Technische infrastructuur voor e dienstverlening en ketensamenwerking
Geo informatie in gemeente Nijmegen t.b.v. Ruimteschepper sessie
1. ALTIJD
GEO
Hoe doen we het in Nijmegen?
Paul Geurts, februari 2013
1
2. ALTIJD
GEO
Geo-Informatieplan
Waarom een aparte visie op geo-informatie?
De aanhaking aan de “normale” IT gaat steeds natuurlijker, zoals ze hiervoor zijn
geïllustreerd. De koppelvlakken zijn eenvoudig, ook door niet geo-specialisten te begrijpen.
Achter deze eenvoudige koppelvlakken zit nog steeds een IT-vakgebied met zijn eigen
specifieke eigenschappen zoals:
De omgang met grote hoeveelheden data
Coördinaatsystemen
Bestandsformaten en indelingen
Ruimtelijke bevragingen
Wetgeving ( INSPIRE)
2
4. ALTIJD
GEO
Startbijeenkomst
Er is gestart met een workshop van een dag met het
bureauhoofd Geo-Informatie, de Geo-informatiekundigen
en een Informatie Architect van de afdeling
Informatiebeheer. Hiermee zijn de hoofdlijnen van het
Informatieplan vormgegeven. De dag was ingedeeld in de
volgende onderdelen
Inspiratie, elke deelnemer toonde een product of
ontwikkeling die inspiratie opleverde. Hiermee is beoogd
de dag een open-mind insteek te geven, maar ook om
kennis te nemen van nieuwe ontwikkelingen en trends op
het vakgebied.
Bespreken van de hoofdprocessen. Dit onderdeel was
om de uitgangssituatie bij ieder op hetzelfde niveau te
brengen.
Een omgevingsanalyse middels een mindmap om een
beeld van de toekomst te krijgen.
In kaart brengen van de bestaande situatie middels een
applicatielandschap.
In kaart brengen van de gewenste situatie middels een
applicatielandschap.
Opstellen van een mogelijke projectportfolio voor 2010-
2012
De resultaten hiervan zijn uitgewerkt in dit plan.
4
5. ALTIJD
GEO
Resultaten van de omgevingsanalyse
Risico complexe kennis (1) Kansen om applicatie en infrastructuur in te Nieuwe gis viewer (11)
zetten (6) - 1 loket (M)
- ontwikkeling gaat in razend tempo (B) - minder applicaties (M)
- kennis inzet nieuwe technieken (B) - 1 GIS viewer (M)
- versnipperde applicaties (M)
- kennisniveau en capaciteit (B) - infrastructuur en software aanwezig (M) - integreren en toepassen(M)
- complexiteit, simpele opzet van de centrale opslag (B)gemeentelijke regie op I (CT) (B/M)
- - vindbaar worden (M)
Financiële prikkels voor opvang bezuinigingen (2)- software beheer uitbesteden (M) - services ontwikkelen (M)
- data inkopen i.p.v. zelf inwinnen (M) - infrastructuur (M) - software: minder verschillende
- bezuiniging/budget (B) applicaties op de werkvloer (M)
- tijdschrijven, werkordersysteem (M) Medewerker tevredenheid (7) Beheerder registraties (12)
Afhankelijkheid leveranciers software (3) - voor elke medewerker een thuiswerkplek (M) - processen bij afnemers een
kwaliteitsverbetering geven.(M)
- softwarebedrijven niet zo ver (B) - basiskennis ontbreekt (B)
- de beheerder van de ligginggegevens
- software voor beheer geografisch bestand (B) - achterblijven organisatie ontwikkeling proces van de objecten(M)
- werking software (B) (keten/systeem) (B)
- de regisseur van het stelsel worden (M)
Contractbeheer en metadata (4) - personeel (M)
- samenwerking registraties
- toename beheer en metadata voor - disciplines, i kolom, kruis bestuiving (M) GBA,BAG,WOZ,BGT (M)
kernregistraties (M) - lokatie DSB (M/B)
- beheer contracten. accountmanagement (B) - capaciteit (B)
- ontbreken van beheertools metadata-tool (B) - enthousiaste medewerkers (M)
- hulpmiddelen kwaliteitsbewaking (B) Land (8)
Innovatie (5) - landelijke ontwikelingen, standaarden (M)
- aansluiten op landelijke voorzieningen (M) De benoemde beperkingen en
- 3 D Nijmegen (M) mogelijkheden
- nieuwe ontwikkelingen (M) ODS (9)
gesorteerd naar onderwerp.
- sexy gadgets en toepassingen PR (M) - 1 centrale opslag met alle thema’s met een B = beperking
geo-component (M)
- innovatie (M) M = mogelijkheid
- huidig ODS (B)
- aanschaf nieuwe technologie (M)
Broker (10)
- awareness collega’s dat geo bestaat (M)
- broker (B)
5
6. ALTIJD
GEO
Visie op Geo-informatie
Binnen de gemeente Nijmegen gaan we werken aan het verder realiseren van een
Geo-Informatie Infrastructuur (GII), die voldoet aan de kaders van het OGC en die
binnen GEMMA past. Zie de bijlage voor een specificatie van deze GII.
“A spatial data infrastructure (SDI) is a framework of spatial data, metadata, users
and tools that are interactively connected in order to use spatial data in an efficient and
flexible way.“
De volgende uitgangspunten gelden hierbij:
We sluiten aan op landelijke ontwikkelingen of leggen uit waarom we dit niet doen.
Via projecten realiseren we deze GII
We zorgen voor communicatie naar afnemers van geo-informatie over de
beschikbaarheid van geo-services.
We hanteren de NORA en Gemma standaarden die uitgaan van service oriëntatie
6
7. ALTIJD
GEO
Inrichtingsprincipes van een GII (SDI)
Informatie wordt in principe via open standaarden via services uitgewisseld. Er wordt dus niet rechtstreeks op de database
geraadpleegd.
Een GII gaat uit van “publish, find, bind” Dit houdt in dat geo-informatie ter beschikking wordt gesteld door het aanbieden van
metadata over de gegevensset aan de catalogus. De gebruiker kan in deze catalogus zoeken en vervolgens zijn gegevenssets
combineren in een kaart of tabel.
De verantwoordelijkheid van de kwaliteit van de gegevensset is voor de bronhouder. De gegevensbeheerder is
verantwoordelijk voor de beschikbaarheid van de gegevens.
Het te gebruiken Coördinaat Referentie Systeem bij de geografische gegevens is het Rijksdriehoekstelsel (met EPSG code:
28992).
De GII maakt gebruik van de standaard authenticatie services binnen de overheid.
Middels een beheeromgeving wordt de GII gemanaged door de beheerders. Er vindt configuratie plaats voor het toegang
geven op services aan personen en toepassingen,
Service
register
Leveran-
klant bind cier
7
10. ALTIJD
GEO
Gebruik van basisgegevens
Voor het ontsluiten van basisgegevens worden in de praktijk verschillende voorzieningen
ingezet zoals:
Gegevensdiensten die door applicaties worden gebruikt om online basisgegevens op te
vragen (bijvoorbeeld via webservices);
Data distributie services waarmee actuele gegevens actief naar applicaties worden
gestuurd;
Een gegevensmagazijn met opvraagbare actuele kopiegegevens uit basisregistraties;
Database views waarmee applicaties online basisgegevens kunnen opvragen;
Import/export procedures om periodiek een kopie te maken van benodigde
basisgegevens voor opslag in de eigen registratie;
Raadpleegvoorzieningen waarmee medewerkers via zoekcriteria zelf basisgegevens
kunnen opvragen;
Validatie services waarmee inhoudelijke controles kunnen worden uitgevoerd.
10
11. ALTIJD
GEO
Geostandaarden van Geonovum
Deze geo-standaarden zijn van primair belang in het Met het oog op semantische afstemming in Nederland en
aansluiten van geo-informatie op de e-Overheid. aansluiting op internationale standaarden is het
Basismodel Geo-informatie (NEN 3610) ontwikkeld. Het
Basismodel vormt het centrum van een stelsel van
Geonovum ontwikkelt en beheert de standaarden die
geo-informatiemodellen. Als beeld gebruiken we hiervoor
nodig zijn om geo-informatie toegankelijk te maken. De het piramidemodel
basis wordt gevormd door:
raamwerk van standaarden voor de NGII
basismodel Geo-informatie (NEN3610)
metadatastandaarden voor geografie en webservices
services oriented architecture (SOA) voor geo-
informatie
Met behulp van deze en andere standaarden wordt het
voor partijen in de publieke sector en daarbuiten
eenvoudiger en efficiënter om geo-informatie te vinden, uit
te wisselen en te gebruiken.
11
12. ALTIJD
GEO
Huidige Geo-informatie Architectuur
Toepassing
Applicatie/
database
Service
12
13. ALTIJD
GEO
De gewenste Geo-Informatie Infrastructuur
Toepassing
Applicatie/
database
Service
In bijlage “De gemeentelijke Geo-Informatie Infrastructuur”worden deze onderdelen verder uitgewerkt.
13
14. ALTIJD
GEO
Grootste aanpassingen en uitbreidingen t.b.v een GII
Standaardisatie
Doorontwikkeling
mobiel platform
van de generieke
gegevensdiensten
conform Gemma en
Geonovum
Reductie
Applicaties
omwille van
beheerslast
Binnengemeentelijk
gebruik van basis
Vindbare en kernregistraties
gegevens
Toepassing in uniforme
layout Registratie
Applicatie/ van
database metadata
Service
Doorontwikkeling
van het Aansluiten op
gegevensmagazijn landelijke basis en
kernregistraties
14
15. ALTIJD
GEO
Invulling aan de Geo-Informatie Infrastructuur
In dit schema wordt
weergegeven welke
onderdelen van de
infrastructuur nieuw
zijn, vervangen
worden of behouden
blijven. Middels
projecten worden
deze onderdelen
gerealiseerd.
nieuw
Toepassing
Applicatie/ vervangen
database
Service behouden
15
16. ALTIJD
GEO
Projectportfolio 2010-2013
Metadata en dienstverleningsovereenkomsten Gegevensmagazijn
Informatie over de data die collega´s raadplegen wordt steeds Een gestandaardiseerde herinrichting van het
belangrijker. Afspraken over de kwaliteit van de te raadplegen data gegevensmagazijn en services is noodzakelijk voor aansluiting
moet samen met de bronhouder in contracten worden vastgelegd. op de front-office als voor het binnengemeentelijk gebruik van
Resultaat: basis- en kerngegevens.
Metadatabase en catalog service Resultaat:
contracten betreffende de kwaliteit van de data Standaard en eenvoudig uitbreidbaar gegevensmagazijn
betrouwbare informatie conform RSGB
Investeringskosten:€ Communicator, ETL, OGC services, geocoderen, georss,
geotag, POI
Exploitatiekosten: €
Dataservice, Exportservice, STUF V/A service
Personele Belasting: 1 mw / 1 dag per week/ 3 maanden
Investeringskosten:€ 50.000
Exploitatiekosten: € 10.000
Nijmegen 3D
Personele Belasting: 1 mw / 1 dag per week/ 6 maanden
De behoefte aan een 3D Nijmegen neemt toe. In eerste instantie
betreft het de presentatie van nieuwbouw- en infrastructurele
projecten. Maar ook historische informatie. Bureau Geo-informatie Augmented Reality
onderzoekt binnen de gemeente de behoefte en meerwaarde van Het ontsluiten van informatie over ruimtelijke objecten via
een 3D Nijmegen. Layar. (augmented reality) voor handhaving, informatie en
Resultaat: recreatie
Nijmegen in 3D Resultaat:
Historische locaties in 3D Standaardfunctionaliteit om Layer services te maken
Investeringskosten:€ Investeringskosten:€
Exploitatiekosten: € Exploitatiekosten: €
Personele Belasting: 1 mw / 0,5 dag per week/ 6 maanden Personele Belasting: 1 mw / 1 dag per maand/ 6 maanden
16
17. ALTIJD
GEO
Projectportfolio 2010-2012 (vervolg)
Berichtenservice Gisviewer
Als gevolg van de implementatie van steeds meer Het vervangen van de verschillende raadpleegapplicaties
basisregistraties en de wettelijke verplichting van gebruik van (viewer) door één generieke gebruikersvriendelijk viewer voor
deze gegevens binnen de publiekrechtelijke taken is er intranet en internet. In dit project wordt meteen een aantal
standaardcomponenten gerealiseerd.
behoefte aan een generieke berichtenservice die het verkeer
van de databerichten regelt. Resultaat:
standaard Gisviewer voor intranet, internet, mobiel
Resultaat:
Eenvoudige webgis toepassingen
Berichtenservice voor het geo-domein volgens landelijke
maps en catalog component
standaarden
Aansluiting op niet gemeentelijke webservices
Aansluiting op digikoppeling en digimelding via de
Integreren Geolocationservice
gemeentelijke standaardaansluiting ( buiten scope van dit
project) Investeringskosten:€ 50.000
Exploitatiekosten: €
Uitfaseren ADR en BGB
Personele Belasting: 2 mw / 1 dag per week/ 12 maanden
Investeringskosten:€ 20.000
Exploitatiekosten: € 8.000
Personele Belasting: 2 mw / 1 dag per week/ 6 maanden
17
18. ALTIJD
GEO
Update, trends en ontwikkelingen
• 2013 oogstjaar
• Linked Open data
• BGT-BAG-WOZ-WABO keten
• Regionalisering
• Invoering RSGB en laten landen van het stelsel
• Gemeenschappelijke voorzieningen inrichten, standaarden
• Aansluiten op e-dienstverleningsprocessen
• Bezuinigen: Open source als alternatief?
18
26. ALTIJD
GEO
Discussie
1. Veel geo-bedrijven zijn technology-driven en maken
applicaties complexer dan voor de gebruiker wenselijk is.
2. De geo-sector moet meer vreemd gaan.
3. Hoe zorgen we voor betere samenwerking tussen markt
en overheid?
26