:t'x? lagf
k|zf]wg u/L laqmL ubf{ d'No sdL kfpg]
x'G5 .

7. s[lif ahf/sf k|d'v kIfx?M
^= ahf/ ;"rgf – ahf/ sfxf+ sfx+f 5g s'g
ahf/ df s] s:tf a:t'x? laqmL x'G5g , slt
d'No pknJw x'G5 / slt kl/df0fdf pknJw
x'G5 cflb hfgsf/L h?/L x'G5 .
&= 9'jfgL – s[lif a:t'x? pTkfbg u/]kl5
k|zf]wg sfo{ tyf ;Gro ug{ Ps 7fp+ af6
csf]{ 7fp+df 9'jfgL ug{ h?/L x'G5 .
*= lat/0f –;+sng ug{' dfq ahf/sf] sfd
xf]O{g . To;}n] pTkflbt a:t'x? laleGg

8. बजारकाषकषसिहरु
क. क्षेत्रका आधारिा
१. स्थानीय
२. राषरिय
३. अन्त्तराषरिय
ख. सियर िूल्यको आधारिा
१. Short period price
२. Long period price
३. Secular markets

9. बजारकाषकषसिहरु
ि.प्रषतस्पधाा कोआधारिा
१. Perfect Competition Market
• Ideal Markets
• धेरै क्रे ता धेरै षबक्रे ता
• सबैलाई market को सम्पूणाजानकारी भएको
• सषजलै marketिा entry-exit िनासषकने
• सबै षबक्रे ताको product उस्तै
• Demand-Supply आधारिा बजारले िूल्य षनधाारण िने

10. बजारकाषकषसिहरु
२. Monopolistic र oligopolyMarket
• धेरै क्रे ता धेरै षबक्रे ता (१० भन्त्िा बढी)
• षबक्रे ताहरुको product िुणस्तरफरकफरक
• क्रे ता अनुसारषभन्त्न िूल्य राख्न सषकने

11. बजारकाषकषसिहरु
३. Monopoly market
• षबक्रे ता एउिा िात्रै
• षबक्रे ताले िूल्य षनधाारण िने

12. बजारकाषकषसिहरु
४. Monopsony market
• क्रे ता एउिा िात्रै
• क्रे ताले िूल्य षनधाारण िने

13. िाकेषििंिभनेको के हो?
• बस्तुतथा सेवाहरु षबक्रे ता बाि क्रे ता सम्ि पुयााउनु
• बेच्िाजे उत्पािन छत्यो बेषचन्त्छ, िाके षिङिा क्रे ताको आवश्यकता अध्ययन िरेर
उत्पािनिररन्त्छ
अथा: उत्पािन िरेर बजार खोज्ने हैनषकबजार बुझेर उत्पािनिने अषनकसरर कै लेकै ले
बेच्ने strategy बनाउनुिाके षििंििनुा हो

14. क्र.श बेच्नु िाकेषििंििनुा
1
जे बनाउन सषकन्त्छत्यो
बेषचन्त्छ जेबेच्न सषकन्त्छत्यो उत्पािन िने
2 Product िुखी ग्राहक िुखी
3 पररिाणिुखी नाफा िुखी
4
बेच्ने अवसर हरुिाध्यान
केषन्त्ित
प्रषवषध प्रयोििा ध्यान केषन्त्ित
5 प्लाषनङ र षफडब्याकन्त्यून Integrated प्लाषनङर षफडब्याक

15. product price
place promotion
मार्के ट िंगर्का
तत्वहरु

16. िाकेषिङषभत्र के के पछान?
१. खररि-षबषक्र
२. िान्त्सपोिा
३. स्िोरेज
४. ग्रेडीङ
५. जोषखि उठाउनु
६. िाके ि जानकारी/अध्ययन
७. षबज्ञापन
८. प्याके षजिंि

17. Marketing Strategy
उत्पादन
नयााँ प्रटवटि
बजार
नयााँबजार
पुरानो नयााँ
पुरानो बजार षबस्तार नयााँ product/ नयााँ
िुणस्तरको product
नयााँ नयााँ बजार षबकाश Diversification