Yeni medya ile psikolojiyi özellikle de satın alma davranışlarını birbirinden ayırmak neredeyse imkansız. Beyin sistemine fazla enformasyon yüklendiğinde beyin kendini koruma altına almak amacıyla kısa yollar kullanmaktadır. Yeni medya algoritmalarında beyinin bu zaafından yararlanarak, toplumdan kaynaklanan yanlılık sürecini kullanmaktadır. Kapitalizminde köklerini saldığı yer tam da burası değil midir zaten?

1. Yenimedya
veekonomi
ilişkisi

2. Neoliberalizmveyenimedya
Yeni medya, toplumsal ilişkileri hızla dönüştüren neoliberal politikalar çerçevesinde değerlendirilebilir.
Yeni Medya İçin;
Her teknoloji ve sistem kendi koşullarını yaratmakta ve kendi kurallarını getirmektedir.
Ve biliyoruz ki...
Yeni medyanın toplumsal hayata önemli katkılar sağladığı inkâr edilemez.
Ancak iletişim teknolojilerinin gelişimi, kurumsallaşması ve denetlenmesi süreçlerinde sermayenin faaliyetleri
muhakkak göz önünde bulundurulmalıdır.
Bu çerçevede yeni medya değerlendirildiğinde ise;
Toplumun yararına mı hizmet ettiği, yoksa küresel sermayenin çıkarlarına mı hizmet ettiği konusunda tartışmalarla
karşılaşmamız kaçınılmaz olacaktır.
Yeni medya ve ekonomi ilişkisinde neoliberalizm kavramını detaylı olarak inceleyelim.

3. Ekonomi işlerinin devletten ayrılması ve piyasayı serbest
ekonominin, daha ötesi özel teşebbüs ekonomisinin
yönetmesi gerektiğini savunur.
ENÖZETHALİYLE
nEOLİBERALİZM

4. Küreselleşmenin bir uzantısı olarak; yeni özgürlükçülük"
kavramından doğar ve ekonomiyle özgürlük kavramını
pekiştirir.
Aslen neoliberalizm, klasik kapitalist düşünceyle aynı temelde
buluşur.
nEOLİBERALİZM;

5. Liberal veya Neoliberal Olarak
Nitelendirilebilecek Teknoloji
Söylemi;
Teknolojinin Araç Dolayımında Salt
Etkilerine Odaklanmış, Yeni Medyayı
Özgürlükler Ve Eşitlikler Alanı
Olarak Tarif Etmiştir.

6. Fisher’ın (2010, 15-17) belirttiği gibi
yeni medyayı ekonomi politik
yönseme ile eleştirel biçimde ve
toplumsal bağlamda inceleyen
çalışmalar daha çok inşacı bir
konuma sahiptirler.
Bu inşacı konum, hakim toplumsal
ilişkilerin teknoloji yapılanmasını
biçimlendirdiğini, diğer bir deyişle,
teknolojinin toplumsal olarak inşa
edildiğini vurgulamaktadır

7. Yeni medya yapılanmasında hangi
aktörler nasıl ve niçin etkinlikte
bulunurlar ve bu etkinliğin sonuçları
nelerdir? İletişim alanında ve bunu
çevreleyen genel ekonomi politik
yapılanmada kapitalist piyasa
mücadelesi nasıl işlemektedir?
Bettig (1997), McChesney (1996,
1999), Garnham (2000), Bagdikan
(2004), Boyd-Barret (2006) gibi
teorisyenler bu soruları yanıtlarken
yeni medya piyasasında yaşanan
ticarileşme ve tekel düzeyindeki
yoğunlaşmalara dikkat çekerek
açıklık getirmektedirler.

8. Yeni medyanın ekonomi politiğini daha çok
tarihsel bağlama yer vererek inceleyen Schiller
(1999), Mosco (2004) ve Fisher (2010)
kapitalist yapının dinamikleri ve dönüşümü
üzerinde durmuşlardır.
Mansell (1999, 2004) ekonomi politik
yapılanmadaki eşitsizliklerden ötürü güç
ilişkilerinin yeni medya ortamında yeniden
üretildiğine dikkat çekerken, Webster (1988,
2006) güç ilişkilerini daha çok üretim güçleri,
karar alıcılar ve düzenleyici kuruluşların iletişim
ağları üzerindeki kontrol girişimleri çerçevesinde
ele almıştır.

9. Manovich ise, yeni medyanın beş temel
prensibini açıklayarak yeni medyanın
çerçevesini ortaya koymaya çalışmıştır.
Manovich, The Language of New Media
isimli eserinde bu beş temel özelliği şu
şekilde açıklamaktadır. Bu 5 temel prensiple
yeni medya ve ekonomi ilişkisini başlıklar
halinde inceleyelim.
5TEMELPRENSİPBAŞLIKLARI
● SAYISAL TEMELLİ
● MODÜLERLİK
● OTOMASYON
● DEĞİŞKENLİK
● KOD ÇEVRİM

10. SAYITEMELLİ
Sayısal temsil, ortamın kodlardan, yani
matematiksel simge ve algoritmalardan
oluşmasıdır. Böylece yeni ortamdaki
bütün veriler sayılabilir ve
programlanabilir bir hale gelerek daha
tutarlı davranmaktadır.

11. MODÜLERLİK
Yeni ortamların ortaya konuluş
şekilleriyle doğrudan ilintilidir. Bir web
sayfasını örnek alacak olursak,
görüntüler, sesler, yazı gibi elemanlar
ayrı ayrı özelliklere sahiptir. Bunların bir
araya gelip oluşturduğu web
sayfasında bir değişiklik yapılmak
istendiğinde her eleman üzerinde bu
değişiklik ayrı ayrı yapılmaktadır, bu da
modülerliği getirmektedir.

12. Otomasyon
Yeni medyanın, kullanıcı olmadan
üretebildikleri etkinlikleri
simgelemektedir. Örnek olarak kelime –
işlem programlarının, kullanıcının bir
“tıklamasıyla” bir davetiye üretmesi ya
da bir komut ile elinde bulunan
fotoğrafları bir albüm yapabilmesi
verilebilir.

13. değişkenlik
Sayısal temsil ve modülerliğin bir
uzantısıdır. Yeni medya, birbirinden
oldukça katı bir biçimde ayrılan
nesnelerin dahi aynı nesnenin uzantısı
olarak farklı şekillerde sunulmasını
olanaklı kılmaktadır. Yani, mevcut
nesnenin birden çok şekil ile karşımıza
çıkmasını mümkün olmaktadır
Facebookörneği
e-katalog

14. Kodçevrimi
Alışılagelmiş ortam prodüksiyonunun
ve yayınının bilgisayarlar tarafından ele
alınmasıyla, geçmiş kültürel yargılar da
bilgisayarlar ile bir geçiş içerisine
girmiştir. Bunun yanı sıra
sayısallaştırılmış verinin bir formattan
diğerine çevrilmesini de
kapsamaktadır.

15. Tümbu
bileşenler,
Yenimedyanın
ekonomi alt
yapısını
oluşturur.
Yeni medya da karşılaştığımız,
reklamların, liberal bir temelde simgesel
kodlarla ve duygu imleri ile tarafımıza
iletildiğini ve bizi satın almaya iten bir güç
olduğunu bir kez daha örnekleri ile
inceleyelim.

16. Trendyol
Sosyal medya reklamlarını ve
influencer reklam modellerini her gün
hepimiz mutlaka görmüşüzdür.
Yeni Medya Reklamları ve Ekonomi
Alt Temeli;
Liberalizmin meşhur sloganı;
Laissez faire, "bırakınız yapsınlar" ile
aynı taraftadır. Özgürlüğü, tüketimi,
kapitalist dengeyi temsil eder. Tüket ve
istediğin yere ait ol.

17. Yeni medyanın bu özellikleri aynı zamanda
onu geleneksel medyadan farklı kılan
özellikleridir. Yeni medya ile bilgiler artık
sayısal verilere dönüşmüştür. Veriler
görüntü, ses, metin gibi formlarda
olabilmektedir.
BuSayısalveriler,bizeilgilendiğimizürünlerlegeridönenbirreklammodelihalinegelir.
Bu veriler sayılabilir ve ölçülebilir bir hâl almaktadır. Depolanabilir olan bu verilere
erişim kolayca sağlanabilmektedir. Geçmişe dönük bilgiler arşivlenerek ihtiyaç anında
mekândan bağımsız bir şekilde ulaşılabilir hale gelmektedir. Yeni medya sadece iletişim
teknolojilerini dönüştürmemiş, bütün toplumun yaşam tarzını da ekonomisiyle birlikte
dönüştürmüştür ve dönüştürmektedir.

18. Toplumsal ilişkileri önemli
ölçüde dönüştürmekte ve
bireylerin gündelik
yaşamlarındaki
alışkanlıklarını
şekillendirmektedir.
1 2
Bugün kullandığımız sosyal
ağlar, e-ticaret siteleri, oyun
konsolları, mobil
uygulamalar, haber siteleri
yeni medyalar olarak
adlandırılmaktadır.
Hayatımızın her alanına
giren yeni medya, insanlar
için vazgeçilmez bir hâl
almıştır.
3
Tüm bu bileşenler, yeni
medya aracılığı ile bireyleri
tüketime itmekte ve
özendirmektedir.
Sosyolojipenceresinden,yenimedyanın
ekonomiyeetkisini 3başlıkta özetlersek;

19. Kitleleri çeken sosyal ağlar reklam verenler için de oldukça
kıymetli mecralardır. Kullanıcıları hakkında çok önemli bilgiler
toplayan bu ağlar, satış odaklı reklamlar için oldukça elverişlidir.
Bir zamanlar eğlence amaçlı videoların yüklendiği Youtube, video
içerik üreticileri için çok önemli bir kazanç kapısına dönmüştür.
Satışodaklıyenimedya

20. İsteyen herkes kendi adına bir hesap oluşturup video yükleyerek
Youtube’dan gelir sağlayabilmektedir. Bu özelliğinden dolayı bugün
“Youtuber” dediğimiz, video içerik üreten ve popülerlik kazanan
insanlar ortaya çıkmıştır. İzleyiciler hakkında özel veriler toplayan
sosyal ağlar, kişiye özel reklam göstererek çok daha etkili bir
pazarlama mecrası haline gelmiştir. Sosyal ağlar sürekli güncellemeler
yaparak uygulamalarını geliştirmekte ve yeni gelir modelleri
yaratmaktadır.
Satışodaklıyenimedya

21. Bugün sosyal ağların, kullanıcılarını, kendi ailelerinden
bile daha iyi tanıyabileceği söylenmektedir. Yaşımız,
cinsiyetimiz, sevdiğimiz filmler, en yakın arkadaşlarımız,
özel fotoğraflarımız, hoşlandığımız müzikler, sosyal
ağlarda paylaştığımız mesajlar, beğendiğimiz iletiler
kişiliğimiz hakkında önemli bilgiler olarak sosyal ağlar
tarafından depolanmakta ve tüm bu veriler çeşitli
yazılımlar aracılığıyla enformasyonlara ve o
enformasyonlar da robot yazılımlar tarafından anlamlı
bilgilere dönüştürülmektedir.
özetle;
Bu anlamlı bilgiler, yeni medyanın birer gelir kapısı
haline gelmiştir.

22. Markadan gelenler, ayın favorileri, en çok tercih edilenler, bitince satın
aldıklarım gibi birçok içerik başlığıyla marka temsilcileri tarafından
sunulan içerikler, en çok izlenen ve tercih edilen konular olarak
karşımıza çıkmaktadır.
Tüketimekonomisive yenimedya

23. Bireylerin beğenilme bir gruba ait hissetme gibi
birçok nedenle satın aldığı ürünlerin temelinde yatan, bir gruba ait
olma ve bir grupla aynı düşünceleri ve duyguları paylaşma içgüdüsü
olarak nitelendirmek bu noktada mümkündür.
Bir gruba ait olma aruzu doğrultusunda, sosyal medya kanallarında
kurulan, tüketici topluluklarını örnek vermek bir yaklaşım olacaktır.
Yenimedyada ekonomininkalbi;

24. Markalariçinyeni
medya ekonomisiise;
Bir ürün veya hizmeti satın almadan önce sosyal
medya kullanıcılarının, metin içeriklerden ziyade
video içeriklere kaydığını göstermektedir.
Bu noktayı fark eden ve bu noktadan ürün
tanıtımına ağırlık veren markalar, ürünlerini alan
müşterilerine memnuniyet videoları çektirmekte ve
karşılığında vaatler sunmaktadır.( Kupon,
hediye çeki vb.) Markalar için son derece
ekonomik bir o kadarda etkili olan sosyal medya
reklamcılığının bilgi transferi açısından çok geniş
bir alana yayıldığını söylemek mümkündür.

25. izle
paylaş
tüket
Markalariçinyenimedya ekonomisinde;
3 basitkural
Şeklinde olduğunu söyleyebiliriz.

26. ''If You Don't Pay The Product You Are The Product'' /"Ürüne
Para Ödemiyorsanız Ürün Sizsiniz"
Scott Goodson
VeUnutulmamalıdırki;

27. Teşekkürler!