1. 9
1.7.1. Máy biến áp 3 pha
Trên hình 1.10 là sơ đồ nguyên lý một máy biến áp 3 pha kiểu trụ. Lõi thép có 3
trụ, trên mỗi trụ quấn cuộn dây sơ cấp và thứ cấp của 1 pha. Người ta quy ước ký hiệu
các đầu dây cuộn sơ cấp là các chữ in hoa, còn các đầu dây cuộn thứ cấp là các chữ in
thường.
Hình 1.10. Sơ đồ nguyên lý máy biến áp 3 pha kiểu trụ
Pha Đầu dây sơ cấp Đầu dây thứ cấp
A A, X a, x
B B, Y b, y
C C, Z c, z
Nguyên lý làm việc của máy biến áp 3 pha tương tự như máy biến áp 1 pha. Gọi
số vòng của cuộn dây sơ cấp và thứ cấp của 1 pha thứ tự là W1 và W2 , tỷ số điện áp
pha sơ cấp và thứ cấp sẽ là:
2
1
2
1
W
W
U
U
p
p
 (1.26)
Tỷ số điện áp dây sơ cấp và thứ cấp không chỉ phụ thuộc vào W1, W2 mà còn
phụ thuộc vào cách nối dây ở sơ cấp và thứ cấp.
1.7.2. Nối dây máy biến áp 3 pha
Các cuộn dây sơ cấp và thứ cấp của máy biến áp 3 pha hoặc tổ máy biến áp 3
pha có thể nối với nhau theo hình sao hay tam giác. cách nối ở sơ cấp và thứ cấp
không phụ thuộc lẫn nhau. Trên hình 1.11 là sơ đồ một vài cách nối và ký hiệu tương
ứng.
Hình 1.11. Các cách nối dây máy biến áp 3 pha
Tỷ số điện áp dây sơ cấp và thứ cấp (Hệ số biến áp) của các sơ đồ là: