2. Gestykulacja
Ruchy ciała towarzyszące mowie, podkreślające treść wypowiedzi.
● Wzruszenie ramionami - niepewność, lekceważenie, brak zdecydowania
● Uniesienie ramion do góry - wstyd, strach, nerwowość
● Drżenie rąk - złość lub silny lęk
● Ręce rozluźnione, dłonie gestykulują - otwartość, zainteresowanie
● Ręce sztywne, brak gestów - napięcie psychiczne
● Pocieranie karku - gniew, frustracja
● Stukanie stopą - niecierpliwość, niepokój, chęć zakończenia rozmowy
● Palce uderzają w stół - złość, zniecierpliwienie
3. Mimika twarzy
Ruchy mięśni twarzy wyrażają stan emocjonalny człowieka.
● Lekko otwarte usta - zaskoczenie, zdziwienie lub znudzenie
● Zaciśnięte usta - złość, skrytość, koncentracja
● Szeroko otwarte usta - radość lub przestrach
● Przygryzienie wargi - smutek, zdenerwowanie, nieśmiałość lub strach
● Zarumienione policzki - lęk, wstyd, zakłopotanie
● Brwi uniesione w górę - niedowierzanie, zarozumiałość
● Brwi ściągnięte - gniew
● Powieki szeroko otwarte - strach, zaskoczenie
● Powieki opuszczone - uwaga, nuda, skromność
4. Dotyk i kontakt fizyczny
Odgrywa ważną rolę w budowaniu bliskości lub dystansu psychicznego.
● Mocny uścisk dłoni - pewność siebie, zdecydowanie
● Wyciągnięcie ręki na powitanie - chęć nawiązania kontaktu
● Mokre dłonie - zdenerwowanie
● Posadzenie rozmówcy za biurkiem, w znacznej odległości - unikanie
kontaktu, izolowanie się
5. Ruchy głową
● Kiwanie głową w pionie (potakiwanie) - zgoda, zrozumienie, uważne
słuchanie
● Kręcenie głową w poziomie - niezgoda, brak zrozumienia
● Szybkie opuszczanie głowy - strach, złość, niepewność
● Powolne opuszczanie głowy - smutek, rozpacz, przygnębienie
● Pochylenie głowy na boki - uległość
● Powolny skłon w bok - niedowierzanie, zarozumiałość
6. Postawa ciała
Poziom napięcia bądź rozluźnienia, otwartość bądź zamknięcie.
● Sztywne siedzenie - niepewność, napięcie, lęk
● Zgarbienie się - smutek, przygnębienie
● Siadanie na brzegu krzesła - niepewność, zdenerwowanie
● Skrzyżowane ręce na piersi - odmowa, niechęć, unikanie kontaktu
● Ręce w kieszeniach - brak pewności siebie, nieufność
● Ręce trzymane z tyłu - pewność siebie
● Skrzyżowanie rąk z przodu - opanowanie, skrytość
● Skrzyżowanie rąk z tyłu - nieśmiałość, arogancja
● Palce splecione ze sobą - koncentracja
7. Kontakt wzrokowy
Patrzenie na inną osobę jest przejawem pozytywnej albo negatywnej oceny.
● Patrzenie na rozmówcę - zainteresowanie, zaufanie
● Odwracanie wzroku - nieufność, unikanie kontaktu
● Patrzenie w dół - wstyd, zażenowanie
● Patrzenie w górę - poszukiwanie wyjścia, wspomnienia
● Oczy nieruchomo wpatrzone w jeden punkt - niepokój, lęk
● Brak kontaktu wzrokowego - strach , zarozumiałość
● Wędrowanie oczami w górę - strach, irytacja
● Wędrowanie oczami w dół - zarozumiałość
● Brwi zmarszczone - smutek, zatroskanie lub złość
8. Dystans przestrzenny
STREFA INTYMNA 15-45cm
● dla najbliższych (m,in. rodziny)
● dla najważniejszych dla nas osób
STREFA OSOBISTA 46cm-1,20m
● przyjaciele
● często środowisko pracy
STREFA SPOŁECZNA 1,20-3,6m
● kontakty z osobami mniej nam
znanymi
● podczas kontaktów formalnych
STREFA PUBLICZNA POWYŻEJ
3,6m
● bezpieczny dystans, gdy
znajdziemy się w tłumie
nieznanych nam ludzi
